Tw e e m a a l d o o r h e t o o g v a n d e n a a l d g e k r o p e n
|
|
- Maurits ten Hart
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 A m e r s f o o r t Tw e e m a a l d o o r h e t o o g v a n d e n a a l d g e k r o p e n Door Max van den Berg R E P O R TA G E Alle aspecten van de bezettingsperiode hebben zich op lokale schaal in Amersfoort en omgeving afgespeeld. Het was de grootste garnizoensstad, een belangrijk spoorwegknooppunt, lag aan de rand van de Grebbelinie en had een groot militair vliegveld naast zich. Het alles kreeg met de oorlog te maken. En twee maal dreigde totale vernietiging van de stad. Een toer door de geschiedenis langs plaatselijke herinneringsplekken maakt dat duidelijk. naast nog drie militaire tehuizen. De stad was een strategisch centrum aan de rand van de Grebbelinie. Deze linie wordt in de publieke opinie vaak beperkt tot het heuvelgebied rond Amerongen en Renkum. door tot het IJsselmeer. Aangezien Amersfoort aan nie komen te liggen met alle consequenties voor de bevolking. De mobilisatie 1939 Op 28 augustus 1939 werd in Nederland de algehele mobilisatie afgekondigd. Ruim reservisten betrokken hun stellingen en dat was in Amersfoort te merken. In een ijltempo werden de barakkenkam- kenduinen en het kamp aan de Appelweg opgericht. Tegelijkertijd werd de Grebbelinie rond Amersfoort versterkt. De meeste soldaten waren in de mobilisatietijd meer bezig met de spade dan met het geweer. Om een goed schootsveld te krijgen moesten in het Hoogland 20 boerderijen worden platgebrand. Dit ging zo snel dat in een enkele geval de huisraad mee verloren ging. Vee en paarden werden in veiligheid De boerderij werd in brand gestoken. Mijn broertje en mijn moeder stonden toe te kijken. Mijn moeder huilde en mijn vader redde nog wat kippenvoer uit de boerderij. De Nederlandse soldaten beschikten over 15 jaar verouderde kanonnen van 1904 en verouderde hel- De mobilisatie van 1939 omvatte tienduizenden militairen. Met breiwerk in de hand dient men het vaderland. Veertigduizend man de huizen uit Op 10 mei 1940 vallen de Duitse troepen ons land binnen. Op die zelfde dag wordt in Amersfoort een compleet evacuatieplan uitgevoerd. De stad ligt deels midden in de Grebbelinie en dreigt het toneel van een zware veldslag te worden. Eerst ruimd. De bewoners mogen bescheiden bagage meenemen en worden met alle mogelijke vervoermiddelen naar de haven van Edam en Volendam brengen. We hebben geen koffers, dus namen we kleding mee in kussenslopen. De volgende dagen worden inwoners van Contactblad
2 Ondertussen Soesterberg Europa en het op een na oudste van de hele wereld. De geschiedenis van deze basis is verbonden met legendarische namen als Koolhoven en Anthonie Fokker. Begonnen als burgervliegveld werd het in de loop van de tijd de centrale militaire vliegbasis van onze luchtmacht. Bij de dreiging van een oorlog in het voorjaar 1940 wordt besloten de luchtmacht met zijn beroemde G1 toestellen te verspreiden over het land. Onze luchtmacht heeft dapper gestreden tegen de Duitse overmacht en daarbij belangrijke succes- luchtvloot niets meer over. Tijdens de bezetting werd behoeve van Hitlers Luftwaffe. Evacuatie van Amersfoorters per boot naar Marken en Volendam. Amersfoort per spoor naar Alkmaar en omgeving overgebracht. Ze zullen in de omringende dorpen onderdak krijgen. Over het algemeen verloopt deze massale evacuatie voorbeeldig. Op deze plek in Soesterberg werden 33 verzetsstrijders doodgeschoten. In dankbare herinnering aan de opvang van Amersfoortse evacué s in de dorpen rond Alkmaar. Duizenden stuks vee en paarden worden via het Gooi eveneens afgevoerd. In Amersfoort zelf blijven enkele tientallen bewakers achter die patrouille lopen in verlaten straten en alleen De veldslag blijft uit. Hitlers troepen marcheren hoofdzakelijk langs de zuidkant van de Veluwe op. Bij Amersfoort-Nijkerk komt een kleine Duitse legereenheid opdoemen. Hier voert het Nederlandse leger een succesvolle tegenaanval uit die leidde tot de herovering van een strategisch gelegen molen. Terwijl de Grebbelinie rond de spookstad Amersfoort nog volledig in bombardement op Rotterdam de capitulatie plaats. Druppelsgewijs komen de bewoners weer terug. De soldaten demobiliseren en Amersfoort is door het oog van de naald gekropen. Op 19 november 1943 werden op de basis 33 verzetsstrijders gefusilleerd. Jaarlijks worden die her- basis opgeheven vliegveld voor iedereen vrij toegankelijk. Hier zal binnen afzienbare tijd het Nationale met een groot Wellness-centrum en een info-bureau ving van bossen en heidevelden meer onder de aan- voor zweefvliegtuigen blijft een bescheiden start- en landingsbaan gehandhaafd. De terreur sluipt binnen rustig gedragen. Zou de bezetting meevallen? Maar op 18 augustus 1941 zagen de bewoners een colonne zwaarbewaakte gevangenen door de straten trekken richting Leusden. Het betrof hier 200 com- Amersfoort (PDA) moesten worden opgesloten. Dit concentratiekamp was gevestigd in het leeggekomen barakkencomplex van het Nederlandse leger aan de Appelweg. Er zouden gevangenen volgen. 4 Contactblad 40-45
