Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF

Transcriptie

1 Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF Investeren in het talent van vluchtelingen Jaarverslag

2

3 Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF Investeren in het talent van vluchtelingen Jaarverslag

4 De Cijferlijst van het UAF vluchtelingen die door het UAF ondersteund werden (per ) 77 landen van herkomst (per ) euro beschikbaar voor doelstelling (waarvan euro in het studiejaar ) 276 in Nederland afgestudeerde vluchtelingen (waarvan 220 in het studiejaar ) 414 succesvolle bemiddelingen naar werk (waarvan 323 in het studiejaar ) 210 succesvolle bemiddelingen naar stage (waarvan 149 in het studiejaar ) 53 succesvolle bemiddelingen naar vrijwilligerswerk (waarvan 32 in het studiejaar ) Dit werd mogelijk gemaakt door: donateurs 49,23 fte medewerkers 4 UAF jaarverslag

5 Voorwoord Vooral in deze sectoren heeft vorig jaar weer een groot aantal vluchtelingen met hulp van het UAF een diploma gehaald. Laten we de huidige economische tegenwind aangrijpen om meer mensen toe te rusten voor het werk dat ligt te wachten als de economie weer aantrekt. Want slechte tijden zijn goede tijden om te investeren ook in mensen en natuurlijk niet alleen in de zorg. In het voorbije jaar werd de economische recessie over de volle breedte voelbaar. Waar dit voor veel Nederlanders leidde tot een onzeker economisch perspectief, kwam de klap voor veel mensen met een achtergrond als vluchteling nog harder aan. Niet alleen een baan bemachtigen bleek voor vluchtelingen moeilijker, maar ook het behouden ervan. Doordat relatief veel vluchtelingen een tijdelijk arbeidscontract hebben, behoorden zij ook tot de eersten die moesten afvloeien bij ontslagrondes. Dat is niet alleen voor hen, maar ook voor Nederland een groot verlies. Het is een geluk bij een ongeluk dat vluchtelingen door hun achtergrond vaak een enorm doorzettingsvermogen hebben. Het afgelopen verslagjaar studeerden 276 vluchtelingen af met hulp van het UAF en werden 414 afgestudeerde vluchtelingen naar werk begeleid. Graag wil ik een ieder die dat mogelijk heeft gemaakt heel hartelijk bedanken. Ruud Lubbers, Voorzitter Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF Dat doorzettingsvermogen heeft niet alleen de Nederlandse economie, maar bijvoorbeeld ook de Nederlandse gezondheidszorg in de nabije toekomst hard nodig. Na de crisis zullen zich opnieuw arbeidstekorten aandienen van technisch (hoog) geschoolde mensen of mensen die zich richten op de zorg. 5 UAF jaarverslag

6 6 UAF jaarverslag

7 Inhoudsopgave Voorwoord jaar UAF: De kracht van talent ( ) 2. Het UAF in op hoofdlijnen: Nieuwe ontwikkelingen 3. Wie helpt het UAF? 3.1 Aantal vluchtelingstudenten 3.2 Toelating 3.3 Samenstelling UAF-studentenbestand 3.4 Studiefase en niveau 3.5 Studieduur 3.6 Afgestudeerden 3.7 Banen en stages 3.8 Studie-uitval 4. Hoe helpt het UAF? 4.1 Individuele begeleiding 4.2 Groepsgewijze begeleiding 4.3 Projecten 4.4 Financiële steun 4.5 Stichting UAF Steunpunt (SUS) 4.6 Belangenbehartiging en expertise 4.7 Gemeentelijk beleid 7. Wie helpen het UAF? 7.1 Fondsenwerving 7.2 Privacy 7.3 Communicatie 8. Beleid en organisatie 8.1 Besluitvorming 8.2 Bestuur 8.3 Afdelingen 8.4 Medewerkers 8.5 Evaluatie Toekomst 9. Financiën 9.1 Kosten en baten 9.2 Financieel jaarverslag 10. Samenvatting verantwoordingsverklaring 11. Accountantsverklaring 5. Hoe werkt het UAF? 5.1 Voorlichting 5.2 Begeleiding 6. Met wie werkt het UAF samen? 6.1 Vluchtelingenorganisaties 6.2 Onderwijsinstellingen 6.3 Werkgevers 7 UAF jaarverslag

8 8 UAF jaarverslag

9 1. 60 jaar UAF: De kracht van talent ( ) Aan het zestigjarig bestaan van het UAF werd in ruime mate aandacht besteed. Het hoogtepunt van de jubileumviering was de première op 3 november 2008 van de voor het UAF ontwikkelde muziektheaterproductie Excellence in Exile in de Utrechtse Stadsschouwburg. Oud-secretaris-generaal van de Verenigde Naties Kofi Annan maakte van de voorstelling gebruik om het UAF hartelijk te feliciteren met dit jubileum. Aan het stuk werd ook meegewerkt door Adelheid Roosen, acteur en oud-uaf-student Bright O. Richards en UAF-studentenbegeleider Emine Igdi. De première werd bijgewoond door Hare Majesteit de Koningin, beschermvrouwe van het UAF, en door veel vluchtelingen die de afgelopen decennia steun ontvingen van de organisatie. De door regisseur Paul Koek en de Veenfabriek ontwikkelde voorstelling werd ook gespeeld in Leiden, Nijmegen, Zwolle, Groningen en Amsterdam. In de jubileumpublicatie De kracht van talent maakt UAF-voorzitter Lubbers duidelijk waarom gekozen werd voor het thema Excellence in Exile: Studie blijkt de sleutel te zijn tot succesvolle inburgering. Generaties van UAF-studenten hebben laten zien dat zij krachtige mensen zijn, van talent barsten. Zij zijn sterk gemotiveerd en begiftigd met een bewonderenswaardig doorzettingsvermogen. Balans van 60 jaar Sinds 1948 studeerden vluchtelingen met steun van het UAF af aan een instelling voor hoger onderwijs. Vanaf 1993 werden vluchtelingen bemiddeld naar werk. Hun ontwikkeling is niet alleen in het belang van de vluchtelingen zelf, maar tevens een wenselijke investering in de samenleving. Vluchtelingen die in staat worden gesteld te excelleren, leveren een belangrijke bijdrage aan de culturele en economische ontwikkeling van de maatschappij. Veranderend perspectief Wagenwijd open die deur was de tekst die het UAF-logo in de beginjaren sierde. Volgens directeur Kees Bleichrodt kan de zestigjarige geschiedenis van het UAF in twee tijdsblokken opgedeeld worden. De eerste dertig jaar werd gekenmerkt door een ruimhartige opvang van vluchtelingen. De Tsjechen, Hongaren en later ook de Chilenen werden over het algemeen zeer hartelijk ontvangen. Maar de laatste dertig jaar is het toelatingsbeleid veel restrictiever geworden. Daardoor moest het UAF zich profileren als mensenrechtenorganisatie pur sang. Over de toekomst spreekt Bleichrodt in optimistische bewoordingen. Ik denk dat we een nieuwe, positieve fase ingaan. Er is een kentering gaande in het denken over migratie in de westerse wereld. Door demografische ontwikkelingen hebben we grote aantallen migranten nodig als we het welvaartsniveau van dit moment willen behouden. Dit pleit voor een ruimhartig asielbeleid en kansen voor vluchtelingen om zich te ontplooien. In deze ontwikkeling loopt het UAF voorop. Ik verwacht dat het UAF over tien jaar meer dan nu een mensenrechtenorganisatie zal zijn, die een bijdrage levert aan de economische ontwikkeling van onze samenleving. 9 UAF jaarverslag

