Een leven uit geloof. Deze cursus is kosteloos en je kunt ook losse avonden volgen. Voor meer info:

Transcriptie

1 Een leven uit geloof De Betacursus is een follow-up van de Alphacursus. De eerste Betacursus was gebaseerd op de brief van Paulus aan de Filippensen. In de Betacursus(2) wordt teruggegaan naar de basics, die deels ook in de Alphacursus naar voren zijn gekomen. Deze 2 e Betacursus is gebaseerd op de Galatenbrief. In deze brief zet Paulus stap voor stap uiteen hoe het zit met allerlei basiszaken van ons geloof. En natuurlijk wat dat in de praktijk voor gevolgen heeft. De cursus wordt aangevuld met fundamenten uit de Romeinenbrief. Vanwege het brede fundament dat naar voren komt in de cursus, is het niet noodzakelijk voorkennis te hebben voor de cursus. Iedereen kan en mag meedoen. Deze cursus is kosteloos en je kunt ook losse avonden volgen. Voor meer info:

2 Naam: Adres: Postcode Woonplaats: Telefoonnr.: Waarom deze Betacurus? Deze betacursus is gemaakt met het doel om gelovigen het fundament van hun geloof uit te leggen. En daarna dat fundament te gebruiken om op te bouwen. Zogezegd een combinatie van theorie en praktijk. Het bouwen op het fundament is hetzelfde als groeien in het geloofsleven. En wanneer de Gemeente (alle gelovigen tezamen) opgebouwd wordt, is dat tot eer en heerlijkheid van onze Verlosser en Zaligmaker, Jezus Christus. Uitgegeven door Bijbeluitleg.nl producties Info: Bronnen: Alpha-cursus: Een kwestie van Leven Betacursus: Een Leven dat zin heeft Studie naar Galatenbrief van Galatians Biblestudy: Plaatjes: De cursus is gebaseerd op de methode, die ook in de Alpha-cursus gebruikt wordt. Eerst is er tijd voor gezelligheid tijdens een maaltijd en de koffie en thee erna. Daarna begint het officiële gedeelte, waarbij er door 1 á 2 personen uitleg wordt gegeven over het onderwerp van die avond. Na deze inleiding wordt de groep opgedeeld in kleine groepjes, waarbij in groepjes het thema wordt doorgesproken. Om de gesprekken te motiveren en om de gedachtegangen juist te laten formuleren, wordt er gebruik gemaakt van gerichte vragen over het onderwerp. Alle kleine groepjes beschikken over één leidinggevende die de gesprekken stuurt en de antwoorden op de vragen weet. Buiten de vragen van het boekje mogen ook vragen gesteld worden door de cursisten zelf. Aan het einde van de avond komen de groepjes weer bij elkaar en wordt alles nogmaals gezamenlijk doorgesproken en afgesloten.

3 Ter afsluiting Efeze 6 10 Voorts, weest krachtig in de Here en in de sterkte zijner macht. 11 Doet de wapenrusting Gods aan, om te kunnen standhouden tegen de verleidingen des duivels; 12 want wij hebben niet te worstelen tegen bloed en vlees, maar tegen de overheden, tegen de machten, tegen de wereldbeheersers dezer duisternis, tegen de boze geesten in de hemelse gewesten. 13 Neemt daarom de wapenrusting Gods, om weerstand te kunnen bieden in de boze dag en om, uw taak geheel vervuld hebbende, stand te houden. 14 Stelt u dan op, uw lendenen omgord met de waarheid, bekleed met het pantser der gerechtigheid, 15 de voeten geschoeid met de bereidvaardigheid van het evangelie des vredes; 16 neemt bij dit alles het schild des geloofs ter hand, waarmede gij al de brandende pijlen van de boze zult kunnen doven; 17 en neemt de helm des heils aan en het zwaard des Geestes, dat is het woord van God. 18 En bidt daarbij met aanhoudend bidden en smeken bij elke gelegenheid in de Geest, daartoe wakende met alle volharding en smeking voor alle heiligen; Inhoudsopgave 1. Het Enige Ware Evangelie! Blz De Roeping van Paulus...Blz De apostelconferentie.blz Rechtvaardigheid door het geloof van Jezus Christus Blz Zegeningen door geloof, niet door wet Blz Hoe zit het met de wet? Blz Schema s.blz Het evangelie maakt vrij van de wet Blz Het oude en het Nieuwe verbond Blz Staan in de vrijheid Blz Geest versus vlees..blz Liefde voor je naaste Blz

4 Galaten 1:1-12 Inleiding avond 1 1 Paulus, een apostel, geroepen niet van mensen, noch door een mens, maar door Jezus Christus, en God den Vader, Die Hem uit de doden opgewekt heeft), 2 En al de broeders, die met mij zijn, aan de Gemeenten van Galatie: 3 Genade zij u en vrede van God den Vader, en onzen Heere Jezus Christus; 4 Die Zichzelven gegeven heeft voor onze zonden, opdat Hij ons trekken zou uit deze tegenwoordige boze wereld, naar den wil van onzen God en Vader; 5 Denwelken zij de heerlijkheid in alle eeuwigheid. Amen. 6 Ik verwonder mij, dat gij zo haast wijkende van dengene, die u in de genade van Christus geroepen heeft, overgebracht wordt tot een ander Evangelie; 7 Daar er geen ander is; maar er zijn sommigen, die u ontroeren, en het Evangelie van Christus willen verkeren. 8 Doch al ware het ook, dat wij, of een engel uit den hemel u een Evangelie verkondigde, buiten hetgeen wij u verkondigd hebben, die zij vervloekt. 9 Gelijk wij te voren gezegd hebben, zo zeg ik ook nu wederom: Indien u iemand een Evangelie verkondigt, buiten hetgeen gij ontvangen hebt, die zij vervloekt. 10 Want predik ik nu de mensen, of God? Of zoek ik mensen te behagen? Want indien ik nog mensen behaagde, zo ware ik geen dienstknecht van Christus. 11 Maar ik maak u bekend, broeders, dat het Evangelie, hetwelk van mij verkondigd is, niet is naar den mens. 12 Want ik heb ook hetzelve niet van een mens ontvangen, noch geleerd, maar door de openbaring van Jezus Christus. Vragen bij Galaten 6:11-18 Wij roemen in Christus 6. We zouden naar deze regel (vs 16) wandelen, welke regel wordt hier bedoeld? 7. Wie zijn het Israël Gods nu en wie waren het, voordat Jezus Christus stierf? 8. Paulus sluit zijn brief af met de woorden De genade van Onze Heere Jezus Christus zij met uw geest, Broeders! Amen. Komt deze afsluiting je bekend voor? 9. Als iemand je nu zegt dat wij Christenen de wet moeten houden, om wat voor reden dan ook, wat is dan jouw antwoord, nu je deze brief hebt bestudeerd? 10. Wat houdt voorbede in? 4 53

