1. Algemene situering

Transcriptie

1 PROFIEL VAN DE REGIONALE SOCIAAL-ECONOMISCHE OVERLEGCOMITES RESOC S Algemene situering AFBAKENING VAN DE REGIO S De diverse RESOC s zijn onderling sterk verschillend in omvang en samenstelling. Er zijn sterk verstedelijkte RESOC s zoals Gent & Rand en Antwerpen (waar maar liefst 15,5% van de totale beroepsbevolking van woont). Resoc Limburg valt volledig samen met de provincie, hetgeen het ook een omvangrijke regio maakt. De bipool Genk-Hasselt telt echter minder dan 1/5 de van het totaal aantal Limburgers. Resoc Limburg is verder onderverdeeld in 5 Streektafels, welke eerder bescheiden zijn qua beroepsbevolkingsaantal en bevolkingsdichtheid, net als de West-Vlaamse RESOC s en Meetjesland. BEROEPSBEVOLKING RESOC S IN 2007 (+ Streektafels Resoc Limburg) Antwerpen Limburg Halle-Vilvoorde Leuven Turnhout Dender-Waas Zuid-Oost- Gent & Rand Mechelen Zuid-West- Brugge Midden-Limburg Roeselare-Tielt Meetjesland Westhoek Zuid-Limburg West-Limburg Noord-Limburg Oostende Maasland Bron: Vlaamse Arbeidsrekening 1

2 De structuur van de bevolking is ook van belang voor het aanbod en de vervanging van de arbeidskrachten. Het is nuttig om inzicht te hebben in welke mate de uittreders uit de arbeidsmarkt vervangen kunnen worden door intredende starters. De doorstromingscoëfficiënt 1 geeft daaromtrent relevante informatie. Anno 2007 zijn er op het niveau van het Vlaams Gewest voor elke 100 personen in de laatste fase van hun loopbaan, slechts 99 personen die hun intrede op de arbeidsmarkt kunnen maken. De vervanging van de potentiële beroepsbevolking is dus (nipt) niet langer gegarandeerd. Bovendien baart deze indicator des te meer zorgen omdat de ratio al jaren in een neerwaartse trend zit. In 2000 bedroeg de indicator nog 1,12. De bevolkingsvooruitzichten van het Federaal Planbureau scheppen dan ook geen rooskleurig beeld: in 2014 krimpt de doorstromingscoëfficiënt tot 0,89, in 2021 wordt 0,77 verwacht. Heden is de doorstroming het best gegarandeerd in RESOC Roeselare-Tielt (1,06), Zuid-West- (1,05), Antwerpen (1,04) en Limburg (1,03). De laagste waarden worden genoteerd in de kust-regio s Brugge (0,87) en Oostende (0,79), al speelt de inwijking van personen uit oudere leeftijdsklassen hierin een rol. Voor Limburg, dat enige jaren geleden nog de hoogste ratio had, wordt echter wel voorspeld dat de vergrijzing er de komende jaren relatief zwaarder zal toeslaan, zodat het in 2021 bij de grootste probleemregio s zal horen. Datzelfde geldt voor andere, relatief dun bevolkte regio s als de Kempen en de Westhoek. Vooral de meer verstedelijkte regio s (Antwerpen, Halle-Vilvoorde, Gent & Rand) zullen volgens het Federaal Planbureau de vergrijzingsgolf beter doorstaan. DOORSTROMINGSCOEFFICIENT IN DE VLAAMSE RESOCS 1,3 1, ,1 1,0 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 Roeselare-Tielt Zuid-West- Antwerpen Limburg Halle-Vilvoorde Turnhout-Kempen Gent & Meetjesland Mechelen Vlaams Gewest Westhoek Leuven Dender-Waas Zuid-Oost- Brugge Oostende Bron: ADSEI, Planbureau Limburg, de Kempen en in mindere mate Leuven en Gent & Meetjesland kennen een relatief lage afhankelijkheidsratio 2 (78 tot 84%). Er zijn daar dus minder inwoners op inactieve leeftijd ten opzichte van de potentieel beroepsactieven dan elders in. De West-Vlaamse RESOC s kampen met de hoogste afhankelijkheidsratio. 1 Doorstromingscoëfficiënt = bevolking van 15 tot 24 jaar gedeeld door bevolking van 55 tot 64 jaar 2 Afhankelijkheidsratio = bevolking van 0-19 jaar en 60+ in % van bevolking van 20 tot 59 jaar 2

