Overijssel doet mee! Maak kennis met de democratie!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Overijssel doet mee! Maak kennis met de democratie!"

Transcriptie

1 Overijssel doet mee! Maak kennis met de democratie!

2 2

3 Overijssel doet mee! Jongeren zijn van groot belang voor ons werk, ons leven en ook onze democratie. Daarom is het van belang dat we hen méér betrekken bij de democratie, hen laten zien hoe de politiek werkt en hoe het gemeentelijke, provinciale en landelijke beleid tot stand komt. Daarvoor is Overijssel doet mee! gestart vanuit de provincie Overijssel. Het actief ervaren staat hierbij voorop! Dat gebeurt in gastlessen, Democratiespelen, Statenspelen en de Overijssel Debat Award. U kunt met uw klas gratis deelnemen aan één of meerdere activiteiten. We streven ernaar dat de activiteiten zo weinig mogelijk tijd en voorbereiding vragen van de docenten. En, we zijn zeer flexibel bij de specifieke invulling van de activiteiten. Uw wensen kunnen we hierin meenemen! Bij de uitvoering van de activiteiten werkt de provincie Overijssel nauw samen met ProDemos, Huis voor democratie en rechtsstaat, en Overijsselse gemeenten. (Jong) Overijssel doet mee! Het actief ervaren staat voorop! 3

4 4

5 Gastles Wat doet de Commissaris van de Koning, wat is eigenlijk een gedeputeerde of raadslid en hoe werkt het precies in de Statenzaal? Wat merken leerlingen in hun dagelijks leven van de overheid? En hoe kunnen ze daar invloed op uitoefenen? Tijdens een gastles vertellen een raadslid en Statenlid wat hun werk en de democratie inhouden. Zo leren de leerlingen wat het verschil en de samenhang is tussen de verschillende bestuurslagen in Nederland. Naast kennisoverdracht is de interactie tussen de leerlingen en de politici een belangrijk onderdeel van de gastles. Daarbij horen zij ook graag wat de leerlingen belangrijk vinden in hun eigen leefomgeving. Een moderator begeleidt de gastles en zorgt ervoor dat de interactie tussen de leerlingen en de politici goed verloopt. Tijdsinvestering: 1 lesuur Locatie: In de klas op uw eigen school. Planning: Een gastles kan gedurende het gehele schooljaar plaatsvinden. Gastles 5

6 6

7 Statenspel Tijdens een Statenspel kruipen de leerlingen in de huid van de leden van Provinciale Staten. Zij worden, na een korte inleiding over de democratie en de taken van de provincie, ingedeeld in vijf politieke partijen en moeten een mening vormen over een voorstel van Gedeputeerde Staten. Dit voorstel is daadwerkelijk al eens in de Provinciale Staten besproken. De leerlingen gaan hierover in de Statenzaal van het provinciehuis in Zwolle met elkaar en met een politicus in debat. Tijdsinvestering: 3 uur (exclusief reistijd) Locatie: Statenzaal van het provinciehuis in Zwolle. Planning: een Statenspel kan gedurende het gehele schooljaar plaatsvinden. Doel van het Statenspel is inzicht te geven in het politieke spel van de provincie. Een Statenlid neemt tijdens het spel de rol aan van een gedeputeerde en een moderator van de provincie begeleidt de activiteit. Het spel kan gespeeld worden met minimaal 15 en maximaal 30 leerlingen. Voor scholen buiten Zwolle bieden we gratis busvervoer aan. Statenspel 7

8

9

10 10

11 Democratiespel Een Democratiespel is een verkorte versie van het Statenspel. Meer dan bij een Statenspel wordt hier de gehele democratie belicht: van gemeente, tot provincie en rijk. Ook hier kruipen leerlingen in de huid van een politicus. Het debat is korter dan bij het Statenspel, maar het gesprek met de politicus krijgt hier volop ruimte. Samen met een aantal gemeenten en ProDemos organiseert Overijssel doet mee! Democratiespelen op het provinciehuis of gemeentehuis. Tijdens het Democratiespel kruipen de minimaal 15 en maximaal 30 deelnemers in de huid van een politicus. Ze worden ingedeeld in een politieke partij en vormen met hun partij een mening over een voorstel over een actueel onderwerp. Daarna gaan ze hierover in de raadzaal van het gemeentehuis of in de Statenzaal van het provinciehuis met elkaar en met een politicus in debat. Voor en na het Democratiespel is er volop gelegenheid om met de politicus in gesprek te gaan. Tijdsinvestering: 2 uur (exclusief reistijd) Locatie: Statenzaal van het provinciehuis of de raadzaal van een gemeentehuis. Planning: Een Democratiespel kan gedurende het gehele schooljaar plaatsvinden. Democratiespel 11

12 12

13 Overijssel Debat Award De provincie Overijssel organiseert in samenwerking met het Pius X College uit Almelo en de Jongerenraad Overijssel een debatwedstrijd in het provinciehuis. De leerlingen gaan met elkaar in debat over Overijsselse onderwerpen. Inzet is een trofee voor de beste jonge debater van de provincie Overijssel. Er is plaats voor 12 scholen met een maximum van 5 leerlingen per school. De hele klas waar de vijf deelnemende leerlingen van de school in zitten krijgt allereerst een gastles van een raadslid en Statenlid. Vervolgens volgen de vijf deelnemende leerlingen een training debatteren in Zwolle of Almelo. Dit is direct de eerste selectieronde. Er gaan twee leerlingen per school door naar de finale in het provinciehuis. De finale vindt plaats in de Statenzaal van het provinciehuis. Vanzelfsprekend zijn de andere leerlingen tijdens de Overijssel Debat Award als publiek van harte welkom. Voor scholen buiten Zwolle bieden we gratis busvervoer aan voor de training debatteren en de finale in het provinciehuis. Tijdsinvestering: Gastles voor de hele klas: 1 lesuur. Training debatteren in Almelo of Zwolle: 2 uren (exclusief reistijd). Finale in het provinciehuis: 3 uur (exclusief reistijd). Planning (onder voorbehoud): Half september: uiterste inschrijfdatum Tussen de inschrijvingdatum en training: gastles voor de hele klas. Half november: training debatteren in Almelo of Zwolle. Eind november: finale Overijssel Debat Award in provinciehuis. Overijssel Debat Award 13

