Drie spanningen bij de aanpak van huiselijk geweld

Transcriptie

1 Drie spanningen bij de aanpak van huiselijk geweld Workshop, 17 november 2008 Landelijk congres, Nieuwegein Sietske Dijkstra i.s.m. Wil Verhoeven Lectoraat vrouwenopvang en huiselijk geweld, Avans Groei Zoveel wordt bij het winnen ook verloren Bewustwording Aanpak geweld is een zaak van veel professionals Overdoen van discussies, wiel uitvinden Gebrek aan overzicht Druk, druk Middel wordt doel Afstemming en samenwerking als probleem 1

2 Welkom en opbouw Wie bent u en wie zijn wij? Typering van drie spanningen en hun effect Instellingsdenken Hiërarchie in deskundigheid Oppervlakte- en dieptestructuur Opdracht: richtingaanwijzers en oplossingen 25 minuten Plenaire terugkoppeling en samenvatting Wie bent u Wie van u werkt in de praktijk van de aanpak van geweld? Wie houdt zich bezig met beleid? Wie met onderzoek? Welke sectoren? Vrouwenopvang, BJZ, maatschappelijke opvang, maatschappelijk werk, reclassering, ggz, gemeente, overheid Welke functies? Uitvoering, staffunctie 2

3 Wil Verhoeven Wie zijn wij? Sietske Dijkstra Lectoraat vrouwenopvang en huiselijk geweld Avans Hogeschool, initiatief van Valkenhorst, centrum voor opvang en begeleiding van mishandelde vrouwen en kinderen Kenniskring Onderzoek naar verstandelijke beperking Professioneel handelen bij eg Kenmerken en hulpbehoeften van kinderen in de opvang Mannen in/en de opvang 3

4 1 Onderzoek Lectoraat opvang en hg Valkenhorst en Avans Driejarige Programma: Wat doet (en laat) een goede professional bij de aanpak van hg? Onderwijs (Aankomende professionals) Werkveld (professionals) 4

5 Spanningen in de aanpak Splitsingen tussen: Partnergeweld en kindermishandeling Plegers, slachtoffers en getuigen Ouderschap en partnerschap Belangen van kinderen en ouders Soorten en waardering deskundigheid Belangen in en tussen instellingen Beleid, onderzoek en praktijk Instellingsdenken Kern: wij zijn beter, wij doen het zelf Te weinig deuren en vensters: isolement Onwetendheid en onbekendheid Geen geïntegreerde aanpak (verstarring, details) Onvoldoende (gebruik van) vitale kennis Verdubbeling van structuur in plaats van opheffen 5

6 Hiërarchie in deskundigheid Kern: Splitsing in disciplines en werksoorten en losgeknipte vakgebieden Statusverschillen, verschillen in opleiding, in focus, cliënten (contra-indicaties) en in tijd Achterstallig onderhoud,verouderde vakkennis en koudwatervrees Onderzoek overdoen, verdeeldheid en gefragmenteerde blikken Macht en onmacht van de evidence base Oppervlakte en dieptestructuur Kern: Beheersen boven begrijpen Cooper (2005): surface and depth Een hulpverlener komt en gaat.. Dijkstra (2005): Accent op beheersing en materiële aspecten: nieuwe functies en instellingen verwaarlozing van: Toerusting professionals en methodische vertaling: vakbekwaamheid Borging van kwaliteit van professioneel handelen Verdieping vakinhoud 6

7 Posities bij geweld Perspectieven van: Getuigen, slachtoffers en plegers Kinderen, vrouwen en mannen Professionals Posities van het hele familiesysteem plaatsen in hun context, ontwikkeling en in de tijd Preventie van overdracht: eerder passende ondersteuning of hulp verlenen Wat doet een goede professional Dijkstra, 2008 Kwaliteit Vakbekwaamheid + (voor) opleiding Zorgvuldigheid Professioneel Handelen Instrumenten Snelheid Voorwaarden. Eisen Vakinhoud Teambespreking/Intervisie Analyse Diagnose Reflectie en Herstel Regels/ Meldcode Protocol Competenties Tijd 7

8 Wat doet een goede professional Strijd om kwaliteit: eisen van zorgvuldigheid en snelheid drukken op contact(mogelijkheden) in primair proces Nadruk op beheersing en eisen Weinig aandacht voor beschouwing, analyse, verdieping vakinhoud, borging van scholing en ervaring Opdracht We stellen drie groepen samen die oplossingsrichtingen bedenken voor het doorbreken van: 1. instellingsdenken 2. hiërarchie in deskundigheid 3. oppervlakte- en dieptestructuur Wat is er nodig (op welk niveau) en hoe kun je dat bereiken? 8

9 Terugkoppeling Woordvoerders drie groepen Een mindmap??? Deelnemers schrijven adres op Oplossingsrichtingen 1 Meer out of the box Meer noodzaak erkennen van samenwerken aan geïntegreeerde benadering: niemand heeft de wijsheid in pacht of die integratie in huis Hoe meer ervaring, des meer vooroordelen smelten In contact treden met de doelgroep Warme overdracht als standaard 9

10 Oplossingsrichtingen 2 Meer bewustzijn van kwaliteit en van elkaars positie (werkbezoek, werkstage) Meer ontwikkeling van visie en dit doortrekken naar methodisch handelen Meer aandacht voor een basismethodiek en werkzame bestanddelen Nemen en leggen van verantwoordelijkheid en verhelderen probleemeigenaarschap Verstevigen samenwerking vanuit kwaliteit en borging professioneel handelen Conclusies Het belangrijkste huiswerk is voor jezelf, je eigen instelling, je eigen sector/discipline Meer en methodisch leren van ervaringen en van casuïstiek Meer kennisdeling en gebruik van actuele kennis in het professionele handelen Verbeteren en centraal stellen van de cliëntgerichtheid als leidend principe (niet de instelling, de deskundigheid, het protocol) Meer werk maken van aannamebeleid, inwerken nieuwe collega s en van borging van de kwaliteit van het professionele handelen 10

11 Referenties Bring in the family. Huiselijk geweld, vrouwenopvang en (aankomende) professionals nader beschouwd, lectorale rede, Thieme, Breda, juni Geweld en Veerkracht in gezinnen. Over posities, professionals en preventie van overdracht, Van Arkel, Utrecht, Judith Herzberg, Beemdgras (1968) GROEI Zo veel wordt bij het winnen ook verloren lerend liefdes heel te houden vergeet je hoe ze horen. Eerlijkheid, in volle bloei bij de geboorte, ontrijpt bij het volwassen worden tot een knop. (Winnicott) O rare makreel die je bent schreef je een keer en kijk eens wat er is gebeurd makreel niet meer. Groei, wat zullen we met je doen we kunnen je niet snoeien het beste is misschien alweer niet mee bemoeien. Tenslotte kraakt toch elk bestaan zich een bestaan door de bestaande lagen. En bonen doppen zelfs hun eigen boontjes. 11