Toezicht in de Kinderopvang Wat na 1 april 2014? Inhoud

Transcriptie

1 Toezicht in de Kinderopvang Wat na 1 april 2014? Inspiratiedag VVSG KDV en DVO 20 maart 2014 Inhoud Situering Zorginspectie binnen het landschap van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin wie zijn we? wat doen we? wat doen we niet? kwaliteitsbewaking binnen Zorginspectie enkele cijfers voorstelling van het team dat de kinderopvang inspecteert 2 1

2 Inhoud Organisatie van het toezicht in de kinderopvang krijtlijnen van het toezicht toezicht na 1 april 2014 Relevante cijfers en vaststellingen uit het jaarverslag (2012) Wie zijn we? Oorsprong: Beter Bestuurlijk Beleid (BBB) vernieuwingsproject Vlaamse overheid Samenvoegen van verschillende inspectiediensten binnen het beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin naar 1 inspectieagentschap Zorginspectie Basis voor oprichting van Zorginspectie oprichtingsbesluit van 26 maart start 1 april 2006 decreet ZI is in opmaak 4 2

3 Wie zijn we? Zorginspectie - maakt deel uit van het Beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin o.l.v. minister Jo Vandeurzen (overzicht zie bijlage 1) agentschap zonder rechtspersoonlijkheid geen raadgevend comité 5 Wat doen we? Missie - visie kernwaarden - doelgroep Missie: inspecteren met focus op kwaliteit van zorg Visie: via slagvaardige, transparante, risico-gestuurde inspectie een bijdrage leveren aan de verbetering van de zorgpraktijk gebruiker (kind staat centraal) de rechtmatige besteding van overheidsmiddelen beleidsevaluatie en voorbereiding en dit met betrouwbare, professionele en integere medewerkers 6 3

4 Wat doen we? Inspecteren Wat? regelgeving/referentiekaders die van toepassing zijn focus op kwaliteit van zorg Waar? voorzieningen die zorg aanbieden bv. Kinderopvang, Jongerenwelzijn, Woonzorgcentra, Ziekenhuizen, Voorzieningen voor personen met een handicap, Centra algemeen welzijnswerk,. personen met tegemoetkoming bv. PAB 7 Wat doen we? Inspecteren Output? inspectieverslag per bezoek wordt verstuurd naar de voorziening -bestuur/ geïnspecteerde reactiemogelijkheid voor voorziening-bestuur/ geïnspecteerde na reactietermijn beschikbaar voor het agentschap dat subsidies geeft en/of erkent/vergunt/attesteert 8 4

5 Wat doen we? Inspecteren Beschikbaarheid van inspectieverslagen voor de burger Nu Passieve openbaarheid = burger kan verslagen opvragen Toekomst Actieve openbaarheid = plaatsen van inspectieverslagen op de website van Zorginspectie 9 Wat doen we? Rapporteren Beleidsrapporten maken Wat? =bundeling van inspectieresultaten en aanbevelingen per sector naar aanleiding van een inspectieronde of inspecties binnen een sector in een bepaalde periode (bv. jaarlijks) 10 5

6 Functiescheiding Wat doen we niet? Voor de oprichting van ZI (voor 1/4/2006) maakten de verschillende inspectiediensten deel uit van een ander agentschap (bv. K&G, VAPH, Zorg en Gezondheid,..) en was er geen functiescheiding 11 Functiescheiding Wat doen we niet? Opstellen van regelgeving: niet Zorginspectie, maar minister en Vlaams Parlement Zorginspectie spreekt zich niet uit over de mogelijke gevolgen van een inspectie, beslist niet over erkenning, attest, vergunning,. Handhaving= andere organisatie (Kind en Gezin, Zorg en Gezondheid, VAPH, Jongerenwelzijn ) 12 6

7 Functiescheiding Wat doen we niet? Zorginspectie geeft geen advies over de dagelijkse werking (bv. over welk speelgoed, veiligheid, voeding ) is niet onze opdracht wel verduidelijking over inhoud van regelgeving 13 Kwaliteitsbewaking binnen Zorginspectie Klantenbevraging Resultaten op Voorbije 3 jaar team KO :+/- 85% is tevreden tot zeer tevreden over inspectiebezoeken Klachtenprocedure Klachten van voorzieningen over de werkwijze van de inspecteur worden opgenomen door de klachtenbehandelaar van Zorginspectie De klachtenbehandelaar is onafhankelijk van de inspectieteams Beroep mogelijk bij de Vlaamse Ombudsdienst 14 7