3 De druk van de inactieve bevolking op de potentiële beroepsbevolking wordt overal hoog (>90%), met de kustregio s als uitschieters. AFHANKELIJKHEIDSRATIO VAN DE VLAAMSE RESOCS Limburg Turnhout-Kempen Leuven Gent & Meetjesland Zuid-Oost- Dender-Waas Vlaams Gewest Mechelen Antwerpen Halle-Vilvoorde Zuid-West- Roeselare-Tielt Brugge Westhoek Oostende BESLUIT Voorlopig hebben de oostelijke RESOC s de gunstigste troeven op demografisch vlak: de bevolkingsgroei is er sterker, de bevolking op beroepsactieve leeftijd is er sterker vertegenwoordigd en de doorstroming van de beroepsbevolking is er nog gegarandeerd. De prognoses voorzien echter dat de meest verstedelijkte regio s op demografisch vlak het gunstigst zullen evolueren. Het opvangen van de vergrijzing van de bevolking zal echter een grote uitdaging worden voor de gehele Vlaamse arbeidsmarkt, in alle regio s. Verwachte bevolkingsgroei (2007=100) Halle-Vilvoorde Turnhout-Kempen Mechelen Antwerpen Leuven Limburg Gent & Meetjesland Vlaams Gewest Zuid-Oost- Dender-Waas Oostende Westhoek Roeselare-Tielt Brugge Zuid-West- 3

4 2. Arbeidsmarkt De basisindicatoren werkzaamheidsgraad, werkloosheidsgraad en werkgelegenheidsgraad worden eerst belicht. Vervolgens bespreken we de structuur van de arbeidsmarkt en bekijken we het aandeel van de hoofdsectoren in de tewerkstelling. WERKZAAMHEID, WERKLOOSHEID & WERKGELEGENHEID Anno 2007 bedroeg de werkzaamheidsgraad 3 in het Vlaamse Gewest 65,8%. De hoogste scores worden opgetekend in de West-Vlaamse regio s Roeselare-Tielt, Zuid-Oost- en Zuid-West-, alsook in het Meetjesland. De verstedelijkte RESOC s Antwerpen en Oostende kennen relatief minder werkenden. Ook in Limburg is de werkzaamheidsgraad laag. Gent & Rand blijft eveneens onder het Vlaamse gemiddelde. De lage waarden hebben te maken met het relatief grote aandeel werklozen in deze RESOC s: naast een tewerkstellingspool voor de ruime regio, zijn de verstedelijkte gebieden door hun uitgebreid netwerk van sociale voorzieningen ook een aantrekkingspool voor werkzoekenden en inactieven. Resoc Antwerpen en Gent & Rand hebben dan ook de hoogste werkloosheidsgraad. WERKZAAMHEIDSGRAAD 2007 EN EVOLUTIE % 70% 68% 66% 64% 62% 60% 2007 (linkeras) procentuele evolutie (rechteras) +3,5% +3,0% +2,5% +2,0% +1,5% +1,0% +0,5% 0% 58% Roeselare-Tielt Meetjesland Zuid-Oost- Zuid-West- Leuven Brugge Mechelen Halle-Vilvoorde Westhoek Dender-Waas Turnhout-Kempen Vlaams Gewest Gent & Rand Streek Zuid-Limburg Streek Noord-Limburg Limburg Oostende Streek West-Limburg Antwerpen Streek Midden-Limburg Streek Maasland -0,5% Bron: Vlaamse Arbeidsrekening 3 Werkzaamheidsgraad: aandeel van de werkenden in de beroepsbevolking van jaar 4