3 Het grote Leger-oorlogsmuseum op de vliegbasis Soesterberg. Verschillend in samenstelling en leeftijd werden ze in eindeloze rijen van het station naar Leusden gevoerd gevangenen hebben de mishandelingen en ondervoeding niet overleefd. In totaal werden werden in de loop van de oorlog vrijgelaten en 5000 werden naar andere kampen in Nederland overgebracht. Op 8 maart 1945 werden als represaille voor de aanslag op Rauter 49 gevangenen op de schietbaan geëxecuteerd. Op 19 april 1945 gaf de van Overeem van het Rode Kruis. Op dat moment waren er nog maar 500 gevangenen aanwezig. Op 5 mei kregen die toestemming om het kamp te verlaten en naar huis te gaan. In de na-oorlogse jaren werd het concentratiekamp grotendeels gesloopt. Het algemene denkpatroon in die tijd was opbouwen en niet achteromkijken. Het kamp werd meer als een smet op de geschiedenis van Amersfoort gezien. Alleen enkele delen van het kamp bleven overeind staan en functioneren nu als een belangrijke herinneringsplek. Op de schietbaan staat - sche ladder naar de hemel vervaardigde. Er zijn nu plannen om het kamp als een belangwekkend oorlogsmemorial sterk op te waarderen. De begraafplaats waar honderden vermoorde Russische militairen ter aarde werden besteld. De Stenen Man, op de schietbaan van het concentratiekamp Amersfoort. Contactblad
4 De moord op de joodse gemeenschap in 1940 was dit aantal opgelopen tot 632. De instroom van Duits-joodse vluchtelingen lag daaraan ten grondslag. In dat zelfde jaar trad de burgemeester af en werd vervangen door de Deze sociaal democraat was fel antifascistisch ingesteld en wist allerlei onaangename Duitse maatregelen zo lang mogelijk tegen te werken. Terwijl overal in het land bordjes verschenen lang tegen te houden. Toch kon hij niet verhinderen dat de deportaties van zijn joodse medeburgers administratief grondig werd voorbereid. Op 5 maart 1942 werd Noorderwier vervangen door de nazi J.G.L. Harloff. Deze foute burgemeester kreeg ook nog steun tegenaan. Op 3 mei werd de Jodenster ingevoerd en op 18 augustus moesten alle joden tussen de 16 en 40 jaar zich melden. van waar ze in twee treinen naar een onbestemd adres in Amsterdam werden getransporteerd. Daarna volgde vertrek naar Westerbork en eindigde de reis in Auschwitz. aan enkele Amersfoorters die daar trek in hadden. Van de 632 Amersfoortse joden hebben 353 de oorlog niet overleefd. Landelijk werd 75% van alle joden vermoord in Amersfoort lag het aantal slachtoffers eerste plaats waren de joden hier vrij welvarend en hadden dus geld om te kunnen onderduiken. In de tweede plaats maakte de omgeving van de Veluwe en de Utrechtse Heuvelrug het onderduiken makkelijker. Bovendien werden door het verzet enkele beruchte joden-jagers voortijdig terechtgesteld. Een schietbaan in de Westerkerk In de Westerkerk aan de Lingestraat bevond zich in de onderaardse ruimte een schietbaan. Hier leerde een illegale verzetsgroep met revolvers en stenguns schieten. Onder de bezielende leiding van Rien van Gent werd hulp geboden aan joodse onderduikers en werd sabotage gepleegd aan de spoorwegen. Pastoor Holverda hielp actief mee. Uit de groep werden koster van de kerk. De omvangrijke verzetsbeweging in Amersfoort was divers van samenstelling en omvatte alle aspecten van de illegale strijd tegen de be- - Struikelstenen, zoals die worden geplaatst op de stoep voor woningen waar eens een Joodse familie woonde. Gruwelijker was de verplichte opkomst van de resterende - teerd. De oudste in dit transport was een man van 93 jaar en wist tijdens het transport nog een kaart uit de trein te gooien. Die werd gevonden en in Zwolle op de bus gedaan. De kaart is terugkomen? We weten het niet maar hopen van wel. Groeten aan allen ook aan Gajus en Marie. De allerbeste wenschen van - niet meer. Op 23 april 1943 verklaarde de nazi-burgemeester schadigd en als pakhuis in gebruik genomen. Ook werden vanaf december 1942 de ontruimde woningen van joden ge- De verzetsgroep van de Westerkerk. Zo werd op 11 april 1944 het distributiekantoor aan het Plantsoen West door een gewapende groep van de Raad van Verzet (RVV) onder leiding van R.Wolthuis samen met leden van de Knokploegen (KP) overvallen. Doel was het bemachtigen van bonkaarten voor onderduikers. Op die vrijdagmid- ontstonden schietpartijen. Van de zeven man die aan ten en werd een derde door een schot levenslang invalide. 6 Contactblad 40-45
5 Maquette herinnert aan de oprichting van de Raad van Verzet in Amersfoort. Hongerwinter, 250 patiënten sterven aan ondervoeding Door de spoorwegstaking werden de voedselleveringen aan Holland en Utrecht stilgelegd en er ontstond een ernstige hongersnood. Daar kwam nog bij dat zeker honderdduizend on- weigeraars en studenten van eten moesten worden voorzien. Het aantal succesvolle overvallen op distributiekantoren nam beruchte razzia op 6 oktober mannen in Amersfoort op straat werden gearresteerd en voor dwangarbeid naar met honderden uitgehongerde Amsterdammers die op doortocht waren op zoek naar voedsel in de Betuwe en Overijssel. R E P O R TA G E Het spoorwegpersoneel en de directie hadden zich in de eerste bezettingsjaren niet populair gemaakt. Ze weigerden deel te nemen aan de Februaristaking Ze vervoerden rijk beloonde transporten van de joden naar Westerbork en ruim militairen naar gevangenschap in Duitsland. Maar dat veranderde. Herdenkingsmedaille Spoorwegstaking Op 16 augustus 1944 klonk over de zender Radio Oranje de geheime boodschap De kinderen van Versteeg moeten onder de wol. Dat was het sein vanuit Londen om de spoorwegen plat te leggen. De staking ging op 17 augustus in en was vrijwel algemeen. Ineens gingen spoorwegmensen de ondergrondse in en moesten evenveel gezinnen van woedend en schoten als represaille 21 spoorwegmensen dood. De bezetter probeerde met Duits lukte nauwelijks. Op 5 februari 1945 werd bovendien het centrale seinhuis op het station van Amersfoort vernield. Als represaille werden 20 verzetsmensen standrechtelijk doodgeschoten. De hongerwinter sloeg ook toe onder de patiënten van Zon en Schild. Drie groepen scholieren gingen onder leiding van Paters van Tegen het einde van de oorlog werd de voedselsituatie ook in Amersfoort onhoudbaar. Een voorbeeld. In de inrichting Zon honger. Een monument ter plaatse herinnert aan dit intrieste drama. Een geslaagde wapendropping. Maar toch... De melk kookt over. Hij wist meteen dat de volgende nacht wapens zouden worden ge- Contactblad