8 Enkele cijfers Informatie over Zorginspectie, over onze werkwijze, inspecties en rapporten zijn terug te vinden op onze website inspecties in 2012 waarvan 2426 inspecties in de Kinderopvang (=54 %) 104 medewerkers waarvan 76 inspecteurs (5 teams) ondersteund door stafmedewerkers, administratieve medewerkers, informatici en leidinggevenden 15 Het team Kinderopvang inspecteurs + 1 teamverantwoordelijke 2 inspecteurs deels functie van coach en inspecteur eigen regio maar regelmatig uitwisseling van opdrachten inspecteurs: diploma hoger onderwijs/bachelor (verpleging, maatschappelijk werk, kleuterleider, regent, psychologisch assistent ) - teamverantwoordelijke is pedagoge Veel praktijkervaring vanuit dagdagelijkse, jarenlange inspectie-ervaring 16 8

9 Het team Kinderopvang 2014 driewekelijks overleg met alle inspecteurs supervisie i.f.v. afstemming tussen inspecteurs vragen/problemen rond bezoeken/vaststellingen worden voorgelegd aan coachen/ teamverantwoordelijke jaarlijkse evaluatie- en planningsgesprekken systematisch aanbod van opleiding/vorming werkgroepen bereiden concrete werkwijze voor veel aandacht voor de afstemming tussen inspecteurs, maar blijft mensenwerk 17 Vragen? 18 9

10 21/03/ Huidige organisatie inspecties in de Kind en Gezin- sectoren Toezicht op voorzieningen erkend of geattesteerd door Kind en Gezin (+/ inspectiepunten) Wanneer? op vraag van Kind en Gezin of op eigen initiatief van Zorginspectie Welke? Kinderopvang voorschoolse Buitenschoolse PGO -sectoren (o.a. Huizen van het kind) Adoptie 20 10

11 Huidige organisatie inspecties in de Kind en Gezin - sectoren Toezicht op het financiële luik van de regelgeving door collega s van het team Financieel van ZI Naast het toezicht door Zorginspectie is er ook nog toezicht door brandweer, voedselveiligheid (FAVV), Sociale inspectie, Inspectie arbeidswetgeving, 21 Huidige organisatie inspecties in de kinderopvang Hoe verloopt een inspectie in het algemeen? In principe: onaangekondigd de opvang moet op ieder moment aan de voorwaarden voldoen inspecteur probeert de werking zo weinig mogelijk te (ver)hinderen nu in erkende sector: bij verlenging van erkenning aangekondigd bezoek Inspectie is een momentopname 22 11

12 Huidige organisatie inspecties in de kinderopvang Inspecteur gaat na of de werking overeenstemt met de regelgeving Met standaard werkdocumenten dit is noodzakelijk voor de afstemming tussen de inspecteurs 23 Huidige organisatie inspecties in de kinderopvang Inspectiebezoek introductie doel van bezoek en verloop tijdens bezoek gesprekken met verantwoordelijke, medewerkers observatie van de werking in de leefgroepen/opvangsituatie 24 12

13 Huidige organisatie inspecties in de kinderopvang bezoeken van lokalen (rustruimte, leefgroepen,..) Inkijken van documenten (bv. aanwezigheidsregister, attesten levensreddend handelen,.) vaststellingen bespreken met gesprekspartner(s), kans om toe te lichten of te nuanceren afronding feedback over vaststellingen zowel positieve en negatieve vaststellingen verder verloop na bezoek (verslag, )

14 Huidige organisatie inspecties in de kinderopvang Inspectieverslagen Leeswijzer: hierin wordt de werkwijze beschreven en de opbouw van het verslag en vaststellingen Verschillende rubrieken, opbouw is gebaseerd op regelgeving bv. verplichte documenten, bezetting, veiligheid van ruimten, hygiëne en gezondheid,. enkel rubrieken die aan bod kwamen tijdens het bezoek komen in het verslag terecht 27 Huidige organisatie inspecties in de kinderopvang Inspectieverslagen Vaststellingen tijdens inspectiebezoeken worden opgedeeld in tekorten en aandachtspunten Tekort werking stemt niet overeen met de regelgeving - moet bijgestuurd worden Aandachtspunt iets wat afwijkt van een aanbeveling van Kind en Gezin niet verplicht weg te werken wel aan te raden: veel aanbevelingen van Kind en Gezin zijn immers wetenschappelijk onderbouwd 28 14

