Mondriaan Stichting Jaarverslag

Transcriptie

1 Mondriaan Stichting Jaarverslag 2004

2 Mondriaan Stichting Ondersteuning Mondriaan Stichting

3 Activiteiten Ondersteunde projecten Mondriaan Stichting

4 Internationale activiteiten p (13% van totaal) Overige projecten p (3% van totaal) Behoudsregelingen p (1% van totaal) Beeldende kunst en vormgeving p (33% van totaal) Museale aankopen p (34% van totaal) Presentatie cultureel erfgoed p (16% van totaal) Mondriaan Stichting Ondersteuning 4

5 Beeldende kunst en vormgeving Projecten beeldende kunst en vormgeving p (9% van totaal) Beeldende kunst en vormgeving Opdrachten beeldende kunst en vormgeving p (5% van totaal) Beeldende kunst en vormgeving Kunstprojecten in het onderwijs en matching fund kinderboekillustraties p (4% van totaal) Beeldende kunst en vormgeving Activiteitenprogramma s kunstenaarsinitiatieven p (10% van totaal) Beeldende kunst en vormgeving Publicaties en tijdschriften beeldende kunst en vormgeving p (2% van totaal) Beeldende kunst en vormgeving KunstKoopregeling p (3% van totaal) Presentatie cultureel erfgoed Zichtbaarheid p (2% van totaal) Presentatie cultureel erfgoed Publieksgerichte digitalisering p (4% van totaal) Presentatie cultureel erfgoed Bijzondere publieksactiviteiten p (7% van totaal) Presentatie cultureel erfgoed Wet behoud cultuurbezit p (1% van totaal) Presentatie cultureel erfgoed Kunsthistorisch onderzoek p (1% van totaal) Presentatie cultureel erfgoed Cultureel erfgoed minderheden p (2% van totaal) Museale aankopen Aankopen musea moderne kunst p (1% van totaal) Museale aankopen Bijzondere museale aankopen p (4% van totaal) Museale aankopen Aankoopfonds volkenkundige musea p (0% van totaal) Museale aankopen Aankoopfonds Collectie Nederland p (28% van totaal) Behoudsregelingen Universitaire collecties p (1% van totaal) Behoudsregelingen Conservering verspreide audiovisuele collecties p (0% van totaal) Internationale activiteiten Presentaties buitenland miv Hgis-C p (9% van totaal) Internationale activiteiten Beleidsregel internationalisering p (1% van totaal) Internationale activiteiten Internationale museale samenwerking p (1% van totaal) Internationale activiteiten Kunstbeurzen galeries p (1% van totaal) Internationale activiteiten Lofts p (0% van totaal) Internationale activiteiten Overige miv bezoekersprogramma p (0% van totaal) Overige projecten Ondersteunde projecten p (3% van totaal) Mondriaan Stichting Ondersteuning Activiteiten 5

6 Beeldende kunst en vormgeving p (33% van totaal) Beautiful World Undercover Onthecover Kunst-Kennisdagen Amsterdam Curaçao Close Encounters Ypenburg Vloedmerk Passages Capital Exchange Paris Sanctuary Mental Space Define Yourself Definitions of Space Muziek in Beeld Suburban Scenario s Ex-is QuickSand Grote Kunst voor Kleine Mensen Schiele Abramovic De Châtel Epifyten, de Hortus Botanicus als voedingsbodem voor kunst Playful Dutch Eyes Lustwarande 04 Disorientation by Beauty Happy Chaos Kunst Heimwee Impakt Festival 2004 Impakt Online 2004 Het eeuwige lichaam BK026 International Film Festival Filmfestival 2005 Test-Portal Bezet Constructed Moment Stad Als Film Low Tech Media Art Festival 2004 Dancing Breeze Cosmic Wonder We Are the World: slotmanifestatie De Strip Channel Zero Katerina Gregos Tv Today )toon) 5 Databodies Sonic Acts 2004 Visual Sensations Changing Faces Pleinmuseum The Stability Mobility Sharing Conference Realtime Re:visie: beeldende kunst Nederlands Filmfestival Kunstvlaai 5 Migrating Identity Transmission Reconstruction Nieuwe domeinen Kleurbeurs Uit de landen van de ondergaande zon The Tulse Luper Journey Symposion Gorinchem 2005 Architecture of Interaction Deaf04 Lustrum Tent Manifold Voices World Wide Videofestival 2004 Yule Interior View Stripdagen Haarlem 2004 Global Fashion, Local Tradition Kids en tools A Decade of Webdesign re: Jan van Toorn The Best of Sandberg Design Via Milano 04 Peutz digitaal Jeroen Henneman Edwin van den Heuvel C. Kassies, A. der Kinderen, W. Kreykamp, H. Schut, B. Stuart, J. Tamminga Nobuyoshi Araki Geert Mul Delphine Bedel Peter Struycken Toine Horvers Irene Fortuyn Filmblik 2004 Eelko Ferwerda, Jasper Wessels Bert Teunissen Maurer United Architects (Marc Maurer, Nicole Maurer) Sara Blokland, Morad Bouchakour, Ting Chan Merlijn Bolink, Paul de Reus, Serge Onnen, Marijke van Warmerdam, Peter Zegveld Floris van Manen Kunstfietsroute Wind mee Joep van Lieshout Lucia Luptakova A. Blommers, N. Schumm, G. Kocken, M. Scheltens, A. Versluis en E. Uittenbroek States of Nature Alex Vermeulen Michael Butink, Margit Lukacs, Bart Visser Lynne Leegte Peter Struycken Henri Jacobs Follies van Dorst (Pjotr Muller, Robbrecht en Daem) Dan Graham Mondriaan Stichting Ondersteuning Activiteiten Ondersteunde projecten 6

