Slimmer leren. Small Business Point de toepassers

Transcriptie

1 Slimmer leren Small Business Point de toepassers Dit document mag alleen voor eigen gebruik geprint worden Copiëren en doorzenden naar derden is bij wet verboden

2 Slimmer leren 0. Voorwoord 1. Inleiding 2. Leerstijlen 3. Het volgen van lessen en het uitvoeren van projecten 3.1. Het voorbereiden van een les 3.2. Het uitvoeren van een project 4. Het bestuderen van literatuur 4.1. De aanpak van boek of tijdschrift 4.2. Leestechnieken 4.3. Aantekeningen en samenvattingen maken 5. Planning en tijdsbesteding 5.1. Studieplanning 5.2. Tijdsbesteding 6. Het afleggen van tentamens en examens 6.1. Voorbereiding 6.2. Open vragen 6.3. Multiple choice(mc) Elementen van een opdracht in de praktijk 7.1. Opdrachtcontext 7.2. Probleemdefiniering 7.3. Doelstelling 7.4. Opdrachtformulering 8. Competentiegericht studeren 8.1. Portflolio opzet 8.2. Voorbereiding op een assessment 8.3. Assessments Literatuur Bijlagen Slimmer leren / vs 3.0/fh/ /25

3 0. Voorwoord Ten opzichte van de vorige versie 2.0 is het hoofdstuk over het formuleren van een opdracht en het uitvoeren ervan nieuw. Dit hoofdstuk 7 is op veler verzoek toegevoegd omdat dit een kritisch onderdeel is voor vele studenten die in de praktijk terecht komen als bijv.stagiair of afstudeerder. 1. Inleiding Deze handleiding is bedoeld als een eenvoudige steun in de rug bij het aanpakken en uitvoeren van diverse vitale onderdelen in je studieloopbaan. Vooral de zaken die van doorslaggevend belang zijn ( plannen van aanpak, werkstukken, tentamens assessments, presentaties of examens) komen aan bod. Handige tips helpen je praktisch op weg. Bovendien zijn er enkele in de studentenpraktijk toegepaste voorbeelden toegevoegd. 2. Leerstijlen Een leermethode of leerwijze is de manier waarop je in het algemeen geneigd bent te leren. Leerwijzen worden vaak als volgt onderscheiden: Negatieve samenhang met studiesucces Reproductiegericht Veel stampen Teksten vaak doornemen Uitgebreide uittreksels en samenvattingen maken Veel aan- of onderstrepen Leren op herkenning tbv tentamens Op docent leunen Minder tijdrovend Ongericht Aanmodderen Geen onderscheid hoofdbijzaken Overal evenveel aandacht aan besteden Essentie niet achterhalen Gebrek aan zelfvertrouwen Leermethoden Betekenisgericht Veel aandacht voor hoofd lijnen, minder voor details Weerzin tegen stampen Kritisch Persoonlijke interesse be langrijker dan docent Zoeken naar samenhang en het waarom HMS bv 2007 Toepassingsgericht Wat kun je met de opgedane kennis doen Persoonlijke ervaringen op de leerstof betrekken Abstracte redeneringen vertalen in concrete voorbeelden Behalen tentamen is teken dat je iets echt beheerst Onderwijs correct Iedereen vertoont van elke methode wel iets, maar er is altijd een geprefereerde wijze van studeren. Het is verstandig te bepalen welke methode je hebt en na te gaan in welke methode je jezelf het meest herkent. Uit onderzoek blijkt dat een ongerichte wijze een negatieve samenhang vertoont met je studiesucces. Als je denkt deze methode toe te passen, dan is het raadzaam een van de andere methoden te kiezen of anderszins hulp in te roepen van een studiebegeleider. Slimmer leren / vs 3.0/fh/ /25

4 De andere methoden zijn wel onderwijscorrect, waarbij de reproductiegerichte werkwijze minder tijdrovend is bij tentamens waar de nadruk op kennis ligt Een leerstijl is een manier waarop je in het algemeen geneigd bent je leerproces te starten. In de praktijk worden vier leerstijlen gehanteerd: De denker, de bezinner, de doener en de beslisser, zoals hieronder weergegeven In je leerproces komen overigens alle leerstijlen aan bod tijdens het leerproces. Alleen zul je merken, dat je een favoriete of dominante leerstijl bezit. Een voorbeeld: Het installeren van een PC zal volgens een bepaalde leerstijl plaatshebben. De doener Je experimenteert net zo lang tot je door hebt hoe je de PC aan de praat krijgt. Hoe ingewikkelder en complexer de PC over des te meer eerdere ervaringen zul je moeten beschikken. De denker Met deze leerstijl ga je aan de gang met de handleiding. Je verdiept je in de structuur ervan en gaat daarna pas aan de slag met verder uitpakken, in elkaar zetten en starten. Slimmer leren / vs 3.0/fh/ /25

5 De beslisser De beslisser laat zich door een ander uitleggen hoe de installatie in zijn werk gaat en neemt het initiatief dan over. De bezinner Deze gebruikt de analogieën van soortgelijke apparaten en haalt daar kennis en ervaring vandaan 3. Het voorbereiden van lessen en het uitvoeren van projecten Er is momenteel een tendens waar te nemen, dat er weer lessen of curricula, ook leerarrangementen genoemd, (een reeks van bij elkaar hordende lessen met opdrachten) worden gevolgd door studenten. Nu echter is de vraag om actieve inzet van de kant van de student overduidelijk. Immers een student moet committment tonen en als het ware een convenant sluiten dat hij het leerarrangement serieus neemt. Soms gaat er een soort sollicitatieprocedure aan vooraf. Dit zet het volgen van lessen in een ander daglicht. Daarmee is tevens de eis actueel, dat het leerarrangement perfect in elkaar moet steken omdat er een echte prestatie van de student bij komt kijken. Vooral de voorbereiding van de student is cruciaal Het voorbereiden van een les Als voorbereiding op een leerarrangement of les gaan studenten op zoek naar informatie uit diverse bronnen zoals boeken, tijdschriften, maar vooral ook internet. Sommige studenten zijn geneigd te gedetailleerd te studeren. Zij gaan ervan uit dat alles wat er in de tekst staat even belangrijk is, waardoor het gevaar ontstaat dat er geen onderscheid wordt gemaakt tussen hoofd- en bijzaken en het overzicht verloren raakt. Teveel onderstrepen en te uitgebreide uittreksels zijn meestal het gevolg. Te gedetailleerd studeren maakt het studeren bovendien vaak saai. Soms wordt ook geprobeerd de stof letterlijk te onthouden i.p.v. in samenhang met de verschillende onderdelen. Door deze wijze van studeren ontstaat geen overzicht van de stof, waardoor de kans groot is dat je door de bomen het bos niet meer ziet. Oppervlakkig studeren is een passieve manier van werken, die niet tot optimale resultaten leidt. Wanneer je wat passief boven de boeken hangt, zal de concentratie niet optimaal zijn. Veel afgeleid zijn is dan het gevolg. Er zijn ook studenten die altijd dezelfde studieaanpak hebben. Wanneer je alle boeken, artikelen en internet informatie steeds op dezelfde wijze bestudeert zou je kunnen spreken van een rigide studieaanpak. Wanneer je afwisseling aanbrengt in de wijze van studeren, verhoog je je concentratie en wordt het studeren leuker. Met afwisseling bedoelen we: afwisselen van studiemethoden, dan eens heel intensief werken en dan eens globaal, voldoende pauzes inlassen e.d Het uitvoeren van een project Het uitvoeren van projecten in het kader van leerarrangementen verloopt analoog aan de praktijk opdrachten zoals deze al in het bedrijfsleven door studenten worden uitgevoerd. Als producten zijn veelal aanwezig: een Plan Van Aanpak en een Eindrapport, als resultaat van de grote opdracht van een leerarrangement. Een opzet voor de inhoud van een eindrapport zie je hieronder Slimmer leren / vs 3.0/fh/ /25