14 14

15 Informatie Meer informatie Voor meer informatie over het project Overijssel doet mee! kunt u kijken op onze website of contact opnemen met team Communicatie van de provincie Overijssel: Letty IJsinga: of l.ijsinga@overijssel.nl Margreet de Haan: of m.d.haan-beekhuis@overijssel.nl Gratis deelname Deelname aan alle activiteiten van Overijssel doet mee! is gratis. Via de website kunt u een deelnameformulier per activiteit invullen. U kunt ook telefonisch contact opnemen of een sturen. Informatie 15

16 Met het project Overijssel doet mee! laten de provincie Overijssel, ProDemos en Overijsselse gemeenten (jonge) inwoners vanaf 15 jaar zien hoe de democratie werkt, waar overheden zich mee bezighouden en hoe beleid tot stand komt. Daarnaast gaan deelnemers en Overijsselse politici met elkaar in gesprek over verschillende onderwerpen. Uitgave: provincie Overijssel, maart

Op naar de doe-mee-cratie!

Op naar de doe-mee-cratie! Gerben Huisman & Arno Brok * De Statenverkiezingen komen er aan. Traditiegetrouw het moment dat politieke partijen de straat op gaan. Zorgen voor ingezonden stukken in de media en proberen hun standpunten

Nadere informatie

De Ervaring Leert! Programma voor Provinciale Statenleden 2015

De Ervaring Leert! Programma voor Provinciale Statenleden 2015 De Ervaring Leert! Programma voor Provinciale Statenleden 2015 Inhoud De ervaring Leert! 3 Workshops 4 1. Krachtenveld Provincie 2. Simulatie Statenvergadering 3. Rollen en instrumenten 4. Integriteit

Nadere informatie

Jongeren - participati e

Jongeren - participati e Jongeren - participati e ProDemos voor gemeenten Jong geleerd is oud gedaan prodemos.nl/jong ProDemos vindt dat alle leerlingen minstens eenmaal in hun schoolcarrière het gemeentehuis ervaren moeten hebben.

Nadere informatie

PROVINCIALE STATENVERKIEZINGEN HANDLEIDING SCHOLIERENVERKIEZINGEN 2015

PROVINCIALE STATENVERKIEZINGEN HANDLEIDING SCHOLIERENVERKIEZINGEN 2015 PROVINCIALE STATENVERKIEZINGEN HANDLEIDING SCHOLIERENVERKIEZINGEN 2015 1 INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave... 2 Praktische voorbereiding... 3 Wanneer?... 3 Organisatie... 3 Hoeveel tijd ben ik kwijt?... 3 Oproepkaarten...

Nadere informatie

Nummer nieuwsbrief

Nummer nieuwsbrief 2016nieuwsbrief Nummer 2 ProDemos is het Huis voor democratie en rechtsstaat. ProDemos legt uit wat de spelregels zijn van de democratie en de rechtsstaat en laat zien wat je zelf kunt doen om invloed

Nadere informatie

Handleiding voorbereidende les bij Provinciespel. basisonderwijs. Versie 26 april 2018

Handleiding voorbereidende les bij Provinciespel. basisonderwijs. Versie 26 april 2018 Handleiding voorbereidende les bij Provinciespel basisonderwijs Versie 26 april 2018 1 INHOUD Inleiding... 2 Tijdsverloop... 2 Quiz: Waar gaat de provincie over?... 3 Filmpje Hoe werkt de provincie?...

Nadere informatie

Handleiding voorbereidende les bij Provinciespel. Praktijkonderwijs. Versie 24 mei 2018

Handleiding voorbereidende les bij Provinciespel. Praktijkonderwijs. Versie 24 mei 2018 Handleiding voorbereidende les bij Provinciespel Praktijkonderwijs Versie 24 mei 2018 INHOUD Inleiding... 2 Tijdsverloop... 2 Wat doet de provincie?... 3 Filmpje Hoe werkt de provincie?... 6 Vragen stellen

Nadere informatie

Onderwerp Mededeling PS, Initiatiefvoorstel educatieprogramma Democratie en Rechtsstaat

Onderwerp Mededeling PS, Initiatiefvoorstel educatieprogramma Democratie en Rechtsstaat PROVINCIE FLEVOLAND Mededeling Onderwerp Mededeling PS, Initiatiefvoorstel educatieprogramma Democratie en Rechtsstaat Kern mededeling: Uw Staten heeft een initiatiefvoorstel geformuleerd met als doel

Nadere informatie

Wie bestuurt de provincie?

Wie bestuurt de provincie? Wie bestuurt de provincie? 2 Nederland heeft twaalf provincies, die allemaal hun eigen volksvertegenwoordigers en hun eigen bestuurders en ambtenaren hebben. De provincies staan tussen het Rijk en de gemeenten

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Zie het Deltaprogramma als een flexibele verzekering. Nieuwsbrief 3 2014. Aan- of afmelden voor deze nieuwsbrief?

Inhoudsopgave. Zie het Deltaprogramma als een flexibele verzekering. Nieuwsbrief 3 2014. Aan- of afmelden voor deze nieuwsbrief? Binnen de IJssel-Vechtdelta werken zes overheidspartners samen aan een waterveilige en klimaatbestendige toekomst. De provincie Overijssel, Waterschap Groot Salland, Veiligheidsregio IJsselland en de gemeenten

Nadere informatie

Aanvullende spelregels voor gastlessen, bezoeken aan instellingen en bijeenkomsten van ProDemos schuift aan en gastlessen EDIC Den Haag

Aanvullende spelregels voor gastlessen, bezoeken aan instellingen en bijeenkomsten van ProDemos schuift aan en gastlessen EDIC Den Haag Aanvullende spelregels voor gastlessen, bezoeken aan instellingen en bijeenkomsten van ProDemos schuift aan en gastlessen EDIC Den Haag Onderdeel A van de Algemene Voorwaarden van ProDemos is van toepassing

Nadere informatie

draadswijzer week 01 Zwolle

draadswijzer week 01 Zwolle draadswijzer week 01 Zwolle Agenda Raadsplein Maandag 11 januari 2016 Raadzaal Besluitvormingsronde 19.30 uur Start besluitvormingsronde met de volgende hamerstukken: - Nota van Uitgangspunten MPV 2016*

Nadere informatie

Wie bestuurt de provincie?

