Technische informatie

Transcriptie

1 ALGEMENE GEGEVENS Inhoud: toepassing hardingsproces eigenschappen afmetingen toleranties gaten verzonken gaten extra toevoeging voor sparingen en gaten bij toepassing van COLORBEL sparingen slijpbewerkingen mallen en behandeling van gehard glas

2 Toepassing HARDMAAS gehard veiligheidsglas Door een warmte- koude proces, het zogenaamde harden of voorspannen, worden de toepassingsmogelijkheden van vlakglas in grote mate uitgebreid, daar het hierdoor veiliger - 5 x sterker- en temperatuurschokbestendig ( temp. verschil tot 200 C ) geworden is. Hittebestendigheid tot ca. 270 C zonder vermindering van kwaliteit. Bij breuk onstaan geen scherpe scherven maar kleine ongevaarlijke korrels. Door deze eigenschappen voldoet Hardmaas gehard veiligheidsglas aan de navolgende nationale en internationale normen: ANSI Z 97-1 NEN 3568 Federal Standard 16 CFR 1201 DIN 1249 NF B STS 38 BS 6206 Het zal daarom vooral worden toegepast op plaatsen waar veel mensen samenkomen en waar glas een grote belasting moet weerstaan, b.v. : HARDMAAS gehard veiligheids- - woonhuizen, scholen, kantoren, openbare gebouwen glas herkent U aan het vignet. - trappenhuizen, roltrappen, borstweringen - gymnastieklokalen, sporthallen, zwembaden - ziekenhuizen, verpleeginrichtingen - deuren, puien - windschermen, scheidingswanden Norm NEN 3569 geeft eisen met betrekkeing tot het toepassen van veiligheidsglas. Toepassing HARDMAAS thermisch versterkt glas Kenmerkende eigenschappen van HARDMAAS thermisch versterkt glas : - bestand tegen een temperatuursverschil van 100 C - is bestand tegen extreem lage temperaturen - langdurig bestand tegen temperaturen tot 200 C - bij breuk valt het uiteen in grote stukken - de buigbreeksterkte is hoger dan gewoon glas Door deze eigenschappen voldoet HARDMAAS termisch versterkt glas aan de volgende nationale en internationale normen KOMO K7601 ( BRL 2206 ) CEN/TC129/WG2 CSTB N 6/ HARDMAAS termisch versterkt glas zal voornamelijk in bouwwerken worden toegepast als : - beglazingsmateriaal waar specifieke eisen worden gesteld aan de bestendigheid tegen thermische spanning, het breukpatroon of de sterkte ( buigbreeksterkte ). - komponent van gelaagd glas. HARDMAAS thermisch versterkt - komponent van gevelpanelen ( beglazingsmateriaal ) glas herkent U aan het vignet. Gehard en thermisch versterkt glas kan niet meer gesneden, geboord, gefreesd of geslepen worden.

3 HARDINGSPROCES Een ruit wordt vóór het harden op maat of in model gesneden, alle gaten, uitsparingen, de gewenste slijpbewerkingen en eventuele lering dienen bij de bestelling te worden opgegeven. Tijdens het hardingsproces wordt de te harden glasplaat tot ca. 650ºC verhit, het glas is dan plastisch. Vervolgens wordt de ruit zo snel mogelijk naar een koeler gebracht, waar koude lucht tegen de oppervlakken wordt geblazen. Door deze snelle afkoeling zullen eerst de buitenste lagen van het glas in vaste toestand komen. Hierna koelt het inwendige van de ruit af, wat tot gevolg heeft dat het glas in het hart van de ruit wil krimpen. Hierdoor ontstaan trekspanningen, die in de buitenste lagen van de ruit een drukspanning veroorzaken. Deze beide spanningen zijn in evenwicht en geven de ruit zijn grotere sterkte. Mocht door een of andere oorzaak van buiten dit spanningsevenwicht verstoord worden, dan valt de ruit bij gehard glas uiteen in kleine ongevaarlijke korrels ( bij thermisch versterkt glas zijn dit grote delen ). De temperaturen in de oven, de hoeveelheid koellucht en de processnelheid worden automatisch geregeld, wat een zeer constante kwaliteit garandeert. Horizontaal hardingsproces Door middel van een doorgaande hittebestendige rollenbaan worden de te harden ruiten door de verwarmingsoven en de koeler geleid.

