Beleidsnota peilbesluiten

Transcriptie

1 Beleidsnota peilbesluiten Een nieuwe basis voor peilbesluiten Hoogheemraadschap van Delfland Sector Beleid en Onderzoek / team Waterhuishouding 27 september 2007 v2

2 Beleidsnota peilbesluiten Een nieuwe basis voor peilbesluiten

3 INHOUD VOORWOORD 3 1 INLEIDING Wat is een peilbesluit Waarom deze beleidsnota? Doel beleidsnota peilbesluiten Houdbaarheid beleidsnota peilbesluiten Leeswijzer 5 2 SAMENVATTING BELEIDSUITGANGSPUNTEN EN WERKAFSPRAKEN Beleidsuitgangspunten Werkafspraken 9 3 KADER: WAAR MOET EEN PEILBESLUIT REKENING MEE HOUDEN Juridisch kader Beleidskader Ruimtelijk beleid Nationaal niveau Provinciaal niveau Gemeentelijk en regionaal niveau Peilbesluit en verwachte ruimtelijke ontwikkelingen Waterbeleid Europees niveau Nationaal niveau Provinciaal niveau Gemeentelijk niveau Beleid Hoogheemraadschap van Delfland Peilbesluit en GGOR Peilbesluit en gebiedsgericht werken Peilbesluit en water-ruimtelijke ordening Overig relevant beleid Natura Archeologie Ander relevant beleid 21 4 INHOUDELIJKE UITGANGSPUNTEN PEILBESLUITEN Houdbaarheid peilbesluit Relatie tussen peil en waterkwantiteit en -kwaliteit Flexibel peilbeheer Flexibel peilbeheer in peilbesluiten Stappenplan voor afweging flexibel peil Drooglegging en beleidsuitgangspunten Verandering oppervlaktewaterpeilen Verband met bodemdaling / historisch peilverloop Schade bij peilveranderingen Peilverlaging en functieverandering Peilverlaging en bergingstekort Peilveranderingen in veengebied 33 Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. 1

4 4.5.6 Gefaseerd instellen oppervlaktewaterpeilen Waterkwaliteit en ecologie Versnippering Afwijkende peilen Vergunningverlening voor gebieden met afwijkende peilen Hoe om te gaan met bestaande peilafwijkingen? Interimpeilen 40 5 EXTERNE AFSTEMMING, AFWEGINGSKADER EN VORM TOELICHTING Afstemming met externe partijen Afwegingskader Uniforme aanpak van peilbesluiten 47 COLOFON 50 BIJLAGEN 1. Begrippenlijst 2. Peilbeheer: flexibel, dynamisch, operationeel 3. Stappenplan afweging flexibel peilbeheer 4. Afwijkende peilen, overname kunstwerken 5. Verkort werkproces voor peilbesluiten 6. Standaard peilbesluit en standaard toelichting Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. 2

5 VOORWOORD Algemeen De Beleidsnota Peilbesluiten is een uitwerking van Delflands Waterbeheersplan (WBP) Het doel van de Beleidsnota Peilbesluiten is het vastleggen en uitwerken van beleid en regelgeving voor het opstellen en uitvoeren van peilbesluiten in Delfland. Proces Uitgangspunt bij het opstellen van deze nota is dat de beleidsregels realistisch en toepasbaar moeten zijn. Dit is in het belang van de betrokkenen binnen Delfland en van externe partijen, in het bijzonder gemeenten, terreinbeheerders en belangenorganisaties. Om de acceptatie door belanghebbenden te bereiken, is deze beleidsnota tot stand gekomen via het volgende proces: externe partijen zijn betrokken door middel van een workshop waarin hun ervaringen met peilbesluiten zijn geëvalueerd en hun wensen zijn geïnventariseerd. Hiervan is een afzonderlijke evaluatienota opgesteld; specifieke deelonderwerpen, zoals drooglegging in stedelijk gebied, zijn met gemeenten besproken; om inhoudelijke en beleidsmatige inbedding te verkrijgen, zijn binnen Delfland een ambtelijke projectgroep en drie studiegroepen geformeerd rondom een aantal thema s; voor het opstellen van de beleidsnota is een plan van aanpak opgesteld en besproken in het dagelijks bestuur; het dagelijks en algemeen bestuur van Delfland is in een vroeg stadium betrokken door middel van een uitgangspuntennota ; mogelijke discussiepunten zijn in een vroeg stadium duidelijk en bespreekbaar gemaakt. de ontwerpbeleidsnota is, nadat deze is vastgesteld door het dagelijks bestuur, ter inzage gelegd; externe partijen en de omliggende waterschappen zijn uitgenodigd om tijdens workshops hun mening te geven over het concept; het eindproduct is vastgesteld door het algemeen bestuur: de Verenigde Vergadering. Naast deze nota is een implementatienota opgesteld, waarin de consequenties voor de interne organisatie van Delfland zijn weergegeven. Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. 3

6 1 INLEIDING 1.1 Wat is een peilbesluit In peilbesluiten wordt het oppervlaktewaterpeil en het peilbeheer vastgelegd op basis van een brede afweging van alle belangen in relatie tot het oppervlakte- en grondwater. Het oppervlaktewaterpeil wordt afgestemd op de aanwezige (of op korte termijn te verwachten) functies, rekening houdend met alle waterhuishoudkundige aspecten zoals waterkwaliteit, waterkwantiteit en waterkeringen. Deze brede afweging maakt het noodzakelijk bij het opstellen van peilbesluiten veel aandacht te besteden aan het totstandkomingproces binnen het waterschap en met verschillende organisaties en instellingen buiten het waterschap. De integraliteit van deze aanpak is de kracht van het peilbesluit. Het doel van een peilbesluit is het vastleggen van het peil dat zo goed mogelijk voldoet aan de functies binnen een gebied (ook de waterfuncties). Een goedgekeurd peilbesluit biedt aan belanghebbenden duidelijkheid en rechtszekerheid. Het vastgestelde peil biedt een referentieniveau voor onder andere: het op de juiste afmetingen aanleggen en onderhouden (krozen en baggeren) van watergangen; het opstellen van vergunningen voor werken in, onder, over of door watergangen; het voeren van de diepteschouw van alle watergangen. Een peilbesluit document is een bestuurlijk document, bestaande uit drie onderdelen. 1. Een besluit (dictum) van het algemeen bestuur, de Verenigde Vergadering, met een opgave van de te handhaven peilen in het gebied waarop het peilbesluit betrekking heeft. Het besluit vermeldt welke procedure gevolgd is, wanneer en op welke grond inspraak mogelijk is geweest, wie inspraak heeft gepleegd en hoe met die inspraak is omgegaan. Verder een tabel met de benaming van de peilgebieden, het bijbehorende peil en de plaats van de peilschalen waar die peilen afgelezen kunnen worden. Tot slot worden aanvullende voorwaarden vermeld, zoals het moment van inwerkingtreding en de periode(n) waarvoor de vermelde waterpeilen zullen gelden (bijvoorbeeld zomer- en winterpeil). 2. Een kaart met daarop aangegeven de begrenzing van het peilgebied, de te handhaven peilen, de plaats van de peilschalen (waar het peil af te lezen is) en een indicatie van de locaties van afwijkende peilen. Voor de oriëntatie worden ook het watersysteem en de topografie weergegeven. 3. Een toelichting op het peilbesluit. Hierin zijn opgenomen de inventarisaties van het watersysteem, de bodemopbouw en het grondgebruik (functies ruimtelijke ordening), de gewenste ontwikkelingen daarvan en de belangenafweging met een peilenvoorstel en een effectenprognose. Als beheerder van het oppervlaktewater is het Delfland volgens de wet op de Waterhuishouding (artikel 16) verplicht peilbesluiten vast te stellen. Vervolgens wordt het vastgestelde peilbesluit ter goedkeuring aangeboden aan Gedeputeerde Staten. Het peilbesluit geldt voor Delfland als een inspanningsverplichting. 1.2 Waarom deze beleidsnota? Aanleiding tot het opstellen van de beleidsnota is drieledig. 1. Het thans geformuleerde beleid ten aanzien van peilbesluiten is deels verouderd, versnipperd en slecht toegankelijk. 2. Het mede ordenend principe van water moet een volwaardige plaats krijgen in peilbesluiten. Het nieuwe waterbeleid (Europese Kaderrichtlijn Water (KRW), Waterbeheer 21ste eeuw) maken een heroverweging noodzakelijk van de huidige totstandkoming, inhoud en afwegingen van peilbesluiten. Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. 4

