Kwaliteitenreflectie: wie ben ik? (Een Friesland College competentie en betekent: het vermogen jezelf steeds beter te leren kennen)

Transcriptie

1 Werkproces 1 bijlage 1. A. 1 Wie ben ik Kwaliteitenreflectie: wie ben ik? (Een Friesland College competentie en betekent: het vermogen jezelf steeds beter te leren kennen) * Ik weet waar ik goed en minder goed in ben. * Ik weet welke kwaliteiten ik kan inzetten voor het beroep wat ik wil gaan doen. * Ik kan de ontwikkeling van mijn beroepscompetenties en mijn talenten in verband brengen met eerdere ervaringen in mijn leven en met beelden/inzichten over mijn toekomstige studie en arbeidsloopbaan, c.q. levensloop. Je kunt van elk bovenstaand sterretje iets uitwerken en dat gebruiken als een kapstok voor je pitch! Misschien heb je er iets aan Verder: Hoe gedraag ik me? Hoe jij je gedrag ervaart is vaak anders dan anderen dat doen. Je gedrag is afhankelijk van de normen en waarden, die jij hanteert. Mensen herkennen je aan je gedrag en hebben daar een mening over. Dit laatste is niet zo belangrijk. Van belang is hoe jij tegen jouw gedrag aankijkt en of jij je kunt vinden in dat gedrag, of dat je graag het een en ander daarin zou willen veranderen. Drie belangrijke vragen aan jezelf 1. Wie ben ik? Hoe kijk je naar jezelf? Hoe zie jij je eigen identiteit? 2. Wie zou ik willen zijn? Welke eigenschappen en kennis zou je willen hebben? Wat wil je dat anderen van je denken en plezierig aan je vinden. 3. Wat heeft mij verhinderd te worden wie ik wil zijn? Eventueel: waarom ben je niet degene die je zou willen zijn? Wat of wie houdt je tegen? Veranderen? Als je zonder nadenken aan iets nieuws begint (bv. een passende hbo-opleiding kiezen), dan heb je grote kans dat het op een fiasco uitloopt. Het is beter dat je concrete en realiseerbare doelen stelt. Je kunt zo vaststellen of je vorderingen maakt, of dat je op tijd je gedrag bijstelt.

2 Hierbij enkele kenmerken. eerst positieve gedragskenmerken. 1. Ik ben betrouwbaar. 2. Ik ben zeker van mijzelf. 3. Ik neem graag het initiatief. 4. Ik ben direct in de omgang. 5. Ik ben belangstellend. 6. Ik ben vrolijk. 7. Ik ben doelgericht.

3 8. Ik ben ambitieus. 9. Ik ben creatief. Nu enkele uitspraken over negatieve gedragskenmerken. 1. Ik leg de schuld bij een ander neer. 2. Ik voel mij snel aangesproken. 3. Ik heb over alles een mening. 4. Ik ben jaloers. 5. Ik ben afwachtend.

4 6. In dingen, die ik doe, ben ik berekenend. 7. Ik roddel. 8. Ik ga nonchalant met mensen om. 9. Ik ben somber gestemd. Wellicht heb je net iets gelezen over gedragskenmerken wat je mee wilt nemen ter voorbereiding op je pitch!

5 A. 2 Wie ben ik Elk mens is anders, elk mens KIEST anders Iedereen maakt elke dag keuzes, soms kleine keuzes, soms grote keuzes. Als je naar jezelf kijkt, dan weet je dat je ook allerlei keuzes maakt. Om er een paar te noemen: - Dat je s morgens om uur uit bed komt, is een keuze. Je kunt er ook voor kiezen om langer te blijven liggen. - Dat je een blauwe broek aantrekt en niet een zwarte broek, is een keuze. - Dat je geen brood meeneemt naar school, is een keuze. - Dat je in de weekenden gaat stappen, is een keuze. Je kunt er ook voor kiezen om thuis te blijven, of te gaan sporten, of.. Hoe jij keuzes maakt is ook afhankelijk van het type keuze. In de supermarkt kiezen tussen chips of koekjes is een heel andere manier van kiezen dan het uitzoeken van de kleur verf voor je kamer, of voor het goed kiezen van een passende hbo-opleiding. Voorbeeld: Jij moet binnen twee dagen een opleiding kiezen. Wat gebeurt er, denk je? Je kunt gaan zweten van spanning, omdat je weet dat de tijd wel erg krap is. Je kunt ook rustig afwachten en de dingen laten gebeuren, of juist heel snel een keuze maken zonder er serieus bij na te denken. Elk mens heeft zo een eigen manier van keuzes maken. Dit wordt wel een keuzestijl genoemd.