7 Annie Fletcher, Jeroen van de Ven André Volten Geert Mul Paul de Kort Giny Vos Lukas Einsele Karel Martens Claudy Jongstra Culturele Ambassade Lloyd Hotel Ton Zwerver Bernard Heesen Jeroen Hoogstraten Babette Wagenvoort Jeroen Bisscheroux, Michiel Voet Hans van Bentem Adriaan Nette, Dré Wapenaar Christoph Seyferth Martijn Sandberg, Mattie van der Worm Rachel Bacon Marieke van Diemen Kaptein Roodnat Paul de Reus Kamiel Verschuren Fransje Killaars, Ton Slits Kees Spiering Ingrid Godon, Edward van de Vendel Programmering Artis 2005 Programmering Casco Programmering Code 2005 Programmering Het Consortium Programmering Expodium 2005 Programmering Extrapool 2005 Programmering Fundament 2005 Programmering G.A.N.G Programmering Hotel Mariakapel 2005 Programmering Impakt Programmering Kunstcentrum DeFKa 2005 Programmering Kunsthuis Syb 2005 Programmering Marres, Centrum Beeldende Kunst 2005 Programmering Nieuwe Vide 2005 Programmering Optrek 2005 Programmering Pakt 2005 Programmering De Paraplufabriek 2005 Programmering Public Art Squad Mama Programmering De Veemvloer 2005 Programmering VHDG 2005 Programmering Worm A-prior N9: Goele De Bruyn, Daan van Golden, Jimmie Durham If Walls Had Ears BoekieBoekie- Kunstmap Recycling Janneke Wesseling: Het museum dat niet bestond A Short History of Dutch Video Art De Paviljoens: Logboek van een gebouw Wim Beeren: om de kunst Bik Van der Pol Primaat van de zichtbaarheid Nederlandse schilders van de Middeleeuwen tot nu Inside Outside, The Soft Architecture of Petra Blaisse Ted Noten Foam 2005 Jong Holland 2005 km 2005 Tijdschriftenstand KunstRai 2004 Metropolis M jaargang De Witte Raaf jaargang 2005 Archis jaargang Items 2004 Items 2005 KunstKoopregeling Presentatie cultureel erfgoed p Euro (16% van totaal) Restauratie The Busy Drone Collectie Nederland van de experimentele film fase 2 en 3 Bosbouwcollectie Musip-symposium Er uithalen wat erin zit Hub. Leufkens. Kunstenaar van het licht Muziek OpSchrift Restauratie stoomsleepboot de Hugo Beschikbaarstelling van video aan museum- en mediatheekpubliek BNC Educatief Woudreuzen en fluisterheggen dwalen door heden en verleden Projectplan Digitaal Oorkondeboek Groningen Drente Vectorisering kadastrale kaart Friesland 1832 Virtuele presentatie (reconstructie Hoogduits synagogencomplex) Digitalisering Via Belgica Tijdsvenster voormalig Abdijcomplex, Thorn, Limburg Mondriaan Stichting Ondersteuning Activiteiten Ondersteunde projecten 7

8 Digitalisering Glasmuseum Implementatie driedimensionale referentiestructuur bibliotheek Naturalis Natuurbeeld- Leidse Poort Natuurinformatie Netwerk Noordbrabant (fase 2) Ontwikkeling prototype nationale referentiecollectie archeologie Ontwikkeling nieuwe website en infrastructuur Computerspel Kruistocht in spijkerbroek Gras Stadse beesten Drift Vikingen! Oogstrelend schoon Dag van de cultuureducatie Operatie Sigismund, educatief depot Drents Archief Dodelijke affaires Haven House Homeless Portraits Top Terpen Reiskabinet Kapt Severein (2) Wonderkamers Van Gogh Museum outreach programma De Ploeg cd-rom bovenbouw De Ploeg cd-rom onderbouw evaluatie Pronk en praal, uitingen van dynastiek zelfbewustzijn Rooodkapje Villa Zebra: Licht Uit! Het Kwaad All about Evil Binnenkort te zien in Leiden Publiekspresentatie kasteelruïne Valkenburg Jouw wereld, mijn wereld Lab Made in Arnhem 2005 Inrichting staatsgevangenis Nieuwe inrichting staatsgevangenis Stoomtram 125 Landschappelijk perspectief De Bataven Historisch vliegen met Fokker F27 Mummies Ontdek het andere Suriname Barbies en Actionmen: wereldmodemakers Breekbaar! Een stukje geschiedenis van het Gouds Plateel Meertalige audiotours Marokkotentoonstelling Wereld Natuur Kunst Manifestatie Heimwee Zoeter - Meer tussen hemel en aarde Honderd jaar nieuwe media? Kindersmokkel uit de crèche Marokko tijdens de Tweede Wereldoorlog Marokko: kunst en design 2005 Zomerproject 2005 Jongeren, ecultuur en éducation permanente in het Zuiderzeemuseum Restauratie beelden Conservering abtsstaf Restauratie cartons Goudse glazen Zestiende-eeuws kruisbeeld Restauratie Kalkarkruis Schimmelbestrijding kloosterbibliotheek Preventief conserveren wasmodellen Petrus Koning Schilders van Dongen Nederlandse toegepaste kunst Kröller- Müllercollectie Het echtpaar Singer en zijn erfenis Kunstenaars van Surinaamse afkomst Rotterdamse Kaapverdianen en hun cultureel erfgoed Inventariserend vooronderzoek als migranten website Spaanse arbeidsmigranten in Zuidoost Brabant Indisch-Moluks en Surinaams-Antilliaans Verhalenarchief Cd-rom Indië verteld Diversiteit in het Amersfoorts geheugen Publicatie vrijverklaring slavenbevolking Virtuele presentatie Doorbreek de stilte Dansen met diversiteit Papoea-gerelateerd bewegend beeldmateriaal in Nederland Marokko: smeltkroes van culturen Vorming collectie cultureel erfgoed Marokkanen Splika Nos Tesoro Presentatie publicatie The Aït Waryagher of the Moroccan Rif Tree of Forgetfulness Utrechtse Migranten Gastarbeiders van Staalgieterij Demka ( ) De erfenis van slavernij: op reis Zeeuws slavernijverleden Mondriaan Stichting Ondersteuning Activiteiten Ondersteunde projecten 8

9 Museale aankopen p (34% van totaal) Behoud vioolliteratuurcollectie Willem Noske Portret van de eend Sijctghen Aankoop twee drinkschalen Joseph Maartensz van der Hove De Twaalf Maanden Hans Bol Tapijt Achilles vertoornd op Agamemnon Daniel Eggermans Haagse klok Solomon Coster Haghe Archiefcollectie Rem Koolhaas Oma Schepen op de rede van Amsterdam Collectie Japanse geïllustreerde boeken Aankopen musea moderne kunst Piccadilly Circus Paul McCarthy Ongekleurde lattenstoel Gerrit Rietveld Staande figuur Karel Appel Anti Dog Alicia Framis Relief mit gelbem Viereck 2 Kurt Schwitters Skulptur 23 Rudolf Belling Um den Kern der Sache Kurt Schwitters Drie beelden Benin Zes aquarellen en zeven tekeningen Herman Paulides Clash De burgermeester van Delft en zijn dochter, Jan Steen Gebedstapijt Osmaans- Turkse rijk Verzamelreis Oceanië Behoudsregelingen p (1% van totaal) Communicatie, promotie, scholing Inmeetproject botanische tuinen 2 Coördinatie tweede tranche Medische collecties gezamelijke middelen Conservering audiovisuele collecties Gelderland Conservering audiovisuele collecties Friesland Conservering verspreide audiovisuele collecties Conservering audiovisueel materiaal Digitalisering Zeeuws filmmateriaal Internationale activiteiten p (13% van totaal) Australië België Brazilië China Denemarken Duitsland Finland Frankrijk Griekenland Hongarije Ierland IJsland India Israël Italië Japan Kroatië Litouwen Nieuw-Zeeland Noorwegen Oostenrijk Polen Portugal Puerto Rico Roemenië Rusland Servië Slovenië Spanje Syrië Taiwan Tsjechië Mondriaan Stichting Ondersteuning Activiteiten Ondersteunde projecten 9

