The World's Dental Newspaper - Netherlands Edition. Veilig werken Fragment uit AccreDidactprogramma. infectiepreventie.

Transcriptie

1 DENTAL TRIBUNE The World's Dental Newspaper - Netherlands Edition maart jaargang 3 nummer 2 Troonswisseling ANT kiest nieuwe voorzitter Pagina 2-3 Veilig werken Fragment uit AccreDidactprogramma over infectiepreventie Pagina Boete voor filmen assistentes Duitse tandarts loopt tegen de lamp Pagina 15 Dentale wereld verzamelt zich in Keulen De International Dental Show: een tweejaarlijks mega-evenement. (foto: IDS) Zorgen over explosie tanderosie NIEUWEGEIN De afgelopen weken stond tanderosie weer volop in de belangstelling van de dentale media. De Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Tandheelkunde (NMT) waarschuwde op haar website dat tanderosie een steeds grotere bedreiging vormt voor het gezonde gebit en lichaam. Vrijwel gelijktijdig besprak emeritus hoogleraar voedingsleer Martijn Katan in een interview in Factaal, tijdschrift van ACTA, de mogelijkheden voor een multidisciplinaire aanpak van tanderosie en obesitas. NMT-voorzitter Rob Barnasconi stelt dat de mondzorg terug bij af is als er niets gedaan wordt tegen tanderosie. De afgelopen decennia is cariës sterk teruggedrongen. Dat positieve effect lijkt nu teniet te worden gedaan door de toename van tanderosie. Barnasconi wijt de toenemende tanderosie aan veranderde voedingsgewoonten. Er worden vaker en meer fris- en sportdranken en vruchtensappen gedronken, die door de aanwezige zuren desastreus zijn voor de mondgezondheid. Tanderosie is een sluipend proces dat niet gemakkelijk te herstellen is. Niet alleen de fysieke gezondheid is in gevaar, ook de psychische en sociale gevolgen zijn aanzienlijk. Barnasconi pleit voor betere voorlichting om consumenten bewust te maken van het probleem. Martijn Katan vertelt in het interview dat hij in de strijd tegen tanderosie en obesitas een belangrijke rol voor de tandarts weggelegd ziet. Frequente consumptie van koolhydraten zoals chips en koekjes en zure frisdranken die zorgen voor tanderosie, zijn een steeds groter probleem aan het worden. Een hoop ouders denkt onterecht dat sinaasappelsap, appelsap of diksap beter is voor het gebit dan cola. Als een tandarts zijn of haar patient uitlegt dat water beter is dan zure dranken, pakt hij tegelijk twee problemen aan: tanderosie en overgewicht. > lees verder op pagina 3 Kennistekort over schaamteproblemen Tandartsen en andere zorgprofessionals weten te weinig over schaamteproblemen. Dat stelt Paul van Dijk, huisarts en auteur van het recent verschenen boek Van gêne tot schaamrood, in deze editie van Dental Tribune. Schaamteziekten kunnen voor patiënten bijzonder storend zijn, maar blijven door gêne vaak onbelicht. Mondzorggerelateerde schaamteproblemen zijn bijvoorbeeld kwijlen, halitose, snurken en tandenknarsen. Van Dijk pleit voor meer bewustwording bij zorgverleners, zodat zij schaamteproblemen beter kunnen herkennen en behandelen. Alert zijn en doorvragen is daarbij het devies. Als een patiënt tussen neus en lippen door zegt dat hij een slechte mondgeur heeft, moet je dat niet negeren of bagatelliseren. Vaak schuilt achter zo n kleine opmerking een groot probleem. > lees verder op pagina VAN DE REDACTIE UTRECHT Heeft u 12 tot 16 maart 2013 al aangekruist in uw agenda? Op deze data vindt de 35 e International Dental Show (IDS) plaats in de Koelnmesse te Keulen. De organisatie verwacht ditmaal het indrukwekkende aantal van bezoekers te mogen verwelkomen uit alle hoeken van de wereld. Tandartsen (-specialisten), tandtechnici, handelaren, de dentale industrie, ze zullen allen in groten getale vertegenwoordigd zijn op dit tweejaarlijkse mega-evenement. Volgens de organisatie zullen deze editie digitale beeldvormingstechnieken en de implantologie de belangrijkste thema s zijn. Ook zal het gebruik van lasertechnologie veel aandacht krijgen. Wie denkt op regionale tandartsenbeurzen genoeg mee te krijgen van de nieuwste ontwikkelingen in de mondzorg, heeft waarschijnlijk nog nooit de IDS bezocht. Dentale bedrijven zijn al maanden in de weer om in Keulen met hun mooiste stands op de proppen te komen en plannen de presentatie van hun nieuwe producten op het moment dat zij verzekerd zijn van het grootst denkbare publiek. Een bezoek aan de IDS is de ideale manier om een beeld te krijgen van de stand van zaken in de mondzorg, en dat op maar 220 kilometer van Utrecht. In deze editie van Dental Tribune vindt u alles over de IDS. Van interviews met de organisator en diverse belanghebbenden tot productnieuws van exposerende bedrijven. Niet te vergeten vindt u ook toeristische informatie over Keulen, want voor velen is het bijwonen van de IDS behalve een werkbezoek vooral ook een plezierig uitstapje naar de sfeervolle Duitse stad. In dit nummer pagina 4-6: Interview pagina 9: Praktische informatie pagina 9-11: Op bezoek in Keulen

2 2 Binnenlands nieuws dental tribune - netherlands edition maart 2013 Troonswisseling bij ANT Als we verder kijken Ontdek de mogelijkheden van digitale röntgen Het Finse Soredex is al bijna 35 jaar gespecialiseerd in het ontwikkelen, pro du ceren en leveren van innovatieve dentale röntgen systemen. Soredex heeft de beste kwaliteits-imaging oplossingen voor elke dentale praktijk, ongeacht uw imaging behoeften. Van intra-oraal tot een brede range aan cone beam 3D systemen. Soredex heeft een systeem dat past bij uw situatie. De Soredex naam staat voor betrouwbaarheid, eenvoud in gebruik en de beste klinisch juiste beelden. Arseus Dental Tel info@arseus-dental.nl Soredex Cranex Novus advies praktijkinrichting equipment consumables financiering service Jan Willem Vaartjes, de nieuwe voorzitter van de ANT. TEKST: LAURA VAN DEE HOUTEN Tijdens de algemene ledenvergadering op 25 januari werd Jan Willem Vaartjes benoemd tot voorzitter van de beroepsvereniging Associatie Nederlandse Tandartsen (ANT). De tandarts-implantoloog volgt Ron de Graaff op. Dental Tribune sprak met Vaartjes over zijn toekomstplannen voor de ANT. Hoe kwam u ertoe zich kandidaat te stellen voor het voorzitterschap? Het afgelopen jaar is voor de tandheelkunde dramatisch verlopen. Het experiment met de vrije tarieven werd afgeblazen en de tandarts is op een erg negatieve manier gepositioneerd. Een beroepsorganisatie als de ANT behartigt de belangen van tandartsen, maar kan ook de beeldvorming over tandartsen sturen. Ik ben al lange tijd ANT-lid en toen ik de vacature voor voorzitter zag, voelde ik me geroepen een bijdrage te leveren aan het verbeteren van het imago van de tandarts. Dat het experiment met vrije tarieven werd stopgezet, werd gezien als een nederlaag voor zowel NMT als ANT. Blijft u zich voor de vrije tarieven inzetten? Het huidige bestuur van de ANT is van mening dat essentiële mondzorg voor iedereen betaalbaar en toegankelijk moet zijn. De definitie van essentiële mondzorg moet uiteraard nog verder gedefinieerd worden. Cosmetische tandheelkunde behoort daar hoogstwaarschijnlijk niet toe, en je kunt je afvragen of dat bij kroon- en brugwerk wel het geval is. Wij zijn daarom niet meer voor volledig vrije tarieven, maar voor vrije tarieven in bepaalde segmenten van de tandheelkunde. Ook bij de geneeskunde is dit het geval: daar zijn de tarieven in de orthopedie en de plastische chirurgie vrijgegeven. Met het volledig vrijgeven van de tarieven kon het gebeuren dat kinderen voor tandheelkunde moesten bijbetalen, terwijl de mondzorg voor de jeugd altijd 100% vergoed moet worden. Er mogen geen klassenverschillen ontstaan. Wij zullen blijven strijden voor vrije tarieven in bepaalde segmenten, zoals de cosmetische tandheelkunde. De uitspraak dat cosmetische tandheelkunde geen gezondheidskundige verzorging voor de mens is, waardoor er BTW voor betaald moet worden, bevestigt nog eens dat vrije tarieven in sommige deelgebieden logisch zouden zijn. Ik verwacht dan ook veel beweging in het luxere segment. Als de tarieven in dat segment vrij zijn, kunnen mondzorgprofessionals investeren in mooiere en duurdere apparatuur en wordt innovatie mogelijk. Later kunnen die innovaties ook in de basistandheelkunde toegepast worden. Wat wilt u de komende jaren bereiken als voorzitter van de ANT? De ANT wil ervoor zorgen dat de tandarts binnen de samenleving een positiever imago krijgt. Daarnaast vormen het inperken van de toenemende regeldruk en het kritisch volgen van het kostenonderzoek grote uitdagingen. Uiteraard zijn regels nodig, maar de ANT pleit voor regels die een daadwerkelijke bijdrage leveren aan de kwaliteit van de behandeling. Wij zijn tegen regels die slechts voor meer bureaucratie zorgen. Bij het kostenonderzoek wordt volgens ons een verkeerd uitgangspunt genomen. Er wordt niet gekeken naar kwaliteit, maar naar hoeveel geld op welke plaats wordt verdiend. Daardoor worden verkeerde conclusies getrokken en worden praktijken benadeeld die alles op orde hebben en daardoor misschien duurder uit zijn. De ANT vindt het belangrijk niet alleen een relatie met winst te Colofon Dental Tribune verschijnt tienmaal per jaar en is een uitgave van Albion Press BV, onder licentie van Dental Tribune International Hoofdredacteur/uitgever drs. Ben Adriaanse Redactie drs. Laura van Dee drs. Joann Hebben Cartoons drs. Emily van Someren Redactieadres Redactie Dental Tribune Postbus 545, 3990 GH Houten redactie@dental-tribune.nl. De Nederlandse editie van Dental Tribune kent een onafhankelijke redactie en richt zich op professionals in de volle breedte van het tandheelkundige vakgebied. Wij zijn niet meer voor volledig vrije tarieven leggen, maar ook met kwaliteit. Hoe gaat u concreet invulling geven aan deze doelen? Om het imago van de tandarts te verbeteren, is het belangrijk in gesprek te gaan met belangenorganisaties als de Consumentenbond en de Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie. Het beeld dat tandartsen graaiers zijn, moet worden bijgesteld naar tandartsen als aanbieders van goede zorg. Hiervoor is het belangrijk dat tandartsen goede wil tonen en niet op alles bij voorbaat nee zeggen. Het is geven en nemen. Ik weet zeker dat het de spelers in het maatschappelijke veld niet alleen om de prijzen gaat, maar dat ze ook vatbaar zijn voor kwaliteitsargumenten. Bij een op een bepaalde manier uitgevoerde behandeling hoort nu eenmaal een bepaald tarief. Het gaat erom de kwaliteit inzichtelijk te maken. Soms bestaat de wet- en regelgeving uit wel dertig of veertig richtlijnen. Tandartsen hebben het ontzettend druk en het zou daarom mooi zijn als informatie met simpele toepassingen te implementeren is in de praktijk. Een voorbeeld is een toepassing voor het eenvoudig samenstellen van een protocol of het automatiseren en digitaliseren van patiëntvoorlichting, zoals een met voorlichting over een aanstaande behandeling. Er zijn commerciële organisaties die dergelijke toepassingen aanbieden, maar ook als beroepsorganisatie moet je ernaar streven het organisatorische werk voor de beroepsgroep Aanmelden De doelgroep van Dental Tribune (bestaande uit tandartsen-algemeenpractici, tandartsen-specialisten, mondhygiënisten, orthodontisten, kaakchirurgen, tandtechnici, tandprothetici en diegenen die werkzaam zijn in de dentale industrie) komt in aanmerking voor een kosteloos abonnement. Behoort u tot de doelgroep en ontvangt u het maandblad nog niet? Meld u dan aan via het inschrijfformulier op Advertentieverkoop Harry Velthuis, accountmanager. Postbus 545, 3990 GH Houten. Telefoon: velthuis@dental-tribune.nl. Linda Schriekenberg, medewerker mediaorder. Telefoon: Fax: adverteren@dental-tribune.nl 2013 Albion Press BV. Redactioneel materiaal van Dental Tribune International, Duitsland, dat is vertaald en in dit nummer is opgenomen, is auteursrechtelijk beschermd door Dental Tribune International GmbH. Alle rechten voorbehouden. Gepubliceerd met toestemming van Dental Tribune International GmbH, Holbeinstr 29, Leipzig, Duitsland. Reproductie op welke manier en in welke taal dan ook, gedeeltelijk of volledig, zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van Dental Tribune International GmbH, is uitdrukkelijk verboden. Dental Tribune is een handelsmerk van Dental Tribune International GmbH.