5 Vragen bij Galaten 6:11-18 Wij roemen in Christus 1. Diegene die proberen de wet te houden, waarom doen ze dat? Lukt ze dat? 2. De vervolging vanwege het kruis, ken je dat ook in je omgeving? 3. Paulus roemt in niks ander dan in het kruis. Wat betekent het kruis voor jou? Wat bedoelt Paulus met gekruisigd zijn voor de wereld en de wereld gekruisigd voor hem? In Gal 5:6 lazen we al dat er geen onderscheid in het Lichaam is, maar hier staat dat wij een nieuw schepsel zijn. Wat houdt dit praktisch in? (2 Kor 5:15-16). 52 Gal 6:14 Maar ik moge ervoor bewaard blijven te roemen anders dan in het kruis van onze Here Jezus Christus, door wie de wereld mij gekruisigd is en ik der wereld. Ruimte voor aantekeningen bij Galaten 1:1-12 Christus trekt ons uit de tegenwoordige boze wereld. _ Er is maar één waar evangelie! _ Paulus heeft zijn evangelie van Christus Zelf 5

6 Vragen bij Galaten 1:1-12 Het enige ware Evangelie 1. In vers 1 noemt Paulus zichzelf een apostel, wat betekent dit? Wanneer werd Paulus een apostel? 2. De groet met de woorden Genade en Vrede zij u in vers 3, zijn typisch van Paulus, waarom begint hij daar altijd mee? 3. Paulus schrijft dat Jezus Christus Zich voor onze zonden heeft gegeven. Met welk doel heeft Hij dat gedaan? Paulus schrijft in vers 4 dat Christus ons trekt uit de tegenwoordige boze wereld. Wat houdt dat in? (2 Kor 4:4) De verbazing van Paulus is over een ander evangelie, wat is het evangelie en van wie heeft hij het ontvangen? 6 Gal 1:8: Maar ook al zouden wij, of een engel uit de hemel, een evangelie verkondigen, afwijkend van hetgeen wij u verkondigd hebben, die zij vervloekt! Ruimte voor aantekeningen bij Galaten 6:11-18 Ook diegenen die besneden worden, houden de wet niet. Paulus is voor de wereld gekruisigd en de wereld voor hem. In Christus zijn wij een nieuw schepsel! 51

7 Galaten 6:11-18 Inleiding avond Ziet, hoe groten brief ik u geschreven heb met mijn hand. 12 Al degenen, die een schoon gelaat willen tonen naar het vlees, die noodzaken u besneden te worden, alleenlijk opdat zij vanwege het kruis van Christus niet zouden vervolgd worden. 13 Want ook zij zelven, die besneden worden, houden de wet niet; maar zij willen, dat gij besneden wordt, opdat zij in uw vlees roemen zouden. 14 Maar het zij verre van mij, dat ik zou roemen, anders dan in het kruis van onzen Heere Jezus Christus; door Welken de wereld mij gekruisigd is, en ik der wereld. 15 Want in Christus Jezus heeft noch besnijdenis enige kracht, noch voorhuid, maar een nieuw schepsel. 16 En zovelen als er naar dezen regel zullen wandelen, over dezelve zal zijn vrede en barmhartigheid, en over het Israel Gods. 17 Voorts, niemand doe mij moeite aan; want ik draag de littekenen van den Heere Jezus in mijn lichaam. 18 De genade van onzen Heere Jezus Christus zij met uw geest, broeders! Amen. Vragen bij Galaten 1:1-12 Het enige ware Evangelie 6. Misschien heb je al eens een ander evangelie gehoord dan hetgeen Paulus schrijft, kun je wat zaken daarvan noemen? 7. Uit de evangeliën weten we de grond voor ons behoud. Noem eens de gronden voor ons behoud. (John 3:16, Rom 3:28) 8. Ken je nog meer punten die men noemt als voorwaarde voor behoud. Van wie heb je die geleerd? 9. Wat gebeurt er met mensen die dingen toevoegen aan het evangelie? Met name zaken aangaande ons behoud? 10. Waarom is het evangelie van Paulus niet een evangelie dat mensen behaagd? 50 7

8 Galaten 1:12-24 Inleiding avond 2 12 Want ik heb ook hetzelve niet van een mens ontvangen, noch geleerd, maar door de openbaring van Jezus Christus. 13 Want gij hebt mijn omgang gehoord, die eertijds in het Jodendom was, dat ik uitnemend zeer de Gemeente Gods vervolgde, en dezelve verwoestte; 14 En dat ik in het Jodendom toenam boven velen van mijn ouderdom in mijn geslacht, zijnde overvloedig ijverig voor mijn vaderlijke inzettingen. 15 Maar wanneer het Gode behaagd heeft, Die mij van mijner moeders lijf aan afgezonderd heeft, en geroepen door Zijn genade, 16 Zijn Zoon in mij te openbaren, opdat ik Denzelven door het Evangelie onder de heidenen zou verkondigen, zo ben ik terstond niet te rade gegaan met vlees en bloed; 17 En ben niet wederom gegaan naar Jeruzalem, tot degenen, die voor mij apostelen waren; maar ik ging henen naar Arabie, en keerde wederom naar Damaskus. 18 Daarna kwam ik na drie jaren weder te Jeruzalem om Petrus te bezoeken, en ik bleef bij hem vijftien dagen. 19 En zag geen ander van de apostelen, dan Jakobus, den broeder des Heeren. 20 Hetgeen nu ik u schrijf, ziet, ik getuig voor God, dat ik niet lieg! 21 Daarna ben ik gekomen in de gewesten van Syrie en van Cilicie. 22 En ik was van aangezicht onbekend aan de Gemeenten in Judea, die in Christus zijn. 23 Maar zij hadden alleenlijk gehoord, dat men zeide: Degene, die ons eertijds vervolgde, verkondigt nu het geloof, hetwelk hij eertijds verwoestte. 24 En zij verheerlijkten God in mij. Vragen bij Galaten 6:1-10 Liefde voor je naaste 6. Wij zouden goed doen aan alle mensen, maar het meest aan de huisgenoten Gods. Wie zijn de huisgenoten Gods? 7. Als je 1 Tim. 5:8 naast Gal 6:10 legt, wat is dan je conclusie? 8. Vele mensen doen uit henzelf wel goed voor de ander, is dat wat Paulus hier bedoelt met goed doen, of bedoelt hij iets anders? 9. Wanneer je het verhaal van de Barmhartige Samaritaan leest (Luk 10:35), wie is dan de Barmhartige Samaritaan (de Naaste)? 10. Als we onze Naaste zouden liefhebben, wie wordt daarmee dan in de eerste plaats bedoeld? 8 49

