-Snelle zelfbeoordelingschecklist voor begeleiders om hun eigen Overdraagbare Vaardigheden in te schatten

Transcriptie

1 2 Wat bevat de toolkit? [Begeleider-zelfchecklist -Snelle zelfbeoordelingschecklist voor begeleiders om hun eigen Overdraagbare Vaardigheden in te schatten -Hoe heb je ze verworven? -Kun je ze indien gewenst door beoogde werkgevers en klanten met bewijsmateriaal onderbouwen? Het definiëren van Overdraagbare Vaardigheden -Wat zijn overdraagbare vaardigheden, welke gebruiken we, en waarom zijn ze belangrijk? -Hoe kunnen we ze in niet-formeel leren inbedden? -Hoe kunnen leerlingen ze met bewijsmateriaal onderbouwen? 10 Vaardighedenthema's -We hebben de Overdraagbare Vaardigheden gegroepeerd in 10 hoofdthema's -Communicatie, Rekenvaardigheid, Technologie, Interpersoonlijk, Persoonlijk, Informatie, Creatief Denken, Organisatorisch, Zakelijk, Leren & Oefenen Voortgang meten -Voortgang van leerlingen meten en onderbouwen -4 manieren om te meten en voorbeelden hoe dat te doen Hoe vaardigheden in het leren in te bedden -Vaardigheden selecteren om je op te richten -De voor bepaalde groepen meest geschikte er uitpikken -Je sessies en cursussen zo plannen dat je overdraagbare vaardigheden meeneemt

2 5 Gebieden binnen de creatieve praktijk -Voor deze toolkit en dit programma richten we ons op 5 gebieden binnen de creatieve praktijk -Muziekuitvoering/Muziekindustrie, Muziektechnologie/Geluidstechniek, Video & Digitaal Ontwerp, Drama, Dans Tips voor toepassing -Enkele tips en dingen om op te letten als je werkt met overdraagbare vaardigheden bijv. naar wat voor soort informatie over de voortgang jouw organisatie op zoek is]

3 3 Het doel en de voordelen van de toolkit In 2010 heeft WAC Performing Arts and Media College met succes een aanvraag ingediend bij het Flexibiliteits- en Innovatiefonds van de Britse Learning & Skills Improvement Service (LSIS; de Leer- en Vaardigheidsbevorderingsdienst) om een tweejarig project uit te voeren, getiteld: Overdraagbaarheid en vooruitgang door onderwijs in de creatieve en culturele bedrijfssector Dit project had onder meer als doelstelling een trainingstoolkit voor trainers te ontwerpen om hen in staat te stellen sleutel- en overdraagbare vaardigheden middels de creatieve praktijk over te brengen. De toolkit is derhalve gebaseerd op de erkenning van het feit dat kunst- en cultuureducatie een effectief middel kan zijn voor de ontwikkeling van sleutel- en overdraagbare vaardigheden. Hij is gericht op trainers en leraren in niet-formele leeromgevingen binnen de creatieve en culturele sectoren. Dit zouden bijvoorbeeld muziektechnologiesessies, cursussen voor volwassenen, leer- en participatiecursussen op culturele locaties, danssessies in jeugdclubs, dramaclubs, etc. kunnen zijn. "De LSIS toolkit is een goede basis voor het formaliseren van de processen. Het gaat erom het onderwijzen expliciet en bewust te maken." COLLAGE ARTS begeleider Hij is ontworpen voor trainers van alle niveaus - zowel ervaren trainers als degenen voor wie niet-formele leeromgevingen nieuw zijn. Hij houdt rekening met de verschillende beginsituaties en de behoeftes van degenen voor wie het trainen nieuw is en degenen met een lange staat van dienst in de gevestigde praktijk. Hij helpt trainers om: over hun eigen verwerving en gebruik van Overdraagbare Vaardigheden na te denken en deze te evalueren. En;

4 na te denken over en experimenteren met manieren waarop ze de Overdraagbare Sleutelvaardigheden kunnen inbedden, vastleggen en beoordelen, zoals die door leerlingen en cursusdeelnemers ontwikkeld zijn tijdens het leren van verschillende creatieve kunstvormen. Deze toolkit is gebaseerd op een scala aan breed erkende Overdraagbare Vaardigheden, gegroepeerd in 10 algemene themagebieden. 1. Communicatie 2. Rekenvaardigheid 3. Technologie 4. Interpersoonlijk 5. Persoonlijk 6. Informatie 7. Creatief Denken 8. Organisatorisch 9. Zakelijk 10. Leren en Ontwikkelen