5 Streek West-Limburg kent de grootste groei van de werkzaamheidsgraad én de grootste daling van de werkloosheidsgraad. Streek Noord-Limburg kent als enige een daling in de werkzaamheid (-0,3%). De meeste regio s zitten in de buurt van de gemiddelde groei in (+2,3%). VDAB-WERKLOOSHEIDSGRAAD 2008 EN EVOLUTIE jaargemiddelde 2008 (linkeras) % verschil % 8-35% 7-30% % 4-20% 3-15% 2-10% Roeselare-Tielt Meetjesland Leuven Brugge Halle-Vilvoorde Westhoek Zuid-West- Noord-Limburg Dender-Waas Mechelen Zuid-Limburg Turnhout-Kempen Zuid-Oost- Vlaams Gewest West-Limburg Limburg Oostende Maasland Midden-Limburg Gent en rand Antwerpen Bron: VDAB Arvastat Sinds 2004 zit de werkloosheidsgraad 4 in een gunstige, dus dalende tendens. De globale economische crisis maakt daar in 2009 een eind aan. Voorlopig, van januari tot augustus 2009, ligt de gemiddelde werkloosheidsgraad in zo n 18% hoger dan in 2008 in deze periode (6,92% versus 5,86%). RESOC s Limburg (vooral het Maasland en Midden-Limburg), Zuid-West- en Antwerpen krijgen de grootste toename te verwerken. De werkgelegenheidsgraad 5 vertoont veel meer ruimtelijke spreiding. Dit komt omdat demografische karakteristieken een kleinere rol spelen. Doorslaggevend voor een hoge werkgelegenheid zijn de aanwezigheid van nijverheid en van stedelijke centra, die als economische knooppunten een hoge vraag naar arbeid genereren. Gent & Rand, Midden-Limburg, Roeselare-Tielt, Antwerpen en Brugge hebben een hoge ratio en zijn dus tewerkstellingspolen, vaak ook voor de omliggende regio s (hoge inkomende pendel). De lage ratio s in Leuven en de overige Oostvlaamse regio s (Meetjesland, Dender-Waas en Zuid-Oost-) kunnen verklaard worden door de aantrekkingskracht van naburige tewerkstellingspolen. Ook in Limburg kunnen de lage ratio s in de regio s rond Midden-Limburg grotendeels verklaard worden door de pendel naar de bipool Hasselt-Genk, al is de werkgelegenheid in Limburg in zijn geheel relatief laag. 4 Werkloosheidsgraad: aandeel van de werkzoekenden in de beroepsbevolking van jaar 5 Werkgelegenheidsgraad: verhouding van het totaal aantal jobs in een regio t.o.v. de bevolking van jaar (in %). 5

6 90% 80% 70% 60% 50% 40% Gent Midden-Limburg Roeselare-Tielt Zuid-West- Antwerpen Brugge Halle-Vilvoorde Mechelen Vlaams Gewest Westhoek Turnhout Limburg Leuven Meetjesland Oostende Noord-Limburg Dender-Waas West-Limburg Zuid-Oost- Zuid-Limburg Maasland Bron: Vlaamse Arbeidsrekening STRUCTUUR VAN DE ARBEIDSMARKT & DE ECONOMIE Anno 2007 werkten in in totaal 2,66 miljoen mensen. Het merendeel is actief in sectoren die groeien in tewerkstelling en economische waarde. Volgens de gegevens van de Nationale Bank zijn de marktdiensten (tertiaire sector + gezondheidszorg) de motor van de Vlaamse economie: samen zijn ze goed voor 61% van de tewerkstelling, en er is een sterk positieve groei. Ook de overheidsdiensten (14%) en de bouwsector (6%) evolueren positief. De industrie is nog steeds een belangrijke werkgever met 17% van het aantal werkenden, maar dit aandeel krimpt. De economische waarde van de sector kent echter wel nog een positieve groei. De primaire sector heeft een klein gewicht op de arbeidsmarkt en de economische waarde in, en bovendien is er een dalende tendens zowel qua tewerkstelling, als qua gegenereerde economische waarde. Hoe leest u onderstaande figuur? Deze figuur integreert 3 soorten gegevens (bron: NBB Belgostat): 1) het aandeel van de sectoren in de totale tewerkstelling in 2007 grootte van de bol 2) de gemiddelde jaarlijkse procentuele groei tussen 1997 en 2007 van het aantal werkenden binnen een sector positie op de horizontale as 3) de gemiddelde jaarlijkse procentuele groei van de Bruto Toegevoegde Waarde tussen 1997 en 2007 positie op de verticale as Zo is het mogelijk om het sectoraal gewicht op de tewerkstelling in te schatten, alsook de evolutie van de sector. 6

