Pedagogische sessie: Motivatie verhogen

Transcriptie

1 INHOUD 1 Moetivatie of motivatie Waarom doen we wat we doen? Waarom Oplossing Gevolgen Soorten motivatie Opdracht: Een goede reden om les te geven is Opdracht: Waarom maak je huiswerk Opdracht: Waarom volgen wij de regels? Theorie Besluit Kwaliteit van motivatie Gevolgen bij leerlingen Gevolgen bij leerkrachten Besluit Psychologische behoeften Waarom doen we wat we doen? Basisbehoeftes Gevolgen Onderzoeken Besluit? In de praktijk voldoen aan onze psychologische basisbehoeften Autonomie vergroten Participatie bevorderen door keuzes te geven en inspraak aan te moedigen Systematisch waarderen, rechtvaardig en consequent zijn bij gedrag Vertrouwen geven in eigen mogelijkheden tijdens de eerste les Verbondenheid bieden Empathisch zijn Door actieve deelname van de cursisten te stimuleren Toegankelijke en uitnodigende taal <> dwingende (schuldinducerende) taal Competentie bevorderen Structuur bieden De relevantie van de opleiding aantonen Taak- en prestatiegerichte motivatie Zelfbegrip en bewustzijn van competenties... 14

2 1 MOETIVATIE OF MOTIVATIE 1.1 WAAROM DOEN WE WAT WE DOEN? WAAROM respecteren we afspraken? leren jongeren? geef jij les? ben jij lesgever? OPLOSSING Vakkennis Vakbekwaamheid Kennis van zaken Ervaring en inzicht Stimuleren Inspireren Noodzakelijk, maar niet voldoende Motiverend kennis overbrengen Blijvende interesse & passie GEVOLGEN

3 1.2 SOORTEN MOTIVATIE OPDRACHT: EEN GOEDE REDEN OM LES TE GEVEN IS a) Omdat anderen (bv. ouders, partner ) willen dat ik goed presteer/verdien. b) Omdat ik me schuldig zou voelen als ik het niet deed. c) Omdat ik begrijp waarom lesgeven belangrijk is. d) Omdat ik dit heel leuk vind. e) Omdat anderen (bv. ouders, partner ) me verplichten om dit te doen. f) Omdat ik mezelf moet bewijzen als leerkracht. g) Omdat ik inzie waarom het nuttig is. h) Omdat ik mijn leerstof heel interessant vind OPDRACHT: WAAROM MAAK JE HUISWERK 1) Straf, beloning & verwachting 2) Schaamte, schuld & zelfwaarde 3) Relevantie & betekenisvol 4) Plezier, passie & interesse OPDRACHT: WAAROM VOLGEN WIJ DE REGELS? 1) Straf, beloning & verwachting 2) Schaamte, schuld & zelfwaarde 3) Relevantie & betekenisvol 4) Plezier, passie & interesse

4 1.2.4 THEORIE 1) Straf, beloning & verwachting 2) Schaamte, schuld & zelfwaarde 3) Relevantie & betekenisvol 4) Plezier, passie & interesse Intrinsiek Extrinsiek Extrinsiek Intrinsiek Verplichting, druk, stress Gecontroleerd moeten Vrijwillig Autonoom willen BESLUIT 1.3 KWALITEIT VAN MOTIVATIE GEVOLGEN BIJ LEERLINGEN 1) Straf, beloning & verwachting 2) Schaamte, schuld & zelfwaarde 3) Relevantie & betekenisvol 4) Plezier, passie & interesse MOETEN WILLEN GEVOLGEN BIJ LEERKRACHTEN 1) Straf, beloning & verwachting 2) Schaamte, schuld & zelfwaarde 3) Relevantie & betekenisvol 4) Plezier, passie & interesse MOETEN WILLEN BESLUIT

5 2 PSYCHOLOGISCHE BEHOEFTEN 2.1 WAAROM DOEN WE WAT WE DOEN? Welke niet fysieke behoeften zijn aangeboren, fundamenteel en niet gebonden aan cultuur? Waar wordt je gelukkig van? Op welke dagen ben je tevreden? Op je werk: Collega s? Functie? Privé: Relaties? Verwezenlijkingen? Verleden: Trots op? Samen met? Resultaat? 2.2 BASISBEHOEFTES A B C GEVOLGEN 2.4 ONDERZOEKEN Geluk en tevredenheid? Op dagen dat de 3 basisbehoeften werden voldaan, was men gelukkiger. Slaapkwaliteit? Op dagen dat de 3 basisbehoeften niet voldaan werden, slechter slapen en meer moe. 2.5 BESLUIT?