7 3. De afwegingen in relatie tot de gebruiksfuncties van het gebied moeten helder en duidelijker zijn. Het afwegingskader moet daarom uniforme en vastgestelde beleidslijnen bevatten die ook geaccepteerd worden door externe partijen (de functies). Voor een betere vormgeving van punt 3 zijn bij de voorbereiding van deze beleidsnota ervaringen met peilbesluiten geïnventariseerd, zowel binnen Delfland als bij externe partijen (gemeenten, terreinbeheerders en belangenorganisaties). De inventarisatie is omschreven in een aparte nota. 1.3 Doel beleidsnota peilbesluiten De Beleidsnota Peilbesluiten en Peilbeheer is een uitwerking van Delflands Waterbeheersplan (WBP) Het doel van de Beleidsnota Peilbesluiten is het uitwerken en vastleggen van beleid en regelgeving voor het opstellen en uitvoeren van peilbesluiten in Delfland. Het resultaat moet zijn dat het vaststellen van een peilbesluit door het bestuur van Delfland in de toekomst op een uniforme en transparantere wijze zal verlopen. Door een duidelijke structuur kan tijdswinst geboekt worden. Met deze beleidsnota, vastgesteld door de Verenigde vergadering (het algemeen bestuur), kan bij een voorstel voor een vast te stellen peilbesluit volstaan worden met een verwijzing naar het vastgestelde beleid in de beleidsnota, aangevuld met een Toelichting op gebiedsspecifieke gegevens en afwegingen. De leesbaarheid van de peilbesluiten en Toelichting zal hierdoor verhoogd worden. 1.4 Houdbaarheid beleidsnota peilbesluiten Deze Beleidsnota biedt een basis voor het opstellen van peilbesluiten. De dagelijkse praktijk is vastgelegd, maar ook zijn er nieuwe lijnen uitgezet. De komende jaren zullen nieuwe ontwikkelingen op verschillende terreinen ongetwijfeld leiden tot bijstelling van deze nota, zowel wat betreft de inhoud als het totstandkomingsproces. Voorgesteld wordt om deze nota over 3 jaar te evalueren en indien nodig te herzien. In deze nota is zoveel mogelijk geanticipeerd op nieuw te ontwikkelen beleid. Indien beleidsveranderingen daartoe aanleiding geven, zal de nota eerder bijgesteld worden. 1.5 Leeswijzer Het beleid zoals dat in de volgende hoofdstukken wordt uitgewerkt, is in de hoofdstukken 3, 4 en 5 vastgelegd in beleidsuitgangspunten en werkafspraken, weergegeven in een kader: Beleidsuitgangspunten en werkafspraken worden in dit formaat weergegeven. Hoofdstuk 2 geeft een samenvatting van werkafspraken en beleidsuitgangspunten. Hoofdstuk 3 geeft de kaders vanuit de Ruimtelijke Ordening en waterbeleid waarbinnen peilbesluiten opgesteld worden. Hoofdstuk 4 gaat nader in op inhoudelijke uitgangspunten t.a.v. flexibel peilbeheer, drooglegging, afwijkende peilen, waterkwaliteit en ecologie, versnippering en peilveranderingen. In het laatste hoofdstuk wordt een nieuwe inhoudopbouw van de peilbesluiten toegelicht. De Toelichting wordt gesplitst in een inventarisatiedeel en een afwegingsdeel. In bijlage 1 is een begrippenlijst opgenomen. Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. 5

8 Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. 6

9 2 SAMENVATTING BELEIDSUITGANGSPUNTEN EN WERKAFSPRAKEN De beleidsuitgangspunten en werkafspraken zoals die in hoofdstuk 3 en 4 besproken zullen worden zijn samengevat in dit hoofdstuk. 2.1 Beleidsuitgangspunten 1. Bij de afweging van het peilenvoorstel wordt rekening gehouden met de ruimtelijke ontwikkelingen zoals die verwacht worden in de komende 5 jaar tenzij in overleg met de gemeente een langere termijn afgesproken wordt(zie paragraaf 3.3.4). 2. Per peilbesluit wordt, vooruitlopend op vaststelling van het Stroomgebiedbeheerplan (Kaderrichtlijn Water) geanticipeerd op de te verwachten waterkwaliteitsmaatregelen (zie paragraaf 3.4.1). 3. Flexibel peilbeheer wordt in elk gebied afgewogen als bijdrage aan waterkwaliteits- en waterkwantiteits-doelstellingen van dat gebied. (zie paragraaf 4.3.1). 4. In alle peilgebieden worden de nieuwe beleidsuitgangspunten voor drooglegging van Delfland gehanteerd. Wanneer dit leidt tot peilverandering bij gras- en bouwland, geldt dat daarbij geen onaanvaardbare schade voor de bedrijfsvoering mag ontstaan (zie paragraaf 4.4). 5. Peilaanpassing (het volgen van maaivelddaling) wordt niet toegepast tenzij de functie daarvan nadelige effecten ondervindt). (zie paragraaf 4.5.1). 6. Peilverlaging die verder gaat dan peilaanpassing met als doel het bereiken van een grotere drooglegging dan volgens Delflands beleidsuitgangspunten voor drooglegging, wordt in principe niet toegepast (zie paragraaf 4.5.1). 7. Wanneer met peilaanpassing de maaivelddaling gevolgd wordt om een bepaalde drooglegging te handhaven, behoort de mogelijke schade als gevolg van de peilaanpassing tot een normaal maatschappelijk risico. Delfland kan voor dergelijke schaden niet aansprakelijk gesteld worden (zie paragraaf 4.5.2). 8. Bij te verwachten schade als gevolg van peilverandering, anders dan peilaanpassing, zal Delfland op voorhand onderzoek plegen en de belanghebbende actief informeren (zie paragraaf 4.5.2). 9. Bij functieverandering is het handhaven van het oorspronkelijke peil uitgangspunt in de watertoets (zie paragraaf 4.5.3). 10. Peilverlaging voor het bereiken van meer waterberging wordt niet toegepast. (zie paragraaf 4.5.3) 11. Aspecten met betrekking tot waterkwaliteit en ecologie hebben een duidelijke plaats in de afweging van het peilbesluit via een op te stellen waterkwaliteitswens (zie paragraaf 4.6). 12. Versnippering van peilgebieden wordt tegengegaan in het belang van een efficiënt peilbeheer en verbetering van waterkwaliteit en ecologie tenzij argumenten zoals vasthouden van water en /of natuureisen pleiten voor (behoud van) scheiding van peilgebieden. Samenvoeging van peilgebieden wordt bevorderd tot zo groot mogelijke eenheden tenzij argumenten zoals economische of beheertechnische belangen pleiten voor het tegendeel (zie paragraaf 4.7). 13. Handhaving of instelling en beheer van afwijkende peilen wordt afgewogen aan de hand van de beslisboom voor afwijkende peilen tenzij en dit geldt alleen voor te herpolderen of recent herpolderde gebieden - de uitgangspunten voor herpolderen en voor reglementaire overdracht van onderhoudstaken leiden tot een andere afweging (zie paragraaf 4.8.1). Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. 7