3 maart 2013 dental tribune - netherlands edition Binnenlands nieuws 3 zo makkelijk mogelijk te maken. Ik weet veel van IT naast mijn werk voor ben ik adviseur voor een website over mobile marketing en die kennis kan ik inzetten voor het ontwikkelen van slimme IT-oplossingen. De tandarts moet een beter imago krijgen Waar liggen de sterke punten van de ANT? Het huidige bestuur van de ANT is relatief jong. Bijna niemand die er nu werkt, was er een paar jaar geleden al. We kijken daardoor met een frisse blik naar de Nederlandse tandheelkunde en worden niet gehinderd door het verleden. Waar ziet u ruimte voor verbetering binnen uw vereniging? De ANT bestaat sinds 1995 en is altijd een gezond kritische partij geweest. In het verleden was het een one-issuepartij: voorstander van de vrije tarieven en tegen te veel overheidsbemoeienis. Met de invoering van de vrije tarieven leek het of de ANT geen bestaansrecht meer had, maar nu ze weer afgeschaft zijn, is er genoeg werk aan de winkel. We willen echter verder kijken dan alleen de tarieven. We willen de zorg makkelijker, beter en doeltreffender maken en de samenleving beter voorlichten over wat de tandarts doet. Kaakchirurg krijgt waarschuwing Regelmatig is de discussie gevoerd of het wel zinnig is om twee beroeps verenigingen te hebben voor de tandheelkunde. Wat zijn in uw ogen belangrijke verdiensten van de ANT ten opzichte van de NMT? De ANT is kleiner dan de NMT, maar daarom slagvaardiger. Ook is de ANT een jongere organisatie en daarom minder gehinderd door bestaande belangen. Daardoor kunnen we kritischer zijn. Ik denk dat het essentieel is om twee beroepsverenigingen te hebben. In onderhandelingen met overheidsinstanties, consumentenorganisaties en verzekeraars staan tandartsen veel sterker als ze dubbel vertegenwoordigd worden. Volgens mij beseffen tandartsen zich dat niet altijd. U bent tandarts-implantoloog bij Kliniek voor Tandheelkunde Utrecht en ook werkzaam voor tandarts.nl. Hoe gaat u dit met uw functie als voorzitter van de ANT combineren? Ik werk hard. Maar als ik twee dagen in de praktijk werk als tandarts-implantoloog, heb ik nog drie dagen over voor mijn voorzitterschap, het werk voor tandarts.nl en mijn overige bezigheden. Eerder zat ik ook in het management van een IT-bedrijf, maar daar heb ik vanwege mijn voorzitterschap van de ANT al afstand van gedaan. Ik heb er nu alleen nog een adviserende functie. In elk geval zal ik me met veel energie op mijn nieuwe werk als voorzitter storten. > vervolg van pagina 1 Katan legt een verband tussen het feit dat vetzucht en cariës beide vooral bij de lagere sociale klassen voorkomen. In de jaren zeventig bleek uit onderzoek in de Verenigde Staten en later ook in Nederland dat fluor in het drinkwater zorgde voor gezondere gebitten. Dat was een geweldige ontdekking. Men wilde in de jaren zeventig echter niet langer dat de overheid vertelde wat er moest gebeuren, dus werd er geen fluor in het drinkwater verwerkt. Gebitsgezondheid werd een klassenkwestie, want ouders die goed waren opgeleid en op zondag een partijtje golfden met de tandarts uit de buurt, wisten precies hoe het zat. Zij smeerden de tanden van hun kinderen in met fluoride. Datzelfde gold ook voor het eten van voedsel. Katan vindt dat (tand)artsen onmisbaar zijn in het verkleinen van die kennisongelijkheid. Als een tandarts dan zegt dat je beter water kunt drinken dan frisdrank, maakt dat indruk. De NMT geeft in haar artikel enkele tips om tanderosie tegen te gaan, zoals het beperken van het aantal eetmomenten per dag, zure dranken drinken door een rietje en de mond spoelen met water na het eten van fruit. Barnasconi voorspelt dat de toenemende tanderosie zal leiden tot onnodige zorgkosten door behandelingen als witte vullingen, inlays, kronen en zelfs kunstgebitten. (bronnen: NMT, Factaal) Geluidsgolven versnellen botgenezing AMSTERDAM Gepulseerde geluidsgolven van lage sterkte bevorderen het genezen van fracturen met een vertraagde genezingsduur door de botaanmaak en bloedtoevoer te verhogen. Dat bewijst het promotieonderzoek van Sjoerd Rutten (ACTA). Factoren die een negatief effect hebben op fractuurgenezing, zoals onvoldoende stabiliteit, kunnen het positieve effect van de geluidsgolven teniet doen. Omdat 90 tot 95% van alle fracturen binnen drie maanden geneest, hebben vooral fracturen met een verstoorde en lange genezingstendens baat bij een low-intensity pulsed ultrasound (LIPUS). Rutten behandelde patiënten met een vertraagde genezing van een fractuur van het kuitbeen met LIPUS. Om het effect van LIPUS op vertraagde botgenezing goed te kunnen beoordelen, werd de ene helft van de patiënten behandeld met een LIPUS-apparaat dat geen geluidsgolven uitzond (placebo) en de andere helft met een werkend apparaat. Na twee tot drie maanden behandeling werd bij alle patiënten een klein pijpje bot verkregen van de fractuur. Onder de microscoop werd daarna het effect van de behandelingen op de botaanmaak en afbraak gemeten, de grootte en het aantal bloedvaten en de hoeveelheid botcellen. Rutten promoveerde op 18 januari in de Aula van de Vrije Universiteit Amsterdam. Promotoren waren prof. dr. Klein-Nulend (Orale Celbiologie ACTA) en prof. dr. Wuisman ( ) (Orthopedie VUmc). Co-promotor was dr. Nolte. (bron: ACTA) Haarlemse tandartspraktijk moet sluiten Mond-neusmaskers worden soms de hele dag gedragen HAARLEM Tandarts Wiers te Haarlem heeft op bevel van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) zijn praktijk met onmiddellijke ingang moeten sluiten. De inspectie constateerde tijdens een aangekondigd bezoek op 7 februari 2013 dat de patiëntveiligheid ernstig in gevaar is. De praktijk voldoet op diverse punten niet aan de richtlijn Infectiepreventie in de tandheelkundige praktijk (WIP-richtlijn), de Kernenergiewet, de praktijkrichtlijn Spoedgevallendienst en de richtlijn Patiëntendossier. De tandarts hanteert geen adequaat reinigingsprotocol en de veiligheid van de sterilisatie is niet gewaarborgd. De tandarts en zijn assistenten dragen onvoldoende zorg voor een goede handhygiene. Beschermbrillen en mondneusmaskers zijn wel in de praktijk aanwezig, maar worden niet adequaat gebruikt. Mond-neusmaskers worden niet bij elke patiënt vervangen en soms de hele dag gedragen. Ook zijn er geen goede voorzorgsmaatregelen om prikaccidenten te voorkomen. Verder is er geen correct KEWdossier aanwezig, worden medische anamnesen en periodieke updates niet structureel geregistreerd en heeft de tandarts geen waarnemingsregeling. Tandarts Wiers moet zijn praktijk gesloten houden totdat hij naar het oordeel van de inspectie weer verantwoorde zorg kan leveren. (bron: IGZ) AMSTERDAM Het Regionaal Tuchtcollege in Amsterdam heeft een kaakchirurg een waarschuwing gegeven omdat hij een patient onzorgvuldig heeft behandeld. Hierdoor raakte een zenuwbaan in de kaak van de patiënt beschadigd. Ook heeft de kaakchirurg de patiënt onvoldoende gewezen op de risico s van de behandeling. Dat meldt Mednet. De verstandkiezen van de patient moesten aan beide zijden van de kaak verwijderd worden omdat hij moeite had met reinigen. Op 30 mei 2011 trok een collega-chirurg de verstandskiezen rechts en op 27 juni 2011 verwijderde de kaakchirurg zelf de verstandskiezen links. Aan de laatste ingreep hield de patiënt echter een verdoofd en prikkend gevoel in zijn onderkaak over. De kaakchirurg bekeek de röntgenfoto uitvergroot wat hij vóór de ingreep niet had gedaan en zag dat de zenuw mogelijk nabij de wortel lag. Als andere mogelijke oorzaak voor de beschadiging van de zenuw noemde hij de toediening van de anesthesie. Het Tuchtcollege vindt dat de kaakchirurg onzorgvuldig gehandeld heeft en bovendien verzuimd heeft de patiënt erop te wijzen dat er bij verwijdering van deze verstandkies een verhoogd risico bestond op tijdelijk of zelfs blijvend zenuwletsel. Wel erkende het college dat een juiste analyse van de röntgenfoto geen aanleiding had hoeven zijn om van de extractie af te zien. (bron: Mednet)

4 4 IDS 2013 dental tribune - netherlands edition maart 2013 De IDS is de internationaal toonaangevende tandheelkundige beurs Ondanks de wereldwijd kwetsbare economie gaat het verbazingwekkend goed met de Duitse beurzenbranche. Hoe valt dit te verklaren? De Duitse beurzenbranche staat wereldwijd voorop en de toonaangevende beurzen voor meerdere industrieën worden daarom in Duitsland gehouden. Multinationals bezoeken regelmatige Duitse beurzen om nieuwe markten te betreden, zelfs in economisch moeilijke tijden. Beurzen zijn een effectief marketinginstrument. Duitsland heeft een stabiele economie en er is een constante vraag naar industriële producten. De locatie en de bereikbaarheid van de Koelnmesse zijn optimaal Piazza, IDS TEKST: DANIEL ZIMMERMANN, DTI FOTO'S: IDS KEULEN Over minder dan twee maanden zal de Koelnmesse tandheelkundige professionals van over de hele wereld verwelkomen voor de International Dental Show (IDS). Dental Tribune ON- LINE sprak met COO Katharina C. Hamma over s werelds grootste tandartsenbeurs. NATUURLIJK ICX...kegeldichtheid door precisie... uitstekende testresultaten eigen product, Sinds vorig jaar bent u COO van de Koelnmesse. Wat maakt het beursterrein in deze stad aan de Rijn zo bijzonder? Een van de grootste pluspunten van de Koelnmesse is de centrale locatie: Keulen ligt in het centrum van Europa. Binnen een straal van vijfhonderd kilometer wonen 155 miljoen Europeanen en die zijn verantwoordelijk voor eigen ontwikkeling universele abutments eenvoudig in gebruik fair geprijsde onderdelen WIJ ZIJN AANWEZIG OP DE IDS 2013 IN KEULEN HAL 3.2 STAND E039 een groot deel van het Europees bruto nationaal product. De locatie en de bereikbaarheid van het terrein zijn optimaal. De Koelnmesse bevindt zich op een steenworp afstand van het stadscentrum met allerlei transportmogelijkheden in de buurt. Tijdens de IDS zullen alle belangrijke lange afstandstreinen op het centraal station in Keulen en op station Messe/Deutz stoppen. Luchthaven Keulen-Bonn bedient honderd nationale en internationale bestemmingen en is een centraal punt voor voordelige vliegmaatschappijen. De InterCity Express verbindt de Koelnmesse met de vliegvelden in Frankfurt, Düsseldorf, Amsterdam en Brussel. Al deze factoren maken de Koelnmesse snel en makkelijk bereikbaar voor standhouders en bezoekers. Het afgelopen fiscale jaar was met een omzet van 235 miljoen euro een van de meest succesvolle in de geschiedenis van de Koelnmesse. In hoeverre heeft de IDS daaraan bijgedragen? De IDS is een van onze belangrijkste evenementen. Er zijn slechts een paar beurzen die meer exposanten en bezoekers trekken. De IDS levert daarom een belangrijke bijdrage aan onze totale bedrijfsresultaten. Er hebben zich voor de IDS 2013 al evenveel exposanten geregistreerd als voor de vorige beurs. Wat verwacht u van uw eerste IDS? Ik denk dat we de vorige, erg succesvolle IDS kunnen overtreffen in exposanten en bezoekers én in expositieruimte. De toename is geheel op het conto van bedrijven uit het buitenland te schrijven. Op de IDS van 2013 zal bijna twee derde van de exposanten van buiten Duitsland afkomstig zijn. Het totaal aantal standhouders bedraagt We hebben qua expositieruimte al een nieuw record bereikt met vierkante meter en we zullen het aantal bezoekers van IDS 2011 ook overtreffen. We hopen bij sluiting van de beurs op 16 maart een nieuw record te kunnen melden. De toename van het aantal standhouders uit het buitenland is opmerkelijk. Waar komen de meeste exposanten vandaan? Na Duitsland komen de meeste exposanten uit Italië, de Verenigde Staten, Zuid-Korea, Zwitserland, Frankrijk en Groot- Brittannië. Er zullen ook dertien gezamenlijke stands zijn die Argentinië, Brazilië, Bulgarije, China, Groot-Brittannië, Israël, Italië, Japan, Pakistan, Zuid-Korea, Rusland, Taiwan en de Verenigde Staten vertegenwoordigen. ICX Implants 1796 BE De Koog Boodtlaan 10 Tel.: info@icx-implants.nl Katharina C. Hamma. > lees verder op pagina 6

5 Leg de lat hoger! Dankzij de grotere flexibiliteit en de unieke kronkelende beweging, kunnen de PROTAPER NEXT vijlen sterker gekromde en smalle wortelkanalen vormgeven.* Voor meer informatie *In vergelijking met bekende merken

