Niemand gaat ergens heen om te parkeren

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Niemand gaat ergens heen om te parkeren"

Transcriptie

1 Niemand gaat ergens heen om te parkeren Second opinion op de uitgangspunten voor de Meerjaren Parkeerexploitatie Parkeerbedrijf Definitief Opdrachtgever: Parkeerbedrijf Gemeente Enschede ECORYS-AVM Ewald Dijkstra Amsterdam, 6 juni 2006 E.D./TA14800A

2 ECORYS-AVM Rhijnspoorplein TX Amsterdam T F E avm@ecorys.com W K.v.K. nr

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding 4 2 Niemand gaat ergens heen om te parkeren ; de functie van parkeren in perspectief 5 3 Meerjaren Parkeerexploitatie Parkeerbedrijf Meerjarenprognose Groeiverwachtingen zoals neergelegd door het Parkeerbedrijf Enschede Prognosecijfers Theorie en praktijk; parkeeruren 2004 versus geprognosticeerde en werkelijke parkeeruren in Realiteit groeiverwachting Parkeeruren 2005 versus 2006; een eerste verkenning Conclusie Het realisme van de groeiverwachting Enschede, Twente en Nederland vergeleken Ruimte voor autonome groei Conclusie 17 4 Effecten van maatregelen Effect van afschaffen het gereduceerd avondtarief in de garages (met alle overige tarieven gelijk)? Effect van halvering tariefverschil tussen A (binnenstad) en B (binnen singel) door verhoging van het B-tarief Effect van een eenmalige daling van de tarieven met 20% en vervolgens een stijging conform het Meerjaren Plan 20

4 1 Inleiding De binnenstad van Enschede heeft een ingrijpende transformatie achter de rug. Het vernieuwde Van Heekplein met de grootste ondergrondse binnenstedelijke parkeergarage van Nederland staat symbool voor deze transformatie. De omvang van het aantal bezoeken aan de binnenstad blijft echter achter bij de verwachtingen. De exploitatie van het parkeren in het centrum staat daardoor onder druk. Tegenvallende inkomsten zijn hier de belangrijkste oorzaak. Het Parkeerbedrijf Enschede heeft enkele voorstellen gedaan om de exploitatieproblemen positief om te buigen, dit mede naar aanleiding van vragen uit de Raad. Zij heeft hiervoor in samenwerking met het adviesbureau Twynstra Gudde een nieuwe meerjarenprognose (MPP) voor het Parkeerbedrijf opgesteld. Om meer zekerheid te krijgen dat de te kiezen strategie positief uitpakt voor de exploitatie (en voor de kwaliteit van de Enschedese binnenstad als geheel) is aan ECORYS - AVM een second opinion gevraagd op de gehanteerde groeiverwachting. De second opinion betreft een aantal concrete vragen of strategieën die door het Parkeerbedrijf rond de exploitatieproblemen zijn neergelegd: 1. In hoeverre is de groeiverwachting die het Parkeerbedrijf heeft neergelegd in haar Meerjaren Prognose Parkeerbedrijf (MPP) realistisch? 2. Welk effect kan verwacht worden van het afschaffen van het gereduceerd avondtarief in de garages (met alle overige tarieven gelijk)? 3. Welk effect is te verwachten als het tariefverschil tussen A (binnenstad) en B (binnen singel) wordt gehalveerd door verhoging van het B-tarief (er zal een toestroom plaatsvinden naar het A-gebied)? 4. Wat is het effect van een éénmalige daling van de tarieven met 20% en vervolgens een stijging conform het Meerjaren Plan? De kernvraag is vanzelfsprekend de eerste. Men stelt al dan niet terecht vraagtekens bij de groeiverwachtingen zoals die door het Parkeerbedrijf Enschede (PBE) zijn neergelegd. Deze groeiverwachtingen moeten uiteindelijk leiden tot een positieve balans van de parkeerbegroting op termijn. De vragen 2 tot en met 4 behelzen alternatieve strategieën om de inkomsten uit het parkeren te doen stijgen. Oplossingen worden enerzijds gezocht in het verhogen van de tarieven (alternatief 2 en 3: met als mogelijk bijeffect vraaguitval) of juist een verlaging van de tarieven (alternatieven 4: met als mogelijk bijeffect overboeking en daling inkomsten). Voor beide strategieën valt iets te zeggen maar draaien uiteindelijk om aannames betreffende de elasticiteit van de parkeervraag: de mate waarin automobilisten vanwege de prijs anders gaan parkeren of wellicht in het geheel niet of anders komen. In laatste instantie hebben aanpassingen in de prijsstelling daarom ook een relatie met het functioneren van de binnenstad van Enschede. Niemand gaat ergens heen om te parkeren 4

5 2 Niemand gaat ergens heen om te parkeren ; de functie van parkeren in perspectief Niemand gaat ergens heen om te parkeren. Deze uitspraak van Teun de Wit, de parkeerspecialist van CROW die onlangs met pensioen is gegaan, geeft duidelijk de waarde van parkeren aan. Het is en blijft een afgeleide functie. In tegenstelling tot winkelen, recreëren of werken is parkeren geen doel, maar een afsluiting van een verplaatsing. Functies, zoals winkelen, recreëren of werken genereren een parkeerbehoefte. De omvang van die parkeerbehoefte is afhankelijk van de aard, omvang en locatie van de functies en hun gebruikers. De aanbieder van parkeercapaciteit heeft geen middelen om zelf gebruik te genereren. Als de vraaggenererende functies wegvallen, zal de parkeervoorziening uiteindelijk niet meer gebruikt worden. Bij deze constatering past ook een nuancering. De exploitant heeft wel te maken met concurrentie van de fiets of het OV. Voor een deel heeft de gemeente dit zelf in de hand als ze bijvoorbeeld inzet op een duurzame binnenstad. In dit hoofdstuk behandelen we enkele centrale noties rond parkeren en parkeerexploitatie die nuttig zijn voor een goed begrip van het rapport: De invloed van parkeerregulering op de vraag Het verschil tussen typen gebruikersgroepen en de parkeerinkomsten De beïnvloedingsmogelijkheden van de gemeente op de parkeerexploitatie De beïnvloedingsmogelijkheden van het PBE op de parkeerexploitatie Invloed regulering Parkeerregulering is noodzakelijk als de vraag naar parkeerplaatsen het aanbod overstijgt en het bijbouwen van parkeerplaatsen niet verantwoord is vanuit infrastructurele, financiële, stedenbouwkundige of maatschappelijke overwegingen. Parkeerregulering (meestal in de vorm van betaald parkeren) leidt tot een lagere parkeerbehoefte. Een deel van het niet-noodzakelijk autoverkeer zal kiezen voor een ander vervoermiddel. In de grotere steden is betaald parkeren het meest voorkomende middel om het parkeren te reguleren. Daar waar op de openbare weg een tekort is aan plaatsen wordt dit aangevuld door de bouw van parkeergarages. Relatie gebruikersgroepen en inkomsten Parkeren heeft in algemene zin twee belangrijke inkomstenbronnen: de vaste gebruikers en de incidentele gebruikers. In uren gezien zijn de vaste gebruikers, zoals bewoners en bedrijven, de grootste groep. Financieel gezien zijn zij de kleinste groep omdat zij voor het parkeren relatief weinig betalen. Zij zijn in het bezit van een vergunning (op straat) of van een abonnement (garage of terrein). Niemand gaat ergens heen om te parkeren 5

6 Voor de incidentele gebruikers geldt precies het omgekeerde. In parkeertijd bezien zijn zij de kleinste groep, maar leveren wel het meeste geld op. Zowel op straat als in de parkeergarage betalen zij het maximum tarief. Meer parkeeruren door deze groep, leidt automatisch tot meer inkomsten. Dit in tegenstelling tot de vergunning- of abonnementhouders. Rol Parkeerbedrijf Enschede Het PBE geeft uitvoering aan het gemeentelijk parkeerbeleid. Daarnaast is zij verantwoordelijk voor een kostendekkende exploitatie van de gemeentelijke parkeervoorzieningen. Het gaat hier om het beheren en exploiteren van zowel het straatparkeren als het parkeren op een aantal parkeerterreinen en in een aantal garages. Van deze laatste is de Van Heekgarage, met zijn circa 1650 parkeerplaatsen de grootste ondergrondse binnenstedelijke parkeergarage in Nederland, de meest in het oogspringende. Invloed van de gemeente op het exploitatieresultaat Het gemeentelijke beleid, waarbij auto s nog maar in beperkte mate kunnen parkeren in de binnenstad en waarbij een verschuiving moet plaatsvinden van straat naar garage, wringt soms met de eis om het parkeren kostendekkend te exploiteren. Bij toepassing van een hoger tarief op straat en in garages ontstaat een verschuiving van straat naar garage wat leidt tot een afname van de inkomsten van het tariefverschil plus circa 19% van het garagetarief. Immers: het parkeren op straat is een belasting en daarmee vrij van BTW, terwijl over het parkeerbedrag in een garage BTW verschuldigd is. Bij het garagetarief is slechts voor 84% sprake van feitelijke inkomsten voor de gemeente. Op straat is dat 100%. Het toepassen van P+R en het stimuleren van fiets en openbaar vervoer leidt tot nog meer inkomstenverlies. Deze ontwikkelingen maken duidelijk dat het verbeteren van het leefklimaat kosten met zich meebrengt. Strategieën om het exploitatieresultaat te verbeteren en positie PBE Voor een kostendekkende exploitatie is het verkopen van zoveel mogelijk parkeeruren aan bezoekers of vergunningen en/of abonnementen aan de daarvoor aangewezen doelgroepen essentieel. Probleem is echter dat het PBE het product nauwelijks kan marketen. Parkeren is immers een afgeleide van de andere functies en geen op zichzelf staand product. Ook kan de stad er baat bij hebben om niet onbeperkt abonnementen en vergunningen aan bewoners en bedrijven te verkopen. Het PBE is in feite niet meer dan een facilitair bedrijf voor de stad die parkeerplaatsen aanbiedt en beheert. De kerntaak is het verlenen van service en het contoleren van de verlichting tot het betalen van parkeerbelasting. Of deze worden afgenomen is afhankelijk van het functioneren van de stad en niet zo zeer van het PBE. Vanuit die optiek kan het PBE nimmer worden afgerekend op het aantal verkochte parkeeruren of abonnementen. De sturingsmogelijkheden van het PBE op het aantal te verkopen parkeeruren zijn dus beperkt. Zelfs het weer speelt een rol bij het autogebruik door bezoekers. Het opstellen van een meerjarenprognose voor de parkeerexploitatie is daarom een risicovolle aangelegenheid. Een conservatieve opstelling met betrekking tot de ontwikkeling van het aantal parkeeruren dat wordt verkocht aan bezoekers is daarom aan te bevelen. Liever een bescheiden opstelling met kans op meevallers, dan een optimistische verwachting met het risico van structurele tegenvallers. Niemand gaat ergens heen om te parkeren 6

