Het gebruik van Webjes, Weetjes en Webpaden in het Basisonderwijs. door. André Manssen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Het gebruik van Webjes, Weetjes en Webpaden in het Basisonderwijs. door. André Manssen"

Transcriptie

1 Het gebruik van Webjes, Weetjes en Webpaden in het Basisonderwijs door André Manssen

2 Inleiding Meester Jack Nowee (Basisschool 'De Akker' Boskoop) heeft de afgelopen jaren een breed scala aan online lesmateriaal gemaakt voor de diverse leerjaren van het basisonderwijs. Zijn Webjes, Weetjes en online computeropdrachten beter bekend onder de namen: Doe-paden, Kies-paden, Mini-paden en Webpaden zijn niet meer weg te denken uit het basisonderwijs en kennen intussen vele gebruikers. Behalve voor het gebruik bij een les (digitaal schoolbord), biedt het materiaal ook prachtige mogelijkheden om te gebruiken bij thema's of projecten op school en biedt het mogelijkheden tot verdieping (differentiatie), extra werk (voor hen die klaar zijn met het 'gewone' werk) en bij zelfstandig werken (het gebruik van computers, bijvoorbeeld in het circuitmodel. Ook kan dit materiaal heel goed worden gebruikt bij spreekbeurten en werkstukken. Al het lesmateriaal dat Jack Nowee heeft gemaakt is te vinden op webje.yurls.net. Hoewel er op de YURLS van Jack Nowee heel veel lesmateriaal te vinden is, beperkt deze brochure zich tot het geven van een aantal suggesties voor het gebruik van de Webjes, Weetjes en Webpaden in de groepen 6 7 en 8 en wordt aangegeven op welke manier je deze Webjes, Weetjes en Webpaden kunt inpassen in je jaarplanning voor geschiedenis en aardrijkskunde. André Manssen september André Manssen - SchoolAssistance Pagina 1

3 Inhoudsopgave Webjes en Weetjes 3 Doe-paden 4 Kies-paden 4 Mini-paden 5 Webpaden 5 Kenmerken van een Webpad 6 De Webpaden van Jack Nowee 7 Een jaarplan voor geschiedenis 9 Een jaarplan geschiedenis per groep 12 Webjes, Weetjes en Webpaden bij aardrijkskunde 13 Webjes, Weetjes en Webpaden bij biologie/natuur 15 Maak en keuze 15 Er zijn nog meer Webjes, Weetjes en Webpaden 16 Planning (kerkelijke) feestdagen en bijzondere dagen 17 Je planning snel en overzichtelijk vindbaar en aanklikbaar 18 Hoe kun je de Webjes, Weetjes en Webpaden inzetten 19 Tip: uitprinten van de werkbladen en antwoordenbladen 20 Tot slot André Manssen - SchoolAssistance Pagina 2

4 Webjes en Weetjes De Webjes zijn min of meer opgezet rond de gedachte van Meervoudige Intelligentie (Howard Gardner). Hij stelt dat kinderen (mensen) leren vanuit een 8-tal intelligenties. De rubrieken in de webjes geven dit aan. Omdat het erg lastig is, om in deze webjes de specifieke intelligenties (zoals Gardner ze bedoelt) te 'vangen', lopen met name het 'doen' en 'kijken' enigszins door elkaar. Deze twee rubrieken representeren a.h.w. het visueel-ruimtelijke en het lichamelijk-kinesthetische aspect. De webjes zijn ook uitermate geschikt, om kinderen vrij zelfstandig met een onderwerp aan de slag te kunnen laten gaan. Ook als uitgangspunt om bijvoorbeeld een werkstuk te maken, voldoen ze prima. In de Weetjes vind je alleen de onderdelen 'Taal', 'Kijken' en 'Doen' terug. Het materiaal waarnaar verwezen wordt in de Webjes en Weetjes is ook zeer goed klassikaal te gebruiken bij je lessen op het digitale schoolbord. Deze brochure beperkt zich tot de Webjes en Weetjes m.b.t. de zaakvakken aardrijkskunde en geschiedenis André Manssen - SchoolAssistance Pagina 3

5 Doe-paden Elk Doe-pad is gemaakt rond een bepaald thema. Op de Doepaden staan plaatjes. Elk plaatje is een link die verwijst naar een website waar de kinderen kunnen luisteren, kijken en spelletjes doen rond het thema van het Doe-pad. Bij de Doe-paden zijn een koptelefoon en/of geluidsboxen noodzakelijk. In principe kunnen de kinderen hierbij het meeste zelf. De linkjes spreken voor zich. Soms enige hulp bij het opstarten van een filmpje of een spelletje. Daarna weten ze het voor de volgende keer en kunnen ze eventueel elkaar helpen. De Doe-paden zijn bestemd voor de leerjaren 1 2 en 3. Een Doepad is ook heel geschikt voor klassikaal gebruik op het digitale schoolbord. Kies-paden Ook de Kies-paden zijn gemaakt rond een bepaald thema. En ook hier is elk plaatje een link. Een link die verwijst naar een website waar kinderen kunnen luisteren, kijken, kleuren, knutselen of spelletjes kunnen doen rond het thema van het Kies-pad. Een koptelefoon en/of geluidsboxen is wel noodzakelijk. Als leerkracht moet je wellicht even assisteren met het uitprinten van een werkblad, het opstarten van een filmpje o.i.d. Maar voor de rest kunnen de kinderen hier prima zelf mee uit de voeten. De Kiespaden zijn bestemd voor de leerlingen van groep 4 en 5. Ook de Kies-paden zijn geschikt voor gebruik op het digitale schoolbord André Manssen - SchoolAssistance Pagina 4

6 Mini-paden Een Mini-pad is een kort en relatief eenvoudig Webpad, bedoeld voor eind groep 4 en groep 5 (eventueel begin groep 6). Een Mini-pad heeft 4 opdrachten en 2 doe-opdrachten en maakt gebruik van School-TV Beeldbankfilmpjes. Een Mini-pad is in te zetten als keuzewerk, bij het documentatiecentrum, bij begrijpend lezen, maar ook uitstekend klassikaal te gebruiken met het digitale schoolbord. Webpaden Bij een Webpad moeten de leerlingen vragen beantwoorden en opdrachten uitvoeren. Om de antwoorden te vinden moeten de leerlingen verschillende websites bezoeken. Soms moeten ze een stukje lezen, een filmpje bekijken, of ergens naar luisteren. De antwoorden moeten de leerlingen opschrijven in het Worddocument (verwerkingsblad) dat ze op het Webpad kunnen vinden. Na de gewone vragen staan ook nog een aantal "doe-opdrachten". Deze opdrachten kunnen de leerlingen alleen of samen uitvoeren. Een Webpad is bedoeld voor de leerlingen van groep 6 7 en André Manssen - SchoolAssistance Pagina 5

7 Kenmerken van een Webpad Derdejaars studenten van de Faculteit Pedagogisch Onderwijs in Breda (Hogeschool Breda) hebben in de periode in het kader van hun studie een aantal webpaden gepubliceerd. Zij omschrijven een Webpad als een "werkblad voor kinderen waarmee ze op eigen niveau en interesse veilig informatie kunnen zoeken en verwerken op het wereldwijde web." Naar hun zeggen zijn de kenmerken van een Webpad: gericht op één onderwerp; maximaal drie (kindvriendelijke) internetsites; afwisselende opdrachten (lees-, schrijf-, doe-, etc); educatief vormend; zelfstandig uit te voeren. (Bron: Bij een Webpad staat één thema of onderwerp centraal. Bij dit thema of het onderwerp zijn een aantal verschillende websites gezocht die door de leerlingen bezocht moeten worden ten einde de antwoorden te vinden op een aantal vragen die staan op een los (papieren) werkblad. Dit kunnen zijn: open vragen, gesloten vragen en creatieve opdrachten. Van Osch noemt een Webpad een 'gesloten webwandeling': Webwandelingen kunnen open of gesloten zijn. Een gesloten webwandeling geeft de leerling concrete instructie en een stappenplan met aanwijzingen wat er gedaan moet worden. Als de leerling exact doet wat er staat, zal de opdracht met succes kunnen worden afgerond. (Bron: Marieke van Osch "Samen over het web wandelen" - Cos Jaargang 17 Nummer 6 - juni 2005) André Manssen - SchoolAssistance Pagina 6

