Handleiding KLIK KLAK KLAAR reken maar!

Transcriptie

1 Handleiding KLIK KLAK KLAAR reken maar! De uitgave KLIK KLAK KLAAR reken maar! dient ter voorbereiding op het succesvol leren van rekenen en wiskunde op de basisschool. Onderzoeken bij leerlingen tijdens de kleutertijd en aan het begin van de basisschool hebben uitgewezen dat kinderen over bepaalde basisvaardigheden moeten beschikken om succesvol wiskunde te leren. Veel kinderen ontwikkelen deze basisvaardigheden om succesvol wiskunde te leren zelfstandig. Hoe u dit kunt stimuleren? Met deze speel- en leerset kunt u op een speelse en zelfstandige manier de leerlingen met wiskunde laten kennismaken en volop laten oefenen! De set bestaat uit kaartspellen, oefenkaarten, klikkubussen (in 2 kleuren), schuurpapier en rubberplaat / foam voor de tactiele waarneming, en deze handleiding (inclusief nogmaals kopieervoorbeelden voor de voelkaarten) samen in een kunststof box. Kaartspel ROOD: 10 dubbelzijdige kaarten met afbeeldingen van bouwwerken van klikkubussen. Kaartspel GROEN: 12 enkelzijdige kaarten met de aap en de gans in verschillende gedaantes (groot klein, veel weinig, dik dun) en met verschillende aantallen klikkubussen. Kaartspel BLAUW: 40 enkelzijdige kaarten met 10 x cijfers, 10 x geturfde aantallen, 10 x ogen op dobbelstenen, 10 x aantallen in de vorm van voorwerpen/plaatjes. Het handelingsgericht omgaan met concrete materialen en wiskundige werkvormen, en daardoor het begrijpen ervan, is in de eerste plaats belangrijk. Materialen ordenen, vergelijken en tellen zijn altijd de eerste stappen in de wiskundige ontwikkeling. Het handelen neemt veel tijd in beslag en is van groot belang voor het leren. Het inzicht zal door visuele weergaven worden aangeleerd. Bekijken, bespreken en vergelijken van speelkaartensets dragen bij aan het abstract leren denken; op die manier grijpen leerlingen niet enkel terug op concrete materialen, maar ook op afbeeldingen (waarbij ze de ervaringen met concreet materiaal moeten oproepen). Hierna is de visuele voorstelling van belang. Dit niveau vereist dat de leerlingen het handelingsgericht omgaan met materiaal en de visuele weergave eigen hebben gemaakt. Klik klak klaar... reken maar! 1

2 Spelideeën spel ROOD Deze spelideeën staan ook op de gekleurde A5 kaarten, die leerlingen tijdens het oefenen erbij kunnen houden. Zo kunt u als leerkracht of begeleider snel hulp bieden wanneer nodig. Ook kunt u een oudere leerling de kaart laten lezen tijdens het werken. Wanneer de bedoeling van de opdracht eenmaal duidelijk is, kunnen ook kleuters zelfstandig aan de slag met het materiaal. En misschien ontdekken ze zelf nog wel nieuwe spelideeën! Nabouwen Pak een kaart met een rode rand en bouw het voorbeeld op de kaart na. Je hebt nodig: de rode en blauwe klikkubussen. Patronen klikken Bedenk een patroon en maak dit met de klikkubussen zichtbaar. Je hebt nodig: de rode en blauwe klikkubussen. Voorbeeld: twee rode twee blauwe. Of: één rode twee blauwe twee rode één blauwe. Figuren beschrijven Pak een kaart met een rode rand en beschrijf wat je ziet. Voorbeeld: Hoeveel blauwe en rode klikkubussen zijn er steeds? Figuren vergelijken Pak twee kaarten met een rode rand en vergelijk de figuren van de twee kaarten. Voorbeeld: minder meer / groot - klein Vrij bouwen Je gaat zonder voorbeeldkaarten bouwen met de klikkubussen. Je hebt nodig: de rode en blauwe klikkubussen. 2 Klik klak klaar... reken maar!