7 3 Meerjaren Parkeerexploitatie Parkeerbedrijf 3.1 Meerjarenprognose Om een betrouwbaarder beeld te krijgen van de exploitatieresultaten van het parkeren is de Meerjaren Parkeerexploitatie Parkeerbedrijf (MPP) opgesteld. Dit document bevat een aantal scenario s waarmee het cumulatief exploitatieresultaat in de tijd kan worden bepaald. Omdat prognoses en werkelijke omzetten uiteenliepen is een actualisatie uitgevoerd van het oorspronkelijke MPP, zoals dat door het PBE is opgesteld Deze prognose gaat zowel in op de inkomstenkant, als op de kostenkant. Enerzijds worden er maatregelen voorgesteld om de opbrengsten te verhogen en anderzijds om de kosten te verlagen. Per saldo moet dit leiden tot een positiever exploitatieresultaat. De vraagstelling aan ECORYS - AVM beperkt zich tot het beoordelen van de groeiverwachtingen zoals die door het PBE in de MPP zijn neergelegd en daarmee tot de inkomstenkant. 3.2 Groeiverwachtingen zoals neergelegd door het Parkeerbedrijf Enschede Prognosecijfers In de MPP 1 zijn de volgende prognosecijfers opgenomen: 1. Toename van het aantal woningen tot 2010 bedraagt Toename van het aantal woningen tussen 2010 en 2015 bedraagt Toename van de detailhandel tot 2010, daarna stabilisatie 4. Toename van de werkgelegenheid 1% per jaar, op basis van het landelijk groeicijfer van het CPB 5. Toename van het aantal bezoekers(parkeeruren) van 2% in 2005 en 2006 en 1% voor de jaren 2007, 2008 en 2009 De prognosecijfers richten zich op het aantal te verkopen parkeeruren. Dit is voor het parkeerbedrijf de grootste bron van inkomsten. Daar waar een bewoner ongeveer 0,04 per uur betaalt voor het parkeren met een vergunning, betaalt een kortparkeerder tot 1,90 per uur. 1 Meerjaren Parkeerexploitatie Parkeerbedrijf; Twijnstra Gudde 11 februari 2005 Niemand gaat ergens heen om te parkeren 7

8 De prognosecijfers zijn door de gemeente vertaald in een groeiverwachting van 9,5% c.q parkeeruren over een periode van 5 jaar 2. Deze uren moeten vooral worden gerealiseerd buiten de piekuren (donderdagavond en zaterdag). Deze opgave wordt als ambitieus doch realistisch aangemerkt. De berekening die hieraan ten grondslag ligt is hieronder weergegeven 3. De groei is berekend op basis van geprognosticeerde parkeeruren in groei "verleiding" 2,0% 2,0% 1,0% 1,0% 1,0% = procentueel 102,0% 104,0% 105,1% 106,1% 107,2% groei programma procentueel deelgebied 1 100,0% 100,7% 101,3% 102,0% 102,7% procentueel deelgebied 2 100,0% 100,2% 100,4% 100,6% 100,8% Ontwikkeling bezoekersparkeeruren basis groei "verleiding" groei programma Totaal Tabel 1: groeiverwachting verkochte parkeeruren Theorie en praktijk; parkeeruren 2004 versus geprognosticeerde en werkelijke parkeeruren in 2005 De basis voor de berekeningen in de MPP is zoals gezegd het aantal verwachtte parkeeruren voor 2004: bezoekersparkeeruren. Dit aantal is opgesteld in de loop van 2004 en gebaseerd op de inkomsten uit ongeveer de eerste drie kwartalen van 2004 en een inschatting van de inkomsten voor het laatste kwartaal. Het feitelijk 4 aantal bezoekersparkeeruren aan het einde van het jaar bedroeg echter Dit is 4,2% lager dan geprognosticeerd. De oorspronkelijke prognose voor 2005 was een stijging van 2% ten opzichte van (de prognose voor) Omdat het basiscijfer van de prognose (parkeeruren 2004) in werkelijkheid echter lager lag en omdat de groei sindsdien minder blijkt loopt de prognose voor 2005 al snel mis. In 2005 is het verschil tussen geschatte en werkelijke parkeeruren 13%! Vergeleken met de werkelijk afgezette parkeeruren in 2004 is het aantal werkelijk afgezette parkeeruren in 2005 met 6% gedaald. In absolute zin gaat het om een daling van ( ) uur. 2 Voorstel t.b.v. de vergadering van de gemeenteraad op 7 maart 2005, betreffende de Meerjarenprognose Parkeerbedrijf Enschede ; stuknummer d.d. 22 februari Opgave Twijnstra Gudde 4 Feitelijk is in dit geval relatief. Bij gebrek aan exacte gegevens is het aantal parkeeruren berekend volgende de formule parkeeruren = omzet / genormaliseerd uurtarief. Er wordt hierbij onvoldoende rekening gehouden met de in Enschede toegepaste tariefdifferentiatie naar dag en avond. Niemand gaat ergens heen om te parkeren 8

9 relatief absoluut uitgangspunt geprognostiseerde parkeeruren 2004 geprognotiseerde parkeeruren % 102% gerealiseerde parkeeruren % 91% uitgangspunt gerealiseerde parkeeruren 2004 geprognotiseerde parkeeruren % 107% gerealiseerde parkeeruren % 94% Tabel 2. Relatieve ontwikkeling parkeren Ten opzichte van de prognose 2005 zijn de werkelijke inkomsten uit kort parkeren in lager uitgevallen. Ten opzichte van de gerealiseerde omzet van 2004 is de gerealiseerde omzet uit kort parkeren in 2005 ten opzichte van 2004 gestegen van ,- naar ,-. Deze omzetstijging is echter volledig toe te schrijven aan de in 2005 doorgevoerde tariefsverhoging. De prognose bevat twee elementen die achteraf niet deugdelijk bleken: de groeiverwachting aantal parkeeruren aantal parkeeruren in basisjaar Op de groeiverwachting willen we in de volgende paragraaf nader ingaan Realiteit groeiverwachting Ontwikkeling bezoek aan de binnenstad In 2005 heeft I&O research onderzoek gedaan naar o.a. de ontwikkeling van het aantal bezoekers in de binnenstad 5. Daaruit blijkt dat het aantal bezoekers in 2005 ten opzichte van 2004 is gedaald met circa 7%. Deze daling is vergelijkbaar met de daling van het aantal gerealiseerde parkeeruren 2005 ten opzichte van het aantal gerealiseerde parkeeruren in gerealiseerde parkeeruren 100% 94% bezoek binnenstad 100% 93% Tabel 3. Relatieve ontwikkeling parkeren en bezoekers binnenstad Het is evident dat de economische ontwikkeling van invloed is op het bezoekgedrag aan de binnenstad van Enschede. Zoals ook is aangegeven in het Agendaformulier B&W bij de Binnenstadsmonitor 6 daalde ook het aantal bezoekers in andere steden. Uit de gesprekken die met de gemeenten Hengelo en Oldenzaal zijn gevoerd, bleek dat ook in die twee steden sprake was van een daling van het aantal bezoekers en daarmee het aantal verkochte parkeeruren 7. Beide steden wijten dit aan de slechte economische situatie. Zij 5 Binnenstad in ontwikkeling; I&O research Agendaformulier B&W; vergadering d.d. 11 oktober 2005 inzake de Binnenstadsmonitor Gesprekken met de heer Boerkamp van de gemeente Hengelo en de heer Blokhuis van de gemeente Oldenzaal. Bevindingen Hengelo op basis van cijfers. Bevindingen Oldenzaal op basis van inschattingen gesprekspartner, Niemand gaat ergens heen om te parkeren 9

10 geven ook aan dat het bezoek nu weer aantrekt en dat er in vergelijking met dezelfde periode van vorig jaar ook meer parkeeruren worden afgezet. Andere factoren die het aantal verkochte parkeeruren bepalen Naast de tegenvallende economische situatie zijn een aantal andere oorzaken aan te wijzen die, zij het in mindere mate, van invloed zijn op de afname van het aantal parkeeruren. Het gaat bijvoorbeeld om: De toegenomen populariteit van de fietsenstalling in de Van Heekgarage. Ten opzicht van 2004 is het gebruik van de fietsenstalling aanmerkelijk gestegen. Voor een onbekend deel is dit ten koste gegaan van het autogebruik. De in 2005 doorgevoerde tariefsverhoging van 0,30 per uur. Een tariefsverhoging leidt in de regel tot een tijdelijke afname van het aantal parkeeruren. Een dergelijke tariefsverhoging is echter geen reden om het bezoek aan een binnenstad te laten, wel vindt vaak een verschuiving plaats van het vervoermiddel. Bezoekers van de binnenstad die een vervoeralternatief hebben, zullen de auto vaker thuis laten. Bezoekers die het niet erg vinden om een stukje te lopen zullen een gratis plek opzoeken. Ook kan de tariefsverhoging gevolgen hebben voor het sociaal bezoek. Uit eerder onderzoek van ECORYS - AVM 8 blijkt dat als het parkeertarief een bepaalde waarde overschrijdt, bezoek niet meer komt. Deze drempelwaarde verschilt van persoon tot persoon. De daling van het aantal parkeeruren is het gevolg van de daling van het bezoek aan de binnenstad. De daling van het bezoek aan de binnenstad is ook zichtbaar in andere steden, ook waar het tarief niet 9, of slechts beperkt 10 is verhoogd. Het niet toe te schrijven aan de in 2005 doorgevoerde tariefsverhoging. Zoals uit de vergelijking van prognose en werkelijkheid van 2004 blijkt, zette de daling van het bezoek al in die periode in. De aanwezigheid van de P+R locatie aan de Zuiderval Voor bezoekers van buiten Enschede is de P+R locatie aan de Zuiderval een mogelijkheid om gratis te kunnen parkeren. Vanaf september 2006 is dit betaald parkeren echter tegen een laag tarief van 2,- per keer. Een onbekend deel van de bezoekers zal naar deze locatie uitwijken. De populariteit van de lijn Munster Enschede De treinverbinding tussen Munster en Enschede is nieuw leven ingeblazen, met als resultaat een grotere polariteit van dit vervoermiddel onder met name de Duitse bezoekers van Enschede. Voor een deel zijn dit nieuwe bezoekers, maar voor een (onbekend) deel zijn het bezoekers die voorheen met de auto kwamen. De kwaliteit van de handhaving ECORYS - AVM kan geen uitspraak doen over de kwaliteit van de handhaving. In de onderzoeken is alleen gekeken naar de verhouding betaald versus niet betaald. Op dit moment betaalt circa 10% niet. Het gaat om 10% van het totaal. Omdat vergunninghouders altijd betalen richt de handhaving zich op bezoekers. De kwaliteit van de handhaving is af te lezen aan het percentage bezoekers dat betaald, vermeerderd met het percentage bezoekers dat een naheffingsaanslag heeft gekregen. ECORYS - AVM raadt aan om bij volgende parkeeronderzoeken 8 Bezwaard gastheerschap ; AVM Bijvoorbeeld Hengelo 10 Bijvoorbeeld Utrecht Niemand gaat ergens heen om te parkeren 10