7 Gewicht van de sectoren - Vlaams Gewest Handel/horeca 25% Bouw 6% Overige 16% Fin. instellingen 20% +4 OB, Defensie & Onderw ijs 14% Groei BTW Industrie & Energie 17% +0-1 Landbouw & Visserij 2% Groei werknemers Op de Vlaamse Arbeidsrekening ( vinden we gedetailleerde gegevens over de werkgelegenheid in en zijn regio s. De daar gebruikte sectorindeling (WSE-40) is aangepast voor een betere overeenkomst met de elders gebruikte VDAB-26 indeling (zie bijlage voor de details van de aanpassing). Ook de doorstromingscoëfficiënt is per sector berekend. De tertiaire activiteiten genereren het meeste werkgelegenheid, en bovendien is de doorstroming er gemiddeld het hoogst. Toch zijn hier ook subsectoren met een problematische jong/oud-verhouding onder de werknemers (Financiële diensten, Garagewezen en vooral Posten telecommunicatie). Bij Informatica en de groep ASI met o.a. uitzendactiviteiten is de doorstroming momenteel bijzonder gunstig. Bijna een derde van de werkgelegenheid komt van de quartaire sector. De 3 grootste subsectoren hebben echter een lage doorstroming. Bij de openbare diensten werkten in 2007 zelfs minder dan de helft jongeren t.o.v. ouderen. Bijna een kwart werkt in de secundaire sector. De twee grootste subsectoren hebben momenteel een hoge doorstroming. 7

8 Binnenlandse werkgelegenheid (2007) Bron: Vlaamse Arbeidsrekening - Eigen bewerking Vlaams Gewest Sector Sectoromschrijving aantal werkenden aandeel doorstroming* 1 T Handel & verhuur ,5% 107% 2 Q Ziekenhuizen, gezondheidszorg + Maatsch. dienstverlening ,5% 90% 3 T ASI: Advies/bijstand ondernemingen en personen + Selectie en tbs van personeel + Ind. reiniging ,8% 199% 4 Q Onderwijs ,1% 70% 5 Q Openb. bestuur + Just., def. en openb. veiligheid + Verplichte soc. verzekering ,7% 49% 6 S Metaal ,3% 111% 7 S Bouw ,3% 113% 8 T Horeca ,9% 138% 9 T Financiële diensten ,2% 57% 10 S Chemie, rubber en kunststof ,6% 85% 11 S Verv. van dranken, voeding en tabak ,6% 120% 12 T Garagewezen ,2% 89% 13 P Land- en tuinbouw ,1% 53% 14 T Post en telecommunicatie ,6% 38% 15 T Overige diensten aan personen ,6% 90% 16 Q Recreatie, cultuur en sport ,5% 94% 17 Q Andere quartaire dienstverlening ,3% 97% 18 S Grafische nijverheid ,2% 97% 19 S Textiel, kleding schoeisel ,2% 53% 20 T Informatica ,1% 384% 21 S Hout-, meubel- en overige industrie ,1% 88% 22 S Productie van bouwmaterialen ,7% 78% 23 S Energie en water ,6% 69% 24 T Transport en logistiek ,2% 100% 25 - onbekend ,1% 27% 26 S Winning van delfstoffen 563 0,0% 31% 27 P Visserij 232 0,0% 42% Totaal % Primaire sector ,1% 53% Secundaire sector ,5% 101% Tertiaire sector ,1% 113% Quartaire sector ,1% 73% * doorstromingscoëfficiënt jaar/50-64 jaar Aandeel hoofdsectoren in werkgelegenheid Vlaams Gewest 2007 Quartaire sector 31% Primaire sector 2% Secundaire sector 23% Tertiaire sector 44% 8

9 ARBEIDSMARKT: DE VACATURES VDAB is de grootste verspreider van vacatures in. Hieronder staat een overzicht van het aantal vacatures dat in 2009 (tot oktober) ontvangen werd en aan het einde van de maand nog openstond. Vacatures in Bron: Studiedienst VDAB VDAB-Vacatures per sector - aantal ontvangen van januari-oktober 2009 Sector Sectoromschrijving Ontvangen Openstaand 1 T Informatica, diensten aan bedr T Handel en verhuur Q Maatschappelijke dienstverlening Q Onderwijs S Bouw Q Openbare besturen T Horeca Q Gezondheidszorg T Diensten aan personen T Transport en logistiek S Metaal S Dranken, voeding en tabak P Land-, tuin- en bosbouw Q Ontspanning, cultuur en sport T Banken, verzek., post en telecom Q Andere dienstverlening T Garages S Grafische nijv., papier, karton S Chemie, rubber en kunststof S Overige industrie S Energie en water S Hout- en meubelindustrie S Textiel, kleding en schoeisel S Productie van bouwmaterialen P Visserij Totaal Primaire sector Secundaire sector Tertiaire sector Quartaire sector Uitzendvacatures T extra in bestand NECzU De uitzendsector heeft een moeilijk jaar achter de rug, maar zorgt nog steeds voor het grootste aantal vacatures. In het Normaal Economisch Circuit zonder Uitzend (NECzU) domineren de tertiaire subsectoren de vacaturemarkt met een aandeel van 60%. 9

