Film-Plateau JANUARI-MEI 2014

Transcriptie

1 Film-Plateau JANUARI-MEI 2014

2

3 gratis gratis gratis gratis KALENDER 2014 januari 2014 do :00 La Souriante Mme Beudet, Germaine Dulac 8 februari 2014 di :30 Persona, Ingmar Bergman 9 di :30 Laura, Otto Preminger 10 do :00 Safety Last, Fred C. Newmeyer & Sam Taylor 11 di :30 Stardust Memories, Woody Allen 12 maart 2014 di :30 The man with a movie camera, Dziga Vertov 13 di :30 The Treasure of the Sierra Madre, John Huston 14 do :00 A Modern Musketeer, Allan Dwan 15 di :30 The Woman in the Window, Fritz Lang 16 april 2014 di :30 Network, Sidney Lumet 17 di :30 RoboCop, Paul Verhoeven 18 do :00 Compilatie experimentele kortfilms 19 di :30 Citizen Kane, Orson Welles 20 +inleiding +inleiding +inleiding +inleiding mei 2014 di :30 Born to Be Bad, Nicholas Ray 21 di :30 La Piscine, Jacques Deray 22 di :30 Powaqqatsi, Godfrey Reggio 23 +inleiding Film ABC 15 A Modern Musketeer 21 Born to Be Bad 20 Citizen Kane 19 Compilatie experimentele kortfilms 22 La Piscine 8 La Souriante Mme Beudet 10 Laura 17 Network 9 Persona 23 Powaqqatsi: Life in Transformation 18 RoboCop 11 Safety Last 12 Stardust Memories 13 The man with a movie camera 14 The Treasure of the Sierra Madre 16 The Woman in the Window cover: Combat de boxe, Charles Dekeukeleire (Compilatie experimentele kortfilms - pag 19)

4 redactioneel Media, democratie en identiteit De Film-Plateau-programmering van het CIMS (Centre for Cinema and Media Studies) is dit semester gelinkt aan het boek Media, democratie en identiteit dat in het voorjaar van 2014 verschijnt. Dit boek biedt gefundeerde reflecties over actuele maatschappelijke kwesties en debatten waarbij de relatie tussen media en de brede samenleving centraal staat. De focus van zowel het boek als de filmprogrammering ligt op de democratische en identiteitsvormende rollen van de media. Zo belicht Orson Welles in zijn ultieme klassieker Citizen Kane (1941) de opgang van een mediatycoon en diens politieke agenda. Waar Citizen Kane het krantenimperium van Charles Foster Kane centraal stelt, richt Network (1976, Sidney Lumet) zich op de moordende concurrentie en de hieruit voortvloeiende perversiteiten binnen de televisiewereld. De controverse die een beeldmedium kan veroorzaken wordt ook geïllustreerd door La Piscine (1969, Jacuqes Deray), een film die voor ophef zorgde door het naakte bovenlichaam van Romy Schneider te tonen. In het boek wordt ook ingegaan op de films van Paul Thomas Anderson, voor wie John Huston en een film als The Treasure of the Sierra Madre (1948) als grote voorbeelden gelden. De film die wellicht bij de meeste thema s uit het boek aansluit, is Stardust Memories (1980) van Woody Allen. Deze film reflecteert over de beeldvorming rond celebrities en het creëren van een filmcanon, en gaat daarnaast ook over de betekenis van kunst, film en media in de samenleving. Een reflectie over de complexiteit van het identiteitsconcept vinden we in Ingmar Bergmans Persona terug, de openingsfilm van dit Film-Plateau-seizoen. gertjan willems en stijn joye 4 The Dark Galleries: geschilderde portretten in film noir In het kader van een onderzoeksproject aan de Hogeschool Gent (Departement KASK) over de visualisering van kunstwerken in film, werd onlangs