6 dropt op een afgesproken plaats in de omgeving van Eemnes. In de nacht van April 1945 werd een deel van het gekleed in politie-uniformen. Toen de komst van vliegtuigen later kwamen 15 containers met wapens en 4 manden met voedsel en sigaretten naar beneden. Alles werd snel op de zolder van de RK Mariaschool ondergebracht. De verzetsmensen trokken zich terug in hun eigen woningen. Op de Wakkerendijk ontstond een vuurgevecht met toevallig met paard en kar passerende Duitse militairen. Een Duitser werd gedood de tweede werd gewond en door het op hol geslagen paard met veel lawaai Eemnes binnengereden. De bezetter sloeg alarm en in een mum van tijd werd de omgeving van de Wakkerendijk hevig bloedend gevlucht en had zich in een schuur verborgen. Hij werd gevonden en gearresteerd. Dat ben ik helemaal vergeten zei de prins Enkele dagen later capituleerde het Duitse leger. Vijf mei. Nederland was weer vrij en Amersfoort was voor de tweede maal door het oog van de naald gekropen. hij van de dropping niets wist. Vlasman was bij een totaal andere vorm van verzet betrokken. Hij had een joodse familie in later adjunct-inspecteur van het distributiekantoor in Maartensdijk en verhuisde naar Eemnes. Hij verzorgde bonkaarten voor joodse- en verzetsonderduikers. De leiding van de illegale CPN had enige keren in zijn huis vergaderd. Zijn arrestatie was een treurig toeval. De stengun had Buis per ongeluk in zijn tuin laten vallen. Buis en Vlasman werden in Laren achter de villa van een Duitse commandant op de Drift 25 kort voor de bevrijding standrechtelijk doodgeschoten. Beide mannen zijn op de Eerebegraafplaats Bloemendaal bijgezet. Hoge militairen in een klein gehucht De toestand in West-Nederland wordt onhoudbaar. De hongersnood dreigt miljoenen slachtoffers te maken. Er is geen voedselaanvoer meer. De Duitsers dreigen alle polders onder water te zetten en versterken de Grebbelinie (nu Panterlinie genoemd) tegen de in de Veluwe oprukkende geallieerden. Die voelen niets voor een huis-aan-huis-gevecht in het dichtbevolkte Holland. Diep in het geheim komen half april 1945 Drees en de vertrou- van de Duitse bezetting. Drees staat in verbinding met Londen en dat wordt aan het einde van de oorlog oogluikend door de Achterveld bij Leusden een gesprek tot stand tussen de geallieerden en de Duitse militairen. Op 28 en 30 april wordt een akkoord bereikt. Er komt een toestemming voor voedseldroppingen en vrachtwagens zullen in konvooien langs vastgestelde routes ook voedsel aanvoeren. Dit monument herdenkt de geheime onderhandelingen tussen de Duitse en geallieerde militairen in Achterveld. Ruim vijftig monumenten In en rond Amersfoort zijn minstens 50 monumen- - De afbeeldingen bij dit artikel geven een indicatie van de mogelijkheden. - - Nederlandse staatssecretarissen in bezettingstijd Louwes en 8 Contactblad 40-45
Marie Anne Tellegen overleefde de oorlog. Zij werd na de oorlog benoemd tot directeur van het Kabinet der Koningin (1945-1959).
Werkblad 1: Marie Anne Tellegen. Mijn naam is Marie Anne Tellegen. Ik ben geboren in het jaar 1893 in Arnhem. Mijn vader was burgemeester van Amsterdam van 1915 tot 1921. In februari 1944 kwam ik in de
Nadere informatieeen zee van tijd een zee van tijd Werkblad 12 Ω De Tweede Wereldoorlog Ω Les 1: Wat er vooraf ging Naam: Hitler
Werkblad Ω De Tweede Wereldoorlog Ω Les : Wat er vooraf ging Na de Eerste Wereldoorlog gaat het slecht met Duitsland. Het land moet veel geld Hitler betalen aan de winnaars van de oorlog. De leider van
Nadere informatieeen zee van tijd een zee van tijd Ze laten zien dat ze geen leger meer willen. Werkblad 12 Ω De Tweede Wereldoorlog Ω Les 1: Wat er vooraf ging Naam:
Werkblad Ω De Tweede Wereldoorlog Ω Les : Wat er vooraf ging Na de Eerste Wereldoorlog gaat het slecht met Duitsland. Het land moet veel geld Hitler betalen aan de winnaars van de oorlog. De leider van
Nadere informatieNaam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940)
Naam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940) Adolf Hitler In 1933 kwam Adolf Hitler in Duitsland aan de macht. Hij was de leider van de nazi-partij. Hij zei tegen de mensen: `Ik maak van Duitsland
Nadere informatie35 oefenvragen over de Tweede Wereldoorlog 1
35 Oefenvragen over de Tweede Wereldoorlog 1. De Tweede Wereldoorlog dankt zijn naam aan: a. Het aantal landen dat erbij betrokken was b. Het feit dat de oorlog in meerdere werelddelen werd uitgevochten
Nadere informatieNederland vóór de Tweede Wereldoorlog
Nederland vóór de Tweede Wereldoorlog Anders Nederland ziet er voor de Tweede Wereldoorlog heel anders uit dan nu. Er wonen maar 9 miljoen mensen. Er bestaan nog geen tv, computer, supermarkt of mobiele
Nadere informatieOORLOG IN OVERIJSSEL 2015
OORLOG IN OVERIJSSEL 2015 Opdrachten bij de film Naam Groep.. BEZETTING duur: ca. 15 minuten In de film zie je beelden van Hitler. Wie was hij? In welk jaar kwam Hitler aan de macht en welke plannen had
Nadere informatieWaar gebeurde het? Korte omschrijving. Lesdoel. Lesbeschrijving. Materiaal. Docentenblad
Docentenblad Waar gebeurde het? Korte omschrijving In de strip worden vaak plaatsen genoemd. Er zijn drie kaartjes (Nederland, Europa en de wereld) en een aantal stripplaatjes waarin plaatsen genoemd worden.
Nadere informatieRassenleer. Nog lager stonden volgens hem de zigeuners en vooral de joden. Dat waren geen mensen maar ongedierte, dat uitgeroeid moest worden.