10 2.2 Werkafspraken 1. Voor elk peilbesluit wordt in de Toelichting kort aangegeven in hoeverre de beleidslijnen op het gebied van water en ruimtelijke ordening relevant zijn en hoe deze doorwerken in een wens ten aanzien van oppervlaktewaterpeil en peilbeheer (zie paragraaf 3.2). 2. Voor elk peilbesluit wordt, in overleg met de (gemeentelijke) afdeling Ruimtelijke Ordening, de actuele situatie betreffende ruimtelijke ontwikkelingen binnen de gemeente in beeld gebracht en vertaald naar eventuele gevolgen voor het peilbesluit. (zie paragraaf 3.3). 3. Het Nationaal Bestuursakkoord Water werkt via uitwerkingen op provinciaal en waterschapsniveau door in de peilbesluiten. Nieuwe ontwikkelingen in het nationale beleid worden als trends meegewogen (zie paragraaf 3.4.2). 4. Zodra het Beleidsplan Groen, Water en Milieu en de herziene Nota Uitwerking Peilbeheer (NUP) vigerend zijn, wordt waar nodig deze beleidsnota daarop aangepast. Vooralsnog wordt bij het opstellen van peilbesluiten rekening gehouden met de ingezette trends (zie paragraaf 3.4.3). 5. Voor de actuele en de te verwachten verbanden tussen de waterpeilen en riolering wordt overleg gevoerd met de rioleringverantwoordelijke afdeling van gemeenten (zie paragraaf 3.4.4). 6. Voor elk peilbesluit wordt geïnventariseerd in hoeverre Natura 2000 consequenties heeft voor het op te stellen peilbesluit en het peilbeheer 7. Bij het opstellen van de peilbesluiten worden de belanghebbenden actief betrokken (zie paragraaf 5.1). 8. De toelichting wordt op een uniforme wijze ingevuld via een standaard inhoudsopgave (zie paragraaf 5.3). Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. 8

11 Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. 9

12 3 KADER: WAAR MOET EEN PEILBESLUIT REKENING MEE HOUDEN 3.1 Juridisch kader Volgens de Verordening Waterhuishouding Zuid-Holland (VWZH) dient een peilbesluit elke 10 jaar herzien te worden. Het algemeen bestuur van Delfland stelt het peilbesluit vast op grond van de VWZH. Het voorstel voor een peilbesluit komt tot stand na een uitgebreide procedure waarin iedereen op meerdere momenten de gelegenheid wordt gegeven om inspraak te hebben. Een peilbesluit dient binnen vier weken na vaststelling door het algemeen bestuur van het waterschap ter goedkeuring te worden voorgelegd aan Gedeputeerde Staten. Gedeputeerde Staten beslissen binnen 13 weken of goedkeuring verleend wordt. Zij kunnen hun beslissing met ten hoogste 13 weken verdagen. De goedkeuring kan slechts worden onthouden wegens strijdigheid met het recht of het algemeen belang. Daartoe wordt het peilbesluit onder meer getoetst aan rechtmatigheid, eenduidigheid, rechtszekerheid, of het zelfstandige leesbaar is, consistentie met geldend overheidsbeleid, openbaarheid van de besluitvorming, zorgvuldigheid in belangenafweging en motivatie van het besluit. Het provinciale toetsingskader is vastgelegd in de Nota Uitwerking Peilbeheer (NUP), die door Delfland als uitgangspunt wordt genomen. De goedkeuring van de peilbesluiten door Gedeputeerde Staten is geregeld in het Delflands Reglement. Tegen het goedkeuringsbesluit staat voor belanghebbenden de mogelijkheid van beroep open bij de Arrondissementsrechtbank, sector bestuursrechtspraak. 3.2 Beleidskader Bij het opstellen van peilbesluiten moet rekening gehouden worden met beleid zoals dat op verschillende bestuursniveaus geformuleerd is. In het resterende deel van dit hoofdstuk wordt het relevante beleid kort beschreven; aangegeven is hoe dat beleid doorwerkt op de individuele peilbesluiten en het peilbeheer. In de Toelichting bij de peilbesluiten zal voortaan naar dit hoofdstuk verwezen worden voor achtergrondinformatie over bepaalde beleidslijnen. Alleen de informatie die van belang is voor de individualiteit van het betreffende peilbesluit zal dan nog in de toelichting beschreven worden. Verwacht wordt dat de omvang van de Toelichting daardoor vermindert. Vastgesteld beleid / nog niet vastgesteld beleid Voor elk peilbesluit moet bij de inventarisatie van het ruimtelijke beleid, het waterbeleid en ander beleid blijken of het beleid of uitgekristalliseerd is of nog in ontwikkeling is. Voorbeelden van vastgesteld (vigerend) beleid zijn het streekplan, het bestemmingsplan etc. Bij beleid in ontwikkeling zal aangegeven worden of bij het opstellen van de peilbesluiten geanticipeerd wordt op de te verwachten ontwikkelingen. Anticipatie is vaak afhankelijk van voorschrijdend overleg. Voorbeelden hiervan zijn de ontwikkelingen binnen de gemeentelijke RO (vaak zijn bestemmingsplannen gedateerd) en ontwikkelingen rond de Europese kaderrichtlijn Water (KRW). De uiteindelijke KRW plannen worden pas in 2009 vastgesteld, maar de contouren van de plannen zullen eerder concreter worden. Ook beleidsuitwerkingen binnen Delfland kunnen gevolgen hebben voor de peilbesluiten. Een voorbeeld hiervan is de uitwerking van gebiedsgericht werken. Werkafspraak 1 Voor elk peilbesluit wordt in de Toelichting kort aangegeven in hoeverre de beleidslijnen op het gebied van water en ruimtelijke ordening relevant zijn en hoe deze doorwerken in een wens ten aanzien van oppervlaktewaterpeil en peilbeheer. Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. 10