6 3 IN DE PRAKTIJK VOLDOEN AAN ONZE PSYCHOLOGISCHE BASISBEHOEFTEN A B C School opgelegd > kil > chaos > LKR alwetende wijsheid > saai > "omdat het zo is" > LLN passief > onderdrukt > lege containers >

7 3.1 AUTONOMIE VERGROTEN PARTICIPATIE BEVORDEREN DOOR KEUZES TE GEVEN EN INSPRAAK AAN TE MOEDIGEN Experiment tijdens de lessen LO Autonomiefrustrerend: geen keuze over type sport, groepen, oefeningen Autonomie bevorderen door keuze over Verantwoordelijkheid krijgen door co-leerkracht te zijn Kleine groepjes door lln laten samenstellen Volgorde van oefeningen Ritme van overschakelen naar volgende oefening Resultaat: plezier en vitaliteit Hoe keuze en participatie aanmoedigen? Opmerkingen SYSTEMATISCH WAARDEREN, RECHTVAARDIG EN CONSEQUENT ZIJN BIJ GEDRAG Experiment Aanvaarding (+) of rebellie (-) Verbod over moraal Fysiek welzijn (bv. slaan) Psychisch welzijn (bv. niet liegen) Gezondheid voorzichtigheid Verbod over persoon Keuzes van vrienden, kledij, kapsel... Verbieden Controlerend/dwingend Ik neem je GSM af als Ik zou ontgoocheld zijn als Autonomieondersteunend Zinvolle uitleg geven Begrip tonen

8 3.1.3 VERTROUWEN GEVEN IN EIGEN MOGELIJKHEDEN Hoe? Systematische positieve en stimulerende houding TIJDENS DE EERSTE LES Hoe? 3.2 VERBONDENHEID BIEDEN door aandacht te wekken en vast te houden EMPATHISCH ZIJN Hoe? Syntra-AB ambassadeur Benut de vrijheid van de Syntra-docent No-nonsens en les af en toe los laten Hoe? Warm Au sérieux nemen Nieuwsgierig zijn en open vragen stellen Leefwereld kennen Kil Vooroordelen en veronderstellingen Niet oprecht of eerlijk overkomen Geen interesse

9 3.2.2 DOOR ACTIEVE DEELNAME VAN DE CURSISTEN TE STIMULEREN Hoe? door goede vragen te stellen door werkvormen af te wisselen door spelvormen te gebruiken TOEGANKELIJKE EN UITNODIGENDE TAAL <> DWINGENDE (SCHULDINDUCERENDE) TAAL Maakt taal een verschil? Ja, bij diepgaand <> oppervlakkig leren Obese kinderen tussen lezen een tekst over gezonde voeding

10 Fruit eten over 3weken tijd in functie van communicatiestijl Hoe? Probeer schuld- of schaamte bevorderende taal te vermijden Kunnen & willen "Wat stel je zelf voor" "We proberen het op een andere manier aan te pakken" "Hoe kunnen we dit op een volwassen manier oplossen?" Moeten "Je hebt me ontgoocheld" "Jullie zouden je moeten schamen" "Ik verwacht volwassen leerlingen, geen kleine kindjes"