8 De Webpaden van Jack Nowee De Webpaden van Jack Nowee zijn onder te brengen in een zevental categorieën: 1. aardrijkskunde 2. geschiedenis 3. biologie / natuur 4. feesten 5. wereldgodsdiensten 6. sport 7. kinderboekenweek 8. diversen Deze brochure beperkt zich tot de webpaden voor aardrijkskunde, geschiedenis, feesten en wereldgodsdiensten. 1. Aardrijkskunde 2. Geschiedenis 3. Biologie/natuur Europa Bergen *) Bodemschatten *) Klimaten Natuurgeweld Tropisch regenwoud Verenigde Staten Australië Strand en zee Prehistorie Oude Egypte Oude Grieken Romeinen Ridders Middeleeuwen Vikingen Stoommachine Kinderarbeid Grote uitvindingen 2 e Wereldoorlog Anne Frank Koude Oorlog Schilders Afval Insecten Seksuele vorming Bedreigde dieren Spinnen EHBO Zonnestelsel Sterrenkunde Elektriciteit Paddenstoelen Zintuigen Energie *) Vogeltrek *) Water *) *) Auteur Jeanny Moonen André Manssen - SchoolAssistance Pagina 7

9 4. Feesten 5. Godsdiensten 6. Sport Prinsjesdag Sinterklaas Kerstmis Vuurwerk Carnaval Pasen Halloween Islam Jodendom Boeddhisme Hindoeïsme Elfstedentocht Olympische Spelen Olympische Winterspelen WK 2010 South Africa 7. Kinderboekenweek 8. Diversen Snoep Poëzie Kinderboekenweek 2010 Efteling Sprookjes André Manssen - SchoolAssistance Pagina 8

10 Een jaarplan voor geschiedenis De Webpaden zijn heel goed te combineren met de overeenkomstige Webjes en Weetjes. Hieronder is een voorbeeld gemaakt van een 'jaarplan geschiedenis' voor groep 6-7 en 8 aan de hand van de geschiedeniscanon ( Canon Webjes / Weetjes Webpaden Tijd van jagers en boeren Hunebedden ongeveer 3000 voor Christus De eerste boeren Webje Prehistorie Webje Hunebedden Webpad Prehistorie Tijd van Grieken en Romeinen De Romeinse Limes van 47 tot ongeveer 400 Op de grens van de Romeinse wereld Tijd van monniken en ridders Willibrord De Friezen worden christenen Karel de Grote Keizer van het Westen Hebban olla vogala Ongeveer 1100 Begin van de Nederlandse taal Tijd van steden en staten Floris V Een Hollandse graaf en ontevreden edelen De Hanze Van 1356 tot ongeveer 1450 Handelssteden in de Lage Landen Webje Oude Grieken Webje Oude Egypte Webje Romeinen Weetje Romeinse Limes Weetje Sint Willibord Webje Kloosters Weetje Karel de Grote Webje Vikingen Weetje Hebban Olla Vogala Webje Middeleeuwen Webje Ridders en kastelen Weetje Floris de Vijfde Weetje De Hanze Webpad Oude Grieken Webpad Oude Egypte Webpad Romeinen Webpad Vikingen Webpad Middeleeuwen Webpad Ridders Tijd van ontdekkers en hervormers Erasmus ± Een beroemde humanist Karel V Nederland wordt één land De Beeldenstorm 1566 De strijd tussen de godsdiensten Willem van Oranje Vader van het vaderland De Republiek Een unieke regering in Europa Weetje Erasmus Weetje Karel de Vijfde Webje 80-jarige Oorlog Weetje Beeldenstorm Webje Willem van Oranje Weetje De Republiek Webje Ontdekkingsreizen Tijd van regenten en vorsten De VOC Nederland breidt uit over zee Webje De VOC Webje De Gouden Eeuw André Manssen - SchoolAssistance Pagina 9

11 De Beemster 1612 Nederland en het water De grachtengordel Stadsuitbreidingen in de 17e eeuw Hugo de Groot Bedenker van het moderne volkenrecht De Statenbijbel 1637 Het belangrijkste boek Rembrandt ± De grote schilders De Atlas Major 1662 De wereld in kaart Michiel de Ruyter Zeehelden en de macht van de Republiek Christiaan Huygens Wetenschap in de Gouden Eeuw Spinoza Op zoek naar de waarheid Slavernij ± Slaven in Amerika Buitenhuizen 17e en 18e eeuw Rijk wonen buiten de stad Weetje De Beemster Weetje Grachtengordel Weetje Hugo de Groot Weetje Statenbijbel Webje Rembrandt Webje Kunst door de eeuwen heen Weetje Atlas Major van Blaeu Weetje Michiel de Ruyter Weetje Christiaan Huygens Weetje Spinoza Weetje Slavernij Weetje Buitenhuizen Tijd van pruiken en regenten Eise Eisinga Verstand, kennis en wetenschap worden belangrijk De patriotten Crisis in de Republiek Napoleon Bonaparte De Franse tijd Webje Pruikentijd Weetje Eise Eisinga Weetje Patriotten Weetje Napoleon Tijd van burgers en stoommachines Koning Willem I Het koninkrijk van Nederland en België De eerste spoorlijn 1839 Sneller vervoer De Grondwet 1848 De belangrijkste wet van een land Max Havelaar 1860 Een klacht tegen de regering in Nederlands-Indië Weetje Koning Willem I Weetje Eerste spoorlijn Weetje De Grondwet Weetje Max havelaar Webpad Stoommachine Webpad Grote uitvindingen André Manssen - SchoolAssistance Pagina 10

12 Verzet tegen kinderarbeid 19e eeuw De fabriek uit, de school in Weetje Kinderarbeid Webje Industrie van toen en nu Webpad Kinderarbeid Vincent van Gogh Schilder in een nieuwe tijd Aletta Jacobs Mannen en vrouwen dezelfde rechten Tijd van wereldoorlogen De Eerste Wereldoorlog Neutraal in oorlogstijd De Stijl De kunst verandert helemaal De crisisjaren Het gaat niet goed in Nederland De Tweede Wereldoorlog Nederland bezet en bevrijd Anne Frank De Jodenvervolging Indonesië Een kolonie vecht zich vrij Weetje Vincent van Gogh Weetje Aletta Jacobs Weetje Eerste Wereldoorlog Webje Twee Wereldoorlogen Weetje De Stijl Weetje De Crisisjaren Webje De tijd van oma en opa Webje Tweede Wereldoorlog Webje Anne Frank Webje Indonesië Webpad Schilders Webpad 2 e Wereldoorlog Webpad Anne Frank Tijd van televisie en computers Willem Drees De verzorgingsstaat De watersnood 1 februari 1953 Het gevaar van het water De televisie vanaf 1948 Iedereen kijkt televisie Haven van Rotterdam vanaf ongeveer 1880 De poort naar de wereld Annie M.G. Schmidt Tegen de keurige Nederlanders Suriname en de Nederlandse Antillen vanaf 1945 De koloniën worden zelfstandig Srebrenica 1995 Hoe zorg je voor vrede in moeilijke tijden? Veelkleurig Nederland vanaf 1945 Een maatschappij met veel culturen Weetje Willem Drees Webje Nieuwste tijd Weetje Watersnoodramp Weetje Televisie Weetje Haven van Rotterdam Webje Annie M.G. Schmidt Weetje Suriname en de Nederlandse Antillen Weetje Srebrenica Weetje Multiculturele Samenleving Webpad Koude oorlog André Manssen - SchoolAssistance Pagina 11

13 De gasbel ? Het gas raakt op Europa vanaf 1945 Nederlanders en Europeanen Weetje De gasbel Weetje Europa Een jaarplanning geschiedenis per groep Met behulp van bovenstaand overzicht en de inhoudsopgave van je geschiedenismethode kun je nu een jaarplanning maken van de Webjes, Weetjes en Webpaden die je in jouw groep aan de orde laat komen. Voor groep 6 is de indeling van de Canon iets anders dan voor groep 7 en 8. Bekijk hiervoor de indeling voor groep 6 op Omdat geschiedenismethodes vaak concentrisch werken en met dezelfde thema's (maar met een andere onderwerpen) is het verstandig om afspraken te maken met je collega's uit de hogere en/of lagere groep wie welke Webjes, Weetjes en Webpaden aan de orde laat komen in zijn/haar groep. Dit om te voorkomen dat de leerlingen in enig jaar dezelfde Webjes, Weetjes of Webpaden maken André Manssen - SchoolAssistance Pagina 12

