Leo De Raeve, Invloed van vroege gehoorscreening en vroege cochleaire implantatie op de huidige populatie dove/slechthorende kinderen in Vlaanderen

Transcriptie

1 ONICI ONafhankelijk Informatiecentrum Cochleaire Implantatie Medische ontwikkelingen en hun gevolgen voor de leer- en opvoedingsnoden van lerenden of beter Invloed van vroege gehoorscreening en vroege cochleaire implantatie op de huidige populatie dove/slechthorende kinderen in Vlaanderen Leo De Raeve, ONafhankelijk Informatiecentrum Cochleaire Implantatie (ONICI) Zonhoven-België 1

2 De populatie dove kinderen is de laatste jaren drastisch veranderd en dit vooral in landen waar men beroep kan doen op: Vroege objectieve gehoorscreening van alle pasgeborenen: -Vlaanderen: 1998 (1999) -Nederland: UK: Zweden: Vroege multidisciplinaire begeleiding Vroege kinderaudiometrie en digitale hoorapparaten Cochleaire Implantaten op jonge leeftijd (< 18 mdn) M.a.w. Vlaanderen loopt 5 jaar vooruit t.o.v. andere Europese landen. We moeten dus bij het lezen van publicaties hier rekening mee houden. 2

3 Publicaties De Raeve Leo, De Sloovere Marleen, Dujardin Anke (2004), Kinderen met een Cochleaire Inplant: meningen en ervaringen van ouders. Tijdschrift Logopedie, jaargang 17, nr.3, p , mei-juni De Raeve Leo (2006), Making the case for early hearing detection and intervention in Flanders (Belgium), Volta Voices, vol 13, no 5, p De Raeve Leo (2006), Invloed van vroege gehoorscreening en cochleaire implantatie op dove kinderen in Vlaanderen, Van Horen Zeggen, Jaargang 47, juni p De Raeve Leo (2006), Invloed van vroege gehoorscreening op de resultaten na cochleaire implantatie, Tijdschrift voor Geneeskunde, 62, nr.3, p Mayer C & Leigh G (2010), The changing context for sign bilingual education programs: issues in languiage and the development of literacy, International Journal of bilingual Education, Vol 13, 2, March 201, Archbold S (2010), Deaf Education changed by cochlear implantation, Nijmegen University press, 435 p. Knoors H. (2011), Herijkt taalbeleid voor dove kinderen, Van Horen Zeggen 4, 52, Knoors H. & Marschark M. (2012), Language planning for the 21st century: Revisiting Bilingual Language Policy for Deaf Children, Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 17, 3, June 2012,

4 age in months 1ste CI 1ste hoorapparaat aanvang interventie identificatie gehoorverlies Invloed van de vroege gehoorscreening op de leeftijd bij identificatie van het gehoorprobleem, de aanvang van de begeleiding, het eerste hoorapparaat, de eerste CI Philips, Corthals, De Raeve, Vinck, D Hooghe, NHS-congres Como, < 1998 (n=196) (n=195) 15 mdn in

5 Vroege gehoorscreening en begeleiding (< 6 mdn) kan leiden tot: Betere auditieve waarneming (Yoshinago-Itano, 2000) Grotere actieve en passieve woordenschatontwikkeling (Yoshinago-Itano, 2000) Mooiere uitspraak (articulatie) (Coulter & Thomson, 2000; Schauwers, 2002) Betere ouder-kind relatie ( Pressman, 1998; Lichtert 2001, 2003) Minder sociaal-emotionele problemen (Pressman, Pipp-Siegel, 1999) Hoger leesniveau (Yoshinago-Itano, 2000) 5

6 Percentage dove kinderen met een CI in Vlaanderen, CORA, 2011

7 Cochleaire Implantatie bij dove kinderen kan leiden tot: Beter auditief functioneren (Archbold, 1999; Robbins 2004; Kirk et al. 2004) Beter auditief geheugen (De Raeve, 2002; Leybaert 2002; Pisoni, 2003) Beter spreken (Schauwers, 2002; Brown, 1999; Chin et al, 2004) Hoger taalniveau, zelfs taalpragmatiek en TOM (Svirsky, 2003; Dettman, 2003, De Raeve, 2003, Stallins et al, 2004; Ketelaar, Rieffe, wiefferink, Frijns, 2012) Minder social-emotionele problemen (Virôl, 2003, Wiefferink ea, 2008, 2012) Beter begrijpend leesniveau (Vermeulen A, 2000; Willstedt-Svensson, 2003, Van der Kant, 2008) 7

8 Invloed van leeftijd bij implantatie op het auditief functioneren van normaalbegaafde dove kinderen, die 4 jaar een CI dragen. Archbold Sue, Nottingham 2001 De Raeve Leo, % 80% 60% 40% 20% 0% telefoneren conversatie dagelijkse zinnen 5-7 jaar 3-5 jaar <3 jaar md 9-18 md