6 Geert laat na zijn beslissing om verder te leren de verschillende hboopleidingen rustig op zich inwerken. Hij neemt daarvoor de tijd. Als de keuze uiteindelijk gemaakt is, dan weet hij precies wat hij wil. Geert s gevoel zegt dat hij een goede keuze heeft gemaakt. Geert zijn keuzestijl wordt wel intuïtief genoemd. Kenmerken: inzicht hebben en zaken onbewust aanvoelen Rianne heeft een open houding ten opzichte van opleiding en werk. Over de opleidingsmogelijkheden denkt zij niet eerst na. Ze kiest meteen. Over de gevolgen denkt zij niet na. Ze kan wel iets heel anders kiezen als iemand haar op enkele nadelen van een keuze wijst. Rianne haar keuzestijl wordt wel spontaan/impulsief genoemd. Kenmerken: eerst doen en dan denken Mehmed is een student die bij het zoeken naar een passende hboopleiding anderen om raad vraagt. In zijn hart weet hij dat hij zichzelf niet vertrouwt. Hij zet niet gemakkelijk de eerste stap. Als de docent/coach hem een advies geeft, dan denkt Mehmed er serieus over het advies op te volgen. Mehmed zijn keuzestijl wordt wel meegaand/gehoorzaam genoemd. Kenmerken: volgzaam

7 Bahrous zet bij het kiezen van een opleiding alle voor- en nadelen op een rij. Uiteindelijk kiest hij wat het meest logisch lijkt. Een beslissing toetst Bahrous door te praten met anderen. Tijdens die gesprekken met anderen kan hij zijn gedachten prima onder woorden brengen. Hij denkt goed na! Bahrous zijn keuzestijl wordt wel rationeel/ plannend genoemd. Kenmerken: logisch, duidelijk tegen elkaar afwegend, verstandelijk Ellen gaat op haar gevoel af. Zij wil zich vooral ergens thuis voelen. Als iemand bijvoorbeeld onaardig is, dan wordt zij meteen onzeker. Als zij moet kiezen voor een andere opleiding, heeft zij sterk de neiging eerst een dag mee te willen lopen op de nieuwe opleiding om de sfeer te proeven. Ellen haar keuzestijl wordt wel gevoelsmatig genoemd. Kenmerken: gevoelig voor sfeer, meer je gevoel gebruiken dan je zelf in de gaten hebt. Niels is iemand die beslissingen gericht op opleiding en werk erg lang uitstelt. Hij stelt beslissingen niet uit omdat hij lui is, maar Niels wil altijd eerst goed nadenken voor hij een beslissing neemt. Is deze beslissing voor een opleiding eenmaal genomen, dan wil hij het liefst de gemaakte keuze terugdraaien. Beslissingen worden ook bijna altijd op het laatste moment genomen. Niels zijn keuze stijl wordt wel twijfelend genoemd. Kenmerken: uitstellen en twijfelen Wellicht heb je iets over een keuzestijl gelezen wat je mee wilt nemen, of extra wilt aanscherpen, ter voorbereiding op je pitch!

8 A. 3 Wie ben ik Iets over MENSTYPEN; hier staan 6 beschreven. 1. Het doe type 2. Het sociale type 3. Het ordelijke type 4. Het ondernemende type 5. Het denkende type 6. Het artistieke type Het DOE type. Bouchra en Pim houden ervan om actief bezig te zijn. Bouchra werkt graag met dieren en Pim houdt van sales en dan vooral auto s. Anderen vinden hen soms wat onrustig. Na schooltijd sporten ze veel. Bouchra voelt zich het lekkerst als ze bezig is met beesten, de afwas doet of huiswerk maakt. Ook maakt ze graag mooie dingen en houdt ze van tuinieren, boetseren en sporten. Allebei willen ze graag resultaat zien. Bouchra en Pim zijn, ook nu in het mbo, echte doeners. Ze doen graag dingen waar anderen iets aan hebben. Enkele uitspraken (zet eventueel voor jezelf achter elke activiteit een kruisje). Ja Een beetje Niet Ik kan goed met mijn handen werken Ik sport veel Ik ben altijd met een klus bezig Ik timmer en sleutel Ik besteed veel tijd aan iets maken Ik plak en knutsel met kunstobjecten Ik werk in de tuin Ik maak dingen die kapot zijn weer heel