10 Aandeel sectoren in ontvangen vacatures NECzU Vlaams Gew est Quartaire sector 27% Primaire sector 1% Secundaire sector 12% Tertiaire sector 60% 10

11 ARBEIDSMARKT: DE WERKZOEKENDEN Aantal NWWZ (jaargemiddelde) Aantal Aandeel Aantal Aandeel % groei 2009 Aantal Aandeel % groei 2009 Aantal Aandeel % groei 2009 Aantal Aandeel % groei 2009 Aantal Aandeel % groei 2009 Totaal % % +20,1% % 6,4% % 10,1% % +8,4% % +19,5% A. Categorie NWWZ WZUA ,7% ,1% +19,5% ,8% 8,9% ,3% 4,6% ,6% +14,5% ,3% +23,3% Schoolverlater ,9% ,5% +25,3% ,0% 7,6% ,7% 27,4% ,7% 20,2% ,0% 5,4% Vrij Ingeschreven ,8% ,4% +25,7% ,9% +23,5% ,9% 21,2% ,2% 8,5% ,3% +27,0% Andere ,6% ,9% +15,2% ,3% 1,9% ,1% 26,6% ,5% +11,1% ,4% +7,4% B. Socio demografische variabelen Geslacht Mannen ,0% ,8% +30,7% ,5% +4,8% ,7% +0,1% ,2% +22,1% ,8% +48,8% Vrouwen ,0% ,2% +10,3% ,5% 16,2% ,3% 19,1% ,8% 3,3% ,2% 1,5% Leeftijd <25 jaar ,4% ,6% +30,0% ,8% 4,2% ,7% 21,8% ,9% 9,9% ,1% +11,0% jaar ,3% ,5% +21,9% ,0% 12,4% ,1% 22,9% ,4% 11,6% ,2% 6,6% 50 jaar en ,3% ,8% +8,8% ,2% +7,3% ,2% +79,8% ,7% +243,9% ,7% +279,1% Studieniveau Laaggeschoold ,1% ,6% +16,6% ,5% 7,1% ,0% 9,9% ,5% +3,5% ,7% +7,7% Middengeschoold ,4% ,4% +23,9% ,4% 6,2% ,1% 9,3% ,1% +12,9% ,2% +28,1% Hooggeschoold ,5% ,9% +24,1% ,2% 4,7% ,9% 12,4% ,3% +16,8% ,1% +52,8% Origine Autochtonen ,4% ,3% +18,7% ,4% 12,0% ,9% 16,0% ,0% +0,0% ,5% +8,4% Allochtonen ,6% ,7% +25,3% ,6% +21,6% ,1% +20,3% ,0% +56,3% ,5% +90,4% C. Werkloosheidsduur <1 jaar werkloos ,7% ,6% +26,7% ,0% +9,3% ,9% 7,3% ,9% +1,4% ,3% +33,7% waarvan < 3 maanden ,5% ,6% +19,4% ,2% +11,6% ,9% 7,9% ,6% +0,4% ,3% +36,2% 1 tot 2 jaar werkloos ,1% ,7% +32,6% ,3% 26,6% ,5% 30,1% ,7% +11,8% ,7% +23,3% > 2 jaar werkloos ,3% ,7% 2,4% ,7% 23,9% ,6% 3,1% ,4% +24,2% ,0% 10,0% waarvan > 5 jaar ,6% ,2% +13,3% ,5% +20,2% ,9% +24,2% ,5% +9,9% ,9% 22,9% D. Kansengroepen & diversiteit Kortgeschoolden ,1% ,6% +16,6% ,5% 7,1% ,0% 9,9% ,5% +3,5% ,7% +7,7% Arbeidsgehandicapten ,2% ,9% +8,1% ,9% +9,9% ,7% +27,4% ,0% +64,4% ,1% +79,3% Allochtonen ,6% ,7% +25,3% ,6% +21,6% ,1% +20,3% ,0% +56,3% ,5% +90,4% Ouderen ,3% ,8% +8,8% ,2% +7,3% ,2% +79,8% ,7% +243,9% ,7% +279,1% Allochtoon én kortgeschoold ,8% ,5% +23,2% ,4% +18,2% ,3% +14,7% ,6% +34,1% ,6% +64,4% <25 jaar én kortgeschoold ,4% ,5% +30,1% ,0% +6,4% ,3% 9,4% ,0% +3,3% ,8% +26,0% 11