10 Turkije Verenigd Koninkrijk Verenigde Staten van Amerika Zuid-Afrika Zuid-Korea Zweden Zwitserland Niet-presentaties The Vincent van Gogh Bi-annual Award for Contemporary Art in Europe Reiskosten Gregor Jansen Reis- en verblijf kosten The Stations of the Cross Damien Hirst Bezoekersprogramma Art Rotterdam Reiskosten Robbert Roos Londen New York Conferentie ontwikkeling in Midden-Oosterse muziek Reiskosten What, How and for Whom uit Zagreb Gemine Muse Jonge kunstenaars in Europese musea Ladislav Sutnar Praag-New York Design in Action Yinka Shonibare Prix de Rome Opening Stedelijk Museum CS Entropic Meltdown Museum in Motion? Reis- en verblijf kosten Kim Hyun Jin, Esra Sarigedik Reiskosten gastcurator Anders Kreuger Nederlandse figuratieve kunst na 1975 Krakau Praagse schilderkunst Zinnen en minnen Tournee Rineke Dijkstra Een jaar lang Rembrandt Het hart, teken van leven Ton Peek Photography Torch Gallery Mirte Demare Reflex Gallery Annet Gelink Gallery Ellen de Bruijne Projects Annet Gelink Gallery Galerie Paul Andriesse Torch Gallery Galerie Tanya Rumpff Galerie Van den Berge MKgalerie.nl Slewe Galerie Van Zoetendaal Collections Galerie Diana Stigter Ellen de Bruijne Projects Upstream Gallery Annet Gelink Gallery Galerie Fons Welters Galerie Micheline Szwajcer Galerie Paul Andriesse Jousse Entreprise Galerie Fons Welters Buro Empty Ellen de Bruijne Projects Galerie Art Affairs Galerie de Expeditie MK galerie.nl Ron Mandos Stella Lohaus Gallery Vous Etes Ici MKgalerie.nl Vous Etes Ici Galerie Fons Welters Galerie Akinci Galerie Diana Stigter Galerie Krinzinger Galerie Lumen Travo Ron Mandos Slewe Galerie Galerie Diana Stigter Ellen de Bruijne Projects Galerie Art Affairs Galerie Cokkie Snoei Galerie Krinzinger Galerie Onrust Gelerie Tanya Rumpff Galerie Willy Schoots The Living Room Torch Gallery Vous Etes Ici Antiquariaat L.van Flatland Galerie Galerie Cokkie Paddenburgh Snoei Galerie Van Kranendonk Ton Peek Photography Torch Gallery Mondriaan Stichting Ondersteuning Activiteiten Ondersteunde projecten 10

11 TZR, Galerie für Bildende kunst Van Zoetendaal Collections Gallerie Bob van Orsouw Galerie Fons Welters Lofts Internationaal bezoekersprogramma Overige projecten p (3% van totaal) Nieuw in Nederland Conferentie Internationale Vereniging van Stadsmusea Evaluatieinstrument voor kunstprojecten Onderzoek Berenschot bezuinigingen cultuur Operationeel Sponsor Profiles Thinking Forward, Episode1: Surfacing Thinking Forward, Episode 2: Time and Again Thinking Forward Thinking Forward, Episode 3: Cordially Invited Thinking Forward, Episode 4: Out of the Shadows Thinking Forward, Episode 5: Safety and Peace! Order and Freedom! Thinking Forward, Episode 6: Olandu Biuras-Vilnius Thinking Forward, Episode 7: Edward Krasinski s Studio Thinking Forward, Reiskosten drie journalisten Thinking Forward, Metropolis M 5, 2004 Thinking Forward, Conferentie Thinking Forward, Going East Archis RSVP Event 7 Thinking Forward, Publicatie Mondriaan Stichting Ondersteuning Activiteiten Ondersteunde projecten 11

12 Introductie Voorwoord 14 Leeswijzer 16 Mondriaan Stichting 18 Functies 19 Positionering 20 Beleid Algemene criteria 24 Procedure 25 Regelingen 26 Advisering en adviescommissies 28 Bezwaar 29 Terugvordering 30 Ondersteuning 31 Aanvragen 32 Bedragen 33 Toezeggingen Ontwikkelingen Overzicht 38 Beeldende kunst en vormgeving in Nederland 41 Projecten 43 Ondersteunde projecten beeldende kunst 44 Niet-gehonoreerde aanvragen 52 Bezwaarprocedures 53 Garantiefonds zelfproducerende vormgevers 53 Ondersteunde projecten vormgeving 54 Niet-gehonoreerde aanvragen 55 Bezwaarprocedure 55 Nieuwe media 56 Tijdelijke investering nieuwe media 57 Bezwaarprocedure 57 Opdrachten 58 Ondersteunde opdrachten beeldende kunst 59 Niet-gehonoreerde aanvragen 63 Bezwaarprocedures 64 Ondersteunde opdrachten vormgeving 64 Kunstprojecten in het onderwijs 65 Ondersteunde kunstprojecten 65 Niet-gehonoreerde aanvragen 67 Matching fund kinderboekillustraties 67 Activiteitenprogramma s kunstenaarsinitiatieven 68 Ondersteunde activiteitenprogramma s 69 Niet-gehonoreerde aanvragen 71 Bezwaarprocedures 72 Publicaties en tijdschriften beeldende kunst en vormgeving 73 Ondersteunde publicaties 74 Niet-gehonoreerde aanvragen 76 Bezwaarprocedure 76 Ondersteunde tijdschriften 77 Niet-gehonoreerde aanvragen 78 Bezwaarprocedure 78 KunstKoopregeling particulieren 79 Resultaten 80 Financiële gegevens 80 Promotie 81 Galeries 82 Presentatie cultureel erfgoed 83 Zichtbaarheid 86 Ondersteunde projecten 87 Niet-gehonoreerde aanvraag 88 Bezwaarprocedures 88 Publieksgerichte digitalisering 89 Ondersteunde projecten 90 Niet-gehonoreerde aanvragen 92 Bezwaarprocedures 92 Bijzondere publieksactiviteiten 93 Ondersteunde projecten 94 Niet-gehonoreerde aanvragen 99 Bezwaarprocedure 99 Wet tot behoud van cultuurbezit 100 Ondersteunde projecten 101 Ontwikkelingskosten grote museale tentoonstellingen 102 Kunsthistorisch onderzoek 103 Ondersteunde projecten 104 Niet-gehonoreerde aanvragen 104 Cultureel erfgoed minderheden 105 Ondersteunde projecten 106 Niet-gehonoreerde aanvragen 108 Bezwaarprocedure 108 Museale aankopen 109 Aankoopfonds Collectie Nederland 112 Ondersteunde aankopen 113 Niet-gehonoreerde aanvragen 114 Aankopen musea moderne kunst 115 Toegezegde ondersteuning 116 Ondersteunde aankopen 116 Bijzondere museale aankopen 120 Ondersteunde aankopen 121 Niet-gehonoreerde aanvragen 122 Aankoopfonds volkenkundige musea 123 Ondersteunde aankopen 124 Niet-gehonoreerde aanvraag 124 Behoudsregelingen 125 Universitaire collecties 128 Ondersteunde projecten 129 Verspreide audiovisuele collecties 130 Ondersteunde projecten 131 Inhoud 12