11 te tellen op basis van betaalbewijs (ticket, bewonersvergunning, 06-parkeren et cetera). Naast dat dergelijke tellingen inzicht geven in het betaalgedrag geven ze ook inzicht in wie waar parkeert. Als van de 100 parkeerders er 10 niet betalen en de overige 90 zijn vergunninghouders, dan doet de handhaving het slecht. In dit voorbeeld parkeren alle bezoekers illegaal. De betalingsgraad onder bezoekers is 0%. Als daarentegen de overige parkeerders geen vergunninghouders maar ook bezoekers zijn, dan doet de handhaving het goed. De betalingsgraad onder bezoekers is in dat geval 90%. Zowel in Oldenzaal als in Hengelo is de betaalbaarheid onder bezoekers zeer hoog. In Hengelo bedraagt deze ongeveer 92% en in Oldenzaal 95%. Wel moet worden opgemerkt dat het aantal gereguleerde parkeerplaatsen in deze plaatsen aanzienlijk minder is dan in Enschede. Verbetering van het openbaar vervoer (HOV) Niet duidelijk is of de verbetering van het openbaar vervoer gevolgen heeft op het gebruik van de auto. Verschuivingen van fiets naar openbaar vervoer treden eerder op dan verschuivingen van auto naar openbaar vervoer. ECORYS - AVM schat dat de effecten van een HOV op de parkeervraag te verwaarlozen zijn. In een rapport aan de secretarissen van de Raad voor Verkeer en Waterstaat en de VROMraad 11 is aangegeven dat Nederland te maken krijgt met een krimpende beroepsbevolking. Deze effecten verschillen van regio tot regio. De effecten voor Twente vallen mee. Tot 2011 blijft de beroepsbevolking op peil (100) en daarna daalt deze langzaam; 98 in 2021 en 94 in De bevolking in absolute zin blijft echter toenemen; 101 in 2011; 102 in 2021 en De conclusie is dat bevolking van Twente qua omvang stabiliseert, maar dat het aandeel 65-plussers toeneemt. Deze vergrijzing heeft gevolgen voor met name sectoren als huisvesting en zorg. Daarnaast zal minder ruimte voor werk nodig zijn. Er zijn immers, met de huidige pensioenleeftijd, minder werkenden. Anderzijds komen er meer mensen met vrije tijd. Omdat het zowel met het inkomen als de gezondheid van de ouderen in Nederland steeds beter gaat zal dit, voor zover het parkeren aangaat, eerder een kans, dan een bedreiging zijn. Of het zover komt hangt ook af van de wijze waarop de politiek omgaat met het vergrijzingvraagstuk. Het is nog maar zeer de vraag of de pensioengerechtigde leeftijd gehandhaafd blijft op 65 jaar. Omdat ook de levensverwachting toeneemt, is de kans reëel dat deze vroeg of laat wordt verschoven naar 67, 68 of misschien wel 70 jaar. Al met al zijn de effecten op het parkeren voor de lange termijn onduidelijk. Voor de komende periode van circa 10 jaar verwacht ECORYS - AVM dat deze beperkt zullen zijn. De gevolgen zullen zich eerder uiten in een spreiding van de parkeervraag, dan een toe- of afname daarvan. De omvang van een dergelijke spreiding is niet in te schatten. 11 Derks e.a.; Structurele bevolkingsdaling. Een urgente nieuwe invalshoek voor beleidsmakers; Rapport in opdracht van de raad voor verkeer en Waterstaat en de VROMraad. Niemand gaat ergens heen om te parkeren 11

12 3.2.4 Parkeeruren 2005 versus 2006; een eerste verkenning De omzetcijfers uit de eerste vijf maanden van 2006 laten wel een lichte stijging zien ten opzichte van de omzetcijfers van de eerste vijf maanden van Het aantal verkochte parkeeruren neemt weer toe. Ten opzichte van het aantal gerealiseerde uren in de eerste vijf maanden van 2005 bedraagt de stijging 1%. relatief absoluut uren % uren begroting % uren realisatie % Tabel 4. Ontwikkeling omzet eerste 5 maanden Dat de gerealiseerde uren achterblijven bij de begroting voor deze drie maanden is logisch. De begroting is immers gebaseerd op door de werkelijkheid achterhaalde inschattingen. Een andere opvallende ontwikkeling is de verdeling van het aantal parkeeruren. Het aantal op straat gerealiseerde uren in de eerste 5 maanden van 2006 is gedaald ten opzichte van de eerste 5 maanden van Deze daling wordt echter meer dan gecompenseerd door de stijging van het aantal verkochte uren in de parkeergarages. absoluut totaal garage straat terrein uren uren begroting uren realisatie relatief uren % 100% 100% 100% uren begroting % 113% 124% 117% uren realisatie % 110% 95% 92% Tabel 5. Ontwikkeling omzet eerste 5 maanden ; per type locatie De nog sterkere daling van het gebruik op straat wordt mede beïnvloed doordat een deel van de capaciteit is opgeheven. De ontwikkelingen van het gebruik van de verschillende typen locaties zijn hieronder per maand in grafiek weergegeven. Duidelijk is te zien dat men de weg naar de garage heeft gevonden. Daar waar het gebruik van de garages vorig jaar april en mei beduidend lager was dan het gebruik van de straat, is deze situatie nu omgekeerd. Niemand gaat ergens heen om te parkeren 12

13 ontwikkeling absolute parkeervraag aantal parkeeruren garages 2005 terreinen 2005 straatparkeren 2005 garages 2006 terreinen 2006 straat Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December maand Grafiek 1. Ontwikkeling gebruik type parkeervoorzieningen januari 2005 juni Conclusie Wat opvalt aan de voor deze opdracht aangeleverde gegevens is dat theorie en praktijk behoorlijk uit elkaar lopen. Daar waar groei werd voorspeld is sprake van krimp. De groeiverwachtingen naar de toekomst, in ieder geval in absolute aantallen, zullen daarom niet overeenstemmen met de werkelijkheid. De achterstand die al in 2004 is ingelopen is normaal gesproken met een autonome groei niet meer in te halen. Het vasthouden aan de huidige uitgangspunten zal ertoe leiden dat het verschil tussen de prognose en de werkelijkheid steeds groter wordt. Het probleem van de MPP is deels terug te voeren op de methodiek. Alle berekeningen zijn gekoppeld aan een nulsituatie. In de MPP is deze nulsituatie het geprognosticeerde aantal parkeeruren in Als deze niet aansluit bij de werkelijkheid zullen alle prognoses die hierop zijn gebaseerd niet de reële verwachtingen weerspiegelen. Het andere deel van het probleem wordt veroorzaakt doordat de verkoop van parkeeruren aan bezoekers sterk afhankelijk is van externe factoren die niet door het PBE, en slechts in beperkte mate door de gemeente zijn te beïnvloeden. Het bezoek aan een binnenstad draait om koopkracht. Winkelen, horeca en theaterbezoek zijn sterk afhankelijk van het besteedbaar inkomen van mensen. Een binnenstad kan nog zo aantrekkelijk zijn, maar als men niets heeft om uit te geven zal de binnenstad haar potentieel nooit benutten. Omdat parkeren een afgeleide is van het functioneren van de binnenstad, is ook hier de afhankelijkheid met de economische situatie zichtbaar. Voor het PBE is het onmogelijk om te sturen op zaken als koopkracht. Is er een betrouwbaar MPP te maken die een reëel beeld geeft van de toekomstige inkomsten en uitgaven van het PBE? Het antwoord op deze vraag is eenvoudig: Nee dat is niet mogelijk. Een prognose van de kosten is voor de voor de langere termijn vrij Niemand gaat ergens heen om te parkeren 13

14 eenduidig op te stellen. Voor een belangrijk deel gaat het hierbij om reguliere, terugkerende kosten, waarvan de omvang en looptijd bekend zijn. Deze kosten zijn niet, of slechts in beperkte mate afhankelijk van het gebruik van de parkeervoorzieningen. Het maken van een betrouwbare inschatting van de inkomsten stuit echter op problemen. Deze zijn te zeer afhankelijk van externe factoren, zodat het onmogelijk is om voor een periode van langer dan een jaar een betrouwbare schatting te maken van de inkomsten. Er is weliswaar sprake van een autonome ontwikkeling ten gevolge van de toename van het autogebruik en autobezit. Deze ontwikkeling wordt echter ernstig verstoord, door met name de economische situatie. Gaat het goed met de economie, dan zal het aantal parkeeruren sterker toenemen dan de autonome groei; als het slecht gaat zal deze lager zijn dan de autonome groei, of zelfs krimpen. Als een MPP geen betrouwbaar beeld geeft van met name de toekomstige inkomsten van het PBE, kan men zich afvragen of een MPP enige zin heeft. Een MPP heeft zeker nut, maar vooral als een financieel instrument. Met het MPP is een richting aangegeven aan de financiële situatie van de parkeersector. In jaar X zal het cumulatief exploitatieresultaat gelijk aan 0 zijn. Door het MPP te confronteren met de werkelijkheid, kan de gemeente bepalen hoe zij met een bepaalde situatie moet omgaan. Voorbeelden: Stel de inkomsten uit het parkeren vallen mee. De gemeente heeft dan een aantal keuzen. 1. De extra inkomsten ten goede laten komen van de parkeersector en het Jaar X naar voren halen. 2. De extra inkomsten ten goede laten komen van de parkeersector, maar deze gebruiken als buffer voor slechte jaren. Jaar X blijft gehandhaafd. 3. De extra inkomsten ten goede laten komen aan de algemene middelen, en het Jaar X handhaven. Stel de inkomsten vallen tegen. De gemeente staat ook dan voor een aantal keuzen. A. De tegenvaller voor lief nemen en het Jaar X naar achteren schuiven. B. Jaar X handhaven en de parkeertarieven voor volgend jaar verhogen. C. Jaar X handhaven en de tegenvaller dekken uit de algemene middelen. D. Jaar X handhaven en de tegenvaller dekken uit de buffer, zoals genoemd in 2. Wat de gemeente ook besluit, er zijn twee zaken waar zij rekening mee moet houden: A. Het PBE heeft geen invloed op het aantal verkochte parkeeruren. Zij kan derhalve nooit de opdracht krijgen om meer parkeeruren te genereren of te verkopen. B. Het MPP is geen statisch document. Ieder jaar zal het PBE het MPP moeten aanpassen, rekening houdend met: de ontwikkelingen van het voorgaande jaar; de wijze waarop wordt omgegaan met de meer- of minder opbrengsten; de verwachtingen voor de nabije toekomst. ECORYS - AVM acht het tevens relevant om in het MPP onderscheid te maken naar type parkeervoorziening. Uit de ontwikkeling van het gebruik van de faciliteiten op straat, in de garages en op terreinen blijkt dat deze zich op verschillende manieren ontwikkelen. Niemand gaat ergens heen om te parkeren 14

15 3.3 Het realisme van de groeiverwachting De kernvraag in dit onderzoek luidt: In hoeverre is de groeiverwachting van die het Parkeerbedrijf heeft neergelegd in haar Meerjaren Prognose Parkeerbedrijf (MPP) realistisch? Enschede, Twente en Nederland vergeleken Om deze vraag te beantwoorden heeft ECORYS - AVM bij verschillende bronnen statistisch materiaal verzameld om Enschede is perspectief te plaatsen. Het gaat om zaken als bevolkingssamenstelling en groei, inkomen van bewoners, autobezit etc. Waar mogelijk zijn deze gegevens afgezet tegen de ontwikkelingen voor Twente en Nederland. Uit een vergelijking van dit historisch statistisch materiaal blijkt dat Enschede op een groot aantal punten positief afsteekt tegen Twente en Nederland absoluut Aantal inwoners Twente Aantal huishoudens Twente Aantal inwoners Enschede Aantal huishoudens Enschede relatief Aantal inwoners Twente 100% 100% 101% 101% 101% Aantal huishoudens Twente 100% 101% 102% 103% 103% Aantal inwoners enschede 100% 101% 101% 102% 102% Aantal huishoudens Enschede 100% 101% 102% 103% 104% bevolkingsgroei per 1000 inwoners Nederland 7,4 5,4 4,0 2,9 1,8 Twente 4,9 3,5 2,2 2,6 2,1 Enschede 6,0 6,4 4,4 4,5 4,8 Tabel 6. Bevolkingsontwikkeling 12 Zowel in de regio, als in Enschede groeit de bevolking sneller dan in Nederland. Voorts groeit de bevolking in Enschede op zijn beurt weer sneller dan in Twente. Het bezoek aan Enschede is voornamelijk (circa 50%) uit de stad zelf en voor ruim 25% uit Twente afkomstig. Een groei van de bevolking leidt tot een (potentiële) toename van het aantal bezoekers en daarmee ook van het aantal parkeerders in Enschede. Ook het autogebruik is de afgelopen jaren gegroeid. Enschede hield qua groei gelijke tred met de landelijke ontwikkelingen. In absolute zin blijft het echter achter bij het landelijk gemiddelde. Dit is te verklaren uit het feit dat het hier een (zeer) sterk stedelijke gebied betreft, waar het autobezit lager is dan het landelijk gebied. Voor de ontwikkeling van de parkeervraag is het positief dat het Twents autobezit zowel in relatieve als absolute zin het landelijke gemiddelde overstijgt. 12 statline.cbs.nl; regionale kencijfers Nederland Niemand gaat ergens heen om te parkeren 15