6 6 IDS 2013 dental tribune - netherlands edition maart 2013 > vervolg van pagina 4 Welke rol spelen buitenlandse investeerders in de groeiende internationale belangstelling voor de IDS? De Koelnmesse heeft connecties in meer dan tachtig landen die ondersteuning bieden aan het hoofdteam in Keulen door exposanten en bezoekers aan te trekken. Door de marktleidende positie leggen veel bedrijven hun focus volledig op de IDS, soms geven ze er zelfs de voorkeur aan boven regionale en lokale beurzen. De Koelnmesse is een internationaal gerenommeerde beursorganisator met een goede reputatie. Uit marktonderzoek is gebleken dat Keulen wereldwijd bekend staat als locatie voor beurzen, vergaderingen en congressen. Door het grote aantal exposanten uit nieuwe BOTREGENERATIEMATERIALEN The Natural Fit Naast het eigen BioComp implantaatsysteem biedt BioComp ook hoogwaardige synthetische botregeneratiematerialen. Deze materialen staan voor veiligheid, voorspelbaarheid en optimale acceptatie bij de patiënt. Bij materialen van biologische oorsprong kan dit niet altijd gegarandeerd worden. Voor iedere specifieke indicatie hebben wij voor u de juiste producten, met een diversiteit aan korrelgroottes, die aan een klinisch succes bijdragen. > Resorbeerbaar - Cerasorb - Poresorb -TCP - Ostim (pasta formule) > Niet resorbeerbaar - IngeniOs TM HA - OssaBase -HA > Membraan - Epiguide, uniek bioresorbeerbaar membraan Ik verwacht dat we de vorige IDS kunnen overtreffen in exposanten en bezoekers biocomp.eu WE GET SMILES Cavex Bite&White thuisbleeksysteem Voldoet 100% aan de nieuwe wetgeving en Europese richtlijnen CAVEX Bite&White Cavex Bite&White: hét efficiente thuisbleeksysteem Veilig, effectief en gemakkelijk U maakt het behandelplan, de afdruk en de bleeklepel Perfecte thixotropie Plakt aan het glazuur, trekt geen draden Professional Dental Whitening System BioComp Dental bv T info@biocomp.eu Meer informatie op of bij uw dental depot bezoek ons ook op YouTube tandheelkundige industrieën zal er goed gelet worden op vervalsingen tijdens de komende IDS. Wat hebben de bestaande maatregelen tegen vervalsing opgeleverd en wat doen jullie om de distributie van vervalste goederen te voorkomen? We zijn een paar jaar geleden het initiatief No Copy! Pro Original gestart om exposanten actief te steunen in hun strijd tegen vervalsers. Op de beursvloer staat een stand die als contactpunt dient voor vragen over de schending van het copyright. Er zijn experts aanwezig om informatie te verstrekken en hulp te bieden. Indien nodig kunnen werknemers van de Koelnmesse mensen in contact brengen met advocaten gespecialiseerd in auteursrecht. Voorafgaand aan de show moeten exposanten zich ervan verzekeren dat ze daadwerkelijk eigenaar zijn van de merkrechten van hun producten. Het is belangrijk dat ze hun documentatie bij de hand hebben zodat ze kunnen handelen in het geval van een vermoedelijke schending van het copyright. Als de Koelnmesse attent is gemaakt op auteursrechtschending door een exposant, worden de wettelijke consequenties hiervan aan de exposant uitgelegd. Als de onderneming veroordeeld is voor productplagiaat, behoudt de Koelnmesse zich het recht voor om de exposant uit te sluiten van deelname aan toekomstige beurzen. We zijn erg actief in het steunen van onze exposanten in de strijd tegen piraterij. De IDS zal dit jaar plaatsvinden in vijf hallen. Zijn er langetermijnplannen voor het globale concept? En als dat het geval is, wanneer zullen die plannen uitgevoerd worden? Wij beschouwen het succes van de IDS als een bevestiging van het concept van de beurs. We zullen ons daarom bij de succesformule houden, die bestaat uit het focussen op bedrijfs- en productinformatie die gepresenteerd wordt in stands. Het staat voorlopig nog niet op onze agenda de hallen in te delen naar tandheelkundig specialisme. Na de aankomende IDS zullen we met de GFDI evalueren of er veranderingen nodig zijn.

7 HELPT OM TANDVLEESPROBLEMEN TE VOORKOMEN EN TE VERMINDEREN Digitale weergave van het gebied en de ernst van de tandvleesproblemen vóór en na gebruik 1 Vóór gebruik: Significante tandvleesproblemen Na 2 weken: Verbetering van de gezondheid van het tandvlees Na 6 weken: Verdere verbetering van de gezondheid van het tandvlees ORAL-B PRO-EXPERT PREMIUM TANDVLEES BESCHERMING met baanbrekende gestabiliseerde tinfluoride technologie Grotere voordelen voor het tandvlees 2 Geen compromis - klinisch bewezen bescherming van de volledige mond 3 70% meer tin dan Pro-Expert Multibescherming GESTABILISEERDE TINFLUORIDE 1. Garcia-Godoy CE et al.: Effecten van de combinatie van tandpasta, elektrisch poetsen en flos op tandvleesbloeding. J Dent Res 90 (Spec Iss A): 1313, in vergelijking met gewone tandpasta. Gerlach RW, Amini P. Gerandomiseerde gecontroleerde test met tandpasta met 0,454 % tinfluoride voor de behandeling van tandvleesbloeding. Compend Contin Educ Dent 2012; 33 (2): Baig et He, Compend Cont Educ Dent 2005; 26 (Supp 1): De verzorging voortzetten die begint in uw praktijk

8 MECC congrescentrum, Maastricht Beleef het EUREKA moment van 2013 Ervaar zelf het EUREKA moment tijdens het geheel verzorgde Symposium met (inter)- nationale gerenommeerde sprekers met als afsluiter de MegaGen Night. Maak kennis met de allerlaatste door MegaGen ontwikkelde, implantologische, prothetische en techno- logische concepten en vernieuwingen. En dit in een tussenjaar van wellicht grote toe- komstige veranderingen op verzekerings- technisch tariefmatig gebied en de daarmee gepaard gaande financiële middelen. 09:00~10:30 Session 1 11:00~12:30 Session 2 Mr. Piet van Abeelen Dr. John Jansen Dr. Mauro Labanca Guest speaker Managing partner R&G Global Consultants. Previous: Chief Six Sigma Quality officer, Board member General Electric Chairman Department of Periodontology and Biomaterials & Dean of the Faculty of Dentistry Radboud University Nijmegen Oral Surgeon, Consultant Professor & Deputy Regent of the ICD Wellicht vraagt u zich af hoe u nog effectiever kunt werken? Of wat dit laatste voor uw patiënt kan betekenen? Laat u dan meevoeren in het nieuwste MegaGen implantologie script. Met in de hoofdrollen de allernieuwste R2GATE digitale diagnose- en planningsoftware en DDX, de CAD/CAM innovatie voor zowel het boorsjabloon als het abutment én de kroon. Aangevuld met het AnyRidge implantaat en het nieuwe Xpeedoppervlak belooft een aantal baanbrekende Eureka momenten! 13:30~15:00 Session 3 Dr. Enrico Conserva Dr. Jong Cheol Kim Ass. prof. Dep. of Prosth. Univ. of Genoa & Expertise field of biomechanical and biological research, material science in dentistry Director, MINEC education center. Adjunct professor, ChunNam University, Korea Wanneer u zich registreert krijgt u toegang tot het geheel verzorgde Symposium The Changing face of Temporary Dentistry op 8 juni in het MECC Maastricht met bijbehorende Megagen Exhibition. Tevens bent u s avonds welkom, eventueel met partner, om te komen dineren en de avond goed af te sluiten tijdens de MegaGen Night in het Bonnefantenmuseum*. De kosten voor het ESM 2013 zijn 300,- (exl. BTW). *U dient zich voor de MegaGen Night apart te registreren. First come, first serve 15:30~17:00 Session 4 Dr. Kwang Bum Park Dr. Tommie van de Velde CEO, MegaGen Co. Director, MINEC education center. President, MIR Dental Hospital, Daegu, Korea President, Belgian Society of Periodentology. Pre-Registratie Wanneer u zich voor 1 april inschrijft ontvangt u 10% korting en betaald u slechts 270,- (exl. BTW). Dr. Filiep Raes Associate professor, University of Ghent, Belgium Voor meer informatie en pre-registratie ga naar de website: Pre-registratie: 300,- 270,- Prijzen zijn excl. BTW, deze actie is geldig t/m 31 maart 2013

9 maart 2013 dental tribune - netherlands edition IDS IDS 2013: feiten en cijfers Op bezoek in Keulen CULINAIR Bezoekers aan de IDS brengen natuurlijk niet dag en nacht in de Koelnmesse door. Gelukkig kent Keulen een rijk culinair aanbod. De leukste restaurantjes en (bier) cafés bevinden zich in de wijk Altstadt, een aaneenschakeling van smalle steegjes met kinderkopjes waar de Romeinen hun nederzetting Oppidium Obiorum vestigden. Toen de stad in het jaar vijftig na Christus stadrechten kreeg, werd de naam veranderd in Colonia Claudia Ara Agrippinensium, waar de naam Keulen op gebaseerd is. In Altstadt zijn nog overblijfselen van Romeinse stadstorens te zien. Wat eten en drinken de Keulenaren zoal? Laten we bij het meeste bekende product beginnen: Kölschbier. Deze biersoort zag, in een iets andere samenstelling, in 876 het licht, heeft een hoge gisting en is licht van smaak. Kölschbier wordt geschonken in hoge, smalle glazen en wordt geserveerd door bierschenkers, Köbes. Zij lopen rond met kannen bier en schenken bij. Voor elk nieuw glas wordt er op het bierviltje van de gast een streepje bijgezet. Het lekkerste Kölsch drinkt u in een Brauhaus, bijvoorbeeld Reissdorf, Früh of Mühlen. Het bier smaakt het best in combinatie met een van de lokale specialiteiten. Bestel eens Kölsche Kaviar, bloedworst met uienringen of Halve Hahn, roggebrood met Hollandse kaas en mosterd. Andere populaire Keulse gerechten zijn Himmel und Ääd, bloedworst met gekookte appels, aardappelpuree en ui, en Hämchen, een varkenshammetje met zuurkool en aardappelpuree. Als u genoeg heeft van al dat vlees, zijn ook Kaffee und Kuchen een goede keus. In een van de Backstubes kunt u genieten van een punt Bienenstichtaart (bijensteektaart), een klassieke Duitse taart die zijn naam dankt Venus Diamond en Venus Pearl Esthetiek in haar mooiste vorm. Van uitzonderlijke klasse: de nanohybride composieten Venus Diamond en Venus Pearl. De beurs 35 e editie Grootste dentale beurs ter wereld Georganiseerd door de Vereniging van Duitse Dentale Fabrikanten (VDDI) en de Vereniging tot Bevordering van de Dentale Industrie (GFDI) Productsegmenten: dentale praktijk, infectiepreventie en onderhoud, service en organisatie Doelgroepen: handelaren, tandartsen (-specialisten), mondhygiënisten, dentaal personeel, dentale laboratoria, industrie, research & ontwikkeling, studenten Verwacht aantal standhouders: meer dan 1900 Verwacht aantal bezoekers: Eenvoudig en prettig te verwerken: Kies, afhankelijk van de indicatie of uw eigen voorkeur, voor een stevige of soepele consistentie. Beide composieten zijn stabiel, plakken niet, hebben een lange verwerkingstijd en zijn uitstekend de modelleren. Meer dan uitstekende fysieke eigenschappen: De innovatieve chemische formule zorgt voor natuurlijk ogende, zeer duurzame restauraties met een natuurlijke glans. Pure esthetiek: De composiet neemt op unieke wijze de kleur van de omringende tandstructuur aan. De restauraties zijn niet van echt te onderscheiden. Heraeus Dental. Giving a hand to oral health. Amerikaanse industrie prominent aanwezig op IDS TEKST: DANIEL ZIMMERMANN, DTI De Dental Trade Alliance (DTA), de vertegenwoordiger van de Amerikaanse dentale industrie, heeft een eigen paviljoen op de komende IDS. CEO en voorzitter van de organisatie, Gary W. Price: De IDS geeft onze industrie een optimale mogelijkheid om contact te leggen met respectabele en nieuwe strategische partners. Want waar het volgens Price bij Amerikaanse tandheelkundige beurzen vooral om de verkoop aan tandartsen gaat, staat tijdens IDS het aangaan van wereldwijde handelsrelaties centraal. Ondanks de zwakke economie doet de tandheelkundige Amerikaanse industrie het volgens Price niet slecht. De verkoop van mondzorgproducten en -apparatuur neemt langzaam toe sinds het begin van de crisis. Sommige segmenten, zoals de digitale radiografie, groeien echter heel snel. Hij prijst de Amerikaanse tandheelkundige producten die bekend staan om hun betrouwbaarheid, veelzijdigheid en kosten. De wereld wil Amerikaanse producten, of ze nu innovatief zijn of oud en vertrouwd. Price ziet 2013 zonnig tegemoet, omdat de vraag tot nu toe achterbleef en omdat beginnende tandartsen de laatste technologie in hun praktijk willen hebben. Bovendien hebben ook tandartsen die binnenkort met pensioen gaan, interesse in de nieuwste technologie voor hun praktijk. Zij willen deze immers aantrekkelijk maken voor potentiële kopers. De EU heeft aangekondigd de bestaande regels voor medische apparatuur te herzien, maar Price verwacht dat de invloed hiervan gering zal zijn op de Amerikaanse tandheelkundige industrie, omdat de Amerikaanse bedrijven die naar Europa exporteren al voldoen aan de Europese specificaties. De DTA zorgt voor de internationale accreditatie van tandheelkundige producten, zodat de producten van een bedrijf in één keer goedgekeurd kunnen worden voor de verkoop in meerdere landen, besluit Price. Locatie, tijden en prijzen maart 2013 Openingstijden: dagelijks van 9.00 tot uur Jaarbeurs Koelnmesse, Keulen, Duitsland Hallen 2, 3, 4, 10 en 11 Utrecht Keulen: 222 km Toegangsprijzen: 13 voor één dag, 17 voor twee dagen, 21 voor het gehele evenement (voorverkoop) > lees verder op pagina 11 heraeus-dental.com