14 Webjes, Weetjes en Webpaden bij aardrijkskunde Ook voor aardrijkskunde kun je op deze manier een jaarplanning maken. In deze brochure wordt voor het gemak uitgegaan van de traditionele indeling: groep 6: Nederland (provincies); groep 7: Europa (landen); groep 8: de werelddelen; Mocht je een andere werkwijze hanteren, dan zet dan de inhoudsopgave van je methode in een tabel van drie kolommen. In de eerste kolom zet je de titels van de hoofdstukken, in de tweede kolom de titels van de bijpassende Webjes en Weetjes en in de derde kolom de bijpassende Webpaden. Groep 6: Nederland (provincies) Hoofdstukken / thema's methode Algemeen: Webjes / Weetjes Webje Friesland Webje Groningen Webje Flevoland Webje Drenthe Webje Overijssel Webje Gelderland Webje Noord-Holland Webje Zuid-Holland Webje Utrecht Webje Noord-Brabant Webje Limburg Webje Zeeland Webje Water Webje Weer Webje Aardappel Webje Strand en Zee Weetje Molens Webpaden Webpad Water *) Webpad Bodemschatten *) Webpad Strand en Zee *) Gemaakt door Jeanny Moonen André Manssen - SchoolAssistance Pagina 13

15 Groep 7: Europa Hoofdstukken / thema's methode Algemeen *) Gemaakt door Jeanny Moonen Webjes / Weetjes Webje België Webje Luxemburg Webje Frankrijk Webje Groot Brittannië Weetje Ierland Webje Noorwegen Weetje Zweden Weetje Denemarken Webje Italië Webje Spanje Weetje Portugal Webje Duitsland Weetje Oostenrijk Weetje Zwitserland Weetje Bergen Webje Weer Webpaden Webpad Bergen *) Webpad Europa Groep 8: Werelddelen Hoofdstukken / thema's methode Algemeen Webjes / Weetjes Webje Azië Webje China Webje USA Weetje Canada Webje Midden-Amerika Webje Zuid-Amerika Webje Afrika Webje Australië Webje Poolstreken Webje Vulkanisme Weetje Natuurgeweld Webje Aarde Webpaden Webpad Verenigde Staten Webpad Australië Webpad Natuurgeweld Webpad Klimaten Webpad Tropisch regenwoud André Manssen - SchoolAssistance Pagina 14

16 Webjes, Weetjes en Webpaden bij biologie / natuur Op dezelfde wijze als bij geschiedenis en aardrijkskunde gedaan, kun je een jaaroverzicht maken voor biologie / natuur. De werkwijze is steeds hetzelfde: Stap 1: Maak een tabel met drie kolommen. Stap 2: Zet in de eerste kolom de titels van de hoofdstukken / thema's van je methode. Stap 3: In de tweede kolom zet je de Webjes / Weetjes die aansluiten bij de hoofdstukken / thema's. Stap 4: In de derde kolom zet je de titels van de Webpaden die aansluiten bij het betreffende hoofdstuk / thema. Op deze manier heb je een overzichtelijk schema van de Webjes, Weetjes en Webpaden die je bij de verschillende hoofdstukken kunt gebruiken. Maak een keuze Als je alle jaarplanningen naast elkaar legt, dan zie je dat er verschrikkelijk veel Webjes, Weetjes en Webpaden zijn. Een schooljaar telt gemiddeld 40 weken. Als jouw leerlingen per week gemiddeld dertig minuten aaneengesloten achter de computer zitten en de gemiddelde tijd voor het verwerken van een Webje, Weetje of Webpad ongeveer twee à drie weken is, dan wordt je programma wel erg vol. Je moet dus echt een keuze maken, want je hebt ongetwijfeld nog meer te doen Bovendien zul je de leerlingen de computers nog voor andere zaken laten gebruiken, bijvoorbeeld om spelling (woordpakketten), topografie e.d. te oefenen. Er zijn nog meer Webjes, Weetjes en Webpaden Behalve de Webjes, Weetjes en Webpaden voor aardrijkskunde, geschiedenis en biologie/natuur zijn er ook nog Webjes, Weetjes en Webpaden eigenlijk ook een plaatsje in je jaarplanning moeten hebben. Dat zijn de Webjes, Weetjes en Webpaden rond de wereldgodsdiensten en thema's/projecten die je op school doet, bijvoorbeeld rond de Kinderboekenweek, de seizoenen en de (kerkelijke) feestdagen. Als je deze Webjes, Weetjes en Webpaden ge André Manssen - SchoolAssistance Pagina 15

17 bruikt is het ook zinvol deze in de jaarplanning op te nemen. I.v.m. de beschikbare tijd is het zinvol om hier een aanvang- en einddatum bij te zetten. Planning wereldgodsdiensten (geestelijke stromingen) Begin-/ einddatum Webje / Weetje Webpad Webje Christendom Webje Islam Weetje Boeddhisme Weetje Hindoeïsme Weetje Jodendom Webpad Islam Webpad Boeddhisme Webpad Hindoeïsme Webpad Jodendom André Manssen - SchoolAssistance Pagina 16

18 Planning (kerkelijke) feestdagen en bijzondere dagen Begin-/ einddatum Webje / Weetje *) Webpad Webje Sinterklaas Webje Kerstmis Weetje Vuurwerk Webje Carnaval Webje Pasen Webje 30 april Koninginnedag Webje Bevrijdingsdag Webje Moederdag Webje Vaderdag Webpad Prinsjesdag Webpad Sinterklaas Webpad Kerstmis Webpad Vuurwerk Webpad Carnaval Webpad Pasen *) Zie ook het tabblad 'LEERKRACHTEN YURLS (TIP)' voor meer info over m.n. Koninginnedag, 4 en 5 mei André Manssen - SchoolAssistance Pagina 17

19 Je planning snel en overzichtelijk vindbaar en aanklikbaar Om je jaarplanningen snel en overzichtelijk te bekijken is het handig om ze online te zetten. Nooit meer zoeken naar een link en je leerlingen kunnen er ook bij, dus nooit meer gezeur, omdat ze een link foutief hebben ingevuld: 'Meester, hij doet 't niet..!" "Juf, hij doet 't niet..! Je zet ze handig en overzichtelijk online op een eigen YURLS-pagina die je kunt gebruiken voor je groep en door je leerlingen. Maak voor iedere planning op je YURLS een tabblad aan. Bijvoorbeeld een tabblad 'aardrijkskunde', 'geschiedenis' en 'biologie / natuur'. Uiteraard kun je nog veel meer subpagina's aanmaken (rekenen, taal, verkeer, enz., enz.). Voorbeeld van een YURLS-pagina 'geschiedenis' Deze pagina is gemaakt bij de geschiedenismethode 'Brandaan' van Uitg. Malberg. Behalve dat hier de Webjes, Weetjes en Webpaden bij ieder thema staan vermeld, zijn er nog meer bruikbare links bij ieder thema toegevoegd André Manssen - SchoolAssistance Pagina 18

20 Hoe kun je de Webjes, Weetjes en Webpaden inzetten? De Webjes, Weetjes en Webpaden kun je op verschillende manieren inzetten. Als verdieping bij de stof uit de methode. Als extra werk voor de leerlingen die snel klaar zijn met de verwerking van de lesstof, bijvoorbeeld in het werkboekje bij de methode. Als onderdeel van het zelfstandig werken (circuitmodel) tijdens het onderdeel computeren; Als 'illustratie' bij de klassikale lessen (digitale schoolbord). Gebruik hiervoor (onderdelen) van de Webjes en Weetjes. Ten behoeve van groepswerk. Maak bijvoorbeeld groepjes van drie leerlingen. Iedere leerling maak een aantal opdrachten (Webpad) of doet een aantal opdrachten van het Webje of Weetje. Hebben ze de opdracht af, dan moeten ze samen een presentatie maken (eventueel met PowerPoint) over het onderwerp en presenteren aan de groep (spreekbeurt). Zelfde als het vorige punt, maar nu moeten ze hier een werkstukje over maken. In het nawoord ervan moeten ze vermelden wat ze geleerd hebben. Het werkstukje kan gemaakt worden in Word, maar ook op een Klassenweblog of klassenpagina van de schoolwebsite. Als huiswerktaak. De leerlingen krijgen de taak aan het begin van de week op en moeten deze aan het eind van de week afhebben. Als onderdeel van de weektaak. Als vervanging van de verwerking uit het werkboekje. Na een korte instructie gaan de leerlingen zelfstandig aan het werk. Probleem is hier dat je gelijktijdig moet beschikken over voldoende computers Heb je bijvoorbeeld één uur geschiedenis dan zou je 2 x een half uur instructie kunnen geven aan de helft van de groep. De andere helft werkt dan aan het betreffende Webje, Weetje of Webpad. Zet je de leerlingen in tweetallen achter de computer en beschik je over drie computers en kun je ook nog drie computers bij een collega / collega's in de klas gebruiken dan kun je twaalf (of meer) leerlingen tegelijk aan de computer laten werken. Heb je een hele grote klas, dan wordt het wel lastig Ook is het heel goed mogelijk om de Webjes, Weetjes en Webpaden te gebruiken bij een thema of project. Welke Webjes, Weetjes of Webpaden je gebruikt, hangt uiteraard af van het onderwerp. Ook hier kun je gebruik maken van de bovengenoemde werkvormen André Manssen - SchoolAssistance Pagina 19