16 absoluut aantal auto's per 100 inwoners Enschede aantal auto's per 100 inwoners Twente aantal auto's per 100 inwoners nederland relatief aantal auto's per 100 inwoners Enschede 100% 102% 104% 104% 105% aantal auto's per 100 inwoners Twente 100% 102% 104% 105% 106% aantal auto's per 100 inwoners nederland 100% 102% 103% 104% 105% Tabel 7. Ontwikkeling autobezit 13 Binnen Enschede vinden een aantal projecten plaats die leiden tot een toename van functies en woningen. Dit zal leiden tot een grotere vraag naar parkeerplaatsen. Deze is begroot op circa 3,5% in Naast deze locale ontwikkelingen is landelijk sprake van een toename van het autogebruik. Het RIVM 15 heeft berekend dat dit bij ongewijzigd beleid tot 2020 met gemiddeld 1,6% per jaar toeneemt. Per regio zal deze groei groter of kleiner zijn. Hiervoor zijn echter geen cijfers beschikbaar Ruimte voor autonome groei In april 2003 heeft de gemeenteraad een besluit genomen over de wijze waarop de gemeente met het parkeertarief omgaat. Op 1 januari 2006 zijn de tarieven aangepast. Voorts worden de tarieven jaarlijks voor inflatie geïndexeerd (thans circa 2%). Daarnaast verhoogt de gemeente het tarief eens in de vijf jaar boventrendmatig met 0,20 in de garages het A-tariefgebied en 0,10 in het B-tariefgebied. De eerstvolgende keer op 1 januari Het PBE heeft aangegeven dat zij de inflatiecorrectie niet jaarlijks doorvoert, maar dit cumulatief doet als het nieuwe tarief uitkomt op een mooi bedrag. Een mooi bedrag is een bedrag waarbij het wisselgeld vraagstuk beperkt blijft. Het moment van het doorvoeren van de inflatiecorrectie mag geen gevolgen hebben voor de cumulatieve inkomsten van het PBE. De strategie voor het verhogen van de tarieven heeft gevolgen voor het parkeergedrag 16. Het niet doorvoeren van een inflatiecorrectie zal ertoe leiden dat de parkeervraag (bij verder gelijkblijvende omstandigheden) groeit; Het jaarlijks doorvoeren van een inflatiecorrectie leidt ertoe dat de vraag ongeveer constant blijft; Het doorvoeren van een boventrendmatige verhoging leidt ertoe dat er een geringe daling optreedt in de vraag; Het doorvoeren van een cumulatieve inflatiecorrectie (bijvoorbeeld eens in de 3 jaar) leidt tot een tijdelijke geringe daling van de parkeervraag. 13 statline.cbs.nl; regionale kencijfers Nederland 14 Opgave Twijnstra Gudde 15 RIVM rapport , maart zie ook Van parkeerbeheer naar mobiliteitsmanagement nr 5; parkeerregulering, toepassing en effecten CROW Niemand gaat ergens heen om te parkeren 16

17 Vanuit de optiek van parkeerregulering heeft een periodieke boventrendmatige verhoging in combinatie met een cumulatieve tariefsverhoging de voorkeur boven het jaarlijks indexeren van het tarief. Een jaarlijkse indexering merkt de gebruiker niet. Een dergelijke tariefsverhoging heeft ook geen invloed op het autogebruik. Een tariefsaanpassing die langer op zich laat wachten, maar forser is, heeft dat wel. In 2011 zal na de tariefsverhoging een, zij het wellicht tijdelijke, trendbreuk in de ontwikkeling zichtbaar zijn. Om deze reden en vanwege de in 3.3. besproken ontwikkelingen, is ECORYS - AVM van mening dat bij gelijkblijvende omstandigheden (winkelaanbod en omvang, koopkracht, parkeertarief, beschikbaarheid en bereikbaarheid van parkeerplaatsen) ruimte is voor een beperkte autonome groei van het aantal parkeeruren. De omvang van deze groei is niet te herleiden en zal daarom altijd het karakter hebben van een op ervaring in het parkeergedrag gebaseerde inschatting. Hierbij geldt dat een voorzichtige inschatting de voorkeur geniet boven een optimistische. Gelet op de bovenstaande groeicijfers schat ECORYS - AVM in dat de autonome groei rond de 1% per jaar zal bedragen ten opzichte van het voorgaande jaar. Voor de periode tot en met 2009 leidt dit tot het volgende overzicht. jaar relatieve omzet 100% 101% 101% 101% 101% parkeeruren basisjaar parkeeruren jaar Tabel 8. Ontwikkeling parkeeruren. Als in 2011 de tariefsverhoging wordt doorgevoerd, zal het aantal parkeeruren, bij verder gelijkblijvende omstandigheden, in vergelijking tot het voorgaande jaar licht dalen, om daarna weer te stijgen. Naast de autonome groei, die het gevolg is van bevolkingsontwikkelingen en de relatieve daling van het parkeertarief, is er ook de groei ten gevolge van de ontwikkelingen in koopkracht, ruimtelijke ordening en programma. Een groei van de koopkracht zal leiden tot toename van het autogebruik en daarmee in de verkoop van het aantal parkeeruren. Een dalende koopkracht zal leiden tot een krimp in de vraag. Omdat parkeren een afgeleid product is, zijn deze ontwikkelingen zijn niet te kwantificeren. 3.4 Conclusie De kernvraag voor dit onderzoek was: In hoeverre is de groeiverwachting van die het Parkeerbedrijf heeft neergelegd in haar Meerjaren Prognose Parkeerbedrijf (MPP) realistisch?. ECORYS - AVM concludeert dat in absolute zin de groeiverwachting zoals deze in het MPP is opgenomen te optimistisch is. Doordat een te positieve prognose van het aantal parkeeruren in 2004 als uitgangspunt is genomen en omdat het bezoek aan de binnenstad daalde, bleven de financiële resultaten in 2005 achter bij de verwachtingen. In percentages ligt de groeiverwachting in de lijn van wat normaal gesproken de autonome groei is. Voor 2005 en 2006 is uitgegaan van een groei van 2%. De Niemand gaat ergens heen om te parkeren 17

18 groeiverwachtingen voor 2005 zijn door externe omstandigheden niet waargemaakt. Voor 2006 staat de teller nu op 1,7%. Of dit groter wordt is afhankelijk van de economische situatie en het consumentenvertrouwen. De groei van 1% voor 2007, 2008, 2009 en 2010 is reëel, mits de situatie gelijk blijft. Als er in 2011 een tariefsverhoging wordt doorgevoerd zal het aantal parkeeruren tijdelijk iets krimpen, om daarna weer te stijgen. Overigens merken wij op dat het gebruik van garage, straat en terreinen zich verschillend ontwikkelt. Bovenstaande groeicijfers zijn gemiddelde over het totale areaal. Om de financiële gevolgen van de groei inzichtelijk te maken is, vanwege de verschillende tarieven op straat en in garages en de BTW verplichting in garages, een uitsplitsing van de groeiverwachting naar type voorziening aan te bevelen. ECORYS - AVM adviseert om voorzichtig om te gaan met de MPP. Toepassing vergt meer dan het eens per twee jaar actualiseren van de variabelen. Wil het MPP waarde hebben als sturingsinstrument, dan zal het PBE de trends in afzet van parkeeruren continu moeten volgen, zodat de verwachtingen waar nodig kan bijstellen. Gelijk een beursgenoteerd bedrijf zal zij dan jaarlijks een omzetverwachting voor het komende jaar publiceren. In de loop van het betreffende jaar zal deze op basis van de actuele ontwikkelingen naar boven of naar beneden worden bijgesteld. Niemand gaat ergens heen om te parkeren 18

19 4 Effecten van maatregelen Het PBE heeft een aantal scenario s opgesteld met betrekking tot de ontwikkeling van de tarieven. Aan ECORYS - AVM heeft zij gevraagd welke effecten verwacht mogen worden van de voorgestelde maatregelen. Het gaat hierbij om de volgende scenario s: 1. Welk effect kan verwacht worden van het afschaffen van het gereduceerd avondtarief in de garages (met alle overige tarieven gelijk)? 2. Welk effect is te verwachten als het tariefverschil tussen A (binnenstad) en B (binnen singel) wordt gehalveerd door verhoging van het B-tarief? 3. Wat is het effect van een eenmalige daling van de tarieven met 20% en vervolgens een stijging conform het Meerjaren Plan? Omdat het detailniveau van de beschikbare gegevens onvoldoende is, kan alleen uitspraak worden gedaan of sprake is van een toe- of afname van de omzet en vraag. Er zijn geen mogelijkheden om deze betrouwbaar te kwantificeren. 4.1 Effect van afschaffen het gereduceerd avondtarief in de garages (met alle overige tarieven gelijk)? Dit scenario zal naar verwachting per saldo leiden tot gelijk blijvende of tot hogere opbrengsten. Het kan, afhankelijk van de huidige parkeerdruk en mate van verschuiving, echter ook leiden tot parkeerproblemen in de avonduren. Deze conclusie is gebaseerd op twee argumenten: 1. ECORYS - AVM verwacht geen grote uitval van garage-uren. Een deel van de gebruikers vindt het parkeertarief niet relevant. Ze gaan naar de stad voor een avondje uit. Parkeerkosten zijn slechts een klein percentage van de kosten die op een dergelijke avond worden gemaakt. Parkeergemak is voor deze groep belangrijker dan de prijs. Dit blijkt ook uit de uitkomsten van een enquête die is uitgevoerd door I&O 17 research. Van de avondbezoekers is slechts 19% bekend met de voordeelacties die gelden voor het parkeren. 2. Een deel van de parkeerders zal wel een plek op straat gaan zoeken in plaats van in de garage. Het zal vooral gaan om structurele bezoekers, die goed op de hoogte zijn van de tarieven, en van sociaal bezoek, die door de bestemming wordt ingelicht over het tariefsverschil. De vraag is echter hoe groot deze groep is. De kans is groot dat deze groep nu al vooral van de straat gebruik maakt. 3. Gebruikers die omstreeks of na uur arriveren, zullen geneigd zijn de auto op straat te parkeren als de ruimte het toelaat. Verschuivingen in de inkomsten zijn afhankelijk van de omvang van de drie groepen. De incidentele bezoeker zal kiezen voor het gemak, terwijl de structurele bezoeker eerder 17 I&O, avondenquête 3 Enschedese parkeergarages; juni 2006 Niemand gaat ergens heen om te parkeren 19