10 Het gezicht Nieuw Atlas van de klinische anatomie Mond Bloedvaten en zenuwbanen in het gebied van de mond A. en V. temporalis superficialis A. en V. zygomaticofacialis A. en V. infraorbitalis N. infraorbitalis Maxilla N. zygomaticofacialis A. en V. temporalis A. en V. zygomaticofacialis superficialis A. en V. infraorbitalis N. infraorbitalis Maxilla N. zygomaticofacialis A. transversa faciei A. buccalis Ductus parotideus V. facialis A. facialis A. mentalis en V. alveolaris inferior, R. mentalis N. mentalis N. alveolaris inferior N. buccalis (N.V 3 ) M. buccinator Ramus mandibulae A. transversa faciei A. masseterica A. carotis externa M. masseter A. en V. labialis superior A. en V. facialis A. mentalis en V. alveolaris inferior, R. mentalis N. facialis N. alveolaris inferior N. buccalis (N.V 3 ) M. buccinator R. marginalis mandibulae M. orbicularis oris N. mentalis A. en V. submentalis Corpus mandibulae A. en V. submentalis A. en V. labialis inferior M. mentalis Afb. 4.9 Spieren, vascularisatie (links) en innervatie (rechts) in het gebied rondom de mond, diepste laag. Afb Spieren, vascularisatie (links) en innervatie (rechts) in het gebied rondom de mond, m. orbicularis oris blootgelegd, m. masseter afgesneden Mond De mondholte I 1 : 6 8 jaar Papilla incisiva Rugae palatinae Frenulum buccae Raphe palati I 2 :7 9 jaar C: jaar P 1 : 9 13 jaar P 2 : jaar Papilla incisiva Rugae palatinae Frenulum buccae Vestibulum oris A. nasopalatina N. nasopalatinus A. palatina major Maxilla M 1 : 5 7 jaar Gl. palatinae N. palatinus major M 2 : jaar M 3 : jaar Afb Intraoraal aanzicht van de bovenkaak met rij gebitselementen en gehemelte. De fissuren van de molaren en premolaren zijn geseald. De doorbraaktijden van de afzonderlijke gebitselementen zijn ook aangegeven. De derde molaren (verstandskiezen) zijn hier niet afgebeeld. Afb Intraoraal aanzicht van de bovenkaak met rij gebitselementen en fenestratie van het gehemelte. M 3 :16 25 jaar M 2 :11 14 jaar N. lingualis Gl. sublingualis Frenulum linguae M 1 : 5 7 jaar A. sublingualis P 2 : jaar M. geniohyoideus M. mylohyoideus N. hypoglossus Ductus submandibularis Caruncula sublingualis P 1 : 9 13 jaar M. genioglossus C: jaar Caruncula sublingualis I 2 : 7 9 jaar I 1 : 6 8 jaar Afb Intraoraal aanzicht van de onderkaak met rij gebitselementen en mondbodem. De tong is opgeheven. De fissuren van de molaren en premolaren zijn geseald, de gebitselementen 33 tot en met 43 hebben een retentiedraad vanwege een eerdere orthodontische behandeling van de tandbogen. Afb Intraoraal aanzicht van de onderkaak met rij gebitselementen en fenestratie van de mondbodem Mond Anatomie van de ramus mandibulae Afb Mediaal van het collum mandibulae langs het opstijgende deel van de onderkaak loopt de a. maxillaris, een tak van de a. carotis externa. Lateraal van de m. pterygoideus medialis geeft zij de a. alveolaris inferior af, die bij het foramen mandibulae in de canalis mandibulae naar binnen gaat en daar samen met de n. alveolaris inferior en de gelijknamige vene doorheen loopt. Andere takken van de a. maxillaris die door verwijdering van een stuk van het opstijgende deel van de mandibula zichtbaar worden, zijn de a. meningea media, de a. auricularis profunda, de rr. pterygoidei, de aa. temporales profundae en de a. sphenopalatina. De n. auriculotemporalis loopt dorsaal van het collum mandibulae naar lateraal en buigt voor het oor af naar craniaal, waar hij het gebied van de slapen innerveert. Naar de huid van de gehoorgang en het trommelvlies geeft hij nog de n. meatus acustici externi af. Afb De n. auriculotemporalis splitst zich al van de n. mandibularis af in de buurt van de schedelbasis en loopt dorsaal van het collum mandibulae (verwijderd) naar lateraal naar de huid, waar hij het gebied van het oor en de slapen sensibel innerveert. De n. buccalis zorgt voor de sensibele innervatie van het slijmvlies van de wangen. Het ggl. pterygopalatinum in de diepte van de fossa pterygopalatina bevat hoofdzakelijk parasympathische vezels, die samen met delen van de n. maxillaris verder lopen. De n. alveolaris inferior loopt door het foramen mandibulae in de canalis mandibulae, van waaruit hij de gebitselementen en het parodontium verzorgt. Hij treedt naar buiten bij het foramen mentale, waar hij het slijmvlies en de huid van de kin innerveert. Porus acusticus externus Eminentia articularis M. pterygoideus lateralis, Caput superius Os zygomaticum, Arcus zygomaticus M. pterygoideus lateralis, Caput inferius M. pterygoideus medialis M. styloglossus N. auriculotemporalis N. facialis Rr. alveolares superiores medii Rr. alveolares superiores posteriores Ductus parotideus N. massetericus N. pterygoideus medialis M. buccinator N. alveolaris inferior N. lingualis N. buccalis M. stylohyoideus Foramen mentale M. digastricus, Venter anterior M. masseter N. alveolaris inferior N. mentalis Afb Ventraal aanzicht van het verloop van de zenuwen aan de mediale en laterale zijde van de ramus mandibulae. Afb Lateraal aanzicht van het rechter kaakgewrichtsgebied. De ramus mandibulae is grotendeels verwijderd, zodat de mediaal gelegen structuren te zien zijn. De arcus zygomaticus is eveneens voor een deel verwijderd, zodat de fossa pterygopalatina en infratemporalis te zien zijn Binnenkort verschijnt Het gezicht- atlas van de klinische anatomie, de eerste Nederlandstalige anatomische atlas die primair voor de tandheelkunde is ontwikkeld. Nooit eerder werden de complexe anatomische en topografische structuren van het gezicht zo duidelijk en laag voor laag getoond. Het gezicht bevat meer dan 380 tekeningen, ondersteunende teksten en legenda. Het boek is zeer geschikt als ondersteuning bij patiëntcontacten. Auteurs R.J. Radlanski, K.H. Wesker ISBN Omvang 358 pagina s Prijs 99,50 Het gezicht is een prachtig naslagwerk voor onder andere tandartsenalgemeen practici, tandartsen specialisten, mondhygiënisten, tandprothetici en diegenen die voor deze disciplines in opleiding zijn. Bestel deze en andere tandheelkundige titels op

11 maart 2013 dental tribune - netherlands edition IDS > vervolg van pagina 9 aan de honing op de bovenkant. Of een Streuselkuchen, met appel, pruimen of abrikozen. IDS 2013 in een notendop CULTUREEL Het interessantste museum van Keulen is Museum Ludwig, dat een overzicht geeft van moderne kunst vanaf de twintigste eeuw. Het museum ontleent zijn naam aan het echtpaar Peter en Irene Ludwig, dat het door de jaren heen de internationaal bekende popart- en Russische avantgardecollecties en een groot aantal werken van Picasso heeft geschonken. De popartcollectie is de grootste buiten Amerika en bevat werken van onder andere Roy Lichtenstein, Andy Warhol en James Rosenquist. Tijdens de IDS loopt in het museum de tentoonstelling Modern Masterpieces. The Haubrich Collection at Museum Ludwig. De Haubrichcollectie bestaat uit expressionistische kunst, verzameld door de Keulse advocaat Josef Haubrich. Voor het eerst zal nu zijn complete schenking in de oorspronkelijke samenstelling worden geëxposeerd. Twee werken van Ernst Ludwig Kirchner en Alexej von Jawlensky zijn nog nooit eerder vertoond. Ook het Romeins-Germaanse museum is een bezoek waard. Het is gevestigd naast de Dom van Keulen op de resten van een Romeinse stadsvilla uit de derde eeuw. De collectie van het museum herbergt archeologische vondsten van de Romeinse tijd tot het begin van de Middeleeuwen. Een van de topstukken is het grote Dionysusmozaïek uit de stadsvilla uit 225 na Christus. Tot 5 mei is tevens de expositie Time Tunnel. 2,000 years of Cologne History te bezoeken. Daarin kunt u de archeologische vondsten bewonderen die tijdens de constructie van de noordzuidmetrolijn in Keulen zijn gedaan. Tussen 2004 en 2011 zijn meer dan miljoen objecten opgegraven, van Romeinse militaire voorwerpen tot restanten van indrukwekkende middeleeuwse forten. Mocht u naar iets lichter vertier op zoek zijn, dan is het Chocolademuseum misschien een optie. 1. Verwerken! 2. Esthetiek! 3. Duurzaamheid! Hohenzollernbrücke Voor interessante architectuur heeft u geen verrekijker nodig: vlakbij de Koelnmesse ligt de Hohenzollernbrücke, een spoorbrug die tussen 1907 en 1911 gebouwd is. De naam verwijst naar het Duitse vorstengeslacht Hohenzollern en vier ruiterstandbeelden van het geslacht flankeren de brug. De brug is gebouwd in neoromaanse stijl en was oorspronkelijk bedoeld voor voetgangers en gemotoriseerd verkeer. In de Tweede Wereldoorlog werd de Hohenzollernbrücke gebombardeerd. Sindsdien is hij alleen nog toegankelijk voor voetgangers en treinen. Tijdens een wandeling over de brug vormen de duizenden slotjes met namen die door verliefde stelletjes aan de brug gehangen zijn een opmerkelijke bezienswaardigheid. De Keulse Dom en de Hohenzollernbrücke. (foto: Koelnmesse Bilddatenbank) Het nieuwe kroonen brugmateriaal van VOCO Glans zonder polijsten! Bestel nu! De IDS 2013 gaat op 12 maart van start met de gebruikelijke Dealers Day. Het gehele evenement zal naar verwachting meer dan mondzorgprofessionals uit Duitsland en daarbuiten trekken, die kennis willen nemen van de nieuwste ontwikkelingen en trends in dentale gereedschappen en materialen. Tijdens deze IDS zullen CAD/CAM en implantologie de belangrijkste thema s zijn. Ook zal het gebruik van lasertechnologie in de tandheelkunde veel aandacht krijgen. Nieuw dit jaar is de Generationlounge van het Bundesverband der zahnmedizinischen Alumni, dat als contactpunt dient voor studenten tandheelkunde en beginnende en gevestigde tandartsen. In de Speakers Corner kunnen bezoekers zich laten bijpraten over de nieuwste producten en technologieën. 3 VOOR OPTIMALE TIJDELIJKE VOORZIENINGEN Betrouwbaar en snel verwerken Intraorale tijd: slechts 45 seconden 1:1 mengverhouding zorgt voor homogeen mengsel Buitengewone esthetiek Natuurlijk uiterlijk Beschikbaar in acht kleuren Duurzaam Hoge druksterkte Uitstekende breukweerstand Bezoek ons op de beurs Keulen, Stand R8/S9 + P10, Hall 10.2 VOCO GmbH Anton-Flettner-Straße Cuxhaven Duitsland Tel Structur 3