5 [Voor leerlingen Jongeren die creatieve en culturele activiteiten ondernemen en steun krijgen bij het ontwikkelen van Overdraagbare Vaardigheden vergroten daarmee hun kansen op de arbeidsmarkt en hebben werkgevers een beter pakket aan vaardigheden te bieden. Ze kunnen ook hun voordeel doen met een toegenomen gevoel van zelfvertrouwen en eigenwaarde, verbeterde communicatieve vaardigheden en het vermogen om effectief in een team te werken. Bovendien zal de ervaring van hun trainers hun positieve ambities voor de toekomst verschaffen Voor trainers Trainers/Leraren zullen beter uitgerust zijn om nieuwe potentiële trainers te inspireren en trainen en effectiever zijn in hun vermogen om Overdraagbare Sleutelvaardigheden te verwerken in hun niet-formele onderwijs en cursussen met veel verschillende jongeren. De voordelen van overdraagbare vaardigheden Voor werkgevers Werkgevers van jongeren hebben er baat bij als de jongeren zich meer bewust zijn van hun Overdraagbare Vaardigheden (verworven middels creatieve praktijk) en in staat zijn deze in sollicitatiebrieven en -gesprekken te onderbouwen. Voor bevolkingsgroepen De niet-formele onderwijssector binnen de creatieve en culturele bedrijfstak werkt vaak met groepen zoals: etnische minderheden en migrantengemeenschappen, werkloze jongeren, excriminelen, daklozen, jongeren met leerproblemen en in het bijzonder onderwijs en jongeren die het gevaar lopen in de criminaliteit te geraken. Al deze groepen hebben al een grote achterstand wat betreft hun toegang tot de arbeidsmarkt. Creatieve projecten bieden jongeren uit deze groepen de gelegenheid tot creatief bezig zijn en tegelijkertijd verbeteren ze hun essentiële sleutelvaardigheden in een omgeving die bevorderlijk en uitnodigend is voor wie die zich niet thuis voelt in formeel onderwijs.]

6 Hoe de toolkit te gebruiken Hoewel de toolkit is opgezet volgens een logische volgorde die vloeiend van het ene onderdeel naar het andere loopt, is het mogelijk tussen verschillende onderdelen waarin je geïnteresseerd bent heen en weer te gaan. Waarschijnlijk werkt het echter beter om je aan de hoofdvolgorde te houden, namelijk: 1. Volg de zelfevaluatiechecklist voor trainers en noteer een paar dingen die nog wat extra aandacht vragen 2. Bekijk de definitie van Overdraagbare Vaardigheden die we hanteren in dit programma 3. Bekijk de 10 vaardighedenthema's 4. Denk eens na over welke vaardigheden je in je eigen creatieve praktijk of kunstonderwijs zou kunnen verweven 5. Denk na over je klanten-/leerlingengroep. Welke vaardigheden hebben ze volgens jou het hardste nodig en hoe schat je de kans in dat je ze in jouw sessies kunt opnemen? 6. Maak een schema voor een sessie of een serie sessies waarin je plant om aan maximaal 3 Overdraagbare Vaardigheden te werken 7. Maak een korte vragenlijst voor aan het begin als de leerlingen bij je beginnen. Vraag ze de lijst tegen het einde nog een keer in te vullen en vergelijk de resultaten 8. Hoe denk je dat je het gedaan hebt aan het einde van de geplande sessie/sessies en hoeveel voortgang hebben zij geboekt? Waarmee kun jij en kunnen zij dit onderbouwen? 9. Tips voor toepassing

7 [Volg de zelfevaluatiechecklist voor trainers Bekijk de definitie van overdraagbare vaardigheden goed Bekijk de 10 vaardighedenthema's en neem ze goed in je op Bedenk welke vaardigheden het beste passen bij je leerlingen en je creatieve praktijk Maak een plan hoe je de overdraagbare vaardigheden in je sessies denkt te verweven - kies maximaal 3 vaardigheden Vraag leerlingen om een korte vragenlijst over die drie vaardigheden in te vullen aan het begin en het eind van de sessies of cursus Bekijk wat voor bewijsmateriaal je kunt verzamelen om te laten zien dat ze vooruitgang geboekt hebben]