21 Tip: Uitprinten van de werkbladen en antwoordenbladen. Bij ieder Webpad hoort een werkblad en is een blad met de antwoorden bij de opdrachten beschikbaar. Deze bladen dien je te downloaden. Het is handig om deze bladen van te voren uit te printen en bijvoorbeeld in een ordner of map te bewaren. Je hebt dan een 'kopieermap Webpaden'. Op het moment dat een Webpad aan de orde komt, kopieer je het benodigde aantal exemplaren André Manssen - SchoolAssistance Pagina 20

22 Tot slot Het werken met de Webjes, Weetjes en Webpaden is erg leuk en bovendien handig (bespaart een hoop tijd, want meester Jack heeft al het zoekwerk naar leuke links al voor je gedaan). Wel een klein advies: bekijk de Webjes en Weetjes van te voren. Er staan een heleboel verschillende soorten opdrachten op. Laat je dus niet verrassen door de soorten opdrachten. Je kunt ook zelf opdrachten uitkiezen die je de leerlingen laat maken. Ook zijn veel opdrachten heel geschikt om klassikaal te gebruiken op je digitale schoolbord. Kortom, de Webjes en Weetjes zijn op verschillende manieren inzetbaar en je zult als je ze gaat gebruiken ervaren dat de Webjes en Weetjes erg handig zijn. En zit het Webpad dat je op enig moment nodig hebt er niet tussen, dan kun je overwegen zelf een Webpad te maken met YURLS. Gebruik dan het 'format' van Jack en deel jouw Webpad met collega's door er melding van te maken bij Jack. Hij heeft een pagina op zijn YURLS waarop Webpaden van collega's staan, die deze graag met anderen willen delen. Veel plezier met het gebruik van de Webjes, Weetje en Webpaden en al de andere mooie dingen die Jack online heeft gezet André Manssen - SchoolAssistance Pagina 21

De vijftig vensters en de kenmerkende aspecten van de tien tijdvakken van de commissie De Rooy

De vijftig vensters en de kenmerkende aspecten van de tien tijdvakken van de commissie De Rooy De vijftig vensters en de kenmerkende aspecten van de tien tijdvakken van de commissie De Rooy In blauw: de tijdvakken en de kenmerkende aspecten (alleen uitgewerkt voor het en ). In oranje: de canonvensters,

Nadere informatie

Geschiedenis kwartet Tijd van jagers en boeren

Geschiedenis kwartet Tijd van jagers en boeren Geschiedenis kwartet jagers en boeren jagers en boeren jagers en boeren Reusachtige stenen die door mensen op elkaar gelegd zijn. Zo maakten ze een begraafplaats. * Hunebedden * Drenthe * Trechterbekers

Nadere informatie

Beschrijven en herkennen dat zaken bij geschiedenis veranderen maar ook dat zaken hetzelfde blijven.

Beschrijven en herkennen dat zaken bij geschiedenis veranderen maar ook dat zaken hetzelfde blijven. Historische vaardigheden PO kern subkern inhoud PO tussendoel PO kerndoel Historische vaardigheden Tijdaanduidingen en tijdsindelingen. Tien tijdvakken met bijbehorende kenmerkende aspecten. Het plaatsen

Nadere informatie

NEDERLAND VAN TOEN TOT NU. Geschiedenis in gewone taal

NEDERLAND VAN TOEN TOT NU. Geschiedenis in gewone taal NEDERLAND VAN TOEN TOT NU Geschiedenis in gewone taal Inhoud Inleiding 6 De hunebedden 10 De Romeinse limes 12 Willibrord 14 Karel de Grote 16 Hebban olla vogala 18 Floris de Vijfde 20 De Hanzesteden 22

Nadere informatie

ONDERZOEK NEDERLANDS ERFGOED DIGITAAL VOOR HET ONDERWIJS

ONDERZOEK NEDERLANDS ERFGOED DIGITAAL VOOR HET ONDERWIJS ONDERZOEK NEDERLANDS ERFGOED DIGITAAL VOOR HET ONDERWIJS Utrecht, 10 augustus 2007 Ir. R.M. Beerepoot Drs. P. Kreijen Drs. H. Yamani ONDERZOEK NEDERLANDS ERFGOED DIGITAAL VOOR HET ONDERWIJS INHOUD Blz.

Nadere informatie

GROTE-LIJN-OVERZICHT VAN TIJDVAKKEN BEHANDELD IN LEERJAAR 1

GROTE-LIJN-OVERZICHT VAN TIJDVAKKEN BEHANDELD IN LEERJAAR 1 GROTE-LIJN-OVERZICHT VAN TIJDVAKKEN BEHANDELD IN LEERJAAR 1 Tijdvak Jagers en boeren; van de eerste mensen 3000 v. C. prehistorie; van de eerste mensen - 3000 v.c. Samenlevingstype: eerst jagers/verzamelaars,

Nadere informatie

Nederland van toen tot nu

Nederland van toen tot nu Vragen en opdrachten bij Nederland van toen tot nu Tekst: Marianne Groep-Foncke en Remke van Veelen bladzijde 10 De hunebedden 1. Waarom zijn de huizen van de eerste bewoners niet bewaard gebleven? 2.

Nadere informatie

Invalhoeken voor de canonclips entoen.nu blz.1 van 7

Invalhoeken voor de canonclips entoen.nu blz.1 van 7 01 Hunebedden Korte kennismaking en de verwondering over de bouw. Begrafenisrituelen in verschillende culturen. Plaatsing van hunebedden in de tijd. Aandacht voor het volk der bouwers (voorwerpen en de

Nadere informatie

Tijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus

Tijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus 138 Tijdwijzer Het begin Op deze tijdbalk past niet de hele geschiedenis van de mens. Er lopen namelijk al zo n 100.000 jaar mensen rond op aarde. Eigenlijk zou er dus nog 95.000 jaar bij moeten op de

Nadere informatie

Lijst met websites voor het project Moderne Geschiedenis van Alles-in-1

Lijst met websites voor het project Moderne Geschiedenis van Alles-in-1 Lijst met websites voor het project Moderne Geschiedenis van Alles-in-1 Algemene zoeksites: Denk van tevoren na over het trefwoord waarmee je zoekt. www.netwijs.nl www.meestersipke.nl www.google.nl ook

Nadere informatie

Jagers & boeren Waarvan leefden de jagers-verzamelaars? Jagers & boeren Waarvan leefden de boeren? Van de jacht en van vruchten en planten

Jagers & boeren Waarvan leefden de jagers-verzamelaars? Jagers & boeren Waarvan leefden de boeren? Van de jacht en van vruchten en planten Jagers & boeren Waarvan leefden de jagers-verzamelaars? Jagers & boeren Waarvan leefden de boeren? Van de jacht en van vruchten en planten Van de oogst van hun land en van hun dieren Jagers & boeren Wat

Nadere informatie

Wereldoriëntatie en de kerndoelen

Wereldoriëntatie en de kerndoelen Wereldoriëntatie en de kerndoelen In de inleidende tekst van de kerndoelen bij 'Oriëntatie op jezelf en de wereld staat onder andere het volgende: 'Kinderen zijn nieuwsgierig. Ze zijn voortdurend op zoek

Nadere informatie

Beter geschiedenisonderwijs met een canon?

Beter geschiedenisonderwijs met een canon? Beter geschiedenisonderwijs met een canon? Een reactie van het IVGD De volgende tekst is tot stand gekomen in overleg met de leden van de Adviesraad IVGD, een landelijk gezelschap van specialisten geschiedenisdidactiek

Nadere informatie

Voorbereiding en planning van een thema

Voorbereiding en planning van een thema Voorbereiding en planning van een thema Thema: Bouw / groep(en): Periode: Doelstellingen: Kernbegrippen relatie kerndoelen en vakken: Wat is de inbreng van kinderen? (Wat zijn de interesses van leerlingen

Nadere informatie

TULE - ORIËNTATIE OP JEZELF EN DE WERELD KERNDOEL 52 EN 53: INHOUD 234. T I J D V A N J A G E R S E N B O E R E N (tot 3000 v.chr.