12 12 Excerpt dental tribune - netherlands edition maart 2013 Veilig werken in de tandartspraktijk In de richtlijn Handhygiëne medewerkers8 wordt de volgende procedure aanbevolen om de handen te reinigen: Maak uw handen nat met lauw water uit een flink stromende kraan. Voorzie ze van een laagje vloeibare zeep uit een dispenser. Raak de mond van de kraan of de zeepdispenser niet aan. Wrijf de handen gedurende 10 seconden goed over elkaar. Spoel de handen, polsen en onderarmen goed af en droog ze met een wegwerphanddoek. Gebruik bij een handbediende kraan de handdoek om de kraan dicht te draaien. Neem om de handen te desinfecteren wat handdesinfectiemiddel in de palm van één hand. Wrijf de handen goed over elkaar, totdat ze droog zijn. Gebruik een handcrème om de handen te verzorgen. Doe dit wanneer de wasfrequentie laag is, bijvoorbeeld tijdens de pauze en na beëindiging van de werkzaamheden. Neem een kleine tube voor eigen gebruik of een wanddispenser. Let op dat u de mond van de tube of de dispenser niet aanraakt. bacteriën Kies handschoenen die passen bij de beoogde werkzaamheden. Naast onderzoekshandschoenen, geclassificeerd als medisch hulpmiddel bij het onderzoeken en behandelen van patiënten, zijn er hittebestendige handschoenen voor de autoclaaf en dikke huishoud- zweetporie haarspiertje haarfollikelmijt zweetklier haarwortel Afbeelding 10. De residente flora bevindt zich op en in de hoornlaag van de opperhuid, maar ook in de dieper gelegen haarzakjes en in de talg- en zweetkliertjes (vrij naar: Kong HH, Segre JA, 2012). handschoenen van neopreen of pvc. Deze worden gedragen bij het werken met vuile instrumenten en bij het uitvoeren van schoonmaakwerkzaamheden. Ze zijn bestand tegen scherpe instrumenten en mogen gewassen en soms zelfs gedesinfecteerd en gesteriliseerd worden. Zorg voor kortgeknipte, ongelakte nagels. Door lange of opgeplakte nagels, of door sieraden aan de vingers en om de polsen kunnen handschoenen kapot gaan, waardoor ze hun beschermende functie verliezen. Ook desinfectantia, oliën, bondings en composieten kunnen de handschoenen aantasten. Raadpleeg de leverancier van deze producten daarom voor advies. Afhankelijk van de omstandigheden en de duur van de handeling komen er kleine gaatjes in handschoenen, waardoor de beschermende functie vervalt. Via deze kleine gaatjes kunnen micro-organismen en vocht van onder de handschoen ontsnappen of juist binnendringen in de handschoen. Voor de algemene praktijk zijn niet-steriele onderzoekshandschoenen aangewezen. Ze worden patiëntgebonden gebruikt en direct na gebruik bij het afval gedeponeerd. Kies een chirurgisch neusmondmasker dat comfortabel zit, goed op het gezicht past en de neus en kin omsluit, zodat handenreiniging handendesinfectie zichtbaar vuile handen wel niet niet-zichtbaar vuile handen wel wel meer minder sec 30 sec kans op huidproblemen duur Tabel 2. Reiniging versus desinfectie. haarzakje talgklier 2.6 PRAKTISCHE TIPS schimmel hoornlaag Persoonlijke beschermingsmiddelen zoals handschoenen, een neus-mondmasker en een bril moeten voorkomen dat de leden van het behandelteam in contact komen met speeksel, bloed, de aerosolen uit roterende instrumenten of vuile instrumenten. Omdat deze beschermingsmiddelen besmet raken, kunnen ze, indien ze niet tijdig worden verwisseld, zelf als besmettingsbron gaan fungeren. Daarom geldt de algemene regel dat persoonlijke beschermingsmiddelen direct worden afgedaan als de handeling waarvoor ze zijn aangetrokken, achter de rug is. Ze moeten dus na iedere patiënt worden vernieuwd. Afbeelding 13 en 15 laten zien in welke volgorde de beschermende middelen moeten worden aangetrokken of opgezet en in welke volgorde men zich ervan moet ontdoen. Na het uittrekken en afzetten is het een goed gebruik de handen te desinfecteren. Handschoenen verhinderen dat onze handen in contact komen met speeksel en bloed en ze voorkomen dat eventuele huidwondjes de porte d entrée voor microorganismen worden. Het dragen van handschoenen is dus een zeer belangrijke preventieve maatregel. Toen handschoenen niet algemeen gebruikt werden, waren huidinfecties met stafylokokken en herpes simplex een veel voorkomende beroepsziekte onder tandartsen.9 Ze zijn door het routinematige gebruik van handschoenen tot het verleden gaan behoren. Handschoenen voor de tandartspraktijk worden van natuurlijke rubber, latex, vinyl, nitril of neopreen gemaakt. Van de eerste twee grondstoffen is bekend dat ze bij sommige mensen allergische reacties kunnen veroorzaken die vrij ernstig kunnen verlopen. Tandartsen die lijden aan een vorm van deze allergie kunnen beter handschoenen van synthetisch materiaal (vinyl, nitril en neopreen) gebruiken. Het is raadzaam dergelijke handschoenen ook te dragen bij patienten die overgevoelig zijn voor rubber of latex. epidermis Onder handhygiëne wordt verstaan het reinigen, desinfecteren en verzorgen van de handen met handcrème. Handhygiëne beoogt de transmissie te voorkomen van (pathogene) micro-organismen afkomstig uit het speeksel en bloed van de patiënt. Een correcte toepassing vraagt om enige uitleg over de achtergrond van de genoemde handhygiënevormen. Enkele feiten op een rij: Door te wassen met water en zeep worden het vuil en de tijdelijke (transiënte) microbiële flora van de bovenste huidlaag verwijderd. Door de handen in te wrijven met een alcoholpreparaat (handalcohol) wordt zowel de tijdelijke als de blijvende (residente) huidflora gereduceerd. De residente flora bevindt op de bovenste maar ook in de diepere huidlagen (afbeelding 10). Behalve voor handalcohol kan voor een ander product worden gekozen. Belangrijk is dat het voldoet aan de norm EN 1500 en is toegestaan door de Arbowet. Zichtbaar verontreinigde handen moeten worden gereinigd met water en zeep, en niet met handalcohol. Handalcohol is een veilig, snelwerkend desinfectiemiddel. Doordat het een vochtinbrengende en huidverzorgende werking heeft, is de irritatie minder groot dan bij desinfecterende zepen.⁷ virus dermis 2.4 REINIGEN, DESINFECTEREN EN VERZORGEN 2.5 PERSOONLIJKE BESCHERMINGSMIDDELEN subcutis Dit is een fragment uit de recent verschenen elearning Veilig werken in de tandartspraktijk (AccreDidact, 2012; ISBN ), geschreven door W.V.A. Morsen. Afbeelding 11. Gebruik een wegwerphanddoek om de handen af te drogen en de kraan te sluiten. het goede bescherming biedt tegen spetters en spatten van een korte afstand. De technische levensduur van een chirurgisch neus-mondmasker is ongeveer een halfuur, wat betekent dat het moet worden vervangen als er een halfuur verstreken is. Wissel het neus-mondmasker eveneens na iedere patiënt of als het nat of vuil is geworden. Draag een speciale beschermbril die ook aan de zijkant beschermt, zodat er geen opspattend bloed of andere lichaamsvloeistoffen of stukjes vulmateriaal in de ogen kunnen komen. Bij een gewone bril kan als alternatief een gelaatsscherm of een neus-mondmasker met spatscherm dienst doen. Oogbescherming die kan worden hergebruikt, moet na iedere patiënt gereinigd en gedesinfecteerd worden. Volg de voorschriften van de fabrikant. LITERATUUR 7. World Health Organization (WHO). WHO Guidelines on hand hygiene in health care. First global patient safety challenge. Clean care is safer care, Werkgroep Infectiepreventie (WIP). Handhygiëne medewerkers, Molinary JA, Harte JA. Personal protective equipment. In: Molinary JA, Harte JA (eds). Cottone's Practical infection control in dentistry. Third edition. Baltimore: Wolters Kluwer Lippincott Williams & Wilkins, Waarom moeten handschoenen het laatste worden aangetrokken, maar als eerste worden uitgedaan? De handschoenen worden bij de start van een behandeling om praktische redenen als laatste aangetrokken. Door ze als eerste uit te trekken wordt voorkomen dat de behandelaar zichzelf en eventueel de omgeving besmet. Wanneer eerst het neus-mondmasker of de beschermbril wordt afgedaan, dan zal dat gebeuren met de handschoenen die in de mond van de patiënt zijn geweest. De kans is daarbij groot dat de behandelaar zichzelf besmet.

13 maart 2013 dental tribune - netherlands edition Excerpt Handpalmen tegen elkaar. 2. Handpalm van de ene hand tegen de rug van de andere, en andersom. Afbeelding 13. De volgorde waarin de persoonlijke beschermingsmiddelen worden opgezet en aangetrokken. Wrijf voordat u de handschoenen aantrekt, de handen grondig over elkaar met handalcohol totdat ze droog zijn. 3. Handpalmen tegen elkaar, vingers verstrengeld en gespreid. 4. Buitenkant van de vingers van de ene hand in de handpalm van de andere hand, en andersom. 5. Duim van de ene hand in gesloten handpalm van de andere, en andersom. Afbeelding 12. De bewegingen bij het wassen van de handen. 6. Vingertoppen van aaneengesloten vingers van de ene hand tegen de handpalm van de andere, en andersom. Afbeelding 14. Bij overgevoeligheid voor natuurlijk rubber of latex is het raadzaam handschoenen te dragen die gemaakt zijn van een synthetisch materiaal zoals nitril (foto: Zorginstituut ACTA). Afbeelding 15. Bij het uittrekken van de persoonlijke beschermingsmiddelen worden eerst de handschoenen uitgedaan. Probeer daarbij besmetting van de handen te voorkomen. Met de duim en wijsvinger van de ene hand pakt u de buitenzijde van de handschoenmanchet van de andere hand vast. Door zachtjes trekkend in de richting van de vingers te bewegen, keert u de handschoen binnenstebuiten. Om de andere handschoen uit te trekken, gaat u met twee blote vingers naar de binnenzijde van de manchet en keert u vervolgens de handschoen binnenstebuiten door zachtjes in de richting van de vingers te bewegen. Daarna zet u de beschermbril af door deze aan de veren vast te pakken. Vervolgens zet u het masker af door de bandjes aan de achterkant los te maken. Raak de voorkant van het neus-mondmasker niet aan. Verfrommel het masker niet voordat u het weggooit. Desinfecteer tot slot uw handen. Afbeelding 16. Hittebestendige handschoenen voor het leegruimen van de autoclaaf. Afbeelding 17. Dikke handschoenen worden gedragen bij het verwerken van vuile instrumenten en het uitvoeren van schoonmaakwerkzaamheden.

14

15 maart 2013 dental tribune - netherlands edition Buitenlands nieuws 15 Nieuwe chip versnelt detectie parodontitisbacterie LEIPZIG Van de zevenhonderd bacteriën in de mond is van slechts elf bekend dat ze parodontitis veroorzaken. Duitse wetenschappers hopen dat een nieuw diagnostisch meetinstrument tandartsen en medische laboratoria kan helpen een bacterieanalyse in minder dan een half uur uit te voeren. Gewoonlijk worden bacterieanalyses uitgevoerd in externe laboratoria met behulp van microbiële culturen. Deze methode heeft als risico dat de bacteriën gedood worden zodra ze in contact met zuurstof komen. Bovendien kan de analyse vier tot zes uur in beslag nemen. Daarom hebben onderzoekers van het Fraunhofer Institute for Cell Therapy and Immunology (IZI) de tijdsbesparende ParoChipanalyse ontworpen, in eerste instantie een lab-op-een-chip-hulpmiddel. Het nieuwe mobiele diagnostische apparaat bestaat uit een schijfvormige microfluïdieke kaart met een diameter van zes centimeter. De kaart bevat elf reactiekamers met elk een gedroogde reagens van één van de elf parodontale pathogenen. Volgens het IZI kan het apparaat alle stappen uitvoeren, inclusief de verdubbeling en detectie van de DNA-keten. De analyse duurt minder dan dertig minuten, wat betekent dat in een korte tijd grote aantallen monsters geanalyseerd kunnen worden, aldus dr. Dirk Kuhlmeier, hoofd Nanotechnologie aan het IZI. De analyse vindt contactloos en volledig geautomatiseerd plaats. Eerst word een monster genomen met een steriele, tandenstokervormige papierpunt. Daarna worden de bacteriën verwijderd van de papieren punt en wordt hun geïsoleerde DNA geïnjecteerd in de reactiekamers. In een naburige kamer wordt het totale aantal bacteriën vastgesteld met de polymerase-kettingreactie (PCR), een methode om zelfs de kleinste Duitse tandarts krijgt boete voor filmen assistenten Tandartsen gebruiken steriele papierpunten om bacteriën van het element te verwijderen. (geplaatst met toestemming van Fraunhofer IZI, Duitsland) DNA-kettingen van pathogenen te repliceren. Om de extreem snelle temperatuurswisseling te bewerkstelligen die nodig is voor PRC, wordt de chip bevestigd aan een metalen hitteblok met drie temperatuurzones en mechanisch zo gestuurd dat hij alle drie de zones passeert. Hierdoor ontstaat een fluorescerend signaal, dat gemeten wordt door een optisch meetinstrument met een fluorescerende sonde, een fotodetector en een laserdiode. Dat signaal kan niet alleen gebruikt worden om elk type bacterie te kwantificeren en om de ernst van de ontsteking te bepalen, maar ook om het totale aantal bacteriën vast te stellen. De tandarts kan hierdoor de behandeling met antibiotica nauwkeurig afstemmen op elk individu, leggen de onderzoekers uit. ParoChip voorkomt veel handmatige stappen, vertelt Kuhlmeier. Hij voegt toe dat de synthetische schijven goedkoop geproduceerd worden en voor eenmalig gebruik zijn, net als wegwerphandschoenen. Tot nu toe is alleen nog een prototype van het apparaat beschikbaar dat eerst in klinische laboratoria getest zal worden. Onderzoekers denken echter dat de chip in de toekomst ook door tandartsen zelf gebruikt kan worden om monsters bij patiënten te nemen. (bron: Dental Tribune International) THÜRINGEN Een Duitse tandarts moet euro schadevergoeding betalen aan zijn vier medewerksters omdat hij ze jarenlang gefilmd heeft terwijl ze zich omkleedden. Dat meldt ZWP-online. Het filmen begon in december 2007 en ging door tot vorig jaar, toen de assistentes de opnames ontdekten. Zij vonden bij toeval de sleutel van zijn altijd hermetisch afgesloten bureau en troffen daarin een livestream van hun kleedkamer aan. De tandarts zou de medewerksters ook bestraft hebben door ze volledig gekleed onder de douche te zetten, waarna ze zich moesten omkleden. Later zou hij met een kennis de beelden hebben bekeken die hij daarvan maakte. In totaal zou de man de assistentes 7000 keer hebben gefilmd. De tandarts verscheen zelf niet tijdens de zitting. Zijn advocaat gaf weliswaar toe dat de beelden zonder toestemming van de medewerksters gemaakt waren, maar trachtte de aanklacht de verzwakken door te stellen dat het binnen de praktijk aan de benodigde distantie en respect ontbrak. De rechter sprak van een zeer ernstige privacyschending. Het gerechtelijk onderzoek is nog in behandeling bij het Openbaar Ministerie. Die kan een jaar celstraf of een boete opleggen. Uitgaande van de strafvervolging zal ook de landelijke tandartsenvereniging verdere beroepsgerechtelijke stappen ondernemen tegen de man. (bron: -online.info) Toenemende gezondheids- en milieurisico s door kwik GENÈVE Vooral gemeenschappen in ontwikkelingslanden zullen te maken krijgen met toenemende gezondheids- en milieurisico s door kwik. Dat blijkt uit het tot nu toe meest uitgebreide rapport over de globale emissie van kwik dat het United Nations Environment Programme (UNEP) recent publiceerde. Kwik wordt uitgestoten door onder meer de tandheelkundige industrie. Kwik komt van nature in de aarde voor en is afkomstig van verschillende natuurlijke bronnen. 30% van de kwikuitstoot komt echter uit menselijke bronnen. Uit het rapport blijkt dat in 2010 ongeveer 1969 ton kwik een resultaat was van menselijke activiteit. Ook stelt het rapport dat de helft van de menselijke kwikuitstoot afkomstig is uit Azië, waarvan driekwart uit China alleen. Daarmee zorgt China voor een derde van de wereldwijde uitstoot. Ambachtelijke en kleinschalige goudwinning en koolverbranding voor elektriciteitsgeneratie zijn de NIEUWE REGELGEVING TER VOORKOMING VAN PRIKACCIDENTEN? GET COVERED Steriel wegwerpof autoclaveerbaar handvat. Transparante huls waardoor auto-aspiratie zichtbaar is. Mogelijkheid tot het wisselen van de carpule wanneer bijverdoven vereist is. Uitschuifbare beschermhuls om prikaccidenten te vermijden. 1 Europese richtlijn 2010/32/EU van 10 mei ULTRA SAFETY PLUS HET VEILIGE INJECTIESYSTEEM. 2 Septodont is het enige bedrijf dat jaarlijks meer dan 500 miljoen dentale carpules produceert. 3 Brongegevens SDM, YTD Q Als wereld marktleider in dentale pijnbestrijding 2, beantwoordt Septodont aan de toenemende vraag naar veilige en eenvoudige oplossingen om te voldoen aan de nieuwe veiligheidsvoorschriften. gebruiksvriendelijkheid bewezen en werd het de standaard in het voorkomen van prikaccidenten bij iedere tandheelkundige anesthetische procedure. Een mooi voorbeeld is het gebruik van Ultra Safety Plus in de UK waar het 45% van alle gebruikte veilige injectiesystemen in groepspraktijken en tandheelkundige klinieken 3 vertegenwoordigt. Ultra Safety Plus is beschikbaar in een breed assortiment van naalden, bovendien kunt u kiezen tussen het gebruik van een auto claveerbaar of een volledig steriel handvat voor éénmalig gebruik. Zo is het inzetbaar voor ieder type injectie. Het Ultra Safety Plus systeem is standaard uitgerust met de Septoject XL naald. Ultra Safety Plus. Get Covered. grootste menselijke bronnen van kwikuitstoot: zij dragen voor 62% bij aan de totale hoeveelheid. De stof wordt ook gebruikt in amalgaam en kan ontsnappen tijdens de productie, preparatie en het verwijderen van dentale amalgaamvullingen. Ook kan kwik van verwijderde vullingen gerecycled worden of terechtkomen in vast afval of afvalwater. De kwikuitstoot door het prepareren van vullingen en het weggooien van verwijderde vullingen wordt momenteel niet geteld. Er zijn alleen cijfers beschikbaar over de hoeveelheid kwik die vrijkomt bij de crematie van lichamen: ongeveer 3,6 ton per jaar in In december 2012 ontmoetten de UNEP, WHO en FDI World Dental Federation elkaar in Londen om een onderzoeksagenda op te stellen over dentale materialen. Ze baseerden zich hiervoor op de aanbevelingen van de WHO uit 2009 om dentaal amalgaam geleidelijk uit te bannen. UNEPvertegenwoordigers schatten dat dentaal amalgaam verantwoordelijk is voor 2% van de antropogene kwikemissie in de lucht en voor 8% van de kwikvraag of consumptie in producten en processen. Jaarlijks wordt in de tandheelkunde 340 ton kwik gebruikt, waarvan 100 ton (20 tot 30%) in de afvalcyclus terechtkomt. Ondanks vele inspanningen verlopen wereldwijde acties om de risico s van de blootstelling aan kwik terug te brengen volgens UNEP langzaam. De organisatie adviseert regeringen de transitie naar veilige alternatieven te bevorderen door reguleringen in te voeren die het vrijkomen van kwik reduceren. Kwik kan eeuwen in het milieu blijven circuleren. Er zijn op dit moment geen gegevens beschikbaar over de consequenties voor het milieu van alternatieven voor tandheelkundig amalgaam, zoals harscomposieten en glasionomeer. Het volledige rapport Globale kwikbelasting 2013 kan worden gedownload van de website van UNEP. (bron: Dental Tribune International) VOLDOET AAN DE NIEUWE REGELGEVING 1! Septodont NV-SA - Grondwetlaan Brussel gratis nummer: Fax: +32 (0) info@septodont.nl