10 Speel het spel. Breng je werk in gevaar. Wees niet de hoofdpersoon. Zoek de confrontatie. Maar doe het onopzettelijk. Vermijd bijbedoelingen. Verzwijg niet. Wees week en sterk. Wees slim, steek je nek uit en veracht de overwinning. Kijk niet toe, bewijs niets, maar blijf met alle tegenwoordigheid van geest open voor tekens. Laat je ogen zien, laat de anderen erin kijken, zorg voor ruimte en beschouw ieder in zijn eigen perspectief. Beslis alleen met hartstocht. Misluk rustig. Neem vooral de tijd en bewandel zijpaden. Laat je afleiden. Neem om het zo te zeggen vakantie. Houd je niet doof voor geen boom, voor geen water. Trek je terug in je zelf als je daar zin in hebt en gun je de zon. Vergeet de mens in je naaste omgeving, verstevig je banden met onbekenden, buig je over bijzaken, wijk uit naar de verlatenheid, vermoord het noodlotsdrama, veracht het ongeluk, analyseer het conflict. Neem je eigen kleur aan, tot je in je gelijk staat en het ruisen van de bladeren zoet wordt. Loop stilzwijgend langs de dorpen. Ik volg je. Fragment van Peter Handke uit de UAF-jubileumvoorstelling Excellence in Exile 10 UAF jaarverslag

11 11 UAF jaarverslag

12 Atusa Lalizadeh uit Iran volgde via het UAF een traject voor loopbaanbegeleiding. Zo ontdekte ze haar talent voor het bedrijfs leven. De steun van het UAF heeft mij enorm veel kracht gegeven om mijn droom te kunnen verwezenlijken. Sinds eind 2008 begeleidt het UAF vluchtelingen bij hun loopbaan. Dat heeft Atusa en al dertig andere vluchtelingen verder geholpen met hun ambities. 12 UAF jaarverslag

13 2. Het UAF in op hoofdlijnen: Nieuwe ontwikkelingen Het UAF blijft een organisatie in beweging. In de periode zijn de meest opvallende veranderingen samen te vatten in drie trends. De doelgroep van het UAF is verbreed. Vluchtelingen worden waar mogelijk eerder, en waar nodig intensiever en langer gesteund. Aan de diversiteit van vluchtelingen wordt meer recht gedaan door grotere aandacht voor specifieke groepen. Verbreding: o Het UAF heeft ervoor gekozen om ook asielzoekers en vluchtelingen te steunen die het Nederlands nog minder goed beheersen. Zij krijgen hulp om zich voor te bereiden op hun studie in Nederland. o Het UAF steunt ook vluchtelingen die op mbo 3-niveau willen studeren, waar in het verleden alleen steun werd geboden voor het volgen van mbo 4-opleidingen en studies op hogescholen en universiteiten. o Voor het eerst heeft het UAF een project opgezet waarbij vervolgde wetenschappers tijdelijk op Nederlandse universiteiten aan de slag kunnen. Verlenging: o Het UAF wil asielzoekers en vluchtelingen zo snel mogelijk na aankomst in Nederland steun bieden. Daartoe is de voorlichting in asielzoekerscentra geïntensiveerd. o Er wordt meer dan in het verleden aandacht besteed aan vluchtelingen die vastlopen in hun studie en dreigen uit te vallen. Daartoe wordt gekeken naar extra begeleiding, studiealternatieven of arbeidsmarktopties. o Door een aantal veranderingen in de organisatie wil het UAF nieuw aangemelde vluchtelingen sneller helpen en is de samenwerking tussen de afdelingen Studentenbegeleiding en Job Support veel intensiever dan voorheen. o Met het opzetten van een alumnibeleid wordt geprobeerd om de band met afgestudeerde vluchtelingen in stand te houden. Alumni kunnen als mentor optreden voor andere vluchtelingen, gebruik maken van het UAF-netwerk en de organisatie verrijken met hun ervaringen en kennis. Verdieping: o De grote diversiteit aan wensen van vluchtelingen heeft het UAF ertoe gebracht om veel aandacht te besteden aan bijzondere groepen. o Daar de fase van voorbereiding op de studie en de start van een opleiding de meeste problemen opleverde voor nieuwkomers is het project DADA (anders denken, anders doen) opgezet. Gekeken wordt of intensievere begeleiding tot betere resultaten leidt. o Asielzoekers die een vergunning kregen onder het Generaal Pardon hebben een lange en vaak traumatiserende periode van gedwongen wachten achter zich. Omdat zij ander soort begeleiding nodig hebben dan andere vluchtelingstudenten, is voor deze groep een apart project gerealiseerd. o Voor artsen, tandartsen en verpleegkundigen is het project Latente Talenten opgezet waarbij gevluchte medici geholpen worden bij de assessmentprocedure voor buitenlandse artsen of bij het zoeken naar alternatieve trajecten in de zorg. o Vluchtelingen die een eigen bedrijf willen oprichten kunnen ervaringen delen en hulp krijgen in het project Startende ondernemers. o Voor een groep vluchtelingen die actief wil worden in besturen van vrijwilligersorganisaties is een training opgezet. o Voor vrouwelijke vluchtelingen is een samenwerkingsverband opgezet met de Unie van Soroptimistclubs onder de titel Verborgen Schatten. Deze samenwerking biedt vele vormen van mentoraat en netwerken aan vrouwelijke vluchtelingen. 13 UAF jaarverslag

14 Herkomstlanden Herkomstlanden Azerbeidjan 126 Soedan 103 Burundi 96 Afghanistan 226 Azerbeidjan 126 Soedan 103 Burundi 96 Armenië 89 IranAfghanistan Armenië Rusland Irak 483 Iran 398 Rusland Syrië Irak 483 Syrië Somalië Tien landen waaruit in 2009 de meeste studenten kwamen Somalië 64 Tien landen waaruit in 2009 de meeste studenten kwamen 14 UAF jaarverslag

