Ontwikkeling leerlingenaantal per dorpskern en per bestuur Dorpskern Onderwijsvoorzieningen Aantal leerlingen (ongeveer)

Transcriptie

1 1 waarin zoveel mogelijk variaties zijn opgenomen als startpunt voor het aftasten van mogelijkheden op basis van de vastgestelde criteria Inleiding De gemeente Borsele, de Borselse schoolbesturen en RPCZ zijn gezamenlijk bezig met een project om te komen tot een routekaart voor een kwaliteit- en bereikbaarheidsplan voor onderwijs en opvang binnen de gemeentegrenzen. Een eerste onderdeel is geweest het inventariseren per kern van de met het onderwijs (openbaar en bijzonder) en opvang gemoeide financiën. De resultaten zijn opgenomen in het rapport De Borsele Routekaart, de cijfers in beeld. Dit rapport dient als onderlegger voor het vervolgtraject. Tijdens het overleg van 16 april 2013 zijn criteria vastgesteld voor kwaliteit, bereikbaarheid, betaalbaarheid, leefbaarheid, diversiteit/denominatie, belang van ouders. Deze criteria vormen de basis voor het maken van een schets met mogelijkheden voor spreiding van onderwijs- en opvangvoorzieningen in de gemeente Borsele. Gebruik is gemaakt van de gemeentelijke leerlingenprognoses (maart 2012). Uit een recent onderzoek dat is uitgevoerd door de Onderwijs Autoriteit Zeeland, is gebleken dat deze prognoses nog aan de hoge kant zijn. Insteek voor deze schets In deze schets is getracht allerlei mogelijkheden om een passend antwoord voor de Borsele uitdaging te verwerken. Dit om te onderzoeken waar mogelijkheden en draagvlak ligt. Als stip op de horizon is 2028 gekozen, 15 jaar vanaf nu. Er is uitgegaan van de in de vergadering van 16 april j.l. besproken denklijnen: zoveel mogelijk behoud van leerlingen zoals in 2028 geprognosticeerd is voor de besturen, rekening houden met spreiding van de scholen, rekening houden met behoud van de denominaties en het zoeken naar een duurzame schoolgrootte. In het onderzoeken van de mogelijkheden, is rekening gehouden met de wensen van de schoolbesturen Alpha, Prisma, het gereformeerd onderwijs en Skob om een duurzaamheid te borgen. Hiervoor is voorzichtig het advies uit het rapport Onderwijs ons Goes om te streven naar scholen met minimaal 80 leerlingen genomen. Daarnaast is gekeken naar de specifieke wens van Omnis om integrale kindcentra te vormen waarin 100 kinderen een arrangement aangeboden krijgen. Omdat er op dit moment nog geen sprake is van IKC s, kan deze wens vertaald worden naar een ondergrens van zo n 65 a 70 leerlingen voor een openbare basisschool. In de schets worden de mogelijkheden per dorpskern uitgewerkt. Uit de schets blijkt dat sommige situaties helder zijn, en andere gecompliceerder liggen. Om hieraan recht te doen is getracht verschillende opties te geven waar mogelijk, steeds rekening houdend met de vastgestelde criteria. s-gravenpolder In het dorp s-gravenpolder zijn drie scholen gevestigd. Omnisschool De Linden heeft in 2028 te weinig leerlingen om een duurzame onderwijsvoorziening te kunnen vormen. In de dorpen Nisse en s-heer Abtskerke zijn echter ook twee kleine Omnisscholen aanwezig waarvan de prognoses laten zien dat er 2028 nog slechts rond de 20 leerlingen naar school zullen gaan. De school in s-heer Abtskerke sluit per 1 augustus Wanneer ook de school in Nisse gesloten zal worden, zullen de leerlingen naar verwachting in s-gravenpolder hun onderwijs loopbaan gaan vervolgen. Omdat er in s-gravenpolder ook openbaar onderwijs wordt verzorgd, ligt het voor de hand dat deze leerlingen naar de Omnisschool De Linden zullen gaan. Hiermee komt het leerlingenaantal van deze school rond de 109 leerlingen.

