De geisha - Encyclopedie

Transcriptie

1 1 of 10 5/12/ :13 Japanese Studies Home De geisha Uit Encyclopedie Timmerman Roanne Encyclopedie van de Japanologie : individuele oefening Onderzoeksthema: De Geisha Onderzoeksvraag: Geisha: oorsprong en evolutie doorheen de geschiedenis. Inleiding Mijn interesse voor de geishawereld is begonnen toen ik de film Memories of a Geisha(1) zag en is verder gegroied tijdens mijn Japanologie studies. Ondanks deze interesse heb ik nooit de moeite genomen een boek over geisha's te lezen of me er op een andere manier in te verdiepen. Mijn kennis van geisha's beperkte zich dus tot het stereotiepe beeld van mooi geschminkte meisjes met prachtige kimono's die zingen, dansen en musiceren. Toen ik een onderwerp voor mijn bachelorpaper zocht, besloot ik uiteindelijk om het geishaonderwerp uit te diepen. Mijn bedoeling is zowel de historische evolutie als de opleiding tot en de uitvoering van het geishaberoep te behandelen. Vanuit dit perspectief zal ik de volgende onderzoeksvraag formuleren: Wat omvat de rol van een geisha en hoe is ze ontstaan? Deze vraag zou ik willen behandelen vanuit een historisch en maatschappelijk standpunt, vanaf het ontstaan tijdens de Tokugawa periode tot nu. In mijn definitieve bachelorpaper geef ik eerst een korte inleiding dat de begrip geisha uitlegt om begripsverwarring te vermijden. Het is natuurlijk heel belangrijk dat men deze term goed begrijpt voordat men verder leest. Verder ga ik concreet in op de evolutie doorheen de geschiedenis in drie perioden: van de Tokugawa Periode tot de Meiji Periode, van de Meiji Periode tot de tweede Wereldoorlog, en ten slotte van de tweede Wereldoorlog tot heden. Daarna ga ik in op het leven zelf van de geisha's, van haar intrede in de okiya tot het bereiken van de geishastatus. Uiteindelijk beëindig ik met een besluit. Wat betreft de indeling van deze paper ga ik als volgt te werk: Eerst bespreek ik het proces van de bepaling van mijn onderzoeksdomein. Vervolgens leg ik uit hoe ik mijn trefwoorden gebruik bij mijn zoektocht naar bronnen.

2 2 of 10 5/12/ :13 Vervolgens sorteer ik de gevonden bronnen volgens hun relevantie. Dan plaats ik ze in de geplande hoofdstukken van mijn bachelorpaper volgens hun inhoud en hun relevantie. Ten slotte evalueer ik mijn zoekmethode, de gevonden resultaten, en mijn oorspronkelijke visie over de vorm van mijn bachelor verhandeling, en de onderzoeksvraag in een besluit. Voetnoten 1. Memories of a geisha. (2005)Marshall, Rob. United States, Columbia Pictures Industries, Inc., Dreamwordks L.L.C., Spyglass Entertainment Group LLC, Sony Pictures Home Entertainment Inc. Zoekmethode Bepaling van het onderwerp Mijn zoektocht naar een onderwerp verliep in verschillende stappen. Eerst stelde ik een lijst op met alle domeinen en punten waarvoor ik interesse heb: tatoeage van yakuza danspassen van geisha s prostitutie in Japan Japanse seksualiteit Ainu de economische en maatschappelijke omgeving van de landbouwers de yakuza als maatschappelijk fenomeen het organisatiesysteem van de okiya Ik botste meteen tegen de harde realiteit: sommige onderwerpen waren te ruim, of te beperkt. Daarbij moest ik, met behulp van encyclopedieën, internet en boeken het bronnenpotentieel bepalen, hetgeen voor sommige onderwerpen niet evident was. Na deze twee sorteringssessies besefte ik dus dat er niet zo veel onderzoeksthema s overbleven. Na het herbekijken van de lijst kon ik twee grote gemeenschappelijke punten identificeren: geisha s en prostitutie. Mijn derde stap was de licenciaatsverhandelingen te bekijken, om te zien welke onderwerpen al behandeld waren en hoe. Ondanks het feit dat de onderwerpen geisha, prostitutie, en seksualiteit, als onderwerp al genomen werden, stelde ik vast dat ze allemaal apart behandeld waren, zonder enige link met elkaar. Ik moest dus een link tussen mijn twee algemene en brede onderzoeksthema s vinden. Dit leidde tot een idee van onderwerp: de vergelijking van Geisha en prostitutie. Maar na bespreking met Mr Vanoverbeke werd beslist zich te beperken tot het onderwerp: de geisha. Zo werd dus mijn onderwerp gekozen: Geisha: oorsprong en evolutie doorheen de geschiedenis. Trefwoorden Trefwoorden zijn belangrijk om goede informatie te vinden. Voor dit werk heb ik geen grote aantal trefwoorden gebruikt want ze omvatten meestal alles wat ik zocht. Ten eerste haalde ik inspiratie direct uit mijn onderzoeksvraag. Verder bleek ook encyclopedieën uit de Oost-Aziatische bibliotheek als The Kodansha encyclopedia of Japan, handig bij mijn zoektocht naar trefwoorden.