5 het boek The Dark Galleries: A Museum Guide to Painted Portraits in Film Noir, Gothic Melodramas, and Ghost Stories of the 1940s and 1950s (AraMER, 2013) van Steven Jacobs en Lisa Colpaert gepubliceerd. Opgebouwd als een fictieve museumgids, is dit boek een grondige studie van geschilderde portretten die onder meer in noir thrillers een belangrijke rol spelen in de plot of de mise-en-scène. Met behulp van specifieke cinematografische technieken (licht, camerabewegingen, montage, geluid) wordt vaak de illusie gewekt dat het schilderij tot leven komt of dat het zich manifesteert als een volwaardig personage. Deze schilderijen lijken bovendien een onheilspellende en magische kracht te bezitten, die steevast fatale gevolgen heeft voor zowel de geportretteerde als voor de kijkers die door het schilderij worden betoverd. In het universum van de film noir zijn deze geschilderde portretten, die vaak in een ietwat kitscherige stijl zijn uitgevoerd, inherent verbonden met seksuele angsten, waanzin, misdaad en dood. Ter gelegenheid van deze publicatie toont Film-Plateau drie noir thrillers van respectievelijk Otto Preminger, Fritz Lang en Nicholas Ray, waarin een portret van een femme fatale een belangrijke rol speelt. Daarnaast omvat het programma twee korte compilatiefilms die in het kader van het hogergenoemde onderzoeksproject werden vervaardigd. steven jacobs en lisa colpaert Mens en Machine De Film-Plateau-programmering van S:PAM (Studies in Performing Arts & Media) kadert dit semester binnen lopend doctoraatsonderzoek naar de relatie tussen mens en machine in de kunsten. Ook in film komt dit onderwerp op verscheidene manieren aan bod. Drie films tonen drie verschillende visies op de verhouding tussen mens en machine, elk in relatie tot hun tijd. In The man with a movie camera (1929) werkt Dziga Vertov zijn notie van het film-oog, waarin de camera het de plaats van het menselijke oog inneemt, op gevarieerde wijze uit. We kijken niet alleen door het oog of de lens van de camera, we zien het productieproces en de vertoning van film zelf. Behalve een streven naar autonomie voor de film, los van literatuur of theater, is The man with a movie camera typerend voor de Russische 5

6 jaren twintig, waar principes uit het futurisme en constructivisme en hun voorkeur voor machines en objecten nog nawerkten. Een ongebreideld geloof in de techniek van de cinema en in de technologie in het algemeen, spreekt uit dit filmessay dat ons een dag uit het Sovjetbestaan toont. Wars van enig narratief speelt de film met verscheidene montagetechnieken en beelden van mechanische onderdelen zoals tandwielen, liften, trams en uiteraard de camera en brengt zo de poëzie van de technologie naar voor. Paul Verhoeven schetst bijna zestig jaar later een heel ander beeld van de relatie tussen de mens en zijn technologische creaties in RoboCop (1987). RoboCop is een cyborg, een combinatie van mens en machine, die ingezet wordt als politieagent door OCP, het bedrijf dat de (in de toekomstige tijd van de film) geprivatiseerde politiediensten bestuurt. Deze cyborg werd gemaakt vanuit de wens naar een 24/7 politieagent die niet betaald hoeft te worden. De menselijke angst voor overbodigheid krijgt vorm in de volledige technologische robot DR 209. De menselijkheid van RoboCop maakt van hem een betere agent met gevoel voor rechtvaardigheid, terwijl DR 209 te rechtlijnig is en zwaktes vertoont ten opzichte van de flexibele cyborg. Opmerkelijk is hier dat het menselijke brein als een superieure computer wordt voorgesteld ten opzichte van de volledig mechanische. De technologie wordt in deze film op een andere manier ten dienste van de mens gesteld, namelijk ter verbetering van de fysieke mens. Het eeuwige leven, fysieke kracht, geheugen en andere snufjes maken van RoboCop een transhumanistische held. Een hedendaagse variant van Vertovs gemonteerde documentaire zou wel eens Powaqqatsi: Life in Transformation (1988) van Godfrey Reggio kunnen zijn. Deze film laat het geloof en vertrouwen in de technologische vooruitgang varen en toont de impact van industrialisering en proliferatie van machines in de dagelijkse levenssfeer in de derde wereld. De vrolijkheid uit de jaren twintig slaat hier om in een nuchtere kijk. Op de tonen van muziek van Philip Glass volgen beelden elkaar op die de traditionele en lokale levenswijzen confronteren met de komst van de globale kapitalistische economie en haar gevolgen voor arbeidsomstandigheden en het klimaat. Achter hoogtechnologische consumptiemaatschappijen waar cyborgs hun plaats opeisen, schuilen immers goedkope productiekrachten die de tol betalen voor de vooruitgang van de rest. kristof van baarle en christel stalpaert (s:pam) 6