9 Het SOCIALE type. Nynke is een sociaal mens. Zij vindt het fijn om met anderen te werken en maakt het hen graag naar de zin. Zij houdt niet van ruzie. Praten, waarderen en gewaardeerd worden, helpen en geholpen worden, daar draait het om in het leven. Zij heeft er moeite mee om nee te zeggen. Relaties tussen mensen interesseren Nynke, ze neemt deel aan allerlei sociale activiteiten en wil graag iets betekenen voor anderen en geniet van de aandacht die zij daarbij krijgt. Enkele uitspraken (zet eventueel voor jezelf achter elke activiteit een kruisje). Ja Een beetje Niet Ik praat graag met anderen Ik ga gemakkelijk met anderen om Ik houd rekening met de ander Ik kan me goed in anderen verplaatsen Ik luister aandachtig Ik help graag anderen Ik heb geduld met anderen Ik werk graag in een groep

10 Het ORDELIJKE type Maarten houdt van orde. Hij is precies en serieus, hij houdt niet van rommel. Hij houdt zich goed aan afspraken en regels. Orde en regelmaat vindt hij heel plezierig. Maarten past zich gemakkelijk aan anderen aan en vindt het prettig als de zaakjes goed geregeld zijn. Dat geeft duidelijkheid en zekerheid. Je moet zo min mogelijk aan het toeval overlaten zegt hij. Enkele uitspraken (zet eventueel voor jezelf achter elke activiteit een kruisje). Ja Een beetje Niet Ik ruim mijn kamer (of huis) altijd netjes op Ik heb regelmaat nodig Ik vind administratieve handelingen leuk Ik kan mij goed concentreren Ik vind het leuk om met gegevens om te gaan (bijv. met cijfers en woorden) Ik ben van nature rustig Ik kan nauwgezet werken Ik kan slecht tegen onverwachte situaties Het ONDERNEMENDE type Dirk en Sjoerd zijn echte avonturiers. Ze hebben allebei de drang om te winnen en vinden het leveren van prestaties belangrijk. Ze vinden het prima om met anderen te praten, maar ze zijn wel uit op hun gelijk. Vooral Dirk is daarbij ook nog een echte regelaar. Of het nu om feestjes gaat of om het krijgen van voetbalkaartjes. Dirk regelt het. Sjoerd is een ritselaar. Dat betekent dat hij altijd iets voor elkaar krijgt wat een ander niet lukt. Of het nu om tweedehands spullen gaat of om toegang tot een concert waar hij en Dirk geen kaarten voor hebben; Sjoerd verzint de oplossing.

11 Enkele uitspraken (zet eventueel voor jezelf achter elke activiteit een kruisje). Ja Een beetje Niet Ik kan anderen gemakkelijk opdrachten geven Ik kan anderen stimuleren om iets te doen Ik durf gemakkelijk risico s te nemen Ik organiseer gemakkelijk Ik kan goed zelfstandig werken Ik vind het fijn om nieuwe plannen te bedenken Ik ben vaak aan het woord in een groep Ik wil graag gelijk hebben Het DENKENDE type Sarim denkt veel na over de dingen om haar heen. Ze is geen dromer, ze gaat er vanuit dat alles een oorzaak en een gevolg heeft. Zij wil dan ook de achtergronden weten: wat is de betekenis van een bepaald verschijnsel? Hoe ziet de grammatica van een taal in elkaar of hoe werkt een machine? Sarim vindt dat ze de dingen van alle kanten moet bekijken. Je moet niet zomaar oordelen als je het niet goed hebt onderzocht, zegt zij. Enkele uitspraken (zet eventueel voor jezelf achter elke activiteit een kruisje). Ja Een beetje Niet Ik lees veel Ik lees dagelijks de krant Ik leer snel Ik wil altijd weten hoe dingen in elkaar steken Ik kan snel denken

12 Ik vind het leuk problemen op te lossen Ik ben nieuwsgierig van aard Ik vind het leren van theorie leuk Het ARTISTIEKE type. Ilse is artistiek. Ze maakt veel mooie dingen. Ze beeldhouwt graag, maar ze houdt ook van muziek en dans. Daarbij gaat zij steeds uit van haar creativiteit. Wat zij maakt, hoeven anderen niet mooi te vinden, als zij er zelf maar achter kan staan. Iets namaken doet zij niet, daar houdt ze niet van. Zij wil het echt zelf maken; ze wil iets tot leven laten komen. Enkele uitspraken (zet eventueel voor jezelf achter elke activiteit een kruisje). Ja Een beetje Niet Ik maak muziek Ik schrijf gedichten, verhalen of strips Ik doe de dingen op mijn gevoel Ik heb veel fantasie Ik ontwerp nieuwe dingen Ik heb vrijheid om me heen nodig Ik vind het fijn om alleen te zijn als ik iets doe Ik knutsel of teken veel Je kunt, ter voorbereiding op je pitch, iets meenemen over wat voor menstype je bent en je mag jouw mens type uiteraard verder uitdiepen.