20 geneigd is om uit te wijken. Deze laatste groep is echter het kleinst. De vraag is daarnaast of de parkeersituatie ter plaatse een dergelijke verschuiving toelaat. Om deze te minimaliseren adviseren wij om dit alleen te doen in combinatie met de uitbreiding van de tijden dat betaald parkeren op straat van kracht is. De keuze is hierbij om dit te doen op alle avonden, of alleen op de avonden die in Enschede druk worden bezocht (bijvoorbeeld van donderdag tot en met zaterdag). Een dergelijke beperkte uitbreiding van tijden is te beargumenteren vanuit de te verwachten toe te nemen parkeerdruk. 4.2 Effect van halvering tariefverschil tussen A (binnenstad) en B (binnen singel) door verhoging van het B-tarief Ook dit scenario zal per saldo leiden tot hogere inkomsten. Daarnaast zal het aantal parkeeruren teruglopen. Er is sprake van 4 groepen parkeerders. 1. Parkeerders met een bestemming in het A-tariefgebied zullen nog meer in het A- tariefgebied gaan parkeren, omdat zij het prijsverschil niet meer vinden opwegen tegen het offer dat je moet brengen als gevolg van de langere loopafstand. 2. De parkeerders met een bestemming in het A-tariefgebied die toch in het B- tariefgebied parkeren, omdat zij het prijsverschil wel vinden opwegen tegen de lengte van de wandeling. 3. Parkeerders met de bestemming in het B-tariefgebied zullen grotendeels in het B- tariefgebied blijven parkeren. 4. Parkeerders met de bestemming in het B-tariefgebied zullen deels het B-tariefgebied verlaten en een gratis plaats opzoeken. Het betreft voornamelijk sociaal bezoek. Zie ook paragraaf Kritisch voor het exploitatieresultaat is de omvang van groep 4. De laatste groep zal naar verwachting marginaal zijn. Ook na de tariefsverhoging blijft sprake van een relatief laag tarief. De winst die men maakt door uit te wijken bedraagt circa 0,45 tot 1,30 per uur. 4.3 Effect van een eenmalige daling van de tarieven met 20% en vervolgens een stijging conform het Meerjaren Plan In de vorige hoofdstukken is aangegeven dat parkeren een afgeleide is van andere functies. Het gebruik van de voorzieningen hangt vooral af van de aantrekkingskracht van de functies. De daling van het aantal parkeeruren is een gevolg geweest van de daling in het bezoekersaantal van het centrum. Deze is vervolgens het gevolg van de slechte economische ontwikkeling en het gebrekkige consumentenvertrouwen. De tariefsverhoging heeft hier wel enige invloed gehad, maar deze is beperkt. Hengelo heeft ook te maken gehad met een sterkere daling terwijl de tarieven niet zijn gewijzigd in Het verlagen van het tarief zal leiden tot een daling in de inkomsten. Deze daling zal, bij dit voorstel substantieel zijn. De verkoop van het aantal parkeeruren zal in beperkte mate toenemen, maar niet op een dusdanig niveau komen dat dit het verlies aan inkomsten ten gevolge van de verlaging van het tarief goedmaakt. ECORYS AVM schat in dat, op basis van de onderliggende cijfers en de ontwikkelingen in de regio, de compensatie van het verlies van inkomsten door een toename van het bezoek beperkt blijft tot rond de 1 á 2%. De verwachting is daarom dat de inkomsten met circa 18% zullen dalen. Niemand gaat ergens heen om te parkeren 20

21 Omdat de economische situatie weer aantrekt, zullen de verschillen nog groter zijn. Als het mee zit, overschrijdt de omvang van het bezoek de prognose, waardoor extra inkomsten worden gegenereerd. Niemand gaat ergens heen om te parkeren 21

het instellen van een lager starttarief/parkeertijd van de parkeertarieven en/of het betalen per minuut

het instellen van een lager starttarief/parkeertijd van de parkeertarieven en/of het betalen per minuut Deze notitie bevat een (hernieuwd) onderzoek naar de consequenties van: het instellen van een lager starttarief/parkeertijd van de parkeertarieven en/of het betalen per minuut. Deze opdracht tot nader

Nadere informatie

Wel of geen betaald parkeren op koopzondagen in 2014?

Wel of geen betaald parkeren op koopzondagen in 2014? M E M O Aan : leden van commissie SOB Van : wethouder Krieger Tel. nr : Datum : 5 december 2013 Onderwerp : parkeren op koopzondagen Bijlagen : - c.c. : Huidige situatie Tot nu toe is er alleen betaald

Nadere informatie

Raadsvoorstel agendapunt

Raadsvoorstel agendapunt Raadsvoorstel agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer : 135042 Datum : 31 maart 2015 Programma : Mobiliteit Blad : 1 van 5 Cluster : Ruimte Portefeuillehouder: dhr. H.C.V. Veldhuijsen

Nadere informatie

Raadsvoorstel agendapunt

Raadsvoorstel agendapunt Raadsvoorstel agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer : 274625 Datum : 31 mei 2016 Programma : Mobiliteit Blad : 1 van 5 Cluster : Ruimte Portefeuillehouder: dhr. H.C.V. Veldhuijsen

Nadere informatie

IJsselstein. Raadsvoorstel. agendapunt. Aan de raad van de gemeente IJsselstein. Zaaknummer : Datum : 12 decem ber 2017 Blad : 1 van 5

IJsselstein. Raadsvoorstel. agendapunt. Aan de raad van de gemeente IJsselstein. Zaaknummer : Datum : 12 decem ber 2017 Blad : 1 van 5 Raadsvoorstel Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer : 509500 Programma : Mobiliteit Commissie : Ruimte Portefeuillehouder: mw. drs. I.C.J. Nieuwenhuizen Informatie bij : A.F.W. van der Steen

Nadere informatie

Informatienota. Onderwerp Bewoners naar de garage. Nummer 2019/ Portefeuillehouder Berkhout, R Programma/beleidsveld 5.

Informatienota. Onderwerp Bewoners naar de garage. Nummer 2019/ Portefeuillehouder Berkhout, R Programma/beleidsveld 5. Informatienota Onderwerp Bewoners naar de garage Nummer 2019/240231 Portefeuillehouder Berkhout, R Programma/beleidsveld 5.2 Parkeren Afdeling BBOR Auteur Brant, S. van den Telefoonnummer 023-5113862 Email

Nadere informatie

Titel DALING GEBRUIK BINNENSTEDELIJKE PARKEERPLAATSEN

Titel DALING GEBRUIK BINNENSTEDELIJKE PARKEERPLAATSEN KvK Haaglanden 28108453 BTW NL.8154.15.394.B01 Onderwerp: Artikel Parkeerbarometer Opsteller: Rob Ebbing Datum: 21 november 2013 Titel DALING GEBRUIK BINNENSTEDELIJKE PARKEERPLAATSEN Inleiding De Parkeerbarometer,

Nadere informatie

: Parkeerregulering en tarieven- en vergunningenbeleid Helmond

: Parkeerregulering en tarieven- en vergunningenbeleid Helmond Vergadering 3 december 2013 Gemeenteraad Onderwerp : Parkeerregulering en tarieven- en vergunningenbeleid Helmond B&W vergadering : 12 november 2013 Dienst / afdeling : SB.ROV Aan de gemeenteraad, In het

Nadere informatie

Parkeerbarometer Een wereld te winnen!!!

Parkeerbarometer Een wereld te winnen!!! Parkeerbarometer Een wereld te winnen!!! Dagmar Bisschops-Severens Spark dagmarbisschops@spark-parkeren.nl Rob Ebbing Spark robebbing@spark-parkeren.nl Bijdrage aan het Colloquium Vervoersplanologisch

Nadere informatie

GEMEENTE VA EKEN SWAAR D. Hierbij informeren wij u over het antwoord op de motie Parkeren Kerverij

GEMEENTE VA EKEN SWAAR D. Hierbij informeren wij u over het antwoord op de motie Parkeren Kerverij V GEMEENTE VA EKEN SWAAR D Leden van de gemeenteraad van Valkenswaard Postbus 10100 5550 GA Valkenswaard Uw kenmerk Kenmerk Onderwerp Behandeld door Bijlage(n) Datum 121321/213124 Beantwoording Motie -

Nadere informatie

Informatie t.b.v. discussie over parkeertarieven

Informatie t.b.v. discussie over parkeertarieven Informatie t.b.v. discussie over parkeertarieven Beeld plaatsen ter grootte van dit kader 8 september 2015 Annet Dijk-Schepman Rico Andriesse 2 Opzet Aanleiding Doel en proces Kennis delen Wat kunnen we

Nadere informatie

Bijlage 1: Autoluwe binnenstad (discussiestuk)

Bijlage 1: Autoluwe binnenstad (discussiestuk) Bijlage 1: Autoluwe binnenstad (discussiestuk) Koers autoluwe binnenstad Doel autoluwe binnenstad (wat staan we voor): Verbeteren bereikbaarheid binnenstad Verbeteren leefbaarheid en ruimtelijke kwaliteit

Nadere informatie

Parkeervisie Enschede Parkeeronderzoeken sept. 2016

Parkeervisie Enschede Parkeeronderzoeken sept. 2016 Parkeervisie Enschede Parkeeronderzoeken sept. 2016 Presentatie wijkraad Lasonder-t Zeggelt-Boddenkamp Dinsdag 27 juni 2017 Gerran Spaan; Domein Fysiek Strategie en Beleid Toelichting presentatie Parkeervisie

Nadere informatie

Informatienota. Onderwerp Bewoners naar de garage Nummer 2018/ Portefeuillehouder Sikkema, C.Y. Programma/beleidsveld 5.

Informatienota. Onderwerp Bewoners naar de garage Nummer 2018/ Portefeuillehouder Sikkema, C.Y. Programma/beleidsveld 5. Informatienota Onderwerp Bewoners naar de garage Nummer 2018/684410 Portefeuillehouder Sikkema, C.Y. Programma/beleidsveld 5.2 Parkeren Afdeling BBOR Auteur Brant, S. van den Telefoonnummer 023-5113862

Nadere informatie

Notitie Parkeerbeleid in Woerden analyse, conclusies, uitdagingen

Notitie Parkeerbeleid in Woerden analyse, conclusies, uitdagingen Notitie Parkeerbeleid in Woerden analyse, conclusies, uitdagingen Een analyse van het gevoerde parkeerbeleid in de gemeente Woerden, een aantal conclusies over de gevolgen van dit beleid en een beschrijving

Nadere informatie

VRIJE UNIVERSITEIT AMSTERDAM, ECONOMIC STUDIES ON PUBLIC FACILITY USE

VRIJE UNIVERSITEIT AMSTERDAM, ECONOMIC STUDIES ON PUBLIC FACILITY USE KvK Haaglanden 28108453 BTW NL.8154.15.394.B01 Onderwerp: Prijselasticiteit parkeertarieven Opsteller: Ed van Savooyen Datum: 8 mei 2017 Notitie 1 Inleiding Over de prijselasticiteit van parkeertarieven

Nadere informatie

Collegevoorstel 151/2003. Registratienummer 3.51605. Opgesteld door, telefoonnummer Guus Cornelissen, 9753. Programma Mobiliteit

Collegevoorstel 151/2003. Registratienummer 3.51605. Opgesteld door, telefoonnummer Guus Cornelissen, 9753. Programma Mobiliteit Collegevoorstel 151/2003 Registratienummer 3.51605 Opgesteld door, telefoonnummer Guus Cornelissen, 9753 Programma Mobiliteit Portefeuillehouder A.J.F.M. Hirdes Onderwerp van het voorstel behandeling motie

Nadere informatie

Teruglopende bezoekersaantallen winkelgebieden; wat betekent dat voor verkeer en parkeren?