7 Filmtonen Gratis films met live muziekbegeleiding Eén donderdag per maand, van 17 tot 18 uur, vindt er een gratis Filmtonen - voorstelling plaats. Hierbij krijgt een uitgekiende selectie van zogenaamde stille films live een nieuwe soundtrack aangemeten door docenten en studenten van het Conservatorium, telkens een unieke ervaring. Van het surrealistische La Souriante Mme Beudet (1923, Germaine Dulac) tot een compilatie experimentele kortfilms van Man Ray, René Clair en Charles Dekeukeleire, van de slapstickfilm Safety Last (1923, Fred C. Newmeyer & Sam Taylor) tot de dolkomische avonturenfilm A Modern Musketeer (1932, Alan Dwan): de programmering is opnieuw zeer divers, maar alle films blinken steevast uit door hun originaliteit. Filmtonen biedt de kans om in ideale omstandigheden van deze filmparels te genieten! gertjan willems Filmtonen Film-Plateau in samenwerking met: Met de steun van de Stad Gent. 7

8 Filmtonen La Souriante Mme Beudet do :00 Germaine Dulac Frankrijk, 1922, zwart-wit, 54 MET Germaine Dermoz (Madame Beudet), Alexandre Arquillière (Monsieur Beudet) Germaine Dulac is vooral gekend vanwege haar impressionistische en presurrealistische oeuvre. La Souriante Mme Beudet is hier kenmerkend in, vooral door de nadruk die Dulac legt op het emotionele en het psychologische. In plaats van een objectieve registratie, exploreert ze de subjectieve grenzen van de cinema. La Souriante Mme Beudet wordt bovendien als een van de eerste feministische films beschouwd. Het verhaal wordt helemaal vanuit Mme Beudet s standpunt verteld aan de hand van veel symboliek en fantasie. Mme Beudet zit vast in een huwelijk zonder liefde. Haar enige troost is haar piano, waarvan haar echtgenoot echter de sleutel bewaart. Hij heeft een ruw karakter en mishandelt haar vooral psychologisch. Bij wijze van grap, dreigt hij af en toe zichzelf dood te schieten. Op een dag besluit ze kogels in het pistool te steken maar ze krijgt spijt van wat ze gedaan heeft. Wanneer ze de kogels wil verwijderen, heeft hij het pistool al te pakken gekregen en hij richt het deze keer op haar... (JVB) 8

9 media, democratie en identiteit Persona di :30 Ingmar Bergman Zweden, 1966, zwart-wit, 85 MET Liv Ullmann (Elisabeth Vogler), Bibi Andersson (Alma) De actrice Elisabeth Vogler stopte plotseling met spreken tijdens een voorstelling en niemand weet waarom ze blijft zwijgen. De jonge verpleegster Alma vangt haar op en probeert een zomer lang inzicht te krijgen in haar trauma. Gaandeweg ontstaat een broeierige, dubieuze conversatie tussen beide vrouwen die meer gemeen lijken te hebben dan verwacht. Langzaamaan lijken hun identiteiten te versmelten. Ingmar Bergman bevraagt in zijn films wel vaker de grens tussen schijn en werkelijkheid, maar in Persona, een narratieve film met een onthutsend experimenteel kantje, drijft hij dit ten top. Van in het begin wijst hij de kijker op de materiële consequenties van het medium: de witte aanloopstrook, de crew, en de booglamp komen in beeld. Een deviante proloog brengt ons in verwarring over de bedoelingen van de cineast en leidt ons tegelijk in tot een van de meest intimistische meesterwerken uit het Europese modernisme. (SV) De film wordt ingeleid door Gertjan Willems. 9

10 the dark galleries Laura di :30 Otto Preminger VSA, 1944, zwart-wit, 88 MET Gene Tierney (Laura Hunt), Dana Andrews (Mark McPherson), Clifton Webb (Waldo Lydecker), Vincent Price (Shelby Carpenter), Judith Anderson (Ann Treadwell) Detective Mark McPherson onderzoekt de moord op Laura Hunt die dood werd aangetroffen in haar appartement in New York. Hij ondervraagt haar naaste vrienden, waaronder kunstcriticus Waldo Lydecker, en doorzoekt de meest intieme spullen in haar elegante flat. Mede door de aanwezigheid van Laura s geschilderde portret, dat de wand boven de haard siert, wordt McPherson verliefd op deze voor dood aangenomen vrouw. Op een avond valt McPherson in slaap naast Laura s portret. Wanneer hij wakker wordt staat de beeldschone jonge vrouw levend en wel naast het schilderij. (SJ & LC) De vertoning van Laura wordt voorafgegaan door de filmcompilatie Noir Portraits (2013, 16 ) van Steven Jacobs en Karel De Cock. Deze vertoning, die plaatsgrijpt naar aanleiding van de publicatie van het boek The Dark Galleries over geschilderde portretten in film noir, wordt ingeleid door Lisa Colpaert. 10