3 3 of 10 5/12/ :13 Geisha is veruit het belangrijkste trefwoord dat zeer snel tot veel omvattende informatie leidt. Dit verklaart de beperktheid van de onderstaande trefwoordenlijst. Engels Geisha Hōkan Yoshiwara Kabuki Gion Japans 芸者幇間吉原歌舞伎祇園 Ik begon de eigenlijke zoektocht naar bronnen in de Oost-Aziatische Bibliotheek van de Katholieke Universiteit Leuven, waar ik ten eerste naar licentiaatsverhandelingen, boeken en tijdschriften over mijn onderwerp zocht. Daarna consulteerde ik de online databanken JSTOR, NACSIS Webcat en Worldcat, en Librisource om relevante boeken, academische artikels en overige informatie op te zoeken. Vervolgens zocht ik op internet met full-text zoekmachines als Google, index zoekmachines als Yahoo!. Verder zocht ik ook op Wikipedia, en keek voorts op een aantal nieuwssites zoals Google News. Sortering van Ik heb in mijn zoektocht heel veel bronnen gevonden, sommige min of meer uitvoerig handelend over het ganse onderwerp, anderen beperken zich tot één onderdeel van mijn geplande hoofdstukken. Daarom heb ik de werken in 2 groepen gescheiden: de primaire bronnen en de secundaire bronnen. In de primaire bronnen, de belangrijkste bronnen, kan men boeken terugvinden die exclusief over geisha's handelen. In de tweede categorie vinden we romans of boeken die hierover slechts gedeeltelijk gaan. De primaire bronnen Oost-aziatische bibliotheek Licentiaatsverhandelingen Bonnaffé, Séverine. Geisha. Een vergelijkende studie: vroeger en nu. Licentiaatverhandeling, Japanologie, Katholieke Universiteit Leuven, , Is recent, en de definitie van Geisha is er breed uitgelegd. Maar ik ga dit onderwerp niet in hetzelfde invalshoek gebruiken, aangezien ik het in zijn historische omgeving wil analyseren. Boeken Seigle, Cecilia Segawa. Yoshiwara: the glittering World of the Japanese courtesan, Honolulu(Hawaii): University of Hawaii press, Dit boek bevat één zeer relevant hoofdstuk: Rise of the Geisha: An age of glitter and tragedy, en daarnaast bespreekt het de geschiedenis van Yoshiwara, maar is wel oud. Niettemin bespreekt het bespreekt wel mijn thema, maar op een andere manier: de behandeling van de Geisha is beperkt tot het leven van de geisha's in de stad van Yoshiwara, en geeft meer aandacht aan de Edo-Periode. Daarenboven spreekt de auteur vanuit het standpunt van moderne vrouw die het systeem van deze periode op een kritische manier bespreekt. Louis, Lisa. Butterflies of the night, mama-san, geisha, strippers and the Japanese man they serve, New York: Weatherhill, 1992.