12 Gemiddelde maandelijkse instroom vanuit werk en uitstroom naar werk van werkzoekenden (nwwz) Bron: Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Instroom Uitstroom Saldo Werkloosheid: in- en uitstroom Instroom Uitstroom Saldo Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q

13 BIJKOMENDE GEGEVENS OVER ARBEIDSMARKT & ECONOMIE De collectieve ontslagen De bedrijven hebben de verplichtingen om in geval van een collectief ontslag (door herstructurering, herlocatie, ) dit aan VDAB te melden. De economische crisis heeft het aantal werknemers dat getroffen is door een collectief ontslag het voorbije jaar naar een recordhoogte gestuurd: van januari tot november overtreft het jobverlies al het jaartotaal van de voorbije 10 jaar. OVERZICHT COLLECTIEVE ONTSLAGEN UITGEVOERD jaartotaal t.e.m. november

14 Aantal betrokken werknemers bij de aan VDAB gemelde collectieve ontslagen - per sector. januari tot november 2009 Elk collectief ontslag is slechts eenmaal opgenomen in het totaal (bij eindtoestand UV óf begintoestand IN) uitgevoerd (volledig beschreven) intentie gemeld Metaal Informatica, diensten aan bedrijven Chemie, rubber en kunststof Handel en verhuur Textiel, kleding en schoeisel 986 Transport en logistiek 925 Dranken, voeding en tabak Grafische nijverheid, papier, karton 354 Garages Banken, verzekeringen, post en telecom Rest Demografie van ondernemingen Bron: FOD Economie okt 2009 EX Aantal actieve ondernemingen Aantal oprichtingen Aantal stopzettingen Oprichtingsgraad 8,9 7,1 8,6 Stopzettingsgraad 6,6 6,0 7,1 Turbulentiegraad 15,5 13,1 15,7 Economische werkloosheid Bron: Vlaamse Arbeidsrekening - Crisisbarometer Q1/07 Q2/07 Q3/07 Q4/07 Q1/08 Q2/08 Q3/08 Q4/08 Q1/09 AANTAL PERSONEN AANTAL DAGEN Economische werkloosheid - aantal personen (Q1/07 = 100) AANTAL PERSONEN AANTAL DAGEN Q1/07 Q2/07 Q3/07 Q4/07 Q1/08 Q2/08 Q3/08 Q4/08 Q1/09 14

15 GEGEVENS OVER DE DIENSTVERLENING VAN VDAB Niet-werkende werkzoekenden (gecumuleerd aantal januari-december) Bron: Studiedienst VDAB Totaal Kortgeschoold PmAH Allochtoon Oudere Evolutie NWWZ - (2005 = 100) 160 Tot KG PmAH ALL 50+ Bereik van de trajectwerking Bron: Studiedienst VDAB Totaal bereik van de trajectwerking % 2009 Totaal Kortgeschoold ,0% PmAH ,4% Allochtoon ,0% Oudere ,8% Bereik per module in 2009 Mod 2 Mod 3 Mod 4 Mod 5 Mod 6 Mod 7 Mod 3-6 Mod 7 + int Totaal Kortgeschoold PmAH Allochtoon Oudere

16 Cursisten in de competentiecentra Bron: Studiedienst VDAB Gestarte opleidingen - kenmerken cursisten volgens woonplaats Totaal Kortgeschoold ,9% PmAH ,3% Allochtoon ,0% Oudere ,4% Aantal openstaande opleidingsaanvragen en de gemiddelde wachttijd per opleiding openstaande aanvragen wachttijd (dagen) ALGEMENE VORMING ANDERE SECTOREN BEWAKING BOUW CONFECTIE - VORMGEVING DIAMANT ELEKTRICITEIT GRAFISCHE TECHNIEKEN HAVEN - MARITIEME - EXPEDITIE HORECA HOUT INDUSTRIELE AUTOMATISERING LOGISTIEK METAAL MIGRANTEN PRIMAIRE SECTOR SCHEIKUNDE SCHOONMAAK SOCIAL PROFIT SOLLICITATIE TRAINING TERTIAIRE SECTOR TEXTIEL 2 TRAJECTWERKING VERKOOP VERVOER VOEDING Totaal