Wie bestuurt de provincie? Wie bestuurt de provincie? Nederland heeft twaalf provincies. En die provincies hebben allemaal hun eigen volksvertegenwoordigers en hun eigen bestuurders. De provincies staan tussen het Rijk en de gemeenten

Nadere informatie

Provinciehuis Overijssel

Provinciehuis Overijssel Provinciehuis Overijssel Provinciaal bestuur Provinciale Staten (PS) De leden van Provinciale Staten zijn de baas in de provincie. Als je lid wilt worden van Provinciale Staten moet je lid zijn van een

Nadere informatie

Verklarende woordenlijst

Verklarende woordenlijst Bijlage 4 Verklarende woordenlijst Ambtenaar persoon die een baan heeft bij de overheid Amendement de Tweede Kamer wil iets aan een voorstel voor een wet veranderen B en W de burgemeester en de wethouders

Nadere informatie

Onderwerp: Uitnodiging inspiratietraining 'Hoe bereik ik als raadslid (nieuw) publiek?' 20 april in Amersfoort

Onderwerp: Uitnodiging inspiratietraining 'Hoe bereik ik als raadslid (nieuw) publiek?' 20 april in Amersfoort Beerendonk van, André (PJA) Van: Saes, Jos (JGM) Verzonden: vrijdag 31 maart 2017 8:05 Aan: Wolfs, Madeleine (M); Otten, Paul (P) Onderwerp: FW: Uitnodiging inspiratietraining 'Hoe bereik ik als raadslid

Nadere informatie

Stem ook! Woensdag 18 maart kiezen we twee keer

Stem ook! Woensdag 18 maart kiezen we twee keer Provinciale Statenverkiezingen Woensdag 18 maart kiezen we twee keer Stem ook! Op woensdag 18 maart zijn er verkiezingen voor de Provinciale Staten en Waterschappen. Iedereen vanaf 18 jaar mag dan stemmen.

Nadere informatie

Nieuwsbrief ProDemos. nummer

Nieuwsbrief ProDemos. nummer Nieuwsbrief ProDemos nummer 1 2019 Special voortgezet onderwijs p. 4 5 Hoe maak je didactisch sterke programma's over politiek die ook nog eens heel leuk zijn? Een kijkje achter de schermen met onze programmamakers.

Nadere informatie

Open Monumentendag 'Op reis' in en buiten het provinciehuis

Open Monumentendag 'Op reis' in en buiten het provinciehuis Groningen, 4 september 2014 Open Monumentendag 'Op reis' in en buiten het provinciehuis Op zaterdag 13 september organiseert de provincie Groningen verschillende activiteiten in en buiten het provinciehuis

Nadere informatie

Lokale jeugddebatten

Lokale jeugddebatten Lokale jeugddebatten Nationale Jeugdraad FORUM, Instituut voor Multiculturele Ontwikkeling Kromme Nieuwegracht 58 Postbus 201 3512 HL Utrecht 3500 AE Utrecht Tel: 030 230 35 75 Tel: 030 297 43 21 Faxnr:

Nadere informatie

De ervaring leert! Workshops en trainingen voor gemeenteraadsleden

De ervaring leert! Workshops en trainingen voor gemeenteraadsleden De ervaring leert! Workshops en trainingen voor gemeenteraadsleden ProDemos voor gemeenten prodemos.nl/gemeenten ProDemos werkt aan de versterking van de lokale democratie. Dat doen we o.a. door talentontwikkeling

Nadere informatie

ACTIVITEITENPROGRAMMA 2015

ACTIVITEITENPROGRAMMA 2015 ACTIVITEITENPROGRAMMA 2015 Den Haag, september 2014 2 INHOUD Blz. Ter introductie 3 ProDemos in 2015 4 A. ProDemos Binnenhof voor Bezoekers 7 1. Kinderen 2. Volwassenen 3. Professionals B. ProDemos Binnenhof

Nadere informatie

Upact Scholenpakket 2012 / 2013

Upact Scholenpakket 2012 / 2013 zet vrede in beweging Upact Scholenpakket 2012 / 2013 Upact ontwikkelt innovatieve tools om jongeren bij vrede, duurzaamheid en ontwikkelingssamenwerking te betrekken. Onze projecten zijn geschikt voor

Nadere informatie

Beste deelnemers van alweer de derde editie van the Battle, fijn dat jullie er vandaag op deze mooie dag zijn.

Beste deelnemers van alweer de derde editie van the Battle, fijn dat jullie er vandaag op deze mooie dag zijn. Toespraak tijdens het scholierenevenement the Battle door commissaris van de Koningin Ank Bijleveld-Schouten, op 24 maart 2011 om 13:15 in de statenzaal van het provinciehuis te Zwolle. Beste deelnemers

Nadere informatie

Handleiding voorbereidende les bij Democracity. Basisonderwijs. Versie 22 mei Handleiding voorbereidende les bij Democracity

Handleiding voorbereidende les bij Democracity. Basisonderwijs. Versie 22 mei Handleiding voorbereidende les bij Democracity Basisonderwijs Versie 22 mei 2018 INHOUD Inleiding... 2 Tijdsverloop... 2 Quiz: Waar gaat de gemeente over?... 3 Filmpje Hoe werkt de gemeenteraad?... 6 Wie is de baas in de gemeente?... 7 Van probleem

Nadere informatie

algemeen 28 Nieuwsbrief Vechtdal College Hardenberg april nr. 28

algemeen 28 Nieuwsbrief Vechtdal College Hardenberg april nr. 28 kalender algemeen havo-ath-gym Weekthema Feest Sommige mensen maken van elke dag een feestje of proberen dat in ieder geval te doen. Er is in onze wereld en in onze tijd een groot tekort aan blijdschap.