2 2 CBS De Rank heeft in 2028 zo n 86 leerlingen. In het dorp Hoedekenskerke zakt het leerlingenaantal op de christelijke basisschool naar 40 leerlingen. Door de school in Hoedekenskerke op te heffen, zullen deze leerlingen naar verwachting hun onderwijsloopbaan vervolgen in s-gravenpolder en daar CBS De Rank gaan bezoeken. Hiermee stijgt het leerlingenaantal van CBS De Rank naar zo n 126 leerlingen. De gereformeerde school Koningin Juliana heeft een ook in 2028 de beschikking over een solide aantal leerlingen, te weten zo n 355. Rondom s-gravenpolder liggen in de dorpen Nisse en s-heer Abtskerke kleine Omnisscholen. Wanneer deze kleine scholen gesloten worden en de leerlingen hun onderwijsloopbaan vervolgen op Omnisschool De Linden, wordt deze school een robuuste onderwijsvoorziening met zo n 109 leerlingen. Risico hierbij vormt de kans dat kinderen uit s-heer Abtskerke niet voor s-gravenpolder maar voor Goes kiezen. In deze kern kan het een optie zijn om een samenwerkingsschool (IKC) te vormen met de openbare en de christelijke basisschool. Dit zou parallel kunnen lopen met het vormen van een samenwerkingsschool tussen beide denominaties in Heinkenszand. Zie verder het gestelde onder Heinkenszand. De christelijke en de openbare basisschool zijn recentelijke gehuisvest in een nieuwe brede school. In Nisse is recent verbouwd om een brede school te creëren. Heinkenszand De leerlingenprognoses voor de scholen in Heinkenszand laten het volgende beeld zien voor 2028: CBS De Wegwijzer: 105 leerlingen Omnisschool De Reiger: 100 leerlingen RKBS Jan van Schengen: 291 leerlingen Voor alle scholen geldt dat het leerlingenaantal per school voldoende is om kwaliteit duurzaam te borgen. Er is dus geen noodzaak voor het onderzoeken van mogelijkheden. Wel zouden de openbare en christelijke basisschool elkaar in omvang kunnen versterken door een samenwerkingsschool en/of integraal kindcentrum te vormen. Eventueel zou dit parallel kunnen lopen met het vormen van een samenwerkingsschool tussen beide denominaties in s-gravenpolder. Dit zou vormgegeven kunnen worden door onderling leerlingen uit te ruilen, waarbij beide besturen in omvang nagenoeggelijk blijven. Het vormen van een brede school brengt geen meerwaarde op de bestaande situatie. RKBS Jan van Schengen is recent uitgebreid. In de christelijke en openbare basisschool is recentelijk geïnvesteerd in renovatie. Nieuwdorp en Lewedorp In Nieuwdorp sluit eind van dit schooljaar Omnisschool De Octopus. De leerlingen van deze school zullen vermoedelijk naar CBS De Regenboog gaan. De prognoses geven nog niet aan hoe het leerlingenaantal zich zal ontwikkelen na sluiting van de Omnisschool. In het naburige dorp Lewedorp staat de voorziening IBS De Leeuwerik. De prognoses voor deze school laten een leerlingenaantal van boven de 100 zien voor Het kwetsbare leerlingenaantal van de school in Nieuwdorp noopt tot het zoeken van nauwe samenwerking met het naburige dorp. Samengevoegd ontstaat een robuuste onderwijsvoorziening van 184 leerlingen.