13 Internationale activiteiten 133 Presentaties 137 Buitenlandse locaties 138 Kosten van transport reis verblijf 139 Ondersteunde presentaties beeldende kunst buitenland 140 Ondersteunde catalogi bij presentaties beeldende kunst 160 Niet-gehonoreerde aanvragen 161 Bezwaarprocedures 162 Vormgeving 162 Ondersteunde presentaties vormgeving buitenland 163 Ondersteunde catalogus bij presentaties vormgeving 168 Niet-gehonoreerde aanvragen 168 Bezwaarprocedures 169 Beleidsregel internationalisering 170 Ondersteunde presentaties 171 Niet-gehonoreerde aanvragen 172 Organisatie 211 Bureau 212 Organogram 212 Bestuur en directie 213 Personeel en beleid 214 Kwaliteitsmonitor 215 Activiteiten 215 Public relations 216 Financiën 217 Budget 218 Bijlagen 219 Samenstelling adviescommissies 220 Publiciteit Mondriaan Stichting 221 Accountantsverklaring en jaarrekening 224 Register op aanvrager 244 Internationale museale samenwerking bij presentaties 173 Ondersteunde projecten 174 Niet-gehonoreerde aanvragen 174 Biënnales en andere internationale kunstmanifestaties 175 Biënnale van Venetië 176 Biënnale van São Paulo 176 Hgis-Cultuurmiddelen ministeries van Buitenlandse Zaken en OCW 177 Ondersteund project Hgis Vrijhaven 178 Ondersteunde projecten Hgis Internationale museale samenwerking 178 Overige ondersteunde buitenlandse projecten Hgis 179 Ondersteunde promotionele catalogi Hgis 186 Ondersteunde deelname galeries buitenlandse kunstbeurzen Hgis 187 Ondersteunde projecten Internationalecultuurmiddelen 188 Kunstbeurzen galeries 189 Ondersteunde deelnames 190 Niet-gehonoreerde aanvragen 191 Bezwaarprocedure 191 Lofts 192 Loft Loft Internationaal bezoekersprogramma 196 Oriëntatiereizen 197 Deelnemers 197 Overige projecten 201 Ondersteunde projecten 203 Niet-gehonoreerde aanvragen 206 Bezwaarprocedure 206 Niet in behandeling genomen aanvragen 207 Niet-behandelde aanvragen 208 Inhoud 13

14 Introductie Voorwoord De Mondriaan Stichting bestond in 2004 tien jaar. Om dat te vieren maakten we, met onze adviseurs, een boek over honderd ondersteunde projecten. Deze projecten laten immers het best zien wat de Mondriaan Stichting doet: wat is er in de afgelopen tien jaar zoal ondersteund, en waarom. Het boekje kan dienen als best practice, als bron van inspiratie en in ieder geval als teken van de tijdgeest. Ook was 2004 een overgangsjaar. Nog met één been in de oude Cultuurnotaperiode keken we vooral vooruit naar het Beleidsplan Het plan werd goed ontvangen en positief beoordeeld door de Raad voor Cultuur en het Ministerie van OCW. De voorbereiding van onze nieuwe werkwijze nam een belangrijke plaats in. Deze nieuwe werkwijze is meer dan voorheen gericht op de aanvrager: zowel inhoudelijk als procedureel. Regelingen worden samengevoegd, beperkende voorwaarden en criteria komen zoveel mogelijk te vervallen. De Mondriaan Stichting werkt voor drie sectoren: beeldende kunst, vormgeving en cultureel erfgoed, en ontvangt een grote verscheidenheid aan aanvragen. Van erfgoedpresentaties en aankopen tot presentaties van beeldende kunst in binnen- en buitenland, van boeken en tijdschriften tot programma s van kunstenaarsinitiatieven. Door deze diversiteit beschikt de Mondriaan Stichting over een veelzijdige deskundigheid en een goed overzicht over de ontwikkelingen op de uiteenlopende gebieden. Op basis van die expertise initieert de Mondriaan Stichting ook activiteiten. Zo organiseerde de Mondriaan Stichting met het Prins Claus Fonds een oriëntatiereis naar het Midden-Oosten waaraan directeuren, curatoren en journalisten voor hedendaagse beeldende kunst deelnamen, publiceerde zij met de vereniging Digitaal Erfgoed Nederland de leidraad Cultureel Erfgoed Digitaal en zette zij zich via het project Sponsor Profiles, met de Stichting Doen en het Fonds voor Amateurkunst en Podiumkunsten, in voor het intensiveren van contacten tussen bedrijfsleven en culturele instellingen. De Mondriaan Stichting ondersteunt ook internationaal, in veertig landen. Naast het stimuleren van buitenlandse belangstelling voor kunst uit Nederland is de Mondriaan Stichting ook verantwoordelijk voor statelijke manifestaties en de biënnales van Venetië en São Paulo. Op onze uitnodiging selecteerde curator Stijn Huijts Jennifer Tee voor de Nederlandse inzending voor de Biënnale van São Paulo. Tee maakte speciaal voor de 26ste Biënnale van São Paulo de omvangrijke installatie [Feasting on the] E*V*O*L E*Y*E-LAND*S-*END. De presentatie werd enthousiast ontvangen, zowel in het buitenland als in Nederland. Martijn van Nieuwenhuyzen werd door de Mondriaan Stichting uitgenodigd als curator voor de Nederlandse inzending voor de Biënnale van Venetië. Hij koos Jeroen de Rijke en Willem de Rooij voor de presentatie in juni Introductie Voorwoord 14

15 Een bijzondere activiteit in 2004 was het cultureel programma Thinking Forward bij het Nederlands EU-voorzitterschap en de toetreding van tien landen tot de Europese Unie. Voor het eerst gaven de ministeries van Buitenlandse Zaken en OCW de opdracht aan het Fonds voor Amateurkunst en Podiumkunsten en de Mondriaan Stichting om een cultureel programma samen te stellen. Met het deelprogramma voor beeldende kunst Who if not we should at least try to imagine the future of all this? riep curator Maria Hlavajova, samen met instellingen in tien landen, kunstenaars, intellectuelen en eenieder van ons op een actieve rol te spelen in het publieke leven van Europa en verder. Zeker in deze tijd geef ik zonder aarzelen gehoor aan haar oproep. Moge u hetzelfde doen. Els H. Swaab voorzitter Introductie Voorwoord 15