11 Filmtonen Safety Last do :00 Fred C. Newmeyer & Sam Taylor VSA, 1923, zwart-wit, 69 MET Harold Lloyd (Harold/ The Boy ), Mildred Davis (Betty/The Girl ), Bill Strothers (Bill Dorgan), Noah Young (Jim Taylor), Westcott Clarke (Stubbs), Anna Townsend (een oude dame) Om te kunnen trouwen met zijn jeugdliefde en in zijn zoektocht naar succes en rijkdom, trekt de jonge Harold The Boy Lloyd naar de grote stad. Zijn American Dream verloopt echter niet zoals gepland en hij ziet zich genoodzaakt om een slecht betaalde job aan te nemen als bediende in een grootwarenhuis. Voor het thuisfront houdt hij aardig de schijn op, tot zijn geliefde Betty op verrassingsbezoek komt. Een aaneenschakeling van misverstanden en allerlei onfortuinlijke omstandigheden volgen wanneer zijn ultieme gooi naar succes verkeerd dreigt te lopen en hij zich plots verplicht ziet om als menselijke vlieg een heuse wolkenkrabber te beklimmen. Terwijl Vlaanderen in 2013 massaal plat ging voor Safety First, brengt Film-Plateau u in 2014 met Safety Last één van de grootste komedies aller tijden. Deze stille komedie werd pas enige tijd na de release echt een gevestigde waarde binnen de filmgeschiedenis dankzij het vaak gerecycleerde en iconische beeld van Harold Lloyd die torenhoog aan de wijzers van een klok bengelt. (SJ) 11

12 media, democratie en identiteit Stardust Memories di :30 Woody Allen VSA, 1980, Technicolor, 91 MET Woody Allen (Sandy Bates), Charlotte Rampling (Dorrie), Marie Christine Barrault (Isobel), Jessica Harper (Daisy) Filmmaker Sandy Bates verblijft in het Stardust Hotel in Atlantic City waar hij tijdens een filmfestival een lezing geeft over zijn films. Daar zijn de vertegenwoordigers van zijn filmstudio en zijn vele fans het echter niet eens met het feit dat hij is gestopt met het maken van komedies, maar heeft gekozen voor het serieuzere werk. Deze kritieken maken Bates ongelukkig en gedurende het hele weekend blikt hij terug op zijn leven, zijn relaties en zijn filmoeuvre In 1980 stond Woody Allen aan de top van zijn roem. Hij werd gelauwerd voor Manhattan en Annie Hall en hij werd bewonderd door talloze fans. Toch heeft deze tragikomedie van Allen een bitterzoete ondertoon. Hier spreekt een filmmaker die moet vechten om een ander soort films te kunnen maken dan de komedies die van hem worden verwacht. Allen zelf heeft echter wel altijd ontkend dat de film een autobiografie zou zijn en openlijk laten blijken dat hij het betreurt dat sommige mensen zo over de film denken. (SV) 12

13 mens en machine The man with a movie camera di :30 Dziga Vertov Rusland, 1929, zwart-wit, 66' MET Boris Kaufman Na zijn vernieuwende Kino-glaz (1922) werkte Vertov zijn stijl en techniek verder uit in zijn grootse werk The man with the movie camera. We volgen zijn broer en cameraman Boris Kaufman gedurende een dag in een niet benoemde stad in de Sovjetunie. Behalve alledaagse taferelen zien we vooral het proces van het filmen, monteren (door Vertovs vrouw Elizaveta Svilova) en projecteren zelf. Deze film is dan ook een ode aan het medium. Vertov streed voor een autonome filmtaal die de wereld in beeld bracht op een andere manier dan literatuur of theater. Hij maakte hiervoor gebruik van alle technische mogelijkheden uit die tijd en experimenteerde met montage, camerastandpunten en snelheden, animatie en lenzen. Deze pionier van de cinema moest echter ook plooien voor Stalin, maar zijn poëtische aaneenschakeling van beelden was een grote invloed op de Nouvelle Vague en de Cinéma Vérité in de jaren zestig en zeventig. (KvB) 13

