FOTOGRAFIE. Raamleerplan. Kaderopleiding. November 2007

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "FOTOGRAFIE. Raamleerplan. Kaderopleiding. November 2007"

Transcriptie

1 FOTOGRAFIE Kaderopleiding Leergang Fotoreflectie Raamleerplan De leergang leidt deelnemers op tot deskundig fotografiebesprekers. Mentoren, docenten, recensenten en rondleiders in de fotografie vergroten hun inhoudelijke kennis en doen praktische vaardigheden op in deze competentie-gerichte opleiding. November 2007 Foto van de eeuw In de laatste krant van 1999 biedt NRC Handelsblad een keur aan foto's die de eeuw hebben overleefd. Foto's die door de gebeurtenis die ze tonen, hun compositie en de visie van de fotograaf op het moment van afdrukken, het nieuws extra dimensie geven: dramatiek, universaliteit, schoonheid. De maker van deze foto, de Amerikaan Alfred Stieglitz, ( ) was pionier in zijn vak, kunstenaar-fotograaf, galeriehouder en promotor van de moderne kunsten. Met zijn foto `The Steerage' (het tussendek, gemaakt in 1907 aan boord van het passagiersschip Kaiser Wilhelm II tijdens een reis naar Europa) is hij beroemd geworden. Stieglitz, zelf eersteklaspassagier, zag beneden zich het gewoel op het tussendek waar de remigranten verbleven, die gedesillusioneerd terugkeerden uit Amerika. Op het tussendek, verdeeld in een hoger en een lager gedeelte, verbonden door een smalle trap en van het bovendek gescheiden door een witte loopplank, huisde het volk. Daar speelde zich het alledaagse leven af van hen die hun geluk hadden gezocht in de nieuwe wereld. Stieglitz zei later dat als hij één foto moest kiezen waarmee hij zijn oeuvre kon samenvatten, het deze zou zijn. `The Steerage' heeft honderd jaar met gemak overleefd. Als tijdsdocument, als weergaloze plaat en als symbool van de eeuw van Amerika en op drift geraakte massa's. Bron: NRC van 31 december 1999 Stieglitz: There were men, women and children on the lower level of the steerage. The scene fascinated me: A round straw hat; the funnel leaning left, the stairway leaning right; the white drawbridge, its railings made of chain; white suspenders crossed on the back of a man below; circular iron machinery; a mast that cut into the sky, completing a triangle. I stood spellbound for a while. I saw shapes related to one another a picture of shapes, and underlying it, a new vision that held me. Twenty-five years after making this photograph, Alfred Stieglitz recalled the moment in vivid detail, no doubt aided by the information provided within the frame. He had wandered down from the first-class deck to survey the jumbled scene of teeming passengers in the steerage, or economy class, section, which contrasted sharply with "the mob called the rich'" that he had left behind. Stieglitz's compressed composition emphasized the closeness of space and bustling conditions in the steamer's lower-level accommodations.

2 Colofon Stuurgroep: Fotovakschool Ludwik Szwajcer directeur Kunstfactor beeldend Tom de Rooij directeur Fotobond Frank Boots voorzitter Nederlands Fotomuseum Ruud Visschedijk directeur De Beeldfabriek Huub t Hoen directeur Projectgroep: Fotovakschool Hans Visschedijk hoofd expertisecentrum Kunstfactor beeldend Tom Meerman adviseur fotografie Fotobond Rob s-gravendijk bestuurder Nederlands Fotomuseum Kim Fransen medewerker educatie De Beeldfabriek Rinie Bleeker vakdocent fotografie Onderdelen: Conceptplan leergang Inleiding 3 Introductie, Doel 4 Rol van de Initiatiefnemers 5 Wie word aangesproken 5 Opzet in 3 modules 6 Criteria voor deelname, Begrippen didactisch model 7 Docenten, Organisatie 7 Borging, Evaluatie 8 Raamwerk programmering en invulling 9 Modulaire opzet Toetsing 15 Criteria voor certificering 16 Bijlagen: Kwaliteitsborging volgens SCKA 19 Literatuurlijst 21 Urenbeslag student 24 Voorbeeldlessen en casuïstiek Coördinatie: Kunstfactor beeldend Tom Meerman adviseur fotografie Boothstraat BT Utrecht t.meerman@kunstfactor.nl 2

3 Leergang fotoreflectie De leergang leidt deelnemers op tot deskundig fotografiebesprekers, deels toegespitst op de verschillende doelgroepen en settings waarbinnen fotobespreking plaats kan vinden, deels breed georiënteerd op de fotografie in historisch en contemporain perspectief, evenwel vooral gericht op de autonome betekenis van fotografie. - Om als mentor/begeleider geschoold onder amateurfotografen te werken, - als inhoudelijke bijscholing en update voor docenten fotografie, - om rondleiders bij tentoonstellingen, medewerkers van fotofestivals en -galeries een inhoudelijke basiskennis en begrippenkader over fotografie te verschaffen. 1 Inleiding Kunstfactor beeldend, landelijk sectorinstituut voor de amateurkunst, het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam, de Fotobond, de BeeldFabriek Rotterdam en de Nederlandse Fotovakschool Apeldoorn hebben in gemeen overleg het initiatief genomen tot het opzetten van een leergang voor fotoreflectie, bedoeld voor hen die werkzaam of actief willen zijn binnen de kunsteducatieve sector, rondleiders in musea, mentoren van amateur-fotografen en hun clubs. De leergang moet een brug slaan tussen geïnteresseerden in fotografie en de context waarin of waarbinnen de fotografie is gepositioneerd door deskundigen die als het ware intermediair zijn tussen de kijker en het object. Kunstfactor heeft zich ten doel gesteld om op enige afstand van het werkveld van de amateurfotografen- de bevordering van kwaliteit te stimuleren. Een opleiding voor kader binnen de amateurfotografiecircuits (de clubs, de cursussen, de exposities en de media) past in dit streven. Samen met de partners is de relevantie van de voorgenomen opleiding getoetst. In gezamenlijk overleg is besloten om de Fotovakschool uit te nodigen de organisatie en uitvoering ter hand te willen nemen, op basis van een gecertificeerd Raamleerplan. De Fotovakschool wil graag zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid tot uiting brengen door behalve een opleidingsinstituut te zijn, ook te fungeren als kenniscentrum voor het fotografische beroepsveld. Hierbij valt dan te denken aan het organiseren van lezingen, masterclasses en workshops door vooraanstaande fotografische beroepsbeoefenaren. In dit licht bezien wordt deze leergang, in samenspraak, ontwikkeld specifiek voor betrokkenen, zoals in dit Raamleerplan door de initiatiefnemers is voorgesteld. Aanleiding Het spreekt voor zich dat al de contexten waarin fotografie een rol vervult aanleiding geven voor een gefundeerde begeleiding in woorden. Maar: docenten, recensenten, sprekers, juryleden, curatoren, mentoren, redacteurs, kortom al diegenen die zich inhoudelijk uitspreken over fotografie doen dat tot dusver op basis van zeer fragmentarische en incidentele zelfstudie. Het ontbreekt tot op heden in Nederland aan een goed ontwikkelde en gedeelde fotowetenschap. Gelukkig zijn er ontwikkelingen gaande om op academisch-, post-hbo-, en HBO-niveau onderwijs aan te bieden op het gebied van fotokennis en -wetenschap. De Leergang wordt aan de voorzijde aan dat rijtje toegevoegd. De leergang staat op zichzelf, maar zal aansluiten bij een abstracte denk- en werkwijze die van de deelnemers een hbo-niveau veronderstelt. Een docentenopleiding, een kunstacademie, ruime ervaring met fotografie en lesgeven, of op zijn minst ruime eigen ervaring als (amateur-) fotograaf lijkt als voorbereiding wel gepast. In een intakegesprek wordt getoetst of de deelnemer over de juiste bagage en motivatie beschikt. Overigens zal door de modulaire opbouw ook gaandeweg het traject het eindniveau bepaald worden. 3