3 * * * * Spelideeën VOELKAARTEN Tellen, bepalen, vergelijken Voor extra oefening zijn er kopieervoorbeelden voor voelkaarten bijgevoegd. Met deze kopieervoorbeelden kunt u voelkaarten maken. Plak schuurpapier of stukjes rubberplaat / foam op de getekende punten. Hiermee kun je: ogen/stippen tellen aantallen bepalen en vergelijken (1, 2 etc.) hoeveelheden bepalen en vergelijken (minder dan, meer dan) Met je ogen dicht De kinderen gaan met de ogen dicht het aantal punten op een kaart voelen (dit kan ook in een voelzak of onder een doek). De meeste kinderen tellen dit terwijl ze punt voor punt op de tast vinden. Tellen is voor langzaam lerende kinderen de zekerste methode om het aantal te bepalen. De kinderen moeten bij kleinere aan tallen tot vijf punten worden aangespoord om niet te tellen, maar het aantal punten heel snel te zeggen. Voelkaarten visueel (Niet voelen maar kijken) Om het tellen van kleinere aantallen af te wisselen, kunnen de voelkaarten ook alleen visueel worden gebruikt. Zo kun je een kaart onder een doek leggen en de doek een kort moment oplichten. De kinderen moeten vervolgens raden hoeveel punten er op de kaart stonden. *, ** en ***, een oplopende moeilijkheidsgraad Klik klak klaar... reken maar! 3

4

5

6

7 * * * *

8 Spelideeën spel GROEN Hoeveelheden pakken Pak een kaart met een groene rand. Pak daarna zoveel klikkubussen als de gans of de aap op de kaart vast heeft. Pak ook de goede kleur! Je hebt nodig: de rode en blauwe klikkubussen. Aap en gans vergelijken Leg alle kaarten met de groene rand (dit mag door elkaar) open op tafel. Vind bij alle kaarten van de aap een kaart van de gans waarop het gelijke aantal klikkubussen staat. Tips: Zijn er evenveel apen- en ganskaarten? Er worden vijf apen en zes ganzen vergeleken. Alle apen moeten bij een gans worden geplaatst. De kinderen stellen vast dat er een apenkaart te weinig is of een ganzenkaart te veel. Het aantal kaarten kan steeds verschillend worden verminderd of verhoogd. Kaarten pakken en vergelijken Dit kaartspel wordt met twee tot vier medespelers gespeeld. De kaarten met de groene rand worden geschud en elk kind krijgt een kaart. De andere kaarten liggen in het midden op een stapel. De kinderen pakken één voor één een kaart en bekijken of ze een paar (aap gans: gelijk aantal klikkubussen) kunnen maken. Wanneer dat zo is wordt het paar neergelegd en verdient het kind een punt. 8 Klik klak klaar... reken maar!

9 Spelideeën spel GROEN Rangschikken Leg alle kaarten met de groene rand (dit mag door elkaar) open op tafel. Rangschik de kaarten op een logische manier. Voorbeeld: apenkaarten van klein naar groot, ganskaarten van dun naar dik, van weinig naar veel klikkubussen. Spelregels verzinnen en afspreken Bedenk zelf een spel met de kaarten met de groene rand. Spreek samen spelregels af als er met meerdere spelers gespeeld wordt. Voorbeeld: Paren aap gans maken. Memory De kaarten worden net zoals bij memory omgekeerd op tafel gelegd. De kinderen moeten vervolgens overeenkomstige paren omdraaien. Voorbeeld: paren zoeken met een gelijk aantal klikkubussen. Tellen, bepalen, vergelijken Je gaat zonder de kaarten bouwen met de klikkubussen. Je hebt nodig: de rode en blauwe klikkubussen. Klik klak klaar... reken maar! 9

10 Spelideeën spel BLAUW Herkennen Om te beginnen moeten de kinderen de kaarten met de blauwe rand leren kennen. Alle kaarten worden op tafel gelegd. De kinderen moeten overeenkomstige kaarten bij elkaar schuiven. Voorbeeld: dobbelsteen met twee ogen, getal 2, aantal met plaatjes 2, aantal met turven 2, etc. Kwartet mét vragen Pak de kaarten met de blauwe rand. Kies 1 tot 3 andere kinderen om mee te spelen. Pak ieder 5 kaarten. De kaarten die overblijven gaan op de stapel. Je gaat kwartet spelen, vier dezelfde moet je verzamelen! Vraag aan de ander of je mag hebben: de van de cijfers / getallen geturfde cijfers / getallen, de streepjes dobbelstenen / ogen op een dobbelsteen dingen / voorwerpen / plaatjes / afbeeldingen Voorbeeld: rond het aantal vier, dan heb je nodig: het cijfer 4, het geturfde aantal IIII, vier ogen op een dobbelsteen, en de vier afgebeelde tennisballen (voor andere getallen/ aantallen zijn dit andere afbeeldingen). Kwartet zonder vragen Dit is een spel voor twee tot vier kinderen. Elk kind krijgt vier kaarten. De overige kaarten liggen omgekeerd in het midden op een stapel. Om de beurt wordt een kaart getrokken en elk kind verzamelt voor zichzelf kwartetten. Alleen complete kwartetten mogen worden neergelegd. Wie de meeste kwartetten heeft, wint. 10 Klik klak klaar... reken maar!

