1 Toelichting. 1.1 Achtergrondinformatie

Transcriptie

1 Beroepsoriëntatie a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a Martijn Visser, MSc. Eveline Kramer, MSc. 1 Toelichting 1.1 Achtergrondinformatie Het doel van de beroepsoriëntatie is om kennis te maken met de beroepspraktijk vanuit twee perspectieven: dat van de arts en dat van de patiënt. De beroepsoriëntatie bestaat uit twee onderdelen: een college en de stage. Bij het college staat het perspectief van de patiënt centraal; bij de stage het perspectief van de arts. Over de stage dient een presentatie te worden gehouden en over de gehele beroepsoriëntatie dien je een verslag te schrijven, waarin de nadruk vooral op het patiëntperspectief moet liggen. Hieronder zie je hoe de module is opgebouwd en wat er van je verwacht wordt. Perspectief van de patiënt, hiervoor moet je: een college bijwonen over patiëntervaringen; het boek Dokter is ziek lezen (niet verplicht); een verslag schrijven. Perspectief van de arts, hiervoor moet je: een driedaagse stage lopen; een presentatie houden over de stage en het artsenvak. Voor aftekening en toekenning van de punten moet je de beroepsoriëntatie voldoende afsluiten. Dit houdt in dat je in ieder geval de stage hebt gevolgd, een voldoende presentatie hebt gegeven en dat je verslag voldoende is. Hieronder staat per onderdeel van de beroepsoriëntatie de benodigde informatie. 1.2 College In het kader van beroepsoriëntatie en de ontwikkeling van professioneel gedrag wordt van je gevraagd je in te leven in de patiënt. Na het volgen van het college op dinsdag 5 april van 11:45-13:15 uur kan je: 1 Begrip opbrengen voor de wijze waarop patiënten met hun klachten kunnen omgaan en de betekenis die de ziekte voor patiënten en hun omgeving kan hebben.

2 2 / 6 Thema Ba.1.C / Beroepsoriëntatie 2 Je verplaatsen in de afhankelijke positie die patiënten ten opzichte van artsen of andere hulpverleners kunnen hebben en onderkennen hoe een dergelijke positie kan worden ervaren door patiënten. Voorbereiding Ter voorbereiding op het college bevelen we je ten zeerste aan het boek Dokter is ziek van Gonny ten Haaft te lezen. Er liggen 15 exemplaren van dit boek in de bibliotheek. 10 uitleenbare exemplaren, te vinden onder het signatuur MB WB 104/2010-HAAFT en 5 niet uitleenbare exemplaren, te vinden onder signatuur Studielandschap MB WB 104/2010-HAAFT. 1.3 De stage Om je voor te bereiden op het latere functioneren als arts en een indruk te krijgen van de werkzaamheden van in Nederland werkzame artsen loop je gedurende drie dagen stage bij een arts. De stage is vooral bedoeld om je te oriënteren op het werkveld van artsen in het algemeen en van de arts bij wie je meeloopt in het bijzonder. Voor sommige studenten geeft een dergelijke stage tevens een indruk van het vak en de werkzaamheden die de arts verricht. Daarnaast kun je zien of de ervaringen in de stage overeenkomen met het idee dat je vooraf had over het vak. De stage geeft een beeld van het werkveld van de beroepsgroep waarvoor je wordt opgeleid. Na afloop van de stage en de presentatiebijeenkomst kan je: 1 de gangbare aandachts- en werkgebieden van artsen in Nederland en hun onderlinge samenwerking weergeven; 2 de verschillende gezondheidsvoorzieningen in Nederland opnoemen; 3 de eisen en verwachtingen die vanuit de maatschappij gesteld worden aan de beroepsuitoefening van artsen toelichten; 4 de belevingswereld van patiënten met verschillende klachten en uit verschillende levensfasen schetsen, zowel wat betreft het contact tussen arts en patiënt, als daarbuiten. In de week van 2 tot en met 6 mei 2016 vindt de stage beroepsoriëntatie plaats. Dat wil zeggen; in die week zijn jullie hiervoor vrij geroosterd. Het staat je vrij op een ander moment je stage te lopen, mits je hierdoor geen ander verplicht onderwijs mist. Het is de bedoeling dat je drie dagen (24 uur) met een arts meeloopt bij het klinische en poliklinische werk, aanwezig bent bij patiëntenbesprekingen, een gesprek hebt met de assistente en andere betrokkenen bij de afdeling (o.a. verpleging), en een gesprek hebt met één van de patiënten van de arts. Zo krijg je een breed beeld van het werken binnen dat ene specialisme, de problemen waarmee patiënten zich presenteren, en de impact die hun ziekte heeft op het dagelijks leven. Het is ook toegestaan om met meerdere artsen mee te lopen, zolang dit wel binnen dezelfde afdeling is. Vervolgens moet je in een bijeenkomst met je PKV-CA groep en docent een korte presentatie houden over dit specialisme. LET OP: De beroepsoriëntatie staat los van het PKV-CA onderwijs. De groepen en docent worden slechts voor logistieke doeleinden gebruikt.