4 4 of 10 5/12/ :13 Is wel een oud werk, maar heeft als voordeel dat Louis een student was die een studentenjob in een bar genomen had. Daarenboven heeft ze persoonlijke intervieuws van hostessen en geisha gemaakt, en de basis van de behandeling ligt aan haar ervaring, wat een interressante punt is. Bevat bevoorbeeld, The geisha World, en Customers. Downer, Lesley. Women of the pleasure quarters: the secret history of the geisha, New York: Broadway books, Veel recenter, en de auteur is een goed bekend in het milieu. Ze heeft vaak reviews en artikels in boeken geschreven en besprekingen gedaan voor instellingen zoals Japan Society, Asia House, the Royal Geographic Society en voor Asia House in the British Museum [1]. Daarom kan ik zeker vertrouw hebben in dat boek. Handelt veel over geisha's, bijvoorbeeld Japan before the Geisha, The world of the Geisha, Becoming a Geisha. Kodansha Ltd. An Illustrated Encyclopedia, Tokyo: Kodansha Ltd, Referenties uit tijdschriften Monumenta Nipponica Review gevonden in Monumenta Nipponica, Vol.59, no.1(20004):pp Masuda, Sayo. Autobiography of a Geisha, Columbia: Columbia University Press, Masuda geeft hier een inzicht van martelling, verkrachting, vreedheid en suksuele verslaving, wat heel verschillend is van andere boeken die vaak over de schone kimono's, schmink, enz.bespreken. Het werd eerst gepubliceer in 1957 onder Japanse titel, Geisha: Kutō no hanshōgai. Dit werk komt eigenlijk van een verhaal dat de auteur naar het vrouwentijdschrift Shufu no tomo voor de jaarlijks wedstrijd "True stories by women" opgestuurd heeft. Zij won de 2de prijs. Daarenboven heeft G.G.Rowley voor de vertaling gezorgd en heeft er een informatieve inleiding, een bibliografie en enkele nota's toegevoegd. Men mag toch opmerken dat meer dan een helft van het boek over haar pensionering gaat. Het kan dus heel interessant zijn om te zien wat een geisha kan worden na dat ze haar beroep beëindigt. Internet Librisource [2] Iwasaki, Mineko. Brown, Rande. Geisha: A life, Washington: Washington square Press, Recente werk, van 5 jaar geleden. Iwasaki Mineko is zelf een geisha tot haar 29 jaar, en was een heel bekende geisha. [3]. Dit boek gaat over het leven van de geisha's, geïnspireerd door haar eigen leven. Andere Downer, Lesley. Geisha de verborgen geschiedenis van een wereld die aan het verdwijnen is, Amsterdam: De Bezige bij, Recent werk,geschreven door Lesley Downer, die vaak reviews en artikels in boeken geschreven heeft en