TULE - ORIËNTATIE OP JEZELF EN DE WERELD KERNDOEL 52 EN 53: INHOUD 234. T I J D V A N J A G E R S E N B O E R E N (tot 3000 v.chr. TULE - ORIËNTATIE OP JEZELF EN DE WERELD KERNDOEL 52 EN 53: INHOUD 234 Inhoud T I J D V A N J A G E R S E N B O E R E N (tot 3000 v.chr.) de levenswijze van jagers en verzamelaars - jagers leven van de

Nadere informatie

Mens en maatschappij (aardrijkskunde, economie, geschiedenis, godsdienst)

Mens en maatschappij (aardrijkskunde, economie, geschiedenis, godsdienst) Mens en maatschappij (aardrijkskunde, economie, geschiedenis, godsdienst) Kerndoelen 36. De leerling leert betekenisvolle vragen te stellen over maatschappelijke kwesties en verschijnselen, daarover een

Nadere informatie

Wereldoriëntatie en de kerndoelen

Wereldoriëntatie en de kerndoelen Wereldoriëntatie en de kerndoelen In de inleidende tekst van de kerndoelen bij 'Oriëntatie op jezelf en de wereld staat onder andere het volgende: 'Kinderen zijn nieuwsgierig. Ze zijn voortdurend op zoek

Nadere informatie

De geschiedenis van Nederland. in 50 teksten

De geschiedenis van Nederland. in 50 teksten De geschiedenis van Nederland in 50 teksten Verantwoording De teksten in dit pakket zijn geschreven naar aanleiding van de 50 vensters van de Canon van de Nederlandse geschiedenis. In deze canon worden

Nadere informatie

De canon in het primair onderwijs

De canon in het primair onderwijs De canon in het primair onderwijs Canon uitwerking van vensters + relatie met diverse vakken SLO nationaal epertisecentrum leerplanontwikkeling De canon in het primair onderwijs Mei 2009 Verantwoording

Nadere informatie

Mentor Datum Groep Aantal lln

Mentor Datum Groep Aantal lln Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Dilia Couwenberg P14EhvADT t Startblok Eindhoven Mentor

Nadere informatie

Docentenhandleiding Rijksmuseum Groep 7-8

Docentenhandleiding Rijksmuseum Groep 7-8 Docentenhandleiding Rijksmuseum Groep 7-8 1 Inhoud Voorbereidende les Afsluitende les Aanvullend materiaal bij deze lessen staat op de website: Introductiefilmpje PowerPoint presentatie Werkbladen 2 Voorbereidende

Nadere informatie

Leerlijn Oriëntatie op Tijd VSO

Leerlijn Oriëntatie op Tijd VSO Leerlijn Oriëntatie op Tijd VSO Kerndoel 19: De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen, zoals aanwezig in ons cultureel erfgoed, en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling

Nadere informatie

Een kasteel in de buurt bezoeken

Een kasteel in de buurt bezoeken Een kasteel in de buurt bezoeken Als leerkracht heb je hier een begeleidende en sturende rol. Het is afhankelijk of jij als leerkracht de kinderen meeneemt en dingen aan ze verteld of dat er bijvoorbeeld

Nadere informatie

Tijd van monniken en ridders Vroege Middeleeuwen. Tijd van jagers en boeren Prehistorie. - 3000 v C 500-1000

Tijd van monniken en ridders Vroege Middeleeuwen. Tijd van jagers en boeren Prehistorie. - 3000 v C 500-1000 jagers en boeren Prehistorie - 3000 v C monniken en ridders Vroege Middeleeuwen 500-1000 Grieken en Romeinen Oudheid -3000 v C - 500 n C steden en staten - Hoge en Late Middeleeuwen 1000 1500 ontdekkers

Nadere informatie

Dagboek Sebastiaan Matte

Dagboek Sebastiaan Matte Vraag 1 van 12 Dagboek Sebastiaan Matte Uit het dagboek van Sebastiaan Matte: "Ik ben vandaag bij een hagenpreek geweest, in de duinen bij Overveen. Wel duizend mensen uit de stad waren bij elkaar gekomen

Nadere informatie

De canon in de onderbouw VO

De canon in de onderbouw VO De canon in de onderbouw VO Canon uitwerking van vensters + relatie met diverse vakken SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling De canon in de onderbouw VO Juli 2009 Verantwoording 2009 Stichting

Nadere informatie

Rijk Romeins Leven. Museum Park Matilo Cultuurlijn Tijd Groep 5. Handleiding voorbereidende les

Rijk Romeins Leven. Museum Park Matilo Cultuurlijn Tijd Groep 5. Handleiding voorbereidende les Les Rijk Romeins Leven Museum Park Matilo Cultuurlijn Tijd Groep 5 Handleiding voorbereidende les Rijk Romeins Leven INHOUD Inleiding Kader Begrippen Leerdoelen Aansluiting kerndoelen De lessen INLEIDING

Nadere informatie

Canon en kerndoelen geschiedenis PO

Canon en kerndoelen geschiedenis PO Canon en kerndoelen geschiedenis PO bron: http://www.entoen.nu/primair-onderwijs/didactisch-concept/leerplan-(slo)/geschiedenis In dit hoofdstuk over canon en geschiedenis wordt eerst ingegaan op de recente

Nadere informatie

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken - 2 - Weer huiswerk? Nee, deze keer geen huiswerk, maar een boekje óver huiswerk! Wij (de meesters en juffrouws) horen jullie wel eens mopperen als je huiswerk opkrijgt.

Nadere informatie

METHODEN EN THEMA S (1/6)

METHODEN EN THEMA S (1/6) METHODEN EN THEMA S (1/6) DAVINCI Onderbouw DaVinci Lente Onderbouw 35 Januari DaVinci Zomer Onderbouw 35 Januari DaVinci Herfst Onderbouw 35 Januari DaVinci Winter Onderbouw 35 Januari Middenbouw DaVinci

Nadere informatie

Onderwerpen van Info voor Werkstuk & Spreekbeurt september 2015

Onderwerpen van Info voor Werkstuk & Spreekbeurt september 2015 Onderwerpen van Info voor Werkstuk & Spreekbeurt september 2015 Thema Onderwerp Opmerking De aarde Aardbevingen bestaand De aarde Afval bestaand De aarde Bergen bestaand De aarde Bossen bestaand De aarde

Nadere informatie

Mentor Datum Groep Aantal lln

Mentor Datum Groep Aantal lln Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Dilia Couwenberg P14EhvADT t Startblok Eindhoven Mentor

Nadere informatie

SaNdWiCh RoBoT. Wat leren leerlingen van deze les?

SaNdWiCh RoBoT. Wat leren leerlingen van deze les? SaNdWiCh RoBoT leer programmeren zonder een computer te gebruiken! Bij deze les speelt de leraar of gastdocent de rol van een robot. Een robot die boterhammen maakt met boter en hagelslag. De leerlingen

Nadere informatie

Ontdek het verborgen verleden van Schokland

Ontdek het verborgen verleden van Schokland Ontdek het verborgen verleden van Schokland Methodelink bij het lespakket Archeoroute Schokland De culturen en landschappen op Schokland vormen een veelzijdig onderwerp voor uw les in de groepen 6, 7 en

Nadere informatie

Omschrijving van de Klokhuis introductie filmpjes

Omschrijving van de Klokhuis introductie filmpjes Hunebedden zijn de eerste bouwwerken die in Nederland gevonden zijn. De stenen grafkamers zijn meer dan 5000 jaar oud. Ooit stond ons land vol met deze stenen grafkamers. Nu zijn er nog maar 54 over. Hoe

Nadere informatie

Toetsen oefenen Rekenen deel 2. INZAGE EXEMPLAAR Groep 7&8

Toetsen oefenen Rekenen deel 2. INZAGE EXEMPLAAR Groep 7&8 Toetsen oefenen Rekenen deel 2 Meten & meetkunde en Verbanden INZAGE EXEMPLAAR Groep 7&8 Oefenen met vragen (meten & meetkunde, verbanden) voor LVS-, Entree-, Citotoetsen versie 1.0 Uitgave voor het basisonderwijs

Nadere informatie

METHODEN EN THEMA S (1/7)

METHODEN EN THEMA S (1/7) METHODEN EN THEMA S (1/7) DAVINCI Onderbouw DaVinci Lente Onderbouw 35 Leverbaar DaVinci Zomer Onderbouw 35 Leverbaar DaVinci Herfst Onderbouw 35 Leverbaar DaVinci Winter Onderbouw 35 Leverbaar Middenbouw

Nadere informatie

Help, ik moet een werkstuk maken!

Help, ik moet een werkstuk maken! Help, ik moet een werkstuk maken! Je gaat de komende tijd bezig met het maken van een werkstuk. Maar hoe zit een werkstuk nou eigenlijk in elkaar? Hoe moet je beginnen? En hoe kies je nou een onderwerp?

Nadere informatie

Topondernemers - methode voor wereldoriëntatie.