15 3. Wie helpt het UAF? Het UAF helpt vluchtelingen hun talenten in Nederland te ontwikkelen. In deden meer vluchtelingen een beroep op het UAF dan in voorafgaande jaren. De toename is het gevolg van het overheidsbeleid (met name het Generaal Pardon), actieve voorlichting in de asielzoekerscentra en verruiming van de toelatingscriteria van het UAF. 3.1 Aantal vluchtelingstudenten In de periode steunde het UAF asielzoekers en vluchtelingen. De studentenbegeleiders van het UAF steunden vluchtelingstudenten bij hun studie of voorbereiding daarop. Het aantal aanmeldingen is de afgelopen jaren zeer sterk gestegen. In werden 337 vluchtelingen door het UAF geaccepteerd. In liep dit aantal op tot 780 en voor het jaar wordt opnieuw een stijging verwacht. Een groot deel van de vluchtelingen die het UAF steunt komt uit een beperkt aantal landen: Irak (483), Iran (398), Afghanistan (226), Azerbeidjan (126), Soedan (103). 3.2 Toelating Het UAF wil zoveel mogelijk vluchtelingen helpen die hoog opgeleid zijn of de capaciteiten hebben om hoogopgeleid te worden. Er zijn enkele voorwaarden waaraan zij moeten voldoen om in aanmerking te komen voor steun. Het UAF beoordeelt via een eigen toetsing of een asielzoeker terecht een beroep op het vluchtelingschap doet. Er moet een asielaanvraag ingediend zijn of een status toegekend zijn (maximaal acht jaar geleden). Het Vluchtelingenverdrag van Genève is het uitgangspunt voor deze toetsing. Verder moeten asielzoekers of vluchtelingen beschikken over voldoende vooropleiding en een opleiding (willen) gaan volgen op universitair niveau, hbo-niveau of op mbo 3- of 4-niveau. Ook moet communicatie in het Nederlands, Engels of Frans mogelijk zijn. Zonder elementaire kennis van een van deze talen is begeleiding door het UAF niet mogelijk. Aanmelding voor begeleiding door de afdeling Job Support staat open voor UAF-studenten. Daarnaast begeleidt Job Support in beperkte mate vluchtelingen die niet met steun van het UAF hebben gestudeerd. Het betreft dan veelal projecten die worden uitgevoerd in opdracht van en met subsidie van derden. 3.3 Samenstelling UAF-studentenbestand Van de UAF-studenten is 59 procent man en 41 procent vrouw. De gemiddelde leeftijd is 32 jaar. Het aandeel vrouwen ligt onder het gemiddelde van de totale studentenpopulatie in Nederland maar ver boven het gemiddelde van vluchtelingen in Nederland. Het grootste deel van de UAF-studenten (86 procent) is erkend als vluchteling en heeft een verblijfsvergunning. 13 procent is nog in procedure en 1 procent is uitgeprocedeerd. Het UAF blijft onder voorwaarden uitgeprocedeerde vluchtelingen steunen, zolang zij nog hun studie kunnen vervolgen. Het aandeel UAF-studenten zonder verblijfsvergunning is vooral door het Generaal Pardon de afgelopen jaren fors gedaald. 3.4 Studiefase en niveau Van de UAF-studenten waren er in bezig met hun studie. De anderen bereidden zich daarop voor. De gemiddelde voorbereidingsduur lag tot 2001 op ruim een jaar. Sinds 2001 is de voorbereidingsduur toegenomen tot meer dan anderhalf jaar, vooral door de afschaffing van taalonderwijs voor vluchtelingen in de asielzoekerscentra. De langere voorbereiding vergt langduriger en meer steun van het UAF. De meeste UAF-studenten volgen een hbo- 15 UAF jaarverslag

16 opleiding. In de verslagperiode was dat 54 procent; 28 procent studeert aan een universiteit en 18 procent volgt een mbo-opleiding. 3.5 Studieduur Hoewel UAF-studenten in een voor hun vreemde taal en onder veelal verre van ideale omstandigheden studeren, ronden zij hun studie sneller af dan gemiddeld. Vluchtelingstudenten compenseren onzekerheid over de verblijfsstatus, het verblijf in een asielzoekerscentrum en het verwerken van de vluchtachtergrond met een buitengewoon sterke motivatie om een nieuw leven op te bouwen. Door het UAF gesteunde studenten deden gemiddeld 3,8 jaar over hun studie. De korte studieduur is deels te verklaren door de vooropleiding waarover veel vluchtelingen beschikken. Een groot aantal is in het land van herkomst al afgestudeerd. Vaak hadden ze daar al een werkcarrière opgebouwd. Dankzij vrijstellingen kunnen zij hoger geplaatst worden in plaats van in het eerste jaar te beginnen. Soms heeft een vluchtelingstudent voldoende aan een kort traject van maximaal twee jaar voor het behalen van een diploma of andere startkwalificatie voor de arbeidsmarkt. 3.6 Afgestudeerden In de periode van september december 2009 studeerden 276 door het UAF gesteunde vluchtelingen af. Opvallend is het hoge aantal afgestudeerden in de sector economie: 28 procent. Ook de gezondheidszorg en techniek scoren hoog met respectievelijk 22 en 15 procent. 3.7 Banen en stages Met hulp van Job Support vonden in de verslagperiode 414 vluchtelingen een baan die aansluit op hun competenties en studierichting. Verder begeleidde Job Support 210 vluchtelingen naar een stageplaats en 53 vluchtelingen naar een vrijwilligersfunctie. 3.8 Studie-uitval Het UAF probeert door gedegen en persoonlijke begeleiding studie-uitval tot een minimum te beperken. Toch stopt 19 procent van de UAF-studenten in de eerste twee jaar van hun Afstudeerfeest in de Haagse Hogeschool Ieder jaar organiseert het UAF een afstudeerfeest waarbij afgestudeerde vluchtelingen in het zonnetje worden gezet. Ook cliënten die met hun studie starten worden ter inspiratie uitgenodigd. Sinds 2008 is de kring verder vergroot en zijn ook oud-studenten en donateurs welkom. Nadat UAF-voorzitter Lubbers de afgestudeerden in de Haagse Hogeschool had gefeliciteerd, werden de aanwezige UAF-bestuursleden en medewerkers verrast door een dankwoord van de net afgestudeerde Afghaanse arts Ken Masdjedi: Bijna tot het einde van mijn studie geneeskunde had ik geen verblijfsvergunning. Ik heb jaren moeten leven en wachten in onzekerheid. Bij elk tentamen dat ik maakte, dacht ik: Dit is mijn laatste tentamen. De hele tijd ben ik gesteund door het UAF. Uiteindelijk kreeg ik een verblijfsvergunning en heb ik mijn artsenbul in ontvangst genomen. Het is een droom die na al die jaren is uitgekomen. Daar ben ik het UAF en de donateurs ontzettend dankbaar voor. Ik denk dat vele andere UAF-studenten hetzelfde vinden. studie. In de verslagperiode betreft dat 70 studenten. Het percentage wijkt niet sterk af van de totale Nederlandse studentenpopulatie, waar de uitval in de eerste twee jaar 18 procent bedraagt. Voor niet-westerse allochtonen ligt de uitval op 23 procent. Voor veel uitvallers is een andere route denkbaar naar werk. Het UAF heeft in de verslagperiode extra aandacht besteed aan deze groep. 16 UAF jaarverslag