Teruglopende bezoekersaantallen winkelgebieden; wat betekent dat voor verkeer en parkeren? 2013 Teruglopende bezoekersaantallen winkelgebieden; wat betekent dat voor verkeer en parkeren? Sjoerd Stienstra Ir. Sj. Stienstra Adviesbureau stedelijk verkeer BV stieverk@wxs.nl Bijdrage aan het Colloquium

Nadere informatie

> Raadsvoorstel / Besluitvormend

> Raadsvoorstel / Besluitvormend > Raadsvoorstel / Besluitvormend Raadsvergadering van: 16 december 2010 Datum: 6 december 2010 Onderwerp: Aanpassing tarieventabel behorende bij de Verordening op de heffing en verhoging van de kosten

Nadere informatie

PARKEERBALANS Haarlem Schalkstad na (her)ontwikkeling

PARKEERBALANS Haarlem Schalkstad na (her)ontwikkeling PARKEERBALANS Haarlem Schalkstad na (her)ontwikkeling Den Haag, 28 april 2014 Auteurs: Peter Kerklaan/Roger Kersten/Machiel Broeren Status: Definitief Kenmerk: RK/MB/60-140114 Balans Schalkstad.docx Inhoudsopgave

Nadere informatie

Maatregel Verwacht resultaat Opmerkingen

Maatregel Verwacht resultaat Opmerkingen Maatregelenpakket 1: Leefbaarheid Maatregel Verwacht resultaat Opmerkingen Maatregel B Innovatieve produkten - Extra formatie, onderzoek en ICT -100.000,00 Maatregel 1 Aanpassing bezoekersregeling 933.000,00

Nadere informatie

Congres Gastvrij Parkeren. 25 september 2014

Congres Gastvrij Parkeren. 25 september 2014 Congres Gastvrij Parkeren 25 september 2014 Giel Hagelaar Gastvrij parkeren in de praktijk Gemeente Helmond Gastvrij Parkeren 25 september 2014 Van Abbemuseum te Eindhoven Gegevens Helmond Aantal inwoners:

Nadere informatie

Nota van B&W. onderwerp Parkeernota 2014. Portefeuilehouder dr. Derk Reneman

Nota van B&W. onderwerp Parkeernota 2014. Portefeuilehouder dr. Derk Reneman Bemeente Haarlemmermeer Nota van B&W onderwerp Parkeernota 2014 Portefeuilehouder dr. Derk Reneman Collegevergadering 1 8 november 2014 inlichtingen Rik Thorborg (023 5676082) Registratienummer 2014.0051148

Nadere informatie

Toelichting b.b. advies Evaluatie Gepast Parkeren

Toelichting b.b. advies Evaluatie Gepast Parkeren Toelichting b.b. advies Evaluatie Gepast Parkeren Inleiding Op 1 november 2012 is Gepast Parkeren in Helmond als pilot geïntroduceerd met kortingsregelingen voor leden van Gepast Parkeren in de gemeentelijke

Nadere informatie

Gemeente IJsselstein. Parkeerexploitatie op hoofdlijnen

Gemeente IJsselstein. Parkeerexploitatie op hoofdlijnen SPARK Nieuwstraat 4 2266 AD Leidschendam T. 070 3177005 F. 070 3178066 www.spark-parkeren.nl november 2011 Versie: 0.1 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 1.1 Herziening parkeerexploitatie... 3 1.2 Samenvatting...

Nadere informatie

Dagtarief parkeergarages per 1 november 2013 Het nieuwe dagtarief wordt 1,60 per 41 minuten (voorheen 44 minuten).

Dagtarief parkeergarages per 1 november 2013 Het nieuwe dagtarief wordt 1,60 per 41 minuten (voorheen 44 minuten). Bijlage 0: samenvatting tariefswijzigingen Het tarief voor parkeren bij parkeerapparatuur als bedoeld in artikel 2, onderdeel a, van de 'Verordening parkeerbelastingen 2013 bedraagt per tijdseenheid van

Nadere informatie

Veelgestelde vragen betaald parkeren Bomenwijk

Veelgestelde vragen betaald parkeren Bomenwijk Veelgestelde vragen betaald parkeren Bomenwijk Waarom is er gekozen voor een Review Panel? Uit eerdere enquêtes blijkt dat er niet voldoende draagvlak is in de Bomenwijk voor het invoeren van betaald parkeren.

Nadere informatie

Reguleren met betaald parkeren

Reguleren met betaald parkeren 2 Wat ga ik vertellen? Info over Leiden algemeen Reguleren met betaald parkeren Parkeerbeleid van de gemeente Leiden Parkeerbeleid in Leiden Waarom betaald parkeren? Reinout van Gulick, Ruimtelijke Ontwikkeling

Nadere informatie

Hoofdstuk 10 Parkeren

Hoofdstuk 10 Parkeren Hoofdstuk 10 Parkeren Samenvatting Zeven op de tien Leidse huishoudens beschikken over één of meer auto s. Eén op de vijf huishoudens heeft te maken met betaald parkeren in de eigen straat of in aangrenzende

Nadere informatie

Informatienota. Onderwerp Afdoening Motie 50: maak van een groen Emmaplein een sluitende businesscase

Informatienota. Onderwerp Afdoening Motie 50: maak van een groen Emmaplein een sluitende businesscase Informatienota Onderwerp Afdoening Motie 50: maak van een groen Emmaplein een sluitende businesscase Nummer 2018/64875 Portefeuillehouder Sikkema, C.Y. Programma/beleidsveld 4.1 Duurzame stedelijke ontwikkeling

Nadere informatie

Parkeerbeleid in Kortrijk

Parkeerbeleid in Kortrijk Parkeerbeleid in Kortrijk 25 februari 2014 Kortrijk oppervlakte: 80,03 km² bevolking: 75.087 huishoudens: 32.564 scholen kleuter & basis: 35 9.080 middelbaar: 24 10.950 hoger onderwijs: 3-9.604 economie

Nadere informatie

Uitwerking reacties bewoners en ondernemers op parkeerarrangementen Informatieavonden januari 2015

Uitwerking reacties bewoners en ondernemers op parkeerarrangementen Informatieavonden januari 2015 Uitwerking reacties bewoners en ondernemers op parkeerarrangementen Informatieavonden januari 2015 1. Tarieven vast gebruik zonder vaste parkeerplaats (abonnement om garage in te rijden) De jaarlijkse

Nadere informatie

TRENDS IN PARKEREN. Parkeervak Chris Hottentot (ANWB) en Frans Bekhuis (CROW)

TRENDS IN PARKEREN. Parkeervak Chris Hottentot (ANWB) en Frans Bekhuis (CROW) TRENDS IN PARKEREN Parkeervak 2015 Chris Hottentot (ANWB) en Frans Bekhuis (CROW) TRENDS IN PARKEREN Hoe denkt men over parkeren en wat zijn de trends? Enquête onder ANWB-leden en verkeerprofessionals,

Nadere informatie

Faradaystraat 2a Postbus 40089 8004 DB Zwolle T:038-4606747 F:038-4604912

Faradaystraat 2a Postbus 40089 8004 DB Zwolle T:038-4606747 F:038-4604912 Faradaystraat 2a Postbus 40089 8004 DB Zwolle T:038-4606747 F:038-4604912 Parkeerbalans centrumgebied Epe 2 juli 2013 - nadere onderbouwing - Gemeente Epe 1. Inleiding In het centrum van Epe worden mede

Nadere informatie

Raadsvoorstel 104. Gemeenteraad. Vergadering 2 december 2014. Onderwerp : Evaluatie Gepast Parkeren

Raadsvoorstel 104. Gemeenteraad. Vergadering 2 december 2014. Onderwerp : Evaluatie Gepast Parkeren Vergadering 2 december 2014 Gemeenteraad Onderwerp : Evaluatie Gepast Parkeren B&W vergadering : 28 oktober 2014 Dienst / afdeling : Ruimtelijke Ordening en Verkeer Aan de gemeenteraad, Op 1 november 2012

Nadere informatie

1 Inleiding. Parkeernormering ontwikkeling Brittenstein. Rijnhart Wonen. notitie. 28 augustus 2012 RHW010/Bes/0025

1 Inleiding. Parkeernormering ontwikkeling Brittenstein. Rijnhart Wonen. notitie. 28 augustus 2012 RHW010/Bes/0025 Deventer Den Haag Eindhoven Snipperlingsdijk 4 Verheeskade 197 Flight Forum 92-94 7417 BJ Deventer 2521 DD Den Haag 5657 DC Eindhoven T +31 (0)570 666 222 F +31 (0)570 666 888 Leeuwarden Amsterdam Postbus

Nadere informatie

Notitie. : Second opinion parkeergarage Marnixstraat. Figuur 1 Plangebied Marnixgarage (Bron: maps.live.nl)

Notitie. : Second opinion parkeergarage Marnixstraat. Figuur 1 Plangebied Marnixgarage (Bron: maps.live.nl) Notitie Aan : de heer ing. B. Wouwenaar Van : ir. N.G.P. van der Velden Datum : 3 augustus 2009 Kopie : J. Herbschleb, D. de Baan Onze referentie : 9V3739.A0/N00001/904122/Rott Betreft : Second opinion

Nadere informatie

Commissie : Ruimtelijke Zaken Vergaderdatum Commissie : 16 mei 2012 Vergaderdatum Raad : 31 mei 2012 Onderwerp : Aanpassing vergunninghoudersparkeren

Commissie : Ruimtelijke Zaken Vergaderdatum Commissie : 16 mei 2012 Vergaderdatum Raad : 31 mei 2012 Onderwerp : Aanpassing vergunninghoudersparkeren Commissie : Ruimtelijke Zaken Vergaderdatum Commissie : 16 mei 2012 Vergaderdatum Raad : 31 mei 2012 Onderwerp : Aanpassing vergunninghoudersparkeren Muiderslot en invoering parkeerkraskaarten Muiderslot

Nadere informatie

5.1.2 Woonlasten (lokale lastendruk)

5.1.2 Woonlasten (lokale lastendruk) 5.1.2 Woonlasten (lokale lastendruk) Tot de woonlasten worden gerekend de OZB, rioolrechten en afvalstoffenheffing. De woonlasten vormen het grootste deel van de opbrengst uit de gemeentelijke heffingen

Nadere informatie

Wethouder Ruimtelijke ontwikkeling, grondbedrijf en verkeer

Wethouder Ruimtelijke ontwikkeling, grondbedrijf en verkeer Voorstel aan de raad Nummer: 141033292 Portefeuille: Wethouder Ruimtelijke ontwikkeling, grondbedrijf en verkeer Programma: 2.3 Leefbare stad Programma onderdeel: 2.3.2 Optimaliseren stedelijk verkeer

Nadere informatie

Onderwerp: Raadsvoorstel uitvoeren pilot tijdelijke aanpassing reguleringstijden betaald parkeren op vrijdag- en zaterdagavond

Onderwerp: Raadsvoorstel uitvoeren pilot tijdelijke aanpassing reguleringstijden betaald parkeren op vrijdag- en zaterdagavond RAADSVOORSTEL 16R.00355 gemeente WOERDEN 16R.00355 Indiener: college van burgemeester en wethouders Datum: 30 augustus 2016 Portefeuillehouder(s): de Weger Portefeuille(s): Parkeren Contactpersoon: M.

Nadere informatie

Bevolkingsprognose Deventer 2015

Bevolkingsprognose Deventer 2015 Bevolkingsprognose Deventer 2015 Aantallen en samenstelling van bevolking en huishoudens Augustus 2015 augustus 2015 Uitgave : team Kennis en Verkenning Naam : John Stam Telefoonnummer : 0570 693298 Mail

Nadere informatie

In de bijlagen leest u meer over de kanttekeningen die Detailhandel Nederland plaatst bij het onderzoek.