9 Invloed van leeftijd bij implantatie op de spreekvaardigheid van normaalbegaafde dove kinderen, die 4 jaar een CI dragen Archbold Sue, Nottingham 2001 De Raeve Leo, Hasselt % 80% 60% 40% 20% 0% iedereen beetje ervaring veel ervaring 5-7 year 3 TO 5 year <3 year mths 9-18 mths 9

10 Communicatie code op school, D. Sorkin, CI-kinderen uit VS Communicatie thuis bij 201 Vlaamse dove kinderen met CI in 2004, CORA-CI 2% 6% 1% 4 jaar na CI 45% 46% gebarentaal gesproken taal + gebaren alleen gesproken taal Cued Speech onbekend

11 Verandering van communicatie-code na cochleaire implantatie,sue Archbold, NPCIP, kinderen geïmplanteerd na 6 jaar (en met weinig auditieve inhoud voorheen) veranderen meestal niet meer van communicatiemiddel: blijven vooral via gebaren (NGT/NmG) communiceren, zoals voorheen -kinderen geïmplanteerd tussen 2 en 6 jaar: veranderen meestal van communicatiemiddel in de loop van de volgende 5 jaar (gebruiken steeds minder gebaren) -kinderen geïmplanteerd voor 2 jaar (en zeker de bilateralen): gebaren worden vooral gebruikt in de vroege communicatie, als ondersteuning van de gesproken taal en worden 2-3 jaar later vaak spontaan weggelaten. Sommige kinderen/ouders willen sequentieel VGT leren (als 2 de, 3 de taal)

12 245 congenitally deaf children Implantation between 7 months and 15 years CI experience between 6 months and 10 years Anu Sharma, Colorado, US, 2007 Central auditory pathways (measured by auditory evoked potentials) are maximally plastic for a period of about 3.5 years. Stimulation delivered within this period results in auditory evoked potentials that reach normal values in three to six months. However, when stimulation occurs after seven years, changes occur within one month, but then have little to no subsequent change. 12

13

14 Plasticiteit van de hersenen: gevoelige periodes -John.T.Bruer (1999): "Neural Connections: some you use, some you lose. -A. Girraud (2004): Plasticity for auditory cues: especially < 2 year (4 year) -Sharma (2005): The most optimal period for central auditory development is during the first 3.5 years of life -Moore (2004): Binaural hearing: develops between till age 15 -Kral (2005) : If you don t stimulate the auditory areas, you make this area more available to other modalities, such as vision 14

15 Begrijpend lezen van dove kinderen in Vlaanderen (uitgezonderd Kasterlinden) en Nederland Loes Wauters (2005): alle Nederlandse dove kinderen tussen 7-21 j Anne Van der Kant (2008): alle Vlaamse dove kinderen tussen 7-13 j Zelfde leestest: Aernoutse Begrijpende leestoets 15

16 Huidige populatie dove kinderen is heterogener dan ooit tevoren Als er één zaak is bij dove kinderen met een CI, waar iedereen het over eens is, dan is het dat de resultaten erg van mekaar kunnen verschillen en dit owv tal van oorzaken... Archbold S. (2010), Cochlear implants have made the population of deaf children even more heterogeneous then ever before. 30 à 40% van de dove kinderen hebben bijkomende problemen (Archbold, 2010, De Raeve, 2001) Toename van migranten kinderen Toename van kinderen van politiek vluchtelingen van over heel de wereld Andere culturen, complexe meertaligheid...

17 Aantal kinderen met een auditieve beperking in Vlaanderen in BO en GON Incl niet-gon GON BO

18

19 Tolkhulp bij dove studenten in GON-SO: , Cora 2012

20 Tolkgebruik doven in hoger onderwijs van ; CORA 2012

21 Deze nieuwe populatie dove en slechthorende kinderen en jongeren vragen om een aangepast onderwijs en begeleiding: Ook al integreren er meer in het gewone onderwijs er is een grote behoefte om mekaar te ontmoeten en om rolmodellen te ontmoeten. Hoe kan dit en wie zijn de rolmodellen? Sommigen wensen VGT te leren als 2de, 3de taal. Hoe? Deze heterogene populatie,vraagt om een flexibele en kwaliteitsvolle aanpak, gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. Hiervoor heb je gespecialieerd personeel nodig dat up-to-date is bijgeschoold. Waar en hoe kan dit? Post graduate opleiding Schoolse resultaten (rekenen, technisch en begrijpend lezen, WO) dienen jaarlijks objectief en best onafhankelijk onderzocht te worden. Er moet dringend werk gemaakt worden van een degelijke opleiding tot schrijftolk (velotype). 22

22 Bedankt voor je aandacht!! Leo De Raeve ONICI 23