9 Vragen bij Galaten 6:1-10 Liefde voor je naaste 1. Wat is de wet van Christus? (Joh 13:14, Rom 15:1, 1 Thes 5:14). Is dit de invulling van Heb je naaste lief als jezelf? 2. Een ieder moet naar zijn eigen werk kijken (vs 4), waar moet je op letten? (1 kor 3:8-16) 3. Begrijp je dat degene die je onderwijzen in Gods Woord onderhouden moeten worden door de toehoorders? Hoe was dit in het Oude Testament geregeld? Ruimte voor aantekeningen bij Galaten 1:12-24 Paulus heeft zijn evangelie van Christus Zelf Paulus is geroepen om onder de heidenen het evangelie te vertellen. 4. Wat we zaaien zullen we ook maaien, dat klinkt logisch, maar als je het naastgal 5:19-22 legt, begrijp je dan hoe belangrijk dit is? Gal 6:3 Want indien iemand zich verbeeldt, dat hij iets is, en het niet is, dan vergist hij zich zeer. 5. Als we in de Geest zaaien, zullen we Eeuwig Leven maaien! Hoe zaaien we in de Geest? Hebben we het eeuwige leven niet allang ontvangen? Paulus zendingsreizen 48 9

10 Vragen bij Galaten 1:12-24 Paulus roeping 1. Paulus zegt dat God hem heeft geroepen om onder de heidenen te prediken en dat hij het evangelie niet ontvangen heeft van mensen. Wat is daar zo belangrijk aan? 2. Paulus is van zijn geboorte af afgezonderd, noem nog eens een profeet die vanaf zijn geboorte afgezonderd was. 3. Als je denkt dat God je geroepen heeft om te prediken, wat zou je dan als eerste doen? 4. Paulus heeft het tot twee keer toe over zijn verleden, waarom is dat belangrijk? 5. Als je mensen wilt overtuigen vertel je dan iets wat ze graag horen, of iets wat ze niet willen horen? Welke van deze twee vertelt Paulus? 10 Ruimte voor aantekeningen bij Galaten 6:1-10 We moeten elkaar helpen op het goede pad te blijven. We zouden elkaar dienen, want zo vervullen we de wet van Christus! Iedereen moet naar zijn eigen werk kijken, niet naar dat van een ander. Wij zouden de Bijbelleraren goederen geven. Wat we zaaien zullen we ook oogsten. We zouden goed doen aan allen, maar het meest aan de gelovigen! 47

11 Galaten 6:1-10 Inleiding avond 11 1 Broeders, indien ook een mens vervallen ware door enige misdaad, gij, die geestelijk zijt, brengt den zodanige te recht met den geest der zachtmoedigheid; ziende op uzelven, opdat ook gij niet verzocht wordt. 2 Draagt elkanders lasten, en vervult alzo de wet van Christus. 3 Want zo iemand meent iets te zijn, daar hij niets is, die bedriegt zichzelven in zijn gemoed. 4 Maar een iegelijk beproeve zijn eigen werk; en alsdan zal hij aan zichzelven alleen roem hebben, en niet aan een anderen. 5 Want een iegelijk zal zijn eigen pak dragen. 6 En die onderwezen wordt in het Woord, dele mede van alle goederen dengene, die hem onderwijst. 7 Dwaalt niet; God laat Zich niet bespotten; want zo wat de mens zaait, dat zal hij ook maaien. 8 Want die in zijn eigen vlees zaait, zal uit het vlees verderfenis maaien; maar die in den Geest zaait, zal uit den Geest het eeuwige leven maaien. 9 Doch laat ons, goed doende, niet vertragen; want te zijner tijd zullen wij maaien, zo wij niet verslappen. 10 Zo dan, terwijl wij tijd hebben, laat ons goed doen aan allen, maar meest aan de huisgenoten des geloofs. Vragen bij Galaten 1:12-24 Paulus roeping 6. In 1 Korinthe 9 & 2Kor 12:12 wordt een omschrijving gegeven van hoe men een apostel kan herkennen en wie apostelen zijn. Noem een paar belangrijke punten. 7. Noem de andere 12 á 13 apostelen, die voor Paulus apostel waren. 8. Welke apostelen hebben er meegedragen aan het schrijven van het N.T.? 9. In Handelingen 15 komen hiervan een aantal samen, wie allemaal? 10. Ben jij een gelovige uit de heidenen, Joden of Grieken?