17 Aantal studenten Aantal studenten Afgestudeerd 220 Baan 323 Stage 149 Vrijwilligerswerk 32 Afgestudeerd 220 Baan 323 Stage 149 Vrijwilligerswerk UAF jaarverslag

18 Studiekeuze Studiekeuze Onderwijssoort Onderwijssoort mbo 18% wo 29% mbo 18% wo 29% hbo 53% hbo 53% Studierichting Studierichting Kunsten 3% Taal en cultuur 3% Economie en recht 35% Kunsten 3% Onderwijs 2% Gezondheidszorg 20% Taal en cultuur 3% Economie en recht 35% Gedrag en maatschappij 11% Natuur en techniek 26% Onderwijs 2% Gezondheidszorg 20% Gedrag en maatschappij 11% Natuur en techniek 26% 18 UAF jaarverslag

19 4. Hoe helpt het UAF? Vluchtelingen hebben de kracht, motivatie en het talent om te studeren. Het UAF wil deze kwaliteiten graag stimuleren door te helpen hobbels te effenen bij het studeren in een vreemd land. Zelfredzaamheid blijft echter het uitgangspunt. Uiteindelijk doel is dat de vluchteling werk vindt dat recht doet aan zijn of haar capaciteiten. Het UAF helpt niet alleen met advies en financiële steun. Zowel individuele als collectieve belangen van de doelgroep worden behartigd. Daarnaast fungeert het UAF als expertisecentrum op het gebied van hoger opgeleide vluchtelingen. 4.1 Individuele begeleiding De individuele begeleiding is de taak van de afdelingen Studentenbegeleiding en Job Support. Studentenbegeleiders en Job Support-consulenten werken daartoe intensief samen. Het UAF koos voor een ketenbenadering, waarbij aanmelding, acceptatie, studie, afstuderen en begeleiding naar werk goed op elkaar aansluiten. De studentenbegeleiders adviseren over en begeleiden bij studeren in Nederland, het wegwerken van eventuele deficiënties, de keuze van studierichting, -niveau en -traject en de papierwinkel rondom de studie. De studentenbegeleiders helpen ook bij het regelen van vrijstellingen of een verkort studietraject. Ook zijn zij betrokken bij het afstemmen met de gemeente bij een eventuele uitkering om in levensonderhoud te voorzien. De consulenten bieden steun bij het opstellen van het curriculum vitae en de sollicitatiebrief, bij het verwerven van inzicht in arbeidsmarktmogelijkheden en bij het vergroten van de sollicitatievaardigheden. De consulenten brengen werkzoekenden in contact met medevluchtelingen of andere werkenden in hun branche, die als mentor willen fungeren. De afdeling Job Support benadert bedrijven en instellingen om vluchtelingen te plaatsen voor een stage, werkervaringsplaats of baan. Zo kregen 32 vluchtelingen de kans om bij diverse ministeries werkervaring op te doen. Het merendeel heeft daar inmiddels een vast dienstverband. De afdeling Job Support richt zich de laatste tijd ook op loopbaanbegeleiding. Vluchtelingen worden geholpen bij het ontwikkelen van hun carrière; werkgevers hebben aangegeven behoefte te hebben aan deze vorm van dienstverlening. 4.2 Groepsgewijze begeleiding Het UAF maakt steeds vaker gebruik van groepsgewijze begeleiding. Zo zijn er trainingen voor vluchtelingen die zich voorbereiden op hun studie (regionale ontmoetingsdagen), studiestarters en eerstejaars studenten. Op die manier kunnen studenten van elkaar leren. Ze lopen veelal tegen dezelfde problemen aan, zoals het leren van een vreemde taal, het omgaan met andere lesmethoden, het verwerken van trauma s en het studeren in een niet ideale omgeving, zoals een asielzoekerscentrum. De afdeling Job Support biedt studenten in de afstudeerfase trainingen in arbeidsmarktoriëntatie aan. Tijdens en na de studie biedt de afdeling sollicitatietrainingen en bedrijvendagen aan waar vluchtelingen en bedrijven kennis met elkaar kunnen maken. 4.3 Projecten DADA: Anders denken, anders doen Het project DADA richt zich op 90 asielzoekers in de regio s Utrecht en Noord-Brabant die zich met steun van het UAF voorbereiden op hun studie. Zij krijgen bij wijze van experiment zeer intensieve 19 UAF jaarverslag

20 Speciale training voor eerstejaarsstudenten Voor de meeste vluchtelingen is de start van een studie de moeilijkste fase. Het is veelal worstelen en bovenkomen. In vier bijeenkomsten delen de eerstejaarsstudenten hun ervaringen onderling. Ze leren hoe zij zich op een efficiënte manier kunnen thuis voelen in de nieuwe onderwijsinstelling. Het is een krachttraining met als doel uitval zo veel mogelijk te voorkomen. In het najaar 2008 hebben 16 studenten deze training gevolgd, in 2009 waren het er 19. Uit de evaluatie van de training blijkt dat veel studenten zich tijdens de bijeenkomsten realiseren dat hun individuele problemen door veel lotgenoten gedeeld worden. begeleiding zodat ze sneller de benodigde kennis van de Nederlandse taal ophalen en dus eerder met hun studie kunnen starten. Het beoogde doel van dit project is vooral het terugdringen van ongewenste uitval en het stimuleren van eigen talenten van asielzoekers. Daarnaast wordt een begeleidingsmethodiek ontwikkeld. De lange termijndoelstelling is te bevorderen dat door het UAF gesteunde vluchtelingen hun studie binnen de gestelde studietermijn succesvol afronden en een duurzame maatschappelijke functie vinden. Vervolgde Wetenschappers (Scholars at Risk) Met het project Vervolgde Wetenschappers wil het UAF wetenschappers die in eigen land vervolgd worden vanwege hun werk, het uiten van hun mening of vanwege hun maatschappelijke positie, een tijdelijke werkplek aanbieden in Nederland. De Amerikaanse organisatie Scholars at Risk is een partner in dit project. In juni 2009 werd het project gelanceerd met een bijeenkomst in Amsterdam. Tien Nederlandse universiteiten doen mee met het project dat financieel ondersteund wordt door de Adessium Foundation. Tot en met 2011 wil het UAF jaarlijks vijf tot tien in nood verkerende academici een tijdelijke werkplek aan een Nederlandse universiteit bieden, zodat zij hun academische werk kunnen voortzetten. Vanuit Nederland kunnen zij bijdragen aan het bevorderen van vrijheid, democratie en respect voor de mensenrechten in hun vaderland en hun Nederlandse collega s en studenten bewust maken van de situatie in hun land. Zodra de situatie veilig genoeg is, keren de (meeste) wetenschappers terug en leveren waar mogelijk een bijdrage aan de wederopbouw van hun land. De eerste twee vervolgde wetenschappers hebben in 2009 een tijdelijke aanstelling bij een Nederlandse universiteit gekregen. Eén van hen is een uit het Midden-Oosten afkomstige onderzoeker. Hij was actief op politiek vlak, ondersteunde de oppositie van zijn land en maakte dit duidelijk in publicaties. Door deze activiteiten kon hij na een studieverblijf in Europa niet meer terugkeren naar zijn eigen land. Dankzij het project kan hij in Nederland zijn onderzoek naar filosofische en ethische aspecten van mensenrechten voortzetten. Hervestiging van vluchtelingstudenten In 2009 zijn door de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties (UNHCR) ongeveer vluchtelingen hervestigd in de westerse wereld. Het gaat om mensen die na hun vlucht binnen de eigen regio in levensgevaar verkeren en om vergeten vluchtelingen die jaren uitzichtloos in grote opvangkampen doorbrengen. Nederland nodigt momenteel jaarlijks gemiddeld 500 vluchtelingen uit voor hervestiging in Nederland. Onder deze groep bevinden zich ook tientallen potentiële UAF-studenten. Het UAF werkt samen met UNHCR, IND, COA, VluchtelingenWerk en gemeenten om ervoor te zorgen dat talentvolle uitgenodigde vluchtelingen snel na aankomst in Nederland een intensieve taaltraining en voorbereidende cursussen doorlopen en zo sneller kunnen beginnen met hun voorbereiding op een studie. In 2009 namen 25 vluchtelingen deel aan het project. Alle deelnemers krijgen begeleiding van het UAF aan de hand van individuele opleidingsplannen. In december 2009 organiseerde het UAF in het kader van dit project een internationaal seminar over nieuwe initiatieven met betrekking tot hervestiging van vluchtelingen in Europa en Noord-Amerika. Het project loopt van januari 20 UAF jaarverslag