16 16 Wetenschap dental tribune - netherlands edition maart 2013 Gingivitisbacterie beïnvloedt het immuunsysteem BIRMINGHAM, VS Porphyromonas gingivalis, de hoofdveroorzaker van parodontitis, manipuleert het immuunsysteem. Het pathogeen hindert de lichaamseigen verdedigingsprocessen die de bacterie normaalgesproken vernietigd hadden. De wetenschappers behandelden een aantal cellen van muizen met een antilichaam tegen Interleukine-10 (IL-10), een middel tegen ontstekingen. Een andere groep cellen lieten ze onbehandeld. Vervolgens testten ze of de cellen gamma-interferon (INF-y) produceerden, een proteïne met een immuunstimulerende en antivirale werking. De porphyromonas gingivalis bleek de productie van IL-10 te stimuleren, dat op zijn beurt de activiteit van T-cellen en macrofagen hindert, en onderdrukte de immuunrespons. De behandelde cellen lieten een toegenomen productie van IFN-y zien, de nietbehandelde cellen niet. Deze bacteriën omzeilen niet alleen het verdedigingsmechanisme van het immuunsysteem, maar manipuleren het zelfs om te kunnen overleven, aldus de onderzoekers. De resultaten suggereren dat de schade plaatsvindt als de immuuncellen van de gast voor het eerst bloot worden gesteld aan het pathogeen. Het is daarom voor een succesvolle be- handeling belangrijk vroeg te interveniëren. Volgens de Amerikaanse Centers for Disease Control and Prevention lijdt de helft van de Amerikanen van boven de dertig jaar aan parodontitis. Omdat de ziekte vaak moeilijk te behandelen is, hopen de onderzoekers dat hun bevindingen de ontwikkeling van nieuwe behandelingen stimuleren. Het onderzoek is uitgevoerd aan de School of Dentistry van Bacteriën die tandvleesontsteking veroorzaken kunnen immuunprocessen hinderen die het pathogeen anders zouden tegenhouden. (geplaatst met toestemming van Alexander Raths/Shutterstock) de Universiteit van Alabama en is gepubliceerd in het Journal of Leukocyte Biology. (bron: Dental Tribune International) Briljant de A-dec LED-operatielamp, Zou u de A-dec LED-White Paper willen lezen, dan kunt u deze downloaden via a-dec.com/led. Voor verdere informatie kunt u contact opnemen met Arseus Dental Nederland, of info@arseus-dental.nl. Visit A-dec at March 2013 in Köln Test zelf de A-dec LED-lamp tijdens IDS 2013! BPA kan in speeksel en urine terechtkomen BETHESDA, VS Bisfenol A (BPA), een organische verbinding die wordt gebruikt in drinkflesjes en dentale polymeren, kan tijdelijk in speeksel en urine belanden na de plaatsing van composieten. Onderzoekers stelden verhoogde BPA-niveaus vast in speeksel en urine dertig uur na plaatsing van een dentale restauratie. In eerdere onderzoeken werd al aangetoond dat er zich grote concentraties BPA in het speeksel bevonden na het sealen. Tijdens het onderzoek werden BPA-concentraties en vijf gerelateerde samenstellingen geanalyseerd in 151 speeksel- en 171 urinemonsters van mannelijke en vrouwelijke patiënten voor en na plaatsing van een dentale composietrestauratie. In totaal werden 264 elementen gerestaureerd: 123 anterieur en 141 posterieur. Een uur na plaatsing namen de BPA-concentraties in het speeksel toe. Na acht uur was de concentratie doorgaans weer op het niveau van vóór de behandeling. Toch vermoeden de onderzoekers dat sommige samenstellingen door blijven sijpelen uit het composiet, omdat ze negen tot dertig uur na de plaatsing van de restauratie nog verhoogde BPA-concentraties (43%) in de urine aantroffen. Als er een cofferdam was gebruikt, was het BPA-niveau in het speeksel lager, maar bij de urine was dit niet het geval. De onderzoekers concluderen dat langetermijnonderzoek nodig is om te doorgronden hoe het lichaam BPA absorbeert. Volgens de Centers for Disease Control and Prevention is er nog grote onwetendheid over de effecten van BPA op de menselijke gezondheid. Onderzoeken hebben al aangetoond dat de verbinding invloed heeft op de reproductieve systemen van proefdieren. Uit een onderzoek van de New York University School of Medicine bleek dat zelfs lage BPA-concentraties bij kinderen en adolescenten het risico op hart- en nierziekten verhogen. De kwestie wint aan relevantie door de almaar toenemende populariteit van composiet als restauratief materiaal, ten koste van het ouderwetse amalgaam. Het onderzoek werd uitgevoerd door onderzoekers van het National Institute of Dental and Craniofacial Research en is gepubliceerd in Journal of the American Dental Association. (bron: Dental Tribune International)