3 Thema Ba.1.C / Beroepsoriëntatie 3 / 6 Regelen stageplaats De specialisatie en de plaats waar je deze stage volgt, kies je zelf, maar er mogen slechts 2 studenten uit je groep bij hetzelfde specialisme stagelopen. Hierdoor krijg je tijdens de presentatie-bijeenkomst een zo divers mogelijk beeld van het werkveld van artsen in Nederland. Het is toegestaan om met zijn tweeën hetzelfde specialisme te kiezen, maar deze twee studenten moeten dan wel bij verschillende artsen stagelopen. Het is de bedoeling dat je zelf contact opneemt met een arts. Je kunt bijvoorbeeld kiezen uit de volgende specialismen: Huisarts, verpleeghuisarts, gastro-enteroloog, longarts, internist, nefroloog, oncoloog, sportarts, anesthesioloog, cardioloog, gynaecoloog, dermatoloog, artsepidemioloog, chirurg (of thoraxchirurg, vaatchirurg), orthopeed, plastisch chirurg, radioloog/radiotherapeut, psychiater, neuroloog, klinisch geneticus, kinderarts, bedrijfsarts, uroloog, oogarts, sociaal-geneeskundige, consultatiebureau-arts, revalidatiearts, intensivist, verzekeringsarts, KNO-arts, geriater, patholoog anatoom, arts voor verstandelijk gehandicapten. LET OP: Wanneer je het specialisme kindergeneeskunde hebt gekozen: het is helaas NIET mogelijk om in het Erasmus MC/Sophia stage te lopen. Andere ziekenhuizen in de regio waar je het wel kunt vragen zijn: Spijkenisse, Vlaardingen, Delft, Breda-Oosterhout, Dordrecht, Goes, Vlissingen en andere ziekenhuizen in Rotterdam (Ikazia, SFG). Ook is het voor alle specialismen NIET toegestaan je stage te lopen in de volgende ziekenhuizen: Beatrixziekenhuis (Gorinchem); Ziekenhuis Gelderse Vallei (Ede); Flevoziekenhuis (Almere). Het is NIET toegestaan om de stage in het buitenland te lopen, zoals Duitsland of Curaçao. Dit is omdat het toekomstige werkveld waar de Rotterdamse geneeskunde opleiding je op voorbereidt, het Nederlandse werkveld is. Wanneer je in het Vlietlandziekenhuis (Schiedam) stage wilt lopen, dan moet je je voor alle specialismen bij ons aanmelden via beroepsorientatie@erasmusmc.nl. Je mag dus NIET zelf contact opnemen met dit ziekenhuis. Wij krijgen van hen door hoeveel stageplaatsen er zijn en op welke afdelingen en wij zullen de studenten dan indelen. Geef ook aan naar welk specialisme je voorkeur uitgaat. De stage moet 24 uur duren en kan dus uit drie dagen van 8 uur bestaan, maar je kunt ook je stage, in overleg met je stagebegeleider (= arts), over de week spreiden. We staan niet toe dat je bij een eerstegraads familielid (vader, moeder, broer, zus) je stage loopt. Een tweedegraads familielid (oom/tante, neef/nicht) mag eventueel wel. Mocht je dat van plan zijn, dan adviseren we je echter toch om aan dat familielid te vragen of hij of zij een collega kent bij wie je als alternatief terecht kunt. Wees er op voorbereid dat als je een specialisme kiest zoals intensivist of oncoloog, dat je dan mogelijk te maken krijgt met emotionele gebeurtenissen, zoals het overlijden van patiënten. Het is wel eens gebeurd dat een student aanwezig was toen de patiënt overleed en het zien van het verdriet van nabestaanden maakte een grote impact. Mocht je denken dat je dit te moeilijk vindt, kies dan een ander specialisme.

