Legionellaveiligheid bij Adiabatische bevochtigingsystemen volgens ISSO Welkom bij deze presentatie. Welkom bij deze presentatie

Transcriptie

1 Amsterdam Legionellaveiligheid bij Adiabatische bevochtigingsystemen volgens ISSO 55.3 Welkom bij deze presentatie Agenda Introductie Waarom bevochtigen Stoombevochtiging Adiabatische bevochtiging Energiekostenbesparing en CO2 reductie Richtlijnen ISSO 55.3 Publicatie Rondvraag Afsluiting Ron Brands 2 Welkom bij deze presentatie In verband met het grote aantal belangstellenden zijn er ook drie collega s aanwezig voor het beantwoorden van vragen. Cumulus Nederland BV Producent / leverancier Adiabatische bevochtiging en waterbehandeling. Leverancier elektrisch- en gasgestookte bevochtigers van DriSteem. Xander Bakker Jesse de Jonge Wil Sampers 3 4 Waarom bevochtigen? Sick Building Syndrome Oorzaak of gevolg? - Is er voldoende ventilatie? - Kunnen gebruikers invloed uitoefenen? - Hygiëne van klimaatinstallaties - Stof / schoonmaakregime - Type vloerbedekking - Uitgassen van bouwmaterialen, kantoormeubels - Ozon productie door printers - Oogklachten in combinatie met beeldschermwerk - Droge huid droge lippen - Statische oplading -. Waarom bevochtigen? Optimale zone Bacteriën Virussen Schimmels Mijten Infecties van de luchtwegen (*) Hooikoorts en astma Bron: E.M. Sterling, A. Arundel, T.D. Sterling. Chemische interacties Criteria for Human Exposure to Humidity in Occupied Buildings. Ozon productie ASHRAE Transactions, 1985, Vol. 91, Part 1. (*) Onvoldoende data boven % RV Relatieve vochtigheid [%] 5 6 1

2 Waarom bevochtigen? Waarom bevochtigen? TVVL Magazine pagina 15 Euopees project Officair Prof.dr.ir. P. Bluysen en dr. C. Roda Bron: Perceptie binnenmilieu bij 167 kantoren in 8 Europese landen winter Waarom bevochtigen? Verbeteren productie! Stoombevochtiging. Elektrisch 55% / 21 C 75% / 27 C 50% / 21 C 50% / 24 C 70% / 21 C 95% / 20 C 50% / 24 C 55% / 22 C Omschrijving: Eenvoudige installatie Lage investering Hygiënisch Veel onderhoud Minder betrouwbaar Toepassing: Kleinere capaciteiten Eenvoudiger projecten 50% / 21 C 95% / -0,5 C 40% / 19 C 70% / 25 C Voorbeelden bevochtigingprojecten 9 10 Stoombevochtiging. Gas Stoombevochtiging. Stoom Omschrijving: Complexere installatie Hogere investering Hygiënisch Veel onderhoud Betrouwbaar Toepassing: Industrieel Grotere utiliteitsbouw Omschrijving: Complexe installatie Hoge investering Hygiënisch Veel onderhoud Betrouwbaar Toepassing: Industrieel Grote ziekenhuizen

3 Adiabatisch bevochtiging Adiabatische bevochtiging Enige types bevochtigers (werkingsprincipe) Hogedruk verneveling Middendruk (hybride) verneveling Verneveling m.b.v. perslucht Ultrasone verneveling Infrasone verneveling Mattenbevochtiger Sproeibevochtiger Stoom bevochtiging Adiabatische bevochtiging Adiabatische bevochtiging met warmtewiel Staan allemaal in ISSO 55.3 pagina s 64 t/m Adiabatisch bevochtiging Hogedruk Osmosewater wordt onder hoge druk (± 100 bar) verneveld in de LBK met verstuivers. Ultrasoon Osmosewater wordt door ultrasone trilling omgezet in zeer fijne nevel die in de LBK verdampt. Adiabatisch bevochtiging, hogedruk Verstuiversysteem uit Verstuiversysteem aan Adiabatisch bevochtiging, ultrasoon Energiekostenbesparing en CO 2 reductie Maakt niet uit welk systeem je kiest: Bevochtigen kost altijd evenveel energie. Voor het verdampen van 1 liter water is altijd 0,75 kw nodig. Ultrasoon unit met filters en Omgekeerde-Osmose unit Ultrasoon nevel in LBK Note: 0,07 kw voor verwarming van leidingwatertemperatuur naar 100 graden en 0,68 kw voor de verdamping