4 Voor wie Naast dus de geïnstitutionaliseerde studietrajecten bieden de initiatiefnemers de Leergang Fotoreflectie aan. De beoogde deelnemers zijn meer dan gemiddeld geïnteresseerd in de achtergronden van fotografie, en hebben ervaring als fotograaf en als spreker in de genoemde sectoren, maar zijn (nog) niet geschoold in kunst/foto-theorie en beschouwing. Uiteraard is de wens en de persoonlijkheid om fotografie te kunnen bespreken tegenover een zeer divers publiek bij de potentiële deelnemer aanwezig. De leergang fotoreflectie is een uitstekende mix van elementaire beginselen van fotografie in combinatie met het verhaal of betekenis bij visuele communicatie. De gecertificeerde cursist is in staat om met overtuiging aan publiek zijn visie te presenteren, en mensen te begeleiden in hun eigen ontwikkeling in de fotografie. 2 Introductie: Fotografie leeft tussen de mensen Visuele communicatie is zo oud als de mensheid. De oudste sporen dateren van ruim jaar geleden, denk bijvoorbeeld aan de muurschilderingen in de grotten van Lascaux. Ondanks de stortvloed van woorden, zinnen en boeken, verbale en schriftelijke communicatie, die de mens daarna in de loop van de geschiedenis produceerde, heeft het beeld niet aan kracht ingeboet. Integendeel, we communiceren visueel meer dan ooit. Fotografie speelt in deze beeldcultuur een uitermate krachtige rol. Alle media maken onverminderd groeiend gebruik van goede fotografie. Kijk om je heen en je beseft je dat we worden gebombardeerd door fotografie. Foto s van vaak uitstekende kwaliteit. Foto s beschouwen en bespreken stelt hoge eisen aan de verteller. Fotografie staat volop in de belangstelling. Een aantal fotomusea zag het afgelopen decennium in Nederland het licht. Fotofestivals in verschillende steden hebben hun jaarlijkse of tweejaarlijkse edities. In de kranten staan agendarubrieken die specifiek over fotografie gaan. In fotografie gespecialiseerde galeries nemen in aantal toe. Archieven splitsen meer en meer de aangetroffen foto s uit als een speciaal te beheren deel van ons erfgoed, dat zowel een historische als artistieke waarde heeft. Fotovakopleidingen en fotografiecursussen zijn op enige honderden locaties te volgen. Beroepsverenigingen en fotoclubs maken groeiende ledentallen mee. Talloze fotowedstrijden roepen fotografen op hun beste kunnen te tonen. Fotoapparatuur wordt in grote aantallen verkocht, wat de productie van foto s doet stijgen. Fotografie uit mobieltjes dringt zich op in het publieke en privé-domein. In fotoboeken, tentoonstellingen en op fotowebsites spreken fotografen zich tegenover hun publiek uit over hun werk en de achtergronden er van. In communities vragen fotografen om feedback op hun werk. 3 Doel: Wat bereikt de cursist in deze Leergang De leergang fotoreflectie biedt deelnemers inhoudelijke verdieping voor toepassing op fotoeducatief gebied. De leergang Fotoreflectie geeft een introductie in de fotografie, gericht op het leren beschouwen en bespreken van fotografie zoals die in de hedendaagse tentoonstellingen, in fotoclubs, bladen en cursussen wordt gepresenteerd, als autonome- en amateurfotografie. Ook wordt zijdelings de blik geworpen op de toegepaste fotografie zoals die onze hedendaagse beeldcultuur vormt. Daarnaast is er veel aandacht voor het historisch perspectief op fotografie. Zeker bij tentoonstellingsbesprekingen is historische kennis onontbeerlijk, en ook voor het plaatsen van hedendaags fotowerk is historische kennis noodzakelijk. In de verschillende modules wordt de fotografie vanuit de creatieve, de reflectieve, de historische, de maatschappelijke, de artistieke en de sociale kant benaderd. Omdat de leergang er op gericht is dat de deelnemers hun verworven vaardigheden en kennis inzetten in overdrachtssituaties wordt er ook ruim aandacht besteed aan verschillende werkvelden en de eigenheden daar van. Didactiek en uitdrukkingsvaardigheden maken daarom onderdeel uit van het studiepakket. In de afrondingsfase van de studie doet de cursist praktijkervaring op binnen het door hem gekozen werkveld, en leert daarover te reflecteren. 4

5 Een met succes afgeronde studie geeft recht op een certificaat waarmee de deelnemers direct praktisch aan de slag kan. Deelnemers hebben verschillende toepassingsgebieden voor hun verworven kennis: Bij amateurfotografen: Binnen activiteiten van amateur-fotografenclubs en koepelorganisaties; Bij fotografiecursisten: Ter ondersteuning van de inhoudelijke en overdrachtelijke kant van fotoeducatie, in cursussen, workshops, opleidingen, fotowerkweken etc. Bij fotopubliek: Voor inhoudelijke deskundigheid tegenover diverse groepen van publiek (scholen, studenten, netwerkgroepen, bedrijfsuitjes etc.), ter begeleiding van alle mogelijke presentatievormen van fotografie, bezoekerstentoonstellingen, exposities en alle andere uitingsvormen betreffende de fotografie. 4 De rol van de initiatiefnemers Kunstfactor, Fotobond, FotoVakschool, Nederlands Fotomuseum en SKVR Beeldfabriek spannen zich in, vanuit hun eigen doelstellingen, om de opleiding te laten slagen en relevant te zijn. Al naar gelang context, werkveld en mogelijkheden bieden zij steun aan: - De organisatie van de leergang, - de werving van gegadigden, - het leveren van deskundigen voor de ontwikkeling en uitvoering van de leergang, - het bevorderen van contexten waarbinnen de geschoolden emplooi kunnen vinden. Aangezien de Leergang geen vergelijken kent, is er vooralsnog ook geen verwachtingspatroon vanuit de verschillende werkvelden. De ontwikkeling van de wens tot meer deskundigheid wordt overal gevoeld, en zal door de partijen verder gestimuleerd worden, als onderdeel van hun oorspronkelijke opdracht. Zowel de toestroom naar de opleiding als toepassing van de opgedane ervaring en kennis worden bevorderd door de partners. Het uiteindelijke doel van de Leergang is om in brede zin de fotografie in Nederland inhoudelijk te voeden. Het Nederlands fotomuseum en Kunstfactor hebben beiden een landelijke opdracht om hieraan invulling te geven. De Fotobond heeft in haar doelstellingen ook de ontwikkeling van de amateurfotografie staan. De Fotovakschool spreekt vanuit een gevoelde wens om deze maatschappelijke ontwikkeling te helpen bevorderen. De Beeldfabriek heeft haar eigen belang bij een goed ontwikkeld docentenkorps, en deelt op uitvoerend niveau verantwoordelijkheden met het Fotomuseum. 5 Wie wordt aangesproken De leergang richt zich op mensen die zich willen verdiepen in de inhoudelijke kant van de fotografie, om hun verworven kennis vervolgens op verschillende manieren over te dragen. Zowel binnen kringen van amateurfotografen, als bij de professionals die hun werkzaamheden verrichten binnen die kringen, maar ook bij individuen die voor hun eigen ontwikkeling geïnteresseerd zijn biedt de leergang interessante stof. Deelnemersprofielen: (nader uit te werken in Intake-procedure) Mensen die werkzaam willen zijn in de kunsteducatieve sector: (Algemeen). meer willen weten over de inhoudelijke kant van fotografie. bij voorkeur zelf fotografische ervaring hebben. hun kennis en begrip willen overdragen. open staan voor verschillende contexten en vormen waarbinnen die overdracht kan plaatsvinden. willen bijleren om hun kennis te vergroten en over te dragen. (Toegepast) - Recensenten van fotografietentoonstellingen in bladen van fotoclubs, regionale media, programmakranten etc., - Juryleden van fotowedstrijden bij clubs en maatschappelijke instellingen en bedrijven, 5

6 - Workshopleiders en begeleiders in het sociaal-culturele en commerciële circuit, - Sprekers bij lezingen in het circuit van amateurclubs en fotocursisten, - Rondleiders bij de verschillende festivals en fotomanifestaties, - Schrijvers van handleidingen, - Mentoren bij fotoclubs, - Samenstellers van fototentoonstellingen van amateurfotografen, - Docenten bij Volksuniversiteiten en Centra voor de Kunsten, - Fotograaf/docenten met een eigen lespraktijk, - Maar ook: o Fotokunsthistorisch geïnteresseerden, o Fotografen die nieuwsgierig zijn naar de betekenisvorming in hun vak, o Studenten van Kunstvakken op zoek naar minor-onderwerpen. 6 Opzet in 3 modules en afronding met praktijk Tiendaagse opleiding De leergang is een 10-daagse opleiding, met per thema aandacht voor specifieke kennis, theorie, reflectie, zelfstudie en assessment. In 3 modules, te weten een basismodule, een verdiepingsmodule, een werkveld-gerichte didactische module en een afrondende dag, wordt de materie met elkaar in samenhang gebracht en getoetst. Per module wordt middels een assessment een certificaat al dan niet uitgereikt. De opbouw is zodanig dat deelnemers afhankelijk van hun ambitie een of meerdere modules kunnen volgen. Er wordt evenwel verondersteld dat de opbouw van modules zodanig is dat een EVC-verklaring (Erkenning van Verworven Competenties) nodig is om zinvol deel te kunnen nemen aan modules 2, 3 en afsluiting. Afhankelijk van vooropleidingen zal na een intake-gesprek het studie-traject worden vastgesteld door de cursusleiding. Alleen wie het traject geheel doorloopt, danwel gedeeltelijke vrijstellingen kreeg van de studieleiding (middels EVC-verklaring), kan aan het afrondende assessment deelnemen, en het eindcertificaat ontvangen. Competentie-gericht De leergang is gericht op het ontwikkelen van competenties. Een competentie is een brede vaardigheid, die betrekking heeft op een cluster van vaardigheden, houdingen en achterliggende kenniselementen, welke als minimumstandaard geldt om bepaalde (beroeps)taken correct te verrichten door het vertonen van adequaat gedrag. Simpel gezegd: Een competentie is een geheel aan kennis, vaardigheden en houding, die een (beroeps)beoefenaar in staat stelt om zijn werk goed te doen. Fotografieonderwijs is bij uitstek geschikt om deze integratie van kennis, vaardigheid en houding toe te passen. Omdat deze elementen van nature in het fotografieonderwijs thuis horen. Fotografie is namelijk een complex vakgebied van reflectief én actief omgaan met foto s en fotograferen (vergelijkbaar met taal van woorden: spreken, luisteren, lezen, schrijven), waarin zowel het leren als het aanleren een breed begrip van techniek, filosofie, visie en vormtaal vereist, en waarin het maken van keuzes over de eigen positie en aanpak altijd onderbouwd dient plaats te vinden. Alle handelen binnen de fotografie is bovendien onderhevig aan maatschappelijke contexten. Deze integrerende complexiteit is typerend voor fotografie. De competenties waarover de deelnemer aan het eind van de leergang in beginsel beschikt zijn: vermogen tot creëren vermogen tot zelfreflectie vermogen zichzelf te vernieuwen vermogen tot organiseren vermogen tot communicatie vermogen tot samenwerking vermogen om kennis doelgroepgericht om te zetten en aan te bieden Vanzelfsprekend vindt de vertaling van deze competenties op individueel niveau plaats. 6