6 Rapportage inhoud Management Summary Hoofdrapport Bijlagen Niet in rapport HMS bv Dossier 2007 De wijze waarop je een rapport gaat samenstellen is gebaseerd op een tevoren gemaakt plan van aanpak. Als handig hulpmiddel bij de aanpak van de projectuitvoering gebruiken studenten vaak de methode zoals die in het boekje van Grit ( zie literatuuropgave) wordt toegepast. Een belangrijke toevoeging in het planningsoverzicht is het aangeven van het resultaat of product dat uit elke activiteit als output moet komen. Immers alleen activiteiten uitvoeren en niets opleveren leidt tot geen enkele vooruitgang in je resultaten. M.a.w. je moet de resultaten met naam benoemen. Een voorbeeld daarvan vind je in bijlage Het bestuderen van literatuur Het bestuderen van literatuur begint bij het helder op een rijtje krijgen van de voor een vakdiscipline verplichte cq aanbevolen literatuur. Dit kunnen boeken, readers, tijdschriften en losse artikelen zijn. Ofschoon de samenstelling van de literatuurlijst dynamisch is qua edities en versies, is het overzicht van de stof redelijk stabiel. Wij moeten daarbij ook bedenken, dat deze lijst is gebaseerd op de specificaties van de exameneisen. Deze staan normaliter vast. Soms worden tijdens de cursus additionele materialen uitgereikt. Deze zijn meer ter toelichting en illustratie van de stof of zijn hulpmiddelen om de voorbereiding op het examen te verbeteren. In toenemende mate moet je je literatuur en kennisbronnen enten op het verwerven van competenties. Dat betekent dat je de competentie-eisen of exameneisen - als uitgangspunt neemt ten daar de juiste literatuur en andere kennis bij zoekt De aanpak van boek of tijdschrift Het maakt verschil of je een studieboek van enige omvang gaat bestuderen of dat je een tijdschriftartikel ter hand neemt. Wij zullen beide behandelen. Wat geldt voor de voorbereiding van een les kunnen we ook enigszins toepassen voor het bestuderen van een boek of een daarmee gelijk te schakelen syllabus. (Dit zijn meestal voorlopers van een studieboek) 4.2. Leestechnieken Probeer een boek van enige omvang te lezen in een korte tijd, bijv. een kwartier. Kijk dan wat je ervan onthouden hebt. Oefen dat meerdere malen met verschillende boeken. Noteer kort wat de inhoud van het boek is. Voer de lengte van de leestijd op en kijk wat de toegevoegde waarde is. Een techniek is in volgorde van toenemende complexiteit: Bestudeer de titel en de inhoudsopgave, eventueel ook de leeswijzer Stel de structuur van het boek vast en breng de belangrijkste onderdelen in kaart. Slimmer leren / vs 3.0/fh/ /25

7 Scan het boek op de samenvattingen per hoofdstuk cq op de korte inhoud per hoofdstuk Bekijk het boek op schema s en overzichten. Voor detailbestudering, ga naar de belangrijkste hoofdstukken. Voor bestudering van het boek zijn casussen en voorbeelden niet essentieel, maar kunnen verhelderend zijn. Bij het lezen van een tijdschriftartikel is het zaak zo snel mogelijk de hoofdzaak te pakken te krijgen. Veelaal gaat het om één onderwerp en wordt er een stelling geponeerd die de schrijver via analyse en/of onderzoek tracht te onderbouwen.artikelen zijn ondersteunend cq oriënterend bedoeld. Soms zijn ze aan de hand van een thema samengebracht in een boekwerk. Artikelen geven vaak originele en belangrijke bronnen aan, omdat ze aan het begin staan van publicaties van onderzoek Aantekeningen en korte samenvattingen maken Het maken van aantekeningen en kleine overzichten in de vorm van mind maps of schema s is uitermate nuttig. Het bevordert het onthouden en aantekeningen vormen tevens een soort naslagwerk, dat voor herhalingsdoeleinden uitermate geschikt is. Het kopiëren van andermans werk is niet interessant als leermoment vanwege de geringe zelfwerkzaamheid die je hebt toegepast. Je geheugen wordt op deze wijze niet getraind. 5. Planning en tijdsbesteding Studiegewoonten zijn bij lange na niet altijd effectief. Soms blijven studenten vasthouden aan een inefficiënte wijze van studeren, zonder daarmee tot goede resultaten te komen. Gewoonte gedrag blijft vaak in stand vanuit het idee het gaat toch goed op deze manier. Enkele voorbeelden van slechte studiegewoonten zijn Te laat beginnen aan de voorbereiding van tentamen Slechte tijdindeling Geen scheiding tussen hoofd- en bijzaken Geen diepgang waar dat nodig is Geen concentratie en werken met pauzes Altijd alles op dezelfde wijze bestuderen 5.1. Studieplanning Een studieplan is een bruikbaar hulpmiddel om met plezier en succes studietaken aan te pakken. Praat met je studieloopbaanbegeleider of coach over een plan van aanpak om tot een goede planning te komen. Maar als een studieplan niet heeft geholpen dan was waarschijnlijk een slecht studieplan. Hoe een goed studieplan is op te maken vind je hieronder. Tips Schrijf het studieplan op. Een studieplan dat niet op papier staat en met een ander is doorgesproken zal mislukken. Praat er dus over en laat het plan eventueel aan nog een andere student lezen. Noteer zijn kritische kanttekeningen die hij met argumenten moet onderbouwen. Een studieplan is meer dan een tijdschema! Als je alleen een tijdschema voor studieactiviteiten maakt, dan vergeet je rekening te houden met belangrijke punten. Zoals kroegbezoek, vacantie, sporten en muziek luisteren. Goed time management, dat wil zeggen een goede verdeling tussen studietijd en vrije tijd is dan mogelijk. Time management is een voorwaarde voor een plezierige en productieve tijd. Een goed studieplan is op te stellen aan de hand van vier vragen: 1. Welke activiteiten ga ik uitvoeren? 2. Op welk tijdstip ga ik het doen? 3. Op welke wijze doe ik het? Slimmer leren / vs 3.0/fh/ /25