15 Huidige organisatie inspecties in de kinderopvang Inspectieverslagen de inspecteur weegt op basis van vaststellingen/verklaringen af of kwaliteit voldoende gegarandeerd is. belang van kind staat steeds centraal! bij twijfel: intern overleg binnen het team de inspecteur geeft op basis van het geheel een advies aan Kind en Gezin het advies is opgenomen in het verslag

16 Huidige organisatie inspecties in de kinderopvang Inspectieverslagen voorziening ontvangt ontwerpverslag 14 kalenderdagen om te reageren: onjuistheden in het inspectieverslag: een fout e- mailadres, onduidelijk omschreven vaststelling geen reactie: na 14 dagen wordt het verslag definitief 31 Huidige organisatie inspecties in de kinderopvang Inspectieverslagen Wel reactie: inspecteur heeft 14 kalenderdagen om reactie te verwerken- daarna definitieve versie Definitieve verslag (+ reactie) bezorgt Zorginspectie aan Kind en Gezin 32 16

17 Huidige organisatie inspecties in de kinderopvang Vervolg na inspecties (zie ook functiescheiding) Kind en Gezin spreekt zich uit over mogelijke gevolgen van de inspectie vragen over regelgeving, dossier, moet de voorziening stellen aan Kind en Gezin verbeterplannen moet de voorziening voorleggen aan Kind en Gezin - niet aan Zorginspectie 33 Huidige organisatie inspecties in de kinderopvang Nu een verschillend toezicht in erkende en zelfstandige sector Waarom? Het toezicht vertrekt van de regelgeving en deze is verschillend voor de erkende sector en zelfstandige sector Voorbeelden: geen kwaliteitszorg in de zelfstandige sector meer gedetailleerde regelgeving in de zelfstandige sector Kwapoi om de pedagogische kwaliteit te meten in groepsopvang zelfstandige sector 34 17

18 Toekomst Toezicht na 1 april 2014 Start op 1/04/ Decreet Kinderopvang via besluiten Vergunningen en Subsidiëring IMPACT op het toezicht (voorlopig) geen andere toezichthouders naast Zorginspectie (decreet- art. 15) vergunningen van onbepaalde duur 35 Toekomst Toezicht na 1 april 2014 vergunning op het niveau van de opvanglocatie ( opvanglocaties ook de opvanglocatie van een aangesloten onthaalouder krijgt vergunning) geen verschil meer in regelgeving tussen erkende sector en zelfstandige sector - enkel groepsopvang en gezinsopvang = dus ook eenzelfde inspectie 18

19 Toekomst Toezicht na 1 april 2014 Uitgangspunten toezichtmodel inspectie in alle opvanglocaties (ook AOO) keuze vanuit risico-inschatting= niet alle aspecten van de regelgeving worden systematisch geïnspecteerd (belang van het kind staat centraal) (grotendeels) eigen aansturing/plannen van inspectiebezoeken (nu 80% in opdracht van K&G toekomst geen termijnen meer voor vergunning) opnemen van opdrachten van K&G (nagaan infrastructuur groepsopvang bij start, nagaan werkingsvoorwaarden na eerste vergunning, klachten, opvolging handhaving) Toekomst Toezicht na 1 april 2014 Uitgangspunten inspectieconcept eerste basistoezicht binnen het jaar na het verkrijgen van eerste vergunning Verder basistoezicht voor iedere opvanglocatie en organisator met een bepaalde frequentie basistoezicht bestaat uit meerdere, korte(re) bezoeken op verschillende tijdstippen van de dag onaangekondigd (in de opvanglocatie, soms aangekondigd bij organisator bv. diensten) 19

20 Toekomst Toezicht na 1 april 2014 basistoezicht is opgebouwd uit verschillende momentopnames, met een andere focus tijdens het bezoek. problemen/tekorten van een vorig bezoek worden opgevolgd bij een volgend bezoek= nagaan of organisatie/opvanglocatie werkt aan tekorten/bijstuurt Andere soorten van bezoeken klacht(incidenten)opdrachten (onaangekondigd) opvolgingsinspecties (onaangekondigd) opdrachten infrastructuur groepsopvang voor start (aangekondigd) Toekomst Toezicht na 1 april 2014 Hoe gaat Zorginspectie na 1 april werken? 2014 =overgangsjaar Zorginspectie inspecteert in 2014! maar de volgende maanden - verder uitwerken van inspectie-instrumenten via proefinspecties inspectie-instrumenten uitproberen na inspectie feedback vragen aan de geïnspecteerde(n) 20