16 Introductie Leeswijzer Met het jaarverslag verantwoordt de Mondriaan Stichting zich voor de manier waarop zij de beschikbare middelen heeft aangewend. Centraal in het verslag staan de projecten die in 2004 zijn ondersteund. Verder wordt ook uitleg gegeven over de organisatie en de werkwijze van de Mondriaan Stichting. Het jaarverslag begint met een omschrijving van de functies van de Mondriaan Stichting en haar positie in het culturele veld. Aansluitend wordt een beeld geschetst van de Mondriaan Stichting in Zowel de uitvoering van het beleidsplan als de ontwikkeling van het beleidsplan komt ter sprake. Ook wordt nader ingegaan op de aanvraagprocedure. Het hoofdstuk Ondersteuning is de kern van het jaarverslag. Daarin worden alle projecten beschreven waaraan in 2004 is bijgedragen. Ook de niet-gehonoreerde aanvragen en de bezwaarprocedures worden vermeld. Elke regeling wordt voorafgegaan door een inleiding over recente ontwikkelingen. Vervolgens wordt de organisatie van de Mondriaan Stichting inzichtelijk gemaakt: de samenstelling van het bestuur en het bureau, de performance en de public relations. Het laatste hoofdstuk ten slotte geeft een financieel overzicht van de uitgaven van de Mondriaan Stichting in Het jaarverslag eindigt met drie bijlagen en een register. De bijlagen bevatten een overzicht van de adviescommissies van de Mondriaan Stichting, van de publiciteit over en rond de Mondriaan Stichting en de jaarrekening. In het register ten slotte staan alle aanvragers uit 2004 alfabetisch gerangschikt. Het jaarverslag wordt verzonden naar relaties van de Mondriaan Stichting, inclusief alle instellingen die in 2004 aanvraag deden. Tot die relaties behoren behalve musea en kunstinstellingen ook het Ministerie van OCW, de Raad voor Cultuur, de pers en belangenorganisaties. Verder is het verslag bestemd voor iedereen die geïnteresseerd is in het werk van de Mondriaan Stichting. Doordat het jaarverslag een uitvoerige verantwoording bevat van het werk van de Mondriaan Stichting, is het ook geschikt voor instellingen die nog geen aanvraag bij de Mondriaan Stichting hebben ingediend, maar overwegen dat te doen. Uit het verslag kunnen zij een indruk krijgen van de activiteiten die de Mondriaan Stichting ondersteunt en de criteria die daarvoor gelden. Introductie Leeswijzer 16

17 17

18 Introductie Mondriaan Stichting Beeldende kunst, vormgeving en het cultureel erfgoed vormen het werkterrein van de Mondriaan Stichting. Zij heeft als doel de nationale en internationale publieke belangstelling voor en afname van beeldende kunst, vormgeving en cultureel erfgoed te vergroten en verdiepen. In 2004 werd aan ondersteuning besteed. In dat jaar werden 1089 aanvragen door onder meer archieven, musea, galeries en kunstenaarsinitiatieven ingediend bij de Mondriaan Stichting. Daarvan werden er 825 gehonoreerd. De aanvragen kwamen van rechtspersonen, zoals nationale en internationale instellingen, overheden en bedrijven. Zij behoren tot de doelgroep van de Mondriaan Stichting, die zich concentreert op afnemers en intermediairs zoals het publiek, presentatieinstellingen, archieven en uitgeverijen. Natuurlijke personen, zoals kunstenaars, kunnen doorgaans niet bij de Mondriaan Stichting terecht. De Mondriaan Stichting ondersteunt een groot scala van activiteiten, van projecten en publicaties voor beeldende kunst en vormgeving tot publieksgerichte digitalisering bij erfgoedinstellingen. Een belangrijk criterium voor ondersteuning is dat projecten een bijzonder belang vertegenwoordigen. Heeft het project nationaal of internationaal betekenis? Of heeft het een uitzonderlijk, voorbeeldstellend karakter? Ondersteuning is verder alleen mogelijk bij substantiële cofinanciering door derden. Introductie Mondriaan Stichting 18

19 Introductie Mondriaan Stichting Functies De Mondriaan Stichting stimuleert en ondersteunt activiteiten met geld van de rijksoverheid. Door haar werkzaamheden heeft de Mondriaan Stichting een goed inzicht in de ontwikkelingen in de beeldende kunst, de vormgeving en het cultureel erfgoed en beschikt zij over een grote groep van deskundige adviseurs. Als sensor voor het culturele veld en het Ministerie van OCW is zij een expertisecentrum en entameert zij discussie. De Mondriaan Stichting signaleert ontwikkelingen en speelt daar waar mogelijk op in. Een belangrijk voorbeeld hiervan is de extra aandacht, zowel in mogelijkheden als budget, voor kunstenaarsinitiatieven. Verder is gebleken dat voor statelijke manifestaties vraaggerichte ondersteuning niet het meest ideale instrument is. Inbedding in de sector en een actief beleid zijn van belang. Daarom heeft de Mondriaan Stichting met het Fonds voor Amateurkunst en Podiumkunsten een intendant en twee coördinatoren aangesteld om het cultureel programma Thinking Forward samen te stellen bij het Nederlandse EU-voorzitterschap. Maria Hlavajova was coördinator voor het deelprogramma beeldende kunst Who if not we should at least try to imagine the future of all this? In een serie van zeven presentaties in Nederland en nieuwe EU-lidstaten stond de relatie tussen kunst en politiek centraal. Introductie Mondriaan Stichting Functies 19