4 Energiekostenbesparing en CO 2 reductie Energiekostenbesparing en CO 2 reductie De beschikbare energie wordt bij centrale opwekking veel efficiënter gebruikt dan bij decentrale opwekking. Decentrale opwekking via centrale en distributienet: - Standaard centrale 40% - STEG Centrale 50% (stoom i.c.m. gasturbine) Centrale opwekking in gebouw: - Standaard CV ketel 90% - HR CV ketel 98% Een en ander resulteert in: - Verlaging energiekosten ca. 65%* - Reductie op CO 2 uitstoot van ca. 60%* * Ten opzichte van een elektrische stoombevochtiger en afhankelijk van de prijzen voor kw en m 3 gas Energiekosten besparing en CO 2 reductie Voorbeeldberekening project NUON te Amsterdam. Samenvatting: - Bevochtigingscapaciteit 429 liter/uur. - Totale meerinvestering 70 K incl. bevochtigingsecties. - Energiekostenbesparing ,- per jaar. - Reductie op CO 2 uitstoot kg per jaar. - BREEAM Very Good. - Energielabel A. Dat was de toelichting. Nu over naar de energiezuinige en Legionellaveilige bevochtigers Bedorven water in lekbak Schuimvorming in lekbak ISSO 55.3 was hard nodig om dit soort situaties te voorkomen!! Adiabatische bevochtiging bespaart op energiekosten en op CO2 uitstoot! Waarom worden deze systemen dan toch maar beperkt toegepast? 1. Onbekendheid met techniek? 2. Onduidelijke meerkosten investering? 3. Legionellaveiligheid? 4. Anders?

5 Waarom waterbehandeling? Voorkomen van verstopping verstuivers Voorkomen van stof in de ventilatielucht Verwijderen van bacteriën en virussen Bestaat uit: Filter Ontharder Omgekeerde-Osmose Ontharder + Omgekeerde-Osmose + Hogedrukpompen Omgekeerde-Osmose voor aquarium Omgekeerde-Osmose 20 liter/uur voor kleine bevochtigingsystemen Omgekeerde-Osmose voor zeer grote capaciteit Omgekeerde-Osmose specifiek voor bevochtigingsysteem. Het gaat hierbij vooral om: Hoe is het stilstands management in de zomer? Weinig watervolume? Periodieke spui? Waterkwaliteitsmeter? Onthard water 0 dh. Ca. 12 bar. 300 liter/uur. Semi permeabel membraan (hyperfiltratie) Afvalwater naar riool met alle verontreinigingen. (Concentraat). ± 100 liter/uur. Osmosewater (Permeaat). Geleidbaarheid 5-10 μs. Naar bevochtigingsysteem. ± 200 liter/uur. Werkingsprincipe Omgekeerd-Osmose membraan

6 Bij alle Adiabatische bevochtigingsystemen wordt de nevel toegevoegd aan de ventilatielucht en moet daarom superschoon zijn. ISSO 55.3 (2014) is daar heel duidelijk in: Wil men Legionellaveilig bevochtigen dan is waterbehandeling met Omgekeerde-Osmose het meest geschikt (pagina 69). Daarnaast ook: Ultraviolet lucht (UV-C bron) Ultrasoon geluid (ultrasoon bevochtiger) Hoge temperaturen Alleen Omgekeerde-Osmose verwijdert de virussen!! Situatie Frequentie monstername 1 x per jaar 2 x per jaar 6 x per jaar Bevochtiger met voorraadreservoir Normale en recirculatiewater zonder luchtkwaliteit X 1 Legionelladodende waterbehandeling. Slechte luchtkwaliteit X 1 Bevochtiger zonder voorraadreservoir en aangesloten op Omgekeerd-Osmose water. Normale luchtkwaliteit X 2 X Slechte luchtkwaliteit 1 Bij continue waterbehandeling tegen Legionella en bijbehorende monitoring kan de frequentie worden verlaagd naar 2 x per jaar. 2 Bij systemen met periodieke doorspoeling, geoptimaliseerde regeling van de bevochtiging en indien geen Legionella is aangetroffen. Bron ISSO Publicatie 55.3 / Tabel 5.3. Pagina 76. Frequentie monstername. Advies Cumulus: Meet bij de eerste inbedrijfstelling niet alleen ná de Omgekeerde-Osmose maar ook ervoor, ter controle van het aangevoerde leidingwater. X Gepubliceerd in 2008, herzien in 2014 Liefst in een ruimte met T<25 C Omgekeerde-Osmose systeem Voorkom een grote waterinhoud Geen stilstaand water Geoptimaliseerde regeling Etc Toepassing BREEAM projecten. In 2011 werd alleen stoom genoemd. In het interpretatiedocument van 27 juni 2012 is ook adiabatische bevochtiging opgenomen, mits: - Voldoet aan richtlijnen ISSO 55.3 Publicatie. - Systeem is voorzien van een VDI-6022 hygiëne certificaat. EIA Adiabatische bevochtiging staat NIET op de energielijst 2016 doch valt wél onder deze regeling via de volgende artikelen: - Technische voorzieningen voor energiebesparing in of bij bestaande gebouwen. - Technische voorzieningen voor energiebesparing in of bij nieuwe gebouwen. Voor beide geldt: De energiebesparing moet ten minste 0,2 Nm 3, maar niet meer dan 1,0 Nm 3 aardgasequivalent (a.e.) per jaar per geïnvesteerde euro bedragen. 1 kwh elektriciteit = 0,26 Nm 3 a.e