12 Galaten 2:1-10 Inleiding avond 3 1 Daarna ben ik, na veertien jaren, wederom naar Jeruzalem opgegaan met Barnabas, ook Titus medegenomen hebbende. 2 En ik ging op door een openbaring, en stelde hun het Evangelie voor, dat ik predik onder de heidenen; en in het bijzonder aan degenen, die in achting waren, opdat ik niet enigszins tevergeefs zou lopen of gelopen hebben. 3 Maar ook Titus, die met mij was, een Griek zijnde, werd niet genoodzaakt zich te laten besnijden. 4 En dat om der ingekropen valse broederen wil, die van bezijden ingekomen waren, om te verspieden onze vrijheid, die wij in Christus Jezus hebben, opdat zij ons zouden tot dienstbaarheid brengen. 5 Denwelken wij ook niet, een uur hebben geweken met onderwerping, opdat de waarheid van het Evangelie bij u zou verblijven. 6 En van degenen, die geacht waren, wat te zijn, hoedanigen zij eertijds waren, verschilt mij niet; God neemt den persoon des mensen niet aan; want die geacht waren, hebben mij niets toegebracht. 7 Maar daarentegen, als zij zagen, dat aan mij het Evangelie der voorhuid toebetrouwd was, gelijk aan Petrus dat der besnijdenis; 8 (Want Die in Petrus krachtelijk wrocht tot het apostelschap der besnijdenis, Die wrocht ook krachtelijk in mij onder de heidenen); 9 En als Jakobus, en Cefas, en Johannes, die geacht waren pilaren te zijn, de genade, die mij gegeven was, bekenden, gaven zij mij en Barnabas de rechter hand der gemeenschap, opdat wij tot de heidenen, en zij tot de besnijdenis zouden gaan; 10 Alleenlijk, dat wij den armen zouden gedenken; hetwelk zelf ik ook benaarstigd heb te doen. Vragen bij Galaten 5:13-26 Geest versus vlees 6. Geef eens een paar voorbeelden, waaruit blijkt dat de Geest het tegenovergestelde wil van ons vlees? 7. Als je Gal 3:25-26, Gal 4:5-7, en Gal 5:18 naast elkaar legt, wat is dan je conclusie? Degene die de werken van het vlees doen, wat zullen ze niet erven? Wat houdt dat in? (1 Kor 6:10, Efeze 5:5, Kol 3:6). 9. Hoe kan je zien dat de Geest in iemand werkt? Welke vrucht zie je dan? Ons vlees is gekruisigd met Christus. Waarom is onze oude mens gestorven? (Rom 6:6) 12 45

13 Vragen bij Galaten 5:13-26 Geest versus vlees 1. Nu we ons bewust zijn dat we bevrijd zijn van de wet, zegt Paulus, dat we geen misbruik van onze vrijheid moeten maken? Wat is niet de bedoeling? (vs 13, 16 enz, 1 Petr 2:16, 1 Kor 8:9, Rom 6:14,) 2. Wat is wél de bedoeling van onze vrijheid? (vs 13,14, Rom 6:18) Elkaar door de liefde dienen, hoe zie je dat? Gij zult uw naaste liefhebben als uzelf is de samenvatting van de hele wet. Kan je vertellen welke geboden zeer overduidelijk vervuld worden? (Rom 13:8 enz) 5. Paulus zegt eerst dat we vrij van de wet zijn en nu zegt hij dat wij die wet vervullen, hoe zit dit in elkaar? 44 Gal 5:14 Want de gehele wet is in één woord vervuld, in dit: gij zult uw naaste liefhebben als uzelf. 15 Indien gij echter elkander bijt en vereet, ziet dan toe, dat gij niet door elkander verslonden wordt. Ruimte voor aantekeningen bij Galaten 2:1-10 Een gelovige Griek hoeft zich niet te laten besnijden God is geen aannemer van personen! Er zijn twee groepen waaraan het evangelie verteld werd, de Joden en de niet-joden (heidenen). 13

14 Vragen bij Galaten 2:1-10 De apostel conferentie 1. Lees Handelingen 15:1-34 en noem het hoofdpunt van deze bijeenkomst: 2. Wat is de besnijdenis en wat is de symbolische betekenis ervan? 3. Wie was de eerste persoon die besneden werd in de Bijbel? Abraham s geloof werd gerekend tot gerechtigheid, was dat voor of na dat hij besneden was? (Rom 4:9) 5. Wat is rechtvaardig zijn door geloof? (Rom 3:28, Gal 2:16) 14 Ruimte voor aantekeningen bij Galaten 5:13-26 Misbruik de vrijheid niet! Dien elkaar door de liefde! De liefde is de vervulling van de wet. De Geest en het vlees zijn elkaars tegenovergestelde. De werken van het vlees zullen het koninkrijk niet beërven! Als we de vrucht van de Geest dragen, dan is de wet niet tegen ons. 43

15 Galaten 5:13-26 Inleiding avond Want gij zijt tot vrijheid geroepen, broeders, alleenlijk gebruikt de vrijheid niet tot een oorzaak voor het vlees; maar dient elkander door de liefde. 14 Want de gehele wet wordt in een woord vervuld, namelijk in dit: Gij zult uw naaste liefhebben, gelijk uzelven. 15 Maar indien gij elkander bijt en vereet, ziet toe, dat gij van elkander niet verteerd wordt. 16 En ik zeg: Wandelt door den Geest en volbrengt de begeerlijkheden des vleses niet. 17 Want het vlees begeert tegen den Geest, en de Geest tegen het vlees; en deze staan tegen elkander, alzo dat gij niet doet, hetgeen gij wildet. 18 Maar indien gij door den Geest geleid wordt, zo zijt gij niet onder de wet. 19 De werken des vleses nu zijn openbaar; welke zijn overspel, hoererij, onreinigheid, ontuchtigheid, 20 Afgoderij, venijngeving, vijandschappen, twisten, afgunstigheden, toorn, gekijf, tweedracht, ketterijen, 21 Nijd, moord, dronkenschappen, brasserijen, en dergelijke; van dewelke ik u te voren zeg, gelijk ik ook te voren gezegd heb, dat die zulke dingen doen, het Koninkrijk Gods niet zullen beërven. 22 Maar de vrucht des Geestes is liefde, blijdschap, vrede, lankmoedigheid, goedertierenheid, goedheid, geloof, zachtmoedigheid, matigheid. 23 Tegen de zodanigen is de wet niet. 24 Maar die van Christus zijn, hebben het vlees gekruist met de bewegingen en begeerlijkheden. 25 Indien wij door den Geest leven, zo laat ons ook door den Geest wandelen. 26 Laat ons niet zijn zoekers van ijdele eer, elkander tergende, elkander benijdende. Vragen bij Galaten 2:1-10 De apostel conferentie 6. Maakt het sinds de opstanding van Jezus nog uit of je wel of niet besneden bent? Is er verschil tussen de gelovigen die wel of niet besneden zijn, nu? (Matt 12:50. Joh 15:14. 1 Kor 7:19. 2 Kor 5:17. Gal 5:6. Gal 6:15. Kol 3:11) 7. Paulus schrijft in vers 6 dat God geen aannemer van de persoon is, wat betekent dat? (Deut 10:17. 2 Kron 19:7. Job 34:19. Hand 10:34. Rom 2:11. Efez 6:9. Kol 3:25. 1 Petr 1:17.) 8. Aan Petrus is het evangelie van de besnijdenis toevertrouwd en aan Paulus dat van de voorhuid, betekent dit dat er dus twee evangelies zijn? 9. Als je aan Moslims het evangelie zou vertellen, zou je het dan anders vertellen dan aan een niet-moslim? 10. Paulus zegt dat hij geprobeerd heeft aan de armen te denken, wat weten we hier nog meer van? (Hand 11:30; 24:17. Rom 15:25. 1 Kor 16:1. 2 Kor 8:1; 9:1.) 42 15