20 Introductie Mondriaan Stichting Positionering De Mondriaan Stichting werd als laatste cultuurfonds in 1994 opgericht door het Ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur. Daarmee was het niet-meerjarige subsidiebeleid van het ministerie overgedragen aan cultuurfondsen die in een publiekrechtelijk kader passen. Hoewel de Mondriaan Stichting vrij is in haar besluitvorming over aanvragen, wordt de context waarin dat gebeurt bepaald door de Staatssecretaris van Cultuur. De Mondriaan Stichting krijgt haar budget van het ministerie, het bestuur van de Mondriaan Stichting wordt door de staatssecretaris benoemd en ontslagen, en bij aanstelling van de directeur wordt de staatssecretaris gehoord. Ook moeten het Algemeen Reglement en de deelregelingen, op basis waarvan de Mondriaan Stichting bijdragen verstrekt, door de staatssecretaris worden goedgekeurd. Een dergelijke goedkeuring geldt ook voor de begroting en het beleids- en activiteitenplan. Daardoor heeft de Mondriaan Stichting rechtstreeks te maken met drie verantwoordelijke directies: de directie Cultureel Erfgoed, de directie Kunsten en de stafdirectie Algemeen Cultuurbeleid. Verder onderhoudt de Mondriaan Stichting contacten met de Raad voor Cultuur, het Ministerie van Buitenlandse Zaken en de ambassades. De Mondriaan Stichting werkt zowel nationaal als internationaal. Fondsen Het Fonds voor Beeldende Kunsten, Vormgeving en Bouwkunst is evenals de Mondriaan Stichting gericht op beeldende kunst. Zij ondersteunt echter individuele beeldend kunstenaars, vormgevers en architecten, terwijl de Mondriaan Stichting instellingen en organisaties ondersteunt. Het Fonds BKVB is gericht op productie en aanbod, de Mondriaan Stichting concentreert zich vooral op presentatie en afname van beeldende kunst en cultureel erfgoed. Met het Literair Productie- en Vertalingenfonds beheert de Mondriaan Stichting een matching fund voor geïllustreerde kinder- en jeugdliteratuur. Ook wordt sinds 2002 samengewerkt met het Prins Claus Fonds; in 2004 organiseerden beide fondsen een oriëntatiereis voor directeuren, curatoren en journalisten naar het Midden-Oosten. In het voorjaar van 2004 zijn directeuren van het Amsterdams Fonds voor de Kunst, de Stichting Doen, de Mondriaan Stichting, het Fonds voor Amateurkunst en Podiumkunsten en het Fonds voor de Letteren op werkbezoek gegaan bij de Nederlandse Antillen en Aruba. Aanleiding was het feit dat de meeste publieke fondsen weinig tot geen projecten ondersteunen in dit deel van het Koninkrijk. De voornaamste conclusies van de reis zijn de noodzaak tot investeren in de juiste expertise bij de fondsen en het belang van een gezamenlijke inspanning in een goede communicatie. Daartoe heeft de Mondriaan Stichting met de Stichting Doen en het Fonds voor Amateurkunst en Podiumkunsten een website ontwikkeld voor aanvragers uit de Nederlandse Antillen en Aruba. De drie fondsen werken ook samen in het project Sponsor Profiles. Via een website, publicatie en netwerkbijeenkomsten krijgen bijna tweehonderd culturele organisaties de kans zich te presenteren aan het bedrijfsleven. Het bedrijfsleven wordt uitgenodigd culturele sponsoring te verkennen en uit te breiden. Naast de Stichting Doen zijn ook de Vereniging Rembrandt, het VSB Fonds en het Prins Bernhard Cultuurfonds bekende private fondsen. Zij maken geen deel uit van het cultuurbeleid van de rijksoverheid. Wel komt het geregeld voor dat projecten die door de Mondriaan Stichting worden ondersteund ook financiële ondersteuning krijgen van private fondsen; zo nodig vindt hierover afstemming plaats. Om subsidiegelden effectiever te gebruiken en de onderlinge afstemming over aanvragen voor publicaties te verbeteren gaat de Mondriaan Stichting vanaf 2005 nauw samenwerken met het Fonds BKVB. De afzonderlijke budgetten worden samengevoegd en de aanvragen die bij beide fondsen worden ingediend, worden voorgelegd aan een gezamenlijke commissie. Introductie Mondriaan Stichting Positionering 20

21 Branche-instituten Voor beeldende kunst, vormgeving en cultureel erfgoed stemt de Mondriaan Stichting haar activiteiten af met relevante sectorinstituten als de Stichting Kunst en Openbare Ruimte, de Premsela Stichting, de Nederlandse Museumvereniging en de Vereniging voor de Documentaire Informatievoorziening en het Archiefwezen, en koepelorganisaties zoals de Stichting Academisch Erfgoed, de Stichting Volkenkundige Collectie Nederland en het Nederlands Overleg Regionale Audiovisuele Archieven. Ook werkt de Mondriaan Stichting samen met het Instituut Collectie Nederland en de vereniging Digitaal Erfgoed Nederland. Het ICN adviseert de Mondriaan Stichting over het behoud van erfgoed, Den adviseerde de Mondriaan tot 2005 over digitaliseringprojecten. Ook verzorgden Den en de Mondriaan Stichting de handleiding voor digitaliseringprojecten Cultureel erfgoed digitaal Leidraad bij projecten. Aandeelhouder en lid De Mondriaan Stichting is lid van de Nederlandse Museumvereniging, de vereniging Digitaal Erfgoed Nederland en Kunsten 92 en maakt deel uit van de stichtingsraad van de Stichting Internationale Culturele Activiteiten. Sica fungeert als informatie- en documentatiecentrum voor internationale sectoroverschrijdende aangelegenheden en behartigt de belangen voor internationale bovensectorale activiteiten bij de overheid. Met de leden van de Stichtingsraad, zoals het Fonds BKVB, het Fonds voor de Amateurkunst en Podiumkunsten en het Nederlands Fonds voor de Film, is in 2004 overlegd over de toekomst van Sica en haar rol in het strategisch internationaal cultuurbeleid. De Mondriaan Stichting participeerde met als aandeelhouder van de Participatiemaatschappij voor Kunst en Cultuur, die in 2005 wordt opgeheven. Stichting Code Cultuursponsoring De Code Cultuursponsoring bevat gedragsregels voor sponsoring van culturele activiteiten. Ze zijn zowel voor de gesponsorden als voor de sponsors bestemd. De gedragsregels gaan over inhoudelijke onafhankelijkheid, publieke toegankelijkheid, tegenprestaties, bemiddeling bij het verkrijgen van financiële ondersteuning en belangenverstrengeling. De Code is onderschreven door een groot aantal culturele organisaties, waaronder de Nederlandse Museumvereniging, de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties en de Sectie Sponsoring van het Genootschap voor Reclame. Hij wordt ondersteund door onder meer het Prins Bernhard Cultuurfonds en de Federatie Kunstenaarsverenigingen. Ook de Mondriaan Stichting voegt zich naar de code. In het Algemeen Reglement van de Mondriaan Stichting staat in artikel 23 dat een ontvanger van financiële ondersteuning gehouden is zich te conformeren aan de Code Cultuursponsoring. Voor de uitvoering van de Code en het toezicht daarop is de Stichting Code Cultuursponsoring opgericht. Sinds 1998 beheert de Mondriaan Stichting het secretariaat van de stichting. Introductie Mondriaan Stichting Positionering 21

22 Introductie Beleid Met het oog op de Cultuurnota werkt de Mondriaan Stichting met vierjarige beleidsplannen. In het beleidsplan staat welke ontwikkelingen op het werkterrein van de Mondriaan Stichting meer stimulering nodig hebben, welke activiteiten voor ondersteuning in aanmerking komen en welke voorwaarden daaraan worden gesteld. Voor de periode beschikte de Mondriaan Stichting over een Cultuurnotabudget van Voor de periode bedraagt dit budget De Mondriaan Stichting is behalve een overheidsfonds ook een onafhankelijke publiekrechtelijke organisatie. Daarbij vervullen adviescommissies een belangrijke rol. De Mondriaan Stichting neemt hun adviezen doorgaans over, maar kan zo nodig naar eigen inzicht van adviezen afwijken. Introductie Beleid 22