3 3 Het schoolgebouw in Lewedorp is onlangs uitgebreid maar zal niet voldoende ruimte bieden als de prognoses correct blijken te zijn. Wellicht is het mogelijk om intern ruimte te realiseren door gezamenlijk gebruik van de ruimten van de kinderopvang en door gebruik te maken van het speellokaal. Het plegen van een aanbouw is, gelet op de locatie, niet eenvoudig. Een overweging kan zijn om een nieuwe brede onderwijsvoorziening c.q. IKC tussen beide dorpen in te bouwen. Ook kan overwogen worden om in het ene dorp de onderbouw en in het andere dorp de bovenbouw van de school te vestigen. Hoe echter dan om te gaan met de kinderopvang en de BSO? En hoe praktisch is dit voor ouders met meerdere kinderen? s-heerenhoek RKBS Don Bosco heeft in 2028 voldoende leerlingen (138) om zelfstandig te blijven bestaan, zo laat de prognose zien. Het schoolgebouw is slechts een paar jaar oud, en kan ruimte bieden aan meerdere voorzieningen. Borssele De gereformeerde Kerstenschool beschikt in 2028 over zo n 175 leerlingen. OmnisschoolFranck van Borssele beschikt in dat jaar over 48 leerlingen. Het feit dat de afstand van Borssele naar s- Heerenhoek zo n 6 kilometer bedraagt over een onveilige weg, is een argument voor het openhouden van deze kleine school. T.b.v. de gereformeerde school is recentelijk nieuwbouw gepleegd. De Omnisschool is recentelijk verbouwd. Hoedekenskerke In Hoedekenskerke is CBS De Regenboog gevestigd. De prognoses laten zien dat het leerlingenaantal in 2028 rond de 40 zal zijn. Recent is er een nieuwe brede school gebouwd. Binnen een school met 40 leerlingen is het borgen van duurzame onderwijskwaliteit kwetsbaar. Daarom wordt ervoor gekozen de school te sluiten. De leerlingen van CBS De Regenboog zullen vermoedelijk in s- Gravenpolder aan CBS De Rank hun onderwijsloopbaan vervolgen. De Zak van Zuid-Beveland Ovezande en Driewegen liggen dicht bij elkaar. Van kern naar kern wordt twee kilometer gemeten, van bord tot bord slechts één. Het samenvoegen van beide onderwijsvoorzieningen ligt voor de hand, daar verwacht wordt dat de Omnisschool in Driewegen in 2028 zo n 56 leerlingen zal hebben. Ovezande beschikt over een recent nieuw gebouwde voorziening waarin voldoende ruimte is of gemaakt kan worden om de leerlingen uit Driewegen plaats te geven. Het nadeel hierbij is dat Omnis leerlingen verliest ten gunste van het katholiek onderwijs. Voor de nabijgelegen dorpen Oudelande en Kwadendamme vallen de leerlingprognoses ongeveer gelijk uit: respectievelijk zo n 46 en 94 leerlingen. Ook hier ligt samenvoegen voor de hand. Nadeel hierbij is weer dat Omnis leerlingen verliest ten gunste van SKOB. Uitruilen van leerlingen zou hier een oplossing voor kunnen zijn. Door de voorziening in Driewegen op te laten gaan in die van Ovezande, en de voorziening van Kwadendamme op te laten gaan in die van Oudelande blijven beide denominaties behouden voor het gebied. Nadeel hiervan is dat SKOB dan meer leerlingen verliest dan wint, zo n 50 in totaal. Als oplossing hiervoor zou ervoor gekozen kunnen worden om de kleine openbare school in Borssele te sluiten. Aan te nemen is dat deze leerlingen hun onderwijsloopbaan zullen vervolgen in s-heerenhoek waar RKBS Don Bosco staat.

4 4 Andere mogelijkheden zijn om één grote voorziening in het weiland tussen de vier dorpskernen nieuw te bouwen voor zo n 300 leerlingen én goede faciliteiten voor 0 tot 4-jarigen. Ook kan er gedacht worden aan het vormen van één grote samenwerkingsschool in Ovezande waarin openbaar en katholiek onderwijs samen vorm krijgen. Tot slot kan er ook nog voor worden gekozen om de voorziening in Ovezande bij Omnis onder te brengen na sluiting van Driewegen, en de voorziening in Kwadendamme bij SKOB te houden na sluiting van Oudelande. Door OmnisschoolFranck van Borssele te sluiten, verliezen beide besturen cumulatief geen leerlingen. Ovezande beschikt over een nieuw schoolgebouw waar nog mogelijkheden zijn. In Driewegen is recent een schoolwoning nieuwgebouwd. Oudelande is recent uitgebreid voor het vormen van een brede school met BSO en peutergroep. Eén groot Borsels schoolbestuur Willen we echt een grote slag slaan met zijn allen, dan maken we er in Borsele één groot schoolbestuur van. Dit schoolbestuur biedt alle richtingen aan. Er wordt op zoveel mogelijk locaties onderwijs aangeboden (met inachtname van de vastgestelde criteria). Ontwikkeling leerlingenaantal per dorpskern en per bestuur Dorpskern Onderwijsvoorzieningen Aantal leerlingen (ongeveer) s-gravenpolder CBS De Rank Omnisschool De Linden Ger. ond. Koninging Juliana Heinkenszand CBS De Wegwijzer Omnisschool De Reiger RKBS Jan van Schengen Nieuwdorp/Lewedorp Samenw. school 184 s-heerenhoek RKbs Don Bosco (na evt. uitruil met Omnis) Borssele OmnisschoolFranck van Borssele (evt. na uitruil met SKOB geen Omnisvoorziening meer in het dorp = optie 1 en 3, zie hierna) Ger. ond. Ds. Kersten