13 3.3 Ruimtelijk beleid Het ruimtelijke beleid wordt hier beschreven apart van het waterbeleid (paragraaf 3.4) Nationaal niveau De Nota Ruimte bevat de visie van het kabinet op de ruimtelijke ontwikkeling van Nederland. Het gaat om de ruimtelijke bijdrage aan een sterke economie, een veilige en leefbare samenleving en een aantrekkelijk land. De nota schept ruimte voor ontwikkeling uitgaande van het motto 'decentraal wat kan, centraal wat moet'. Het accent verschuift van het stellen van ruimtelijke beperkingen naar het stimuleren van gewenste ontwikkelingen. De Nota Ruimte ondersteunt gebiedsgerichte ontwikkeling, waarin alle betrokken partijen kunnen participeren. Het Rijk richt zijn aandacht vooral op de nationale Ruimtelijke Hoofdstructuur, met als aandachtspunten economie, infrastructuur, verstedelijking en water, natuur en milieu. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om versterking van de dynamiek in de nationale stedelijke netwerken en om waarborging van de kwaliteit van de Ecologische Hoofdstructuur en de nationale landschappen. Met de bekendmaking op 27 februari 2006 in onder andere de Staatscourant is de Nota Ruimte formeel in werking getreden ( Over het algemeen kan gesteld worden dat beleidslijnen zoals geformuleerd op nationaal niveau amper doorwerken in individuele peilbesluiten. Het detailniveau van een peilbesluit sluit meestal niet aan op het abstractieniveau van ruimtelijke plannen op nationaal niveau Provinciaal niveau In het streekplan beschrijft de provincie op hoofdlijnen wat er met de ruimte in (een deel van) een provincie mag gebeuren. Streekplannen moeten passen binnen de plannen die het Rijk maakt voor Nederland, net zoals de plannen van de gemeenten (bestemmingsplannen) moeten stroken met de provinciale streekplannen. Een streekplan wordt gemaakt voor een periode van tien jaar. Het provinciale ruimtelijke beleid wordt verder uitgewerkt in regionale plannen en gemeentelijke bestemmingsplannen. De provincie Zuid-Holland kent vier streekplangebieden: streekplan Zuid-Holland Oost, streekplan Zuid-Holland Zuid, streekplan Zuid-Holland West, streekplan Rijnmond. Voor het beheersgebied van Delfland zijn de streekplannen Zuid-Holland West en Rijnmond relevant. Het vigerende streekplan Zuid-Holland West is door Provinciale Staten van Zuid-Holland op 19 februari 2003 vastgesteld ( Het streekplan Rijnmond is vervangen door het Ruimtelijk plan Regio Rotterdam (RR2020). Dit plan bevat een strategisch ruimtelijk ontwikkelingsprogramma voor de regio Rotterdam voor de periode 2005 tot Het is een combinatie van een herziening van het streekplan Rijnmond van de provincie Zuid-Holland plus een uitvoeringsgericht regionaal structuurplan voor de stadsregio Rotterdam. Het RR2020 is op 12 oktober 2005 als streekplan vastgesteld door Provinciale Staten van Zuid Holland en op 9 november 2005 als regionaal structuurplan vastgesteld door de Regioraad van de stadsregio Rotterdam ( Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. 11

14 Over het algemeen kan gesteld worden dat ruimtelijke ordeningsbeleidslijnen zoals geformuleerd op provinciaal niveau doorwerken in peilbesluiten. De lijnen uitgezet in de provinciale ruimtelijke ordening zullen argumenten opleveren voor het vaststellen van oppervlaktewaterpeilen, rekening houdend met voorziene ontwikkelingen. De ruimtelijke consequenties van het provinciale waterbeleid worden in de streekplannen vaak concreter gemaakt (voor het provinciale waterbeleid, zie paragraaf 2.3.3), zoals ruimte voor water. Dit geldt ook voor andere beleidslijnen die in de streekplannen vastgelegd worden, een voorbeeld hiervan is het verdrogingsbeleid. Dit is natuurlijk ook relevant voor peilbesluiten Gemeentelijk en regionaal niveau Voor gebieden binnen de bebouwde kom kan de gemeenteraad een bestemmingsplan vaststellen; voor het 'buitengebied' is dat verplicht. Een vastgesteld bestemmingsplan geldt voor een periode van 10 jaar. Een bestemmingsplan legt in een of meer kaarten en voorschriften bindend vast wat de bestemming en het toegelaten gebruik is van gronden en gebouwen. Het digitaal op het internet zetten van bestemmingsplannen wordt in 2007 verplicht voor alle gemeenten. Daarnaast heeft een gemeente de mogelijkheid een structuurplan op te stellen dat de toekomstige ontwikkeling van de gemeente weergeeft. Het bestemmingsplan en structuurplan kunnen soms nieuwe wensen neerleggen ten aanzien van het peil, peilgebied en peilbeheer. De praktijk leert dat bestemmingsplannen veelal ontwikkelingen vastleggen die eerder al via bijvoorbeeld artikel 19 procedures zijn bepaald. Het is zeer belangrijk vroegtijdig vooroverleg te plegen. Meerdere gemeenten kunnen samen betrokken zijn bij het opstellen van regionale plannen die mogelijk relevant zijn voor het peilbesluit. Een voorbeeld hiervan is de Groen-Blauwe Slinger. Voor het opstellen van peilbesluiten is het belangrijk om op de hoogte te zijn van verwachte ontwikkelingen in de ruimtelijke ordening. Deze informatie is in veel gevallen al aanwezig binnen Delfland (via het watertoetsproces en het gemeentelijk waterplan). Toch wordt voorgesteld om voor elk peilbesluit in overleg te blijven met de afdeling Ruimtelijke Ordening van de gemeente om de mogelijkheden van peilenkeuze en peilbeheer. Werkafspraak 2 Voor elk peilbesluit wordt door overleg met de (gemeentelijke) afdeling Ruimtelijke Ordening, de actuele situatie betreffende ruimtelijke ontwikkelingen binnen de gemeente in beeld gebracht en vertaald naar de eventuele gevolgen voor het peilbesluit Peilbesluit en verwachte ruimtelijke ontwikkelingen Bij de peilafweging wordt rekening gehouden met de bestaande functies, of met de functies zoals die binnen een afzienbare periode verwacht kunnen worden in het gebied. De gevolgen voor het voor te stellen oppervlaktewaterpeil zijn afhankelijk van de zekerheid in de ontwikkeling. Er zijn grofweg 2 mogelijkheden. Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. 12