16 Galaten 2:11-24 Inleiding avond 4 11 En toen Petrus te Antiochie gekomen was, wederstond ik hem in het aangezicht, omdat hij te bestraffen was. 12 Want eer sommigen van Jakobus gekomen waren, at hij mede met de heidenen; maar toen zij gekomen waren, onttrok hij zich en scheidde zichzelven af, vrezende degenen, die uit de besnijdenis waren. 13 En ook de andere Joden veinsden met hem; alzo dat ook Barnabas mede afgetrokken werd door hun veinzing. 14 Maar als ik zag, dat zij niet recht wandelden naar de waarheid van het Evangelie, zeide ik tot Petrus in aller tegenwoordigheid: Indien gij, die een Jood zijt, naar heidense wijze leeft, en niet naar Joodse wijze, waarom noodzaakt gij de heidenen naar de Joodse wijze te leven? 15 Wij zijn van nature Joden, en niet zondaars uit de heidenen; 16 Doch wetende, dat de mens niet gerechtvaardigd wordt uit de werken der wet, maar door het geloof van Jezus Christus, zo hebben wij ook in Christus Jezus geloofd, opdat wij zouden gerechtvaardigd worden uit het geloof van Christus, en niet uit de werken der wet; daarom dat uit de werken der wet geen vlees zal gerechtvaardigd worden. 17 Maar indien wij, die in Christus zoeken gerechtvaardigd te worden, ook zelven zondaars bevonden worden, is dan Christus een dienaar der zonde? Dat zij verre. 18 Want indien ik, hetgeen ik afgebroken heb, datzelve wederom opbouw, zo stel ik mijzelven tot een overtreder. 19 Want ik ben door de wet der wet gestorven, opdat ik Gode leven zou. 20 Ik ben met Christus gekruist; en ik leef, doch niet meer ik, maar Christus leeft in mij; en hetgeen ik nu in het vlees leef, dat leef ik door het geloof des Zoons van God, Die mij liefgehad heeft, en Zichzelven voor mij overgegeven heeft. 21 Ik doe de genade Gods niet te niet; want indien de rechtvaardigheid door de wet is, zo is dan Christus tevergeefs gestorven. Vragen bij Galaten 5:1-12 Staan in de vrijheid 6. Als je vs. 5 naast Gal 2:16 legt, kun je dan uitleggen hoe geloof en hoop te maken hebben met onze rechtvaardiging? 7. Hoe werkt geloof uit in de praktijk? (vs. 6) 8. Een beetje zuurdeeg verzuurt het hele deeg, schrijft Paulus. Wat bedoelt hij hiermee? (1 Kor 5:6) 9. Waarom ergeren mensen zich aan het kruis? 10. Kun je uitleggen waarom geloof, hoop en liefde voor velen de basis van het geloof is? (1 Kor 13:13) 16 41

17 Vragen bij Galaten 5:1-12 Staan in de vrijheid 1. Wij worden opgeroepen in de vrijheid te gaan staan, wat wordt daar mee bedoeld? 2. Wij zouden niet meer onder het juk van de dienstbaarheid gaan wandelen, wat wordt hiermee bedoeld? 3. Er is ook een juk welk wij wél op ons zouden nemen, weet jij welk? (Mat 11:29-30) Er waren er toch bij in Galatie die zich lieten besnijden, waarom zouden ze dat gedaan hebben? 5. Als je je laat besnijden, dan moet je ook de hele wet houden, anders heeft het geen nut. Denk je dat dat mogelijk is? Is de opmerking van Paulus in Gal 3:1 dan logisch? 40 Gal 5:13 Want gij zijt geroepen, broeders, om vrij te zijn; (gebruikt) echter die vrijheid niet als een aanleiding voor het vlees, maar dient elkander door de liefde. Ruimte voor aantekeningen bij Galaten 2:11-21 Wij worden gerechtvaardigd door het geloof van Jezus Christus! Voor de wet zijn wij gestorven en we leven voor God 17

18 Vragen bij Galaten 2:11-21 Rechtvaardiging door het geloof van Jezus Christus 1. Wat doet Petrus verkeerd volgens Paulus? 2. Volgens het evangelie zou Petrus het dus anders moeten doen, hoe dan? 3. Wij worden niet gerechtvaardigd door de werken van de wet(vs. 15), noem eens een paar van die werken? Wij worden gerechtvaardigd door het geloof van Jezus Christus (vs. 15), wat betekent gerechtvaardigd zijn? Het geloof van Jezus Christus is één van de basiszaken van ons geloof, noem een gebeurtenis waarbij dit sterk tot uitdrukking komt (Matt. 4). 18 Gal 2:21 Ik ontneem aan de genade Gods haar kracht niet; want indien er gerechtigheid door de wet is, dan is Christus tevergeefs gestorven. Ruimte voor aantekeningen bij Galaten 5:1-12 Wij moeten in de vrijheid gaan staan en niet meer onder de wet gaan leven. Als je je laat besnijden, moet je de hele wet houden. Wij verwachten rechtvaardigheid door geloof! De Geest laat hierop hopen. Het geloof werkt door de liefde. 39