11 3.3 COMPETENTIE BEVORDEREN STRUCTUUR BIEDEN Hoe?... Experiment: tekening maken met 2 soorten instructies Autonomieondersteuning Vooraleer je begint wil ik je even vertellen hoe we hier in de klas schilderen. Ik besef dat het soms plezant is om gewoon de borstels en verf te laten rondslingeren, maar hier proberen we het schildermateriaal en de klas proper te houden voor de anderen die het willen gebruiken. Je kan schilderen op de kleinere tekening, maar liever niet op de rand er rond. Ook het schildermateriaal proberen we proper te houden. We vragen je dus om de borstels uit te wassen en af te drogen vooraleer je een ander kleur gebruikt. Ik besef dat sommige kinderen het niet leuk vinden om heel de tijd proper te moeten werken, maar je kan nu proberen om proper te zijn. Dwingend / Controlerend Vooraleer je begint wil ik je een aantal dingen vertellen die je zult moeten doen. Er bestaan hier regels over de manier waarop je schildert. Je moet het schildermateriaal proper houden. Je kan enkel op deze kleinere tekening schilderen. Het is verboden om te morsen op de grotere tekening. Je moet je borstel uitspoelen en uitdrogen vooraleer je een nieuwe kleur gebruikt, zodat de verschillende kleuren niet gemengd geraken. In het algemeen wil ik dat je gedraagt als een flinke jongen/meisje. Maak geen rotzooi van de schildertekeningen. Resultaat? Interesse in kleuren Kwaliteit van de tekening Hoe? Leerling centraal stellen VOOR de taak Duidelijke instructie Verwachtingen Uitdaging TIJDENS de taak Hulp bieden Focus houden Aanmoedigen NA de taak Zelf laten beoordelen Positieve feedback Zelf nieuw doel

12 Hoe? bij de les lesvoorbereiding Gebruik doelstellingen en een leidraad. door veel verwijzingen, verbanden, herhaling en samenvattingen DE RELEVANTIE VAN DE OPLEIDING AANTONEN Hoe? Aan het begin van de opleiding: Het nut van uw vak uitleggen De verbetering die ze zal brengen De problemen die ze zal oplossen En de nieuwe vaardigheden die ze zal ontwikkelen Tijdens het lesgeven Telkens u een manier van lesgeven kiest, zegt u waarom u deze gekozen heeft. Leg regelmatig het verband met beroepssituatie Theorie is belangrijk, maar vertel direct hoe deze wordt toegepast, Houd rekening met de ervaringen die de cursist al heeft. Tijdens instructies of bij taken die niet leuk worden ervaren Goede uitleg Realistisch Frans is onze tweede taal, waaraan merken jullie dat? Concreet Je moet in Brussel op een beurs goederen aankopen, dat gebeurt in het Frans Betekenisvol Wanneer heb jij nood aan Frans? Overbodige uitleg Ongeloofwaardig Later heb je Frans nodig Vaag Frans is belangrijk in uw bedrijf Zinloos Frans krijg je omdat het moet Gevolgen Geen weerstand Oefeningen worden gezien in een geheel ( Leesbaar schrijven zorgt voor professionele teksten )

13 3.3.3 TAAK- EN PRESTATIEGERICHTE MOTIVATIE Theorie 1) Straf, beloning & verwachting 2) Schaamte, schuld & zelfwaarde 3) Relevantie & betekenisvol 4) Plezier, passie & interesse Intrinsiek Extrinsiek Extrinsiek Intrinsiek Verplichting, druk, stress Prestatiegerichte motivatie moeten Vrijwillig Taakgerichte motivatie willen Vergelijking Doel Negatieve gevoelens Effecten Oefening Prestatiegerichte motivatie Hoge cijfers halen Status verhogen Competentie bewijzen Niet tegen kritiek kunnen Onzekerheid Gebrek aan waardering Leren onvoldoende uit fouten Verbloemen inzet of fouten Taakgerichte motivatie Beheersen van de taak Plezier beleven Competentie bevorderen Dwang (want ze zijn al nieuwsgierig) Verlies van autonomie Belonen eigen inzet Vooruitgang is ook leren Is onderstaande motivatie gericht op de taak (willen) of op de prestatie (moeten)? Kristien vreest dat de studies voor haar te moeilijk zijn. Thomas studeert enkel in buien en vertoont daardoor hoogten en laagten. Ronny vindt zijn studie boeiend. Else is er trots op om de eerste te zijn van de klas.

14 3.3.4 ZELFBEGRIP EN BEWUSTZIJN VAN COMPETENTIES Vaardigheden: bepaald door werkinzicht Vakkennis: bepaald door leergeschiedenis Attitude: bepaald door levenservaring Competentie