8 4. Wat doe ik als het niet lukt? Welke activiteiten ga ik uitvoeren? Bij het opstellen van een studieplan zal je eerst twee met elkaar samenhangende vragen moeten beantwoorden, namelijk: wat ga ik precies doen en zijn deze taken te doen in de beschikbare tijd. Wat ga ik precies doen? Door eerst een overzicht te maken van de verschillende studietaken kun je bepalen wat je precies gaat doen. Meestal staan er een aantal activiteiten op het programma als bijvoorbeeld college volgen, werkgroepen voorbereiden, zelfstudie, enz. Bij het houden van een presentatie zul je er achter moeten zien te komen wat de eisen zijn. Hoe lang moet de presentatie zijn, welke kennis moet je er in verwerken, enz. Daarbij zal je jezelf moeten afvragen: hoe goed ben ik in mondelinge presentatie? Is het bijvoorbeeld nodig om het spreken in een groep extra te oefenen of ben je een ervaren spreker en lukt dit meestal wel? Bij het schrijven van een werkstuk / scriptie / verslag is het eveneens nodig de eisen te kennen. Hoe groot moet het werkstuk / scriptie zijn, welke literatuur moet je er in verwerken, moet het geschreven worden in een bepaalde vorm (bv. inleiding, vraagstelling, beantwoording hiervan en conclusie), enz. Naast kennis van de eisen die gesteld worden aan het 'schrijfproduct' is ook kennis van een productieve manier van schrijven nodig. Schrijven is een proces dat in fasen verloopt. Dit schrijfproces verloopt van een algemene oriëntatie op het onderwerp tot de afwerking van het product. Wat je de komende tijd gaat doen hangt af van de fase van het schrijfproces waarin je verkeert. Een veel voorkomende fout is bijvoorbeeld dat studenten te snel met het definitieve schrijven willen beginnen, terwijl de activiteiten van de fasen daarvoor (nadenken, een opzet maken, aantekeningen maken, een kladversie schrijven, enz.) nog niet eens zijn afgehandeld. Het vervolgens gaan schrijven en samenstellen van je rapport geven we aan met de te volgen werkwijze. Rapportage werkwijze Dossier Bijlagen Hoofdrapport 1. Structuuropzet hoofdrapport 2. Uit dossier bijlagen opzetten 3. Schrijven hoofdstukken 4. Totaalrapport opstellen incl. bronnen 5. Als laatste : MS schrijven Management Summary HMS bv 2007 Kijk of het plan realistisch is in de tijd. Als je weet wat je wilt gaan doen dan zal je daarna moeten beoordelen of de voorgenomen taken haalbaar zijn binnen de beschikbare tijd. Dat is meestal niet eenvoudig, want het gaat vaak om een afweging van wat je graag zou willen en wat je feitelijk aankunt. Slimmer leren / vs 3.0/fh/ /25

9 Laat je bij het afwegen van de eisen van de taken en de hoeveelheid beschikbare tijd leiden door een realistisch oordeel. Te veel willen doen in te korte tijd is een veel gemaakte fout. Wanneer ga ik aan de slag? Tijdsplanning is van groot belang, maar een studieplan is niet alleen maar een tijdschema. Het is een algemeen plan hoe je de komende periode productief gaat aanpakken en een goede indeling van studietijd en vrije tijd (time management) is hier een belangrijk onderdeel van. Als je de tijd goed verdeelt dan kan het een drukke maar interessante periode worden, waarbij je tijd voor studie en tijd voor andere belangrijke zaken hebt gereserveerd. Op welke wijze doe ik het? Voor alle studieactiviteiten is een goede werkplek noodzakelijk. Probeer uit op welke plek je het meest productief bent. Samen werken kan tot een zeer productieve manier van studeren leiden. Het bevordert dat je actief met de stof bezig bent. Daarbij kan je met iemand op een bepaalde tijd afspreken waardoor je gemakkelijker aan de slag gaat. Maar als je elkaar alleen maar van het werk afhoudt, dan is dit uiteraard niet zo handig. Geregeld werken is over het algemeen het meest productief. Vraag je niet iedere dag af of je het wel leuk vindt, maar ga met een zeker automatisme 'gewoon' aan de slag. Pauzeer na hooguit een uur om even uit te rusten en ga dan maar weer verder volgens je studieplan. Wat doe ik als het niet lukt? Het is niet waarschijnlijk dat je meteen een perfect studieplan hebt opgesteld dat je zonder enig probleem kunt gaan uitvoeren. Al kan je waarschijnlijk niet in de toekomst kijken, toch kan je op grond van ervaring met jezelf en met je omgeving een aantal problemen voorspellen. Daar kun je op anticiperen en van te voren een oplossing voor bedenken. - Genoeg en regelmatig werken is noodzakelijk, maar de verleiding iets anders te gaan doen kan zeer groot zijn. Met een expliciet studieplan toets je steeds of je op schema blijft. - Een studieplan is niet uitvoerbaar als je te veel hooi op je vork neemt. Ook hier geldt dat je snel zult merken dat er een achterstand ontstaat, die niet aanzet tot meer werken, maar tot uitstellen van noodzakelijke activiteiten. - Werken voor een tentamen heeft pas zin als je gelooft dat je dit tentamen ook kunt halen. Laat je negatieve gedachten varen - Studenten met schrijfproblemen verkeren vaak in een uiterst 'eenzame' situatie. Het is noodzakelijk om contact te houden met de studiebegeleider en met medestudenten. Zoek mensen op met wie je de voortgang van het werk kunt bespreken en aan wie je voorlopige versies kunt laten lezen. - Schrijven is eigenlijk gewoon werk. Het is een taak waar je 's morgens aan begint en waar je aan het einde van de werkdag mee stopt. Het is nodig om met regelmaat te werken. - Schrijf met een zeker automatisme en ga dat pas later herlezen. Maak steeds het verschil tussen productie van tekst en redactie van tekst. - Leer omgaan met negatieve, overmatig kritische gedachten over de eigen prestaties. Schroef je eisen niet onrealistisch hoog op. Je bent maar een beginnende schrijver en beter schrijven leer je door het veel te doen Tijdsbesteding Veel studenten weten eigenlijk niet goed hoe ze hun tijd gebruiken. Door eens enkele weken te noteren (schriftelijk!) aan welke activiteiten je tijd spendeert, krijg je een goed inzicht in je tijdsgebruik. Dit noteren is zeer verhelderend, maar leidt soms tot schrikreacties. Als je enkele weken lang precies de tijd noteert die je neemt voor verschillende activiteiten: opstaan, studieactiviteiten (college volgen, zelfstudie, pauzes), hobby's (sport, lezen), sociale activiteiten, enz., dan kan dat wel eens verrassende ontdekkingen opleveren. Van belang is de verhouding in de verschillende groepen tijdsbesteding: studie, sport, kroegbezoek, etc. Ook de verdeling binnen de categorie studie is relevant, omdat je in sommige disciplines nu eenmaal beter bent dan in andere. Door tijdsregistratie kun je de resultaten ervan gebruiken om je nieuwe studieplan met een nog betere inschatting te gaan opstellen. Slimmer leren / vs 3.0/fh/ /25