7 7 Criteria voor deelname De cursisten moeten in een intake gesprek met de cursusleider en één of meer docenten hun deelname aan de leergang motiveren. In de intake moet vastgesteld worden of mensen een zekere fotografische intelligentie, een eigenverworven kennis én begrip van de complexiteit van de fotografie hebben. In een Programma van toelatingseisen kan de aspirant-deelnemer zelf zich voorbereiden op de studie, zijn kansen op toelating inschatten en zijn portfolio voor het intake-gesprek samenstellen. Dit portfolio zal zowel foto s als tekst bevatten. Bij voorkeur zijn de aspirant-deelnemers fotografisch actief, maar het is denkbaar dat vanuit een kunsthistorische of educatieve achtergrond ook de interesse voor de fotografische verdieping groeit. In de intake geeft men ambities en doelstellingen aan. In de intake kan ook worden beoordeeld of een deelnemer m.b.t. bepaalde elementen(fase) een EVC-procedure mag aanvragen (aanvragen van vrijstelling). In een EVC gaat het om Erkenning (elders) Verworven Competenties. De EVC-procedure omvat oa. een overzicht van opleidingen en ervaringen die tot vrijstellingen kunnen leiden. De studieleider beslist uiteindelijk of uit de intake-procedure middels motivatiegesprek en portfolio, alsmede EVC en assessments, toelating mogelijk is in de beoogde module. 8 Belangrijke begrippen in het didactische model van de leergang fotoreflectie zijn: 1. Zelfsturing. Op basis van het persoonlijke ontwikkelplan, realistisch actieplan en studieportfolio 2. Coaching. Docenten dragen hun kennis en ervaring over op een coachende wijze. Deelnemers laten zich doorlopend coachen door de docent. 3. Experiment. Alleen door nieuwe en innovatieve oplossingen te bedenken en uit te voeren, kun je een eigen stijl van werken en visie ontwikkelen. 4. Productief. Deelnemers leren door fouten te maken. 5. Open werkplaats. De open werkplaats is een voorwaarde voor het experiment en het productief zijn. In de open werkplaats staat onderlinge uitwisseling centraal. 6. Portfolio. Uit het studieportfolio blijkt de ontwikkeling die de deelnemer doormaakt. Op het certificaat zal worden verwezen naar dit portfolio. 7. Assessment. Je moet doorlopend datgene waar je mee bezig bent, kunnen verantwoorden, valideren, legitimeren en waarborgen. 8. Fotografische intelligentie, Onder fotografische intelligentie verstaan we het vermogen, tot het kunnen visualiseren van een idee, emotie of observatie. Abstract kunnen denken en kunnen waarnemen. Weten wat er gezien is. Deze fotografische intelligentie laat de aspirant zien tijdens de intake door middel van een portfolio en/of in een oriënteringsgesprek 9 Docenten Alle docenten hebben een eigen beroepspraktijk. Zij willen graag hun grote ervaring en kennis van de innovaties van het vakgebied met de deelnemers delen onder het motto: gedeelde kennis is vermenigvuldigde kennis. Docenten worden gerekruteerd uit het werkveld en netwerk van de initiatiefnemers. Een studieleider begeleidt de gastdocenten. In de kwaliteitsborging zijn evaluatieprocedures opgenomen waarmee de kwaliteit van het docenten- en gastsprekerskorps wordt gewaarborgd. 10 Organisatie Aan de hand van het Leerplan zal de cursusorganisatie voor de invulling zorgen van de Leergang. Een kwaliteitsborging middels zowel het borgings-schema van de Stichting Certificering Kunsteducatie en Amateurkunst áls een intern kwaliteitshandboek met evaluatieprocedures waarborgt de kwaliteit van de Leergang. Kunstfactor ziet toe op de uitvoering van de borgingsprocedures van de uitvoerder. 7

8 Kernpunten: - Een verdeling van vakken over 3 modules (10 dagen) met een frequentie van 1x per wk/14 dagen - De opzet is en praktisch van opzet en gericht op directe toepasbaarheid - De thema s sluiten aan bij de doelgroepen en bieden ruimte voor specifieke onderwerpen - De leergang wordt verzorgd door deskundigen uit de praktijk - Er wordt een diversiteit aan werkvormen gehanteerd - De leergangmodules worden afgerond met een assessment (beoordeling) - Bij goed resultaat wordt een certificaat afgegeven 11 Borging kwaliteit Extern deskundige ziet toe op naleving Raamleerplan Bij de verdere uitwerking wordt het format gehanteerd van de Stichting Certificering Kunsteducatie en Amateurkunst m.b.t. de kwaliteitsbewaking, zie bijlage. Een extern deskundige houdt toezicht op de uitvoering van de opleiding, op basis van de door de Stichting Certificering Kunsteducatie & Amateurkunst vastgestelde criteria. De extern deskundige wordt voorafgaand aan het onderzoek benoemd door de Commissie Educatie Amateurkunst, op voordracht van Kunstfactor. 12 Evaluatie Rapportages van Uitvoerder aan Kunstfactor Rapportages van Kunstfactor aan Commissie K&A Elke fase van de opleiding wordt geëvalueerd volgens de regels kwaliteitsbewaking (< zie bijlage) van het uitvoerende instituut. Aan Kunstfactor worden de rapportages daarvan ter beschikking gesteld. Jaarlijks maakt Kunstfactor, als eigenaar van het raamleerplan, een (macro)rapportage over de ontwikkelingen van de opleiding, en stelt deze ter beschikking aan de Commissie Educatie Amateurkunst van de Stichting Certificering Kunsteducatie & Amateurkunst. 8

9 13 Raamwerk voor programmering en invulling van de leergang Fotoreflectie Het raamwerk is een bundeling van thema s die uit eerdere besprekingen naar voren zijn gekomen Het raamwerk dient om een passend programma te kunnen schrijven Het is richting gevend voor de concrete inhoud. Het biedt een verscheidenheid aan werkvormen. Doel van de cursus is zoals wij dat hebben geformuleerd een humuslaag van kennis aan te brengen bij de deelnemers aan de leergang, waaruit men vervolgens zelf in de praktijk kan putten voor de gevraagde activiteiten. Mogelijke thema s voor de inhoudelijke inrichting van de Leergang zijn: Studium generale kunstgeschiedenis en historische reflectie Presentatietechniek Beeldanalyse Fotografische technieken en strategieën Introductie analoge/digitale fotografie technieken Inleiding communicatieleer Psychologie van de waarneming en compositie de rol van de fotograaf/fotografie in de samenleving De leergang wordt geconstrueerd langs een aantal lijnen De inhoud (waar kun je het over hebben) De organisatie De voorbereiding De uitvoering De reflectie De werkgroep waarin de Fotovakschool als aanbieder, en Kunstfactor als inhoudelijk begeleider plaats hebben werkt dit verder uit. De projectgroep blijft uiteraard als klankbordgroep medebepalend voor de vorm en inhoud. Zowel in de ontwikkelfase, als in de organisatie en uitvoering, als in de evaluatie is de inbreng en het draagvlak van het hele werkveld noodzakelijk. De te benoemen Vakken: Fotoanalyse: Het beeld ontrafelen, in technische, historische en elementaire aspecten. Fototheorie: Betekenisgeving, doelstellingen van fotografen, filosofische benadering Fotografie: (kennis van) Fotografische technieken, fotografische strategieën, presentatievormen Foto en maatschappij: De fotografie als vak en hobby; de foto als communicatiemiddel; contexten en media, beeldcultuur. Methodieken: Didactiek van het fotograferen; didactiek van het fotobeschouwen; pedagogische benadering; werkveldoriëntatie; 9

10 Raamwerk Opbouw Leergang fotoreflectie 3 modules en afsluiting De opleiding kent 3 fasen die worden afgerond met een assessment. Voor elke fase kan een deelcertificaat worden verkregen. Als alle drie de fasen zijn doorlopen kan men deelnemen aan de afrondingsdag waar de deelnemer in een presentatie zijn kunnen demonstreert. Bij een voldoende afronding ontvangt de deelnemer een certificaat fotoreflectie ================================================================== Module De Foto: Theorie en kernbegrippen van fotoanalyse De cursist leert foto s waardevrij te analyseren. Woorden en begrippen komen uit het breed gedeelde scala van de foto-educatie les 1.1 Fotoanalyse: zeggingskracht uit beeldelementen - De foto geanalyseerd: inhoud, compositie, licht, kleur, perspectief, techniek en context. Hoofdonderwerpen - Portret, mensfiguur, gebeurtenis in beeld, object, natuur en landschap, ingerichte omgeving, kleur, fantasiebeeld Thema s - Verhaal in beeld, contexten 2- les 1.2 Geschiedenis van de fotografie: ontwikkelingen en stromingen tot De uitvinding, de ontdekking, picturalisme, naturalisme, realisme, rivaliteit, professionaliteit, amateurisme. Fotografische technieken en presentatievormen - Van analoog naar digitaal; Onderwerp, camera, bewerking en presentatie; Edele procedés en massacommunicatievormen; Druk- en printwerk; Kunstpresentaties; Workflow van het hedendaags proces. 3- les 1.3 Hedendaagse fotografie en beeldcultuur - Over het discours in de bladen. Beeldcultuur en fotografie in de digitale samenleving. Over amateurs en professionals; makers en toeschouwers; contexten en aanleidingen - Verkenningen in het fotografisch werkveld. Handleiding voor zelfstudie aan de hand van de actualiteit. ================================================== 10