Nadere informatie

VOORBEREIDENDE LES BIJ DEMOCRATIESPEL EN PROVINCIESPEL GELDERLAND HANDLEIDING VOOR DOCENTEN, GESCHIKT VOOR ALLE NIVEAUS VERSIE NOVEMBER 2018

VOORBEREIDENDE LES BIJ DEMOCRATIESPEL EN PROVINCIESPEL GELDERLAND HANDLEIDING VOOR DOCENTEN, GESCHIKT VOOR ALLE NIVEAUS VERSIE NOVEMBER 2018 VOORBEREIDENDE LES BIJ DEMOCRATIESPEL EN PROVINCIESPEL GELDERLAND HANDLEIDING VOOR DOCENTEN, GESCHIKT VOOR ALLE NIVEAUS VERSIE NOVEMBER 2018 2 INHOUD Materialen... 3 Opbouw programma... 3 Wie beslist wat?...

Nadere informatie

INITIATIEFVOORSTEL JONGERENRAAD

INITIATIEFVOORSTEL JONGERENRAAD INITIATIEFVOORSTEL JONGERENRAAD INITIATIEFVOORSTEL JONGERENRAAD 1 Inleiding. De gemeenteraad van Leeuwarden vindt het erg belangrijk dat de jeugd goed geïnformeerd wordt over wat de gemeente en de politiek

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag Uw kenmerk 12

Nadere informatie

Jeugdparticipatie. Elburg

Jeugdparticipatie. Elburg Jeugdparticipatie Elburg Elburg - 19 maart 2014 Inhoudsopgave Inleiding... 2 1. Pro Demos Klassenbezoek@Gemeentehuis... 3 2. Gastlessen door raadsleden 5 3. Jeugddebat.. 8 4. Evaluatie van Jeugdparticipatie

Nadere informatie

4 maart 2019 Auteur: Jeroen Kester. Onderzoek: Binding met provincie

4 maart 2019 Auteur: Jeroen Kester. Onderzoek: Binding met provincie 4 maart 2019 Auteur: Jeroen Kester Onderzoek: Binding met provincie Samenvatting Provinciale politici nauwelijks bekend bij inwoners Op 20 maart zijn de verkiezingen voor de Provinciale Staten. Maar inwoners

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 34 550 VII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (VII) voor het jaar 2017 Nr. 47

Nadere informatie

Onze PlusProjecten voor gemotiveerd onderwijs

Onze PlusProjecten voor gemotiveerd onderwijs Onze PlusProjecten voor gemotiveerd onderwijs 1 中国语言和文化 Chinese taal en cultuur 5 Arduino Programmeren met computers Cambridge Course Internationaal erkend diploma 2 ICT Linux en internet ontdekken 6 3

Nadere informatie

1. Profiel Statenlid. Je bent sociaaldemocraat. Je bent volksvertegenwoordiger. Je bent partijlid

1. Profiel Statenlid. Je bent sociaaldemocraat. Je bent volksvertegenwoordiger. Je bent partijlid 1. Profiel Statenlid Je bent sociaaldemocraat Je bent in staat om vraagstukken die in de provincie spelen te beoordelen en te verwezenlijken aan de hand van sociaaldemocratische waarden; Je bent herkenbaar

Nadere informatie

v o o r d r a c h t 22 mei 2019 Documentnummer : , SG Dossiernummer: K2834

v o o r d r a c h t 22 mei 2019 Documentnummer : , SG Dossiernummer: K2834 v o o r d r a c h t 22 mei 2019 Documentnummer : 2019-043727, SG Dossiernummer: K2834 Voordracht van het presidium aan provinciale staten van Groningen betreffende benoemen/aanwijzen/voordragen van statenleden

Nadere informatie

De Ervaring Leert! Programma voor gemeenteraden 2015

De Ervaring Leert! Programma voor gemeenteraden 2015 De Ervaring Leert! Programma voor gemeenteraden 2015 Inhoud De ervaring Leert 3 Workshops 4 1. Beperkte tijd, toch kwaliteit 2. Resultaat in de raad 3. Rollen en instrumenten 4. De decentralisatiedossiers

Nadere informatie

HOLLAND BM Memo. Statencommissie Bestuur en Middelen

HOLLAND BM Memo. Statencommissie Bestuur en Middelen HOLLAND BM2009-77 1 3 Memo Directie Concernzaken Afdeling Communicatie Contact Dhr. D.J. Ormel T 070-441 6523 dj.ormel@pzh.nl Datum 27 april 2009 Aan Statencommissie Bestuur en Middelen Kopie aan Onderwerp

Nadere informatie

Een paar maanden geleden installeerde ik een burgemeester. Dat doe ik wel vaker, maar dit was echt een burgemeester 2.0.

Een paar maanden geleden installeerde ik een burgemeester. Dat doe ik wel vaker, maar dit was echt een burgemeester 2.0. Welkomstwoord Commissaris van de Koningin drs. Ank Bijleveld-Schouten bij de Dag van de ambtenaar 2.0 op 6 februari 2013 te Zwolle. Een paar maanden geleden installeerde ik een burgemeester. Dat doe ik

Nadere informatie

BROCHURE TIENER COLLEGE

BROCHURE TIENER COLLEGE BROCHURE TIENER COLLEGE School is niet een voorbereiding op het leven, maar is het leven zelf. John Dewey loopbaan wilt vervolgen. Door het werken met een speciaal voor jou samengesteld programma willen

Nadere informatie

Lijst van uitnodigingen te behandelen in de vergadering van burgemeester en wethouders van dinsdag 12 mei 2015

Lijst van uitnodigingen te behandelen in de vergadering van burgemeester en wethouders van dinsdag 12 mei 2015 Lijst van uitnodigingen te behandelen in de vergadering van burgemeester en wethouders van dinsdag 12 mei 2015 Ingekomen van + Activiteit: Afgevaardigde: ProDemos Deelname aan Dag van de Democratie op

Nadere informatie

De Ervaring Leert! Programma voor gemeenteraden

De Ervaring Leert! Programma voor gemeenteraden De Ervaring Leert! Programma voor gemeenteraden Inhoud De ervaring Leert 3 Workshops 4 1. Beperkte tijd, toch kwaliteit 2. Resultaat in de raad 3. Rollen en instrumenten 4. De decentralisatiedossiers 5.