10 6. Het afleggen van tentamens en examens. Het succes bij het afleggen van tentamens en examens hangt van een aantal factoren af. De belangrijkste zijn: een goede voorbereiding een juiste examen/tentamenstrategie. Daarbij maakt het ook uit welk type examen je doet. Een mondeling examen vereist een andere voorbereiding en leerstijl, dan een schriftelijk. De te kiezen strategie moet je eveneens aanpassen Wij gaan hier alleen in op de schriftelijke wijze van examineren en behandelen de twee genoemde factoren Voorbereiding Een goede voorbereiding vereist: 1. het verkrijgen van een goed overzicht van en inzicht in de leerstof 2. het examengericht bestuderen van de leerstof 3. het hanteren van een goed herhalingsschema Overzicht en inzicht in de leerstof De voorgeschreven leerstof kan uit verschillende onderdelen bestaan: studieboeken, artikelen, readers en syllabussen. Zorg er dus voor wat je precies weet wat je moet bestuderen voor het examen. Realiseer je ook wat de zwaarte is van elk onderdeel. Immers elk goed examen bevat vragen over de gehele leerstof. Het kan echter de gewoonte zijn om het grootste gedeelte van de examenvragen uit het belangrijkste boek te stellen en slechts een enkele uit de periferie. Indien dit het geval is, houd daar bij je studie dan rekening mee met het verdelen van je tijd. Gericht studeren Wanneer je een deel van de leerstof volgens deze methode hebt bestudeerd, is het van belang voor je zelf vast te stellen of je de stof op examen wel zou kunnen reproduceren of toepassen. Ten eerste kun je je aanwennen om over de bestudeerde stof voor je zelf een aantal vragen te formuleren. Bij beantwoording dwing je jezelf ertoe de antwoorden puntsgewijs te noteren alvorens te controleren of je het antwoord echt weet. Je vraagt je dus bij het bestuderen van de tentamenstof voortdurend af wat je al weet, wat je nog wilt weten, wat je nog niet goed genoeg weet, enz. Als je de antwoorden niet kunt vinden, leg ze dan voor aan anderen zoals medestudenten of docenten. Ten tweede is het slim oude examenvragen te bekijken. Ze geven een beeld van de soort vragen dat je kunt verwachten. Elke docent of instituut heeft nu eenmaal een eigen stijl van vragen stellen en het is handig om voor het examen te achterhalen welke stijl dat is. In het algemeen is het een zeer efficiënte methode je samen met andere studenten op een tentamen voor te bereiden, waarbij je elkaar vragen stelt. Nog efficiënter wordt het als je bij de tentamen voorbereiding ook de beschikking hebt over de vragen die bij vorige tentamens over dezelfde stof gesteld zijn. Zijn deze niet beschikbaar, dan zou je de betreffende docent kunnen vragen om een proeftentamen te geven, om zo inzicht te krijgen in de soort vragen dat je kunt verwachten en het niveau/de wijze waarop je de stof moet kennen Herhalingsschema Studeren zonder regelmatig te controleren of je de stof beheerst, leidt vaak wel tot een grote hoeveelheid passieve kennis, maar niet tot "reproduceerbare" kennis. Hier hebben we temaken met het verschil in actieve en passieve kennis. Actieve kennis is actief aanwezig d.w.z. deze kennis kun je in essentie weergeven of in je eigen bewoordingen herformuleren en je bent in staat om de stof te overzien. Passieve kennis zul je bij weerzien wellicht herkennen, maar niet gemakkelijk reproduceren. Bij topsport is een trainingsschema heel normaal. Het afleggen van een examen is ook een topprestatie. Veel studenten gebruiken bij hun studie een eigen werkschema, dat ze in de loop der opleidingsjaren hebben ontwikkeld. De wetenschappelijk getoetste schema s zijn gebaseerd op de wetten van het vergeten. Slimmer leren / vs 3.0/fh/ /25

11 Je vergeet het meest in het begin; daarna neemt het vergeten af Hoe vaker je iets opnieuw bestudeert, des te minder snel vergeet je het geleerde. Er bestaan overigens geen geheugentechnieken waarmee je je geheugen spectaculair kunt verbeteren. Wel kun je geheugentechnieken gebruiken om informatie beter te structureren en te ordenen. Slimmer leren / vs 3.0/fh/ /25

12 In onderstaand schema staat weergegeven, hoe een werkschema werkt. V ergeetcurve 0 3 minuten leertijd dagen later zonder herhalen m et elke dag herhalen m et elke dag herhalen en de eerste dag extra herhalen Ter voorbereiding op een examen zijn er nog enkele aanraders voor de onzekeren onder de studenten. Oefen met oude tentamens. Kijk dan niet alleen naar de uitkomsten maar boots de tentamensessie na in de aspecten tijdsplanning, makkelijke vragen eerst e.d Open vragen Het maken van een tentamen met open vragen stelt andere eisen dan een meerkeuze vragen tentamen. Daarom geven we hieronder een aantal tips: 1. Zorg dat je op tijd aanwezig bent. Op tijd vertrekken dus!!!! 2. Controleer of je alle opgaven plus eventueel materiaal aangereikt hebt gekregen. 3. Lees alle opgaven eerst globaal door (scannen). 4. Schrijf bij elke vraag overzichtelijk je invallen in trefwoorden op. Dat geeft inzicht in de gemakkelijke vragen, biedt je een basis voor een tijdsindeling en vermijdt daardoor overlappingen in je antwoorden. 5. Maak een plan(ning). Zet alle nummers van de vragen op een A4-tje. Zet in de 2 e kolom het aantal te verdienen punten. In de 3 e kolom of je de vraag hebt beantwoord. 6. Meestal kunnen vragen in een willekeurige volgorde worden beantwoord. Het is dan handig te beginnen met de vragen die je het gemakkelijkst vindt. 7. Lees elke vraag nauwkeurig; ga na of je hem begrijpt 8. Kijk of het gaat om een kennis-, inzicht- of toepassingsvraag. Geef bij een kennisvraag de gevraagde definitie of andersoortige kennis. Geef bij de andere twee typen een betoog: een argumentatie met een conclusie. Is de vraag een toepassingsvraag met een of meer begrippen, bedenk dan welke begrippen je nodig hebt, definieer ze eerst in het kort. 9. Bekijk kritisch of het antwoord aansluit op de gestelde vraag. 10. Houdt de tijd in de gaten. Maak halverwege bijv. een kleine pauze om te kijken waar je staat. 11. Denk meer en schrijf minder. Kortheid en exactheid scoort beter dan lange verhalen. 12. Controleer voor je de zaken inlevert of je alle vragen hebt beantwoord. Niets invullen is altijd fout! 13. Kijk de gegeven antwoorden nog even na. Zet een kruis bij de vraag die je zeker goed hebt. Je eerste gedachten zijn vaak de goede. Pas dus op met correcties. 14. Controleer je werk op taalfouten en of je niets vergeten bent. Slimmer leren / vs 3.0/fh/ /25