11 Module Fotografie: Beschouwing en verdieping in fototheorie De cursist leert fotografie als taal op waarde te schatten. De taal van de fotokritiek wordt als uitgangspunt genomen les 2.1 Beeldtaal; - Beeldcultuur in educatie en massacommunicatie. Visuele geletterdheid: leren omgaan met waarde-oordelen in foto s Geschiedenis van de fotografie: ontwikkelingen en stromingen vanaf Sociale-, reportage-, humanistische-fotografie in dienst van de mensheid; Reclame- en modefotografie; Nieuwe zakelijkheid, straight-photography, surrealisme, minimalisme, conceptualisme; Kleur; Glamour; Documentaire; Fotografie als kunst; Ego-document; Digitale dilemma s. 5- les 2.2 Filosofie van de fotografie - Emerson (naturalisme vs picturalisme), On photography, Camera Lucida, Derrida en anderen over het belangen de mogelijkheden van fotografie als taal. Beeldanalyse; Creatieve strategieën - John Szarkowski vs. Erik Kessels over de betekenis van beeld; Mechanische, optische, digitale/chemische, manipulerende, presenterende fotografie, object/subject, houding en visie als creatieve strategie. 6- les 2.3 Verschijningsvormen van de fotografie - Van kiekje tot museumprint, van billboard tot krantenpagina, van website tot AVshow, van album tot kunstboek, van kalender tot muurposter, van ansichtkaart tot kunstdruk, van vintageprint tot digitaal bestand, van antiek tot hedendaags, van recensie tot tentoonstelling, van portfolio tot collectie, van concept tot realisering. Doelstellingen van de fotograaf - De fotograaf wil informeren: documentaire, journalistiek en reportage; - De fotograaf wil toegepast werken: reclame, illustratie, mode, glamour, wetenschap; - De fotograaf is kunstenaar: autonoom, conceptueel, abstract. ================================================= 11

12 Module Overdracht en werkveldspecialisatie (één gezamenlijke bijeenkomst en twee specialisatiebijeenkomsten) De cursist leert de verschillende contexten kennen waarbinnen mensen met fotografie omgaan, en leert specifieke vaardigheden om in die situaties zelf educatief op te treden. Aan het eind van dag 7 kiest de cursist in welk profiel hij zich verder wil verdiepen: De Amateurfotografie in club en ad-hocverband en infrastructuur; danwel De Kunsteducatie waarin de spreker als Docent voor een groep staat, danwel De tentoonstellings- en Recensiewereld, waarin groepen geïnteresseerde bezoekers en lezers Rondgeleid en ingewijd willen worden in een specifiek onderwerp. In studiedagen 8 en 9 worden die profielen verder uitgewerkt. De planning van studiedagen 8 en 9 is zodanig dat het voor cursisten praktisch mogelijk is om meerdere profielen gelijktijdig te volgen les 3.1/ADR Werkveldoriëntatie Over educatie-infrastructuren, over doelstellingen van amateurkunst, kunsteducatie en professionele kunsten, perspectieven voor cursisten en studenten; Leertrajecten - Fotografie-educatie in alle lagen van onderwijs en leeftijdscategorieën; Soorten onderwijs; Profielen en perspectieven van leerlingen, cursisten, studenten, deelnemers; Competentie-gerichtheid. Infrastructuur; Media; Economie - Over organisaties: fotoclubs, fotocursussen, foto-opleidingen, fotografiestudies, fotowetenschap; over foto-onderzoek; musea, festivals, galeries, salons; - Kranten, kunstrubrieken, bladen, websites/logs en hun recensenten; - Fotografie en zaken, over beroepskansen en de praktijk van ongebondenheid. Keuze voor specialisatie, aansluiten bij groepsdynamiek - Mentor, jurylid, coach - bij de amateurfotografen; - Docent, bespreker in fotocursussen; - Rondleider, tentoonstellingsmaker, recensent -bij musea, festivals en galerie, tijdschriften Profiel Amateurfotografie 8- les 3.2/A Amateurfotografie 12

13 - Opzet mentoraat; Trajectbegeleiding; Projectbeschrijving; Bestuur en organisatie; De fotograaf individueel. De groep gezamenlijk. Groepen bijeen. Aansluiten bij metier en samenleving. Organisatievormen en reikwijdte. Sociaal-communicatief. Groepsdynamiek. Pedagogisch. 9- les 3.3/A Amateurfotografie - Inhoudelijke discussies; onderscheidingen en salons; De eigen maat vs de normen van buitenaf. Eigenheid en ontwikkelingen. Opdracht vs autonomie. - Opbouw fotografisch leertraject (beginners: technieken, gevorderd: contexten, top: portfolio)

14 Profiel Docent 8- les 3.2/D Docent fotografie - Bijeenbrengen van inhoud en techniek; - Werkvormen; - Didactiek in foto-onderwijs. 9- les 3.3/D Docent fotografie - Omgaan met ambities en faalangst; - Doelstellingen van de fotograaf; - Opbouw curriculum en lesplan Profiel Rondleider/Recensent 8- les 3.2/R Spreker, begeleider, bespreken - Over musea, galeries, festivals, archieven, bedrijfscollecties en fotografie; positionering, presenteren en verzamelen; - Ontwikkelingen in fotografie en infrastructuur en recente items - Pedagogiek voor niet-homogene groepen 9- les 3.3/R Spreker, begeleider, bespreken - Over het wetenschappelijk discours - Informatiebronnen vinden en hanteren - Recenseren, jureren - Spreken in het openbaar ================================================= 14

15 10 Afsluiting en presentatie Integratie, praktijk en Conclusie Op de afsluitende dag presenteert de cursist de resultaten van zijn praktijkervaring die hij na het assessment na dag 9 is aangegaan. Een goedgekeurd plan van aanpak ligt hier aan ten grondslag. In de presentatie toont de cursist dat hij de verworven competenties verwerkt heeft in zijn praktijkproject. Praktijkprojecten bevatten mogelijk onderdelen van de volgende aspecten van fotoreflectie: - Jureren; Selecteren; Curatorschap; Recenseren; - Overdrachtelijke reflectie; Standpunt vormen; - Inleiden, toespreken, aankondigen; - Eigen positie als fotograaf en bespreker binnen het geheel kunnen benoemen; - Praktijkoefening: Fotobespreking, analyse en ordening Assessment: presentatie van eigen project (binnen eigen specialisatie) ============================================================= Schematische opzet van de leergang 15

16 De lessen 8 en 9 van de modules Mentor Amateurkunst, Docenten en Rondleiders/Recensenten worden alternerend aangeboden, waarmee de mogelijkheid bestaat om meerdere specialisaties gelijktijdig te volgen. 16

17 Toetsing/assessment: Kan de student onderbouwen wat hij geleerd heeft? Bij elke fase wordt door middel van een assessment getoetst of de deelnemer heeft voldaan. Deze assessments hebben verschillende vormen, afhankelijk van het onderwerp. Te denken valt aan presentaties, verslagen, visie-stukken, ontwerp-plannen, voorbeeldstukken, op papier, internet of live voor de groep en/of docent waarin de cursist zijn vordering toont. Vanzelfsprekend volgens de integrale aanpak van kennis, vaardigheid en attitude van de beschouwing en overdracht. Voorts worden per fase indicatoren genoemd waaraan wordt getoetst of aan de verlangde competentie is voldaan. Deelnemers kunnen ook zelf bij het assessment van een fase aangeven waarop zij gezien het specifieke werkveld waarin zij werkzaam zijn willen worden beoordeeld. Aan de orde komen: o hoe heeft de deelnemer zich voorbereid? o is er gedaan wat er gedaan moest worden? o waarom heeft de deelnemer het op deze wijze gedaan? o Wat heeft de deelnemer er van geleerd? De deelnemer moet zijn keuzes kunnen Verantwoorden, Valideren, Legitimeren en Waarborgen. Bij elke assessment zijn tenminste twee assessoren aanwezig, zodat het werk van de deelnemer meervoudig kan worden getoetst. Assessment volgens een aangegeven procedure Fout! POP= Persoonlijk Ontwikkelings Plan SMART=Specifiek, Meetbaar, Acceptatie, Realistisch, Tijdsgebonden. Deze sheet omvat alle instrumenten/facetten die in een vraaggestuurde omgeving een rol spelen zoals: - Port folio, pop, smart - Peerassessment, reflectie en zelfreflectie - Bewijzen van kunnen, Wat laat ik zien en hebben anderen dat ook gezien - Is het te verantwoorden, valide, verifieerbaar en te waarborgen Je kunt het schema horizontaal lezen, en verticaal behandelen: bv geen assessment als je je niet hebt voorbereid, er valt dan ook niet te reflecteren. In de rechterkolom komt de positie en het belang van de gekozen specialisatie naar voren. 17

18 Criteria voor certificering Indicatoren en assessment niveau per blok van de leergang Insteek voor beoordelen van de verlangde activiteiten per blok Inleiding, uitleiding, oefening, interview, theorie, praktijk, opdrachten, individueel, in subgroepen, plenair, Peer-group Reflectieverslagen Etc. etc. VVLW Reflectie, transfer, generalisatie Literatuurlijst Blok 1 Oriëntatie (gesloten/open) Productanalyse Kijken, weet wat er gebeurt Demonstreert Doet voor Categoriseert (waardeoordeelvrij) Foto ontleden in beeldelementen Gebruik van bestaand begrippenkader voor afbeeldingen Duiden van diverse contexten Essay 1000 tot 1500 woorden Blok 2 Verdieping (open) Idem als blok 1 aangevuld met; Ik moet kunnen beschouwen vanuit cultuur, strategie, tijdsbeeld, ambitie en doelstelling. Opbouwen van een eigen kader. Productanalyse vanuit tijd, cultuur, plaats en doel Ingaan op daar en toen, nooit en nergens, ooit en ergens, bepaald en onbepaald. Hoe functioneert het kijken van mensen Werkstuk 1500 tot 2000 woorden en voorzien van illustraties(foto s) Blok 3 Specialisatie (eigen keuze) Idem als blok 2 Aangevuld met; Constructie, creatieve strategieën. Het kunnen aansturen Structureren, Recenceren Samenstellen eigen lit. lijst Het functioneren in de rol van..mentor etc. Demonstreren van didactische vermogens Afstemming lesplan, trajectplan met de doelgroep met aandacht voor groepsdynamica Reader, lesplan Presentatie SMART maken Blok 4 Eindassessment (verantwoording) Idem als blok 3 Integrale benadering Praktijkwerkstuk Programma/programmeren als Docent, mentor, spreker, rondleider,.etc. Toont bewijs van de activiteit, demonstreert zijn kunnen, en overlegt een verslag van de activiteiten Gaat in op de gekozen opbouw. Demonstreert zijn inleidend vermogen en is in staat snel zijn strategie aan te passen Integraal assessment op basis van een in de praktijk uitgevoerde activiteit. Toetsing vanuit referentiekader cursist en rekening houdend met de doelgroepen Referentiekader als.. de kunstenaar, de luisteraar, de toeschouwer, de fotograaf, etc 18

