SECTORAAL BEROEPSPROFIEL

Transcriptie

1 SECTORAAL BEROEPSPROFIEL POLYVALENT MECANICIEN VRACHTWAGENS Datum uitgave: februari 2011 ASBL EDUCAM VZW Avenue J. Bordetlaan 164, Bruxelles 1140 Brussel T F

2 Polyvalent mecanicien Vrachtwagens Situering van het beroep In de sector van vrachtwagens (> 3,5 T) worden drie beroepen onderscheiden, zoals onderstaand schema illustreert. De onderhoudsmecanicien vrachtwagens vormt het ingangsniveau. Er is een overlap tussen de taken van de polyvalent mecanicien vrachtwagens en de taken van de onderhouds- en vrachtwagendiagnosetechnicus Conform de regels inzake veiligheid, hygiëne en milieubescherming verzorgt de polyvalent mecanicien vrachtwagens het onderhoud en complexe mechanische herstellingen van vrachtwagens. Naargelang de organisatiewijze en de arbeidsomgeving in het bedrijf kan hij gespecialiseerd zijn in een type interventie of in een merk. Bij de organisatie van het werk moet de wet betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk (Codex Titel 1, Hoofdstuk 3, Afdeling 3, Artikel 21) steeds in acht genomen worden. Taken en competenties Naast de taken van de onderhoudsmecanicien vrachtwagen (zie de inhoud van dit beroepsprofiel) kan hij zelfstandig de onderstaande taken uitvoeren op basis van de voorschriften van de constructeur en de richtlijnen van zijn hiërarchie en met respect voor de veiligheidsmaatregelen en de maatregelen ter bescherming van het milieu: Verrichten van periodieke controles en vervangingen die voorzien zijn in het kader van alle types (preventieve en reactieve) onderhouds- en herstelbeurten, wat veronderstelt kunnen: - Verrichten van alle noodzakelijke vervangingen en afstellingen - Verhelpen van vastgestelde problemen - Uitvoeren van de controles en herstellingen aan de remmen in kader van het groot onderhoud - Testen uitlaatgasemissiesystemen en AdBlue 1

3 Stellen van een logische en efficiënte diagnose op basis van de waargenomen storingen door te kijken, te proberen, te meten en diagnose- en controletoestellen te gebruiken (multimeters, ampèremeterklemmen, manometers, uitlaatgastesters enz.), wat veronderstelt kunnen: - Gebruiken van test- en diagnosetoestellen, uitlezen van foutcodes en gebruiken van alle functies van het toestel - Zoeken en verhelpen van een storing in een mechanisch of een hydraulisch systeem of in een elektrische kring. Hij kan een mechanische storing onderscheiden van een elektrische of een elektronische storing - Interpreteren van meetresultaten op basis van gegevens van de constructeur of beschikbare technische informatie - Kunnen omschrijven van de uitgevoerde werkzaamheden in een technisch verslag Herstellen, afstellen en vervangen van eenvoudige en complexe mechanische, elektrische en hydraulische componenten van de vrachtwagen wat veronderstelt: - Kunnen werken aan eenvoudige en complexe componenten, gehelen en subgehelen van vrachtwagens (versnellingsbak, motor, remsysteem, aandrijving, ophanging, hulpsystemen...) - Demonteren en monteren van meer complexe componenten (versnellingsbak, motor, remsysteem...) - Afstellen van componenten zoals de koppeling, remmen... na de herstelling/vervanging - Uitvoeren van de uitlijning van de wielen en assen Uitvoeren onderhoudswerken en herstellingen aan klimaatbeheersingssystemen, wat veronderstelt: - Kunnen werken met het aircovulapparaat - Indien nodig, in het bezit zijn van een certificaat om gefluoreerde koudemiddelen uit klimaatbeheersingssystemen in sommige motorvoertuigen te mogen recupereren Uitvoeren van proefritten in kader van zowel onderhouds-als herstelbeurten wat veronderstelt: - Met het voertuig kunnen rijden Zorgvuldig inbouwen van allerlei soorten toebehoren, zoals eenvoudige audiosystemen, eenvoudige navigatiesystemen, trekhaken met inbegrip van het inbouwen van extra stuureenheden ter bescherming van kringen, alarmsystemen, parkeerhulpsystemen, allerlei accessoires (lampen, microgolfoven in de kabine, koffiezetapparaat...) wat veronderstelt: - Begrijpen en nauwkeurig kunnen toepassen van montagerichtlijnen - Kunnen verrichten van noodzakelijke aanpassingen, met inbegrip van de eventuele noodzakelijke parametrering met het diagnosetoestel 2