15 1. De functies staan vast en de consequenties voor het oppervlaktewaterpeil zijn duidelijk. Bovendien zijn ze het resultaat van een volledig doorlopen watertoetsproces. Het nieuwe peil kan in het peilbesluit vastgelegd worden. Indien nodig kan een interim-peil vastgesteld worden voor de periode totdat de functie en de bijbehorende inrichting op elkaar afgestemd zijn en het nieuwe peil daadwerkelijk ingesteld kan worden. 2. De ruimtelijk plannen zijn nog niet ver genoeg uitgewerkt en de gevolgen voor het oppervlaktewaterpeil zijn niet duidelijk. In dat geval zal het peil afgewogen worden op basis van de huidige functies. Wel zal een advies voor de nieuwe situatie worden voorgesteld. Dit advies zal vervolgens via de watertoets ingebracht worden in het planproces. In de praktijk blijkt de zekerheid over functies in een gebied gemiddeld niet langer dan 5 jaar vooruit voorspelbaar. Getracht wordt een kwaliteitsborging voor peilbesluiten te bereiken ( 4.1). Beleiduitgangspunt 1 Bij de afweging van het peilenvoorstel wordt rekening gehouden met de ruimtelijke ontwikkelingen zoals die verwacht worden in de komende 5 jaar tenzij in overleg met de gemeente een langere termijn afgesproken wordt. 3.4 Waterbeleid Europees niveau De Europese Kader Richtlijn Water (KRW) is erop gericht om in 2015 een goede ecologische en chemische toestand van het oppervlaktewater te bereiken. In het grondwater moet er in 2015 sprake zijn van een goede chemische en kwantitatieve toestand. Uitwerking houdt in dat er maatregelen worden vastgesteld waarmee de kwaliteitsdoelen van de KRW bereikt kunnen worden. In Nederland wordt via een een drietal jaarnota s (2005, 2006, 2007) toegewerkt naar een concept-stroomgebiedbeheerplan (verder: SGBP) in In 2009 moet het definitieve SGBP worden vastgesteld en aan de Europese Commissie worden gerapporteerd. De hierin opgenomen doelstellingen en maatregelen zijn afrekenbaar. Delfland maakt onderdeel uit van het stroomgebied van de Rijn. Doelstellingen, maatregelen en kosten worden opgesteld in nauwe samenwerking tussen de waterbeheerders, het Rijk, de provincies, de gemeenten, belangenorganisaties en terreinbeheerders. De te nemen maatregelen voor het halen van de KRW-doelen kunnen een directe relatie hebben met het peilbeheer. Daarom moet in de komende jaren, als de maatregelen uitgewerkt worden maar nog niet definitief zijn vastgesteld in het SGBP, geanticipeerd worden op deze maatregelen en de einddoelen. Beleiduitgangspunt 2 Per peilbesluit wordt, vooruitlopend op vaststelling van het Stroomgebiedbeheerplan (Kaderrichtlijn Water) geanticipeerd op de te verwachten waterkwaliteitsmaatregelen. De EU stelt ook regels ten aanzien van een eventuele plicht tot het opstellen van een milieueffectrapportage voor peilbesluiten. Deze regels zijn in Nederland vertaald in het Besluit MER Dit besluit regelt dat de MER-plicht geldt voor een peilverandering die: gelijk of groter is dan 0,16 meter; plaatsvindt in een gevoelig gebied of een weidevogelgebied; en betrekking heeft op een oppervlakte van meer dan 200 ha. De Vogel- en Habitatrichtlijn (VHR) is niet van toepassing op de Delflandse polders Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. 13

16 3.4.2 Nationaal niveau Klimaatveranderingen, zeespiegelstijging, bodemdaling en verstedelijking maken een nieuwe aanpak in het waterbeleid noodzakelijk. In februari 2001 sloten Rijk, Interprovinciaal Overleg, Unie van Waterschappen en Vereniging van Nederlandse Gemeenten daarom de Startovereenkomst Waterbeleid 21e eeuw. Twee jaar later zijn de resultaten van die samenwerking, gecombineerd met nieuwe kennis en inzichten, neergelegd in het Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW). Het NBW heeft als doel om in 2015 het watersysteem op orde te hebben. In het NBW hebben de betrokken partijen procesafspraken gemaakt, die zijn uitgemond in plannen en afspraken op regionaal, gemeentelijk en waterschapsniveau. Voorbeelden zijn de gemeentelijke waterplannen, toetsing van het watersysteem aan de NBW-normen (in Delfland: ABC-boezem en ABCpolders), het instellen of actualiseren van bergingslocaties (zoals Wollebrand, Driemanspolder en Bergboezem Berkel) en afspraken tussen gemeenten en Delfland (bijvoorbeeld waterkader Haaglanden). Uiteindelijk dienen bovengenoemde procesafspraken uit te monden in taakstellende afspraken die uiterlijk in 2009 worden vastgelegd in de stroomgebiedbeheerplannen. Een evaluatie van het NBW staat gepland in Daarnaast is de Vierde Nota Waterhuishouding relevant. Deze nota zal aan de hand van de stroomgebiedbeheerplannen (KRW) in 2009 bijgesteld worden. Het huidige nationale beleid werkt op dit moment via uitwerkingen op provinciaal en waterschapsniveau door in de peilbesluiten. Ook nieuwe ontwikkelingen in het nationale beleid zullen op deze manier doorwerken. Werkafspraak 3 Het Nationaal Bestuursakkoord Water werkt via uitwerkingen op provinciaal en waterschapsniveau door in de peilbesluiten. Nieuwe ontwikkelingen in het nationale beleid worden als trends meegewogen Provinciaal niveau Stijging van de zeespiegel, verzilting van kustgebieden, drogere zomers en nattere winters, verschuivingen in het voorkomen van plant- en diersoorten, bodemdaling, problemen met de afvoer van rivieren en een grotere kans op overstromingen zijn veranderingen waarmee moet worden omgegaan. Daarnaast zijn er ruimtelijke en economische ontwikkelingen die leiden tot bijvoorbeeld luchtverontreiniging, geluidhinder en slechte waterkwaliteit. In het ontwerpbeleidsplan Groen, Water en Milieu (BGWM) doet de provincie voorstellen om deze problemen en ontwikkelingen het hoofd te bieden. Eind 2006 moet er een nieuw beleidsplan liggen, omdat dan de looptijd van het huidige Beleidsplan Milieu en Water afloopt. Het ontwerp-beleidsplan Groen, Water en Milieu is in januari 2006 vastgesteld. Provinciale Staten hebben in september 2006 het definitieve plan vastgesteld. Naar verwachting zal het BGWM in december 2006 in werking gesteld worden. Ook wordt verwacht dat daarna de NUP zal worden herzien. Het huidige provinciale beleid is gericht op de wens voor peilbesluiten met een transparante en evenwichtige belangenafweging. De kernpunten zijn uitgewerkt in de Nota Uitwerking Peilbeheer (NUP) van december De NUP is onderdeel van het BMWG. In het ontwerp-bgwm 2006 wordt gesteld dat de rol van de provincie verschoven gaat worden van controle achteraf naar afstemming vooraf. Daarbij komt het accent te liggen op de kwetsbare gebieden, zoals gebieden met natuurwaarden en Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. 14