19 Afronding Ontwikkelingsfase Op 10 april 2007 is door de stuurgroep besloten om op basis van voorgesprekken en initiatiefteksten de Leergang verder te ontwikkelen. Hans Visschedijk en Tom Meerman vormen de redactie, met Kim Franssen, Rob s-gravendijk en Rinie Bleeker als klankbordgroep. De FotoVakschool gaat de cursus uitvoeren. Kunstfactor is de rechtendrager van de cursus, en stelt deze ter beschikking aan de Fotovakschool. Kunstfactor en de FotoVakschool streven er naar de opleiding op meerdere plaatsen in het land te laten plaatsvinden, eventueel in samenwerking met andere organisaties en uitvoerenden. Fotobond, Fotomuseum, Beeldfabriek, Fotovakschool en Kunstfactor werven in hun achterbannen voor deelname, en spannen zich in om aan de uitstroom emplooi te bieden. Fotobond onderzoekt ism met Kunstfactor de mogelijkheid van het instellen van een studiefonds tbv fotoclubleden die willen deelnemen om als mentor aan de slag te gaan. De cursusprijs wordt voorlopig bepaald op! 1000 excl. Btw. Mogelijk is het cursusgeld fiscaal aftrekbaar in het kader van beroepsvormend perspectief Het streven is om in voorjaar 2008 de leergang te laten starten. Op 16 november 2007 heeft de Stichting Certificering Kunsteducatie & Amateurkunst besloten het Raamleerplan voor de Leergang Fotoreflectie te erkennen, en de opleiding aan de Fotovakschool te certificeren, onder nadere bepalingen mbt. toezicht, evaluatie en rapportages. Werkgroep Leergang Fotoreflectie November

20 Bijlagen Kwaliteitsborging Boekenlijst suggesties algemeen Urenbelasting Casus Voorbeelden moduleonderdelen: - Beeldkracht - Geschiedenis van de fotografie - Doestellingen van de fotograaf - Werkveldoriëntatie 20

PHOTO WISE fotografie-opleiding 2015 1

PHOTO WISE fotografie-opleiding 2015 1 PHOTO WISE fotografie-opleiding 2015 1 Visie Voor wie? Voor iedereen met een interesse in de professionele fotografie, met aanleg voor beeld, en met een goede motivatie. Iedereen? Iedereen lijkt te kunnen

Nadere informatie

Alle competenties moeten met voldoende zijn beoordeeld

Alle competenties moeten met voldoende zijn beoordeeld BEOORDELINGSFORMULIER / Artistieke Praktijk II jaar 4 Blad 1 Toetscode: Datum: Handtekening student: Beoordelaar 1: Handtekening beoordelaar 1: Beoordelaar 2: Handtekening beoordelaar 2: Extern deskundige:

Nadere informatie

ZUYD HOGESCHOOL

ZUYD HOGESCHOOL ZUYD HOGESCHOOL 2018-2019 Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) Klik op een van onderstaande linken om direct naar

Nadere informatie

Post-hbo cursus Loopbaanbegeleiding

Post-hbo cursus Loopbaanbegeleiding Post-hbo cursus Loopbaanbegeleiding Actuele ontwikkelingen zoals flexibilisering van arbeid, de noodzaak tot het vergroten van de in- en externe mobiliteit van de werknemer, maar ook wetswijzigingen zorgen

Nadere informatie

Gecertificeerde Opleidingen

Gecertificeerde Opleidingen Gecertificeerde Opleidingen TOP Class Communicatie Vaardigheden Gordon Communicatie Trainer www.gordoncommunicatie.nl Top Class Communicatie Vaardigheden Persoonlijk en professioneel communiceren In deze

Nadere informatie

De DOELSTELLING van de kunstbv-opdrachten & De BEOORDELING:

De DOELSTELLING van de kunstbv-opdrachten & De BEOORDELING: beeldende vorming De DOELSTELLING van de -opdrachten & De BEOORDELING: Doelstellingen van de opdrachten. Leren: Thematisch + procesmatig te werken Bestuderen van het thema: met een open houding Verzamelen

Nadere informatie

Sportleider SeniorenSport (SSS)

Sportleider SeniorenSport (SSS) Sportleider SeniorenSport (SSS) Een leven lang bewegen We worden steeds ouder en genieten gelukkig steeds langer van een goede gezondheid. Sport en bewegen speelt hierbij een belangrijke rol. Steeds meer

Nadere informatie

Persoonlijk Ontwikkelingsplan Yosri Zijlstra

Persoonlijk Ontwikkelingsplan Yosri Zijlstra Persoonlijk Ontwikkelingsplan Yosri Zijlstra 1. Artistiek competent De kunstvakdocent kan als kunstenaar met een eigen visie artistiek werk creëren en het artistieke proces inclusief een breed scala aan

Nadere informatie

BONDSMENTOREN ACTIVEREN!

BONDSMENTOREN ACTIVEREN! BONDSMENTOREN ACTIVEREN! WAT KAN EEN MENTOR TOEVOEGEN AAN EEN CLUB DOOR PETER VAN TUIJL Aan de orde komt Waarom een mentor Wie is de mentor Welke organisatie hanteert de mentor Mogelijke werkwijze Voorbeelden

Nadere informatie

Oriëntatie: Samen Scholen Beeldende Kunsteducatie. Helma Molenaars en Grada Buren.

Oriëntatie: Samen Scholen Beeldende Kunsteducatie. Helma Molenaars en Grada Buren. Oriëntatie: Het doel van deze lessenserie is: bestaande foto s zoeken met een eigen verhaal erbij. Dan gaan jullie mensen deze fotoserie voorleggen en vragen welk verhaal zij erin zien. Tot slot gaan jullie

Nadere informatie

De student kan vanuit een eigen idee en artistieke visie een concept ontwikkelen voor een ontwerp en dat concept tot realisatie brengen.

De student kan vanuit een eigen idee en artistieke visie een concept ontwikkelen voor een ontwerp en dat concept tot realisatie brengen. Competentie 1: Creërend vermogen De student kan vanuit een eigen idee en artistieke visie een concept ontwikkelen voor een ontwerp en dat concept tot realisatie brengen. Concepten voor een ontwerp te ontwikkelen

Nadere informatie

HOGESCHOOL WINDESHEIM

HOGESCHOOL WINDESHEIM HOGESCHOOL WINDESHEIM Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) Klik op een van onderstaande linken om direct naar het

Nadere informatie

Minor Toegepaste Psychologie

Minor Toegepaste Psychologie Minor Toegepaste Psychologie 1 Inleiding Waarom houden mensen zich niet aan dieetvoorschriften? Hoe kan ik ze dan stimuleren om dat wel te doen? Hoe kan ik teamsporters leren om beter om te gaan met zelfkritiek?

Nadere informatie

Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan:

Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan: Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan: aansluiting BDB (inclusief BKE) op onderwijs- en personeelsbeleid opzet leertraject BDB (inclusief BKE) toetsing en

Nadere informatie

De kunst van het ontwerpen 2018 Juryrapport

De kunst van het ontwerpen 2018 Juryrapport De kunst van het ontwerpen 2018 Juryrapport Landelijk Kennisinstituut Cultuureducatie en Amateurkunst, Utrecht 2018 Inhoud Inleiding 5 Prijs en criteria 6 Beoordelingscriteria 6 Jury 8 Samenstelling van

Nadere informatie

CKV Festival 2012. CKV festival 2012

CKV Festival 2012. CKV festival 2012 C CKV Festival 2012 Het CKV Festival vindt in 2012 plaats op 23 en 30 oktober. Twee dagen gaan de Bredase leerlingen van het voortgezet onderwijs naar de culturele instellingen van Breda. De basis van

Nadere informatie

Dienstenbeschrijving communicatieve vaardigheden

Dienstenbeschrijving communicatieve vaardigheden Dienstenbeschrijving communicatieve vaardigheden Training-1 Training-2 Training-3 : Basistraining communicatieve vaardigheden : Communicatieve vaardigheden voor professionals : Hoe voer ik een intakegesprek

Nadere informatie

Op weg naar een competentiegericht curriculum

Op weg naar een competentiegericht curriculum Op weg naar een competentiegericht curriculum Dag van de Onderwijsvernieuwing 8 juni 2005 Eva Marrannes Agenda Inleiding Specifieke context van het departement Communicatie Van beroepsprofiel naar Conclusie

Nadere informatie

Toelating en selectie Selectiecriteria Elke afstudeerrichting hanteert bij de selectie de volgende concrete criteria:

Toelating en selectie Selectiecriteria Elke afstudeerrichting hanteert bij de selectie de volgende concrete criteria: Toelating en selectie Selectiecriteria Elke afstudeerrichting hanteert bij de selectie de volgende concrete criteria: Regie Documentaire Weet in een door de student zelf gemaakte film al basaal te boeien

Nadere informatie

Modulewijzer Media en Onderzoek CDM jaar 4 CDMMEO Herfst / winter 2010 / 2011. Media en onderzoek

Modulewijzer Media en Onderzoek CDM jaar 4 CDMMEO Herfst / winter 2010 / 2011. Media en onderzoek Modulewijzer Media en Onderzoek CDM jaar 4 CDMMEO Herfst / winter 2010 / 2011 Media en onderzoek Module beschrijving Moduelecode MEDMEO01-2 CP 2 Belasting 56 klokuren Looptijd 20 weken, twee kwartalen