Nadere informatie

HANDLEIDING SCHOLIERENVERKIEZINGEN 2019

HANDLEIDING SCHOLIERENVERKIEZINGEN 2019 PROVINCIALE STATENVERKIEZINGEN HANDLEIDING SCHOLIERENVERKIEZINGEN 2019 ProDemos is het Huis voor democratie en rechtsstaat. ProDemos legt uit wat de spelregels zijn van de democratie en de rechtsstaat

Nadere informatie

BROCHURE TIENER COLLEGE

BROCHURE TIENER COLLEGE BROCHURE TIENER COLLEGE School is niet een voorbereiding op het leven, maar is het leven zelf. John Dewey loopbaan wilt vervolgen. Door het werken met een speciaal voor jou samengesteld programma willen

Nadere informatie

Handleiding Toolbox Provinciale Statenverkiezingen 2019

Handleiding Toolbox Provinciale Statenverkiezingen 2019 Handleiding Toolbox Provinciale Statenverkiezingen 2019 mbo entree / mbo niveau 2 Met (kandidaat-)statenlid INHOUD TOOLBOX In deze Toolbox Provinciale Statenverkiezingen 2019 vindt u verschillende werkvormen

Nadere informatie

ProDemos biedt: Zaalverhuur. ProDemos Huis voor democratie en rechtsstaat

ProDemos biedt: Zaalverhuur. ProDemos Huis voor democratie en rechtsstaat ProDemos is het Huis voor democratie en rechtsstaat. ProDemos legt uit wat de spelregels zijn van de democratie en de rechtsstaat en laat zien wat je zelf kunt doen om invloed uit te oefenen in de gemeente,

Nadere informatie

Nieuwjaarstoespraak 2016 van CdK Ank Bijleveld-Schouten, Commissaris van de Koning in Overijssel.

Nieuwjaarstoespraak 2016 van CdK Ank Bijleveld-Schouten, Commissaris van de Koning in Overijssel. Nieuwjaarstoespraak 2016 van CdK Ank Bijleveld-Schouten, Commissaris van de Koning in Overijssel. Dames en heren, Allereerst natuurlijk alle goeds voor het nieuwe jaar gewenst! Fijn dat u er allemaal bent

Nadere informatie

Overijsselse politick voor Overijsselse jongeren.

Overijsselse politick voor Overijsselse jongeren. Overijsselse politick voor Overijsselse jongeren. PROVINCIALE STATEN VAN OVERIJ1SEL Reg.nr. Dat. PS/ 1 9 SEP 2006 ad Routing Bijl.: Een advies van de Jongerenraad OverijsseL Interesse voor en betrokkenheid

Nadere informatie

Tiener College

Tiener College Tiener College 2012-2013 Leren met kracht en passie Klaar voor de start Vanaf schooljaar 2012-2013 kun je kiezen voor het Tiener College in Gorinchem. We bieden een programmalijn voor leerlingen van 10-14

Nadere informatie

Datum: 25 oktober 2016 Onderwerp: Uitnodiging voor de bijeenkomsten Op tijd voor de gemeenteraadsverkiezingen!

Datum: 25 oktober 2016 Onderwerp: Uitnodiging voor de bijeenkomsten Op tijd voor de gemeenteraadsverkiezingen! Aan: De burgemeesters De gemeenteraadsleden en ondersteuners van de fracties De griffiers en medewerkers van de griffie De lokale bestuurders van politieke partijen Datum: 25 oktober 2016 Onderwerp: Uitnodiging

Nadere informatie

RIS163949_8-NOV Initiatiefvoorstel. Meedoen jr.

RIS163949_8-NOV Initiatiefvoorstel. Meedoen jr. RIS163949_8-NOV-2009 Initiatiefvoorstel Meedoen jr. Initiatiefvoorstel maatschappelijke en politieke bewustwording en participatie van jongeren Inhoudsopgave: Toelichting blz. 3 Criteria 4 Voorbeeldprojecten

Nadere informatie

Onderwerp: Beter Benutten Vervolg regio Stedendriehoek en Stadsregio Arnhem-Nijmegen

Onderwerp: Beter Benutten Vervolg regio Stedendriehoek en Stadsregio Arnhem-Nijmegen STATENBRIEF Onderwerp: Beter Benutten Vervolg regio Stedendriehoek en Stadsregio Arnhem-Nijmegen Doel van deze brief: Het college van Gedeputeerde Staten verzoekt de leden van Provinciale Staten om: Te

Nadere informatie

Jaarplan griffie Provinciale Staten van Fryslân maximaal te faciliteren in het uitoefenen van hun functie.

Jaarplan griffie Provinciale Staten van Fryslân maximaal te faciliteren in het uitoefenen van hun functie. Jaarplan griffie 2017 Voor u ligt het jaarplan 2017 van de griffie. Dit jaarplan bestaat uit de volgende onderdelen: Een omschrijving van het hoofddoel van de griffie en de drie wegen waarlangs wij ons

Nadere informatie

Datum: 25 oktober 2016 Onderwerp: Uitnodiging voor de bijeenkomsten Op tijd voor de gemeenteraadsverkiezingen!

Datum: 25 oktober 2016 Onderwerp: Uitnodiging voor de bijeenkomsten Op tijd voor de gemeenteraadsverkiezingen! Aan: De burgemeesters De gemeenteraadsleden en ondersteuners van de fracties De griffiers en medewerkers van de griffie De lokale bestuurders van politieke partijen Datum: 25 oktober 2016 Onderwerp: Uitnodiging

Nadere informatie

gemeente Tiel ontvangen op:

gemeente Tiel ontvangen op: gemeente Tiel ontvangen op: 05-06-2018 **ID18.04370 ID18.04370 Van: Ans Borninkhof [mailto:burgerschapsvormingadvies@gmail.com] Verzonden: dinsdag 5 juni 2018 20:36 Aan: Smb TL Gemeente

Nadere informatie

Doe-het-zelfhandleiding. Dag van de Democratie in uw gemeente of provincie

Doe-het-zelfhandleiding. Dag van de Democratie in uw gemeente of provincie Doe-het-zelfhandleiding Dag van de Democratie in uw gemeente of provincie Inhoudsopgave De Dag van de Democratie 4 De - doe het zelf 5 Activiteiten voor gemeenten 6 1. Fotowedstrijd Democratie in beeld