14 media, democratie en identiteit The Treasure of the Sierra Madre di :30 14 John Huston VSA, 1948, zwart-wit, 126 MET Humphrey Bogart (Fred Dobbs), Tim Holt (Bob Curtin), Walter Huston (Howard), Bruce Bennett (Cody), Barton MacLane (McCormick) John Hustons derde samenwerking met acteur Humphrey Bogart vormt een beklijvend stuk cinema over mannenharten verteerd door hebzucht. Deze verfilming van een boek van B. Traven draait rond drie berooide Amerikanen op zoektocht naar goud in de Mexicaanse bergen. De mannen beginnen vol goede moed, maar eenmaal het goud zich begint op te stapelen, maakt de hoop plaats voor hebzucht en vriendschap voor wantrouwen. Van bij de start is hun zoektocht gedoemd. Het is mede dit noodlottig karakter dat het verhaal een bijna mythische dimensie geeft. Invloeden van Conrad, Melville en Von Stroheim zijn dan ook nooit ver weg. De film werd in 1948 bekroond met drie Oscars (waaronder beste regisseur voor Huston en beste bijrol voor diens vader) en heeft doorheen de tijd nog niets aan kracht ingeboet. Zelfs studiobaas Jack Warner bestempelde het, ondanks zijn onvrede met vele van Hustons beslissingen, als definitely the greatest motion picture we have ever made. (LS) De film wordt ingeleid door Bart Versteirt van de Vlaamse Dienst voor Filmcultuur.

15 Filmtonen A Modern Musketeer do :00 Allan Dwan VSA, 1917, zwart-wit, 68 MET Douglas Fairbanks (Ned/D Artagnan), Marjorie Daw (Elsie Dodge), Kathleen Kirkham (Mrs. Dodge), Eugene Ormonde (Forrest Vandeteer), Edythe Chapman (Mrs. Thacker), Frank Campeau (Chin-de-dah), Tully Marshall (James Brown) Ned, het hoofdpersonage vertolkt door filmster Douglas Fairbanks, groeit op in het saaie Kansas. Geprikkeld door zijn favoriete verhaal De Drie Musketiers besluit hij op een dag om het avontuur op te zoeken. Wat hij vervolgens meemaakt overstijgt de belevenissen van zijn voorbeeld D Artagnan. Hij rolt van het ene gevecht in het andere, raakt verwikkeld in een ontvoeringscomplot en uiteraard is er ook een knappe hengst die zijn aandacht weet te trekken en het verhaal mee kruidt. Het geheel resulteert in een stille actiekomedie met de Grand Canyon als voornaamste decor. Interessant is dat deze film uit 1917 pas sinds 2008 opnieuw in volle glorie te aanschouwen is. Gedurende lange tijd waren belangrijke episodes namelijk onvindbaar, maar dankzij het Deense Filminstituut werd de filmrol in zijn geheel hersteld. Laat deze unieke kans dus niet onbenut! (OD) 15

16 the dark galleries The Woman in the Window di :30 Fritz Lang VSA, 1944, zwart-wit, 99 MET Edward G. Robinson (Richard Wanley), Joan Bennett (Alice Reed), Raymond Massey (Frank Lalor), Edmund Breon (Michael Barkstane), Dan Duryea (Heidt) Onderweg naar een diner met vrienden, raakt psychologiedocent Richard Wanley in de ban van een geschilderd portret dat geëtaleerd staat in de vitrine van een kunstgalerij. Wanneer Wanley later op de avond terugkeert, ontmoet hij het jonge model, Alice Reed naast haar portret. Wanneer Wanley en Alice het portret verder willen bespreken in haar appartement, neemt de ontmoeting een fatale wending. Alice s driftige minnaar interpreteert Wanley s aanwezigheid verkeerdelijk en de nacht ontspoort in een nachtmerrie vol moord, afpersing en wanhoop. (SJ & LC) Deze vertoning, die plaatsgrijpt naar aanleiding van de publicatie van het boek The Dark Galleries over geschilderde portretten in film noir, wordt ingeleid door Lisa Colpaert. 16

17 media, democratie en identiteit Network di :30 Sidney Lumet VSA, 1976, kleur, 121 MET Peter Finch (Howard Beale), William Holden (Max Schumacher), Robert Duvall (Frank Hackett), Faye Dunaway (Diane Christensen), Wesley Addy (Nelson Chaney). Sidney Lumet is waarschijnlijk een van de meest ondergewaardeerde filmregisseurs van Hollywood, wat deze zwarte komedie over prime-time televisie alleen maar bewijst. Wanneer Howard Beale wegens te lage kijkcijfers ontslagen wordt, belooft hij prompt op het einde van zijn twee weken resterende zendtijd zelfmoord te plegen. Na zijn zwartgallige uitspraken stijgen de kijkcijfers fenomenaal en de zender besluit de psychisch labiele man uit te buiten en zijn fatalistische werelddenken in prime-time uit te smeren. Lumet moet de hedendaagse televisie voor de geest gehaald hebben, want deze uitermate up-to-date karaktertekening van een whoring of life medium boet weinig aan fascinatie in. I m as mad as hell, and I m not going to take this anymore! (LVdV) 17