Nadere informatie

BOL OPLEIDINGEN MAATSCHAPPELIJKE ZORG AVENTUS APELDOORN / DEVENTER STUDIEWIJZER

BOL OPLEIDINGEN MAATSCHAPPELIJKE ZORG AVENTUS APELDOORN / DEVENTER STUDIEWIJZER BOL OPLEIDINGEN MAATSCHAPPELIJKE ZORG AVENTUS APELDOORN / DEVENTER STUDIEWIJZER BOL PBGZ 12 / PBSD 9 Coördinatie, kwaliteit en voorlichting, profielfase Cohort 2016 2019 kwartiel 11 INSTROOMVEREISTEN:

Nadere informatie

Informatie werkplekleren

Informatie werkplekleren Informatie werkplekleren Pabo Venlo 2014-2015 Inhoudsopgave Inleiding Blz. 3 Stagedagen Blz. 4 Stageweken Blz. 4 Jaaroverzicht 2014-2015 Blz. 5 Opleidingsprogramma Blz. 6 Propedeusefase Hoofdfase Afstudeerfase

Nadere informatie

Brochure Post HBO opleiding coach in het onderwijs

Brochure Post HBO opleiding coach in het onderwijs Brochure 2017-2018 Post HBO opleiding coach in het onderwijs Coaching is een waardevol instrument bij professionalisering van leraren. Hiervoor is een goed opgeleide coach een voorwaarde! biedt u de mogelijkheid

Nadere informatie

Competentiescan Propedeuse Academie voor Beeldende Vorming Tilburg

Competentiescan Propedeuse Academie voor Beeldende Vorming Tilburg Competentiescan Propedeuse Academie voor Beeldende Vorming Tilburg naam student: Stan Verhees.. A1 CREËREND VERMOGEN 1 De student kan zelfstandig een beeldend proces op gang brengen, dit proces kwalitatief

Nadere informatie

Complete opleiding FOTOLEERTRAJECT. Cursusjaar 2016

Complete opleiding FOTOLEERTRAJECT. Cursusjaar 2016 Complete opleiding FOTOLEERTRAJECT Cursusjaar 2016 foto leertraject Het Foto Leertraject is een combinatie van de lesstof van de belangrijkste cursussen en workshops uit ons reguliere cursusprogramma.

Nadere informatie

Herinrichting Schoolplein mavo 3

Herinrichting Schoolplein mavo 3 Herinrichting Schoolplein mavo 3 Pagina 1 van 7 Inleiding Binnenkort ga je aan de slag met het project Herinrichting van het schoolplein. Alle leerlingen van het derde leerjaar gaan ervoor zorgen dat ons

Nadere informatie

Format voor het plan van aanpak voor het aanvragen van een ster

Format voor het plan van aanpak voor het aanvragen van een ster Format voor het plan van aanpak voor het aanvragen van een ster Uitwerking Domein Gezondheidszorg Hogeschool Utrecht Honoursforum GZ Onderwerp / thema: Naam student: Studentnummer: Opleiding: Studiejaar

Nadere informatie

Competentieprofiel MZ Opleider. Competentieprofiel voor mz-opleider.

Competentieprofiel MZ Opleider. Competentieprofiel voor mz-opleider. Competentieprofiel MZ Opleider Dit is een verkorte versie van het document dat is vastgesteld door de ledenvergaderingen van BVMP en BVMZ. In de volledige versie zijn enkele bijlagen toegevoegd, deze worden

Nadere informatie

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE)

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) FONTYS HOGESCHOLEN Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende

Nadere informatie

Cursusaanbod en workshops 2012-2013

Cursusaanbod en workshops 2012-2013 Cursusaanbod en workshops 2012-2013 Marc Kuyper Hans van der Pas Atelier: Wateringweg 155 email : art@marckuyper.com en hvdp@telfort.nl 2031EG Haarlem telefoon 06-11204994 (inspreken) Volop gratis parkeergelegenheid

Nadere informatie

Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan:

Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan: Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan: aansluiting BDB (inclusief BKE) op onderwijs- en personeelsbeleid opzet leertraject BDB (inclusief BKE) toetsing en

Nadere informatie

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE)

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) HOGESCHOOL INHOLLAND Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende

Nadere informatie

Medezeggenschap verzilveren

Medezeggenschap verzilveren Steven van Slageren Medezeggenschap verzilveren 2 maart 2010 OR-ervaring niet meenemen in je loopbaan is een vorm van kapitaalsvernietiging Medezeggenschap verzilveren Stappenplan/spoorboekje/handleiding:

Nadere informatie

Jaarplan schooljaar

Jaarplan schooljaar Jaarplan schooljaar 2013-2014 Arnhem, september 2013 Voor u ligt het jaarplan schooljaar 2013-2014. Dit jaarplan bevat de uitgangspunten en doelen die centraal staan bij de invulling van het betreffende

Nadere informatie

2. Opleidingskader voor de opleiding Teamleider Preparatie nafase

2. Opleidingskader voor de opleiding Teamleider Preparatie nafase 2. Opleidingskader voor de opleiding Teamleider Preparatie nafase In het project GROOTER worden onder andere opleidingskaders ontwikkeld voor drie functiegerichte opleidingen voor Bevolkingszorg. In dit

Nadere informatie

Werkgroep portfolio & coaching. portfolio handleiding

Werkgroep portfolio & coaching. portfolio handleiding portfolio handleiding Werkgroep portfolio & coaching 1 De plaats van portfolio in het leren op het VMBO. In enkele notities en werkdocumenten is het kader voor het nieuwe onderwijs geschetst. Dit komt

Nadere informatie

Eindkwalificaties van de bacheloropleiding Geschiedenis

Eindkwalificaties van de bacheloropleiding Geschiedenis Eindkwalificaties van de bacheloropleiding Geschiedenis Afgestudeerden van de opleiding hebben de onderstaande eindkwalificaties bereikt: I. Kennis Basiskennis en inzicht: 1. kennis van en inzicht in het

Nadere informatie

Voorbereiding hbo kunstonderwijs

Voorbereiding hbo kunstonderwijs Keuzedeel mbo Voorbereiding hbo kunstonderwijs gekoppeld aan één of meerdere kwalificaties mbo Code K0184 Penvoerder: Sectorkamer ICT en creatieve industrie Gevalideerd door: Sectorkamer ICT en creatieve

Nadere informatie

Creativiteit, kun je dat afdwingen?

Creativiteit, kun je dat afdwingen? Creativiteit, kun je dat afdwingen? Over procesgerichte didactiek, de didactiek van creativiteit, eigenaarschap en betrokkenheid www.kunstedu.nl procesgerichte didactiek proces van de kunstenaar zelf ondergaan

Nadere informatie

Teamtrainingen & ouderavond

Teamtrainingen & ouderavond Teamtrainingen & ouderavond Een teamtraining is een bijeenkomst van 1,5 tot 2 uur voor een heel schoolteam. Op actieve en enthousiasmerende wijze verdiep je je samen in een onderwerp. Er zijn verschillende

Nadere informatie

Familie-opstellingen Professional

Familie-opstellingen Professional Familie-opstellingen Professional Verdiepingsopleiding Familieopstellingen Drie modulen van drie dagen Door Guni Baxa Nederlands In all things there is the potential of love And maybe it is our life s

Nadere informatie

REMIND. Bij u op SCHOOL?

REMIND. Bij u op SCHOOL? REMIND Bij u op SCHOOL? Inhoudsopgave Slim jezelf zijn voor professionals 3 Slim jezelf zijn 3 Programma over persoonlijke ontwikkeling 3 Kostenoverzicht 4 Over Remind 5 Wij willen 5 Trainersopleiding

Nadere informatie

TOEGEPASTE PSYCHOLOGIE Praktijk 8 Deeltijd

TOEGEPASTE PSYCHOLOGIE Praktijk 8 Deeltijd TOEGEPASTE PSYCHOLOGIE Praktijk 8 Deeltijd Titel vak: Praktijk 8 Kwartaal: 4 Voltijd/deeltijd: Deeltijd Studiejaar: 2 Datum versie: April 2013 ECTS: 5 Assessoren: Vakcoördinator: Caroline Zijlstra, Chris

Nadere informatie

Ontdek de Bibliotheek. Ontdek de Bibliotheek. Ontdek de Bibliotheek

Ontdek de Bibliotheek. Ontdek de Bibliotheek. Ontdek de Bibliotheek Ontdek de Bibliotheek Ontdek de Bibliotheek Ontdek de Bibliotheek Welkom in de bibliotheek. Je gaat op ontdekking in de bibliotheek. Hierbij doe je een onderzoek naar verschillende soorten media; zoals

Nadere informatie

Opleidingsprogramma DoenDenken

Opleidingsprogramma DoenDenken 15-10-2015 Opleidingsprogramma DoenDenken Inleiding Het opleidingsprogramma DoenDenken is gericht op medewerkers die leren en innoveren in hun organisatie belangrijk vinden en zich daar zelf actief voor

Nadere informatie

Cursus Coördinator Cultuureducatie Onderbouw V.O

Cursus Coördinator Cultuureducatie Onderbouw V.O Cursus Coördinator Cultuureducatie Onderbouw V.O. 2012-2013 CultuurlinC, marktplaats cultuureducatie Roosendaal biedt de cursus Coördinator Cultuureducatie Onderbouw Voortgezet Onderwijs aan. Aanleiding

Nadere informatie

Minor Licht Verstandelijk Beperkt

Minor Licht Verstandelijk Beperkt Minor Licht Verstandelijk Beperkt Academie voor Sociale Studies Inleiding De minor Licht Verstandelijk Beperkt biedt een inspirerend en intensief half jaar deskundigheidsbevordering op het gebied van werken

Nadere informatie

Bijlage A, behorende bij artikel 2 lid 1 Besluit personeel veiligheidsregio s

Bijlage A, behorende bij artikel 2 lid 1 Besluit personeel veiligheidsregio s Bijlage A, behorende bij artikel 2 lid 1 Besluit personeel veiligheidsregio s Supplement h. Functie docent Functie zoals genoemd in artikel 2 lid 1 sub h Besluit personeel veiligheidsregio s 1.1 Algemene

Nadere informatie

Post-hbo cursus Jobcoach

Post-hbo cursus Jobcoach Post-hbo cursus Jobcoach Voor veel mensen met een arbeidshandicap is terugkeer naar betaald werk geen optie. Aan de zijlijn van de samenleving staan echter ook niet. Een jobcoach helpt om een passende

Nadere informatie

Ons. Onderwijs. Kwaliteit in onderwijs

Ons. Onderwijs. Kwaliteit in onderwijs Ons Onderwijs Kwaliteit in onderwijs Voorwoord Bij Marianum staat de ontwikkeling van de leerling voorop. Wij staan voor aantrekkelijk en afgestemd onderwijs, gemotiveerde leerlingen en goede eindresultaten.