17 veenweidegebieden. In de niet-kwetsbare gebieden bestaat de intentie om de goedkeuringseis van peilbesluiten te laten vervallen. Naar verwachting wordt in een herziene NUP uitgebracht, in overleg met de waterbeheerders en belangenorganisaties. Een kader voor GGOR wordt opgepakt in deze herziening. Andere watergerelateerde aspecten, zoals aanpak verdroging, zullen veelal via uitwerkingen op waterschapsniveau doorwerken in de peilbesluiten. Werkafspraak 4 Zodra het Beleidsplan Groen, Water en Milieu en de herziene Nota Uitwerking peilbeheer vigerend zijn, wordt waar nodig deze beleidsnota daarop aangepast. Vooralsnog wordt bij het opstellen van peilbesluiten rekening gehouden met de ingezette trends Gemeentelijk niveau Gemeenten zijn volgens de wet milieubeheer verplicht periodiek rioleringsplannen op te stellen. Het plan beschrijft hoe de gemeenten het afvalwater doelmatig wil inzamelen en transporteren in zowel het stedelijk- als het buitengebied. Zolang nog overstorten voor vervuild water daarmee verbonden zijn, stellen die kwalitatieve en kwantitatieve randvoorwaarden aan het ontvangende water. Deze zaken worden echter niet geregeld bij peilbesluit. Wel kan bijvoorbeeld de wens voor het instellen van flexibel peil ingeperkt worden door de aanwezigheid van die overstorten. Ook drainage in stedelijke gebieden levert een randvoorwaarde op voor opwaartse aanpassingen van het oppervlaktewaterpeil of peilbeheer. Werkafspraak 5 Voor de actuele en de te verwachten verbanden tussen de waterpeilen en riolering wordt overleg gevoerd met de rioleringverantwoordelijke afdeling van gemeenten. 3.5 Beleid Hoogheemraadschap van Delfland Het Waterbeheersplan (WBP) van Delfland omschrijft de doelen die Delfland voor de periode nastreeft en wat Delfland gaat doen om deze te realiseren. Het is een centraal beleidskader voor alle activiteiten van Delfland. Als onderdeel van het WBP-kader worden ten aanzien van peilbesluiten en peilbeheer in de periode de volgende resultaten verwacht: de huidige inzet voor het opstellen van peilbesluiten is gecontinueerd en alle peilbesluiten worden één keer in de tien jaar herzien; voor flexibel peilbeheer is beleid opgesteld, waarin staat onder welke omstandigheden en voorwaarden flexibel peilbeheer mogelijk is. Huidig peilbeheer De verschillende vormen van peilbeheer zijn op de volgende wijze verdeeld over het beheersgebied van Delfland (april 2006): Een vast peil is ingesteld in ongeveer 90% van het gebied, voornamelijk stedelijk en glastuinbouwgebied. Een agrarisch peilbeheer met een zomerpeil boven het winterpeil is ingesteld in ongeveer 10 % van het beheersgebied. Flexibel peilbeheer, met een peil dat fluctueert tussen grenzen, is ingesteld in ongeveer 1% van het beheersgebied. Voor een groter percentage is flexibel peil wel vastgesteld maar nog niet ingesteld. Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. 15

18 In het uitvoeringsprogramma van het waterbeheersplan worden de volgende - voor deze nota - relevante onderwerpen benoemd: opstellen van een beleidsnota peilbesluiten; het opstellen van peilbesluiten volgens de vastgestelde programmering; opstellen van het peilbesluit boezem; opstellen beleidsnota flexibel peilbeheer (nu onderdeel van deze Beleidsnota); Ook andere wateronderwerpen worden concreet gemaakt in het Waterbeheersplan. Een aantal van deze onderwerpen heeft een directe relatie met peilbesluiten en peilbeheer, vooral waar het om beleidsvoornemens gaat. Zo zal gebiedsgericht werken nog uitgewerkt gaan worden in de komende periode. Deze paragraaf behandelt een anticipatie op de uitwerking. De relatie tussen peilbesluiten en de volgende onderwerpen wordt besproken: gewenst grondwater en oppervlakte water regime (GGOR), gebiedsgericht werken, en water in de ruimtelijke ordening. Het vigerend beleid van Delfland op het gebied van waterkwantiteit, -kwaliteit en keringen vormt uiteraard belangrijke randvoorwaarde voor het bepalen van het meest geschikte peil in de watergangen. Dit beleid bepaalt enerzijds de eisen die worden ingebracht voor aspecten als wateroverlast, droogte, veiligheid tegen overstromen, emissienormen, ecologie, grondwater etc. Anderzijds worden op basis hiervan aanvullende wensen geformuleerd die Delfland heeft met betrekking tot het creëren van een duurzaam en efficiënt watersysteem. Tijdens het opstellen van peilbesluiten zullen deze aspecten en nieuwe ontwikkelingen ingebracht worden door de werkgroep die voor elk peilbesluit intern bij Delfland geformeerd wordt Peilbesluit en GGOR GGOR is de afkorting van het Gewenste Grond- en Oppervlaktewater Regime. GGOR is zowel een concreet product als een werkwijze of proces. Het GGOR-product is de beschrijving van het streefbeeld van een watersysteem (met betrekking op kwantiteit en kwaliteit van oppervlaktewater maar ook op grondwater) en geeft inzicht in de samenhang tussen het watersysteem en de ruimtelijke functies in een gebied. Knelpunten in deze samenhang worden gesignaleerd en mogelijke oplossingen worden als maatregel voorgesteld. Een GGOR zal daarom gedragen moeten worden door waterschap èn gemeente. Het GGOR-proces is een transparante manier van werken volgens een vooraf geformuleerd stappenplan. Het beleidskader GGOR is vastgelegd door de provincie Zuid-Holland, het GGOR programma is in 2006 door de waterschappen opgesteld. Daarna zal het GGOR geïmplementeerd worden, vastlegging van het waterpeil zal plaats blijven vinden in het peilbesluit. In onderstaande figuur is dit schematisch weergegeven (bron Beleidskader, provincie Zuid Holland). Omdat het opstellen van de GGOR s nog in de startfase verkeert, wordt hierop in deze beleidsnota niet verder ingegaan. Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. 16