5 5 Dorpskern Onderwijsvoorzieningen Aantal leerlingen (ongeveer) Zak van Zuid-Beveland Optie 1: RKbs. De Zandplaat 155 (na samenvoeging met Omnisschool t Opstapje) Omnisschool De Schakel 140 (na samenvoeging met RKbs Mgr. Heyligers) hierbij wordt OmnisschoolFranck van Borssele gesloten t.g.v. SKOB Optie 2: Samenwerkingsschool in het weiland 295 = Omnis102 = SKOB 193 Optie 3: Omnisschool De Zandplaat RKbs. Mgr. Heyligers hierbij wordt OmnisschoolFranck van Borssele gesloten t.g.v. SKOB Per bestuur levert dit het volgende beeld in leerlingenaantallen op: Omnis scholengroep : 349 (optie 1), 359 (optie 2), 364 (optie 3) SKOB : 632(optie 1), 622 (optie 2), 617 (optie 3) Alpha : 298 (waarvan 67 in samenwerkingsschool Nieuwdorp/Lewedorp) Ger. onderwijs : 530 Prisma : 117 (ondergebracht in de samenw. school Nieuwdorp/Lewedorp) Bij de berekening van het aantal leerlingen is geen rekening gehouden met de optie van samenwerkingsscholen openbaar/christelijk in de kernen s-gravenpolder en Heinkenszand. De samenwerkingsschool in s-gravenpolder zou 235 leerlingen hebben, in Heinkenszand 205. Consequenties voor reeds gedane investeringen door de gemeente in huisvesting uitbreiding Oudelande; nieuwbouw in Driewegen: kan worden omgezet naar een woning en worden verkocht als zodanig; verbouwkosten Nisse; verbouwkosten Borssele. Deze schets vraagt de volgende investeringen van de gemeente: De brede school in s-gravenpolder heeft een kleine uitbreiding nodig. De school in Lewedorp heeft een verbouw/uitbreiding nodig. De school in Ovezande heeft een uitbreiding nodig. In één van de aanvullende suggesties voor de situatie in de zak van Zuid-Beveland wordt de school in Kwadendamme behouden voor het katholiek onderwijs. Dit vraag een kleine uitbreiding.

6 6 Bovendien vloeit uit deze schets de kans voort dat de gemeente door de spreiding van onderwijs en kinderopvang meer aanvragen voor tegemoetkoming leerlingenvervoer zal ontvangen. Bij de hiervoor genoemde schets is niet gekeken naar de eventuele aanwezigheid van hoofd- en nevenvestigingen. Het risico bestaat dat door sluiting van één van de vestigingen de andere vestiging mee gaat en/of dat geen gebruik meer gemaakt kan worden van de gemiddelde schoolgrootte. Bereikbaarheid van het openbaar onderwijs binnen de gemeentegrenzen In artikel 153 van de Wet op het Primair Onderwijs staat: Indien binnen 10 km van een school waarbinnen openbaar onderwijs wordt gegeven, over de weg gemeten geen school aanwezig is waarbinnen openbaar onderwijs wordt gegeven en aan het volgen van openbaar onderwijs behoefte bestaat, wordt de eerstgenoemde school niet opgeheven op grond van dit artikel. Bereikbaarheid van het bijzonder onderwijs binnen de gemeentegrenzen In het kader van toerusting en bereikbaarheid geldt het volgende. Met het oog op de bereikbaarheid van het onderwijs van een bepaalde richting wordt de mogelijkheid geboden om een school die onder de nieuwe opheffingsnorm verkeert, als zelfstandige school in stand te houden. Deze school dient dan wel de enige school van die richting binnen een afstand van tenminste 5 kilometer (hemelsbreed, gerekend vanaf de hoofdvestiging) te zijn en tenminste 50 leerlingen te tellen. Het aantal leerlingen van een eventuele nevenvestiging mag niet in de beschouwing worden betrokken.