4 4 / 6 Thema Ba.1.C / Beroepsoriëntatie Als je wel zo n specialisme kiest en je zou onverhoopt een emotionele gebeurtenis meemaken die impact op je maakt, vraag dan aan de arts met wie je meeloopt (of een verpleegkundige) of je er even samen over kan napraten en/of zoek steun in je omgeving en/of bij de studieadviseur of studentenpsycholoog. Contact studieadviseur: Contact studentenpsycholoog: Aandachtspunten Lees de Regels en richtlijnen patiëntgebonden vaardigheden aandachtig door (website Erasmus MC, onderwijs, geneeskunde, regels en richtlijnen) voor informatie over kleding, hygiëne e.d. Ook voor deze stage geldt voor jullie het beroepsgeheim! We adviseren je onmiddellijk te beginnen met zoeken van een stageplaats. Vanwege het grote aantal studenten adviseren we je de stageplek buiten het Erasmus MC te zoeken, waarbij je de vrijheid hebt dit in heel Nederland te doen. Wanneer je meerdere artsen aanschrijft, zorg dan dat je ook laat weten indien je uiteindelijk NIET je stage komt lopen. De studenten in de jaren na jou hebben er last van als je zonder afmelding niet komt opdagen, omdat deze ziekenhuizen dan minder bereid zijn om volgend jaar weer studenten toe te laten. Denk er ook aan dat je kunt bellen en niet alleen mailen! De stage is verplicht voor alle eerstejaars studenten geneeskunde. Voor de beroepsoriëntatie is een webpagina ingericht: Op deze webpagina kun je alle informatie over de beroepsoriëntatie vinden. Hier kun je ook een brief downloaden. Deze dien je zelf mee te nemen op de eerste stagedag, hierin staat namelijk voor de arts samengevat wat precies de bedoeling van de stage is. 1.4 Presentatie Vanaf 17 mei 2016 vinden de presentatiebijeenkomsten plaats. Het doel van je presentatie is je medestudenten op de hoogte brengen van de beroepsuitoefening van de arts bij wie je hebt meegelopen. Ga tijdens de voorbereiding van je presentatie na wat je zelf interessant zou vinden om te weten over het specialisme waarbij je hebt meegekeken. Verplaats je in je medestudent en probeer in je presentatie aan te geven wat je wijzer bent geworden, zodat je medestudenten er wat aan zouden kunnen hebben. Let op: Je hebt voor je presentatie maximaal 6 minuten, en 2 minuten voor het beantwoorden van vragen. Oefen de presentatie vooraf! Beantwoord zoveel mogelijk de vragen en opdrachten zoals hieronder beschreven. Belicht de arts als mens. Dit betekent de gehele mens, dus voeg ook psychologische aspecten toe aan je presentatie; dit kunnen aspecten zijn van het uitoefenen van het vak en/of van de ziektes waar de patiënten aan lijden. Verwerk eventueel ook het patiëntperspectief in je presentatie.

5 Thema Ba.1.C / Beroepsoriëntatie 5 / 6 Alleen een droge opsomming van je tijdschema is niet interessant voor je medestudenten. Ga inhoudelijk in op wat je in die drie dagen hebt meegemaakt. Zorg voor een professionele lay-out van je presentatie. Indien je een casusbespreking in je presentatie wilt voegen, zorg er dan voor dat die geanonimiseerd is. Je PKV-CA docent beoordeelt of je presentatie voldoende of onvoldoende is. Aan het eind van de presentatiebijeenkomst verzoeken we jullie om een evaluatieformulier over de beroepsoriëntatie in te vullen. Dit gaat dus over het gastcollege en de stage. De docent zal het formulier uitdelen. Hieronder staan de opdrachten en vragen die aan de orde moeten komen gedurende de stage met betrekking tot het arts-perspectief. Voor de opdrachten over patiëntperspectief, zie het kopje stageverslag. De vragen dienen slechts als leidraad; eigen inbreng voor je presentatie is uiteraard toegestaan. Wat is globaal het netwerk waarbinnen de arts functioneert? (welk soort collega-artsen, welke andere hulpverleners, assistenten, verpleegkundigen, etc., gezondheidsvoorzieningen, intra- en extramurale zorg, mantelzorg, zorgverzekeraars, etc.) Is het werk vooral diagnostisch, therapeutisch, of anders? Welk type patiënten ziet de arts, wat zijn de meest voorkomende klachten/problemen? Met welke andere specialismen heeft de arts intercollegiaal contact? Hoe is de verdeling klinische-poliklinische consulten, of zijn het vooral intercollegiale consulten? Hoeveel patiënten ziet de arts in het algemeen, en door de dag heen? Doet de arts ook laboratoriumwerkzaamheden, diagnostisch onderzoek of wetenschappelijk onderzoek? Als het een arts betreft die geen patiëntencontact heeft: mist de arts het patiëntencontact? Waarom wel/niet? Zou je zelf het patiëntencontact missen wanneer je voor dit beroep kiest? Waarom wel/niet? Welke eisen en verwachtingen worden aan deze arts gesteld vanuit de maatschappij? Welke eisen stelt dit beroep aan de persoon van de arts (voor- en nadelen, beschikbaarheid, diensten/achterwacht, welk niveau van kennis is vereist, belang van leren, hoe zit het met de dagelijkse/wekelijkse tijdsinvestering? Is het beroep emotioneel zwaar (geef voorbeelden)? Waarom heeft de arts dit specialisme gekozen, wat maakt het een mooi beroep? Wat is na afloop van de stage je eigen mening over dit specialisme? Welke verantwoordelijkheden voelt de arts jegens patiënten, jegens de maatschappij? Hoe is het maatschappelijk aanzien van de functie? Hoe belangrijk is dat voor de arts? Is het werk te combineren met een sociaal leven, met een gezin, kinderen, partner? Komt de arts nog toe aan vrijetijdsbesteding? Wat is je opgevallen aan de gehanteerde gesprekstechnieken door de arts? Hoe ziet een standaardconsult eruit? Als je ziek bent tijdens de presentatiebijeenkomst, mail dan de coördinatoren om je in te schrijven voor de inhaalbijeenkomst. Dit moet je uiterlijk 8 juni 2016 doen.