11 Spelideeën spel BLAUW Kwartetten leggen Dit spel kan individueel. Leg alle kaarten met de groene rand open op tafel. Zoek steeds 4 kaarten die bij elkaar horen. Leg deze bij elkaar (in stapeltjes) voor je neer. Paren vormen Pak de kaarten met de groene rand. Alle bovenstaande kwartetten kunnen worden gespeeld, maar dan niet met het doel om 4 kaarten die bij elkaar horen te zoeken, maar slechts 2. Voorbeeld: dobbelsteen 2 aantal met plaatjes 2, dobbelsteen 2 aantal geturfd 2 etc. Of aantal met turven aantal met plaatjes, aantal met plaatjes getal, etc. Memory Elke vorm van memory is een effectieve speelvorm om het visueel onthouden te oefenen. Kaarten met een overeenkomstig aantal horen bij elkaar. Wie de meeste paren vindt, heeft gewonnen. Je kunt ook met alle 4 x 10 verschillende kaarten uit de serie spelen. Voorbeeld: paren zoeken met gelijk aantallen. Vrij bouwen Je gaat zonder de kaarten bouwen met de klikkubussen. Je hebt nodig: de rode en blauwe klikkubussen. Klik klak klaar... reken maar! 11

12 Werk met KLIK KLAK KLAAR reken maar! We hopen dat u en uw leerlingen plezier hebben en succes kennen tijdens het werken met Klik klak klaar... reken maar! Voor nog meer relevante handelingsmaterialen én werkschriften kiest u voor de Klaar voor de Start pakketten beginnende gecijferdheid, in handige koffers van Schoolsupport. Wilt u met de speelkaarten van Klik klak klaar reken maar! een gezelschapsspel spelen? Bestel dan het speelbord en de grote dobbelstenen en pionnen op schoolsupport.nl/klaarvoordestart. Besteloverzicht KKR01 Klik klak klaar... reken maar! schoolbox (2 x hl, 2 x de A5 spel- en voelkaarten, 3 x de speelkaartjes, 2 x klikkubussen) 39,50 KKR02 Klik klak klaar reken maar! IB/RT-box (hl, 1 x de A5 spel- en voelkaarten, 2 x de speelkaartjes, klikkubussen) 24,50 KKR03 Klik klak klaar reken maar! thuisbox (hl, 1 x de A5 spel- en voelkaarten, 1 x de speelkaartjes, klikkubussen) 19,50 KKR10 Extra handleiding + A5 spel- en voelkaarten 4,50 KSR113 Extra speelkaartenset 3-delig (62 speelkaartjes totaal) 7,50 KSR11 Extra speelkaartenset 3-delig in box 8,50 KSR18 Extra zak (2-kleuren) klikkubussen à 50 stuks 6,95 Ook te bestellen uit de serie Klaar voor de start: KSR12 Speelbord 7,50 KSR13 Voelzak 4,50 KSR16 Dobbelstenen (25 mm), 4 stuks 3,50 KSR17 Pionnen, 8 stuks 1,00 *Te bestellen via schoolsupport.nl (let op: prijzen 2011). Voor Nederland Schoolsupport bv info@schoolsupport.nl Voor België Abimo Uitgeverij info@abimo.net Naar een idee van: Startklar mit Denken und Rechnen, Westermann Schulbuchverlag GmbH Illustraties: Elisabeth Lottermoser, Martina Theisen Schoolsupport Kopieerrechten zijn voorbehouden aan de uitgeverij m.u.v. de vermenigvuldiging voor lesgebruik door de kopieerlicentiehoudende instelling. 12 Klik klak klaar... reken maar!