17 maart 2013 dental tribune - netherlands edition Reportage 17 Schaamteproblemen zijn vaak ernstiger dan ze lijken Interview met Paul van Dijk, auteur Van gêne tot schaamrood TEKST: LAURA VAN DEE FOTO: KEES WOLLENSTEIN AQUAREL: ROB HEIJMAN Bedplassen, boeren laten en nagelbijten. Het zijn maar enkele voorbeelden van klachten die medisch gezien niet al te ernstig, laat staan levensbedreigend zijn, maar voor de patiënt een bron van schaamte kunnen vormen. Soms halen ze zelfs de kwaliteit van leven naar beneden. Deze en andere schaamteproblemen staan centraal in het recent verschenen boek Van gêne tot schaamrood, geschreven door huisarts in ruste Paul van Dijk. Opvallend is dat de mondzorg flink vertegenwoordigd is in het boek: de onderwerpen kwijlen, halitose, snurken en tandenknarsen behoren (mede) tot het aandachtsgebied van de tandarts, en in feite geldt hetzelfde voor nagelbijten en duimzuigen. Dental Tribune sprak met Van Dijk over de psychologie achter schaamteproblemen en hoe mondzorgprofessionals in hun praktijk met dergelijke klachten om kunnen gaan. Hoe kwam u op het idee een boek te schrijven over schaamteaandoeningen? Hoewel veel mensen in mijn omgeving last hadden van snurken, kreeg ik maar weinig mensen met deze klacht op het spreekuur. Er was ook nauwelijks literatuur over. Op feestjes wordt vaak lacherig gedaan over snurken, maar het kan een groot probleem zijn en relatieproblemen en slaapstoornissen veroorzaken. Zo bleken er meer problemen te zijn waarmee mensen uit schaamte niet naar de dokter of tandarts gaan, zoals blozen, tandenknarsen en slaapwandelen. Blozen wordt door buitenstaanders vaak als een klein probleem gezien, maar sommige mensen raken er volledig door geïsoleerd. Ze durven niet te spreken in het openbaar of niet naar hun sportvereniging te gaan en lopen in de pauze op het werk in hun eentje rond omdat ze niet met andere mensen durven praten. Schaamteproblemen zijn vaak ernstiger dan ze aan de buitenkant lijken. De opkomst van internet bevestigde dit. Op internet is de drempel veel lager om je probleem aan de kaak te stellen, omdat je anoniem kan blijven. Op internetfora wordt dan ook veel geklaagd over schaamteproblemen. Ze komen dus wel degelijk veel voor en mensen hebben er last van. Daarom besloot ik er een boek over te schrijven, wat ik de afgelopen vier jaar naast mijn werkzaamheden als huisarts heb gedaan. Wat schaamteproblemen als snurken, tandenknarsen en slaapwandelen gemeen hebben, is dat patiënten ze niet actief meemaken en er geen controle over hebben. Hun omgeving maakt hen erop attent en dat zorgt voor schaamte. Ik hoop met dit boek de kennis over schaamteonderwerpen te vergroten, zowel voor de behandelaar als voor de patiënt. Voor wie is het boek bedoeld? Het is professionele literatuur met wetenschappelijke onderbouwing, dus in eerste instantie zijn zorgprofessionals de doelgroep. Maar het boek is ook toegankelijk voor de geïnteresseerde leek. Iedereen herkent wel een schaamteprobleem bij zichzelf, of bij een familielid of vriend. Ik bespreek onder andere blozen, kaal worden, krabben, hikken, boeren laten en nagelbijten. Seksuele schaamteproblemen heb ik buiten beschouwing gelaten, want daar bestaat al genoeg literatuur over. In totaal worden er achttien schaamteproblemen behandeld volgens een vaste structuur: casus, achtergronden, behandeling, evidence, behandelkeuze en literatuur. Kunstenaar Rob Heijman heeft bij elk hoofdstuk een aquarel gemaakt. Voor dit boek heb ik alle beschikbare literatuur over de schaamteproblemen geraadpleegd. Onder evidence bespreek ik de wetenschappelijke onderbouwing van de behandelmogelijkheden en onder behandelkeuze geef ik aan welke behandelopties op basis van de huidige stand van de wetenschap de voorkeur genieten. Elk hoofdstuk heb ik door een hoogleraar of specialist laten nakijken. Zo heeft Cees de Baat, bijzonder hoogleraar Geriatrische tandheelkunde, de hoofdstukken over kwijlen en duimzuigen gecontroleerd. Bij de behandelmogelijkheden bespreek ik eerst de algemene, door iedereen te gebruiken adviezen, daarna volgen de medische en psychologische opties. Veel van de algemene behandelingen, bijvoorbeeld voor snurken en tandenknarsen, zijn oplichterij. Vooral voor tandenknarsen zijn bitjes in de handel die meer kwaad dan goed doen. Elk hoofdstuk bevat passages over de onderwerpen uit andere wetenschapsgebieden en fragmenten uit romanliteratuur. Waarom heeft u daarvoor gekozen? Het is interessant om de problemen niet alleen vanuit medisch oogpunt, maar ook vanuit andere vakgebieden te bekijken, zoals de biologie, de culturele antropologie en de geschiedenis. De belletrie bij elk hoofdstuk kan het probleem vanuit de patiënt gezien inzichtelijk maken aan de hulpverlener. Het heeft me veel tijd gekost om bij elk hoofdstuk passende romanliteratuur te vinden, maar ik heb gelukkig hulp gekregen van kennissen, mijn leesgroep en de uitgeverij. Cees de Baat heeft mij er bijvoorbeeld op geattendeerd dat tandenknarsen in de Bijbel voorkomt en in een paar boeken van Renate Dorre stein. Weten tandartsen en andere zorgprofessionals genoeg over schaamteproblemen? Nee. Over bijvoorbeeld snurken is inmiddels genoeg literatuur beschikbaar, maar dat geldt niet voor andere schaamteproblemen. Omdat mensen zich schamen voor kwijlen, duimzuigen of blozen gaan ze niet naar de huisarts of andere hulpverleners. Daardoor denken huisartsen dat het probleem niet vaak voorkomt en wordt er weinig onderzoek naar gedaan. Het is ook niet trendy of sexy om schaamteonderwerpen De beroepsgroep moet zich van schaamteproblemen bewust worden te onderzoeken. Vaak wordt gezegd Ach, wat stellen dat soort problemen nou voor, terwijl schaamteproblemen levens kunnen verpesten. Aan onderzoek naar MS en kanker valt desondanks meer eer te behalen. Ik had zelf ook weinig kennis over schaamteproblemen. Een patiënt kwam een keer op het spreekuur omdat hij slaapwandelde. Ik had geen idee wat daaraan te doen was. De beroepsgroep moet zich van schaamteproblemen bewust worden. Op het forum op de website kan over het thema gediscussieerd worden, dat kan een mooi startpunt zijn. Hoe zouden tandartsen hun benadering van schaamteproblemen kunnen verbeteren? Door alert te zijn en door te vragen. Als een patiënt tussen neus en lippen door zegt dat hij niet fris uit zijn mond ruikt, moet je dat niet negeren en het zeker ook niet bagatelliseren door te roepen Ach, zo erg is dat toch niet. Dan durven mensen er niet meer over te beginnen. Vaak schuilt achter zo n kleine opmerking een groot probleem en tobben mensen er al jaren mee. Het kan de kleur uit iemands leven wegnemen. Ook door goed waarnemen kunnen schaamteproblemen geconstateerd worden. Als een tandarts beschadigingen aan het gebit opmerkt, kan het zijn dat iemand tandenknarst. Aquarel bij het hoofdstuk over halitose. Soms komen patiënten met een ander probleem bij een (tand)arts, dan het probleem waar ze mee zitten. Een patiënt van mij, een jonge man, had last van depressieve klachten en slaapstoornissen. De oorzaak bleek te zijn dat hij al jong kaal was geworden. Hierdoor had hij een negatief zelfbeeld en was hij niet in trek, of had het idee niet in trek te zijn, bij zijn omgeving. Natuurlijk kunnen zorgprofessionals niet altijd zelf wat doen. Dat maakt niet uit, als ze maar weten dat het probleem bestaat en naar wie ze in dat geval kunnen doorverwijzen: een specialist, psycholoog of psychiater. In het boek staan relatief veel onderwerpen die voor tandartsen relevant zijn. Hoe komt het dat veel schaamteziekten met de mond van doen hebben? Daar heb ik geen verklaring voor, maar het zijn er inderdaad relatief veel. Tandenknarsen, snurken, slechte adem, kwijlen en duimzuigen komen aan bod. En ook aan nagelbijten en stotteren zit een tandheelkundige component. Wat alle kwalen gemeen hebben, is dat het normale verschijnselen zijn die uit de hand lopen. Het is geen probleem als je af en toe nagelbijt, maar dat wordt het wel als je het niet meer tegen kunt houden en je handen eraan kapot gaan. Kunnen tandartsen daadwerkelijk iets doen aan deze problemen? Jazeker. Huisartsen zullen bijna altijd moeten doorverwijzen naar een specialist, een psycholoog of een tandarts, maar tandartsen hebben bij sommige problemen zelf ook een aantal behandelmethoden. Bijvoorbeeld bij kwalen als snurken en tandenknarsen en duimzuigen, maar ook bij kwijlen en mondruiken. Voor snurken zijn tegenwoordig ontzettend veel behandelmogelijkheden. Een huisarts moet bij snurkklachten, als eenvoudige methoden als sprays en dieetadviezen niet werken, de patiënt verwijzen naar een KNO-arts. Die kan beoordelen of er afwijkende structuren in de neus en/of keelholte zijn en op basis daarvan besluiten of er een mond prothese door de tandarts gemaakt moet worden, of er een prothese in de neus moet komen of dat er chirurgisch ingegrepen moet worden. Bij tandenknarsen is de tandarts de zorgprofessional met de meeste mogelijkheden. Als algemene adviezen, zoals het bevorderen van een goede slaaphygiene, ontspanningstechnieken en therapie waarin alternatief gedrag wordt aangeleerd, niet werken, kan een tandarts een harde opbeetplaat maken. Het is gebleken dat andere methoden zoals zachte opbeetplaten en orthodontische behandeling niet werken en het probleem soms zelf erger maken. Als ook een opbeetplaat het tandenknarsen niet wegneemt, kan als laatste redmiddel een medicamenteuze behandeling gestart worden met clonidine. Dit lost het probleem echter niet op en bovendien is het middel op de lange termijn verslavend. Bij duimzuigen kan de tandarts een rol spelen door het te ontmoedigen voordat kinderen gaan wisselen, rond vijfjarige leeftijd meestal. Bij volwassenen is de eerste behandelkeuze cognitieve gedragstherapie, intraorale applicaties staan ter discussie. > lees verder op pagina 18

18 18 Reportage dental tribune - netherlands edition maart 2013 Paul van Dijk. > vervolg van pagina 17 Wat kunnen tandartsen betekenen bij halitose en kwijlen? Vaak denken mensen, ook de meeste (tand)artsen, dat de oorsprong van halitose in de maag ligt. Maar in 90% van de gevallen ligt de oorsprong in de mond en slechts in 10% in de maag. De slechte adem wordt vaak veroorzaakt door bacteriën op de tong of door een slecht verzorgd gebit. Als een tandarts bij het PMO het gebit bekijkt, kan hij controleren of de gebitsverzorging in orde is Je moet alert zijn en doorvragen en of er bacteriën aanwezig zijn op de tong. Een tongschraper kan uitkomst bieden om de bacterien te verwijderen. Als een tongschraper of reiniging van het gebit geen effect hebben, kan de patiënt verwezen worden naar een KNO-arts, soms zitten er namelijk pusresten in de keel, of naar een halitosepolikliniek. Met kwijlen krijgen vooral gespecialiseerde tandartsen te maken, omdat patiënten met het downsyndroom er vaak last van hebben. Verder komt het ook voor bij volwassenen met neurologische aandoeningen, bijvoorbeeld parkinson, of bij mensen die een CVA hebben gehad. Een patiënte van mij, een knappe, erudiete vrouw die jarenlang in de gemeenteraad had gezeten, kreeg parkinson. Die ziekte bracht veel kwalen met zich mee: ze kon niet meer goed lopen en schrijven en bewoog zich houterig, maar het ergste vond ze het kwijlen. Als ze kwijlde, dachten mensen dat ze niet meer normaal tegen haar konden praten. Dat vond ze erg vernederend en het verminderde haar kwaliteit van leven enorm. Na overleg met de behandelend neuroloog werd ze verwezen naar een gespecialiseerde tandarts en werd gekozen voor behandeling met radiotherapie, waardoor het kwijlen langzaam op de achtergrond raakte. Het kwijlen kan ook veroorzaakt worden doordat de prothese slecht zit en de mond niet goed sluit. Een tandarts kan kijken of er mogelijkheden zijn om de lipsluiting te verbeteren, zodat de occlusie beter is. Er zijn een aantal tandheelkundige oplossingen bij kwijlen, maar meestal zal de tandarts moeten doorverwijzen, bijvoorbeeld naar een logopedist voor slikoefeningen, een radioloog voor behandeling van de speekselklieren, een chirurg voor een operatie of een internist om medicatie voor te schrijven. Welke casus van een schaamteprobleem heeft op uzelf de meeste indruk gemaakt? Op mijn spreekuur kwam een zakenman die last had van halitose (zie ook de casus hieronder, red.). De aandoening was zo erg dat hij alleen nog telefonisch met mensen af wilde spreken. Als zakenman was hij erg succesvol, maar als mens volkomen geïsoleerd. De gangbare behandelmethoden voor halitose hielpen bij hem helaas niet en uiteindelijk is hij naar een halitosepolikliniek verwezen. Uit je mond ruiken Elk hoofdstuk in Van gêne tot schaamrood wordt op dezelfde manier behandeld: een casus, achtergrondinformatie, behandelingsmogelijkheden, evidence, geschiedenis en literaire fragmenten, vergezeld door een speciaal voor het boek gemaakt aquarel. Hieronder leest u de casus en achtergrondinformatie uit het hoofdstuk over halitose. Frank (30 jaar) is een succesvolle zakenman. Hij is eigenaar van een aantal bedrijven en noemt zichzelf een workaholic. Hij ziet er goed uit. Sinds zes jaar heeft hij last van een slechte adem. Mensen gaan hem uit de weg, bieden hem kauwgom aan en achter zijn rug wordt vaak gefluisterd. Aan de zorg voor zijn gebit ligt het niet. Hij bezoekt regelmatig de tandarts. De hele dag Van gêne tot schaamroo d Achtergronden en behandeling van schaamteproblemen Besproken in NRC en Medisch Contact Huisarts Paul van Dijk verzamelde twintig jaar lang informatie over schaamteonderwerpen. Medische, culturele, psychologische en literaire informatie. Onlangs verscheen zijn culturele encyclopedie van de schaamte, want dat is het. Het moet op voorhand gezegd: een standaardwerk van grote allure. En ook nog eens schitterend vormgegeven. [ ] Vermoedelijk had iedereen dit aanstekelijke en kostelijke boek willen samenstellen en schrijven. Dat kan dus niet meer. Van Dijk deed het al. Het enige wat ons rest is dit prachtboek te kopen en eindeloos te raadplegen. (Medisch Contact, 14 februari 2013) Met actiecode DT2013 betaalt u tot en met 31 maart geen verzendkosten bij al uw bestellingen! heeft hij pepermunt in zijn mond, de slechte ademgeur komt er dwars doorheen. Hij zondert zich steeds meer af van vrienden en familie. Relaties met vrouwen lukken alleen als hij flink aangeschoten is. Ze duren niet langer dan één nacht, daarna haken ze af. Zijn zaken doet hij per , fax of telefoon. Hij durft zijn klanten niet direct te woord te staan. Dolgraag zou hij face to face afspraken maken maar hij durft het gewoon niet. Hij gebruikte tongschrapers, liet zijn amandelen verwijderen, gorgelde met chloorhexidine, zijn verstandskiezen werden getrokken, hij bezocht de internist en de longarts. Niets en niemand kon zijn slechte adem stoppen. Op internet las hij over een pas opgerichte halitosepoli. Hij maakte een afspraak. Bij het intakegesprek barstte hij in tranen uit. Ik kan niet verder leven Auteur: Paul van Dijk ISBN: Verschenen: december 2012 Omvang: 260 pagina s Onze prijs: 39,50 op deze manier. Mijn hele bedrijf zou ik cadeau willen doen voor een behandeling waardoor ik weer oog in oog met mensen durf te staan. ACHTERGROND Een onaangename lucht uit de mond kan afkomstig zijn uit de mondholte, de neus, de neusbijholten, de keel en in uitzonderingsgevallen uit het maagdarmkanaal. In 85-90% van de gevallen ligt de oorzaak van de slechte adem in de mond. 2,18,19 De vieze geur is afkomstig van bacteriën die vluchtige zwavelverbindingen maken waarvan het naar rotte eieren ruikende zwavelwaterstof (H2S) en het stinkende methylmercaptaan (CH3SH) de belangrijkste zijn. Ze zijn bij zeer lage concentraties al te ruiken. Het betreft anaerobe bacteriën die zich vermenigvuldigen in voedselresten en afgestorven celmateriaal. Ze zetten de daarin aanwezige zwavelhoudende eiwitten om in stinkende gasvormige zwavelverbindingen. De bacteriën ontwikkelen zich vooral op plaatsen waar weinig of geen zuurstof aanwezig is. De belangrijkste broedplaats is het achterste deel van de tong. Dit gedeelte is ruw en heeft diepe groeven waarin de zuurstofmijdende bacteriën zich kunnen nestelen. Wanneer de tong wordt uitgestoken is een witgele of bruine aanslag achter op de tong te zien. Deze aanslag bestaat voornamelijk uit bacteriën. De bacteriegroei op de tong is de belangrijkste oorzaak van halitose die in de mond zijn oorsprong vindt. 2 Behalve op de tong zijn de anaerobe bacteriën te vinden in en onder ontstoken tandvlees. Tandvleesontsteking is vrijwel altijd het gevolg van slechte mondverzorging, waardoor voedselresten tussen tanden en kiezen en op het tandvlees achterblijven. Wanneer tandvleesontsteking (gingivitis) langdurig aanwezig is kunnen er holtes (pockets) tussen tandvlees en tand ontstaan, waarbij ook het kaakbot wordt aangetast: parodontitis. Voedselresten en bacteriën hopen zich op in de pockets, wat leidt tot een onaangename ademgeur. Er zijn auteurs die twijfelen aan de rol van gingivitis en parodontitis als veroorzakers van slechte adem. Hoewel de beschreven bacteriegroei een vieze geur verspreidt is er volgens hen geen statistisch verband met halitose. 8 Wel zouden de tandvleesontstekingen een toename geven van de coating op de tong. Gedeeltelijk doorgebroken verstandskiezen in de onderkaak kunnen volgens sommige auteurs eveneens een bron zijn van halitose. 11 Ze zijn deels bedekt met tandvlees, waardoor zich gemakkelijk voedselresten en bacteriën kunnen ophopen. Ook een droge mond door verminderde speekselproductie (hyposialie of xerostomie) werkt onfrisse adem in de hand. Speeksel ruimt de overtollige bacteriën op en overdag reinigt de continue speekselvloed de mond. s Nachts wordt er minder speeksel geproduceerd waardoor bacteriën zich ophopen en de voor de ochtend zo kenmerkende slechte adem ontstaat. Mondademhaling veroorzaakt een droge mond en daardoor meer kans op slechte adem. Ook medicijnen (o.a. plastabletten, slaapmiddelen, antidepressiva en middelen tegen hoge bloeddruk en hartritmestoornissen) die de speekselproductie remmen, dragen bij aan een vieze adem. Factoren die de bacteriegroei en daarmee een slechte adem bevorderen zijn behalve een lage speekselproductie ook een licht alkalische ph. Hoe zuurder het milieu hoe langzamer de bacteriegroei. In de nacht maar ook bij vasten neemt de ph in de mond toe waardoor een toename van halitose ontstaat. De oorzaak van halitose ligt in 5-10% in het keelen neusgebied. 18,19 Ontstoken bijholten (sinusitis), postnasal drip, poliepen en een corpus alienum in de neus kunnen de bron zijn van onwelriekende adem. Ook ontstoken amandelen (tonsillitis) en met name achterblijvende voedselresten in de amandelnissen (crypten) kunnen een vieze lucht verspreiden. Sommige mensen klagen over kleine harde steentjes achter in de keel, zogenaamde tonsillolieten. Het zijn gemineraliseerde opeenhopingen van celresten, voedselresten en bacteriën die van tijd tot tijd loskomen uit de tonsilcrypten. De steentjes kunnen geweldig stinken maar veroorzaken niet altijd een vieze ademgeur. 19 Slechte adem wordt vrijwel nooit veroorzaakt door maagproblemen. Het is een misverstand (ook onder artsen) dat de maag een belangrijke bron is van halitose. Slechts 0,9% van de oorzaken van halitose is in de maag gelegen. 19 De maag is bij de overgang naar de oesofagus afgesloten. Alleen opboeren kan lucht uit de maag naar boven brengen. Daarom kan het maag-darmstelsel alleen via de indirecte weg aanleiding zijn voor een slechte ademgeur. Bestanddelen van sommige voedingsmiddelen (uien, knoflook, alcohol) komen eerst in de maag, worden vandaar opgenomen in het bloed en vervolgens via de longen uitgeademd. In zeldzame gevallen is halitose het gevolg van een medische aandoening elders in het lichaam. Behalve een slechte adem zijn er dan altijd andere verschijnselen. De volgende afwijkingen kunnen een vieze adem veroorzaken: ontregelde diabetes (acetongeur), nierinsufficiëntie (urinegeur), bronchiëctasieën/longabces (rottingslucht), leverinsufficiëntie (foetor hepaticus), trimethylaminurie (visgeur), necrotiserende tumoren in de mond, neus, keel, long of maag-darmgebied. Of er bij iemand al of niet sprake is van halitose kan men het beste vragen aan de partner of aan een vertrouwenspersoon. Door respectievelijk de mond en de neus af te sluiten en krachtig uit te ademen kan bovendien worden bepaald of de bron van de halitose gezocht moet worden in de neus of in de mond. Mensen kunnen ook zelf een test doen. Lik met het achterste deel van de tong over de rug van de hand. Laat het speeksel even opdrogen en ruik aan de hand. Is de geur onfris, dan is de adem dat ook. Een variant op deze test kan worden uitgevoerd door met een verbandgaasje of een lepel wat aanslag van het achterste deel van de tong te halen. Ruikt dat niet lekker, dan geldt dat ook voor de uitgeademde lucht. Verschillende bedrijven bieden apparaatjes aan waarmee de adem kan worden getest, zogenaamde sulfidemonitoren. De apparaatjes meten de vluchtige zwavelverbindingen. De betrouwbaarheid van de meetresultaten is matig. Gaschromatografie is de meest nauwkeurige methode. Hiermee kunnen ook andere dan zwavelhoudende gassen worden bepaald. Ondanks deze technische mogelijkheden zijn alle auteurs het er over eens dat de gouden standaard bij het vaststellen van halitose bestaat uit het ruiken met de menselijke neus.