6 6 / 6 Thema Ba.1.C / Beroepsoriëntatie 1.5 Stageverslag Het verslag gaat voornamelijk over het patiëntperspectief. Let hierbij ook op de thema s die tijdens het gastcollege en in het boek naar voren komen. Houd hier tijdens het gesprek met de patiënt (zie hieronder) dus ook al rekening mee! Mocht je stage lopen bij een arts met weinig patiëntcontact, probeer dan in samenwerking met de arts een plek te vinden (bijv. een andere afdeling) waar je wel een patiënt kunt interviewen. Specifieke opdrachten: Vraag de arts met wie je meeloopt of er een patiënt is met wie je een gesprek mag voeren. Eventueel kan ook een gesprek met een naast familielid of met de partner worden gevoerd. Probeer in het gesprek kort te achterhalen wat er voorafging aan het consult bij deze arts, en wat er nu aan de hand is. Vraag de patiënt te beschrijven wat hij/zij belangrijke eigenschappen vindt waaraan een dokter zou moeten voldoen en of de patiënt in dat verband nog tips heeft voor een aanstaand arts. Vraag de patiënt om concrete momenten te beschrijven waarop hij/zij erg tevreden en/of juist ontevreden was over de zorg in dit ziekenhuis. Vraag de patiënt of hij/zij als patiënt zijnde anders is dan in het normale dagelijkse leven. Zo ja, wat zijn dan de grootste verschillen (bijvoorbeeld: mondigheid, vragen om hulp, eigen voorkeur aangeven, assertiviteit)? Vraag de patiënt of hij/zij zich gehoord en/of gezien voelt door de artsen. Hoe komt het dat de patiënt dit zo ervoer? Schrijf niet letterlijk het interview uit, maar geef in eigen woorden weer wat er besproken is en wat het belangrijkste is dat je uit het interview hebt meegenomen. Ten slotte: wat is je globale eigen indruk van het specialisme? Zijn er dingen opgevallen die volgens jou beter kunnen in de zorg voor patiënten? Wat zou je zelf anders doen? Zou je, als je patiënt was, op deze afdeling terecht willen komen? Wat is je speciaal opgevallen wat nog niet in bovenstaande opdrachten en vragen aan bod is gekomen? Uiterlijk 1 week na de presentatiebijeenkomst (BO-P lessen) dien je dit verslag (minimaal 1 A4, maximaal 2 A4) naar je PKV-CA docent te sturen. Zorg dat de casusbespreking in je verslag geanonimiseerd is. Als je ziek bent tijdens de stagedagen, probeer dan zelf in overleg met de arts andere dagen te plannen om het in te halen. Natuurlijk vóór de presentatiebijeenkomst. 1.6 Contact Heb je na het lezen van deze informatie nog een vraag over de beroepsoriëntatie? Alle informatie die hierboven beschreven is zal mondeling herhaald worden door de coördinatoren tijdens het gastcollege op 5 april 2016 van 11:45 13:15 uur in collegezalen 1 & 2. Na dit college is er gelegenheid tot het stellen van vragen. De coördinatoren, Eveline Kramer en Martijn Visser, zijn te bereiken via beroepsorientatie@erasmusmc.nl; of eventueel telefonisch: (secretariaat Medische Psychologie & Psychotherapie). Houd voor eventuele aanvullende mededelingen Sin-Online en de webpagina in de gaten.