19 2005 Beleidskader GGOR 2006 GGOR programma 2007 Implementatie GGOR 2015 resultaat vastleggen in peilbesluit resultaat te gebruiken bij watertoets resultaat vastleggen in WBP Figuur 3.1. Schema van het GGOR-proces Visie Delfland Delfland ziet het GGOR als een afwegingsproces op basis van een complete analyse van het grond- en oppervlaktewatersysteem onder normale, gemiddelde omstandigheden en tijdens extreem natte of droge situaties. Het GGOR is geen aparte beleidslijn met specifieke doelstellingen, maar een kapstok waarbinnen de diverse beleidsthema s integraal worden uitgewerkt. Vooralsnog ligt het accent hierbij op de waterkwantiteit. Dat betekent dat GGOR het integratiekader is van peilbesluiten en onderzoek wateroverlast, watertekorten en verdroging. De GGOR-aanpak is gebaseerd op een combinatie van inhoud en proces. Uiteindelijk leidt het GGOR tot een uitgebreide rapportage (systeemanalyse), een peilbesluit, een inrichtingsplan en een meet- en monitoringsplan. Gestuurd wordt op een integrale werkwijze voor het GGOR waarbij geen apart voorbereidend werk voor een peilbesluit meer nodig is. De integratie van voorbereidingen zal zich ook uitstrekken tot de ABC-studie en het onderzoek naar watertekorten en verdroging Peilbesluit en gebiedsgericht werken In het Waterbeheersplan wordt de ontwikkeling van gebiedsgericht werken ingezet. Deze werkvorm gaat uit van een watersysteembenadering van grond- en oppervlaktewater. Invoering van deze nieuwe werkvorm betekent dat samen met de betrokken partijen per gebied een studie wordt uitgevoerd naar het functioneren van het totale watersysteem (kwantiteit en kwaliteit, grond- en oppervlaktewater), onder normale omstandigheden en tijdens extremen, en dat er een integrale afweging plaatsvindt met alle betrokken (water)belangen. Dergelijke integrale aanpak leidt uiteindelijk o.a. tot het vastleggen van de gewenste droogleggingen per gebied en daardoor de gewenste peilen. Daaraan kan een maatregelenprogramma gekoppeld worden voor de gewenste inrichting, beheer en onderhoudssituatie van het watersysteem. Door het eenmalig oppakken van een watersysteemanalyse ten behoeve van diverse taakvelden zal de werkefficiëntie verhoogd worden en zullen de maatregelen een multifunctioneler karakter krijgen. Uitvoering van watersysteemanalyses en afstemming met derden vindt in één keer plaats in plaats van op meerdere momenten. Gebiedsgericht werken wordt dus het integratiekader waarin via het GGOR geïntegreerd wordt gewerkt aan ABC-studies, peilbesluiten, ruimtelijke ontwikkelingen en de KRW. Duidelijk is dat deze ambitie niet van vandaag op morgen gerealiseerd kan worden. Er lopen op dit moment enkele pilots waarbij de inventarisaties voor ABC en peilbesluiten gezamenlijk uitgevoerd worden. Verder wordt bij het opstellen van de peilbesluiten ook al rekening gehouden met integraler werken in de komende jaren. Zo wordt flexibel peilbeheer nu intensief afgestemd met ABC polder studies. Aspecten van waterkwaliteit en ecologie (zie paragraaf en 4.6) zullen op korte termijn ook intensiever meegewogen Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. 17

20 worden bij het opstellen van peilbesluiten. Ook wordt het meerjarenplan voor peilbesluiten aangepast aan de planning van de GGOR-deelgebieden. In dat verband zal in overleg met de provincie de geldigheid van een aantal peilbesluiten verlengd moeten worden. Het GGOR proces (zie paragraaf 3.5.1) is in feite een eerste stap op weg naar gebiedsgericht werken, waarbij de kwantitatieve aspecten van het watersysteem in onderlinge samenhang worden bekeken. Delfland wil het GGOR-proces samen met het gebied en de mede-overheden doorlopen zodat er sprake is van een publiek gedragen wateropgave. Deze wateropgave dient als input voor de afspraken die met de gemeente worden gemaakt in het Waterplanproces over de realisatie en financiering van maatregelen. Net als voor peilbesluiten zal gebiedsgericht werken een cyclisch proces doorlopen; bijstelling van plannen zal plaats vinden na een bepaalde periode. De periode voor herziening van peilbesluiten is juridisch vastgelegd (maximaal 10 jaar). Deze periode moet in samenhang gezien worden met de dynamiek in het gebied. Voor gebieden waar veel veranderingen verwacht worden, kan 5 jaar al een logische periode zijn; in meer statische gebieden kan een periode van 15 jaar redelijk zijn. Het huidige juridische kader laat flexibiliteit naar beneden toe. De maximum periode voor herziening is 10 jaar. Verlenging van de geldigheid van een bestaand peilbesluit is mogelijk waarbij de verwachte ontwikkelingen in de Ruimtelijke Ordening het belangrijkste argument zijn. Delfland zal een uitbreiding van de flexibiliteit rond herziening van peilbesluiten inbrengen in de discussies rond de herziening van de NUP Peilbesluit en water-ruimtelijke ordening Bij de afweging voor het te kiezen oppervlaktewaterpeil spelen de functies een belangrijke rol. Anderzijds geeft Delfland ook aan welke ruimte er nodig is voor een duurzaam watersysteem. Dit kan gevolgen hebben voor de ontwikkeling van (nieuwe) functies. Het aangeven van de benodigde ruimte gebeurt op diverse wijzen, bijvoorbeeld in de Waterkansenkaart Delfland of bij inrichtingsoverleg met de gemeente waarbij Delfland de waterstaatkundige eisen en wensen voor waterkwantiteit, -kwaliteit en keringen (1) inbrengt. Op deze wijze wordt gewaarborgd dat nieuwe situaties voldoen aan de gestelde eisen en denkt Delfland actief mee in oplossingen voor de wateraspecten in de inrichting om zoveel mogelijk aan de wensen te voldoen. De beslissing over de gebiedsinrichting blijft uiteraard de bevoegdheid van de gemeente. Het is wenselijk dit overleg zo vroegtijdig mogelijk te houden, bijvoorbeeld bij waterstructuurplannen en gemeentelijke waterplannen. Deze planvormen bieden een mogelijkheid voor een voorbereidende invulling van het watertoetsproces. Een voorstel tot eventuele aanpassing van oppervlaktewaterpeilen blijft voorbehouden aan het peilbesluit met de daaraan verbonden inspraakprocedures. Waterkansenkaart De Waterkansenkaart Delfland geeft een ruimtelijke vertaling van het beleid van Delfland. In de kansenkaart zijn alle ruimtelijke reserveringen gecombineerd die nodig voor de taken van Delfland op het gebied van waterhuishouding, waterkeringen, waterkwaliteit en afvalwaterzuivering. Het doel van de kaart is de inbreng van waterkwantiteit, waterkwaliteit en waterkeringen in de ruimtelijke ordening en de afstemming tussen waterbeheer en ruimtelijke ordening te versterken. In de kansenkaart is een kaartbeeld opgenomen dat van belang is voor peilbesluiten: de kansenkaart voor het instellen van flexibel peilbeheer. Het schaalniveau van de kaart is echter niet gedetailleerd genoeg voor een directe toepassing bij het opstellen van peilbesluiten. Gemeentelijke waterplannen Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. 18