19 Galaten 5:1-12 Inleiding avond 9 1 Staat dan in de vrijheid, met welke ons Christus vrijgemaakt heeft, en wordt niet wederom met het juk der dienstbaarheid bevangen. 2 Ziet, ik Paulus zeg u, zo gij u laat besnijden, dat Christus u niet nut zal zijn. 3 En ik betuig wederom een iegelijk mens, die zich laat besnijden, dat hij een schuldenaar is de gehele wet te doen. 4 Christus is u ijdel geworden, die door de wet gerechtvaardigd wilt worden; gij zijt van de genade vervallen. 5 Want wij verwachten door den Geest, uit het geloof, de hoop der rechtvaardigheid. 6 Want in Christus Jezus heeft noch besnijdenis enige kracht noch voorhuid, maar het geloof, door de liefde werkende. 7 Gij liept wel; wie heeft u verhinderd der waarheid niet gehoorzaam te zijn? 8 Dit gevoelen is niet uit Hem, Die u roept. 9 Een weinig zuurdesem verzuurt het gehele deeg. 10 Ik vertrouw van u in den Heere, dat gij niet anders zult gevoelen; maar die u ontroert, zal het oordeel dragen, wie hij ook zij. 11 Maar ik, broeders! Indien ik nog de besnijdenis predik, waarom word ik nog vervolgd? Zo is dan de ergernis des kruises vernietigd. 12 Och, of zij ook afgesneden werden, die u onrustig maken! Vragen bij Galaten 2:11-21 Rechtvaardiging door het geloof van Jezus Christus 6. Omdat wij gerechtvaardigd worden door het geloof van Jezus, geloven wij in Jezus, zodat wij gerechtvaardigd worden (vs16). Kunnen we nu dan nog wat bereiken voor God door de wet te houden? 7. Wij zijn voor de wet door de wet gestorven (vs. 19), als je dit naast Rom. 7:4-6 legt, wat houdt dit dat in? 8. Het doel van ons sterven met Christus is dat wij voor God zouden leven (vs19), is ieder mens gestorven met Christus? (2Kor 5:15) 9. Iedereen die gestorven is, is gerechtvaardigd van de zonde (Rom 6:7). Maar is ook ieder mens levend voor God? (Opgestaan) 10. Als we onszelf konden rechtvaardigen door de wet te houden, is dan Christus voor niks gestorven? 38 19

20 Galaten 3:1-14 Inleiding avond 5 1 O gij uitzinnige Galaten, wie heeft u betoverd, dat gij der waarheid niet zoudt gehoorzaam zijn; denwelken Jezus Christus voor de ogen te voren geschilderd is geweest, onder u gekruist zijnde? 2 Dit alleen wil ik van u leren: hebt gij den Geest ontvangen uit de werken der wet, of uit de prediking des geloofs? 3 Zijt gij zo uitzinnig? Daar gij met den Geest begonnen zijt, voleindigt gij nu met het vlees? 4 Hebt gij zoveel tevergeefs geleden? Indien maar ook tevergeefs! 5 Die u dan den Geest verleent, en krachten onder u werkt, doet Hij dat uit de werken der wet, of uit de prediking des geloofs? 6 Gelijkerwijs Abraham Gode geloofd heeft, en het is hem tot rechtvaardigheid gerekend; 7 Zo verstaat gij dan, dat degenen, die uit het geloof zijn, Abrahams zonen zijn. 8 En de Schrift, te voren ziende, dat God de heidenen uit het geloof zou rechtvaardigen, heeft te voren aan Abraham het Evangelie verkondigd, zeggende: In u zullen al de volken gezegend worden. 9 Zo dan, die uit het geloof zijn, worden gezegend met den gelovigen Abraham. 10 Want zovelen als er uit de werken der wet zijn, die zijn onder den vloek; want er is geschreven: Vervloekt is een iegelijk, die niet blijft in al hetgeen geschreven is in het boek der wet, om dat te doen. 11 En dat niemand door de wet gerechtvaardigd wordt voor God, is openbaar; want de rechtvaardige zal uit het geloof leven. 12 Doch de wet is niet uit het geloof; maar de mens, die deze dingen doet, zal door dezelve leven. 13 Christus heeft ons verlost van den vloek der wet, een vloek geworden zijnde voor ons; want er is geschreven: Vervloekt is een iegelijk, die aan het hout hangt. 14 Opdat de zegening van Abraham tot de heidenen komen zou in Christus Jezus, en opdat wij de belofte des Geestes verkrijgen zouden door het geloof. Vragen bij Galaten 4:17-31 Het oude en het nieuwe verbond 6. Wat is de inhoud van het oude verbond? Tussen wie was het gesloten? Hoe lang duurde het? 7. Naast de twee verbonden die in dit hoofdstuk genoemd worden zijn er meer, noem ook de andere verbonden tussen God en de mens(en). 8. De zoon van de dienstmaagd (Hagar) zal niet erven met de zoon van de vrije (Sarai), wat bedoelt Paulus hiermee? 9. De dienstmaagd en haar zoon moesten uitgeworpen worden (Gen 21:9), wat is hier de typologische betekenis van? Als je als christen toch volgens de wet gaat leven, ben je dan fout bezig? 20 37

21 Vragen bij Galaten 4:17-31 Het oude en het nieuwe verbond 1. Paulus neemt weer Abraham tot voorbeeld, en kijkt nu naar zijn vrouwen. Wie zijn zijn vrouwen, en welke hebben hier een typologische betekenis? Wat beelden ze uit? 2. Het oude verbond werd op de Sinai gesloten, waar werd het nieuwe verbond gesloten? Paulus heeft het over twee van de zonen van Abraham, welke zijn dat? Wat beelden ze uit? Gen 16:2, 15, Gen 21:2, In vs 27 zegt Paulus dat degene die niet getrouwd is, vrolijk moet zijn en moet uitbreken, want zij zal meer kinderen krijgen dan degene die wel getouwd is. Als wij die kinderen zijn, wie is dan degene die moest uitbreken en blij zijn? Zijn de zonen van Abraham nog wel zijn zonen, of zijn enkel degene uit de belofte zijn zonen? (Rom 9:8) 36 Gal 4: 30 Maar wat zegt het schriftwoord? Zend de slavin weg met haar zoon, want de zoon der slavin zal in geen geval erven met de zoon der vrije. Ruimte voor aantekeningen bij Galaten 3:1-14. Vlees en Geest staan tegenover elkaar, wet en geloof staan tegenover elkaar Dat wij gezegend zouden worden, werd al aan Abraham beloofd! Door de wet te houden breng je je zelf onder een vloek, Christus heeft ons verlost van de vloek. 21

22 Vragen bij Galaten 3:1-14 Zegeningen door geloof, niet door wet 1. Hebben wij de Geest ontvangen door de werken van de wet, of uit de prediking van het geloof? 2. Daar gij met den Geest begonnen zijt, voleindigt gij nu met het vlees?, schrijft Paulus in vers 3. Wat bedoelt hij met voleindigen met het vlees? Wie is het die de krachten verleent onder de Galaten? (1 kor 12:4-6) Kunnen we van God iets verwachten als we keurig leven volgens de wet? Of kunnen we iets verwachten doordat we geloven? 5. Wie zeggen Abrahams zonen te zijn? En wie zijn het écht volgens Paulus? 22 Gal 3:2 Dit alleen zou ik van u willen weten: Hebt gij de Geest ontvangen ten gevolge van werken der wet, of van de prediking van het geloof? Ruimte voor aantekeningen bij Galaten 4:17-31 Abrahams zonen zijn een voorbeeld van twee volken Abrahams vrouwen zijn een voorbeeld van de twee verbonden Wij zijn kinderen van de belofte, net zoals Izaak. Het volk en het verbond moeten uitgeworpen worden, want dat volk zal niet erven met het vrije volk. 35