19 maart 2013 dental tribune - netherlands edition Industrie 19 Tanden bleken in een uur Per 1 november 2012 is het gebruik van waterstofperoxide in tandenbleekproducten door nieuwe Europese wetgeving beperkt. Daarnaast moet een behandeling onder supervisie van een tandarts plaatsvinden. In-office tandenbleekmethoden waarbij de patiënt in één uur acht tot negen tinten wittere tanden kreeg behoorde ineens tot het verleden vanwege de te hoge percentages H 2 O 2 in bestaande systemen. Nu is er de nieuwe Nederlandse PrevDent Cleaning, (re)whitening & Repairmethode die tandenbleken in één uur weer mogelijk maakt. PrevDent CrWR gebruikt een combinatie van H 2 O 2 en nanohydroxyapatiet (nhap). PrevDent International BV is een initiatief van Petra J. Ruijs en was een decennium lang de exclusieve distributeur van het Amerikaanse merk BriteSmile. Daar kwam een einde aan door de nieuwe Europese wetgeving. Toen deze bekend werd, ging PrevDent zelf de uitdaging aan en ontwikkelde een tandenbleekmethode waarin én H 2 O 2 én nhap verwerkt zijn. De combinatie H 2 O 2 én nhap is uniek. Van H 2 O 2 is het reinigende effect van de elementen algemeen bekend, terwijl van nhap in tal van wetenschappelijke studies is vastgesteld dat het een remineraliserende werking heeft. Daarnaast maakt de PrevDent CrWRmethode gebruik van een foam in plaats van een gel, waardoor de vrijgave van H 2 O 2 aan de elementen sneller en directer plaatsvindt. Onderzoek heeft uitgewezen dat de PrevDent CrWR-methode veilig en effectief is. Door het gebruik van nhap ondervinden patiënten tijdens en na de behandeling niet of nauwelijks gevoeligheden, met natuurlijk witte en glanzende tanden als resultaat. De nieuwe, in Nederland ontwikkelde en geproduceerde, Prev Dent CrWR in-office tandenbleekmethode bewijst dat hoge concentraties H 2 O 2 niet nodig zijn om esthetisch verantwoorde resultaten te behalen. Daarnaast is het opheffen, of minimaal verminderen, van tandgevoeligheid een buitengewoon prettig bijeffect. In die context is PrevDent CrWR een nieuwe, eigentijdse, toegevoegde waarde voor de tand- en mondverzorging. PrevDent presenteert haar producten aan de tandheelkundige wereld tijdens IDS. Alle door Prev Dent ontwikkelde producten, waaronder PrevDent CrWR, zijn in Nederland verkrijgbaar. Ga voor meer informatie naar ProTaper NEXT: de volgende generatie gouden endo standaard tentie tegen metaalmoeheid (cyclische vermoeidheid). Het resultaat is dat ProTaper NEXT meer mogelijkheden geeft bij uitdagender klinische casussen. Daarnaast biedt het systeem een verbeterde veiligheid voor het instrument en het element en heeft het een kortere vormgevingstijd. ProTaper NEXT is een compleet systeem voor alle stappen van de endodontische procedure, inclusief vijlen voor de vormgeving, vijlen voor het realiseren van de geleide baan, een endo- ProTaper NEXT is een compleet systeem voor alle stappen van de endodontische procedure. ProTaper NEXT is de opvolger van het Dentsply Maillefer Pro- Taper Universal-systeem, dat al vele jaren de gouden standaard is in de endodontie. ProTaper NEXT is nog steeds gebaseerd op de ProTaper -filosofie, namelijk één enkele vijlsequentie voor alle klinische gevallen, variabele tapers voor geoptimaliseerde crown-downtechniek en algemeen aanvaarde apicale diameters voor de finale vormgeving. De grote innovatie aan de Pro- Taper NEXT is de niet-centraal gelegen rechthoekige dwarsdoorsnede van het instrument, met een kronkelende beweging van de vijl in het wortelkanaal als gevolg. De M-Wire NiTi-draad biedt een verbeterde flexibiliteit van de vijl en een grotere resismotor en afgestemde materialen voor het vullen. Ga voor meer informatie naar www2.dentsplymaillefer.com. De PrevDent CrWR in-office tandenbleekmethode bewijst dat hoge concentraties H 2 O 2 niet nodig zijn voor esthetisch verantwoorde resultaten.

20 20 Industrie dental tribune - netherlands edition maart 2013 Nieuwe prophypasta voor patiënten met allergie De nieuwe Cleanic Light is een prophypasta zonder smaak- en kunstmatige kleurstoffen. De eenvoud van de natuur zorgt voor een nieuwe, smaakloze prophypasta, speciaal geïndiceerd voor patiënten met een allergie. De in meer dan twintig jaar opgebouwde kennis en klinische expertise van Kerr in preventie en dentale hygiëne zijn ingezet voor de ontwikkeling en lancering van Cleanic Light. Cleanic Light is een all-in-one prophypasta, zonder kunstmatige kleur- en smaakstoffen, in het bijzonder geïndiceerd voor patienten met een allergie en tevens voor patiënten die een smaakloos en fris gevoel in hun mond op prijs stellen. Cleanic Light profiteert van ons goed ontwikkelde perlitetechnologieplatform die deze prophypasta uniek maakt. De in de pasta geïntegreerde perlite een natuurlijk vulkanisch glas heeft partikels met een vlakke vorm (platelets). Eerst werkt het als een abrasief en maakt het het tandoppervlak schoon. Enkele seconden later breekt het perlite onder de druk en worden de randen meer afgerond. De reinigingspasta verandert binnen zeven seconden na de applicatie in een polijstpasta. De snelle verandering van de Cleanic -deeltjes reduceert het risico van een overmatige abrasie van de harde weefsels van het element (gemiddelde RDA-waarde: 27). Kerr biedt verschillende professionele pasta s voor een complete reinigings- en polijstprocedure, alsook een even gevarieerde serie rubbercups (Pro-Cups ) en borsteltjes (Pro-Brush ) voor gebruik op een dentaal of profylactisch handstuk. Cleanic is verkrijgbaar in verschillende smaken (classic mint met fluoride, groene appels zonder menthol en bubble Gum) en in verschillende verpakkingen (potjes, monodoses en tubes). Ga voor meer informatie naar Je nieuwe beste collega De nieuwe sterilisator van Miele Snel. Zeer korte programma s. Zeker. Ingebouwde waterbehandeling, voor snelle en veilige sterilisatieprocessen. Betrouwbaar. Betrouwbare resultaten en lange levensduur. Racegel: een unieke thermogefilieerbare gel Racegel is een unieke thermogelifieerbare gel die een droge en zuivere omgeving biedt voor elke procedure waarbij een goede gingivale preparatie vereist is, zoals afdrukname, klasse-ii- en klasse- V-caviteiten en het plaatsen van kronen of facetten. Het geïntegreerde adstringerende effect (25% aluminiumchloride) van Racegel zorgt voor een optimale controle van bloedingen, het gaat de verkleuring van de gingiva tegen en zorgt voor een goede bereikbaarheid van de subgingivale caviteitsranden. Door zijn uniek omkeerbaar thermogelifieerbaar effect kan Racegel eenvoudig en snel aangebracht en weggespoeld worden, Snel en eenvoudig aan te brengen en weg te spoelen zonder opnieuw bloeding te veroorzaken. Racegel verzekert een atraumatische gingivale voorbereiding met een minimale, maar voldoende gingivaretractie om de hoogste kwaliteit bij afdrukname te garanderen. De applicatiespuitjes van Racegel zijn verbeterd. De stamper van de spuit werd korter gemaakt voor een betere hanteerbaarheid en aan het uiteinde werd een extra steun bevestigd voor een betere grip. Racegel wordt geleverd met drie spuiten van 1,4 g. Hiermee kunt u tot dertig behandelingen uitvoeren. Kijk voor meer informatie op Reinigen/Desinfecteren Steriliseren Documenteren Garanderen Voor meer informatie: Telefoon: (0347) Racegel is een unieke thermogelifieerbare gel die een droge en zuivere omgeving biedt voor elke procedure waarbij een goede gingivale preparatie vereist is.