De kracht van indicatoren Van systeemmanagement tot duurzame veiligheid

Transcriptie

1

2 De kracht van Van systeemmanagement tot duurzame veiligheid Ir. Paul Olivier Faculty, Antwerp Management School Vinçotte Group Manager Certification

3 Drie generaties veiligheid Het nieuwe paradigma : het betrokkenheid paradigma Drie generaties veiligheid Het nieuwe paradigma : het betrokkenheid paradigma vooruitgang Betrokkenheid paradigma Systeem paradigma Technisch paradigma tijd

4 ISO 9001:2008 ISO 14001:2004 OHSAS 18001:2007 Rubriek 4.4.1: Middelen, taakverdeling, verantwoordelijkheid, toerekenbaarheid en bevoegdheid; directie draagt de eindverantwoordelijkheid voor de arbeidsomstandigheden en het managementsysteem & beschikbaarheid van middelen en taakverdeling vast te stellen, verantwoordelijkheden en toerekenbaarheden toe te wijzen, bevoegdheden te delegeren, te documenteren en kenbaar te maken directieverantwoordelijke inrichten, implementeren, onderhouden van het systeem...&...prestaties rapporteren aan de directie alle personeelsleden met mgtverantwoordelijkheid... moeten betrokkenheid aantonen bij de continue verbetering.. de personen in de werkomgeving moeten hun verantwoordelijkheid nemen voor aspecten van arbeidsomstandigheden die zij kunnen beheersen,

5 Procesbenadering Veiligheid = stelsel van processen of afspraken binnen de organisatie Uitvoeren van participatieve risicoanalyse Kwalificaties opzetten voor veiligheidsfuncties Maandelijkse werkplaatsinspecties uitvoeren Trimestrieel veiligheidsflashes op intranet zetten Ongeval- en incidentenanalyse uitvoeren Instructies opstellen voor veiligheidskritische operaties Schadegevallen registeren en analyseren Jaarlijkse noodplanoefening organiseren Branddetectie-installatie onderhouden en keuren PBMs en CBMs aanschaffen Nieuwe installaties in dienst stellen Onthaal van nieuwe medewerkers

6 PDCA Zorgsysteem : 14 systeemelementen ACT Veiligheidsonthaal organiseren Infoflashes op intranet Veiligheidspromotiecampagnes Toolboxmeetings op de vloer Middle management meetings veiligheid Comité meetings Incident Accident Analyse Management Review Correctieve & preventieve acties PDCA Zorgsysteem 14 Systeemelementen Beleid Doelstellingen Structuur & Middelen RIE & Wetgeving PLAN Measuring & Monitoring Communicatie & participatie CHECK Interne & externe audit Training & Kwalificatie DO Inspectie, keuring & observatie Informatie & Documentatie Medische & gezondheidszorg Operat.beheersing & noodplanning

7 Systeemdenken: inbedden in een organisatie Nodige vaardigheden om te sturen Ondersteunen, rechtvaardigheidsgevoel, waarden, respectvol, kan team samenhouden Kennisbank, complexiteit Toekomstgericht, kent veel mensen, overtuigen, communicator, conceptueel ACT CHECK PLAN DO Detailgericht, kritisch, houdt zich aan strikte regels, nauwgezet Analytisch, gaat van taak naar taak, beslist snel, resultaatgericht, houdt van schema s, efficiënt, tijdsbewust

8 administratie aankoop productie onderhoud opslag verkoop Vergunningen, procedures en instructies Vergunningen, procedures en instructies Invoeren en onderhouden van maatregelen om tot aanvaardbaar risico te komen Incidenten en accidenten noodsituaties zijn het gevolg van fouten en overtredingen

9 administratie aankoop productie onderhoud opslag verkoop Vergunningen, procedures en instructies Vergunningen, procedures Regels en zijn instructies onwerkbaar Regels zijn niet beschikbaar Regels zijn niet verspreid of uitgelegd Regels uitgelegd maar niet begrepen Iedereen overtreedt de regels Niemand houdt toezicht op de regels Invoeren en onderhouden van maatregelen om tot aanvaardbaar risico te komen Incidenten en noodsituaties accidenten zijn het gevolg van fouten en overtredingen

10 Project management - De γ organisaties Aktie plan 3 : invoeren van PBM s Aktie plan 2 : invoeren van nieuwe brandblussers Aktie plan 1 : invoeren van veiligheidsinstructie WAT WIE WAARMEE WANNEER Jaaraktieplannen Vijfjaarlijksaktieplan

11 Systeemmanagement - De β organisaties Dynamisch risicobeheersingsysteem ACT Incident Accident Analyse Correctieve & preventieve acties Beleid Doelstellingen RIE & Wetgeving PLAN Management Review Structuur & Middelen Measuring & Monitoring Communicatie & participatie CHECK Interne & externe audit Training & Kwalificatie DO Inspectie, keuring & observatie Medische & gezondheidszorg Informatie & Documentatie Operat.beheersing & noodplanning