13 6. 3 Multiple choice (MC) De meeste tentamens bestaan hedentendage uit MC- of ja-nee vragen. Vooral die laatste categorie levert voor menig student veel kopzorgen op. Maar het voordeel is, dat je snel de uitslag kunt weten. Er zijn nogal wat misvattingen over deze toetsvorm. MC is uitermate geschikt om kennis te toetsen en laat door een contextuele toepassing toe dat je niet puur op feiten wordt afgerekend. Overigens is zonder voorbereiding een MC tentamen ingaan zinloos. Je zakt als een baksteen. Realiseer je je dat de makers van een MC-tentamen meestal twee alternatieven over laten om uit te kiezen. De rest valt in ieder geval al af. Let op dat de antwoorden dan vlak tegen elkaar liggen. Soms is één woord beslissend. Het juiste antwoord hoeft niet letterlijk een definitie of een een perfect antwoord te zijn. Er is altijd één antwoord juist. Ook bij een MC tentamen moet je je eerst oriënteren op wat het inhoudt. Een aantal zaken is ook hier van belang: 1. Zorg dat je op tijd aanwezig bent. Op tijd vertrekken dus!!!! 2. Controleer of je alle opgaven plus eventueel materiaal aangereikt hebt gekregen. 3. Lees alle opgaven eerst globaal door (scannen). 4. Schrijf bij elke vraag overzichtelijk je invallen in trefwoorden op. Dat geeft inzicht in de gemakkelijke vragen, biedt je een basis voor een tijdsindeling en vermijdt daardoor overlappingen in je antwoorden. 5. Maak een plan(ning). Zet alle nummers van de vragen op een A4-tje. Zet in de 2 e kolom de moeilijkheidsgraad van de vraag. In de 3 e kolom of je de vraag hebt beantwoord. In de 4 e kolom eventueel het aantal te verdienen punten 6. Meestal kunnen vragen in een willekeurige volgorde worden beantwoord. Het is dan handig te beginnen met de vragen die je het gemakkelijkst vindt. Daarna de categorie moeilijke en maak de moeilijkste vragen het laatst 7. Lees elke vraag nauwkeurig; ga na of je hem begrijpt 8. Houdt de tijd in de gaten. Maak halverwege bijv. een kleine stop om te kijken waar je staat. 9. Controleer voor je de zaken inlevert of je alle vragen hebt beantwoord. Niets invullen is altijd fout! 10. Kijk de gegeven antwoorden nog even na. Zet een kruis bij de vraag die je zeker goed hebt. Je eerste gedachten zijn vaak de goede. Pas dus op met correcties. 11. Controleer of je niets vergeten bent. 7. Elementen van een opdracht in de praktijk Bij elke opdracht zijn er 3 essentiële elementen aan de orde: een gekozen context een probleem een doelstelling Een opdracht heeft als uniek kenmerk dat er altijd sprake is van een opdrachtgever. Deze wil een bepaald doel bereiken door een probleem te laten oplossen binnen een - meestal - zakelijke context. Om een oplossing te bereiken schakelt de opdrachtgever een opdrachtnemer in Context De inhoud van de context, omgeving en ontwikkelingsfase waarin de opdrachtgever zich bevindt bepaalt in hoge mate wat de aard van de opdracht is. In zijn eigen wereld bepaalt hij het werkterrein en kijkt hij hoe hij te werk gaat in zijn omgeving, zijn doelen bereikt en problemen aanpakt. Als de opdrachtgever een architect is denken we al snel aan een ontwerper van gebouwen totdat uit de context blijkt dat deze persoon in de informaticawereld werkt. Ontwerpen van informatie-architecturen is toch een andere discipline dan de ontwerpproducten van een bouwarchitect. Informatiearchitectuur bedient zich van een andere taal en stelt andere doelen en levert andere uitkomsten op. Het is niet moeilijk voor te stellen dat er ook andersoortige problemen op te lossen zijn. De opdrachtgever en opdrachtnemer zullen er dus beiden baat bij hebben als zij beschikken over een opdrachtformulering, waarmee ze beiden uit de voeten kunnen en die leidt tot het bereiken van het gestelde doel. Slimmer leren / vs 3.0/fh/ /25

14 De opdrachtformulering is het afsluitende element en kan worden voltooid als het probleem en de doelstelling van de opdracht duidelijk zijn Probleemdefiniering Om een probleem goed te kunnen onderkennen en formuleren moet je beschikken over de volgende competenties: Analytisch vermogen Je vindt de belangrijkste elementen in problemen en situaties en je ziet onderlinge verbanden. Je maakt hierbij gebruik van je inzicht, maar ook van eerdere ervaringen. Je bent in staat om de oorzaken van problemen, en de mate waarin ze belangrijk zijn te ontdekken en te begrijpen. Prioriteiten stellen Je hebt snel de belangrijkste, meest relevante onderdelen van een probleem of situatie in beeld. Je kan oorzaak en gevolg snel in kaart brengen en hieruit logische conclusies trekken. Probleemoplossend vermogen Je gaat zowel op een logische als een intuïtieve manier op zoek naar de beste en meest effectieve antwoorden op de problemen en vragen die je pad kruizen. Ook bij moeilijke, meer complexe zaken heb je meerdere creatieve oplossingen en benaderingen in huis. Een van de mogelijke technieken om een situatie te lijf te gaan om het probleem boven water te krijgen is probleemstructurering. Probleemstructurering is het ordenen van ongestructureerde problemen, als eerste stap in een advies- of onderzoeksproces. In sommige gevallen is het de enige stap, namelijk daar waar een onderzoeker een 'probleeminventariserend onderzoek' doet, of een adviseur een organisatie helpt problemen in kaart te brengen. Probleemstructurering behelst: het in kaart brengen en ordenen van beschikbare kennis over oorzaak en gevolgrelaties die in het spel zijn het in kaart brengen van de betrokken actoren en hun betrokkenheid bij de problemen het ordenen en sorteren van doeleinden binnen het probleemgebied Een probleem structureren middels analyseren leidt tot onderkenning van deelproblemen. Een gangbare aanpak voor het oplossen van een probleem is, om het zover op te splitsen in geschikte deelproblemen, dat elk van die deelproblemen dusdanig duidelijk en in omvang beperkt is, dat voor elk van die deelproblemen een concrete oplossing aan te geven is. Deelproblemen komen vaak voor in de vorm van deelvragen. Met andere woorden: binnen de context het juiste probleem te pakken te krijgen zou je kunnen aanduiden als een proces van het ontwarren van een probleemkluwen tot een goed gedefinieerd probleem. Dit proces kost energie en tijd en komt meermaals pas van de grond als er met de opdracht al is begonnen. Bij het vaststellen van een probleem moet je je afvragen: Probleemhebber Is er iemand - of meer personen - die last heeft van wat we als het probleem aanduiden? Is er een eigenaar van het probleem. Als je geen probleemhebber vindt in een organisatie dan is het mogelijk dat het probleem niet wordt herkend of onderkend. Dit kan zeer gevaarlijk zijn, als mocht blijken dat er toch serieus iets aan de hand is. Omvang van het probleem Wat is de grootte van het probleem? Welke impact heeft het als het niet wordt aangepakt? Gaat het bedrijf dan failliet? Ga je dood? Slimmer leren / vs 3.0/fh/ /25