Nadere informatie

Derde Kamer Handboek Politiek 2

Derde Kamer Handboek Politiek 2 Derde Kamer Handboek Politiek 2 Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid, Jij bent lid van de Derde Kamer der Staten-Generaal. Als politicus moet je natuurlijk wel verstand hebben van politiek. Samen

Nadere informatie

Welke activiteiten gaan er plaatsvinden op school? (24-28 oktober 2011)

Welke activiteiten gaan er plaatsvinden op school? (24-28 oktober 2011) Welke activiteiten gaan er plaatsvinden op school? (24-28 oktober 2011) -De vierdejaarsleerlingen zullen zich deze week bezighouden met verschillende inzamelacties voor Somalië. Andere leerlingen zullen

Nadere informatie

Aan Provinciale Staten

Aan Provinciale Staten www.prv-overijssel.nl Aan Provinciale Staten Postadres Provincie Overijssel Postbus 10078 8000 GB Zwolle Telefoon 038 425 25 25 Telefax 038 425 26 51 Uw kenmerk Uw brief Ons kenmerk Datum BA/2004/548 3

Nadere informatie

1. Voorronde op school

1. Voorronde op school Inhoudsopgave Pagina 1. Voorronde op school 2 1.1 Aanmelden 2 1.2 Kwalificatie voor het provinciaal kampioenschap 2 1.2 Voorronde organiseren 2 1.3 Wedstrijdopdrachten 2 2. Provinciaal kampioenschap 3

Nadere informatie

Handboek Politiek 2. Derde Kamer der Staten-Generaal

Handboek Politiek 2. Derde Kamer der Staten-Generaal Handboek Politiek 2 Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid, Jij bent lid van de Derde Kamer der Staten-Generaal. Als politicus moet je natuurlijk wel verstand hebben van politiek. Samen met je

Nadere informatie

SPELINSTRUCTIE - JE GAAT HET MAKEN EEN SPEL VAN BOUWEND NEDERLAND

SPELINSTRUCTIE - JE GAAT HET MAKEN EEN SPEL VAN BOUWEND NEDERLAND SPELINSTRUCTIE - JE GAAT HET MAKEN EEN SPEL VAN BOUWEND NEDERLAND Welkom JE GAAT HET MAKEN is een spel van Bouwend Nederland, dat bedoeld is om te spelen in gastlessen op middelbare scholen. Het spel is

Nadere informatie

ROC wijzer ROC Nijmegen

ROC wijzer ROC Nijmegen ROC wijzer ROC Nijmegen Uitgave van STOOF Inhoudsopgave Inleiding en algemene informatie... 3 Algemene vragen... 4 Vragen over BBL-opleidingen... 5 Vragen over het Ervaringscertificaat (EVC)... 6 2011ROC

Nadere informatie

PM ACADEMIE: EEN UITGEBALANCEERDE MIX VAN KENNIS, ERVARING, NETWERK EN PLEZIER. PM Academie

PM ACADEMIE: EEN UITGEBALANCEERDE MIX VAN KENNIS, ERVARING, NETWERK EN PLEZIER. PM Academie PM ACADEMIE: EEN UITGEBALANCEERDE MIX VAN KENNIS, ERVARING, NETWERK EN PLEZIER PM Academie PM ACADEMIE: EEN UITGEBALANCEERDE MIX VAN KENNIS, ERVARING, NETWERK EN PLEZIER Na een succesvol voorjaarsprogramma,

Nadere informatie

In mijn provincie hebben we... Omcirkel de woorden die bij jouw provincie horen.

In mijn provincie hebben we... Omcirkel de woorden die bij jouw provincie horen. In mijn provincie hebben we... Omcirkel de woorden die bij jouw provincie horen. FIETSPADEN SNELWEGEN BUSSEN STRAND INDUSTRIE NATUUR TULPENVELDEN PRETPARK VEERBOOT WINDMOLENS 2 GROTE BEDRIJVEN KERNCENTRALE

Nadere informatie

Cursus Politiek Actief Provincie Flevoland

Cursus Politiek Actief Provincie Flevoland Hier de titel van de presentatie invoegen Openingsdia Beeld op de positie van dit grijze kader. 1. Voeg een afbeelding toe 2. Muis-klik rechts op de afbeelding en selecteer Bijsnijden 3. Pas de breedte

Nadere informatie

Beste leden van Provinciale Staten van Overijssel, beste partners, beste hoofden van de eenheden,

Beste leden van Provinciale Staten van Overijssel, beste partners, beste hoofden van de eenheden, Openingswoord Commissaris van de Koningin drs. Ank Bijleveld- Schouten bij de start van het Statenjaar 2012-2013 op vrijdag 7 september 2012 op Kasteel Het Nijenhuis. Beste leden van Provinciale Staten

Nadere informatie

ProDemos. Het recht van dichtbij

ProDemos. Het recht van dichtbij ProDemos Het recht van dichtbij ProDemos zet zich in voor wederzijds begrip tussen de samenleving en de wereld van het recht. In onze projecten ervaren mensen het recht in de praktijk. Met een rechtbankbezoek

Nadere informatie

UITVOERINGSREGELING OP GROND VAN ARTIKEL 5, 6 EN 7 VAN DE VERORDENING RECHTSPOSITIE GEDEPUTEERDEN, STATEN- EN COMMISSIELEDEN PROVINCIE LIMBURG 2017.

UITVOERINGSREGELING OP GROND VAN ARTIKEL 5, 6 EN 7 VAN DE VERORDENING RECHTSPOSITIE GEDEPUTEERDEN, STATEN- EN COMMISSIELEDEN PROVINCIE LIMBURG 2017. UITVOERINGSREGELING OP GROND VAN ARTIKEL 5, 6 EN 7 VAN DE VERORDENING RECHTSPOSITIE GEDEPUTEERDEN, STATEN- EN COMMISSIELEDEN PROVINCIE LIMBURG 2017. 1. Staten- en commissieleden ontvangen op aanvraag een

Nadere informatie

Democratie verdient een feest

Democratie verdient een feest Democratie verdient een feest Prinsjesfestival viert het feest van de democratie. Met een boordevol programma omlijst dit meerdaagse festival Prinsjesdag. De activiteiten van dit feest werpen licht op

Nadere informatie

Openingswoord van CdK Ank Bijleveld-Schouten bij de bijeenkomst over burgerinitiatieven in Overijssel op 2 oktober 2013.