In de bijlagen leest u meer over de kanttekeningen die Detailhandel Nederland plaatst bij het onderzoek. Gemeente Heerlen T.a.v. de gemeenteraad Postbus 1 6400 AA Heerlen Heerlen, 21 november 2013 Betreft: aanpassing parkeertarieven Geachte leden van de Raad, Vanavond, 21 november zal in de raadsvergadering

Nadere informatie

Bezetting parkeerplaatsen centrum Venray zonder regulering

Bezetting parkeerplaatsen centrum Venray zonder regulering Bezetting parkeerplaatsen centrum Venray zonder regulering Datum: 15 juli 2015 Algemeen Algemene bevindingen op basis van het parkeeronderzoek in 2014 (Parkeerbalans 2014 en 2020, dd. 19 september 2014).

Nadere informatie

Raadsnota. Raadsvergadering d.d.: 10 februari 2014 Agenda nr: Onderwerp: Exploitatie parkeerterrein Cauberg. Aan de gemeenteraad,

Raadsnota. Raadsvergadering d.d.: 10 februari 2014 Agenda nr: Onderwerp: Exploitatie parkeerterrein Cauberg. Aan de gemeenteraad, Raadsnota Raadsvergadering d.d.: 10 februari 2014 Agenda nr: Onderwerp: Exploitatie parkeerterrein Cauberg Aan de gemeenteraad, 1. Doel, Samenvatting en Advies van het raadsvoorstel Op de Cauberg ligt

Nadere informatie

Bedrijfsbelangenvereniging. Landsmeer. Parkeren centrum. Landsmeer

Bedrijfsbelangenvereniging. Landsmeer. Parkeren centrum. Landsmeer Bedrijfsbelangenvereniging Landsmeer Parkeren centrum Landsmeer Bedrijfsbelangenvereniging Landsmeer Parkeren centrum Landsmeer Datum 26 oktober 2013 Kenmerk BLM002/Mdm/0007 Eerste versie 24 september

Nadere informatie

Inwoners van Enschede beoordelen bereikbaarheid centrum

Inwoners van Enschede beoordelen bereikbaarheid centrum Inwoners van Enschede beoordelen bereikbaarheid centrum De gemeente Enschede hecht veel belang aan de mening van inwoners. Daarom is het opgericht. Via dit panel kunnen inwoners van Enschede gedurende

Nadere informatie

Sector in beeld: kostenontwikkelingen 2016 juli 2015

Sector in beeld: kostenontwikkelingen 2016 juli 2015 Sector in beeld: kostenontwikkelingen 2016 juli 2015 Op basis van cijfers rondom de cao kinderopvang en cijfers van het Centraal Planbureau (CPB), volgt in dit document een overzicht van kostenontwikkelingen

Nadere informatie

Memo van het College van B&W

Memo van het College van B&W Aanleiding In de commissie Ruimte van 22 mei 2014 zijn vragen gesteld over het risicoprofiel van de parkeerexploitatie gerelateerd aan het project Waterfront. In deze commissie is het voorstel van administratieve

Nadere informatie

B&W-Aanbiedingsformulier

B&W-Aanbiedingsformulier B&W.nr. 10.0763, d.d. 24 augustus 2010 B&W-Aanbiedingsformulier Onderwerp Verbetervoorstel t.b.v. exploitatie en beheer parkeergarage Haarlemmerstraat BESLUITEN Behoudens advies van de commissie 1) bijgaande

Nadere informatie

Parkeren in binnensteden. Weg met die kip of ei discussie!

Parkeren in binnensteden. Weg met die kip of ei discussie! Parkeren in binnensteden Weg met die kip of ei discussie! Even voorstellen Even voorstellen Parkeren & Locatieontwikkeling Projectontwikkelaars, retailers, luchthavens, beleggers en gemeenten Bereikbaarheid

Nadere informatie

De besparing voor een gemeente als er iemand uit de bijstand stroomt

De besparing voor een gemeente als er iemand uit de bijstand stroomt De besparing voor een gemeente als er iemand uit de bijstand stroomt Als er in een gemeente iemand uit de bijstand stroomt, hoeft de gemeente één bijstandsuitkering minder te betalen. Gemeenten gaan er

Nadere informatie

Parkeerbeleid met impact: het moet en kan anders! 10 gouden regels

Parkeerbeleid met impact: het moet en kan anders! 10 gouden regels Parkeerbeleid met impact: het moet en kan anders! 10 gouden regels Bram van Luipen Kennisplatform Verkeer en Vervoer bram.vanluipen@kpvv.nl Hans Voerknecht Kennisplatform Verkeer en Vervoer hans.voerknecht@kpvv.nl

Nadere informatie

Publieksamenvatting Gegevensanalyserapport Deloitte

Publieksamenvatting Gegevensanalyserapport Deloitte B_1 Bijlage Publieksamenvatting Gegevensanalyserapport Deloitte Team Mobiliteit Maastricht i.s.m. Deloitte (Eindrapport Gegevensanalyse Ringenstructuur Deloitte d.d. 21 augustus 2015) Inleiding: Q-Park

Nadere informatie

2. Globale analyse 2015

2. Globale analyse 2015 2. Globale analyse 2015 2.1. Tekort 2015 We zien dat de economie aantrekt. Dat zien we ook terug in Enschede. We nemen groei en dynamiek waar van bedrijven op de toplocaties (met name Kennispark en de

Nadere informatie

Parkeerbeleid 2013-2020. Tot stand gekomen in combinatie met het Uitvoeringsplan Parkeerbeleid 2013-2020

Parkeerbeleid 2013-2020. Tot stand gekomen in combinatie met het Uitvoeringsplan Parkeerbeleid 2013-2020 Parkeerbeleid 2013-2020 Tot stand gekomen in combinatie met het Uitvoeringsplan Parkeerbeleid 2013-2020 Vastgesteld door de raad in juni 2013 INHOUDSOPGAVE 1 Inleiding 4 1.1 Aanleiding 1.2 Wat hebben

Nadere informatie

Parkeerbehoefte berekenen, niet schatten

Parkeerbehoefte berekenen, niet schatten (Bijdragenr. 71) Parkeerbehoefte berekenen, niet schatten Sjoerd Stienstra (ir. Sj. Stienstra Adviesbureau stedelijk verkeer BV) Samenvatting: Parkeerkentallen geven slechts een globale benadering van

Nadere informatie

Exponentieel (Leden historie)

Exponentieel (Leden historie) 7. Middelen In dit hoofdstuk staan de financiële middelen van de Lambertikerkgemeente centraal. Daarbij wordt alleen gekeken naar het levende geld, het geld dat via het college van kerkrentmeesters binnen

Nadere informatie

Parkeerkundige onderbouwing auto + fiets BP Bijenkorf

Parkeerkundige onderbouwing auto + fiets BP Bijenkorf Parkeerkundige onderbouwing auto + fiets BP Bijenkorf Voorgeschiedenis Het oorspronkelijke bestemmingsplan Bijenkorf ging uit van een berekening van de parkeerbehoefte volgens de op dat moment geldende

Nadere informatie

CBS: Meer werkende vrouwen op de arbeidsmarkt

CBS: Meer werkende vrouwen op de arbeidsmarkt CBS: Meer werkende vrouwen op de arbeidsmarkt Tussen maart en mei is het aantal mensen met een baan met gemiddeld 6 duizend per maand gestegen. De stijging is volledig aan vrouwen toe te schrijven. Het

Nadere informatie

Stedelijk parkeren. Notitie: 16 december 2013

Stedelijk parkeren. Notitie: 16 december 2013 Notitie: 16 december 2013 Stedelijk parkeren 1. Inleiding 1.1. Probleemstelling/achtergronden Er zijn verschillende projecten en ontwikkelingen gaande in de binnenstad met invloed op de parkeerbehoefte.

Nadere informatie

Addendum Parkeernota 2010

Addendum Parkeernota 2010 Addendum Parkeernota 2010 Parkeerregulering in Heerlen Inleiding Heerlen streeft naar een evenwichtige balans tussen parkeervraag- en aanbod. Iedere wijk in Heerlen kent echter locaties waar de balans

Nadere informatie

Met een bereikbare stad Bereik je meer

Met een bereikbare stad Bereik je meer Met een bereikbare stad Bereik je meer Een plan om bezoekers op een aantrekkelijke manier naar de Zwolse binnenstad te trekken; met initiatieven op het gebied van parkeren. Voorwoord Een bereikbare stad

Nadere informatie

Parkeerupdate 2014 Gemeente Alphen aan den Rijn. PEX Gemeente Alphen aan den Rijn Rapportage 2013

Parkeerupdate 2014 Gemeente Alphen aan den Rijn. PEX Gemeente Alphen aan den Rijn Rapportage 2013 Parkeerupdate 2014 Gemeente Alphen aan den Rijn PEX Gemeente Alphen aan den Rijn Rapportage 2013 Opzet 1. Managementsamenvatting pagina 3 2. Inleiding pagina 4 3. Wet Markt en Overheid pagina 6 4. Realisatie

Nadere informatie

Parkeertaken bij gemeenten

Parkeertaken bij gemeenten Parkeertaken bij gemeenten Uitbesteden of zelf doen? Door Stefaan Lumen, Senior Projectleider bij Grontmij Parkconsult Onderzoeksvragen 2 Wat is de kracht van marktpartijen en de gemeente zelf? Welke ervaringen

Nadere informatie

De raad van de gemeente IJsselstein in vergadering bijeen dd. 1 september 2016 Onderwerp:

De raad van de gemeente IJsselstein in vergadering bijeen dd. 1 september 2016 Onderwerp: aangenomen / verworpen / ingetrokken In te vullen door de griffier AMENDEMENT NR Voor het amendement stemmen. Tegen het amendement stemmen. AMENDEMENT De raad van de gemeente IJsselstein in vergadering

Nadere informatie

Tabel 1: De bijdrage van RtHA aan de regionale economie op basis van 2,4 miljoen passagiers

Tabel 1: De bijdrage van RtHA aan de regionale economie op basis van 2,4 miljoen passagiers Prognose 2020 Door Alexander Otgaar, RHV Erasmus Universiteit Rotterdam Diverse studies zijn in het verleden uitgevoerd met als doel om de economische bijdrage van Rotterdam the Hague Airport (hierna aan

Nadere informatie

Beslissing B&W: datum indiening: 4 november datum/agendapunt B&Wn. afdeling: Ondenverp: Voorstel: Behandeling in:

Beslissing B&W: datum indiening: 4 november datum/agendapunt B&Wn. afdeling: Ondenverp: Voorstel: Behandeling in: *@ gemeente Roermond VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN DE GEMEENTE ROERMOND datum indiening: 4 november 2015 afdeling: Stedelijke Ontwikkeling datum/agendapunt B&Wn :1011151401 Ondenverp: Eindtijd

Nadere informatie

RAADSINFORMATIEBRIEF 18R.00673

RAADSINFORMATIEBRIEF 18R.00673 RAADSINFORMATIEBRIEF 18R.00673 gemeente WOERDEN Van college van burgemeester en wethouders Datum 27 november 2018 Portefeuillehouders) Wethouder Noorthoek Portefeuille(s) : ^ Verkeer en parkeren Contactpersoon