15 Een klein probleem heeft een kleine impact bij het achterwege blijven van een oplossing, maar een klein probleem kan uitgroeien tot een groot probleem. Groei van het probleem Wordt het probleem groter of kleiner, als je er niets aan doet? Groeit het probleem dan heeft de eigenaar er steeds meer last van en wordt het een keer tijd dat het te lijf wordt gegaan. Als het probleem kleiner wordt zal het op een gegeven moment vanzelf kunnen verdwijnen voor de probleemhebber. Urgentie van het probleem Hoe urgent is de situatie? De aard van een probleem is o.a. herkenbaar aan de urgentie. Bij het uitbreken van een uitslaande brand is direct een oplossing nodig. Het ontbreken van een strategie in een bedrijf behoeft een minder snelle aanpak. Ontwikkelen van alternatieve oplossingen In het algemeen is er meer dan een mogelijkheid om het probleem op te lossen. In de vergelijking van de alternatieven heb je een set keuzecriteria nodig, die je vooraf ontwikkelt. Kijk bij de afweging hoe dicht de oplossingen bij elkaar liggen. M.a.w. bij kleine verschillen is de keuze dus ruimer. Oplossing Lost de gekozen oplossing trouwens het probleem op of is het symptoombestrijding? Veroorzaakt de oplossing geen andere problemen en zijn die erger dan het originele probleem. Deze overweging wordt wel eens vergeten. Deze vraag is essentieel als je als opdrachtnemer aan je opdrachtgever gaat vertellen dat je het goede probleem op een goede wijze hebt opgelost Doelstelling Doelen stellen Een doel is een gewenste situatie, iets dat je wilt bereiken. Als opdrachtgever kun je het gedrag van een individu, groep of organisatie besturen door doelen te stellen. Definitie: een doel is een direct of indirect uit de missie afgeleide gewenste en duidelijk omschreven situatie, die op een vooraf aangegeven tijdstip bereikt moet zijn. Een goede doelstelling is belangrijk en zinvol. Er gaat een ambitie achter schuil. Goede gemeenschappelijke - doelstellingen : Inspireren en motiveren Sturen het gedrag (als je geen doel heb, dan maakt het niet zoveel uit wat je doet) Helpen bij het nemen van beslissingen Helpen om het eens te worden in een groep Drie soorten doelen Er zijn drie soorten doelen, van algemeen naar concreet: ER-doelen zijn na te streven, maar onbereikbare doelen als beter, goedkoper, klantgerichter,... MAGIE-doelen zijn Meetbaar, Acceptabel, Gecommuniceerd, Inspirerend en Engagerend. SMART-doelen zijn Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden. Een ER-doel is een algemeen uitgangspunt. Een MAGIE-doel zet mensen in beweging. Een SMARTdoel geeft aan wanneer welke resultaten bereikt moeten zijn. Slimmer leren / vs 3.0/fh/ /25

16 Je moet je dus afvragen welk type doelstelling je in je opdracht wilt gaan hanteren. Normaal gesproken kom je op een SMART doel uit Opdrachtformulering Het belang van een goede opdrachtformulering is dusdanig groot dat, indien de kwaliteit te kort schiet het eindresultaat per definitie niet de gewenste uitkomst zal zijn. Van cruciaal belang is tijdens de uitvoering van de opdracht regelmatig te checken of de opdracht nog klopt. Het doel zal in termen van het op te leveren resultaat steeds in de gaten moeten worden gehouden. Een afstudeeropdracht heeft als speciaal element dat er naast de opdrachtgever en opdrachtnemer nog een 3 e partij betrokken is nl. het opleidingsinstituut. Dit kan nog extra eisen stellen aan de inhoud en uitvoering van de opdracht. Slimmer leren / vs 3.0/fh/ /25