Openingswoord van CdK Ank Bijleveld-Schouten bij de bijeenkomst over burgerinitiatieven in Overijssel op 2 oktober 2013. Openingswoord van CdK Ank Bijleveld-Schouten bij de bijeenkomst over burgerinitiatieven in Overijssel op 2 oktober 2013. Dames en heren, Wat fijn dat u vandaag bij ons bent. Ik heet u hartelijk welkom

Nadere informatie

Lesmateriaal voor het (V)MBO

Lesmateriaal voor het (V)MBO Lesmateriaal voor het (V)MBO Binnenkort nemen uw leerlingen deel aan een Jongerengemeenteraad. Het project Jongerengemeenteraad laat jongeren in de leeftijd van 14 19 jaar zien hoe beleid tot stand komt

Nadere informatie

Wie bestuurt het land?

Wie bestuurt het land? Wie bestuurt het land? Nederland is een democratie. Een belangrijk kenmerk van een democratie is een parlement. In zo n parlement zitten mensen die door de bevolking zijn gekozen. Zij zitten namens een

Nadere informatie

Beleid onderzocht door provinciale rekenkamers. uitgave 18 maart 2015

Beleid onderzocht door provinciale rekenkamers. uitgave 18 maart 2015 Beleid onderzocht door provinciale rekenkamers uitgave 18 maart 2015 Voorwoord Provinciale rekenkamers vervullen een belangrijke rol. Zij zijn immers het instrument van en voor u als Statenleden. Het

Nadere informatie

Project Evaluatie Kindergemeenteraad De Wolden 2016

Project Evaluatie Kindergemeenteraad De Wolden 2016 Gemeenteraad Project Evaluatie Kindergemeenteraad De Wolden 2016 Evaluatie Kindergemeenteraad 12 mei 2016 Projectgroepleden: Douwe Oosterveen (Gb) (voorzitter) Karin Brouwer-Dekker (CDA) Suzan Flokstra-Beute

Nadere informatie

Je maakt kans op de hoofdprijs als jouw verslag blijk geeft van een origineel, inventief en kwalitatief goed onderzoek.

Je maakt kans op de hoofdprijs als jouw verslag blijk geeft van een origineel, inventief en kwalitatief goed onderzoek. De HAN Faculteit Techniek organiseert voor eindexamen leerlingen havo een profielwerkstukwedstrijd. Iedere havo scholier die tussen mei 2015 en maart 2016 een profielwerkstuk maakt voor het vak natuurkunde,

Nadere informatie

Huis voor democratie en rechtsstaat

Huis voor democratie en rechtsstaat Nr. Reg, Huis voor democratie en rechtsstaat jftaadsst j vsrg. d.d. voor t-o'^icosvinq' -jngsn.: in h. b&w om j,«aü 'icso in K b&w tër afu jening in h. bury. ter afdognlng 9rï^^RVC\ vrdqc-n raadslid f

Nadere informatie

VERKIEZINGSKRANT woensdag 20 maart 2019

VERKIEZINGSKRANT woensdag 20 maart 2019 VERKIEZINGSKRANT woensdag 20 maart 2019 GRONINGEN FRIESLAND DRENTHE NOORD-HOLLAND FLEVOLAND OVERIJSSEL ZUID-HOLLAND UTRECHT GELDERLAND NOORD-BRABANT ZEELAND LIMBURG PROVINCIALE STATENVERKIEZINGEN WATERSCHAPSVERKIEZINGEN

Nadere informatie

Dames en heren, Geachte heer Evering, Beste Jan, Van de overal in het pak en van het pluche in de Statenzaal weer in de trekker.

Dames en heren, Geachte heer Evering, Beste Jan, Van de overal in het pak en van het pluche in de Statenzaal weer in de trekker. Toespraak door Commissaris van de Koningin drs. Ank Bijleveld-Schouten bij het afscheid en onderscheiding van Statenlid Jan Evering op woensdag 12 december. Dames en heren, Geachte heer Evering, Beste

Nadere informatie

Wie bestuurt de provincie?

Wie bestuurt de provincie? Wie bestuurt de provincie? Nederland heeft twaalf provincies. En die provincies hebben allemaal hun eigen volksvertegenwoordigers en hun eigen bestuurders. De provincies staan tussen het Rijk en de gemeenten

Nadere informatie

Stap 3 Stellingen 01 02

Stap 3 Stellingen 01 02 Stap 3 Stellingen 01 NIET AKKOORD NEUTRAAL AKKOORD ALS IK MAG GAAN STEMMEN, HOOR IK PAS ECHT BIJ DE VOLWASSENEN. 01 IN EEN DEMOCRATIE HEBBEN ALLE BURGERS INSPRAAK DOORDAT ZE MOGEN GAAN STEMMEN. DAT IS

Nadere informatie

StemWijzer ook voor uw gemeente?

StemWijzer ook voor uw gemeente? StemWijzer ook voor uw gemeente? Gemeenteraadsverkiezingen 2014 Waarom een StemWijzer voor uw gemeente? De StemWijzer is bij uitstek hét middel om kiezers op een snelle en overzichtelijke manier inzicht

Nadere informatie

Wie bestuurt het waterschap?

Wie bestuurt het waterschap? Wie bestuurt het waterschap? 2 Nederland waterland. Rivieren, kanalen, sloten, beken, meren, grachten Nederland is er vol mee. Bovendien ligt Nederland aan de Noordzee. Al dat water in en om Nederland

Nadere informatie

Wie bestuurt het land?

Wie bestuurt het land? Wie bestuurt het land? 2 Nederland is een democratie. Een belangrijk kenmerk van een democratie is een parlement. In zo n parlement zitten mensen die door de bevolking zijn gekozen. Zij zitten namens een

Nadere informatie

Gemeenteraadsverkiezingen. Stem ook!