De Holocaust Rassenleer Lang voordat Hitler de leider van Duitsland werd, schreef en vertelde hij over de rassenleer. Dat was een theorie die beweerde dat mensen waren verdeeld in rassen: zwakke, minderwaardige
Nadere informatie2 maart 1945. 2 maart 2016. Leerlingen groep 7 en 8 De Meeander Heelweg
2 maart 1945 2 maart 2016 Leerlingen groep 7 en 8 De Meeander Heelweg Er kwamen 4 Duitsers bij de Bark. Ze slaan piketten, voor het plaatsen van batterijen veldartillerie. Maar op die dag gingen de verzetsgroepen
Nadere informatieToespraak van commissaris van de Koning Max van den Berg, Bevrijdingsdag, 5 mei 2014, Delfzijl
Toespraak van commissaris van de Koning Max van den Berg, Bevrijdingsdag, 5 mei 2014, Delfzijl Dames en heren, Oorlog. Dat lijkt iets van generaals. Van presidenten en wereldleiders. Van Napoleon, Hitler
Nadere informatieOp één voetje en één kleppertje
Op één voetje en één kleppertje Serie: Verhalen kind in oorlog Tekst: Meike Jongejan Onderzoek: Mariska de Boer en Hans Groeneweg Redactie: Jan van Zijverden Vormgeving: Richard Bos 2015, Fries Verzetsmuseum,
Nadere informatieTIJDLIJN WOII
1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 TIJDLIJN WOII 1939 1 SEPTEMBER (begin van de Tweede Wereldoorlog) Nazi-Duitsland valt Polen binnen Er wordt een straatverbod voor Duitse Joden ingevoerd Hitler voert
Nadere informatieWerkstuk Geschiedenis Joden vervolging in de 2e WO
Werkstuk Geschiedenis Joden vervolging in de 2e WO Werkstuk door een scholier 1359 woorden 21 februari 2004 6,1 464 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoud Inleiding Wat is jodenvervolging? Verplichte
Nadere informatieMONUMENTEN IN AMSTERDAM
MONUMENTEN IN AMSTERDAM ondek de monumenten in de stad Project van het Amsterdams 4 en 5 mei comité Tijdelijk monument voor actiegroep Dolle Mina uit 2009. Hier tussen de Westermarkt en de Keizersgracht,
Nadere informatieJe gaat een kist inrichten met je groepje. Een presentatiekist van hout met glas ervoor
VERZET Je gaat een kist inrichten met je groepje. Een presentatie kist van hout, met glas ervoor. De kist gaat over het verzet. De volgende dingen moeten in ieder geval in de kist komen: Wat is onderduiken
Nadere informatieKACHTEM TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
KACHTEM TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG Voor de oorlog De kerk van Kachtem, toen alles nog rustig was. 31 juli 1914: ten oorlog! Op 31 juli 1914 staat het dorp in rep en roer: het is oorlog! Overal wordt
Nadere informatieZo werden er vanaf 1942 honderden tonnen boeken, brieven en andere geschriften per vrachtwagen naar de Van Gelderfabriek in Wormer vervoerd. Al dat pa
Dames en heren, jongens en meisjes, Ook dit keer bent u gelukkig met velen naar de jaarlijkse herdenking gekomen. Onze gedachten gaan vanavond terug naar het kwaad dat vijf jaar lang Nederland beheerste,
Nadere informatie6.7. Boekverslag door X woorden 8 februari keer beoordeeld. Geschiedenis. 1: Inleiding
Boekverslag door X. 2555 woorden 8 februari 2002 6.7 873 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 1: Inleiding Anne frank wordt op 12 juni 1929 geboren in Frankfurt aan de main (Duitsland). Anne heeft een zusje,
Nadere informatieLesbrief Van Papa, voor Sammie
Lesbrief Van Papa, voor Sammie 1 Inhoudsopgave Inleiding 3 Introductie 4 Tweede Wereldoorlog 5 Concentratiekamp 6 Stripverhaal (opdracht) 8 Collage maken (opdracht) 9 Colofon 10 2 Inleiding Voor u ligt
Nadere informatieSAMUEL VAN DER MEER. De Ontsnapte Joden
SAMUEL VAN DER MEER De Ontsnapte Joden De inval Het is een zonnige dag. Bram en Theo zijn een spelletje aan het spelen, maar ze moeten eigenlijk allang naar bed. Papa zegt tegen Bram: Bram, je moet naar
Nadere informatie14 scholieren Quakerschool Eerde vermoord in WO 2
14 scholieren Quakerschool Eerde vermoord in WO 2 Veertien leerlingen van de Quakerschool Eerde zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog (1940-1945) omgekomen. Ze dachten een veilig onderkomen te vinden in
Nadere informatieGITS TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
GITS TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG 31 juli 1914: ten oorlog! Op vrijdag 31 juli 1914 staat Gits in rep en roer: de algemene mobilisatie wordt afgekondigd. Alle jongemannen die in aanmerking komen voor
Nadere informatieWie is Wie? Zet het nummer van het bijschrift bij de goede foto.
Wie is Wie? Zet het nummer van het bijschrift bij de goede foto. (28 september 1942) Het benauwt me ook meer dan ik zeggen kan dat we nooit naar buiten mogen, en ik ben erg bang dat we ontdekt worden en
Nadere informatieWat rest is een foto
Wat rest is een foto Serie: Verhalen kind in oorlog Tekst: Meike Jongejan Onderzoek: Mariska de Boer en Hans Groeneweg Redactie: Jan van Zijverden Vormgeving: Richard Bos 2015, Fries Verzetsmuseum, Leeuwarden
Nadere informatieTweede Wereld Oorlog. Xavi van der Linden. 22 mei 2OI2 Groep 8A. Tekening; Bombardement van Rotterdam
Tweede Wereld Oorlog Xavi van der Linden 22 mei 2OI2 Groep 8A Tekening; Bombardement van Rotterdam Inleiding Dit is mijn tweede werkstuk in groep 8. Voor dit werkstuk mag je geen eigen onderwerp kiezen,
Nadere informatie1 Op de vlucht. vluchtelingen. Omdat er in Engeland geen oorlog was. Er is een vliegtuig neergestort op de stad en er zijn een paar bommen gevallen
les 1 Op de vlucht 1 Wanneer speelt het verhaal zich af? Op 10 mei 1940 In de eerste dagen van de oorlog. In het midden van de oorlog Aan het eind van de oorlog 2 Waaruit blijkt dat Vlissingen in het begin
Nadere informatieBastiaan Jan Ader Pastorie NieuwBeerta Geboren 30 december 1909 Gefusilleerd 20 november 1944 - Veenendaal.