18 mens en machine RoboCop di :30 18 Paul Verhoeven VSA, 1987, kleurenfilm, 103' MET Peter Weller (Alex J. Murphy/Robocop), Nancy Allen (Anne Lewis), Ronny Cox (Richard Dick Jones), Kurtwood Smith (Clarence J. Boddicker), Miguel Ferrer (Robert Morton) Maak kennis met RoboCop, samen met Terminator wellicht de bekendste cyborg uit de jaren tachtig. Paul Verhoeven schetst een dystopisch beeld van Detroit in die tijd een industriestad met een bloeiende autosector tegen de achtergrond van de Koude Oorlog, het opkomende neoliberalisme en de technologische ontwikkelingen die daaruit voortvloeien. De politiemacht is in handen van een privébedrijf en pakt uit met de perfecte werkkracht: RoboCop, een combinatie van robotica en een dodelijk gewonde agent Alex Murphy. RoboCop trekt ten strijde tegen de belagers van zijn menselijke helft, maar ontdekt een dieperliggende oorzaak die hem zijn eigen grenzen leert kennen. Deze film biedt een staalkaart van mogelijke reacties op de toenemende technologische mogelijkheden in het gebied van de robotica. Hoop op vooruitgang en perfectie, maar ook vrees voor het verlies van controle en emotie. Hoe dan ook, de komst van de techniek lijkt onvermijdelijk, of zoals het in RoboCop geadverteerd wordt: The future has a silver lining. (KvB)

19 Filmtonen Compilatie experimentele kortfilms do :00 Combat de boxe, Charles Dekeukeleire René Clair Entr acte (Frankrijk, 1924, zwart-wit, 8') Man Ray Emak-Bakia (Frankrijk, 1926, zwart-wit, 17) Charles Dekeukeleire Combat de boxe (België, 1927, zwart-wit, 8') In de jaren 1920 stortte de artistieke avant-garde zich op het medium film. Dit programma met drie korte films uit de canon van de experimentele cinema toont hoe alle filmconventies overboord werden gegooid. Heersende wetten over filmnarratie, -compositie en montage sneuvelden. In de plaats kwamen nieuwe theorieën over zuivere cinema en ongebreidelde experimenten met camera en pellicule. Man Ray presenteerde zijn Emak-Bakia als een cinépoème en gebruikte film als canvas of materie. Ook Entr acte van René Clair en Combat de Boxe, het debuut van de Belgische filmpionier Charles Dekeukeleire, vormden een proeftuin van nieuwe beeldcomposities, camerabewegingen en ritmen. Boeiend is dat deze vormtechnisch experimentele films ook een sterke kunsthistorische documentaire waarde hebben. Zo werkte Clair voor Entr acte samen met Erik Satie (muziek) en Francis Picabia (script), en zien we onder meer Ray, Picabia, Satie, Darius Milhaud en Marcel Duchamp. (DB) 19

20 media, democratie en identiteit Citizen Kane di :30 Orson Welles VSA, 1941, zwart-wit, 120 MET Orson Welles (Charles Foster Kane), Joseph Cotton (Jedediah Leland), Dorothy Comingore (Susan Alexander) Dit meesterwerk, waarin Orson Welles vernieuwende cinematografische en narratieve technieken gebruikte, is niet meer weg te denken uit de canon van de filmgeschiedenis. Citizen Kane is een verhaal van een archetypische mediatycoon die we als kijker op een biografische manier leren kennen. We zien hoe de politieke ambities en dromen van het hoofdpersonage Kane de kop worden ingedrukt door een mediaschandaal. Orson Welles brengt op een schitterende manier de politieke machine in beeld. Door een onconventioneel gebruik van belichting, overlappende geluidsmontage en het gebruik van subjectieve camera en deep focus camera krijgen we een eigenzinnig beeld op het machtsstreven van Kane. Bovendien lokte deze film heel wat controverse uit door de gelijkenis die het hoofdpersonage vertoonde met William Randolph Hearst, een invloedrijke krantenmagnaat en uitgever. (SVB) 20