13 A. 4 Wie ben ik Eigenschappen, Kwaliteiten en Belemmeringen. Er is verschil tussen vaardigheden en eigenschappen. Vaardigheden leer je door oefening én in de praktijk. Iemand die zijn rijbewijs heeft gehaald wordt rijvaardig door veel auto te rijden. Een ander voorbeeld is: Vaardigheden op het gebied van bv. organisatie goed matig slecht Ik kan 1 taken verdelen over anderen de leiding ergens in nemen adviezen geven mijn eigen verjaardagsfeest organiseren omgaan met onverwachte situaties in een chaos dingen ordenen huiswerkopdrachten plannen problemen soepel oplossen Alles wat hierboven staat kun je oefenen om er beter in te worden.

14 Wat betreft eigenschappen. Eigenschappen duiden op je karakter. Dat is wie je bent, hoe je als mens in elkaar zit. Een tweede voorbeeld (naast MENSTYPEN) dat laat zien wie je bent is werken met de eigenschap-analyse. Daar gaat het om 4 typen. Wil je op een andere manier iets vertellen over wie je bent, dan mag dat ook! Het VUUR TYPE. Dan ben je een aanjager binnen een groep en kun je goed als pionier fungeren. Een nieuw project opzetten vind je doorgaans leuker dan een bestaand project voortzetten. Ben je een vuur type dan heb je voortdurend een nieuwe uitdaging nodig; dan denk je in hoofdlijnen; dan vind je details vaak geneuzel en ben je vooral ook creatief en sta je ver af van controle en beheersbaarheid. Wanneer jij jezelf als vuur type verkeerd inzet, kun je: dominant, bazig, confronterend, te ambitieus -, te gericht op competitie - en te resultaatgericht zijn. Het WATER type Water types zijn in elke groep nodig. Kenmerkend voor een water type is dat je met iedereen wel kan opschieten. Je kunt goed relaties maken en onderhouden. Kwaliteiten van een watertype: sterk inlevingsvermogen, goed kunnen luisteren, aanvoelen wat er bij de andere partij leeft. Wanneer jij jezelf als watertype verkeerd inzet, kun je: te aardig, te loyaal, te meelevend, te invoelend, te weinig op resultaatgericht, teveel op de ander gericht, te weinig op jezelf en conflict vermijdend zijn.

15 Het LUCHT type Als je meer een LUCHT type bent, hou je van bewegingsvrijheid en kun je een zaak goed beredeneren. ben je een gemakkelijke prater, die feiten en cijfers snel doorziet. Je denkt vaak ver vooruit en je bent uitstekend in het neerzetten van plannen. Visie, missie en strategie zijn op je lijf geschreven. Wanneer jij jezelf als luchttype verkeerd inzet, wordt het gebakken lucht. Dan poneer je wel de ideeën, maar kom je niet tot uitvoering, ben je te weinig concreet, praat je teveel, doe te weinig doen en doe je vaag. Het AARDE type Ben je meer een AARDE type, dan ben je meestal gericht op details. Je bent een prima bewaker van processen en zie je denkbeeldige gevaren niet over het hoofd; je bent gericht op controle en beheersbaarheid. Een aardetype is nauwkeurig en precies, weet van de hoed en de rand en kan beter een project uitvoeren dan bedenken. Wanneer jij jezelf als aarde type verkeerd inzet ben je negatief, te gedetailleerd, te perfectionistisch, (te) nauwkeurig tot 4 cijfers achter de komma en ben te gesloten voor veranderingen.