Bastiaan Jan Ader Pastorie NieuwBeerta Geboren 30 december 1909 Gefusilleerd 20 november 1944 - Veenendaal. Bastiaan Jan Ader was een Nederlands-hervormd predikant in Drieborg /Nieuw- Beerta vanaf 1938.
Nadere informatieScriptie Geschiedenis Verzet in Nederland tegen de Joden
Scriptie Geschiedenis Verzet in Nederland tegen de Joden Scriptie door een scholier 1956 woorden 28 mei 2002 7 113 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Het ontstaan van het verzet in Nederland. Vrijdag 10
Nadere informatieWerkstuk Geschiedenis Tweede Wereldoorlog
Werkstuk Geschiedenis Tweede Wereldoorlog Werkstuk door een scholier 1663 woorden 7 juni 2004 6,3 124 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoud Inleiding Hoofdstuk 1: Spanning voor de oorlog Hoofdstuk 2:
Nadere informatieJ A N U A R I
A L G E M E E N De is ontwikkeld om tussendoor of als start van een les uit te voeren. Het is een korte opdracht waarbij leerlingen en wellicht ook uzelf worden geïnspireerd om met (een onderdeel van de)
Nadere informatieLesbrief bij het boek Kiezen in de oorlog. Marte Jongbloed Roelof van der Schans
Lesbrief bij het boek Kiezen in de oorlog Marte Jongbloed Roelof van der Schans Lees dit boek lekker rustig door. Beantwoord iedere keer als je een hoofdstuk uitgelezen hebt de vragen die bij dat hoofdstuk
Nadere informatieHoofdstuk 1: De Tweede Wereldoorlog: Hitler
Hoofdstuk 1: De Tweede Wereldoorlog: Hitler Hitler wilde eerst kunstenaar worden, maar hij werd afgewezen op de kunstacademie. Hij werd militair en vocht mee in de Eerste Wereldoorlog. Ze verloren. Er
Nadere informatieLesidee: Oorlog en verzet
Lesidee: Oorlog en verzet Tussen 1940 en 1945 was Nederland bezet door Duitse troepen. Die waren in de nacht van 9 op 10 mei 1940 in opdracht van Adolf Hitler het land binnengevallen. Het Nederlandse leger
Nadere informatieINGELMUNSTER TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
INGELMUNSTER TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG 31 juli 1914: ten oorlog! Op 31 juli 1914 staat de gemeente in rep en roer: het is oorlog! Overal wordt erover gepraat. De volgende dag al moeten de dienstplichtigen
Nadere informatieVERZET RAALTE VERZET RAALTE VERZET RAALTE VERZET RAALTE VERZET RAALTE VERZET RAALTE VERZET RAALTE VE
VERZET RAALTE VERZET RAALTE VERZET RAALTE VERZET RAALTE VERZET RAALTE VERZET RAALTE VERZET RAALTE VE Verzet in Raalte Inleiding Het verzet in de gemeente Raalte groeide in de loop der jaren uit van klein
Nadere informatieOefening 1: globaal lezen. Lees deze tekst in maximaal 8 minuten. Geef daarna antwoord op de vragen.
Oefening 1: globaal lezen. Lees deze tekst in maximaal 8 minuten. Geef daarna antwoord op de vragen. 5 Nederland wordt door Duitsland bezet. De koningin en de regering vluchten naar Engeland. Ruim 75 procent
Nadere informatieNaam: JODENVERVOLGING Kristallnacht en Februaristaking
Naam: JODENVERVOLGING Kristallnacht en Februaristaking Jodenvervolging in Duitsland De reden dat de joden vervolgd en vermoord werden tijdens de Tweede Wereldoorlog was, dat de joden rijk en succesvol
Nadere informatieLeven in veiligheid. Artikel 1, Vluchtelingenverdrag van Genève, 1951
Leven in veiligheid Niemand laat zonder reden zijn familie, vrienden en bezittingen achter. Vluchtelingen kunnen niet anders. De situatie in hun eigen land is te gevaarlijk om er te blijven. Ze vluchten
Nadere informatieBRON 4. Serviërs die zijn verbannen uit de onafhankelijke staat Kroatië, een satellietstaat van nazi-duitsland
BRON 4 Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden miljoenen mensen het slachtoffer van massa-executies, deportaties, honger, dwangarbeid, concentratiekampen en bombardementen. Vluchtelingen en bannelingen Serviërs
Nadere informatieDE MELKSTAKING. De melkstaking VENSTER 32. Melkstaking. Overval Blokhuispoort. Standrecht. 60 min OPDRACHT 1
60 min GEMAKKELIJK >GEMIDDELD< MOEILIJK OPDRACHT 1 1943 DE MELKSTAKING De melkstaking had een belangrijke invloed op het verzet in Fryslân. Voor de melkstaking waren er maar een aantal kleine verzetsgroepen.
Nadere informatieSTADEN TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
STADEN TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG Staden voor de oorlog STA_07 De Speyhoek in Staden, voor de oorlog. Iedereen komt naar buiten voor de fotograaf. Moeders met lange rokken en grote schorten, vaders
Nadere informatieEen brief schrijven aan Anne Frank
Thema: Bestaat vrede? Geschiedenis Belangrijke mensen Anne Frank Moeilijkheid; **** Tijd: *** Juf Yvonne Een brief schrijven aan Anne Frank Doel: Na deze opdracht weet je meer over het leven van Anne Frank.
Nadere informatieProjectthema: De verhalenkoffer Les 1 Groeten van Leo Voorbereiding Lesdoelen Achtergrondinformatie Extra s Filmpjes Lesdoelen op het digibord
Voorbereiding Lesdoelen Achtergrondinformatie Extra s Knip de Mix en matchkaartjes uit (zie de laatste pagina van deze lesvoorbereiding). Zorg ervoor dat complete setjes worden uitgedeeld, anders is er
Nadere informatieDaarachter bevindt zich het monument met het opschrift: Ter nagedachtenis van de in 1940-1945 voor het vaderland gevallenen.