21 Belangrijke kapstok Toekomst Toezicht na 1 april 2014 Referentiekader = concrete invulling van regelgeving (april beschikbaar via K&G) Doel: duiden waarom dit artikel in de regelgeving staat, wat wordt er verwacht van de organisator/ kinderopvanglocatie Opgemaakt door werkgroep - samengesteld uit vertegenwoordigers van Kind en Gezin Zorginspectie de koepelorganisaties in de kinderopvang (ook VVSG) gebruikers 41 Toekomst Toezicht na 1 april 2014 Meten van de pedagogische kwaliteit Momenteel geen instrumenten beschikbaar, wel via referentiekader Instrumenten worden ontwikkeld voor het meten van de pedagogische kwaliteit in alle (vergunde) gezins- en groepsopvang Onderzoek loopt ( ) voor het ontwikkelen van : een curriculum/pedagogisch raamwerk instrument voor het meten van kwaliteit op regelmatige basis (kwaliteit van de kinderopvang in Vlaanderen in kaart brengen zie ook Nederland) instrument voor het monitoren van de kwaliteit door het ontwikkelen van een inspectie-instrument instrument voor zelfevaluatie van de pedagogische werking 42 21

22 Toekomst Toezicht na 1 april 2014 Hoe voorbereiden op een inspectiebezoek? inspectie maakt deel uit van de voorwaarden voor het verkrijgen/ behouden van een vergunning = must goede voorbereiding (weten welke aspecten/focus is tijdens inspectie)= kennis regelgeving/referentiekader aftoetsen aan eigen werking 43 Toekomst Toezicht na 1 april 2014 medewerkers voorbereiden, leren omgaan met inspectie aanspreekpersoon=noodzaak van wetgeving inspectie zien als een externe toets van eigen werking en aanduiding van mogelijke verbeterpunten = leermoment 44 22

23 Communicatie Verdere evoluties worden kenbaar gemaakt aan de sector via mail website van Zorginspectie koepelorganisaties infomomenten (zoals deze ) Vragen? 46 23

24 Jaarverslag 2012 inspecties kinderopvang In inspectiebezoeken waarvan 353 erkende sector 143 KDV 64 DVO 142 IBO (exclusief bezoeken aan opvanglocaties) 2043 zelfstandige sector 1329 ZKDV 61 ZBO 646 ZOO 34 PGO-sectoren (CKG s, Inloopteams, consultatiebureaus) 126 financiële inspecties In 2012 werd Jaarverslag 2012 inspecties kinderopvang 37% van het totaal van de erkende opvang geïnspecteerd 67% van het totaal van de zelfstandige sector Noot: sommige voorzieningen krijgen meer dan 1 bezoek per jaar 24

25 Jaarverslag 2012 inspecties kinderopvang Redenen voor een inspectiebezoek 80 % van de bezoeken is in opdracht van K&G (procedureopdrachten- klachten) 20 % op eigen initiatief van Zorginspectie 280 inspecties naar aanleiding van een klachtopdracht Jaarverslag 2012 inspecties kinderopvang Verhoogd toezicht Aandachtsvoorziening= verschillend van risicovoorziening (op 31/12/2012) 9% van het aantal voorzieningen (erkende en zelfstandige sector) in 2012 redenen KDV (3%) en DVO s (3%): kwaliteitszorg 25

26 Jaarverslag 2012 inspecties kinderopvang Adviezen (K&G beslist wat er verder gebeurt) positief advies advies met voorwaarden (447) KDV: 34 DVO:4 negatieve adviezen (149) KDV:4 DVO:1 Jaarverslag 2012 inspecties kinderopvang Evaluatie van de kwaliteit in de voorzieningen erkenningsvoorwaarden: zijn in orde KDV: soms fysieke onveiligheden kwaliteitszorg: scoort minder goed nieuwe regelgeving is minder goed geïmplementeerd, maar ook in het verleden gelijkaardige resultaten 26

27 Jaarverslag 2012 inspecties kinderopvang Reacties op de ontwerpverslagen tal verslagen per jaar 5% reactie (105) waarvan 63 % aangepast wordt reacties worden altijd overgemaakt aan K&G, ook als ze buiten termijn zijn Zie ook : www. Zorginspectie.be Vragen? 54 27

28 Bijlage 1 Beleidsdomein WVG situering Zorginspectie 28