5 5 of 10 5/12/ :13 besprekingen gedaan voor instellingen zoals Japan Society, Asia House, the Royal Geographic Society en voor Asia House in the British Museum [4]. Daarom kan ik zeker vertrouw hebben in dat boek. Dit is één uitlegboek die de cultuur van de geisha's grondig uitlegt, met daarenboven een praktische verklarende woordenlijst. Dalby, Liza. Geisha, Amsterdam: Ambo, Een 9-jaar-oud werk, heel interressant want het gaat over een Amerikaanse vrouw die één jaar lang als geisha gewerkt heeft. Naast het dagelijks leven, bespreekt de auteur ook de geschiedenis, en de tecnische vaardigheden van de geisha. Downer, Lesley. Madame Sadayakko: The Geisha who seduced the west, London: Review, Recent werk,geschreven door Lesley Downer, die vaak reviews en artikels in boeken geschreven heeft en besprekingen gedaan voor instellingen zoals Japan Society, Asia House, the Royal Geographic Society en voor Asia House in the British Museum [5]. Daarom kan ik zeker vertrouw hebben in dat boek. Di boek is een biografie van één van de bekendste geisha's tijdens de 19de eeuw, uit de getuigenis van de familie en kennissen van de geisha zelf. Iwasaki, Mineko. Geisha of Gion: The memoir of Mineko Iwasaki, Sydney: Simon & Shuster, Werk van 8 jaar geleden, autobiografie van Mineko Iwasaki, die heel bekende geisha is. [6] De secundaire bronnen Oost-aziatische bibliotheek Licentiaatsverhandelingen Buekers, Ann. De vrouw in Tokugawa-Japan: Beschrijvende analyse. Licentiaatsverhandeling, Japanologie, K.U.Leuven, Wiens vierde hoofdstuk de courtisane en de Geisha in Tokugawa Japan behandelt. Maar dit werk dateert van , wat al 16 jaar geleden is, en de definitie is wel te beperkt, aangezien dat het over een algemene overzicht van de vrouw in Tokugawa-Japan gaat, en dat mijn paper exclusief de geisha's verhandelt. Thys, Katrien. De Japanse vrouw: Een onderzoek naar de positie van de vrouw in de Japansemaatschappij, gezien door de Japanse massamedia. Licentiaatsverhandeling, Japanologie, K.U.Leuven, Bevat een deel over de Geisha in het derde hoofdstuk. Maar dit werk is ook verouderd, aangezien dat het 13 jaar oud is.de invlashok van deze paper is ook veranderd, aangezien dat het over de massamedia gezien is. Het lijkt nochtans interessant om de mediabeeld van de geisha's in de moderne Japan te vermelden. Boeken Leiter, Samuel L. A kabuki reader: history and performance, East gate books Japan, Japan in the modern world, Armonk (N.Y.): Sharpe, Dit boek geeft een goede beschrijving van het begin van Kabuki, en is recent. Brandon, James R. Malm, William P. Shively, Donald H. Studies in Kabuki: its acting, music and

6 6 of 10 5/12/ :13 historical context, East-West Center. A culture learning institute monograph, Honolulu: University press of Hawaii, Dit boek is het meest relevante want het beschrijft op een gedetailleerde manier de oorsprong van Kabuki en zijn links met geisha's, met concreet, de hoofdstukken: The Social Environment of Tokugawa Kabuki, The Beginnings of Kabuki. Jammer genoeg is het heel oud, en het is daarom dat ik het bovengemelde boek samen gebruiken, om een juiste en minder verouderde analyse te maken. De becker,j.e. The nightless city or the History of the Yoshiwara Yukwaku, Tokyo: ICG-muse, Bevat één relevant deel, Hōkan en Geisha. Is 8-jaar-oud, maar bespreekt de Geisha alleen in de context van Yoshiwara, en besteedt meest belang aan de algemene prostitutie. Toch is het interessant om te vermelden dat het de hōkan bespreekt, wat niet vaak bespreekt wordt. Referenties uit tijdschriften Internet Wikipedia Deze bronnen zijn de minst betrouwbaar van allemaal, maar bevatten soms interessante referenties naar vershillende werken. Wikipedia. Geisha. 08/04/2008 < Wikipedia. Okiya. 08/04/2008 < Wikipedia. Yoshiwara. 08/04/2008 < Andere Golden, Arthur. Memories of a Geisha, New York: Vintage Contemporaries, Heel beroemd boek, van 8 jaar geleden. Omdat het een roman is, beschouw ik het als een secundaire bron. Bevat toch relevante elementen uit het dagelijks leven van de geisha in de 20ste eeuw. Inoue, Yuki. Mémoires d une Geisha, Arles: Editions Philippe Picquier, Een 15-jaar-oud roman, die over het leven van één geisha van de 20ste eeuw gaat. Vande Walle, Willy, "Geschiedenis van Japan tot 1868", cursus gedoceerd in de kader van het vak 'Geshiedenis van Japan tot 1868',Katholieke Universiteit van Leuven, Leuven, Acco,2004. Van de Walle, Willy "Een geschiedenis van Japan: Van Samurai tot soft power, cursus gedoceerd in het kader van het vak, 'Geshiedenis van het moderne Japan,Katholieke Universiteit Leuven,Leuven,Acco, Deze 2 cursussen zijn recent en relevant voor mijn korte inleiding van de besproken perioden van mijn toekomstige paper. Situering van de bronnen volgens de hoofstukken De situering van bronnen volgens de hoofstukken is een belangrijke deel van dit paper want het bepaalt hoe en waarom ik mijn bovengemelde bronnen ga gebruiken.