ENKELE BESPIEGELINGEN BIJ HET OORLOGSMONUMENT TE WASSENAAR Op 4 mei vindt in ons land de nationale dodenherdenking plaats: Tijdens de Nationale Herdenking op 4 mei herdenken we allen burgers en militairen
Nadere informatieH E R I N N E R I N G S C E N T R U M K A M P W E S T E R B O R K
Het dagboek van Simon Lesmateriaal H E R I N N E R I N G S C E N T R U M K A M P W E S T E R B O R K Het dagboek van Simon Lesmateriaal Dit lesmateriaal hoort bij de strip Het dagboek van Simon en is ontwikkeld
Nadere informatieToespraak burgemeester Michel Bezuijen bij de herdenking bij het monument
Toespraak burgemeester Michel Bezuijen bij de herdenking bij het monument aan t Haantje op 7 oktober 2015. Dames en heren, jongens en meisjes, fijn dat u hier vandaag heen bent gekomen om met elkaar stil
Nadere informatieLeerlingen hand-out stadswandeling Amsterdam
Leerlingen handout stadswandeling Amsterdam Groep 1: de Surp Hoki Armeens Apostolische kerk Adres: Kromboomsloot 22, Amsterdam Namen leerlingen: In deze handout staat alle informatie die je nodig hebt
Nadere informatieDaar mogen jullie niet naar kijken!
Daar mogen jullie niet naar kijken! Serie: Verhalen kind in oorlog Tekst: Meike Jongejan Onderzoek: Mariska de Boer en Hans Groeneweg Redactie: Jan van Zijverden Vormgeving: Richard Bos 2015, Fries Verzetsmuseum,
Nadere informatieWERKBLAD LOTTY VEFFER
WERKBLAD LOTTY VEFFER Zoek aanvullende informatie op internet: www.joodsmonument.nl en www.joodsekindereninkampvught.nl Bron 1. foto Lotty Lotty Veffer is geboren op 10 juli 1921. Deze foto komt uit 1940.
Nadere informatieWAT GA JE DOEN? Binnenkort geef je samen met een klasgenoot een presentatie in het Joods Historisch Museum. Het onderwerp van je presentatie is:
b WAT GA JE DOEN? Binnenkort geef je samen met een klasgenoot een presentatie in het. Het onderwerp van je presentatie is: ONDERWERP: SCHOOL OPDRACHT g n i g l o v r e v Joden Baal stof met jodensterren
Nadere informatieIZEGEM TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
IZEGEM TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG 31 juli 1914: ten oorlog! Op 31 juli 1914 staat de stad in rep en roer: het is oorlog! Overal wordt erover gepraat, de mensen staan allemaal op straat. De volgende
Nadere informatieAnne Frank, haar leven
Vragen en opdrachten bij: Anne Frank, haar leven Doe meer met Leeslicht! Bij alle boeken in de serie Leeslicht kunt u een gratis lesbrief downloaden van www.eenvoudigcommuniceren.nl. In deze lesbrief staan
Nadere informatieBrandaan Dilemma s groep 8 Mijn Malmberg
Dilemma s Pag. Inleiding 2 1 Neem je een onderduiker in huis? 3 2 Geef je de vader van je beste vriendin aan? 4 3 Respecteer je de keuze van je zus als dat menslevens in gevaar brengt? 5 4 Vertel je over
Nadere informatieToespraak Gerdi Verbeet. Conferentie 1WO2: jongeren en de toekomst van herdenken Amersfoort, 14 mei Dames en heren,
Toespraak Gerdi Verbeet Conferentie 1WO2: jongeren en de toekomst van herdenken Amersfoort, 14 mei 2016 Dames en heren, Goed dat ik u allemaal hier samen zie op deze bijeenkomst van de werkgroep 1WO2.
Nadere informatieWaarom, is dan de vraag, is het dat wel waard???? Het is 9 mei 1940, de oostflank van Europa staat in brand.
St Jozefkapel, 19 maart 2017 Beste mensen, Ik vind het heel erg fijn dat ik vandaag samen met jullie naar deze bijzondere plek mocht lopen. Als 3 jarige nam mijn vader me mee als hij hielp om deze plaats
Nadere informatieAfb.l (Nijmegen II, 18/21) *
Deze maand is het zeventig jaar geleden dat de oorlog in Europa (VE Day) ten einde kwam. Met operatie Market Garden' was de bevrijding van Nederland begonnen, maar na de mislukking van de slag om Arnhem
Nadere informatieWaarde familieleden van Jozef Denruyter, René Laermans en Georges Lambrechts, Waarde collega s uit de gemeenteraad, Dames en heren,
Waarde familieleden van Jozef Denruyter, René Laermans en Georges Lambrechts, Waarde collega s uit de gemeenteraad, Dames en heren, De Tweede Wereldoorlog vormt onmiskenbaar één van de meest donkere pagina
Nadere informatieJODENVERVOLGING IN TWAALF PORTRETTEN. Davidson. Dit is de lesbrief over Barend Davidson. Zoek zijn portret op in de tentoonstelling en
JODENVERVOLGING IN TWAALF PORTRETTEN Davidson zat in het verzet Davidson Geboren in... Overleden in... Voor je begint Dit is de lesbrief over Davidson. Zoek zijn portret op in de tentoonstelling en beantwoord
Nadere informatieHERDENKEN RIJSSEN-HOLTEN HERDENKEN RIJSSEN-HOLTEN HERDENKEN RIJSSEN-HOLTEN HERDENKEN RIJSSEN-HOL
HERDENKEN RIJSSEN-HOLTEN HERDENKEN RIJSSEN-HOLTEN HERDENKEN RIJSSEN-HOLTEN HERDENKEN RIJSSEN-HOL Herdenken (geschikt voor de groepen 7 en 8) We vinden het heel belangrijk om te herdenken. Maar wat betekent
Nadere informatieWerkstuk Geschiedenis Tweede wereldoorlog
Werkstuk Geschiedenis Tweede wereldoorlog Werkstuk door een scholier 1742 woorden 16 januari 2005 4,9 53 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 1.Voorwoord Ik heb heel lang zitten wachten tot we weer een opdracht
Nadere informatieMijn mond zat vol aarde
Mijn mond zat vol aarde Serie: Verhalen kind in oorlog Tekst: Meike Jongejan Onderzoek: Mariska de Boer en Hans Groeneweg Redactie: Jan van Zijverden Vormgeving: Richard Bos 2015, Fries Verzetsmuseum,
Nadere informatieWerkstuk Engels Auschwitz birkenau
Werkstuk Engels Auschwitz birkenau Werkstuk door een scholier 1715 woorden 11 oktober 2011 5,2 9 keer beoordeeld Vak Engels Inhoud Bronvermelding. Pagina: 3 Wat is Auschwitz? Pagina: 4 Wat was het doel
Nadere informatieSectorwerkstuk Geschiedenis Jodenvervolging
Sectorwerkstuk Geschiedenis Jodenvervolging Sectorwerkstuk door een scholier 3385 woorden 20 april 2006 6,5 70 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Wat is jodenvervolging? Jodenvervolging is het doden afpersen
Nadere informatieDIE VIJF DAGEN IN MEI
DIE VIJF DAGEN IN MEI 1940 Op initiatief van Martin Lagestee maakte Lagestee Film BV in samenwerking met acht regionale omroepen en in coproductie met NTR en VPRO vijf documentaires met als onderwerp de
Nadere informatieBrandaan. Geschiedenis WERKBOEK
6 Brandaan Geschiedenis WERKBOEK 6 Brandaan Geschiedenis WERKBOEK THEMA 4 Eindredactie: Monique Goris Leerlijnen: Hans Bulthuis Auteurs: Katrui ten Barge, Wilfried Dabekaussen, Juul Lelieveld, Frederike
Nadere informatieWelke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen.