17 8. Competentiegericht studeren Elke opleiding hanteert een competentieprofiel dat is afgeleid van het beroepsprofiel. In dit profiel zijn een aantal kenmerkende kritische beroepssituaties herkenbaar. Deze situaties zijn de uitgangspunt bij het bewijzen van je competenties. Om deze bewijzen van competenties te verzamelen bouw je een al of niet digitaal - portfolio op. De opzet van een portfolio rondom je gekozen beroepscompetenties, bestaande uit persoonlijke en domein-of kenniscompetenties wordt uitgewerkt in 8.1. Om vast te stellen of je je competenties werkelijk hebt behaald doe je een competentie-examen ofwel je gaat op assessment. Op zo n assessment moet je als student aantonen over de te bewijzen competentie te beschikken. Het verzamelen van bewijzen doe je door in de praktijk in projecten te laten zien dat je je ontwikkelt in een bepaalde competentie. Deze voorbereidingsfase is cruciaal voor de feitelijke assessments zelf. Assessments kunnen op verschillende manieren plaats hebben. We onderscheiden summatieve en performance assessments naast het criteriumgericht interview. De op dit moment meest gebruikelijke vorm van assessment is het criteriumgericht interview. Daarin moet je a.h.v. prestatiecriteria tijdens het assessment laten zien of je voldoet aan de eisen van de competentie m.b.t. je kennisniveau, je vaardigheid en je attitude Portflolio opzet Het digitaal - portfolio is het dossier dat je gebruikt met daarin een verzameling van projectverslagen, beroepsproducten, presentaties en bewijzen in de vorm van verklaringen van derden deskundigen. Het is een gebundeld overzicht van je capaciteiten (zwakke en sterke punten), de voortgang van je eigen professionele ontwikkeling en op welke trajecten je bezig bent om je leerdoelen te bereiken. Uitgangspunt voor elk portfolio is je Persoonlijk Ontwikkelings Plan (POP) aangevuld met je Persoonlijk Activiteiten Plan (PAP). Neem dit op in je portfolio. Een goed portfolio heeft een heldere inhoudsopgave bevat een plan van aanpak heeft een duidelijke index van bewijsstukken voldoet aan algemene rapportage-eisen.(hanteerbaar, voetnoten, bewijsstukkennummers) bevat leerdoelen en verantwoordingsverslagen van je competentie-ontwikkeling bijv. STARRverslagen De eisen te stellen aan de bewijsstukken van het portfolio zijn: authenticiteit: zijn de bewijzen en verklaringen echt en door oordeelkundigen afgegeven relevantie: hebben de bewijzen betrekking op de competentie (-eisen) kwaliteit: is er sprake van voldoende aangetoond niveau diversiteit: zijn er minimaal 2 á 3 (kritische) beroepssituaties opgevoerd. De kwaliteit van personen die iets hebben verklaard over wat ze hebben waargenomen dient voldoende te worden toegelicht; m.a.w. waaraan zij ontlenen gezag om iets over jouw competentie te verklaren. Dat houdt dan ook in dat verklaringen feitelijke waarnemingen dienen te bevatten, want het uiten van meningen is onvoldoende. Hoe verzamel je nu munitie voor je portfolio? Zorg ervoor dat je gedurende je actieve leerperiode alle bruikbare beroeps(tussen)producten, reflectieverslagen, en beoordelingen van docenten, medestudenten en jezelf ordentelijk opbergt. (bijv. op datum, onderwerp of competentie) Beoordeel welke documenten je voor welke competentie kunt gebruiken. Bekijk welke documenten het best de voortgang van jouw competentie aantoont. Beschrijf in een reflectieverslag hoe de ontwikkeling van je competentie is verlopen en a.h.v welke bewijzen je dat kan duidelijk maken. Slimmer leren / vs 3.0/fh/ /25

18 Let erop dat je witte vlekken in je ontwikkeling zelf signaleert en eventueel opneemt in je portfolio 8.2. Voorbereiding op een assessment Een directe voorbereiding op je assessment is van doorslaggevend belang voor het succes op je assessment. Zorg bijv. voor een tijdige aanlevering van je dossier bij de assessment organisatie, meestal in tweevoud. Weet goed welke competenties worden beoordeeld en welke type assessment gaat plaatshebben. Stel je via je coach of studieloopbaanbegeleider op de hoogte van de assessmentomstandigheden. Maak voor jezelf een naar het assessment mee te nemen overzicht van de competentie plus prestatie-indicatoren en de daarmee samenhangende bewijsstukken. Kijk tevoren wat je sterke en zwakke punten zijn Vraag gerichte feedback van je medestudenten 8.3. Assessments Een assessment is een momentopname en een assessor zal niet alles van je dossier hebben gelezen. Dat hoeft hij ook niet want hij zal zich van het dossier een beeld vormen op grond waarvan hij het vertrouwen heeft, dat de kandidaat weet waar hij mee bezig is (geweest) en op welke wijze deze met voldoende overtuigingskracht en bewijsmateriaal kan aantonen over de bewuste competentie te beschikken op het vereiste niveau.. Immers de assessor wil een je ontwikkelingsproces kunnen beoordelen en daarin speel jij een cruciale rol doordat je een goed zelfbeeld kunt laten zien. Na afloop van een assessment krijg je feedback op je vermogen tot professionele reflectie tijdens je assessment. Soms gebeurt dat ook voorafgaand aan je assessment door je coach of studieloopbaanbegeleider. De feedback geeft ook aan op welk niveau je staat mbt je competentie, m.a.w. of je het vereiste niveau hebt gehaald of niet. Slimmer leren / vs 3.0/fh/ /25

19 Literatuur en verwijzingen Effectief tijdsbeheer: handleiding voor praktisch time- en zelfmanagement. Ineke E. Kievit- Broeze. Schoonhoven, Academic Service, Het boek helpt u om goed georganiseerd, flexibele en ontspannen in het leven te staan. Het biedt u handvatten om uw tijd effectief en efficiënt te gebruiken. Studeren kun je leren. Een werkboek voor studerenden in het Hoger Onderwijs. Cees Louwerse. Nijkerk, Uitgeverij Intro, Ieder die studeert, moet zijn eigen manier van werken vinden. De manier die het beste bij je past, komt je niet vanzelf aanwaaien, maar zul je je al werkend eigen moeten maken. Daarbij wil dit boek een hulpmiddel zijn. Studie-ondersteuning studentenpsychologen, Robert Topman, Universiteit Leiden Projectmanagement, Roel Grit, Wolters Noordhoff, 4e druk (ISBN ) verschenen in Slimmer leren / vs 3.0/fh/ /25

20 Docenten, studenten en andere gebruikers van deze nieuwe editie vinden op deze website extra informatie. Er zijn diverse downloads beschikbaar, waaronder de Projectmanagement (PM) Toolbox, een computerprogramma dat te gebruiken is ter ondersteuning van projectmatig werken. Verder bevat deze site een minicursus MS Project en een aantal interessante links. De competentiegerichte student (ISBN: ) Taal: Nederlands Doelgroep: student Materiaal: studieboek Materiaalsoort: Leerlingenboek Auteur: Laat de Prijs: 7,70 Omvang: 48 pagina's Medium: BOEK De competentiegerichte student Van jonge professionals wordt tegenwoordig verwacht dat zij zelfsturend, initiatiefrijk en gemotiveerd aan de slag gaan met de eigen persoonlijke en professionele ontwikkeling. Het huidige onderwijs speelt hierop in met het nieuwe leren, waarin leerlingen werken aan de ontwikkeling van specifieke beroepscompetenties. Dit boek geeft een introductie op de veranderingen die het competentiegericht opleiden voor leerlingen met zich meebrengt. Het is een prima voorbereiding op iedere opleiding. Slimmer leren / vs 3.0/fh/ /25