Gemeenteraadsverkiezingen. Stem ook! Gemeenteraadsverkiezingen Woensdag 19 maart GEMEENTERAADSverkiezingen Stem ook! Op woensdag 19 maart zijn de gemeenteraadsverkiezingen. Iedereen vanaf 18 jaar mag dan stemmen. Bepaal mee wie er in de gemeenteraad

Nadere informatie

verusse CIE Provinciale Staten van Overijssel

verusse CIE Provinciale Staten van Overijssel verusse CIE www.ovefijssel.nl Provinciale Staten van Overijssel Postadres Provincie Overijssel Postbus 10078 8000 GB Zwolle Telefoon 038 499 88 99 Telefax 038 425 75 20 Uwkenmerk Uw brief Onskenmerk Datum

Nadere informatie

Vergadering Provinciale Staten van Overijssel op woensdag 24 mei 2017

Vergadering Provinciale Staten van Overijssel op woensdag 24 mei 2017 BESLUITENLIJST Vergadering Provinciale Staten van Overijssel op woensdag 24 mei 2017 U kunt de Statenvoorstellen en ingezonden brieven via het Staten Informatie Systeem inzien op de website van de provincie

Nadere informatie

Haarlem Participatie Stad Tussen ideal en praktijk: Een training over de kernwaarden van Nederland

Haarlem Participatie Stad Tussen ideal en praktijk: Een training over de kernwaarden van Nederland Haarlem Participatie Stad Tussen ideal en praktijk: Een training over de kernwaarden van Nederland Een co-creatie van de Gemeente Haarlem en VluchtelingenWerk Noord-west Nederland Workshop Programma 1.

Nadere informatie

circulaire ōrf- ii inn ii ui ii mi DIV.STAN 0 5 DEC 2016 Ingekomen Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

circulaire ōrf- ii inn ii ui ii mi DIV.STAN 0 5 DEC 2016 Ingekomen Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Ingekomen 0 5 DEC 2016 Provincie Noord-Brabant Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties De commissaris van de Koning, gedeputeerde staten, provinciale staten, commissieleden, de griffier

Nadere informatie

Beeldverslag van het eerste krimpcafé XL

Beeldverslag van het eerste krimpcafé XL Uitnodiging Krimpcafé XL Krimp & Voorzieningen 21 maart 2013 Het Kennisnetwerk Krimp Noord-Nederland (KKNN) organiseert in 2013 op diverse locaties in Noord-Nederland de zogenaamde Krimpcafés XL, informatieve

Nadere informatie

Minister Plasterk, Voorzitter van de gemeenteraad van de toekomst, Leden van de gemeenteraad van de toekomst,

Minister Plasterk, Voorzitter van de gemeenteraad van de toekomst, Leden van de gemeenteraad van de toekomst, Toespraak bij het aanbieden van de Brief aan de Koning door de gemeenteraad van de toekomst aan minister Plasterk donderdag 13 maart 2014 in Den Haag. Minister Plasterk, Voorzitter van de gemeenteraad

Nadere informatie

Cursus Politiek Actief Bijeenkomst 1: Introductie, algemene staatsinrichting en verkiezingen

Cursus Politiek Actief Bijeenkomst 1: Introductie, algemene staatsinrichting en verkiezingen Ruimte voor beeld 21,6 x 8,7 cm Cursus Politiek Actief Bijeenkomst 1: Introductie, algemene staatsinrichting en verkiezingen Plan EU Eerste VN Dag voor het Meisje: 11 oktober ONE G7 Summit München juni

Nadere informatie

DRENTHE. Profielschets PvdA Statenlid. Inleiding. 1. Visie ideologie 2. Persoonlijke houding, inzet en competenties 3. Partijcultuur.

DRENTHE. Profielschets PvdA Statenlid. Inleiding. 1. Visie ideologie 2. Persoonlijke houding, inzet en competenties 3. Partijcultuur. Profielschets PvdA Statenlid Inleiding De in te stellen evaluatiecommissie zal dit profiel meetlat gebruiken bij de beoordeling van het functioneren van Statenleden. Minimaal tweemaal in een Statenperiode

Nadere informatie

BOL OPLEIDINGEN MAATSCHAPPELIJKE ZORG AVENTUS APELDOORN / DEVENTER / ZUTPHEN STUDIEWIJZER

BOL OPLEIDINGEN MAATSCHAPPELIJKE ZORG AVENTUS APELDOORN / DEVENTER / ZUTPHEN STUDIEWIJZER BOL OPLEIDINGEN MAATSCHAPPELIJKE ZORG AVENTUS APELDOORN / DEVENTER / ZUTPHEN STUDIEWIJZER BOL BURGERSCHAP POLITIEK-JURIDISCHE DIMENSIE basisfase Cohort 2017 e.v. kwartiel 3 INSTROOMVEREISTEN: Om aan deze

Nadere informatie

Ouderavond vwo 4 20 september 2016

Ouderavond vwo 4 20 september 2016 Ouderavond vwo 4 20 september 2016 Even voorstellen Marianne Dillen, conrector vwo Luc Rongen, coördinator vwo 4, adjunct 3 t/m 6 V4mb1 V4mb2 V4mb3 V4mb4 V4mb5 Toine Beijer Lennart Gielissen Agnes de Graaf

Nadere informatie

Meer vrouwen in de Provinciale Staten. Tips & tricks voor kandidatencommissies

Meer vrouwen in de Provinciale Staten. Tips & tricks voor kandidatencommissies Meer vrouwen in de Provinciale Staten Tips & tricks voor kandidatencommissies Hoe vind je vrouwen voor de Provinciale Staten, en hoe houd je ze vast? In 1917 kregen vrouwen passief kiesrecht, en twee jaar

Nadere informatie

ProDemos biedt: Rondleidingen over het Binnenhof (ook in de Eerste Kamer, Tweede Kamer en de Ridderzaal)

ProDemos biedt: Rondleidingen over het Binnenhof (ook in de Eerste Kamer, Tweede Kamer en de Ridderzaal) ProDemos is het Huis voor democratie en rechtsstaat. ProDemos legt uit wat de spelregels zijn van de democratie en de rechtsstaat en laat zien wat je zelf kunt doen om invloed uit te oefenen in de gemeente,

Nadere informatie