Tussen welke twee landen is de Eerste Wereldoorlog begonnen? 1. Engeland en Frankrijk 2. Duitsland en Frankrijk 3. Duitsland en Engeland Nederland blijft neutraal. Wat betekent dat? 1. Nederland kiest
Nadere informatieWERKBLAD WANDA VERDUIN
WERKBLAD WANDA VERDUIN Zoek aanvullende informatie op internet: www.joodsmonument.nl en www.joodsekindereninkampvught.nl Bron 1. foto Wanda Wanda Verduin is geboren op 20 augustus 1925. Deze foto is van
Nadere informatie8. Hoe zorgden de Duitsers ervoor dat levensmiddelen en eten zo eerlijk mogelijk werden verdeeld? Door het uitgeven van voedselbonnen.
Kijkvragen (en antwoorden) bij uitzendingen 13 In de oorlog Aflevering 1: Een Stad in Brand 1. Wie was de leider van Duitsland? Adolf Hitler. 2. Wanneer viel Duitsland Nederland binnen? 10 mei 1940 3.
Nadere informatieThema: voeding. Opdracht. De Hongerwinter
Thema: voeding Opdracht De Hongerwinter Met de Hongerwinter wordt de winter van 1944 tot 1945 bedoeld. Dit was een strenge winter met een groot tekort aan voedsel en brandstof aan het eind van de Tweede
Nadere informatie5,8. Samenvatting door Een scholier 1929 woorden 14 juni keer beoordeeld. Geschiedenis
Samenvatting door Een scholier 1929 woorden 14 juni 2007 5,8 25 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Wat moet je kennen/kunnen voor het proefwerk over WO II Proefwerkstof: Sprekend Verleden blz. 24-37 (par.
Nadere informatieWERKBLAD LOTTY VEFFER
WERKBLAD LOTTY VEFFER Zoek aanvullende informatie op internet: www.joodsmonument.nl en www.joodsekindereninkampvught.nl Bron 1. foto Lotty Lotty Veffer is geboren op 10 juli 1921. Deze foto komt uit 1940.
Nadere informatieLESPAKKET DE KLAS VAN 45
LESPAKKET DE KLAS VAN 45 Voorbereidende les Duur van de les Ca 60 minuten Doel De voorbereidende les heeft als doel uw leerlingen bekend te maken met de Tweede Wereldoorlog in het algemeen en de onderwerpen
Nadere informatieBronnen Noem een bron uit de tijd van de wereldoorlogen. Moet op het kaartje staan. Ooggetuigen Voedselbon Monument Museum Oorlogsgraven Filmbeelden
Bronnen Noem een bron uit de tijd van de wereldoorlogen. Moet op het kaartje staan. Ooggetuigen Voedselbon Monument Museum Oorlogsgraven Filmbeelden Bronnen Noem een museum uit die tijd. Openluchtmuseum
Nadere informatie2000 WOORDEN EN 200 BEELDEN
2000 WOORDEN EN 200 BEELDEN Vervolging en deportatie van de Joden in Nederland 1940-1945 Een korte virtuele rondgang door de tentoonstelling in het Nederlands paviljoen in Auschwitz http://www.auschwitz.nl/paviljoen
Nadere informatieDADIZELE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
DADIZELE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG Voor de oorlog DAD_02 Dadizele, voor de oorlog. De kinderen wachten op de tram. Overal in de streek liepen tramlijnen. Maar de tram maakte plaats voor de auto. Ook
Nadere informatieIK OVERLEEFDE AUSCHWITZ
Ferenc Göndör IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ Uitgeverij Eenvoudig Communiceren 3 Mijn vader Lang geleden kwam een jonge, joodse man naar het land Hongarije. Mohr Goldklang was zijn naam. Dat was mijn opa. Mohr
Nadere informatieBIJDRAGE HERDENKING 12 april 2015
BIJDRAGE HERDENKING 12 april 2015 Geachte dames en heren, lieve familie en vrienden, Op 12 april 1945 was ik hier ook. Ik ben Eva Weyl en was toen bijna 10 jaar. Ik herinner mij de bevrijding heel goed;
Nadere informatie6,3. Werkstuk door een scholier 1640 woorden 9 mei keer beoordeeld. Geschiedenis. Voor de oorlog
Werkstuk door een scholier 1640 woorden 9 mei 2006 6,3 66 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Voor de oorlog In 1914 kwam er een oorlog tussen Servië en Oostenrijk, Duitsland koos de kant van Oostenrijk.
Nadere informatie3,8. Samenvatting door een scholier 1518 woorden 5 december keer beoordeeld. Geschiedenis. Begrippen
Samenvatting door een scholier 1518 woorden 5 december 2012 3,8 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Bronnen Begrippen Lebensraum = Duitse term voor de opvatting dat het land zijn gebied moest uitbreiden
Nadere informatieIn het spoor van de Shoah
In het spoor van de Shoah Verslag van een beklijvende herinneringsreis - Het getto van Warschau - Studiereis Stichting Auschwitz - Auschwitz in Gedachtenis vzw - editie 2015 Verslag door Simon Schepers
Nadere informatieVerhalenroute Heerde Lesopzet. Cultuurplein Noord Veluwe
Verhalenroute Heerde Lesopzet Cultuurplein Noord Veluwe Inhoud Lesopzet Verhalen over de Tweede Wereldoorlog in Heerde... 2 Aanbieder:... 2 Titel:... 2 Thema:... 2 Korte inhoud van de bezoekles:... 2 Benodigdheden
Nadere informatieTijdvak II. november 2013 8: 30-10:00.