7 7 of 10 5/12/ :13 Zoals ik al in mijn inleiding vermeld had, zal ik mijn werk als volgt onderverdelen: Inleiding: wat is een geisha? Deel 1: Geschiedenis Van Tokugawa Periode tot de Meiji Periode Van Meiji Periode tot de tweede Wereldoorlog Van De tweede Wereldoorlog tot het heden Met telkens een korte inleiding tot de genoemde perioden met behulp van Kodansha Ltd.Kodansha Ltd. An Illustrated Encyclopedia Tokyo: Kodansha Ltd Dat vind ik nuttig om het element geisha in zijn correcte historische omgeving te situeren, en om de lezer een goed overzicht te geven waarom de condities van geisha's doorheen de geschiedenis veranderd zijn. Deel 2: Het geishaleven Het beroep De opleiding De organisatie Besluit Verder citeer ik nu de gesorteerde bronnen volgens hun belang bij elk hoofdstuk. Maar omdat mijn primaire bronnen alle elementen omvatten, zal zullen ze bij het behandelen van alle hoofdstukken aan bod komen. Om het lezen van de volgende lijst te vergemakkelijken, citeer ik alleen de ssecundaire bronnen, omdat de primaire bronnen overal gebruikt worden. Inleiding: wat is een geisha? In dit eerste deel van mijn werk wens ik een definitie van de term geisha te geven en een korte inleiding tot wat de lezer zal verwachten. Dit is een belangrijke deel om een begripsverwarring te vermijden, en om de lezer voor te bereiden. De becker,j.e. The nightless city or the History of the Yoshiwara Yukwaku, Tokyo: ICG-muse, Wikipedia.Geisha.08/04/2008 < Nu dat de term geisha duidelijk gedefinieërd is, bespreek ik geisha's in hun historische context, hun oorsprong, hun ontstaan, en hun ontwikkeling doorheen de geschiedenis, om een beter inzicht te krijgen over de organisatie en het leven van een geisha. Deel 1: Geschiedenis Ik heb het eerste deel in 3 hoofdstukken verdeeld, om het inzicht over de hele ontwikkeling van de geishawereld te vergemakkelijken, met telkens een korte inleiding tot de vermelde periode. Deze indeling komt goed overheen met de grote lijnen van de evolutie van de geishageschiedenis. Van Tokugawa Periode tot de Meiji Periode

8 8 of 10 5/12/ :13 Buekers, Ann. De vrouw in Tokugawa-Japan: Beschrijvende analyse. Licentiaatsverhandeling, Japanologie, K.U.Leuven, Leiter, Samuel L. A kabuki reader: history and performance, East gate books Japan, Japan in the modern world, Armonk (N.Y.): Sharpe, Brandon, James R. Malm, William P. Shively, Donald H. Studies in Kabuki: its acting, music and historical context, East-West Center. A culture learning institute monograph, Honolulu: University press of Hawaii, Lindsey, William R. Fertility and Pleasure: Ritual and Sexual values in Tokugawa Japan, Honolulu: University of Hawaii Press, 2006 Markus, Andrew. Shogakai: Celebrity Banquets of the Late Edo Period, Harvard Journal of Asiatic Studies, Vol 53, No 1(1993), pp De becker,j.e. The nightless city or the History of the Yoshiwara Yukwaku, Tokyo: ICG-muse, Vande Walle, Willy, "Geschiedenis van Japan tot 1868", cursus gedoceerd in de kader van het vak 'Geshiedenis van Japan tot 1868',Katholieke Universiteit van Leuven, Leuven, Acco,2004. Wikipedia. Yoshiwara. 08/04/2008 < Van Meiji Periode tot de tweede Wereldoorlog Golden, Arthur.Memories of a Geisha, New York: Vintage Contemporaries, 2000 Van de Walle, Willy "Een geschiedenis van Japan: Van Samurai tot soft power, cursus gedoceerd in het kader van het vak, 'Geshiedenis van het moderne Japan,Katholieke Universiteit Leuven,Leuven,Acco, Van De tweede Wereldoorlog tot het heden Robertson, Jennifer. Takarazuka: Sexual Politics and Popular Culture in Modern Japan, California: University of California Press, Thys, Katrien. De Japanse vrouw: Een onderzoek naar de positie van de vrouw in de Japanse maatschappij, gezien door de Japanse massamedia. Licentiaatsverhandeling, Japanologie, K.U.Leuven, Bennett, James G.My Father s Geisha: Delacorte Press, Golden, Arthur.Memories of a Geisha, New York: Vintage Contemporaries, 2000 Yomiuri Shimbun. The New generation geisha, The Statement, 15/03/2008. Van de Walle, Willy "Een geschiedenis van Japan: Van Samurai tot soft power, cursus gedoceerd in het kader van het vak, 'Geshiedenis van het moderne Japan,Katholieke Universiteit Leuven,Leuven,Acco, 2007.