21 De gemeentelijke waterplannen zoals die momenteel door Delfland in samenwerking met de gemeenten worden opgesteld, hebben het karakter van procesplannen. Daarin worden afspraken gemaakt over de verdere samenwerking. Het karakter kan per waterplan verschillen. Afhankelijk van de beschikbaarheid van ondersteunende studies en andere gegevens over het watersysteem, worden deze gegevens gebruikt als input, of worden er afspraken gemaakt over het gezamenlijk uitvoeren van studies. Delfland heeft zich voorgenomen om in 2009 de uitvoering van waterplanmaatregelen opgepakt te hebben in alle 13 inliggende gemeenten. De waterplannen bevatten volgens de Beleidsvisie Waterplannen globaal: (1) normering, toetsing en dimensionering van het watersysteem; (2) uitwerken van de relatie van de watertoets met het waterplan; (3) gevolgen van de KRW; (4) toekomstig beheer van het stedelijke water. Delflands ABC-onderzoek De ABC-polderonderzoeken zijn waterkwantiteitsonderzoeken, gericht op het voorkomen van wateroverlast. Voor de berekeningen is het peil van het peilbesluit een uitgangspunt. Volgt uit het ABC-onderzoek een wateropgave, dan wordt via de ruimtelijke ordening een oplossing gezocht voor compensatie van verlies aan berging. De maatregelen hebben geen gevolg voor het peil: dat is en blijft alleen afgestemd op een goede drooglegging voor de ruimtelijke functies in de normale omstandigheden. Watertoets Om te waarborgen dat expliciet en op evenwichtige wijze de waterhuishoudkundige doelstellingen worden meegewogen bij de afwegingen voor de ruimtelijke functiekeuzen en voorschriften, is een watertoets verplicht. De watertoets, uit te voeren door het waterschap, moet inzichtelijk maken hoe het water in de ruimtelijke planvorming is meegenomen. Om dit te stroomlijnen, wordt door Delfland in het vooroverlegstadium een wateradvies gegeven als grondslag voor de waterparagraaf in het ruimtelijke ordeningsplan. Van het advies kan gemotiveerd worden afgeweken. Daarom moet de waterparagraaf naast de invulling van het wateradvies ook aangeven of er nadelige gevolgen van een ruimtelijke ingreep op het watersysteem zijn en hoe die worden gecompenseerd. Vergunnen of tussentijds herzien van het peilbesluit In het wateradvies neemt Delfland de consequenties mee ten aanzien van het vigerend peilbesluit en de visie van Delfland over het te voeren peilbeheer (inclusief peilniveau). Het uitvoeren van plannen kan leiden tot het aanpassen van peilen. Dit kan weer leiden tot het opstellen van een nieuw peilbesluit of tot het verlenen van een vergunning voor afwijkend peil (aan te vragen door de initiatiefnemer van het plan). Of sprake zal zijn van een herziening van het peilbesluit dan wel het verlenen van een vergunning beoordeelt Delfland. Hierbij speelt mee: hoe groot de omvang van de groep belanghebbenden is in verband met de inspraak; of het peilbesluit binnen afzienbare tijd aan herziening toe is; Hoe belangrijk het apart te behandelen gebied is ten opzichte van het polderbelang. Op het laatste punt zal waarschijnlijk bij de herziening van de NUP nader op ingegaan worden. (1) Ten aanzien van de waterkeringen - ongeacht de categorie - wordt bij het opstellen van peilbesluiten rekening gehouden met de veiligheid (stabiliteit) van die waterkering. Wijziging van peil of peilbeheer veroorzaakt verandering in de freatische grondwaterlijn in de waterkering. Hierdoor kunnen ongewenste effecten optreden waaronder verzakking en afschuiving. Afhankelijk van de situatie en kerende hoogte moet een grondmechanische berekening uitsluitsel geven. Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. 19

22 3.6 Overig relevant beleid Natura 2000 Om gevarieerde en rijke natuur te behouden heeft de EU het initiatief genomen tot Natura Dit is een samenhangend netwerk van beschermde natuurgebieden op het grondgebied van de lidstaten van de Europese Unie. Dit netwerk vormt de hoeksteen van het beleid van de EU voor behoud en herstel van biodiversiteit. Het netwerk omvat alle gebieden die zijn beschermd op grond van de Vogelrichtlijn (1979) en de Habitatrichtlijn (1992). Deze richtlijnen zijn in Nederland geïmplementeerd in de Natuurbeschermingswet Natura 2000 (Vogel- en Habitatrichtlijn) schrijft ook maatregelen voor soortenbescherming voor. In Nederland zijn deze maatregelen vertaald in de Flora- en faunawet. Een stap in de implementatie van de Natura 2000 is de publicatie van de aanwijzingsbesluiten. De publicatie van de ontwerpbesluiten vond plaats in Daarna worden voor de aangewezen gebieden beheerplannen opgesteld. Binnen het beheersgebied van Delfland zijn enkele duingebieden als Natura 2000 landschap aangewezen. Het gaat hier om de gebieden Westduinpark en Wapenveld, Solleveld, Meyendel en Berkheide. In de Decembernota 2005 (KRW) is afgesproken dat de GGOR uitwerking voor deze gebieden prioriteit krijgt. De voorlopige GGOR s moeten in 2007 gereed zijn. Werkafspraak 6 Voor elk peilbesluit wordt geïnventariseerd in hoeverre Natura 2000 consequenties heeft voor het op te stellen peilbesluit en het peilbeheer Archeologie De bescherming van archeologische vindplaatsen is beschreven in het Verdrag van Malta. De provincie Zuid-Holland heeft de Cultuurhistorische Hoofdstructuur op kaart gezet. Op deze kaarten is aangegeven waar hoge archeologische waarden aanwezig zijn, of waar een grote kans bestaat op het aantreffen van archeologische waarden. Met de provincie Zuid-Holland is de volgende aanpak ten aanzien van het omgaan van de Cultuurhistorische Hoofdstructuur bij het opstellen van peilbesluiten afgesproken: bij archeologische monumenten wordt zonder meer contact opgenomen met de provincie; in gebieden met trefkansen voor een zeer hoge of hoge archeologische waarde (rood en oranje op het kaartbeeld) wordt contact opgenomen met de provincie om te bespreken of hier bijzondere aandacht aan besteed moet worden; in gebieden met een redelijke tot (zeer) grote kans op archeologische sporen en waar sprake is van een peilverlaging van niet meer dan cm, is er in principe onvoldoende aanleiding om bijzondere aandacht te besteden aan archeologie; in gebieden met een lage kans op archeologische sporen hoeft geen aandacht te worden besteed aan archeologie. Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. 20