21 the dark galleries Born to Be Bad di :30 Nicholas Ray VSA, 1950, zwart-wit, 90 MET Joan Fontaine (Christabel Caine Carey), Robert Ryan (Nick Bradley), Zachary Scott (Curtis Carey), Joan Leslie (Donna Foster), Mel Ferrer (Gabriel Broome) Volbloed intrigante Christabel misleidt iedereen met haar schijnbaar engelachtige uiterlijk en slaagt erin om haar nichtje Donna en haar schatrijke verloofde Curtis uit mekaar te drijven. Wanneer Christabel erin slaagt Curtis voor zich te winnen en met hem te huwen, doorziet enkel romanschrijver Nick haar bedrieglijke spel. Desalniettemin valt ook hij voor haar charmes en gaat hij een romance met haar aan. Centraal in de film staat een geschilderd portret van Christabel gemaakt door kunstenaar Gabriel Broome, die haar portretteerde als een heilige en laconiek reageert op de intriges en escapades van zijn model. (SJ & LC) De vertoning van Born to Be Bad wordt gevolgd door de filmcompilatie The Dark Galleries (2013, 11 ) van kunstenaar en filmmaker Nicolas Provost. Deze vertoning, die plaatsgrijpt naar aanleiding van de publicatie van het boek The Dark Galleries over geschilderde portretten in film noir, wordt ingeleid door Steven Jacobs. 21

22 media, democratie en identiteit La Piscine di :30 Jacques Deray Frankrijk, 1969, kleur, 120 MET Alain Delon (Jean-Pierre), Romy Schneider (Marianne), Maurice Ronet (Harry), Jane Birkin (Penelope) en Paul Crauchet (inspecteur Lévêque). Hartje zomer, Côte d'azur. Jean-Paul ligt languit te zonnebaden op de rand van het zwembad. Uiterst sensueel giet hij een vruchtensap naar binnen terwijl zijn vriendin Marianne verkoeling zoekt in het water. Ze belanden even in elkaars armen, maar de vrijpartij wordt afgebroken na het horen van de telefoon. Harry, de ex van Marianne, blijkt in de buurt. Samen met zijn 18-jarige dochter Penelope wordt hij uitgenodigd om enkele dagen te verblijven in de villa van Jean-Paul en Marianne. Het is het intrigerend begin van deze psychologische thriller waarin alles in het teken staat van verlangens en verleiding. Zo laat Jean-Paul zijn oog op de jonge Penelope vallen en ontdekken Marianne en Harry dat ze elkaar nog steeds ontzettend genegen zijn. De spanning is niet louter seksueel. Tussen de vier personages ontstaat een machtsspel zonder duidelijke motieven of een uitgekiend doel. Mede dankzij de sterke acteerprestaties, vlotte cinematografie, en een broeierige soundtrack, is La Piscine een feest voor het oog en oor. (FD) 22

23 mens en machine Powaqqatsi: Life in Transformation di :30 Godfrey Reggio VSA, 1988, kleurenfilm, 95' MUZIEK: Philip Glass Na Koyaanisqatsi uit presenteerde Godfrey Reggio in 1988 een tweede deel van wat samen met Noqayqatsi in 2002 de Qatsi-trilogie zou worden: Powaqqatsi. Net zoals de andere delen van de trilogie, is de film een combinatie van een stroom aan beelden en muziek van Philip Glass. De titel is Hopi voor leven ten koste van anderen het thema van de film. Reggio en Glass tonen de andere zijde van de medaille van de (Westerse) vooruitgang, die vaak ten koste gaat van de derde wereld. Behalve oorlog en uitbuiting omwille van grondstoffen is het geglobaliseerde kapitalisme een bedreiging voor de traditionele levenswijze in veel derdewereldlanden. Powaqqatsi toont in een flow van beelden en muziek hoe industrialisering en verstedelijking het leven veranderen in de periferie van het kapitalisme. De film predikt geen moraal of medelijden, maar toont bewondering voor de veerkracht en schoonheid van de mens in tijden van verandering. (KVB) 23

24 praktische informatie vertoningen In Film Plateau, Universitaire filmclub van de Universiteit Gent, KASKcinema, Godshuizenlaan 4, 9000 Gent. Elke dinsdagavond om 20:30. tarieven 5 (standaard) 3 (studenten, werklozen, 65+, HoGent & UGent personeel, alumni HoGent & UGent) (op vertoon van voordelenkaart) De kassa aan de ingang van de KASKcinema is open een half uur voor de aanvang van de film. reserveren Bent u graag 100% zeker van uw plaats? Stuur dan ten laatste een dag voor de screening een mailtje met vermelding van de titel van de film, uw naam en telefoonnummer naar info@kaskcinema.be. U kan betalen aan de kassa op de avond zelf. De gereserveerde plaatsen worden 10 minuten voor de screening terug vrijgegeven. adres Film KASKcinema Godshuizenlaan Gent informatie film-plateau@ugent.be info@kaskcinema.be 24