23 Introductie Beleid In het najaar van 2004 ontving de Mondriaan Stichting de subsidiebeschikking van het Ministerie van OCW voor de Cultuurnota Op basis van dit plan krijgt de Mondriaan Stichting de Cultuurnotasubsidie tot haar beschikking. In haar nieuwe beleidsplan kiest de Mondriaan Stichting voor een duidelijker, klantvriendelijker en flexibeler manier van werken, die meer ruimte biedt aan ontwikkelingen en aanvragers. Het aantal regelingen wordt van twintig tot vijf teruggebracht en het aantal voorwaarden en criteria zoveel mogelijk beperkt. Daartoe heeft de Mondriaan Stichting haar primaire taak expliciet vertaald naar doelen, die nadrukkelijker dan voorheen het kader vormen voor haar ondersteuning. Onder haar primaire taak verstaat zij het bevorderen van de belangstelling voor en de afname van beeldende kunst, vormgeving en cultureel erfgoed. Ook maakt de Mondriaan Stichting inhoudelijke keuzes, gebaseerd op ontwikkelingen in beeldende kunst, vormgeving en cultureel erfgoed. De keuzes vinden hun weerslag in specifieke ondersteuningsmogelijkheden en budgetten. De komende jaren zijn internationalisering, culturele diversiteit, ecultuur, cultuureducatie en deskundigheidsbevordering de prioriteiten van de Mondriaan Stichting. Ook is er extra aandacht voor de programma s van kunstenaarsinitiatieven, omdat deze van vitaal belang zijn voor de ontwikkeling in beeldende kunst en vormgeving. Met het oog op de beperkte mogelijkheden tot financiering en stijgende kosten heeft de Mondriaan Stichting haar ondersteuning van kunstenaarsinitiatieven in 2004 substantieel uitgebreid stond nog in het teken van beleidsplan Belangrijke accenten waren toen al het stimuleren van publieke belangstelling en educatieve projecten in de beeldende kunst en vormgeving, het stimuleren van de particuliere markt voor beeldende kunst en vormgeving en het ondersteunen van bijzondere projecten met nationale betekenis en van activiteiten in het buitenland. Sinds 2003 is de ondersteuning voor museale activiteiten uitgebreid naar het gehele culturele erfgoed. Instellingen als archieven en bibliotheken doen immers steeds meer aan publieksactiviteiten en werken steeds vaker samen bij het onderzoeken, ontsluiten en presenteren van cultureel erfgoed. Voor het erfgoed lag in 2004 de nadruk op het stimuleren van publieke belangstelling en educatie, het zichtbaar maken en versterken van collecties en het onderling afstemmen ervan binnen de Collectie Nederland. Op basis van deze uitbreiding konden erfgoedorganisaties van uiteenlopende disciplines ondersteuning aanvragen bij de Mondriaan Stichting. Introductie Beleid

24 Introductie Beleid Algemene criteria De Mondriaan Stichting wil aanvragers snel en zorgvuldig uitsluitsel geven over hun aanvraag. Daarom is het belangrijk dat zij vooraf goed worden geïnformeerd. Nieuwe aanvragers wordt aangeraden een gesprek te hebben met een van de medewerkers, voordat zij hun aanvraag indienen. In dat gesprek wordt informatie gegeven over de ondersteuningsmogelijkheden van de Mondriaan Stichting, de manier waarop aanvraag kan worden gedaan en de manier waarop de aanvraag wordt beoordeeld. Alle aanvragen die aan de formele eisen voldoen worden in principe voorgelegd aan een adviescommissie. Onder eindverantwoordelijkheid van de directeur besluit het bureau welke aanvragen aan welke adviescommissie worden voorgelegd. De commissies beoordelen de aanvragen zowel op artistiek-inhoudelijke of cultuurhistorische aspecten als op een aantal criteria. In het Algemeen Reglement van de Mondriaan Stichting staan de criteria vermeld die voor de beoordeling van aanvragen worden gebruikt: _ het project levert naar verwachting een stimulerende bijdrage aan de verdere ontwikkeling van beeldende kunst, vormgeving of de uitoefening van museale functies; _ het project is van hoge kwaliteit en, vooral als het een museaal project is, van cultuurhistorisch belang; _ het project heeft een voorbeeldwerking, het stimuleert nieuwe activiteiten en voegt inhoudelijk iets toe; _ er is draagvlak voor de uitvoering van het project, wat blijkt uit te verwachten publieke belangstelling, samenwerking met andere organisaties of bijdragen van andere financiers; _ het resultaat van het project zal naar verwachting van invloed zijn op de belangstelling voor of de betekenis van beeldende kunst, vormgeving of museale activiteiten; _ het resultaat van het project heeft naar verwachting een nationale of internationale betekenis; _ het resultaat van het project is openbaar en toegankelijk. In de afzonderlijke regelingen van de Mondriaan Stichting zijn deze algemene criteria verder uitgewerkt. Daarnaast worden aanvragen ook aan andere criteria getoetst, die relevant zijn voor de specifieke activiteit. De adviezen die over de aanvragen worden gegeven liggen ten grondslag aan de besluitvorming van de Mondriaan Stichting. Vervolgens worden de besluiten door het bureau verder afgewikkeld. Het bestuur is in de regel niet rechtstreeks bij de besluitvorming betrokken. Introductie Beleid Algemene criteria 24

25 Introductie Beleid Procedure Wanneer een aanvraag bij de Mondriaan Stichting wordt ingediend, krijgt de aanvrager binnen een week een ontvangstbevestiging met vermelding van contactpersoon en procedure. Binnen maximaal drie maanden verneemt de aanvrager het besluit van de Mondriaan Stichting. De periode is in de praktijk meestal korter: gemiddeld duurde de behandeling van een aanvraag in 2004 twee maanden. Bovendien probeert de Mondriaan Stichting de behandeling te versnellen als de omstandigheden daar aanleiding toe geven. Introductie Beleid Procedure 25

26 Introductie Beleid Regelingen De Mondriaan Stichting kent twee soorten regelingen waarbinnen bijdragen worden verstrekt. Er zijn ondersteuningsregelingen die voor langere tijd worden uitgevoerd naast activiteitenbudgetten die voor kortere tijd door de Mondriaan Stichting beschikbaar worden gesteld. Tot de eerste categorie behoorden in de regelingen voor: _ KunstKoopregeling: aankopen van beeldende kunst en vormgeving door particulieren; _ aankopen voor de Collectie Nederland, aankopen van moderne beeldende kunst en vormgeving en aankopen door volkenkundige musea; _ projecten voor cultureel erfgoed: voorbereidingen voor een betere publieksbenadering of toegankelijkheid; zichtbaarheid en behoud; bijzondere publiekspresentaties; digitalisering en virtuele presentaties; _ projecten voor internationale museale samenwerking; _ projecten voor kunsthistorisch onderzoek; _ buitenlandactiviteiten: presentaties van Nederlandse kunst en vormgeving, biënnales, lofts, deelname van galeries aan kunstbeurzen en internationale museale uitwisselingen. Introductie Beleid Regelingen 26