23 Galaten 4:17-31 Inleiding avond 8 Vragen bij Galaten 3:1-14 Zegeningen door geloof, niet door wet 17 Zij ijveren niet recht over u; maar zij willen ons uitsluiten, opdat gij over hen zoudt ijveren. 18 Doch in het goede te allen tijd te ijveren is goed, en niet alleenlijk, als ik bij u tegenwoordig ben; 19 Mijn kinderkens, die ik wederom arbeide te baren, totdat Christus een gestalte in u krijge. 20 Doch ik wilde, dat ik nu tegenwoordig bij u ware, en mijn stem mocht veranderen; want ik ben in twijfel over u. 21 Zegt mij, gij, die onder de wet wilt zijn, hoort gij de wet niet? 22 Want er is geschreven, dat Abraham twee zonen had, een uit de dienstmaagd, en een uit de vrije. 23 Maar gene, die uit de dienstmaagd was, is naar het vlees geboren geweest; doch deze, die uit de vrije was, door de beloftenis; 24 Hetwelk dingen zijn, die andere beduiding hebben; want deze zijn de twee verbonden; het ene van den berg Sina, tot dienstbaarheid barende, hetwelk is Agar; 25 Want dit, namelijk Agar, is Sina, een berg in Arabie, en komt overeen met Jeruzalem, dat nu is, en dienstbaar is is met haar kinderen. 26 Maar Jeruzalem, dat boven is, dat is vrij, hetwelk is ons aller moeder. 27 Want er is geschreven: Wees vrolijk, gij onvruchtbare, die niet baart, breek uit en roep, gij, die geen barensnood hebt, want de kinderen der eenzame zijn veel meer, dan dergene, die den man heeft. 28 Maar wij, broeders, zijn kinderen der belofte, als Izak was. 29 Doch gelijkerwijs toen, die naar het vlees geboren was, vervolgde dengene, die naar den Geest geboren was, alzo ook nu. 30 Maar wat zegt de Schrift? Werp de dienstmaagd uit en haar zoon; want de zoon der dienstmaagd zal geenszins erven met den zoon der vrije. 31 Zo dan, broeders, wij zijn niet kinderen der dienstmaagd, maar der vrije. 6. Wat is het evangelie dat aan Abraham verteld werd? Gen 12:3; 15:6, 18:18; 22:18; 26:4? Is dit hetzelfde evangelie dat wij kennen van Paulus? 7. Zegen is het tegenovergestelde van vloek, noem eens een zegen en een vloek? 8. De Rechtvaardige zal uit het geloof leven Hab 2:4. Rom 1:17. Hebr 10:38., wat houdt dat in? 9. Wij zijn verlost van de vloek van de wet doordat Jezus Christus vervloekt werd aan het kruis. Geeft je dit enige begrip van wat de Heere Jezus heeft moeten doen om ons te kunnen verlossen? En snap je dat Paulus dan boos wordt als mensen weer met de wet beginnen? 10. Door geloof ontvangen wij de Heilige Geest, die beloofd was. Aan wie was die belofte gedaan? 34 23

24 Galaten 3:15-30 Inleiding Avond 6 15 Broeders, ik spreek naar den mens: zelfs eens mensen verbond, dat bevestigd is, doet niemand te niet, of niemand doet daartoe. 16 Nu zo zijn de beloftenissen tot Abraham en zijn zaad gesproken. Hij zegt niet: En den zaden, als van velen; maar als van een: En uw zade; hetwelk is Christus. 17 En dit zeg ik: Het verbond, dat te voren van God bevestigd is op Christus, wordt door de wet, die na vierhonderd en dertig jaren gekomen is, niet krachteloos gemaakt, om de beloftenis te niet te doen. 18 Want indien de erfenis uit de wet is, zo is zij niet meer uit de beloftenis; maar God heeft ze Abraham door de beloftenis genadiglijk gegeven. 19 Waartoe is dan de wet? Zij is om der overtredingen wil daarbij gesteld, totdat het zaad zou gekomen zijn, dien het beloofd was; en zij is door de engelen besteld in de hand des Middelaars. 20 En de Middelaar is niet Middelaar van een, maar God is een. 21 Is dan de wet tegen de beloftenissen Gods? Dat zij verre; want indien er een wet gegeven ware, die machtig was levend te maken, zo zou waarlijk de rechtvaardigheid uit de wet zijn. 22 Maar de Schrift heeft het alles onder de zonde besloten, opdat de belofte uit het geloof van Jezus Christus aan de gelovigen zou gegeven worden. 23 Doch eer het geloof kwam, waren wij onder de wet in bewaring gesteld, en zijn besloten geweest tot op het geloof, dat geopenbaard zou worden. 24 Zo dan, de wet is onze tuchtmeester geweest tot Christus, opdat wij uit het geloof zouden gerechtvaardigd worden. 25 Maar als het geloof gekomen is, zo zijn wij niet meer onder den tuchtmeester. 26 Want gij zijt allen zonen Gods door het geloof in Christus Jezus. 27 Want zovelen als gij in Christus gedoopt zijt, hebt gij Christus aangedaan. 28 Daarin is noch Jood noch Griek; daarin is noch dienstbare noch vrije; daarin is geen man en vrouw; want gij allen zijt een in Christus Jezus. 29 En indien gij van Christus zijt, zo zijt gij dan Abrahams zaad, en naar de beloftenis erfgenamen. Vragen bij Galaten 4:1-16 Het evangelie maakt vrij van de wet! 6. Wat bedoelt Paulus met de beginselen van deze wereld? (Kol 2:14-23, vs. 3,9,10). 7. Waarom denkt Paulus dat zijn werk voor niks is geweest als de broeders en zusters in Galatie weer inzettingen gaan houden, zoals de sabbat. 8. Wij zijn meer dan overwinnaars schrijft Paulus ons in Rom 8:37, hoe kan het dan, dat hij toch zwak is (vs. 13)? 9. In welk opzicht moeten we zwak zijn en in welk opzicht sterk? (2 Kor 12:9) 10. Paulus kiest ervoor om de waarheid te vertellen, waardoor ze vijandig tegen hem doen. Zou jij er voor kiezen de waarheid te vertellen, als er daarbij de kans bestaat dat men je niet meer wil horen? 24 33