25 L E I E met het openbaar vervoer Vanaf het St-Pietersstation: tram 4 (Coupure/ Moscou) afstapplaats Bijlokehof. Vanaf het centrum: tram 4 (Zwijnaardebrug) afstapplaats Bijlokehof. met de wagen Vanaf E40 / E17 Volg B401 richting Gent / Centrum Neem afrit 1 (Alle richtingen) Aan de verkeerslichten links en rechtdoor volgen St-Lievenslaan Citadellaan Ch. De Kerckhovenlaan IJzerlaan Godshuizenlaan (voor de verkeerslichten) ANNONCIADENSTRAAT OUDE HOUTLEI ONDERBERGEN KORENMARKT ST-MICHIELSHELLING AJUINLEI G. VANDEVELDESTR. HOORNSTRAAT VELDSTRAAT KLEIN TURKIJE VELDSTRAAT ZONNESTRAAT st.-niklaaskerk st.-niklaaskerk belfort belfort aula OUD film-plateau paddenhoek UNIVERSITEITSSTR. KOUTER ST-BAAFSPLEIN VOLDERSSTRAAT KALANDEBERG VOGEL. st.-baafs st.-baafs LIMBURGSTRAAT BRABANTDAM KORTE DAGSTEEG ZANDPOORTSTRAAT PEKELHARING RECOLLETTENLEI KETELVEST KETELVEST KOUTER SAVAANSTRAAT KETELVEST SAVAANSTRAAT WALPOORTSTR. COUPURE RECHTS IEPENSTRAAT LAMMER L E I E BIJLOKEVEST BAGATTENSTRAAT rectoraa LINDELEI NEDERKOUTER BIJLOKEVEST COUPURE RECHTS KONING ALBERTLAAN ZUIDERDOORGANG MARTELAARSLAAN GROOT-BRITTANNIËLAAN NONNEMEERSSTRAAT BIJLOKEHOF GODSHUIZENLAAN Film-Plateau kaskcinema HENLEYKAAI EEDVERBONDKAAI MEERSSTRAAT HOLDAAL COUPURE LINKS JOZEF KLUYSKENSSTRAAT B I J L O K E s i t e R40 IJZERLAAN KORTRIJKSESTEENWEG BIJLOKEKAAI VERLOREN KOST A. BAERTSOENKAAI KORTRIJKSEPOORTSTRAAT KORTRIJKSEPOORTSTRAAT ST-KWINTENSBERG JOZEF PLATEAUSTRAAT UNSTLAAN ROZIER boekentoren SINT-AMANDSSTRAAT kaskcinema, godshuizenlaan 4, gent ERPOOTSTRAAT SINT-PIETERSPLEIN SINT-PIETERSNIEUWSTRAAT 25

26 colofon Ere-voorzitter Film-Plateau Etienne Vermeersch Voorzitter Film-Plateau Freddy Mortier Coördinatie Sylvia Van Peteghem Programmering en teksten Daniël Biltereyst, Lisa Colpaert, Sander De Ridder, Frederik Dhaenens, Olivier Driessens, Stefan Franck (VDFC), Steven Jacobs, Evelien Jonckheere, Stijn Joye, Lennart Soberon, Christel Stalpaert, Kristof van Baarle, Sofie Van Bauwel, Jono Van Belle, Kaat Van de Velde, Liesbeth Van de Vijver, Femke Van der Fraenen, Isolde Vanhee, Khaël Velders, Sofie Verdoodt, Susan Vertoont en Gertjan Willems. Met bijzondere dank aan Bart Versteirt van de Vlaamse Dienst voor Filmcultuur, Joris Raeymaekers van Cinematek, de dienst Distributie van Cinematek en Tonie De Waele van het Koninklijk Belgisch Filmarchief. Logo & Webdesign Francis Vandendriessche Vormgeving Rein Meyts Huispianist Tom Van der Schueren Verantwoordelijke uitgever Freddy Mortier Solventvrij gedrukt op 100% gerecycleerd papier met inkten op vegetale basis.

27

28 28 kaskcinema, godshuizenlaan 4, GENT