21 2009 tot eind 2011 met een pilotgroep van 60 uitgenodigde vluchtelingen en wordt gefinancierd door het Europees Vluchtelingen Fonds (nationaal programma 2008). Latente Talenten Het project Latente Talenten is bedoeld voor in het land van herkomst afgestudeerde artsen, tandartsen, verpleegkundigen en paramedici die hun oorspronkelijke beroep in Nederland willen uitoefenen óf op zoek zijn naar een alternatief traject in de gezondheidszorg. Het project loopt van december 2007 tot eind Het UAF heeft een voorbereidingstraject ontwikkeld voor gevluchte artsen die zich voorbereiden op het assessment dat sinds 2005 verplicht is voor buitenlandse artsen die hun beroep in Nederland opnieuw willen uitoefenen. Samen met het Utrechtse taalcentrum Lest Best is een examentraining opgezet. Ook zijn meeloopstages georganiseerd bij huisartsen en ziekenhuizen. Dankzij steun van UAF-alumni, de KNMG en de Vereniging Nederlandse Vrouwelijke Artsen konden deze stages gerealiseerd worden. In begeleidde het UAF 35 artsen en 13 tandartsen bij de voorbereiding op het assessment. Drie gevluchte artsen hebben inmiddels de volledige procedure afgerond en zijn begonnen aan hun studietraject aan een van de medische faculteiten. Sinds december 2005 heeft nog geen enkele gevluchte arts de studie afgerond. Dat is een schrijnend gegeven gelet op de zeer succesvolle trajecten onder de oude procedure. Uit het loopbaanonderzoek onder 417 UAF-artsen blijkt hoe uitzonderlijk succesvol deze groep in het verleden was. Veel van de gevluchte artsen en tandartsen die de nieuwe procedure als onneembare horde ervaren kiezen voor een alternatief traject in de gezondheidszorg. Sinds december 2007 zijn 27 artsen, tandartsen of paramedici gestart met een alternatief traject; tien andere vluchtelingen bereiden zich daarop voor. Tot de alternatieve studierichtingen behoren: een eenjarige master Biomolecular Science, een opleidingstraject Praktijk Ondersteuner Huisarts (POH), een opleiding tot operatiekamerassistent, doktersassistent of verpleegkunde. Het project Latente Talenten wordt mogelijk gemaakt door het Europees Vluchtelingen Fonds (EVF) dat het project voor de helft financiert. Verborgen Schatten De Unie van Soroptimistclubs en het UAF werken intensief samen in het project Verborgen Schatten ( ) met als doel vrouwelijke vluchtelingen toekomstperspectief te geven, zodat zij hun talenten volop kunnen benutten. Soroptimist International is een netwerkorganisatie van vrouwen. Veel hoger opgeleide vrouwelijke vluchtelingen kunnen vanwege het gebrek aan een netwerk moeilijk een goede plaats verwerven op de arbeidsmarkt. Zij beschikken wel over veel kennis en ervaring die voor de Soroptimisten van belang zijn. Er zijn 142 matches gerealiseerd tussen Soroptimisten en door het UAF gesteunde vrouwelijke vluchtelingen. 36 Gevluchte vrouwen wachten nog op een koppeling. Veel Soroptimisten bieden ondersteuning bij het leren en verbeteren van de Nederlandse taal. Daarnaast is er veel vraag naar het inzetten van het netwerk van Soroptimisten bij het vinden van stageplaatsen - zeker in de gezondheidszorg en beroepsoriëntatie. In het kader van het project heeft het UAF een reader samengesteld met informatie over achtergronden van vluchtelingen. Voor de viering van het tachtigjarig bestaan van de Soroptimisten in 2009 heeft UAF-alumnus Ali Authman een stuk gecomponeerd en hebben de alumni Mirjana Tomic en Ahmed Al Zubaidu een schilderij gemaakt. De kunstwerken werden door UAF-voorzitter Ruud Lubbers aangeboden aan de presidenten van de Nederlandse en Europese unie van Soroptimisten. Voor hetzelfde lustrum maakte het UAF ook een diaserie met foto s en uitspraken van een zestal matches. Op regionaal niveau werden ten bate van het project twee concerten van UAF-studenten georganiseerd in samenwerking met het Orion Ensemble. De Unie van Soroptimistclubs heeft al opgebracht voor het project Verborgen 21 UAF jaarverslag

22 Angela Chuprina-Saradjzada (rechts op de bovenste foto) was huisarts in Oekraïne. Nu studeert ze verpleegkunde. Tonny Filedt (links op de bovenste foto) van de Soroptimisten komt uit de publieke gezondheidszorg. Tonny leert Angela hoe de Nederlandse gezondheidszorg in elkaar zit. Angela: Tonny staat altijd klaar voor me. Ze heeft veel kennis die ze met me deelt. Het klikt goed tussen ons. Ik vertrouw haar. Tonny: Angela is een moedige vrouw met veel doorzettingsvermogen. Het belangrijkste bij dit contact is dat je iemand hebt die je kunt bellen, ook als het minder goed gaat. 22 UAF jaarverslag