25 Vragen bij Galaten 4:1-16 Het evangelie maakt vrij van de wet! 1. Wat is het verschil tussen kind, zoon, erfgenaam, dienstknecht en vrije? 2. De Heere Jezus leefde onder de wet om ons er van te verlossen. Denk je dat het de bedoeling is, dat als wij opgeroepen worden Zijn voorbeeld (1 Petr 2:21. 1 Joh 2:6) te volgen, dat we de wet dan moeten houden? 3. Met welk doel zijn wij verlost van de wet? Onze zoonstelling ligt in de toekomst, maar toch worden we al zonen genoemd, op welke voorwaarde is dat? (Rom. 8:14) Wij zijn erfgenamen, omdat wij zonen van God zijn. De Heere Jezus is dé Zoon van God, is Hij dan ook erfgenaam van God? (Rom8:17) 32 Gal 4:9 Nu gij echter God hebt leren kennen, ja, meer nog, door God gekend zijt, hoe kunt gij thans terugkeren tot die zwakke en armelijke wereldgeesten, waaraan gij u weder van meet aan dienstbaar wilt maken?. Ruimte voor aantekeningen bij Galaten 3:15-29 God heeft een verbond met Abraham gesloten en heeft hem beloftes gedaan. De wet verandert niks aan de beloftes, ze worden nog steeds vervuld! Onze erfenis is op grond van de belofte, niet op grond van de wet. De wet is er tijdelijk bij gekomen, om de overtredingen te laten zien. De wet kan niet levend maken. De wet was tuchtmeester totdat het geloof van Jezus Christus kwam. In Christus zijn wij één. 25

26 Vragen bij Galaten 3:15-30 Hoe zit het met de wet? 1. God deed een belofte aan Abraham en aan zijn zaad (Gen 22:18; 26:4.). Wie wordt bedoeld met zijn zaad? 2. De erfenis komt voort uit de belofte, niet uit de wet(rom 4:14). Waarom is er dan toch een wet gegeven? (Rom 4:15; 5:20; 7:8) 3. Als je Hebr 9:14-20 naast Gal 3:18-20 legt, kun je dan uitleggen wat de erfenis betekent? De wet was om ons te bewaren tot het geloof gekomen was. Maar toen men onder de wet leefde, heeft men toch ook geloofd? Welk geloof bedoelt Paulus dan? (vs. 22) Wat is een middelaar? Noem eens een paar middelaren. 26 Gal 3:24 De wet is dus een tuchtmeester voor ons geweest tot Christus, opdat wij uit geloof gerechtvaardigd zouden worden. 25 Nu echter het geloof gekomen is, zijn wij niet meer onder de tuchtmeester Ruimte voor aantekeningen bij Galaten 4:1-16 Gods Zoon leefde onder de wet om ons te kunnen verlossen van de wet. Wij zijn zonen van God, dus erfgenamen van God. Het onderhouden van maanden, tijden en jaren zijn de beginselen van deze wereld waarvan we bevrijd zijn. 31

27 Galaten 4:1-16 Inleiding avond 7 1 Doch ik zeg, zo langen tijd als de erfgenaam een kind is, zo verschilt hij niets van een dienstknecht, hoewel hij een heer is van alles; 2 Maar hij is onder voogden en verzorgers, tot den tijd van den vader te voren gesteld. 3 Alzo wij ook, toen wij kinderen waren, zo waren wij dienstbaar gemaakt onder de eerste beginselen der wereld. 4 Maar wanneer de volheid des tijds gekomen is, heeft God Zijn Zoon uitgezonden, geworden uit een vrouw, geworden onder de wet; 5 Opdat Hij degenen, die onder de wet waren, verlossen zou, en opdat wij de aanneming tot zonen verkrijgen zouden. 6 En overmits gij zonen zijt, zo heeft God den Geest Zijns Zoons uitgezonden in uw harten, Die roept: Abba, Vader! 7 Zo dan, gij zijt niet meer een dienstknecht, maar een zoon; en indien gij een zoon zijt, zo zijt gij ook een erfgenaam van God door Christus. 8 Maar toen, als gij God niet kendet, diendet gij degenen, die van nature geen goden zijn; 9 En nu, als gij God kent, ja, veelmeer van God gekend zijt, hoe keert gij u wederom tot de zwakke en arme beginselen, welke gij wederom van voren aan wilt dienen? 10 Gij onderhoudt dagen, en maanden, en tijden, en jaren. 11 Ik vrees voor u, dat ik niet enigszins tevergeefs aan u gearbeid heb. 12 Weest gij als ik, want ook ik ben als gij; broeders, ik bid u; gij hebt mij geen ongelijk gedaan. 13 En gij weet, dat ik u door zwakheid des vleses het Evangelie de eerste maal verkondigd heb; 14 En mijn verzoeking, die in mijn vlees geschiedde, hebt gij niet veracht noch verfoeid; maar gij naamt mij aan als een engel Gods, ja, als Christus Jezus. 15 Welke was dan uw gelukachting? Want ik geef u getuigenis, dat gij, zo het mogelijk ware, uw ogen zoudt uitgegraven, en mij gegeven hebben. 16 Ben ik dan uw vijand geworden, u de waarheid zeggende? Vragen bij Galaten 3:15-30 Hoe zit het met de wet? 6. Kun je uitleggen waarom de wet een tuchtmeester is/was? 7. Waarom zijn wij niet meer onder de tuchtmeester? Kunnen we nu maar doen waar we zin in hebben? (Gal 5:13) 8. Wij zijn zonen van God door ons geloof in Jezus Christus. Wat betekent dit voor ons? Heeft dit ook met de erfenis te maken? 9. Wij zijn in Christus gedoopt, zegt Paulus, wat bedoelt hij daarmee? (vs. 27, Rom. 6:3)? 10. Hoe kan het dat er in Christus geen onderscheid meer wordt gemaakt tussen ras of geslacht? 30 27

28 Schema s Aantekeningen Schuldig Dood Levend Behoud van je geest Behoud van je lichaam Behoud van je ziel Je geboorte Je wedergeboorte Wederkomst van de Zaligmaker Tijd