Nadere informatie

Competentieprofiel. Instituut voor Interactieve Media. Competentieprofiel studenten Instituut voor Interactieve Media vastgesteld juni 2006

Competentieprofiel. Instituut voor Interactieve Media. Competentieprofiel studenten Instituut voor Interactieve Media vastgesteld juni 2006 Competentieprofiel Instituut voor Interactieve Media Competentieprofiel studenten Instituut voor Interactieve Media vastgesteld juni 2006 Aangepast in maart 2009 Inleiding De opleiding Interactieve Media

Nadere informatie

Kris Verbeeck (KPC Groep) en Liesbeth Baartman (TU Eindhoven) Waarom samenhangend toetsbeleid?

Kris Verbeeck (KPC Groep) en Liesbeth Baartman (TU Eindhoven) Waarom samenhangend toetsbeleid? Opbrengstgericht werken: samenhangend beleid bij toetsen en volgen van de ontwikkeling van leerlingen in het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs Kris Verbeeck (KPC Groep) en Liesbeth Baartman (TU

Nadere informatie

Ruime ervaring als schoolleider, en toch nog niet geregistreerd?

Ruime ervaring als schoolleider, en toch nog niet geregistreerd? Ruime ervaring als schoolleider, en toch nog niet geregistreerd? MijnID.nu en QRM helpen je op weg naar geregistreerd directeur onderwijs. MijnID.nu en QRM bieden gezamenlijk een traject aan tot een erkend

Nadere informatie

Cultuurbeleidsplan 2015-2019

Cultuurbeleidsplan 2015-2019 CBS Maranatha Hoogklei 7, 9671 GC Winschoten Cultuurbeleidsplan 2015-2019 1. Inleiding Dit is het cultuureducatieplan van de CBS Maranatha in Winschoten. Een plan dat is opgesteld om een bijdrage te leveren

Nadere informatie

ECTS-fiche. 1. Identificatie. Graduaat Maatschappelijk werk Module Geïntegreerde competentieverwerving 3. Lestijden 40

ECTS-fiche. 1. Identificatie. Graduaat Maatschappelijk werk Module Geïntegreerde competentieverwerving 3. Lestijden 40 ECTS-fiche 1. Identificatie Opleiding Graduaat Maatschappelijk werk Module Geïntegreerde competentieverwerving 3 Code Ad3 Lestijden 40 Studiepunten n.v.t. Ingeschatte totale 120 studiebelasting (in uren)

Nadere informatie

EVC-traject Wft-Pensioenverzekeringen WFTNIVO

EVC-traject Wft-Pensioenverzekeringen WFTNIVO EVC-traject Wft-Pensioenverzekeringen WFTNIVO Handleiding voor de kandidaat Bijgewerkt: 19 maart 2013 1 Contactgegevens: WFTNIVO Villawal 11 3432 NX Nieuwegein Tel. 030 6023075 info@wftnivo.nl www.wftnivo.nl

Nadere informatie

Rapport Docent i360. Test Kandidaat

Rapport Docent i360. Test Kandidaat Rapport Docent i360 Naam Test Kandidaat Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Sterkte/zwakte-analyse 3. Feedback open vragen 4. Overzicht competenties 5. Persoonlijk ontwikkelingsplan Inleiding Voor u ligt het

Nadere informatie

me nse nkennis Competentiegericht opleiden in de BIG opleidingen Getting started

me nse nkennis Competentiegericht opleiden in de BIG opleidingen Getting started me nse nkennis Competentiegericht opleiden in de BIG opleidingen Getting started Inhoud Competentiegericht opleiden 3 Doel van praktijktoetsen 4 Wijze van evalueren en beoordelen 4 Rollen 5 Getting started

Nadere informatie

Innovatieve manieren van leren met ICT

Innovatieve manieren van leren met ICT Innovatieve manieren van leren met ICT Twitter: #NIOC Wilfred Rubens http://www.wilfredrubens.com Wie van u? m.socrative.com: wrubens Wie van u? A: PO m.socrative.com: wrubens Wie van u? A: PO B: VO m.socrative.com:

Nadere informatie

Thermometer leerkrachthandelen

Thermometer leerkrachthandelen Thermometer leerkrachthandelen Leerlijnen en ontwikkelingslijn voor leerkrachten van WSKO 1 Inleiding Leerkracht zijn is een dynamisch en complex vak. Mensen die leerkracht zijn en binnen onze organisatie

Nadere informatie

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE)

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) HOGESCHOOL INHOLLAND Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende

Nadere informatie

Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen.

Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen. Zelfstandig werken Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen. Visie Leerlinggericht: gericht op de mogelijkheden van

Nadere informatie

ten behoeve van het beoordelingsportfolio Startbekwaamheid Hoofdfase 3, ALO

ten behoeve van het beoordelingsportfolio Startbekwaamheid Hoofdfase 3, ALO Zelfevaluatie ten behoeve van het beoordelingsportfolio Startbekwaamheid Hoofdfase 3, AL pleiding Academie voor Lichamelijke pvoeding Februari 2013 Zelfevaluatie ten behoeve van het beoordelingsportfolio

Nadere informatie

Verantwoording gebruik leerlijnen

Verantwoording gebruik leerlijnen Verantwoording gebruik leerlijnen In de praktijk blijkt dat er onder de deelnemers van Samenscholing.nu die direct met elkaar te maken hebben behoefte bestaat om de ontwikkeling van de beroepsvaardigheden

Nadere informatie

Opleiding Docent Weerbaarheid

Opleiding Docent Weerbaarheid Over MOVISIE MOVISIE is hét landelijke kennisinstituut en adviesbureau voor toepasbare kennis, adviezen en oplossingen bij de aanpak van sociale vraagstukken op het terrein van welzijn, participatie, sociale

Nadere informatie

Loopbaancoaching Module 2

Loopbaancoaching Module 2 Loopbaancoaching Module 2 Tijdens deze tweede module binnen de leergang Loopbaanbegeleiding wordt je klaargestoomd om aan de slag te gaan als loopbaancoach. Actuele ontwikkelingen, zoals de flexibilisering

Nadere informatie

Integraal HR voor leidinggevenden

Integraal HR voor leidinggevenden Integraal HR voor leidinggevenden Leidinggeven aan professionals in het voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs vergt een hoge mate van inhoudelijk-inspirerend leiderschap. Daar waar docenten zich als

Nadere informatie

Leerarrangement Trendanalyse Health

Leerarrangement Trendanalyse Health Leerarrangement Trendanalyse Health Inleiding Gezondheid is voor iedereen een meer of minder belangrijk onderdeel van zijn leven. Bepaalde keuzes die je maakt, heeft te maken met gezondheid. Keuzes op

Nadere informatie

1. Algemene situering van de cursus NCZ leraar secundair onderwijs-groep 1 2. Doel van de cursus NCZ

1. Algemene situering van de cursus NCZ leraar secundair onderwijs-groep 1 2. Doel van de cursus NCZ 1. Algemene situering van de cursus NCZ leraar secundair onderwijs-groep 1 De cursus niet-confessionele zedenleer (NCZ) in de opleiding leraar secundair onderwijsgroep 1 (LSO-1) sluit aan bij de algemene

Nadere informatie

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE)

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) STENDEN HOGESCHOOL Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende

Nadere informatie

EtuConsult. cursus Cultuur en Creativiteit. Voor pedagogisch medewerkers

EtuConsult. cursus Cultuur en Creativiteit. Voor pedagogisch medewerkers EtuConsult cursus Cultuur en Creativiteit in de BSO Voor pedagogisch medewerkers Cultuureducatie is belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen. Daarom bieden steeds meer bso s culturele activiteiten

Nadere informatie

Grondslagen. Maart 2018

Grondslagen. Maart 2018 Grondslagen Maart 2018 Inhoud 1. Inleiding...3 2. Samenstelling bestuur.3 3. Oprichting...3 4. Missie..3 5. Doelgroep. 3 6. Dienstverlening...4 7. Financiële aspecten..5 8. Kernwaarden....5 9. Kwaliteitsbewaking

Nadere informatie

Hoe ontwikkel ik. Lezing van Ineke Strouken op 19 maart in Nieuwegein. Geachte dames en heren, Volkscultuur

Hoe ontwikkel ik. Lezing van Ineke Strouken op 19 maart in Nieuwegein. Geachte dames en heren, Volkscultuur Hoe ontwikkel ik Ineke Strouken een ijzersterk volkscultuurproject? Geachte dames en heren, Welkom op deze studiedag Hoe ontwikkel ik een ijzersterk volkscultuurproject. Sinds een tweetal jaren staat volkscultuur

Nadere informatie

Cultuureducatie met Kwaliteit

Cultuureducatie met Kwaliteit ontwerp fourpack Cultuureducatie met Kwaliteit Onze ambities 1 2 3 Stappenplan Het kwadrant Drie domeinen 1 Intake 5 Scholingsactiviteiten VERBREDEN 2 Assessment 6 Meerjarenvisie In huis 3 Ambitiegesprek

Nadere informatie

Leerarrangement directeur kindcentrum. Leid een kindcentrum met impact!