23 Schatten. Delta Lloyd Foundation is een van de sponsors van Verborgen Schatten. Daarnaast organiseerden de Delta Lloyd Ladies in Amsterdam een netwerkevenement voor vluchtelingen met een economische achtergrond. Uit een tussentijdse evaluatie blijkt dat alle betrokkenen de samenwerking als waardevol en zinvol, maar ook als tijdrovend ervaren. Volunteer Academy Sinds maart 2008 worden door het UAF gesteunde vluchtelingen door middel van voorlichtingsavonden, cursussen, stages en individuele begeleiding bemiddeld naar een bestuursfunctie bij een vrijwilligersorganisatie in Utrecht. Hiermee wordt de diversiteit binnen besturen van non-profitorganisaties vergroot. Van de negen deelnemers aan de eerste ronde zijn er zeven bemiddeld naar een bestuursfunctie. In 2009 is er een vervolg gegeven aan het project en zijn er negen nieuwe (oud-) UAF-studenten gestart. Alle deelnemers volgen de basis- of vervolgcursus Kleurrijk Besturen, aangeboden door de vrijwilligerscentrale Utrecht. Tijdens en na de cursus worden de deelnemers bemiddeld naar een bestuursfunctie. Volunteer Academy is een samenwerking tussen de Vrijwilligerscentrale Utrecht en het UAF met de gemeente Utrecht als opdrachtgever en sponsor. Loopbaanbegeleiding: Duurzaam & Divers Om doorgroei en duurzame instroom van vluchtelingen te bevorderen heeft Job Support eind 2008 het project Duurzaam & Divers opgezet. Dit project biedt loopbaan- en diversiteitadvies aan werkende vluchtelingen en hun werkgevers. Zo wordt nagegaan op welke belemmeringen vluchtelingen en hun werkgevers stuiten tijdens een eenjarig dienstverband. Op basis hiervan wil Job Support in nauw overleg met alle betrokkenen vervolgens maatwerkproducten en diensten ontwikkelen waarmee alle betrokkenen geholpen worden. In 2009 zijn 30 vluchtelingen gestart. Zij zijn individueel gecoacht en actief gevolgd in hun baan. Met werkgevers met wie het UAF intensief contact heeft zijn geregeld gesprekken gevoerd en werden trajecten geëvalueerd. Naast deze individuele gesprekken werden voor de betreffende vluchtelingen drie groepsbijeenkomsten georganiseerd waarin werd stilgestaan bij het hanteren van verwachtingen, het omgaan met cultuurverschillen en de vraag hoe grip te krijgen op de loopbaan. In het kader van deskundigheidsbevordering hebben de consultenten een training coachingsvaardigheden en een training cultuur & diversiteit gevolgd en is gestart met het verwerven van theoretische kennis. In 2010 zullen deze activiteiten worden voortgezet en uitgebreid met (nog meer) contacten met experts en werkgevers. Op basis daarvan kan gestart worden met het ontwikkelen van een methodiek en daarbij behorende maatwerkproducten en diensten. Banenoffensief Vluchtelingen In maart 2009 werd in het Haagse SER-gebouw het Banenoffensief Vluchtelingen feestelijk afgesloten met een bijeenkomst waarin staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en UAF-voorzitter Lubbers het Banenoffensief als een succesformule typeerden. Samen met VluchtelingenWerk Nederland, de Stichting Emplooi en het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI) werden in het Banenoffensief ( ) vluchtelingen aan werk geholpen. De doelstelling om vluchtelingen extra aan de slag te helpen werd daarmee voor 90 procent gehaald. Door dit project is de samenwerking tussen de participerende organisaties sterk geïntensiveerd. De resultaten en ervaringen van dit samenwerkingsproject zijn vastgelegd in het verslag Waardevolle mensen in bijzondere omstandigheden. Highlights van een project dat wérkt. Uit de toespraak van VNO-NCW-voorzitter Wientjes bleek veel waardering voor het Banenoffensief: Het Banenoffensief heeft heel efficiënt gewerkt en kan als project voor en door werkgevers ook goedkoop zijn. Dat vraagt om voortzetting. Diversiteit loont echt. We moeten vasthouden aan de Nederlandse traditie van openheid en tolerantie. Een korte asielprocedure is in dat opzicht zeer wenselijk. Daarnaast is het belangrijk om meer korte trajecten voor vluchtelingen te ontwikkelen en dat gemeenten 23 UAF jaarverslag

24 het mogelijk maken met behoud van uitkering hbo- en wo-opleidingen te volgen. Ook zou het taalonderwijs meer vanuit de bijstand gefinancierd moeten worden. De periode van Work First ligt nu echt achter ons; het gaat om Scholing First voor vluchtelingen! Het is doodzonde wanneer hoogopgeleide vluchtelingen op een te laag niveau blijven hangen. Pardonners aan het werk Samen met VluchtelingenWerk, CWI, Emplooi en het COA leverde het UAF extra inspanningen om vluchtelingen die onder het Generaal Pardon vallen, te steunen bij het vinden van een passende baan of opleiding. Onder de mensen die als gevolg van het Generaal Pardon een verblijfsvergunning ontvingen, bevinden zich een paar duizend hoger opgeleide vluchtelingen. De gezamenlijk overeengekomen taakstelling om binnen twee jaar pardonners naar werk te bemiddelen werd nagenoeg gehaald. Op 31 december 2009 stond de teller ondanks de economische crisis - op plaatsingen. Dankzij dit project is de samenwerking met o.a. het UWV- Werkbedrijf geïntensiveerd. Begin 2010 brachten de organisaties het rapport Een samenspel met resultaat uit over dit succesvolle project. Startende Ondernemers Het project Startende Ondernemers, dat gestart was in juni 2007 en tot december 2009 liep, had tot doel hoogopgeleide vluchtelingen te begeleiden bij het opzetten van hun eigen bedrijf. Een tweede doel was het ontwikkelen en testen van methodieken en werkwijzen gericht op startende ondernemers met een vluchtelingenachtergrond. In de verslagperiode zijn de laatste twee van in totaal vijf groepen ingestroomd in het traject. Dit betreft 22 van in totaal 47 deelnemers. De methodiek van het project bestaat uit drie fases: een oriëntatiefase, waarin deelnemers worden herkend, geworven en geselecteerd, een voorbereidende fase, waarin zij zich met behulp van training, begeleiding en het opstellen van een ondernemingsplan voorbereiden op de start, en de daadwerkelijke startfase. Ook in deze laatste fase kunnen deelnemers nog een beroep doen op begeleiding door UAF-medewerkers en gespecialiseerde mentoren. Tijdens het project heeft UAF intensief samengewerkt met STEW Advies & Training Kleinbedrijf, Stichting Ondernemersklankbord, Entrepreneur Consultancy BV en Van Ede & Partners. Aan het eind van het project zijn 19 deelnemers gestart met hun bedrijf en staan nog vijf deelnemers op het punt om te beginnen. Het betreft ondermeer een pijnbestrijdingkliniek, een fotostudio, een bureau voor webdesign, een schildersbedrijf en een reisbureau. Sommige deelnemers hebben het opzetten van een eigen bedrijf vooralsnog op de iets langere termijn moeten schuiven. Enkele deelnemers zijn tot de conclusie gekomen dat zij zichzelf niet geschikt achten voor ondernemerschap; zij willen geen bedrijf meer starten. Nusret Vlashi was arts in eigen land en leidt nu een succesvolle pijnbestrijdingkliniek. Nusret heeft in dit project geleerd zichzelf te verkopen en vol te houden als instanties niet reageren op een mooie mail of brief. Zijn advies is: blijven nabellen, want nee heb je, ja kun je krijgen! Mina Domic runt met haar man het koeriersbedrijf Bezorging Zonder Zorgen. Zij deed mee met het project om meer te leren over financieel beheer. Zij raadt potentiële starters aan zich goed voor te bereiden door zich in de branche te verdiepen. Ga niet gelijk een lening aanvragen bij de bank, maar begin klein, bijvoorbeeld door parttime in loondienst te blijven werken. Wees niet bescheiden: je moet je kansen zien en grijpen. Arif Zauli, grafische vormgever en webdesigner, had ervaring in het zakenleven in Afghanistan: hij had daar een exportbedrijf. Daar kun je makkelijk vanuit huis beginnen, maar in Nederland is het zeer moeilijk om klanten te krijgen als je geen bedrijfspand hebt. Via het project kwam hij in contact met een UAF er die een zeefdrukkerij opstartte, waarna een mooie samenwerking ontstond. 24 UAF jaarverslag