8 5 10 vragen voor trainers/begeleiders Voordat we in detail op de toolkit ingaan, stellen we voor dat begeleiders allereerst een paar korte vragen beantwoorden over hun eigen ervaringen met Overdraagbare Vaardigheden. Hieronder staat een lijst met vragen over welke Overdraagbare Vaardigheden je denkt dat je door middel van je eigen creatieve praktijk hebt verworven, hoe en waar je ze hebt verworven en hoe je ze zou kunnen onderbouwen als je daarnaar gevraagd zou worden. Deze toolkit is ontworpen voor zowel ervaren/gevestigde trainers en degenen voor wie lesgeven in niet-formele situaties nieuw is. Het invullen van deze checklist en het werken met de toolkit zal een waardevolle bijdrage zijn aan je Voortgezette Professionele Ontwikkeling, ongeacht je ervaringsniveau. Checklistvragen NEE JA Overdraagbare Sleutelvaardigheden Begrijp je goed wat er bedoeld wordt met Overdraagbare Vaardigheden in de context van deze toolkit? Ben je op de hoogte van de Overdraagbare Sleutelvaardigheden waar werkgevers naar op zoek zijn? Kun je ten minste drie Overdraagbare Vaardigheden aanwijzen die je hebt verworven door onderwijs op het culturele vlak? Sleutelvaardigheden opnemen in je onderwijs en training Heb je ooit sleutel Overdraagbare Vaardigheden in een van je cursussen of onderwijssessies opgenomen? Heb je een idee hoe je zou kunnen beginnen met het inbedden van Overdraagbare Vaardigheden in je onderwijs? Heb je ooit een cursusplan of lesplan gemaakt voor het onderwijs dat je geeft? Bewijsstukken leveren Ben je op de hoogte van de soorten bewijsstukken die leerlingen kunnen overleggen om aan te tonen dat ze hun Overdraagbare Vaardigheden hebben ontwikkeld? Heb je ooit een portfolio met bewijsstukken moeten overleggen van jezelf of je leerlingen? Voortgang meten Weet je wat voor methodes jij en je leerlingen zouden kunnen gebruiken om hun voortgang te volgen

9 bij het verwerven van Overdraagbare Vaardigheden? Je creatieve praktijk Kun je 5 Overdraagbare Vaardigheden opsommen die kunnen voortvloeien uit het onderwijs dat je geeft in jouw vakgebied? Een vinkje in het Nee-hokje betekent dat er iets in de toolkit zou moeten staan waar je naar kunt kijken en waar je mee aan de slag kunt.

10 6 Het definiëren van Overdraagbare Sleutelvaardigheden Woordenlijst Sommige algemene termen rondom Overdraagbare Vaardigheden kunnen moeilijk precies te definiëren zijn. Daarom volgt hier ten behoeve van deze toolkit een korte woordenlijst met wat we met welke term bedoelen Sleutelvaardigheden: sleutelvaardigheden zijn de algemene vaardigheden die we als individu nodig hebben, zowel op het werk als in ons privéleven. Het zijn vaardigheden waarvoor men nationale standaarden kan vaststellen en het behalen waarvan men objectief kan beoordelen. Het zijn Overdraagbare Vaardigheden: als je ze eenmaal hebt, kun je ze in andere situaties toepassen. Kernvaardigheden: hetzelfde als sleutelvaardigheden, maar deze term wordt vooral in Schotland gebruikt Overdraagbare Vaardigheden: hetzelfde als sleutelvaardigheden Functionele vaardigheden: functionele vaardigheden hebben een engere definitie. Het zijn praktische vaardigheden in taal, wiskunde en ICT die leerlingen in staat stellen het meeste uit hun werk, onderwijs en dagelijks leven te halen. 6.1 Wat zijn overdraagbare vaardigheden? Voor Overdraagbare vaardigheden is een veelheid aan definities en schijnbaar uitwisselbare termen in omloop. Een gebrek aan standaardisatie van de term heeft geleid tot het gebruik van alternatieve aanduidingen zoals 'kernvaardigheden', 'persoonlijke vaardigheden', 'algemene vaardigheden', 'softe vaardigheden', 'functionele vaardigheden' en 'sleutelvaardigheden' om evenzeer te verwijzen naar het begrip niet-onderwerp-specifieke vaardigheden. Daarnaast variëren de lijsten van specifieke Overdraagbare Vaardigheden die belangrijk geacht worden enorm van onderwerp tot onderwerp en van institutie tot institutie. Voor deze toolkit definiëren we ze als volgt:

11 vaardigheden ontwikkeld in de ene situatie die kunnen worden toegepast in een andere situatie of vaardigheden ontwikkeld door ervaring die gebruikt kunnen worden op het werk". De kwestie van het verbeteren van de kansen op de arbeidsmarkt en de druk om leerlingen uit te rusten met de benodigde vaardigheden voor een toekomstige baan hebben de aandacht gevestigd op de noodzakelijkheid om leerlingen bewust te maken van de Overdraagbare Vaardigheden die ze ontwikkeld hebben tijdens hun verschillende vormen van onderwijs. Binnen een niet-formele onderwijsomgeving zijn jongeren zich er vaak niet van bewust dat ze wel degelijk Overdraagbare Vaardigheden leren die hun later in hun leven van pas zullen komen. Zoals reeds gezegd richten Overdraagbare Vaardigheden zich in het algemeen op een aantal gemeenschappelijke gebieden, zoals: communicatieve vaardigheden; rekenvaardigheid; het gebruikmaken van informatietechnologie; leren hoe te leren, teamwork; leiderschap, problemen oplossen; interpersoonlijke vaardigheden, etc.

12 6.2 Op welke sleutelvaardigheden richt deze toolkit zich? We hebben een heel scala aan Overdraagbare Vaardigheden de revue laten passeren en ten behoeve van deze toolkit de volgende geselecteerd: Degene waarvan werkgevers zeggen dat ze ze willen Degene waarvan begeleiders ons verteld hebben dat ze bij veel van hun leerlingen ontbreken Degene waarvan wij denken dat ze door middel van creatieve sessies behaald kunnen worden In hoofdstuk 7 hebben we ze gegroepeerd in 10 themagebieden. 6.3 Waarom zijn deze vaardigheden van belang? Werkgevers en personeelswervers vragen vaak om deze vaardigheden te onderbouwen en zoeken in sollicitaties naar bewijs dat laat zien dat de kandidaat ze heeft ontwikkeld. Als de leerling in staat is om aan te geven wanneer, waar, wat en hoe hij of zij bepaalde Overdraagbare Vaardigheden en competenties heeft ontwikkeld, levert dat een voorsprong op als het erom gaat een effectieve sollicitatie te doen en goed te presteren in een sollicitatiegesprek, een auditie, of tijdens acquisitie. Bepaalde soorten van activiteit ontplooien, vooral als jongeren de kans krijgen om op een hoger verantwoordelijkheidsniveau deel te nemen, kan helpen bij werkgerelateerde vaardigheden zoals teamwerk, beslissingen nemen, planning en projectmanagement; het hebben van deze vaardigheden is een pluspunt bij sollicitaties en het vergroot de kansen op vooruitgang in een gekozen werkveld. 6.4 Hoe passen deze vaardigheden bij specifieke kwalificaties? Voor sommige organisaties zal het ook belangrijk zijn dat de Overdraagbare Vaardigheden goed in overeenstemming te brengen zijn met de kwalificaties die trainers bieden en waar leerlingen naartoe werken. Hoofdstuk 11 biedt enkele tips voor wat dat zou kunnen betekenen. "Ik denk dat het belangrijk is om deze overdraagbare vaardigheden in te bedden in het werk dat we doen met jongeren....ik denk dat een hoop sleutelvaardigheden geleerd worden door middel van culturele werkzaamheden; bij het werken met jongeren die in een moeilijke situatie zitten is cultuur zelfs een prachtige manier om deze sleutelvaardigheden te stimuleren,

13 want ze zijn over het algemeen werkzaam en creatief in een werkveld dat ze leuk vinden en wat ze willen doen." WAC begeleider

14 7 De 10 vaardighedenthema's [1 Communicatie 2 Rekenvaardigheid 3 Technologie 4 Interpersoonlijk 5 Persoonlijk 6 Informatie 7 Creatief Denken 8 Organisatorisch 9 Zakelijk 10 Leren en Oefenen] Deze toolkit richt zich op 10 themagebieden van Overdraagbare Vaardigheden die men met recht kan omschrijven als vaardigheden voor het leven. We hebben besloten een aantal vaardigheden op te nemen die ook het vaakst gevraagd worden door werkgevers die op zoek zijn naar nieuw personeel en waarvan wij denken dat ze behaald kunnen worden door middel van cursussen in de creatieve sector en de praktijk van niet-formele leersituaties. Waar sommige vaardigheden heel specifiek van aard en voor een heel bepaald beroep van nut zijn (bijv. noten kunnen lezen als je klassiek musicus wilt worden), zijn Overdraagbare Vaardigheden juist meer 'softe' vaardigheden die iemand in staat stellen om effectiever te worden in zijn of haar dagelijkse rol op het werk - bijv. bij het uitwerken van projecten. Naar men zegt raken technische vaardigheden snel achterhaald bij de voortschrijdende ontwikkeling van de techniek (bijv. de muziektechnologische software van tegenwoordig is een enorme stap voorwaarts ten opzichte van 10 jaar geleden), terwijl een leerling de Overdraagbare Vaardigheden die hij of zij ontwikkelt daarentegen zal behouden en verder

15 uitbreiden.