7 Richtlijnen ISSO 55.3 Publicatie Legionellaveiligheid adiabatische bevochtiging in luchtbehandelinginstallaties Hoofdpunten: Overzicht bevochtigingsystemen Waterbehandeling Legionellaveilige uitvoering Borging Legionellaveilige werking Stilstandmanagement Onderhoudsaspecten Frequentie monstername Maatregelen bij te hoge concentratie Legionella Risico inventarisatie en evaluatie Stappenplan Legionella beheersing Etc. Richtlijnen ISSO 55.3 Publicatie Legionellaveiligheid adiabatische bevochtiging in luchtbehandelinginstallaties Hoofdpunten: Stilstandmanagement In een werkend bevochtigingsysteem zullen geen bacteriën groeien. Maar wat als de installatie (langdurig) stil staat gedurende de zomer? Als eerste: Bekijk ontwerp. Waar zitten de risico s. Breektank en/of open buffervat voor het Osmose water? Lange leidingen? Warme omgeving? Etc. Wat te doen. Systeem periodiek spuien. Liefst geautomatiseerd! Systeem periodiek even bij laten komen. Neem wat meer monsters gedurende het eerste jaar, ook uit het waterleidingsysteem naar de bevochtiging toe!! Richtlijnen ISSO 55.3 Publicatie Legionellaveiligheid adiabatische bevochtiging in luchtbehandelinginstallaties Extra bijlagen betreft o.a.: Legionellabacteriën Wetgeving, normen en richtlijnen Procedures m.b.t. veilig werken aan klimaatinstallaties Model volgprotocol bij te hoge concentratie Legionellabacteriën Bestekteksten voor Legionellaveilige installaties Onderhoudsschema luchtbevochtiging Waterbehandelingsmethoden Reiniging en desinfectie Procedure toelating biocide bij het CTGB Richtlijnen ISSO 55.3 Publicatie Legionellaveiligheid Adiabatische bevochtiging in luchtbehandelinginstallaties Extra bijlagen betreft o.a.: Procedures m.b.t. veilig werken aan klimaatinstallaties. Staat een installatie langer tijd stil, i.v.m. defect, pas dan op bij aanvang van de werkzaamheden. Deze installatie bijvoorbeeld dus niet starten om te zien waar het defect zit Richtlijnen ISSO 55.3 Publicatie. RI&E. (RI&E = Risico - Inventarisatie en - Evaluatie) Richtlijnen ISSO 55.3 Publicatie. Resultaat. Uitstekende score dankzij montage volgens richtlijnen ISSO 55.3 Energiezuinige, schone en veilige Adiabatische luchtbevochtiging. ISSO bedankt!!!

8 ErP Nieuwe Europese regelgeving. Invloed op de bevochtiging? Wat betreft legionellaveiligheid van niet. ErP Kies systeem waarbij altijd op hoge druk verneveld wordt. (Ook in deellast dient de hoge druk gehandhaafd te blijven). Toerengeregeld systeem (variabele druk op de verstuivers) Cumulus systeem (altijd 100 bar op de verstuivers) Wel wat betreft extra aandacht voor ontwerp: Kies systeem waarbij altijd op hoge druk verneveld wordt. (Ook in deellast dient de hoge druk gehandhaafd te blijven). Capaciteitsregeling, vooral in laagste trap. (Kan de hogedrukpomp langdurig in laagste toerental functioneren?). Druppelvanger, niet doorlatend bij laagste toerental. (Aërosolen worden niet afgescheiden indien simpele druppelvanger) ErP Druppelvanger, niet doorlatend bij laagste toerental. (Druppelvanger / aërosolenvanger / naverdamper). Speciale folder ontwikkeld. RVS frame. Kunststof lamellen. VDI 6022 gecertificeerd. Extra veel bochten en cyclonen. Op korte afstand van elkaar. Goede condensafvoer. Voor alle luchtsnelheden. Lage luchtweerstand ca. 50 Pa. Geen toevoegingen nodig na Omgekeerde-Osmose unit om druppelvanger bacteriën en schimmelvrij te houden. Legionellaveiligheid in het kort Eén leverancier voor: Luchtbevochtigingsysteem. Waterbehandeling. Waterkwaliteit controle. Druppelvanger. Onderhoudscontract. Hygiënecertificaat volgens VDI Ontwerp, levering, montage en onderhoud volgens de ISSO 55.3 Publicatie Rondvraag en afsluiting Hartelijk dank voor uw belangstelling Informatie bevochtiging: Informatie ISSO: Specifiek vragen: ron.brands@cumulus.nl Speciale dank aan Unica voor het ter beschikking stellen van de ruimte 47 8