4 Inbouwen, ijken en herstellen tachograaf en snelheidsbegrenzers wat veronderstelt: - In het bezit zijn van een erkend certificaat indien het werken aan de tachograaf en begrenzers deel uitmaken van het takenpakket - Kennis hebben van de werking van zowel digitale als analoge tachografen Uitvoeren van depannages wat veronderstelt: - Kennis van de procedures en afspraken mbt depannages - Op een efficiënte manier komen tot een diagnose en uitvoeren van reparaties op de weg (indien mogelijk) wat veronderstelt dat men een goede inschatting kan maken of het takelen van het voertuig naar een garage noodzakelijk is Opstellen van een volledig en nauwkeurig verslag van zijn interventies, wat veronderstelt: - Verzamelen van noodzakelijke informatie voor klanten - Plannen van noodzakelijke werkzaamheden Ontwikkelen van communicatie met klanten om hun klachten beter te kunnen begrijpen en identificeren. Noot: de contacten met klanten zijn voornamelijk van technische aard Kennis en vaardigheden a. Algemene vereiste kennis en vaardigheden Bereid zijn om permanent bij te leren teneinde de evoluties binnen de sector op te kunnen volgen, het beroep optimaal te kunnen blijven uitoefenen en te evolueren binnen het beroep. Werken onder tijdsdruk omwille van de specifieke context en het specifieke doelpubliek binnen de vrachtwagen, autobus-en car sector. Samenwerken en duidelijk communiceren met collega s in kader van de uit te voeren en/of uitgevoerde werken. Veilig werken: gebruik van de beschermingsmiddelen (bril, handschoenen, veiligheidsschoenen...), stuurcabine volledig kantelen, kennis van de veiligheidsvoorschriften... PC-vaardigheid op basisniveau om opzoekingen te doen (vb.: voor garanties), de remtestbank te kunnen gebruiken, afprinten resultaten... - Taal: 3

5 - Werktaal: begrijpen, kunnen spreken en schrijven - Basiskennis technische termen: Engels, Frans, Duits - Begrijpen van de instructies van de constructeur - Kunnen lezen en interpreteren van de werkfiche/werkkaart - Wiskunde: kunnen rekenen (vier basisbewerkingen), kennen metrisch stelsel - Natuurkunde: druk, warmte, krachten, arbeid, vermogen en de bijbehorende eenheden begrijpen - Milieubescherming: verwijderen en sorteren van afval conform de geldende procedures - Arbeidsorganisatie: respect voor de voorschriften, communicatie met de hiërarchie, planning van de interventies - Ergonomie: kennen en vermijden van houdingen en bewegingen die tot traumatismen kunnen leiden b. Specifieke kennis en vaardigheden b.1 Vereist - Kennis van de componenten van een vrachtwagen en hun werking (grondig): motor, overbrenging, remsysteem, stuurinrichting, ophanging, veiligheids- en comfortsystemen met onder meer het klimaatbeheersingssysteem - Elektriciteit (grondig): stroom, spanning, weerstand en bijbehorende eenheden, de wet van Ohm en de andere voorname wetten en formules van de elektriciteit, het magnetisme, de werking van elektrische en elektronische componenten, het beheersen van multiplexnetwerken, reparatietechnieken, schemalezen - Toegepaste basiselektronica: kunnen werken met een informaticatool en alle functies van diagnosetoestellen - Werking van alle boordsystemen kennen - Detectiemethoden voor eenvoudige en complexe elektrische storingen: meten van spanning, stroom en weerstand met een multimeter en een ampèremeterklem - Wetgeving en richtlijnen in verband met vrachtwagens - Verwarmings- en lastechnieken: met de lasbrander, met het halfautomatisch toestel - Metaalbewerkingstechnieken: vijlen, boren, tappen, draad trekken - Weerstand van materialen: buiging, torsie, afschuiving - Hydraulica en pneumatica: vloeistofdrukken, pompwerking, actuatoren en kleppen - Kennen van de richtlijnen van de constructeur over de voertuigen - Kunnen herkennen van ADR signalisatie en symbolen in functie van de veiligheid van de installatie(s) op het voertuig - Wettelijke richtlijnen over de tachograaf en begrenzers kennen 4

6 - Werking van klimaatbeheersingssystemen b.2 Te verwerven - Technische terminologie in de taal van de constructeur - Technische specificiteiten van sommige modellen en merken - Technische en electronische evoluties binnen de sector Gereedschap en materieel - Alle gereedschap en materieel dat de onderhoudsmecanicien gebruikt - Alle specifieke noodzakelijke gereedschap voor het demonteren, volledig reviseren en monteren van voornamelijk mechanische gehelen, zowel eenvoudige als complexe - Oscilloscoop - Aircovulapparaat - Uitlijnapparaat voor de assen - Materiaal en toestellen voor het ijken van de tachograaf en begrenzers Overzicht van functies die kunnen worden opgenomen - pechverhelper langs de weg voor vrachtwagens - motor- en afsteltechnicus - hoofd mechanicawerkplaats - revisiemecanicien mechanische en hydraulische gehelen - onderhoudsmecanicien vrachtwagens en autobus- en car - fastfitter-mecanicien - bandenmonteur - takelaar-berger 5