Nadere informatie

Gemeente Veenendaal. Evaluatie proef gratis parkeren centrum zaterdag

Gemeente Veenendaal. Evaluatie proef gratis parkeren centrum zaterdag Gemeente Veenendaal Evaluatie proef gratis parkeren centrum zaterdag Gemeente Veenendaal Evaluatie proef gratis parkeren centrum zaterdag Datum 6 maart 2017 Kenmerk VND199/Sdg/1338.01 Eerste versie www.goudappel.nl

Nadere informatie

Beantwoording raadsvraag

Beantwoording raadsvraag Beantwoording raadsvraag Onderwerp Kosten invoeren blauwe zone parkeren Datum 14-jun-2012 Nummer RV-1233 Steller vraag W. van Rooij Fractie VVD Portefeuillehouder N. Lemlijn Steller P. Verheijen Datum

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek

Centraal Bureau voor de Statistiek Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB12-073 13 december 2012 9.30 uur Potentiële beroepsbevolking blijft straks op peil dankzij 65-plussers Geen langdurige krimp potentiële beroepsbevolking

Nadere informatie

Demografische (wijk-) analyse van de woningbouwplannen Deventer 2015

Demografische (wijk-) analyse van de woningbouwplannen Deventer 2015 Demografische (wijk-) analyse van de woningbouwplannen Deventer 2015 Uitgave : team Kennis en Verkenning Naam : John Stam Telefoonnummer : 3298 Mail : gj.stam@deventer.nl 1 Inhoudsopgave pagina 1 Inleiding:

Nadere informatie

Parkeertarieven binnensteden Parkeertarieven en attractiewaarde binnensteden redelijk in evenwicht

Parkeertarieven binnensteden Parkeertarieven en attractiewaarde binnensteden redelijk in evenwicht Parkeertarieven binnensteden Parkeertarieven en attractiewaarde binnensteden redelijk in evenwicht Stijgende parkeertarieven maken binnensteden minder aantrekkelijk voor consumenten en ondernemers, stelde

Nadere informatie

Kinderopvang tot 2015: krimp en yuppificatie zet door

Kinderopvang tot 2015: krimp en yuppificatie zet door Kinderopvang tot 2015: krimp en yuppificatie zet door Utrecht, 20 april 2012 Buitenhek Management & Consult Winthontlaan 200 Postbus 85183 3508 AD Utrecht T +030 287 59 59 F +030 287 59 60 info@buitenhek.nl

Nadere informatie

Opbrengst straatparkeren

Opbrengst straatparkeren Rapportage gereguleerd parkeren 1e half jaar 2017 Dit bericht bevat informatie over de belangrijkste indicatoren voor het gereguleerd parkeren in Vlaardingen. Het doel is om de raad, het college en het

Nadere informatie

Nota parkeernormen Winterswijk

Nota parkeernormen Winterswijk Afdeling OPR team Civiel en Verkeer Mei 2013 1 1. Inleiding. Het parkeerbeleid in Winterswijk is onderdeel van het verkeer- en vervoersbeleid, zoals vastgelegd in het Verkeersstructuurplan (VSP 2010) en

Nadere informatie

Gemeente Losser. Parkeeronderzoek. Gemeente Losser

Gemeente Losser. Parkeeronderzoek. Gemeente Losser Gemeente Losser Parkeeronderzoek Gemeente Losser Gemeente Losser Parkeeronderzoek Gemeente Losser Datum 4 maart 2016 LSR018/Grd/0450.01 Kenmerk Eerste versie www.goudappel.nl goudappel@goudappel.nl Documentatiepagina

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Opmeer Augustus 2014

Demografische ontwikkeling Gemeente Opmeer Augustus 2014 Demografische ontwikkeling Gemeente Opmeer Augustus 214 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 229-282555 Rapportnummer 214-248 Datum Augustus 214 Opdrachtgever De Westfriese

Nadere informatie

Parkeren Dorpshart Leimuiden. Gemeente Kaag en Braassem

Parkeren Dorpshart Leimuiden. Gemeente Kaag en Braassem Gemeente Kaag en Braassem SPARK Nieuwstraat 4 2266 AD Leidschendam T. 070 3177005 F. 070 3178066 www.spark-parkeren.nl 24 februari 2010 Versie: 1.0 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 1.1 Situatiebeschrijving...

Nadere informatie

Aan de noordzijde van de Zuidas ligt de Prinses Irenebuurt, aan de zuidkant Buitenveldert.

Aan de noordzijde van de Zuidas ligt de Prinses Irenebuurt, aan de zuidkant Buitenveldert. BEWONERSPARKEREN ROND DE ZUIDAS 1. De Zuidas Op de Zuidas werken meer dan 30.000 mensen. Als de Zuidas volledig is uitontwikkeld in 2040 groeit dat tot 80.000 werknemers. In totaal zullen dan 200.000 mensen

Nadere informatie

Verkeerseffecten KPNlocatie

Verkeerseffecten KPNlocatie HBB Ontwikkeling Verkeerseffecten KPNlocatie IJmuiden Definitief Utrecht, 1 juli 2016 Inhoudsopgave 1. Gewijzigde bouwplannen vragen om update verkeersonderzoek 4 1.1 Bouwplannen 4 1.2 Update verkeersonderzoek

Nadere informatie

Arnhemse Binnenstad Index 2017

Arnhemse Binnenstad Index 2017 2017 Arnhemse Binnenstad Index 2017 Platform Binnenstad Arnhem;Sami Kors Platform Binnenstad Arnhem 1-1-2017 2013 STADSKWALITEIT 99.9 101.1 101.7 102.2 104 VERDIENVERMOGEN.1 103.3 109.2 132.3 166.5 BEREIKBAARHEID

Nadere informatie

Ontsluiting Parkeergarage

Ontsluiting Parkeergarage Ontsluiting Parkeergarage Onderzoek naar de ontsluiting van de parkeervoorzieningen voor de ontwikkeling van Parkeerterrein P2 aan de Laanstraat CONCEPT Opdrachtgever: Gemeente Baarn ECORYS Transport en

Nadere informatie

Parkeerbeleid Gulpen-Wittem

Parkeerbeleid Gulpen-Wittem Parkeerbeleid Gulpen-Wittem Scenario's nieuw beleid Niels Bosch 13 juli 2017 Project related Agenda 1. Evaluatie parkeerbeleid Huidig parkeerbeleid Enquête Input stakeholders 2. Nieuw parkeerbeleid Mogelijke

Nadere informatie

Vexpan Expertteam vraag:

Vexpan Expertteam vraag: Vexpan Expertteam vraag: 2014-002 Vraag: Gemeenten hanteren nog wel eens het principe, dat het garage parkeren niet duurder mag zijn dan het straat parkeren. Vroeger was dat met een uurtarief wat makkelijker

Nadere informatie

De gemeente onderzoekt of het mogelijk is om voor bewoners goedkopere - Creëer goedkope parkeerplaatsen op P+R voor bewoners

De gemeente onderzoekt of het mogelijk is om voor bewoners goedkopere - Creëer goedkope parkeerplaatsen op P+R voor bewoners Ideeën voor het oplossen van de parkeerdruk Julianaweg en omgeving GROENE OOGST Nummer Oplossing Reactie gemeente Utrecht - OV transferium gratis/stimuleren De gemeente onderzoekt of het mogelijk is om

Nadere informatie

Regionale arbeidsmarktprognose

Regionale arbeidsmarktprognose Provincie Zeeland Afdeling Economie Regionale arbeidsmarktprognose 2012-2013 Inleiding Begin juni 2012 verscheen de rapportage UWV Arbeidsmarktprognose 2012-2013 Met een doorkijk naar 2017". Hierin worden

Nadere informatie

Datum 16 augustus 2018 Betreft Antwoorden op Kamervragen van het lid Van Dijk (PvdA) over een minder snelle stijging van de AOW-leeftijd

Datum 16 augustus 2018 Betreft Antwoorden op Kamervragen van het lid Van Dijk (PvdA) over een minder snelle stijging van de AOW-leeftijd > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

PARKEERONDERZOEK ENSCHEDE

PARKEERONDERZOEK ENSCHEDE Rapport PARKEERONDERZOEK ENSCHEDE Gemeente Enschede November 2016 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research Zuiderval 70 Postbus 563 7500 AN Enschede Rapportnummer 2016/187 Datum November 2016 Opdrachtgever

Nadere informatie

Opsteller : Peter Boerkamp, beleidsmedewerker Parkeerbeleid, tel. 2459949. Discussienotitie. Toekomst parkeergarage Hengelo centre

Opsteller : Peter Boerkamp, beleidsmedewerker Parkeerbeleid, tel. 2459949. Discussienotitie. Toekomst parkeergarage Hengelo centre Opsteller : Peter Boerkamp, beleidsmedewerker Parkeerbeleid, tel. 2459949 Discussienotitie Toekomst parkeergarage Hengelo centre Inleiding In deze discussienotitie gaan we in op de toekomst van parkeergarage

Nadere informatie

Gemeenteraad Gooise Meren

Gemeenteraad Gooise Meren Gemeenteraad Gooise Meren Informatieve vragen van feitelijke/technische aard Van : Lodewijk Zweers (CDA) 18 juni 2017 Datum indiening : Betreft : Raadsvoorstel Parkeerbeleid Gooise Meren, zaaknr. 307923

Nadere informatie

Er is gemonitord op twee aspecten: Passantentellingen, uitgevoerd door Citytraffic; Telling van het aantal geopende winkels, uitgevoerd door de WBA.

Er is gemonitord op twee aspecten: Passantentellingen, uitgevoerd door Citytraffic; Telling van het aantal geopende winkels, uitgevoerd door de WBA. Back-office Economie en Arbeidsmarkt Memorandum Aan : Raad Van : Victor Kloos Datum : 17 september 2014 Onderwerp : Monitor koopzondagen Afschrift aan : Bij de raadsbehandeling van het besluit tot deregulering

Nadere informatie

Concept maatregelen centrum parkeren

Concept maatregelen centrum parkeren Concept maatregelen centrum parkeren 1 Inleiding 1.1 Aanleiding In en rondom het centrum van Etten-Leur zijn verschillende regulerende parkeermaatregelen van kracht. De meeste maatregelen bestaan al een

Nadere informatie

PARKEERONDERZOEK BINNENSPEELLOCATIE PLASWIJCKPARK 25 februari 2011

PARKEERONDERZOEK BINNENSPEELLOCATIE PLASWIJCKPARK 25 februari 2011 PARKEERONDERZOEK BINNENSPEELLOCATIE PLASWIJCKPARK 25 februari 2011 In opdracht van de Stichting Plaswijckpark uitgevoerd door: 1. INLEIDING Het Plaswijckpark is een familiepark in de deelgemeente Hillegersberg-Schiebroek

Nadere informatie

Parkeeronderzoek De Biezen. Resultaten bewonersenquête

Parkeeronderzoek De Biezen. Resultaten bewonersenquête Parkeeronderzoek De Biezen Resultaten bewonersenquête Gemeente Nijmegen Afdeling Onderzoek en Statistiek Januari 2005 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 2 1.1 Achtergrond en doel onderzoek... 2 1.2 Vraagstellingen

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn Augustus 2014

Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn Augustus 2014 Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn Augustus 214 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 229-282555 Rapportnummer 214-245 Datum Augustus 214 Opdrachtgever De Westfriese

Nadere informatie

CO 2 -uitstootrapportage 2011

CO 2 -uitstootrapportage 2011 Programmabureau Klimaat en Energie CO 2 -uitstootrapportage 2011 Auteurs: Frank Diependaal en Theun Koelemij Databewerking: CE Delft, Cor Leguijt en Lonneke Wielders Inhoud 1 Samenvatting 3 2 Inleiding

Nadere informatie