25 Alumniproject Het alumniproject, gestart in april 2008, brengt oud-studenten in contact met elkaar en met het UAF. Het doel van het project is enerzijds het eigen netwerk van alumni te vergroten, anderzijds alumni te betrekken bij het werk van het UAF. In het eerste projectjaar hebben 200 alumni actief deelgenomen aan bijeenkomsten en andere activiteiten zoals trainingen. Er hebben drie netwerkbijeenkomsten en vier themabijeenkomsten plaatsgevonden op thema s als interculturaliteit, loopbaan en taal. Van groot belang voor het UAF is de feedback van alumni. Zo heeft een selecte groep alumni de eigen publicaties van het UAF onder de loep genomen en haar mening gegeven over de werkwijze van Job Support. Speerpunten voor 2010 zijn het verder opbouwen van een netwerk, het organiseren van informatieve bijeenkomsten voor alumni en feedback op de werkwijze van het UAF. Ook wordt een start gemaakt met een groep ambassadeurs die een bijdrage levert aan de fondsenwervende activiteiten van het UAF. Henry Greenfield, econoom: Ik wil graag iets teruggeven aan het UAF. Het alumniproject levert voor mij veel op als ik merk dat ik als oud-student met mijn kennis en ervaring beginnende studenten heb kunnen helpen met het vinden van een weg in deze maatschappij. 4.4 Financiële steun Het UAF functioneert als doorgeefluik van studiefinanciering door de overheid; daarbij gaat het voornamelijk om studiebeurzen op grond van de Wet Studiefinanciering (WSF). Verder bieden het UAF en de Stichting UAF Steunpunt (SUS) in bepaalde gevallen financiële steun met behulp van subsidie van het ministerie van OCW. Het UAF geeft ook voorschotten voor grote uitgaven zoals het collegegeld, de aanschaf van boeken of een computer als de student tijdelijk niet uitkomt met de studiebeurs. Daarnaast vergoedt het UAF een aantal bijzondere kosten, zoals voor verplichte stages of extra kostbare studiematerialen. Als geen andere financiering van de studie mogelijk is, biedt het UAF vervangende financiële steun. Het gaat dan vooral om vluchtelingen die nog geen verblijfsvergunning hebben, die geen beroep kunnen doen op een overheidsregeling voor studiekosten en evenmin in aanmerking komen voor financiële steun van het ministerie van OCW. Reiskosten spelen hier een grote rol. Door de veelvuldige overplaatsingen van asielzoekers drukken deze kosten zwaar op het UAF. De financiële steun die het UAF verstrekt bestaat in de regel voor 60 procent uit een gift en voor 40 procent uit een lening die de vluchteling na afloop van de studie naar draagkracht terugbetaalt. 4.5 SUS Na bijna 20 jaar is er per 1 september 2009 een eind gekomen aan de werkzaamheden van de Stichting UAF Steunpunt (SUS). Deze aan het UAF gelieerde stichting verstrekte met subsidie van het ministerie van OCW studiebeurzen en tegemoetkomingen in de studie- en voorbereidingskosten. Ook voerde de SUS een regeling uit voor schakeljaren. Toen de leeftijdsgrens voor het aanvragen van studiefinanciering bij de IB-Groep in de jaren 90 werd verlaagd en tegelijkertijd de tegemoetkoming in de studiekosten van de IB-Groep voor (deeltijd) studenten werd afgeschaft, werd de SUS in staat gesteld dit gat op te vullen. Om te voorkomen dat vluchtelingen die voltijds wilden studeren door de leeftijdverlaging van de studiefinanciering in de problemen zouden komen, kwamen zij in aanmerking voor een studiebeurs van de SUS. Ook deeltijdstudenten en studenten die ouder dan 30 waren konden een vergoeding voor hun studiekosten ontvangen. 25 UAF jaarverslag

26 De regelingen van de SUS stonden open voor asielzoekers en vluchtelingen ook als zij niet door het UAF gesteund werden. Zeer velen hebben de afgelopen jaren kunnen studeren dankzij de SUS-regelingen. Vanwege een verandering van de subsidieregels van het ministerie van OCW zijn de aparte studiefinancieringsregelingen voor vluchtelingen die de SUS uitvoerde met ingang van september 2009 afgeschaft; de gelden zijn overgeheveld naar het UAF ter aanwending van studiearrangementen van UAF-studenten. Voor vluchtelingen die op die datum met behulp van de SUS studeren is er een overgangsregeling, waardoor zij in staat worden gesteld hun studie af te ronden. 4.6 Belangenbehartiging en expertise Het UAF streeft naar het vergroten van het draagvlak voor de opvang en participatie van vluchtelingen in Nederland. Daarbij geldt het UAF als expertisecentrum bij uitstek. Het UAF adviseert overheidsinstanties en maatschappelijke organisaties over mogelijkheden van hoger opgeleide vluchtelingen en over het slechten van belemmeringen die zij ondervinden bij hun participatie in de maatschappij. Het UAF pleitte in het verslagjaar nadrukkelijk voor modernisering van het migratiebeleid, waarbij meer ruimte ontstaat voor kennismigranten. Een restrictief toelatingsbeleid draagt het risico in zich dat kennismigranten Nederland mijden. 4.7.Gemeentelijk Beleid Voor vluchtelingen zijn gemeenten belangrijk, vooral in verband met inburgering en uitkeringen. Steeds meer gemeenten realiseren zich dat veel hoger opgeleide vluchtelingen met een (relatief) geringe gemeentelijke inspanning blijvend uit de bijstand verdwijnen. Door hun capaciteiten en vooropleiding voorzien deze vluchtelingen veelal in een maatschappelijke behoefte. Het project Gemeentelijk Beleid is er op gericht gemeenten aan te zetten tot een ruimhartig en doelmatig beleid ten aanzien van hoger opgeleide vluchtelingen die zich voorbereiden op hun studie, studeren of passend werk zoeken. Daarnaast wordt geprobeerd de gemeentelijke betrokkenheid bij de integratie van vluchtelingen te bevorderen. Dankzij financiering door het ministerie van OCW heeft het UAF sinds 2004 een medewerker gemeentelijk beleid. Het ministerie heeft besloten de subsidie voor dit werk in 2010 te beëindigen. De werkzaamheden worden elders in de organisatie opgevangen. 26 UAF jaarverslag