27 De activiteiten waarvoor de Mondriaan Stichting tijdelijk geld ter beschikking had in 2004: _ ecultuur De Mondriaan Stichting ontving daarvoor in Daarvan is aan het budget van de regeling voor publieksgerichte digitaliseringprojecten bij erfgoedinstellingen toegevoegd. Bovendien werd bestemd voor onderzoek en ontwikkeling via de regeling voor nieuwe mediaprojecten op het gebied van de kunsten en het ontwerpen en gereserveerd voor het Fotomuseum. In 2004 is het resterende bedrag van besteed. _ Behoud van audiovisuele collecties De Mondriaan Stichting beheerde al eerder een apart budget voor het behoud van audiovisuele collecties. Omdat er aanzienlijke achterstanden waren in de conservering van de verspreide collecties, is voor dat doel eind 2001 een extra budget van beschikbaar gesteld. In 2004 is besteed. Eind 2004 was in totaal besteed, waarmee nog resteert. _ Behoud van universitaire collecties Voor de conservering van de collecties van de universiteiten van Amsterdam, Groningen, Leiden en Utrecht en de Technische Universiteit Delft werd in beschikbaar gesteld. In 2004 werd besteed. Eind 2004 was in totaal besteed, waarmee het budget werd overschreden. _ Cultureel erfgoed van minderheden Voor het inventariseren, verzamelen en toegankelijk maken van het cultureel erfgoed van minderheden was drie jaar lang ( ) een zelfstandige regeling van kracht. Daarvoor was beschikbaar. In 2004 werd besteed. Eind 2004 was in totaal besteed, waarmee het budget flink werd overschreden. _ Buitenlandse presentaties van beeldende kunst of vormgeving uit Nederland Daarvoor stelden de ministeries van Buitenlandse Zaken en OCW extra geld ter beschikking binnen Hgis (Homogene Groep Internationale Samenwerking)-Cultuur: de Hgis-Cultuurmiddelen. Met dat budget werden onder meer presentaties in prioriteitslanden ondersteund. Een klein deel van het budget was bedoeld voor projecten in Nederland. Die projecten pasten in de gedachte van Nederland als vrijhaven van de kunst of betroffen internationale museale uitwisselingstentoonstellingen. De projecten waaraan de Hgis-Cultuurgelden werden besteed worden beschreven bij diverse regelingen. Ook zijn de projecten bijeengebracht in een afzonderlijk overzicht van Hgis-ondersteuningen. Introductie Beleid Regelingen 27

28 Introductie Beleid Advisering en adviescommissies De Mondriaan Stichting laat zich over de artistieke of cultuurhistorische aspecten van een aanvraag adviseren door commissies van deskundigen. Het bestuur van de Mondriaan Stichting hecht grote waarde aan een zorgvuldige en evenwichtige samenstelling van de adviescommissies. Het bestuur is een voorstander van kleine commissies die geregeld van samenstelling veranderen. Voor de meeste aanvragen zijn vaste commissies ingesteld. Sommige commissies vergaderen geregeld, andere maar eenmaal per jaar. Voor incidentele museale aankopen binnen de Collectie Nederland wordt per aanvraag een ad hoc-commissie samengesteld. In 2004 waren dertien adviescommissies werkzaam. Er werden zeventien nieuwe adviseurs in vaste adviescommissies benoemd, dertig adviseurs traden terug. Ook werden 45 ad hoc-adviseurs ingeschakeld om aanvragen voor incidentele aankopen te beoordelen. Een overzicht van de commissies en hun samenstelling is opgenomen als bijlage. De commissieleden worden benoemd voor een jaar en kunnen maximaal driemaal worden herbenoemd. Overigens is de Mondriaan Stichting volledig beslissingsbevoegd, zij kan van uitgebrachte adviezen afwijken. Wanneer dat gebeurt, wordt het bestuur in het besluit gekend. Commissies die eenmaal per jaar bijeenkomen worden met ingang van 2001 bij de vaste adviseurs geteld. Sindsdien is het aantal vaste adviseurs hoger en dat van de ad hoc-adviescommissieleden lager dan in voorgaande jaren. Het aantal vaste commissieleden was in 2004 lager dan in Dat kwam onder meer doordat twee adviescommissies werden opgeheven: de adviescommissie Nieuwe mediaprojecten en de adviescommissie Zichtbaarheid. Wisseling adviseurs en adviescommissies Commissies die meermalen per jaar bijeenkwamen: _ adviescommissie Beeldende kunst (8x) (opdrachten en projecten beeldende kunst in Nederland); _ adviescommissie Bijzondere publieksactiviteiten musea (5x); _ adviescommissie Cultureel erfgoed minderheden (3x); _ adviescommissie Digitaliseringprojecten cultureel erfgoed (3x); _ adviescommissie Kunsten internationaal (10x) (presentaties beeldende kunst in het buitenland, lofts, kunstbeurzen); _ adviescommissie Publicaties (7x) (publicaties en tijdschriften over beeldende kunst of vormgeving); _ adviescommissie Volkenkundige aankopen (3x); _ adviescommissie Vormgeving (7x) (opdrachten en projecten vormgeving in Nederland en presentaties vormgeving in het buitenland); _ kerncommissie Aankoopfonds Collectie Nederland (adviseert schriftelijk). Commissies die voor een enkele beoordelingsronde bijeenkwamen _ adviescommissie Activiteitenprogramma s kunstenaarsinitiatieven; _ adviescommissie Internationale museale samenwerking; _ adviescommissie KunstKoopregeling; _ adviescommissie Museaal kunsthistorisch onderzoek Aantal vaste adviseurs Afgetreden Nieuwbenoemd Ad hoc-adviescommissieleden Introductie Beleid Advisering en adviescommissies 28

29 Introductie Beleid Bezwaar De Mondriaan Stichting is een zelfstandig bestuursorgaan en valt onder de werking van de Algemene Wet Bestuursrecht. Dat brengt onder meer mee dat aanvragers bezwaar kunnen maken als zij het niet eens zijn met een besluit. Dat kan als de aanvraag is afgewezen, maar ook als de Mondriaan Stichting een ander bedrag toekent dan was aangevraagd. Ook is bezwaar mogelijk als er bij het vaststellen van de definitieve bijdrage wordt afgeweken van de toezegging. In de beoordeling van het bezwaar staan het bezwaarschrift en de toelichting die daarop wordt gegeven bij een eventuele hoorzitting centraal. In de bezwaarprocedure wordt het besluit integraal heroverwogen. De heroverweging blijft dus niet beperkt tot een procedurele of juridische toetsing. Belangrijk is ook dat de belanghebbende nieuwe informatie kan verschaffen, die bij het nemen van een besluit over het bezwaar wordt meegewogen. In 2004 is dertig keer bezwaar aangetekend tegen een beslissing van de Mondriaan Stichting en zijn drie bezwaren uit 2003 afgehandeld. De afronding van twee bezwaarprocedures vindt in 2005 plaats. In tien gevallen stelde de Mondriaan Stichting haar besluit bij, soms op grond van nieuwe informatie die in de bezwaarprocedure beschikbaar kwam. Een overzicht van de behandelde bezwaren is met een toelichting in de bespreking van de afzonderlijke regelingen te vinden. In 2004 is eenmaal beroep aangetekend bij de rechtbank tegen een beslissing van de Mondriaan Stichting. Dat beroep wordt naar alle waarschijnlijkheid in 2005 behandeld. In een andere zaak, die stamt uit 2003, is in december 2004 uitspraak gedaan door de rechtbank in Almelo. De rechtbank wees de eis van de afgewezen aanvrager af. Bezwaar- en beroepsprocedures tegen een besluit van de Mondriaan Stichting Aantal aanvragen Aantal bezwaren Aantal herzieningen Aantal beroep bij rechtbank Aantal beroep bij Raad van State Introductie Beleid Bezwaar 29