Leerarrangement directeur kindcentrum. Leid een kindcentrum met impact! Leerarrangement directeur kindcentrum Leid een kindcentrum met impact! Leerarrangement directeur kindcentrum Aanpak en didactiek Schoolleiders in onderwijs en managers in de kinderopvang hebben dezelfde

Nadere informatie

Toetsvormen. Onderwijsmiddag 14 februari 2012 Ferdi Engels & Gerrit Heil toetsadviescommissie

Toetsvormen. Onderwijsmiddag 14 februari 2012 Ferdi Engels & Gerrit Heil toetsadviescommissie Toetsvormen Onderwijsmiddag 14 februari 2012 Ferdi Engels & Gerrit Heil toetsadviescommissie 1 Waarom wordt er getoetst? Om te beoordelen in hoeverre de student in staat is te handelen zoals op academisch

Nadere informatie

3. Opleidingskader voor de opleiding Informatiecoördinator

3. Opleidingskader voor de opleiding Informatiecoördinator 3. Opleidingskader voor de opleiding Informatiecoördinator In het project GROOTER worden onder andere opleidingskaders ontwikkeld voor drie functiegerichte opleidingen voor Bevolkingszorg. In dit hoofdstuk

Nadere informatie

Studiewijzer Natuur en techniek OA2 P

Studiewijzer Natuur en techniek OA2 P Studiewijzer Natuur en techniek OA2 P3 2014-2015 Inleiding en verantwoording In de lessen Natuur en techniek leer je tot conclusie te komen door onderzoek en experimenteren. Dit veronderstelt een nieuwsgierige

Nadere informatie

2.9 Lesplan opzet workshop 8 Lesformulier

2.9 Lesplan opzet workshop 8 Lesformulier 2.9 Lesplan opzet workshop 8 Lesformulier Naam docent: Onderwerp van de les/training/ workshop: Aantal deelnemende studenten: Datum: Presenteren Beginsituatie: Groep kent elkaar nu al redelijk goed. Er

Nadere informatie

Leerplanschema Minor Psychologie

Leerplanschema Minor Psychologie Minor Psychologie 1 Inleiding Waarom houden mensen zich niet aan dieetvoorschriften? Hoe kan ik ze dan stimuleren om dat wel te doen? Hoe kan ik teamsporters leren om beter om te gaan met zelfkritiek?

Nadere informatie

Training KleuterLab Onderzoekend Leren en Spelenderwijs Verrijken (groep 1-4)

Training KleuterLab Onderzoekend Leren en Spelenderwijs Verrijken (groep 1-4) Training KleuterLab Onderzoekend Leren en Spelenderwijs Verrijken (groep 1-4) Spel, avontuur, contextleren we onderstrepen allemaal het belang hiervan. Onderzoekend leren is een prachtig middel om kinderen

Nadere informatie

Certificering pabo-studenten voor Ontwikkelingsgericht Onderwijs Door: Bestuur OGO-Academie september 2014

Certificering pabo-studenten voor Ontwikkelingsgericht Onderwijs Door: Bestuur OGO-Academie september 2014 Certificering pabo-studenten voor Ontwikkelingsgericht Onderwijs Door: Bestuur OGO-Academie september 2014 Inleiding De certificering wordt door de OGO-Academie uitgevoerd. De pabo s zijn verantwoordelijk

Nadere informatie

Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan:

Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan: Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan: aansluiting BDB (inclusief BKE) op onderwijs- en personeelsbeleid opzet leertraject BDB (inclusief BKE) toetsing en

Nadere informatie

Opleiding mediation voor gedragsdeskundigen

Opleiding mediation voor gedragsdeskundigen mensenkennis De opleiding sluit perfect aan: sterker nog, door de theorie worden de tools die ik nu onbewust gebruik, meer bewust Opleiding mediation voor gedragsdeskundigen Opleiding mediation voor gedragsdeskundigen

Nadere informatie

ECTS-fiche. Graduaat Sociaal-Cultureel Werk Module Geïntegreerde competentieverwerving 3

ECTS-fiche. Graduaat Sociaal-Cultureel Werk Module Geïntegreerde competentieverwerving 3 ECTS-fiche Opzet van de ECTS-fiche is om een uitgebreid overzicht te krijgen van de invulling en opbouw van de module. Er bestaat slechts één ECTS-fiche voor elke module. 1. Identificatie Opleiding Graduaat

Nadere informatie

Professionalisering ontwikkelteam NID Duaal

Professionalisering ontwikkelteam NID Duaal Professionalisering ontwikkelteam NID Duaal Heerlen, 18 oktober 2011, Hogeschool Zuyd, Heerlen Dr. Bert Hoogveld, Open Universiteit, CELSTEC Drs. Diny Ebrecht, Open Universitieit, CELSTEC. Visionen für

Nadere informatie

Oriëntatie op ondernemerschap

Oriëntatie op ondernemerschap Keuzedeel mbo Oriëntatie op ondernemerschap gekoppeld aan één of meerdere kwalificaties mbo Code K0080 Penvoerder: Sectorkamer handel Gevalideerd door: Sectorkamer Handel Op: 10-11-2015 2 van 6 1. Algemene

Nadere informatie

Certificering pabo-studenten voor Ontwikkelingsgericht Onderwijs Door: Bestuur OGO-Academie januari 2016

Certificering pabo-studenten voor Ontwikkelingsgericht Onderwijs Door: Bestuur OGO-Academie januari 2016 Certificering pabo-studenten voor Ontwikkelingsgericht Onderwijs Door: Bestuur OGO-Academie januari 2016 Inleiding De certificering wordt door de OGO-Academie uitgevoerd. De pabo s zijn verantwoordelijk

Nadere informatie

De Paulusschool Bso de eerste stap Zorgboerderij de Hagert Natuureducatie het dijkmagazijn Kunsteducatie Lesinkunst Edu-art Cultuurnetwerk

De Paulusschool Bso de eerste stap Zorgboerderij de Hagert Natuureducatie het dijkmagazijn Kunsteducatie Lesinkunst Edu-art Cultuurnetwerk Project heerlijk buiten De Paulusschool Bso de eerste stap Zorgboerderij de Hagert Natuureducatie het dijkmagazijn Kunsteducatie Lesinkunst Edu-art Cultuurnetwerk Partners in dit project Samenwerking Subsidie

Nadere informatie

BABZ-opleiding Basisjaar en Specialisatie Burgerzaken

BABZ-opleiding Basisjaar en Specialisatie Burgerzaken www.segment.nl BABZ-opleiding Basisjaar en Specialisatie Burgerzaken Investeren in uw persoonlijk vakmanschap 3 Samen studeren in een vaste groep 3 Persoonlijke benadering 3 Gemotiveerde studenten 3 Enthousiaste

Nadere informatie

Samenwerken in Procesmanagement ACE en Ancora

Samenwerken in Procesmanagement ACE en Ancora Samenwerken in Procesmanagement ACE en Ancora Het leertraject SPM bestaat vanaf 2014 uit 3 modules die verspreid over 2 jaar gevolgd kunnen worden. Iedere module heeft een omvang van 4 x 2 dagdelen, verspreid

Nadere informatie

Systeemdynamiek in organisaties Bert Hellinger Instituut, Nederland

Systeemdynamiek in organisaties Bert Hellinger Instituut, Nederland Systeemdynamiek in organisaties Bert Hellinger Instituut, Nederland Systeemdynamiek in organisaties In zes blokken van twee dagen en een blok van drie dagen kunnen deelnemers leren om zelfstandig organisatieopstellingen

Nadere informatie

Het profielwerkstuk. 2. Eisen en voorwaarden Het profielwerkstuk moet aan een aantal eisen en voorwaarden voldoen:

Het profielwerkstuk. 2. Eisen en voorwaarden Het profielwerkstuk moet aan een aantal eisen en voorwaarden voldoen: -1- Het profielwerkstuk 1. Inleiding Hier staat hoe u te werk gaat bij het maken van het profielwerkstuk. Ook de eisen waaraan het moet voldoen zijn opgesomd. Verder geeft het u een voorbeeld van een plan

Nadere informatie

ASO - studierichtingen in VIA-TIENEN

ASO - studierichtingen in VIA-TIENEN ASO - studierichtingen in VIA-TIENEN De onderwijsvorm ASO is een breed algemeen vormende doorstroomrichting waarin de leerlingen zich voorbereiden op een academische of professionele bacheloropleiding.

Nadere informatie

- vaardigheden en praktijk ontwikkelen om op basis van een professionele dialoog met scholen samen te werken.

- vaardigheden en praktijk ontwikkelen om op basis van een professionele dialoog met scholen samen te werken. Opbouw Basistraining Cultuureducatie boven C-niveau/Zeeland Versie aanbieders/culturele instellingen 1 Bedoeling Doel van de basistraining is, om binnen de keuzes die Zeeland heeft gemaakt voor de invulling

Nadere informatie

De kunst van het lesgeven

De kunst van het lesgeven De kunst van het lesgeven Cursus voor schoolleiders en (intern) begeleiders te essentiële kwaliteitsaspecten te leren van een goed instructiegedrag, goed klassenmanagement en een goede pedagogische relatie.

Nadere informatie

Minor Creatieve Intelligentie

Minor Creatieve Intelligentie Minor Creatieve Intelligentie Het creëren van flow in je organisatie Faculteit Economie en Management Minor Creatieve Intelligentie Ontwikkel jezelf in relatie tot je vakgebied Verbredende minor toegankelijk

Nadere informatie