SCHOOLONDERZOEK Tijdvak II GESCHIEDENIS november 2013 8: 30-10:00. Dit onderzoek bestaat uit vragen. Bij dit onderzoek behoort een antwoordblad. Beantwoord de antwoorden uitsluitend op het antwoordblad.
Nadere informatiePraktische opdracht Geschiedenis Verzet in de tweede wereld oorlog
Praktische opdracht Geschiedenis Verzet in de tweede wereld oorlog Praktische-opdracht door een scholier 2476 woorden 10 januari 2003 6,4 174 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Historisch overzicht 1940:
Nadere informatieOorlogsverhaal Geert Loosman
Oorlogsverhaal Geert Loosman De familie Loosman Geert wordt geboren op 3 november 1935 op Urk in het gezin van Jacob Loosman (Jawek 1904) en Aaltje Loosman-Kramer (1908) Naast Geert zijn er nog drie jongens:
Nadere informatieMijn vader en moeder,mijn zus Annie en mijn broers, Piet, Thijs, Jan, De eerste jaren van de oorlog was het een bezetting van de Duitsers,
Verhaal van Jo Koonings Litjens over Wereld Oorlog 1940 1945. Wij woonden op een boerderij aan de weg naar de Heide. Mijn vader en moeder,mijn zus Annie en mijn broers, Piet, Thijs, Jan, Harry en Ton.
Nadere informatieWERKBLAD WANDA VERDUIN
WERKBLAD WANDA VERDUIN Zoek aanvullende informatie op internet: www.joodsmonument.nl en www.joodsekindereninkampvught.nl Bron 1. foto Wanda Wanda Verduin is geboren op 20 augustus 1925. Deze foto is van
Nadere informatieBijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje. KB-0125-a-14-1-b
Bijlage VMBO-KB 2014 tijdvak 1 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje KB-0125-a-14-1-b Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een politieke prent over een biddende fabrikant (1907): Onderschrift
Nadere informatieDE DEPORTATIES VAN JODEN UIT DE DOSSINKAZERNE
Inhoud WOORD VOORAF 9 INLEIDING 11 DE JOODSE GEMEENSCHAP IN BELGIË VOOR EN BIJ HET BEGIN VAN DE TWEEDE WERELDOORLOG 15 Joden vluchten uit Nazi-Duitsland, Oostenrijk en Polen 15 België als opvangland in
Nadere informatieDonderdagbrief 16 april
Donderdagbrief 16 april Theoretisch Verkeersexamen groep 7 Het was vandaag 16 april een spannende dag voor de kinderen van groep 7. Het eerste onderdeel van het verkeersexamen het theoriegedeelte stond
Nadere informatieWERKBLAD CARLA VEFFER
WERKBLAD CARLA VEFFER Zoek aanvullende informatie op internet: www.joodsmonument.nl en www.joodsekindereninkampvught.nl Bron 1. foto Carla met neefje en tante Gebruik www.joodsmonument.nl voor achtergrondinformatie.
Nadere informatieBeleef de vrijheid! Opdrachtenboekje
Beleef de vrijheid! In dit museum maak je de aanloop naar de oorlog mee, ervaar je de bezettingstijd, vier je de bevrijding en zie je de wederopbouw van Nederland en Europa. Beleef de vrijheid! Met deze
Nadere informatieNapoleon. bekendste persoon uit de geschiedenis
Napoleon bekendste persoon uit de geschiedenis Napoleon behoort tot de meest bekende personen uit de geschiedenis. Hij wist zich van eenvoudige komaf op te werken tot keizer van Frankrijk en heerser over
Nadere informatieBoekverslag Nederlands Het verborgen dorp door Ron Langenus
Boekverslag Nederlands Het verborgen dorp door Ron Langenus Boekverslag door een scholier 1775 woorden 21 september 2004 7 206 keer beoordeeld Auteur Genre Ron Langenus Jeugdboek Eerste uitgave 1999 Vak
Nadere informatieHOOGLEDE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
HOOGLEDE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG 31 juli 1914: ten oorlog! Het is oorlog! Het brandweerkorps wordt snel samengeroepen voor het gemeentehuis. De brandweermannen moeten de jongens gaan waarschuwen
Nadere informatieLICHTERVELDE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
LICHTERVELDE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG Voor de oorlog LI_07 Er is veel volk op de dorpsplaats samengekomen en overal hangen vlaggen. Niemand is aan het werken. Het is waarschijnlijk zondag, en mooi
Nadere informatieSchilndler s list gaat over de tweede wereld oorlog. Schindler wil gebruik maken van de joden.
Filmverslag door M. 1967 woorden 6 november 2014 8,6 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Het gaat over een man Schindeler hij is een Duitser. Hij is geboren in 1908 in het plaatsje Zwittau
Nadere informatieOPDRACHTEN BIJ DE TENTOONSTELLING TEGEN-STRIJD: DE GROOTE OORLOG IN HET LAND VAN DENDERMONDE
OPDRACHTEN BIJ DE TENTOONSTELLING TEGEN-STRIJD: DE GROOTE OORLOG IN HET LAND VAN DENDERMONDE INLEIDING Op 17 augustus opende de tentoonstelling Tegen-Strijd, de beleving van de Groote Oorlog in het land
Nadere informatieHoe ik talent voor het leven kreeg
Hoe ik talent voor het leven kreeg in makkelijke taal Rodaan Al Galidi Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen 1 Mijn naam is Semmier Kariem. Ik ben in 1991 gevlucht uit Irak. Daar was Saddam Hoessein
Nadere informatieBoekverslag Nederlands Het meisje met het rode haar door Theun de Vries
Boekverslag Nederlands Het meisje met het rode haar door Theun de Vries Boekverslag door een scholier 1549 woorden 6 oktober 2001 5,1 13 keer beoordeeld Auteur Genre Theun de Vries Oorlogsroman Eerste
Nadere informatie