16 THEMA 1: Communicatieve vaardigheden [Mondelinge communicatie -Spraak gebruiken om effectief ideeën te uiten en informatie of uitleg te geven. Bijvoorbeeld: optreden en entertainen, spreken in het openbaar, ideeën goed naar voren en aan de man brengen, meningen en gevoelens uiten, mensen interviewen, goede telefoonmanieren, deelnemen in groepsdiscussies Schriftelijke Communicatie -Eenvoudige, goed onder woorden gebrachte, makkelijk te begrijpen en interessante tekst in een passende vorm produceren: s, verslagen, zakelijke en financieringsvoorstellen, liedteksten, poëzie, persberichten, artikelen, reclamemateriaal, websites, sociale media, etc. Non-verbale communicatie -In staat zijn op een positieve en constructieve manier te handelen, reageren en luisteren: Aandachtig luisteren, een positief en zelfverzekerd zelfbeeld overbrengen, goede lichaamstaal ontwikkelen, een goede verstandhouding met heel verschillende mensen opbouwen, op nonverbale signalen reageren, etc.] THEMA 4: Interpersoonlijke vaardigheden (met andere mensen samenwerken) [Teamwerk -In staat zijn effectief met andere mensen samen te werken om doelstellingen te halen. Training, onderwijs, begeleiding, coaching -In staat zijn kennis en vaardigheden met anderen te delen en ze te helpen om in zowel formele als niet-formele situaties te leren Effectieve relaties opbouwen & onderhouden -Openstaan voor de meningen en belangen van anderen, gepaste steun verlenen, een gevoel van humor overbrengen, gevoelens op een juiste manier uiten, een positieve en uitnodigende omgeving scheppen

17 Onderhandelen -Discussies voeren met mensen om een punt van onderlinge tevredenheid en overeenstemming te bereiken. Aanpassen -Je gedrag veranderen of aanpassen naar gelang de behoeftes, wensen of eisen van anderen. Met klachten en feedback omgaan -In staat zijn adequaat om te gaan met verschillende soorten feedback en kritiek.]

18 THEMA 5: Persoonlijke vaardigheden [Timemanagement -Op tijd komen voor sollicitatiegesprekken, vergaderingen, de werkdag, repetities, evenementen, etc. Eveneens in staat zijn de juiste hoeveelheid tijd voor verschillende taken uit te trekken Image -Je bewust zijn van de invloed van je eigen stijl, geschikte kleding voor verschillende situaties, hygiëne, lichamelijke gezondheid, etc. Leiderschap -In staat zijn te leiden en motiveren, de richting te bepalen, verantwoordelijkheid te delegeren en de toewijding van anderen te verzekeren. Flexibiliteit -In staat zijn plannen te aan te passen en te reageren op nieuwe informatie en/of situaties. Aanpassen aan nieuwe omgevingen Omgaan met obstakels en crisissen -In staat zijn de situatie te analyseren en te reageren als het niet volgens plan gaat Doelen stellen -In staat zijn voor jezelf SMART (Specifiek, Meetbaar, Aanvaardbaar, Realistisch, Tijdgebonden) doelen te formuleren en stellen]

19 THEMA 7: Creatieve denkvermogens [Creativiteit, voorstellingsvermogen en initiatief -Nieuwe oplossingen en benaderingen voor problemen bedenken -Bestaand materiaal en bestaande ideeën en informatie op een nieuwe manier combineren -Problemen, patronen en kansen zien -Bestaande producten, procedures, etc. door innovatie verbeteren -In staat zijn onafhankelijk te denken en handelen Beslissingen nemen -Mogelijkheden vinden, ze evalueren, prioriteiten stellen en vervolgens de beste manier van aanpak kiezen. Probleemoplossing -Een geschikte methode of techniek vinden en gebruiken om een oplossing te bereiken. Mogelijkheden en resultaten voorspellen -In staat zijn om na te denken over "Wat als..." scenario's en hoe ermee om te gaan vergelijkbaar met risicobeheersingsvaardigheden]