Topondernemers - methode voor wereldoriëntatie. Topondernemers - methode voor wereldoriëntatie. Nieuwe, verfrissende aanpak voor Geschiedenis, Aardrijkskunde en Natuur & Techniek! Groep 3 t/m 8 Verfrissende aanpak voor geschiedenis, aardrijkskunde natuur

Nadere informatie

Uitvinders Ontdekkers en hervormers Groep 8 Handleiding voor de leerkracht Informatie voor de geschiedenislessen Hoofdopdrachten

Uitvinders Ontdekkers en hervormers Groep 8 Handleiding voor de leerkracht Informatie voor de geschiedenislessen Hoofdopdrachten Uitvinders Ontdekkers en hervormers Groep 8 Handleiding voor de leerkracht Deze handleiding en de opdrachten zijn bedoeld als aanvulling op de geschiedenislessen over de ontdekkers en hervormers. De lesonderdelen

Nadere informatie

INHOUD THIS IS HOLLAND IN DE KLAS / DOCENTENHANDLEIDING - BLAD 1 1 INLEIDING 2

INHOUD THIS IS HOLLAND IN DE KLAS / DOCENTENHANDLEIDING - BLAD 1 1 INLEIDING 2 THIS IS HOLLAND IN DE KLAS / DOCENTENHANDLEIDING - BLAD 1 INHOUD 1 INLEIDING 2 2 THIS IS HOLLAND: EEN EDUCATIEF PAKKET 3 Doelstellingen 3 Doelgroepen 4 Inzet van de lessen 4 Aansluiting bij methoden en

Nadere informatie

Onderzoekend en ontwerpend leren met zaakvakken. Heleen van Ravenswaaij MSc, Dr. Tim van Wessel

Onderzoekend en ontwerpend leren met zaakvakken. Heleen van Ravenswaaij MSc, Dr. Tim van Wessel Onderzoekend en ontwerpend leren met zaakvakken Heleen van Ravenswaaij MSc, Dr. Tim van Wessel Programma Terugblik rekenles Introductie zaakvakken en OOL zand en water oefenen onderzoeksvragen formuleren

Nadere informatie

lesbrief vervolgles Ulrum

lesbrief vervolgles Ulrum lesbrief vervolgles Ulrum Terpen- en Wierdenland lesbrief Ulrum Inhoud Inleiding 3 Lesoverzicht 4 Introductie 5 Kerndoelen 6 Aansluiting bij de canon 7 Deze lesbrief is ontwikkeld door erfgoedjuf Dineke

Nadere informatie

De leerlingen uit groep 7A hebben in groepjes een onderdeel uitgewerkt wat in groep 7 aan bod komt. Veel leesplezier.

De leerlingen uit groep 7A hebben in groepjes een onderdeel uitgewerkt wat in groep 7 aan bod komt. Veel leesplezier. Groep van de week 7A De leerlingen uit groep 7A hebben in groepjes een onderdeel uitgewerkt wat in groep 7 aan bod komt. Veel leesplezier. Wij doen Topo wij zijn: Didier Senna Tobias en Thom Wij begonnen

Nadere informatie

Leerstofaanbod Geschiedenismethode Brandaan

Leerstofaanbod Geschiedenismethode Brandaan Leerstofaanbod Geschiedenismethode Brandaan Groep 5 Groep 6 Groep 7 Groep 8 01. Tijd van jagers en boeren 02. Tijd van Grieken en Romeinen 03. Tijd van monniken en ridders 04. Tijd van steden en staten

Nadere informatie

Het huiswerk heeft de volgende functies: - Het kan er toe bijdragen dat kinderen niet achterop raken met het onderwijsprogramma

Het huiswerk heeft de volgende functies: - Het kan er toe bijdragen dat kinderen niet achterop raken met het onderwijsprogramma Huiswerk op De Springplank Informatiebrochure voor ouders / verzorgers Deze brochure is opgezet om u als ouders/verzorgers te informeren over de rol van huiswerk op De Springplank. We hopen dat deze informatie

Nadere informatie

CANON VAN NEDERLAND. Hunebedden. Karel de Grote ca v.chr.

CANON VAN NEDERLAND. Hunebedden. Karel de Grote ca v.chr. CANON VAN NEDERLAND De Canon van Nederland laat zien wat iedereen zou moeten weten van de Nederlandse geschiedenis. De Canon toont het verleden aan de hand van 50 verhalen, de zogenaamde Canonvensters.

Nadere informatie

Vaardigheden. Denken. Wat heb ik nodig? landen in de wereld. Lees dit eerst:

Vaardigheden. Denken. Wat heb ik nodig? landen in de wereld. Lees dit eerst: www.eduboek.nl copyright 2014 www.webje.yurls.net Vaardigheden dingen onderzoeken plannen maken aantekeningen maken iets er mooi laten uitzien samenwerken zelfstandig werken hulp durven vragen informatiebronnen

Nadere informatie

Bij de tijd Groep 6 thema 3, les 1 De Opstand Werkblad 1. dit is Klaas. Klaas is veer-tien jaar. hij loopt al heel lang.

Bij de tijd Groep 6 thema 3, les 1 De Opstand Werkblad 1. dit is Klaas. Klaas is veer-tien jaar. hij loopt al heel lang. Bij de tijd Groep 6 thema 3, les 1 De Opstand Werkblad 1 Rouwdouwen Kleur de woorden: sol-daat = geel vecht = rood vrij-heid = groen held = blauw dit is Klaas Klaas is veer-tien jaar hij loopt al heel

Nadere informatie

Over vroeger nu.bw0 6a:Over vroeger nu.bw 15-10-2012 07:59 Pagina 1

Over vroeger nu.bw0 6a:Over vroeger nu.bw 15-10-2012 07:59 Pagina 1 Over vroeger nu.bw0 6a:Over vroeger nu.bw 15-10-2012 07:59 Pagina 1 Over vroeger nu.bw0 6a:Over vroeger nu.bw 15-10-2012 07:59 Pagina 2 Over vroeger nu.bw0 6a:Over vroeger nu.bw 15-10-2012 07:59 Pagina

Nadere informatie

Voorbeeld leerplan geschiedenis voor het Primair Onderwijs. Albert van der Kaap

Voorbeeld leerplan geschiedenis voor het Primair Onderwijs. Albert van der Kaap Voorbeeld leerplan geschiedenis voor het Primair Onderwijs Albert van der Kaap Voorbeeld leerplan geschiedenis voor het Primair Onderwijs Albert van der Kaap Enschede, juli 2008 Verantwoording 2008 Stichting

Nadere informatie

Bevolkingsgroepen DOE KAART 1. Naam van het project. Als je voor deze opdracht kiest leer je meer over een bepaalde bevolkingsgroep.

Bevolkingsgroepen DOE KAART 1. Naam van het project. Als je voor deze opdracht kiest leer je meer over een bepaalde bevolkingsgroep. DOE KAART 1 Bevolkingsgroepen Als je voor deze opdracht kiest leer je meer over een bepaalde bevolkingsgroep. Zoek 6 verschillende bevolkingsgroepen op. Kies 1 bevolkingsgroep uit waar je meer over wilt

Nadere informatie

RV 07 R.K. Basisschool de Vlinder groep 8 Stockholm 3 / 8 3124 SG Schiedam Tel.: 010-4717036 / 010-2470164

RV 07 R.K. Basisschool de Vlinder groep 8 Stockholm 3 / 8 3124 SG Schiedam Tel.: 010-4717036 / 010-2470164 R.K. Basisschool De Vlinder RV 07 R.K. Basisschool de Vlinder groep 8 Stockholm 3 / 8 3124 SG Schiedam Tel.: 010-4717036 / 010-2470164 GOEDE STUDIEGEWOONTEN Bij goed studeren (leren) of huiswerk maken

Nadere informatie

WERKBOEK VOOR DE DALTON-VERSIE. Dit werkboek is van:. Ik zit in groep:.

WERKBOEK VOOR DE DALTON-VERSIE. Dit werkboek is van:. Ik zit in groep:. WERKBOEK VOOR DE DALTON-VERSIE De Middeleeuwen Dit werkboek is van:. Ik zit in groep:. 1 Hoi! Ik ben Tim de Wekker! Ik wil graag weten hoe vaak en hoe lang je bezig bent met een taak. Daarom heb ik een

Nadere informatie

Jessica Huizer. aardrijkskunde

Jessica Huizer. aardrijkskunde Naam: Studentnummer: Opleiding: Klas: Vak: Docent: Jessica Huizer 0541685 Pabo 2P aardrijkskunde Vincent Bax 3 lessen * Introductie thema: Identiteit * introductie venster: Hindoeïsme * Les1: godsdiensten

Nadere informatie

LES 2 Aardrijkskunde

LES 2 Aardrijkskunde Dit werkblad is van: Groep: OPDRACHT 1 Weet jij waar deze steden liggen? Teken de volgende steden in op de kaart: - Londen - Barcelona - Rome - Parijs - Amsterdam LES 2 Aardrijkskunde OPDRACHT 2 De Olympische

Nadere informatie

Hoe maak je een werkstuk?