12 Prestatiemanagement - De α organisaties Bestaansreden: voor wie en waarom Mission Geeft richting op lange termijn via waarden Policy System Verzameling procedures legt de onderlinge werkingsafspraken vast Sturen via boordtabellen, Indicatoren en streefwaarden Veiligheid is strategisch Systemen, processen en om: resultaten te volgen: feedback prestaties te stuwen: feedforward Processes KPI s Targets

13 VEILIGHEIDSBOORDTABEL EENHEID 1 Meetwaarde 1 Gemiddelde Mediaan Bedrijfsboordtabel trimester 2010 waarde P1 veiligheidsdoelstellingen 9,8 10 9,8 P2 RIE 's & nieuwe werkposten 7,3 8,5 8,3 P3 jobdescripties & veilghdsfuncties 8,7 9,8 9,2 A1 accident analyses & accidenten 6,2 7,1 6,8 A2 corr & prev maatregelen 6,2 7,3 6,8 A3 mgt reviews 9,1 10 stressonderzoeken D1 6,2 6,2 noodoefeningen Streefwaarden D2 8,3 8,7 8,3 Meetwaarden Boordtabellen D3 kwalificaties 7,9 8,3 7,3 Reload of the matrix D4 toolboxen 6,7 7,9 7,3 informatie &

14 Prestatie Piramide Prestatie Piramide Level I Resultaat I. Veiligheidsresultaten Level II Systeem II. Veiligheid zorgsysteem Act Check Plan Do Level III Operationele III. Operationele veiligheid

15 Resultaat Resultaat gebied Veiligheid INDICATOR Streef Meet #Dodelijke ongevallen eigen werknemers # Dodelijke ongevallen contractors #Dodelijke arbeidsongevallen interims Prestatie Piramide Frequentiegraad van eigen werknemers Frequentiegraad van contractors Frequentiegraad van interims Level I Resultaat I. Veiligheidsresultaten Ernstgraad eigen werknemers Ernstgraad derden Ernstgraad interims Level II Systeem Level III Operationele II. Veiligheid zorgsysteem III. Operationele veiligheid Act Check Plan Do # Schadegevallen / jaar # Incidenten /jaar # Bijna ongevallen /jaar Jaarlijkse premie arbeidsongevallen Jaarlijkse premie schadegevallen # dagen zonder ongeval # wegwerkongevallen andere...

16 Resultaat Resultaatgebied INDICATOR Streef Meet Gezondheid (eventueel uitsplitsen naar eigen werknemers, contractors, interims) Prestatie Piramide Level I Resultaat Level II Systeem I. Veiligheidsresultaten II. Veiligheid zorgsysteem Act Check Plan Do # EHBO verzorgingen /jaar # aangevraagde en erkende beroepsziekten # ziektedagen per jaar # dagen werkverlet / jaar # gezondheidsklachten bij arbeidsgeneeskundige dienst graad van absenteïsme Body Mass Index (BMI) % spontaan aangevraagde medische onderzoeken andere... Level III Operationele III. Operationele veiligheid

17 Systeem SYSTEEM ELEMENT PROCES INDICATOR STREEF- WAARDE Training & kwalificatie Bij aanwerving van nieuwe werknemers de veiligheidsregels en procedures uiteenzetten # introductie gesprekken / # nieuwkomers 100 % Prestatie Piramide De werknemers de basisopleiding operationele veiligheid geven na hun proefperiode # basisopleidinge n / # ingeschreven werknemers 100 % Level I Resultaat I. Veiligheidsresultaten Jaarlijks alle medewerkers een opfrissing geven van de basisveiligheidsregels #opfrissingen / # medewerkers 80 % Level II Systeem Level III Operationele II. Veiligheid zorgsysteem III. Operationele veiligheid Act Check Plan Do De werknemer de aangepaste veiligheidsopleiding geven bij overgang naar een nieuwe functie # specialisatie opleidingen / # gepromoveerde werknemers 70 % De nieuwkomers laten begeleiden door een peter en kwalificeren voor kritische taken # gekwalificeerde n/ # nieuwkomers voor kritische taken 100 %

18 Systeem SYSTEEM ELEMENT PROCES INDICATOR STREEF- WAARDE Interne & Externe Audit Jaarlijks alle processen intern auditeren door intern gekwalificeerde auditoren # geauditeerde processen / # processen 100 % Prestatie Piramide Level I Resultaat Level II Systeem I. Veiligheidsresultaten II. Veiligheid zorgsysteem Act Check Plan Do Jaarlijks alle processen extern auditeren door een certificatie instelling 1/ jaar externe audits uitgevoerd 100 % Level III Operationele III. Operationele veiligheid Driejaarlijks een benchmark audit laten uitvoeren door het moederbedrijf 1/3 jaar uitgevoerd 100 %