9 9 of 10 5/12/ :13 Deel 2: Het geishaleven Nu dat men een goed inzicht heeft over de historische context en ontwikkeling, ga ik dieper in op het basisthema van dit werk, namelijk het leven van de geisha, haar beroep, haar opleiding, en de organisatie, met de verschillen tussen het verleden en het heden. Men zal merken dat ik voor deze indeling niet veel secundaire bronnen heb, want het wordt heel uitgebreid uitgelegd door de primaire bronnen. Het beroep Golden, Arthur.Memories of a Geisha, New York: Vintage Contemporaries, 2000 Gallagher, John. Geisha: A unique World of traditon, Elegance and Art, London: PRC Publishing Ltd., 2003 Wikipedia.Geisha.08/04/2008 < Bennett, James G.My Father s Geisha: Delacorte Press, De opleiding Inoue, Yuki. Mémoires d une Geisha, Arles: Editions Philippe Picquier, 1993 Golden, Arthur.Memories of a Geisha, New York: Vintage Contemporaries, 2000 Gallagher, John. Geisha: A unique World of traditon, Elegance and Art, London: PRC Publishing Ltd., 2003 Savaresse, Nicola. Fowler, Richard. A Portrait of Hanako, Asian Theatre Journal, Vol 5, No1(1988), pp Wikipedia.Geisha.08/04/2008 < De organisatie Besluit Gallagher, John. Geisha: A unique World of traditon, Elegance and Art, London: PRC Publishing Ltd., 2003 Golden, Arthur.Memories of a Geisha, New York: Vintage Contemporaries, 2000 De becker,j.e. The nightless city or the History of the Yoshiwara Yukwaku, Tokyo: ICG-muse, Longstreet, Stefen. Longstreet, Ethel.Yoshiwara: city of the senses, New York: David McKay, 1970 Wikipedia. Okiya.08/04/2008<

10 10 of 10 5/12/ :13 Het werk wordt afgesloten met één besluit. Besluit Dit werk heeft me verplicht na te denken over de te gebruiken methodologie, en over het nut over een methodologie te beschikken. Ik heb nu een klare kijk op de deelonderwerpen, hun volgorde en de indeling van de hoofdstukken van mijn paper. Ik heb ook vastgesteld dat er voldoende bronnen beschikbaar zijn om elk deelonderwerp te documenteren. Ik ben klaar, en kijk er naar uit, dit onderwerp dat reeds geruime tijd mijn latente interesse heeft uit te diepen. Voetnoten Lesley Downer. 30/05: Wikipedia. Mineko Iwasaki.30/05/ Lesley Downer. 30/05: Lesley Downer. 30/05: Wikipedia. Mineko Iwasaki.30/05/ Ontvangen van "" Deze pagina is het laatst bewerkt op 30 mei 2008 om 13:19. De inhoud is beschikbaar onder de a Creative Commons Attribution-Noncommercial-Share Alike 2.0 Belgium License.