Hoe maak je een werkstuk? Hoe maak je een werkstuk? Je gaat een werkstuk maken. Maar hoe zit een werkstuk nou eigenlijk in elkaar? Hoe moet je beginnen? En hoe kies je nou een onderwerp? Op deze vragen en nog vele anderen krijg

Nadere informatie

Toelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis groep 7

Toelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis groep 7 Toelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis groep 7 Hierbij treft u een toelichting aan bij de beelden die in de tijdbalk van Argus Clou Geschiedenis groep 7 zijn opgenomen. Inhoud Thema 1 Boze

Nadere informatie

LES 3 - Aardrijkskunde

LES 3 - Aardrijkskunde LES 3 - Aardrijkskunde Dit werkblad is van: Groep: OPDRACHT 1 Weet jij waar deze steden liggen? Teken de volgende steden in op de kaart: - Londen - Barcelona - Rome - Parijs - Amsterdam OPDRACHT 2 De Olympische

Nadere informatie

Toelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis

Toelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis Toelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis groep 6 Hierbij treft u een toelichting aan bij de beelden die in de tijdbalk van Argus Clou Geschiedenis groep 6 zijn opgenomen. Inhoud Thema 1 Eerste

Nadere informatie

Instroom pabo geschiedenis

Instroom pabo geschiedenis Keuzedeel mbo Instroom pabo geschiedenis gekoppeld aan één of meerdere kwalificaties mbo Code K0050 Penvoerder: Sectorkamer zorg, welzijn en sport Gevalideerd door: Sectorkamer Zorg, welzijn en sport Op:

Nadere informatie

Schrijven: We volgen de methode van Novoskript. Hiernaast zullen er ook opdrachten van internet worden gegeven.

Schrijven: We volgen de methode van Novoskript. Hiernaast zullen er ook opdrachten van internet worden gegeven. Informatie groep 6 De Gouden weken: Aan het begin van groep 6 starten we met het project de Gouden weken. We zullen veel groepsspelletjes doen om elkaar beter te leren kennen. We vinden het belangrijk

Nadere informatie

Studieplanner leerlingen NAAM: Datum Weekopdracht. Doel en in: klaar Week 1 Week 2 Leren leren : Tekst 1 lezen tot aan het plaatje met de

Studieplanner leerlingen NAAM: Datum Weekopdracht. Doel en in: klaar Week 1 Week 2 Leren leren : Tekst 1 lezen tot aan het plaatje met de Studieplanner leerlingen NAAM: Opgegev Benodigde Datum Weekopdracht Doel en in: materialen klaar Week 1 Week 2 Leren leren : Tekst 1 lezen tot aan het plaatje met de ministers. Opdrachtenboekje 5 Markeer

Nadere informatie

Een verplichte vraag die over het onderwerp moet worden beantwoord is: welke invloed heeft dit (gehad) op het landschap?

Een verplichte vraag die over het onderwerp moet worden beantwoord is: welke invloed heeft dit (gehad) op het landschap? Kerkebuurt 156 1647 MD Berkhout - 0229-551357 - info@geertholle.nl - www.geertholle.nl STAP 1: het kiezen van een onderwerp Voor je een werkstuk maakt moet je natuurlijk een onderwerp kiezen. Het beste

Nadere informatie

Tijd van jagers en boeren? 3000 v. Chr. Prehistorie. Kenmerkende aspecten. Begrippen

Tijd van jagers en boeren? 3000 v. Chr. Prehistorie. Kenmerkende aspecten. Begrippen Tijd van jagers en boeren? 3000 v. Chr. Prehistorie 1. De levenswijze van jager-verzamelaars. 2. Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen. 3. Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen.

Nadere informatie

Werkschrift : Hoe werk ik op WikiKids?

Werkschrift : Hoe werk ik op WikiKids? Werkschrift : Hoe werk ik op WikiKids? WERKBOEK WIKIKIDS Welkom bij het werkboek van WikiKids. In dit werkboek staan opdrachten waarmee je stap voor stap leert werken met WikiKids. Er staan 15 opdrachten

Nadere informatie

UNIVERSITEITSBIBLIOTHEEK NIJMEGEN HUMANIORA BIBLIOTHEEK COLLECTIE H.IN.N. Nieuwe Geschiedenis - vóór 1870

UNIVERSITEITSBIBLIOTHEEK NIJMEGEN HUMANIORA BIBLIOTHEEK COLLECTIE H.IN.N. Nieuwe Geschiedenis - vóór 1870 UNIVERSITEITSBIBLIOTHEEK NIJMEGEN HUMANIORA BIBLIOTHEEK COLLECTIE H.IN.N Nieuwe Geschiedenis - vóór 1870 December 2009 Enige notities bij het "Overzicht van de Rubrieksindeling van de Bibliotheek van de

Nadere informatie

ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN

ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN STUDIONLINE JAARGANG 2, NR. 10 ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN DL 2 D O M I N E E O N L I N E. O R G Vierhonderd jaar geleden vergaderde de synode in Dordrecht. Je weet inmiddels wat een synode is: een

Nadere informatie

Werkblad Introductie. 1. WAT GEBEURT HIER? Hieronder staan beelden uit de film. Maak er zelf korte bijschriften bij.

Werkblad Introductie. 1. WAT GEBEURT HIER? Hieronder staan beelden uit de film. Maak er zelf korte bijschriften bij. Werkblad Introductie 1. WAT GEBEURT HIER? Hieronder staan beelden uit de film. Maak er zelf korte bijschriften bij. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 2. PETJE OP, PETJE AF: WAAR OF NIET? Zijn de volgende zinnen

Nadere informatie

Landengids voor: Landengids

Landengids voor: Landengids We gaan een reisgids maken voor een land dat je zelf mag uitkiezen. Dat is een boekje waarin allemaal dingen staan die met dat land te maken hebben en die je zou willen weten als je op vakantie zou gaan

Nadere informatie

Leerkrachtenhandleiding Peperduur

Leerkrachtenhandleiding Peperduur Leerkrachtenhandleiding Peperduur Geachte mevrouw/meneer, Voor u ligt de leerkrachtenhandleiding bij het onderwijsprogramma Peperduur. In deze handleiding vindt u informatie over het museumbezoek. Het

Nadere informatie

DaVinci: Wereldverkenning

DaVinci: Wereldverkenning DaVinci: Wereldverkenning samen met ouders Alles heeft te maken met al het andere, Leonardo Da Vinci Ik verwonder me over Ik verwonder me over Ik verwonder me over DaVinci Ieder kind is uniek en het is

Nadere informatie

Wereldgodsdiensten. Project Levensbeschouwing 2 e klas St. Nicolaaslyceum. Naam:

Wereldgodsdiensten. Project Levensbeschouwing 2 e klas St. Nicolaaslyceum. Naam: Wereldgodsdiensten Project Levensbeschouwing 2 e klas St. Nicolaaslyceum Naam: Inhoudsopgave Inleiding Schema Beoordeling Deel 1 Test jezelf! Deel 2 Kies je onderwerp en aan de slag! Deel 3 Het ervaren

Nadere informatie

De trek en de canon van Nederland

De trek en de canon van Nederland De trek en de canon van Nederland In dit totaaloverzicht ziet u welke onderwerpen, begrippen, opdrachten en verhalen in De trek aansluiten bij de 50 vensters van de canon en de vertakkingen voor het basisonderwijs.

Nadere informatie

HUISWERKGIDS SCHOOLJAAR 2011-2012

HUISWERKGIDS SCHOOLJAAR 2011-2012 HUISWERKGIDS SCHOOLJAAR 2011-2012 1 INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk bladzijde 1. Inleiding De huiswerkgids 3 2. Hoe maak en leer je huiswerk? 4 3. Het leren van woorden (spelling/engels) 5 4. Het leren van topografie

Nadere informatie

Met welk werk kunnen kinderen uit groep 5-6 thuiskomen en hoe kunt u uw kind thuis helpen?

Met welk werk kunnen kinderen uit groep 5-6 thuiskomen en hoe kunt u uw kind thuis helpen? Met welk werk kunnen kinderen uit groep 5-6 thuiskomen en hoe kunt u uw kind thuis helpen? In groep 5-6 nemen kinderen steeds vaker werk mee naar huis. Vaak vinden kinderen het leuk om thuis aan schooldingen

Nadere informatie

Doe-het-zelfpakket: geschiedenis

Doe-het-zelfpakket: geschiedenis Zelfstandig bezoek groep 3-4 Kunnen de leerlingen de overeenkomsten en verschillen ontdekken met het heden? Wat is er zo bijzonder dat het voor altijd in het museum moet worden bewaard? En wat vinden de

Nadere informatie

Themabrief Invloedrijke Personen

Themabrief Invloedrijke Personen Themabrief Invloedrijke Personen Albert Einstein Aletta Jacobs Willem van Oranje September - november 2018, Thema ontworpen door leerkrachten De Ark volgens de Noordwijkse Methode Wie is een invloedrijk

Nadere informatie

Werkstuk. En natuurlijk ook spreekbeurt. Gemaakt door: Dimanida Kemkievelden Groep 7abcd

Werkstuk. En natuurlijk ook spreekbeurt. Gemaakt door: Dimanida Kemkievelden Groep 7abcd Werkstuk En natuurlijk ook spreekbeurt Gemaakt door: Dimanida Kemkievelden Groep 7abcd (Op het voorblad komt de titel van je werkstuk, een foto of een plaatje van je onderwerp, je naam en je klas.) Inhoudsopgave

Nadere informatie

Huiswerk op de Sint Josephschool.