19 Operationele Actieplannen Indicator Streef waarde Meet waarde Kleur code Uitvoeren van ATEX zonering % uitgevoerd 100% 10% NOK Aanbrengen van nood en veiligheidsverlichting en pictogrammen % aangebracht 100% 70% OK Aanbrengen van noodstoppen en veiligheidsbarrières % uitgevoerd 100% 50% +/- Prestatie Piramide Aanpassen machines aan richtlijn arbeidsmiddelen Aanpassen van opslag gevaarlijke stoffen % uitgevoerd 100% 10% NOK Level II Level I Resultaat I. Veiligheidsresultaten % uitgevoerd 100% II. Veiligheid Act Plan Systeem 50% +/- Level III Operationele zorgsysteem III. Operationele veiligheid Check Do

20 Resultaat gebied SCA Eenheid 1 RESULTATENBOORDTABEL WELZIJN Resultaat Evolutie Veiligheid SCA 001 Frequentiegraad SCA 002 SCA 003 SCA 004 Ernstgraad Globale ernstgraad Wegwerkongevallen Gezondheid SCA 005 Absenteïsme SCA 006 SCA 007 BMI Beroepsziekten Prestatie Piramide Psycho Sociaal SCA 008 SCA 009 SCA 0010 Werkdruk (Wd) Stressklachten Ergonomie SCA 0011 WRMSD SCA 0012 Klachten ongewenst gedrag Systeem Ergonomische klachten Level II Level I Resultaat Level III Operationele I. Veiligheidsresultaten II. Veiligheid zorgsysteem III. Operationele veiligheid Act Check Plan Do Hygiëne SCA 001 Geluidbescherming SCA (Lagging) SCA 0013 Ademhalings bescherming SCA 0014 Chemische producten Verfraaiing SCA 0015 Orde en netheid Leefmilieu SCA 0016 Extern lawaaioverlast Kleurencodes groen= beter dan vorig jaar blauw = idem als vorig jaar rood = slechter dan vorig jaar

21 Prestatie Piramide Level I Resultaat Level II Systeem Level III Operationele SPI (Leading) I. Veiligheidsresultaten II. Veiligheid zorgsysteem SPI Eenheid 1 Wetgeving 10 Incid en 8 6 Corr en Medisch Boordtabel Eenheid SPI 001 Plan Wetgeving 3,5 4,5 7,2 III. Operationele veiligheid Act Check Plan Do Interne Inspecties SPI 002 Plan RIE's 7,1 5,5 6,5 SPI 003 Do Veilighdsonthaal 8,2 7,2 7,2 SPI 004 Do Veilighdkringen 7,5 6,5 7,5 SPI 005 Do Veilighds opleiding 5,5 3,7 4 SPI 006 Do Noodoefeningen 4,5 4 5,5 SPI 007 Check Inspecties 6 5,5 6,2 SPI 008 Check Interne audits 7,5 6,2 7 SPI 009 Check Medisch toezicht 7,5 7 7,8 SPI 010 Act Corr en prev maatregelen 7 7,8 7 SPI 011 Act Incid en accid analyse 10 8,5 8,5 RIE's Noodoef Veilighds Veilighdk Veilighds Gemiddelden 6,4 6,0 6,

22 Numerieke beoordeling van Resultaatindicator: wegwerkongevallen Aantal wegwerkongevallen x Ww = Totaal aantal gereden km Resultaatindicator: absenteïsme Aantal dagen afwezigheid A = x 100% Totaal aantal theoretisch beschouwde dagen Resultaatindicator: werkdruk Wd = Resultaatindicator: WRMSD WRMSD Frequentiegraad (Incident Rate) IR= WRMSD (Prevalence Rate) PR=

23 Opstellen van indicatorbladen Indicator Noodoefeningen Level 3 Indicator Systeem compone nt: Proces Uitvoeren van jaarlijkse noodoefening Proces owner: Doelstelling proces Paraatheid van bedrijf verzekeren door het uitvoeren van jaarlijkse noodoefening voor elke afdeling van het bedrijf volgens een passend scenario, met verslaggeving waarin het verloop van de oefening wordt geëvalueerd met reacties van alle deelnemende partijen Definitie indicator Het aantal oefeningen dat in het kalenderjaar zijn doorgegaan conform de noodoefeningprocedure Wijze van meting Op basis van het aantal conforme verslagen van noodoefeningen Periodiciteit meting: van 1/ jaar Numerieke beoordeling Uitgedrukt in % Streefwaarde meer dan 30 % van de vereiste oefeningen gingen door meer dan 65 % van de vereiste oefeningen gingen door meer dan 85 % van de vereiste oefeningen gingen door Bijzonderheden: Ingeval van ploegensysteem moeten de oefeningen voor elke ploeg uitgevoerd worden. Dit betekent dat voor 2 ploegensysteem er jaarlijks 2 oefeningen moeten gebeuren

24 Bedrijfsmomentum: De α organisaties Bedrijfsmomentum Mobiliserende energie van een organisatie Bedrijfsenergie Visionair leiderschap Authenticiteit van Level I leiding Maturiteit van medewerkers Connectie met omgeving Level II Oorspronkelijke inspiratie I. Welzijnsresultaten Act II. Zorgsysteem Check Plan Do Level III III. Operationele veiligheid Zero is not a number, it s a vision

25