16 Kwaliteiten Je kunt, ter voorbereiding op je pitch, iets uit onderstaande informatie meenemen over KWALITEITEN en VALKUILEN. Je kunt kijken naar: welke kwaliteiten herken ik in mezelf en wat kan ik zeggen over mijn eigen valkuilen (ook wel genoemd: slechte kwaliteiten) en ervaringen daarin. Een kwaliteit wordt ook een valkuil als je er het woord te voorzet (behalve dan bij te vreden). Een valkuil kun je ook zien als een uitdaging om aan te werken, zodat het weer een kwaliteit kan worden. Persoonlijke eigenschappen & kwaliteiten Aanpassingsvermogen Aanwezig Accuraat Ambitieus Analytisch Assertief Avontuurlijk Bedachtzaam Behoedzaam behoudend Behulpzaam Belangstellend Bescheiden Betrouwbaar Bondig Communicatief Concurrerend Confronteren Consequent Creatief Daadkrachtig Dapper Degelijk Valkuilen (slechte eigenschappen) Wispelturig / met alle winden meewaaien Opdringerig Pietje precies Veeleisend Gevoelsarm Agressief Risicovol Aarzelend Te voorzichtig Te conservatief Opoffering Opdringerig Onzichtbaar Gewoon Ongenuanceerd / te weinig details Teveel praten / weinig ruimte laten voor anderen Overheersend Kwetsen Star Chaotisch Drammerig Overmoedig Vastgeroest

17 Diplomatiek Direct Discipline Doelgericht Doortastend Eenvoudig Eerlijk Eigenzinnig Empathie Enthousiast Ernstig Evenwichtig Flexibel Formeel Gedreven Geduldig Gehoorzaam Gereserveerd Gevoelig Gul Hartelijk Hardnekkig Helpen Hoffelijk Humor IJverig Improvisatie Impulsief Initiatief Inlevingsvermogen Inspirerend Krachtig Kritisch Lef Voorzichtig / geen eigen mening Bot / brutaal / arrogant Star Hardnekkig Bot Simpel / onbenullig Braaf Onbereikbaar Teveel inleven in de gevoelens van anderen Impulsief Onverbiddelijk / te serieus Eentonig Chaotisch Star Fanatiek Passief Slaafs Afstandelijk Sentimenteel Verkwistend Overdreven Fanatiek Opdringen Vleierig Ironie Fanatiek Chaos Ongeremd Haantje de voorste Het gevoel van de ander overnemen Overheersend Agressief Achterdochtig Onvoorzichtig

18 Leiden Loyaal Losheid Luisteren Meewerken Meelevendheid Nieuwsgierig Nauwkeurig Net Nuchter Objectief Onafhankelijk Onbaatzuchtig Ongedwongen Openhartig Optimistisch Ordelijk Overtuigend Pragmatisch Procedureel Realistisch Relaxed Ruimdenkend Rustig Scherpzinnig Sceptisch Serieus Snel Spaarzaam Spontaan Spraakzaam Standvastig Stijlvol Stil Domineren Onderdanig Chaotisch Passief zijn Jaknikker Medelijden Opdringerig Perfectionistisch Smetteloos Afstandelijk Geen mening Afstandelijk Filantropisch Lui Te open zodat er misbruik gemaakt kan worden Naïef Smetteloos Opdringend Slordig Pietje precies Onverschillig Passief Grenzeloos Verlegen Kwetsend Wantrouwend Saai Ongeduldig Krenterig Impulsief Niet luisteren Star Over elegant Onbenaderbaar / gesloten / verlegen

19 Stipt Streng Tactvol Teamspeler Temperamentvol Veeleisend Verantwoordelijk Verdraagzaam Volgzaam Voorzichtig Vriendelijk Vrijgevig Vrolijk Weloverwogen Wilskrachtig Zakelijk Zelfstandig Zelfverzekerd Zorgvuldig Zorgzaam Te punctueel Dogmatisch / kwetsend Geen stelling nemen Onopvallend Heetgebakerd Drammerig Overbelast raken / geen nee kunnen zeggen Conflict vermijdend Meelopen Ontwijkend Braaf Grenzeloos Manisch Twijfelen Koppig Afstandelijk Einzelgänger Arrogant Pietluttig Betuttelend Een andere voorbeeld om je kwaliteit in beeld te willen brengen t.b.v. je pitch is dat je vertrekpunt is: het Offman kwadrant. Iets om mee te nemen?

20 Belemmeringen Als je naar jezelf kijkt, wat zijn dan belemmeringen die jou in de weg staan. Denk aan belemmeringen als het gaat om: - Je eigenschappen - Wie je bent als mens(type) - Je kwaliteiten - Je valkuilen, allergieën en uitdagingen - Je gedrag/houding of - Jouw Kennis - De keuze: wil je werken, of doorstuderen op het hbo Tot zover enkele opties m.b.t. WIE BEN IK om te gebruiken ter voorbereiding op je pitch.