Huiswerk op de Sint Josephschool. Huiswerk op de Sint Josephschool. Informatiebrochure voor ouders / verzorgers. Deze brochure is opgezet om u als ouders/verzorgers te informeren over de rol van huiswerk op de Sint Josephschool. We hopen

Nadere informatie

Introduceren thema 80 jarige oorlog. Thema: 80 jarige oorlog. centraal: 2. Maak een nieuw eigentijds volkslied.

Introduceren thema 80 jarige oorlog. Thema: 80 jarige oorlog. centraal: 2. Maak een nieuw eigentijds volkslied. Geschiedenis 80 jarige oorlog Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: 80 jarige oorlog In dit thema staan de volgende hogere orde denkvragen centraal: 1. Hoe zou Nederland eruit zien als Nederland

Nadere informatie

Handleiding Echt gebeurd!

Handleiding Echt gebeurd! Handleiding Echt gebeurd! Inhoud 1. Introductie Pag. 1 2. Echt gebeurd! lessen Pag. 1 3. Kerndoelen Pag. 2 4. Excursies, lezingen en workshops Pag. 3 5. De website Pag. 4 7. Pag. 5 1. Introductie Welkom

Nadere informatie

GROEP 6. Informatieavond

GROEP 6. Informatieavond GROEP 6 Informatieavond 1 Leerkrachten 6a Barbera de Munk Leonie Enders ma-di-wo do-vr 6b Femke Zwart 6c Sjoerd Koelewijn ma-di wo-do-vr ma-di-wo-do-vr 2 Vakken Rekenen Taal Spelling Lezen Schrijven GVO

Nadere informatie

Activiteitenplanning 2015

Activiteitenplanning 2015 Thema s Maand Thema BSO Data Thema KDV (Uk en Puk / Puk en Ko) Januari - februari Thema: winterpret met een vleugje lente 5 januari t/m 13 februari Knuffels Maart April - mei Juni Juli - augustus September

Nadere informatie

In deze docentenhandleiding vindt u alle benodigde informatie om deze lessenserie uit te kunnen voeren.

In deze docentenhandleiding vindt u alle benodigde informatie om deze lessenserie uit te kunnen voeren. Inleiding In deze media lessenserie voor groep 7 en 8 gaan we inzoomen op de theorie van de schepping vanuit de Bijbel en de oerknal vanuit wetenschappelijk oogpunt. De kinderen maken via verschillende

Nadere informatie

Hoe maak ik een Spreekbeurt?

Hoe maak ik een Spreekbeurt? Hoe maak ik een Spreekbeurt? Stap 1: Kies een onderwerp. Voordat je kunt beginnen met het maken van een spreekbeurt, moet je natuurlijk een onderwerp kiezen. Het hoeft niet perse een hobby van je te zijn,

Nadere informatie

Opdrachten : Je moet 5 verschillende opdrachten maken. Zorg dat je daarvoor in tenminste 3 verschillende werkplekken komt.

Opdrachten : Je moet 5 verschillende opdrachten maken. Zorg dat je daarvoor in tenminste 3 verschillende werkplekken komt. Grote klus van : Opdrachten : Je moet 5 verschillende opdrachten maken. Zorg dat je daarvoor in tenminste 3 verschillende werkplekken komt. Laat de opdrachten aftekenen door een juf. Je mag natuurlijk

Nadere informatie

Schrijven: We volgen de methode van Novoskript. Hiernaast zullen er ook opdrachten van internet worden gegeven.

Schrijven: We volgen de methode van Novoskript. Hiernaast zullen er ook opdrachten van internet worden gegeven. Informatie groep 6 De Gouden weken: Aan het begin van groep 6 starten we met het project de Gouden weken. We zullen veel groepsspelletjes doen om elkaar beter te leren kennen. We vinden het belangrijk

Nadere informatie

Stedelijk Dalton Lyceum locatie Overkampweg

Stedelijk Dalton Lyceum locatie Overkampweg SLU Soort afsluiting 1 Toetstijd (min) Herkansbaar? Weging S.E. cijfer leerjaar Afsluitingsweek 2 Resultaat Stedelijk Dalton Lyceum locatie Overkampweg Schooltype: VWO Vak: Geschiedenis cohort: 2011 Programma

Nadere informatie

www.bibliotheek.nl/werkstuk maart 2016 Haven van Rotterdam

www.bibliotheek.nl/werkstuk maart 2016 Haven van Rotterdam www.bibliotheek.nl/werkstuk maart 2016 Thema Aardbevingen Afval Bergen Bossen Duinen Edelstenen Eilanden Fossielen Grotten Haven van Rotterdam Koraalrif Landkaarten Maan Milieuvervuiling Onweer Orkanen

Nadere informatie

Spreekbeurt, en werkstuk

Spreekbeurt, en werkstuk Spreekbeurt, krantenkring en werkstuk Dit boekje is van: Datum spreekbeurt Datum krantenkring Inleverdatum werkstukken Werkstuk 1: 11 november 2015 Werkstuk 2: 6 april 2016 Bewaar dit goed! Hoe bereid

Nadere informatie

Webkwestie voc. Pieter pc Bonthuis. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Webkwestie voc. Pieter pc Bonthuis. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Pieter pc Bonthuis 17 october 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/67601 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.

Nadere informatie

4. Op deze manier lezen jullie ook de paragrafen Wandelgangenpolitiek en Obama and the Beast.

4. Op deze manier lezen jullie ook de paragrafen Wandelgangenpolitiek en Obama and the Beast. Tekst actief lezen 1. Jullie gaan in tweetallen de tekst Belangrijke wereldleiders in Nederland voor NSS 2014 lezen. Zorg dat jullie een pen of potlood bij de hand hebben. Jullie gaan om de beurt een stukje

Nadere informatie

Onderwerpen Informatie voor Werkstuk & Spreekbeurt Maart Haven van Rotterdam

Onderwerpen Informatie voor Werkstuk & Spreekbeurt Maart Haven van Rotterdam en Informatie voor Werkstuk & Spreekbeurt Maart 2017 Thema Aardbevingen Afval Bergen Bossen Broeikaseffect Duinen Edelstenen Eilanden Fossielen Grotten Haven van Rotterdam Koraalrif Landkaarten Lawines

Nadere informatie

Terugblik. De lesstof

Terugblik. De lesstof Nieuwsbrief Groep 7 - Oktober 2013 Beste ouders, De herfstvakantie ligt alweer achter ons en voor ons ligt een drukke en gezellige periode. Via deze nieuwsbrief willen wij hierover nader informeren. Maar

Nadere informatie

Basisschool de Triangel HET MAKEN VAN EEN WERKSTUK

Basisschool de Triangel HET MAKEN VAN EEN WERKSTUK Basisschool de Triangel HET MAKEN VAN EEN WERKSTUK 1 INHOUDSOPGAVE WERKSTUK I. Keuze. 1 II. Hoe te starten? 2 III. Inhoudsopgave 3 IV. Inleiding 4 V. Indeling 4 VI. Illustraties 7 VII. Taalgebruik 7 VIII.

Nadere informatie

Werkboek klas 2 Hoofdstuk 3

Werkboek klas 2 Hoofdstuk 3 Werkboek klas 2 Hoofdstuk 3 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Marco Harmsen 13 oktober 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/67292 Dit lesmateriaal is gemaakt

Nadere informatie

Nieuwsbrief. R.K. Basisschool de Twaalfruiter info@twaalfruiter.nl www.twaalfruiter.nl

Nieuwsbrief. R.K. Basisschool de Twaalfruiter info@twaalfruiter.nl www.twaalfruiter.nl Schooljaar 2015 2016 nr 3 1 10 2015 Nieuwsbrief R.K. Basisschool de Twaalfruiter info@twaalfruiter.nl www.twaalfruiter.nl Agenda 2 okt Boerderijbezoek gr 4d Sportochtend gr 5 TL 6 okt Boerderijbezoek 3d

Nadere informatie