21 Bijlage 1 Studieplan a.h.v. Robert M. Topman, studentenpsycholoog Universiteit Leiden. Wat ga ik doen? Wanneer ga ik het doen? Hoe doe ik het? Wat doe ik als het niet lukt? Competentie Plannen & Organiseren Concept inl. vrijdag Finetunen maandag Inleveren: Assessment: D.m.v. Starr elke criteria beantwoorden. i.s.m. met coach kennis component: Project management - Grit Tijdig van Kantoor - Hulst Reparatie inl Competentie Lange Termijn Visie Concept inl. vrijdag Finetunen maandag Inleveren: Assessment: D.m.v. Starr elke criteria beantwoorden. i.s.m. met coach Kennis component: Strategische Marketingplanning - Alsem Zingeving in Strategie - Gratton Reparatie inl Competentie Omgevingsbewustzijn leerarrangementen Internet Marketing/Bouw je Eigen Internet Bedrijf. Voorstel en PVA voor Afstudeerplan Afstudeerplan schrijven Concept Finetune: t/m Inleveren: Assessment: Start leerarrangement februari 2007 Tot juni 2007 (exacte datum nog niet bekend) Inleveren: 27 februari 2007 Juni 2007 D.m.v. Starr elke criteria beantwoorden. i.s.m. met coach Kennis component: Megatrends NL Bakas 2007 Predictions website Lessen en begeleiding van docent /coach 2x10 leerarrangementen Voorstel en PVA maken m.b.v. projectmanagement en inleveren bij stage coördinator In leren met o.a. Strategische marketing en een scriptie schrijven over mijn e-business Meesterproef Juni 2007 Presentatie geven a.d.h.v. de e-business en het daarop gebaseerde strategisch plan (scriptie) Reparatie inl Als deze lessen niet doorgaan dan zal ik ervoor kiezen om toch een deel van deze informatie mij eigen te maken omdat ik graag met een internet business wil afstuderen. Kijken naar de oplossing en het voorstel met verbeterpunten herschrijven. Kijken naar de oplossing en de scriptie met verbeterpunten herschrijven. Kijken naar de oplossing en de scriptie met verbeterpunten herschrijven. Slimmer leren / vs 3.0/fh/ /25

22 Bijlage 2: Voorbeeld van onvolledige planning Activiteit Week Verantwoordelijk Opstellen Plan van aanpak allen Presentatie DL&AC Feedback leermanager Verwerken feedback allen Info verzamelen DL&DR Evalueren info allen Gegevens vergelijken DL&DR Gegevens vergelijken AW&AC Opstellen investeringsbegroting Informatie als MT voorstel formuleren Feedback leermanager Verwerken feedback AW&AC AC&DR AW&DR Inleveren definitief In deze planning staan niet de resultaten vermeld die per activiteit zouden moeten worden opgeleverd. Slimmer leren / vs 3.0/fh/ /25

23 Bijlage 3 Voorbeeld van planning met resultaatspecificatie Weeknummer Activiteit(en) Resultaten Week 1 (7) - Kennismaking opdrachtgever - Kennismaking stagebegeleider - Oriëntatie/ veldverkenning op het gebied van thuiszorg - Aanleiding probleem ontdekken - Afstudeervoorstel opstellen - Plan van aanpak maken Week 2 (8) - Kennismaking opdracht gevende organisatie - Marktanalyse - Verkenning binnen de organisatie - Welke markt gaan we leveren? - Markt koppelen aan de diensten - Statistieken uitzoeken m.b.t.: - Leeftijdsopbouw bewoners - Sociale statistieken - Gegevens omtrent zorginstellingen - Aanbieders nachtzorg - Koopkracht vergrijzing (vermogen en inkomen) - Conclusies formuleren Week 3 (9) - Zie week 2 Afstudeervoorstel Plan van aanpak Omgevingsanalyse Onderzoeksrapport met conclusies en aanbevelingen Week 4 (10) Week 5 (11) Week 6 (12) - Wat kan HFL bieden en wat bieden anderen? - Doel PGB en wat kan particuliere thuiszorg ermee - Aanbod nu en vanaf 2006 m.b.t. wet WMO - Wat houdt de wet WMO in? - Onderscheiden vermogen van HFL - Gaten in vraag een aanbod ontdekken - Conclusies en aanbevelingen formuleren - Haalbaarheidsstudie afronden - Businessplan schrijven - Wat moet erin komen? - Missie, visie en strategie formuleren Onderzoeksverslag Concurrentiematrix Haalbaarheidsrapport met conclusies en aanbevelingen Hoofdstukindeling businessplan Missie, visie, strategie Week 7 (13) - Doelstellingen formuleren Doelstellingen Week 8 (14) - SWOT-analyse maken, bestuderen en toepassen op verschillende modellen SWOT-analyse uitwerken Week 9 (15) - Marktonderzoek doen Resultaten marktonderzoek Week 10 (16) - Concurrentieanalyse maken Concurrentiematrix Week 11 (17) - Producten/ diensten beschrijven - Management/ medewerkers structureren en invullen Invulling personeel businessplan Week 12 (18) - Primair proces beschrijven, jaar 1 concreet invullen - Activiteitenplan (roadmap) beschrijven voor komende drie jaar Waardenketen model Roadmap Week 13 (19) - Financieel plan opstellen Financieel plan Financieringsplan Week 14 (20) - Afronden en bespreken en eventueel aanpassen Week 15 (21) - Uitloopweek, voorbereiding afstudeerzitting, implementatie businessplan Businessplan Week 16 (22) Week 17 (23) - Uitloopweek, voorbereiding afstudeerzitting implementatie businessplan - Uitloopweek, voorbereiding afstudeerzitting implementatie businessplan Slimmer leren / vs 3.0/fh/ /25

24 Bijlage 4 Voorbeeld van indeling van een digitaal portfolio De volgorde van het portfolio is als volgt: Inhoudsopgave van Portfolio 1. Persoonlijke gegevens - Curriculum Vitae - Sollicitatiebrief voor de studieloopbaanbegeleider. - Voorwerpbeschrijving 2. Studievoortgang - Actuele cijferadministratie (bewijsstuk 1) 3. Domeincompetenties - Ingevulde competentiekaarten 4. Persoonlijke competenties - Ingevulde competentiekaarten - Bijbehorende reflectieverslagen 5. Persoonlijk ontwikkelingsplan 6. Bewijsstukken - Lijst van alle (genummerde) bewijsstukken - Bewijsstukken gerangschikt op nummer. Regels: Competentiekaarten: De competentiekaarten worden (getypt) ingevuld met: - Cijfers uit administratie (onder kolom beoordeling) - Verwijzing naar bewijsstukken (benaming) met nummer (kolom Bewijsstuk) De competentiekaarten worden op volgorde van nummer in het portfolio gerangschikt. Bewijsstukken: Bewijsstukken worden genummerd (cijferadministratie is bewijsstuk nr. 1) waarbij het nummer rechts bovenaan het document wordt genoteerd. Externe bewijsstukken voor domeincompetenties moeten ter beoordeling worden voorgelegd aan het Assessmentcenter. Reflectieverslag: Van elke Persoonlijke Competentie wordt per prestatie-indicator een argumentatie opgesteld. Reflectieverslagen worden gemaakt volgens aangeleverd het STARR formaat Slimmer leren / vs 3.0/fh/ /25