27 27 UAF jaarverslag

28 28 UAF jaarverslag De Congolees Guy Mpongo kwam in 2000 naar Nederland. Zes jaar later studeerde hij af in de technische aardwetenschappen. Guy had toen nog geen verblijfsvergunning en mocht geen betaald werk verrichten. Tot het verlos sende Generaal Pardon in Het UAF startte toen een project voor mensen als Guy om deze groep aan het werk te helpen. Het UAF helpt je, maar je moet ook zelf actief blijven. Dankzij de verblijfsvergunning heb ik toegang gekregen tot de Nederlandse arbeidsmarkt.

29 5. Hoe werkt het UAF? Door het UAF gesteunde vluchtelingen zijn doorgaans uiterst gemotiveerd om te studeren. Dat komt mede omdat het UAF een zorgvuldige procedure heeft ontwikkeld voor het accepteren van een asielzoeker of vluchteling. Asielzoekers die vinden dat zij ten onrechte afgewezen zijn door het UAF, kunnen een beroepsprocedure starten. De daarbij gehanteerde normen zijn enerzijds een waarborg voor een zo rechtvaardig mogelijk acceptatiebeleid, anderzijds zijn ze erop gericht de middelen die donateurs het UAF ter beschikking stellen zo effectief mogelijk in te zetten. 5.1 Voorlichting Voorlichting aan asielzoekers heeft in deze verslagperiode veel aandacht gekregen. In 2009 heeft de publieksvoorlichter van het UAF 27 asielzoekerscentra bezocht, waarbij tijdens voorlichtingsbijeenkomsten aan 389 bewoners informatie over studeren met steun van het UAF werd verstrekt. Door het jaar heen werden vragen per mail of telefoon beantwoord over de aanmeldingsvoorwaarden van het UAF. 5.2 Begeleiding In zorgvuldig overleg met het UAF bepaalt de vluchtelingstudent de optimale route van studie naar werk. Voor dit proces zijn interne richtlijnen opgesteld. In de afweging tellen diverse factoren mee, zoals de vooropleiding, de studiewens, de maatschappelijke situatie van de student, het arbeidsmarktperspectief en de financieringsmogelijkheden. Elke route is dan ook maatwerk. Gedurende de studie stelt het UAF eisen aan de vorderingen van de studenten. Mocht een student daaraan niet (kunnen) voldoen, dan zoekt het UAF in overleg met hem of haar een passend alternatief. Dat kan een andere studierichting of een ander studieniveau zijn, of uitstroom naar de arbeidsmarkt. 29 UAF jaarverslag

30 De Syrische Fadi Jallo kwam naar Nederland met twee diploma s op zak. Omdat zijn diploma s hier niet erkend werden, moest hij voor de derde keer farmacie studeren. In 2009 behaalde hij zijn diploma. Het UAF had vertrouwen in mij en bood me de kans om te studeren. Zonder steun van het UAF zou ik nu geen apotheker zijn, maar een patiënt. Met hulp van het UAF studeerden in 2009 nog 219 andere doorzetters af. 30 UAF jaarverslag

31 6. Met wie werkt het UAF samen? In de hiervoor beschreven projecten worden veel organisaties genoemd met wie het UAF samenwerkt. De meeste samenwerkingsvormen hebben betrekking op specifieke organisaties die door hun deskundigheid of netwerk UAF-cliënten verder kunnen helpen. Bijvoorbeeld de Unie van Soroptimistclubs die zich inzet voor door het UAF gesteunde vrouwelijke vluchtelingen. Naast de samenwerking in projectvorm zijn er andere veelal structurele samenwerkingsrelaties. Het UAF onderhoudt veel contacten met vluchtelingenorganisaties, onderwijsinstellingen en werkgevers. Incidenteel wordt ook met andere maatschappelijke organisaties samengewerkt. Zo nodigde het Huis Marseille in Amsterdam (oud-) UAF-studenten uit om in de Museumnacht als gids op te treden bij de fototentoonstelling over vluchtelingen van de beroemde fotograaf Fazal Sheikh. Hieronder volgt een overzicht van inhoudelijke samenwerkingspartners. In hoofdstuk 7 komen de organisaties aan bod die door hun financiële steun het UAF-werk mogelijk maken Vluchtelingenorganisaties Het UAF werkt nauw samen met organisaties van en voor vluchtelingen: VluchtelingenWerk Nederland, Emplooi, Stichting Vluchteling, Amnesty International. Met Emplooi en VluchtelingenWerk werd o.a. intensief samengewerkt in het Banenoffensief voor Vluchtelingen en het project Pardonners aan het werk. Het UAF is ook vertegenwoordigd in het bestuur van On File, de organisatie van gevluchte journalisten. Internationale samenwerking is een centraal onderdeel van het project Vervolgde Wetenschappers. Daarnaast komt het internationale werk vooral in ECRE-verband aan de orde. ECRE is een Europees netwerk van 69 vluchtelingenorganisaties in Europa dat zich inzet voor een rechtvaardig en humaan Europees asielbeleid. Aangezien het Europese beleid in toenemende mate van invloed is op Nederland, is de samenwerking in het ECRE-netwerk van groot belang. In 2009 nam het UAF deel aan de jaarlijkse ECRE-bijeenkomst in Madrid. Centraal stond dit jaar het Stockholm programma met daarin de opzet voor de volgende fase van een gemeenschappelijk Europees asielbeleid. Een positieve ontwikkeling betreft het plan van de Europese Commissie voor een Europees hervestigingsprogramma voor vluchtelingen Onderwijsinstellingen Met veel onderwijsinstellingen worden intensieve contacten onderhouden. Voor de dagelijkse begeleiding van de vluchtelingenstudenten vindt veel overleg plaats met de opleidingen. Het UAF faciliteert het Platform Schakeljaren waarin de diverse schakeljaren geregeld met elkaar overleggen en blijft streven naar accreditatie van de schakeljaren. Voor veel vluchtelingen met een studiewens vormen de schakeljaren een belangrijke voorziening. Het schakelonderwijs verzorgt de aansluiting tussen het onderwijs dat in het herkomstland is gevolgd en een studie aan een Nederlandse hoger onderwijsinstelling. Er wordt veel aandacht besteed aan de Nederlandse taal, maar ook studievaardigheden komen uitvoerig 31 UAF jaarverslag