4 FYSISCHE EIGENSCHAPPEN Soortelijk gewicht 2,5 kg/m² per mm glasdikte. Drukvastheid N/mm² ( kgf/cm²). Buigvastheid Gehard glas: ca. 200 MN/m² (2.000 kgf/cm²). Ongehard glas: ca. 40 MN/m² (400 kgf/cm²). Toelaatbare buigvastheid is voor gehard glas 100 MN/m² (1.000 kgf/cm²) voor glas zonder gaten; 50 MN/m² (500 kgf/cm²) voor glas met gaten. Deze is tevens afhankelijk van de toepassing en belastingswijze van de ruiten. Lineaire uitzettingscoëfficiënt Ca. 9 x 10- m/m per K (geldig van C). Een ruit van 1 m lengte zet bij een termperatuurstijging van 100 C ongeveer 1 mm uit. Elasticiteitsmodules E = 75 GN/m² (7.5 x 10 N/mm²). Lichtdoorlaatbaarheid (In het zichtbare deel van het spectrum). Blank float- en vensterglas : ca. 90% Blank figuurglas : ca. 85% Gekleurd glas : ca 50-80%, afh. van de kleur. (Zie de speciale dokumentatie van de glasfabrieken over zon- en warmtewerend glas). Warmtedoorgangscoëfficiënt (k-waarde). Glasdikte K-waarde in W/m² K K-waarden in Kcal/m² uur C CHEMISCHE EIGENSCHAPPEN Glas is in het algemeen goed bestand tegen chemicaliën. Een uitzondering hierop vormen fluorwaterstofzuur en daarvan afgeleide verbindingen, alsmede heet gekoncentreerd fosforzuur. Ook logen, zoals kalk- en cementwater, kunnen na lange inwerking tot beschadiging leiden. Worden de glasplaten langdurig tegen elkaar in een vochtige ruimte opgeslagen, dan kan "verwering" optreden. Wanneer het glas eenmaal geplaatst is, is het goed bestand tegen vocht. AKOESTISCHE EIGENSCHAPPEN Het menselijk oor is in staat geluiden waar te nemen binnen het bereik van 20 to Hz. In de bouw wordt echter slechts gerekend met een beperkt gebied hieruit. Onder geluidwering wordt verstaan het verschil in geluidsterkte voor en na een bepaald medium. In dit geval is glas het medium. De geluidwering wordt uitgedrukt in db(a)-waarden. Geluidwering Frequenties in HZ Glasdikte Gem. waarde in db(a) N.B. de raamconstructie kan van grote invloed zijn op de geluidwering (houten- of stalen kozijn).

5 AFMETINGEN Glassoort Glasdikte in mm Tolerantie op de dikte in mm Planibel Stopsol blank Planibel, brons, grijs, en groen Stopsols gekleurd * Figuurglas crepi / chinchilla blank / brons ± 0,5 ± 0,5 ± 0,8 ± 0,8 Horizontale hardingsmethode Maximale afmetingen in mm B x H 1100 x x x x x x x x x x x x x x 3650 Figuurglas bamboo / niagara 8 ± 0, x 2800 blank / brons Colorbel x x x x ± 0, x 3650 Confort 5 6 ± 0,5 ± 0, x x 2500 Horti plus 4 ± 0, x 1000 * Stopsol super zilver Brons is niet verkrijgbaar Minimum afmetingen 100 x 350 mm Maximale breedte / hoogte verhoudingen 1 : 10 Note. - Binnen het Glaverbel concern bevinden zich hardingsovens met andere dan bovengenoemde afmetingen. - Bij ruiten met grote uitsparingen, gaten groter dan 60 mm of ruiten met veel gaten moet minimaal een glasdikte van 6 mm genomen te worden. - De aangegeven maximale afmetingen geven de fabricagemogelijkheden weer, zij hebben niets te maken met de afmetingen die in de toepassing gevorderd zijn.

6 TOLERANTIES Op de dikte. Hierbij gelden de diktetoleranties zoals deze door de glasfabrieken worden aangehouden. Vlakglas Figuurglas 4 mm 6 ± 0,5 mm 5 mm 8 ± 0,8 mm 6 mm 10± 0,8 mm 8 mm 10 mm 12 mm 15 ± 0,5 mm Op de afmeting Gehard bouwglas en Colorbel Gehard glazen deuren en installaties dikte < 8 mm ± 2 mm op de lange zijde mm 8 mm ± 3 mm - 2 mm,, > mm - 4 mm,, > mm - 6 mm op de korte zijde + 1 mm - 2 mm Op de diameter van de gaten. Diameter tolerantie 5 t/m 60 mm ± 1 mm > 60 mm nader overeen te komen Op de haaksheid. De maximaal toelaatbare afwijking op de haaksheid is 1 mm/m Op de vlakheid. - Bouwglas en Colorbel. De max.toelaatbare afwijking op de vlakheid bedraagt 3 mm/m - Installatieglas en glas t.b.v. dubbele beglazing. De max.toelaatbare afwijking op de vlakheid bedraagt 2 mm/m Indien een grotere vlakheid wordt verlangd dient men een grotere glasdikte te nemen.

7 GATEN Algemene regel is dat de diameter van een gat (D) niet kleiner mag zijn dan de glasdikte (E) Toleranties op de diameter van de gaten : ± 1 mm bij geboorde gaten ± 2 mm bij gesneden gaten Toleranties op de plaats van de gaten : H± 2 mm F ± 2 mm G ± 2 mm Afstand van de gaten onderling en tot rand glas. - Voor gaten van 60 mm en kleiner geldt : A 2 E B 2 E echter minimaal 15 mm C 2 E + 5 mm Bij plaatsing op de bisectrice A en C 35 mm is niet mogelijk Als A of C kleiner is dan 2 E wordt zaagsnede aangebracht. - Voor gaten groter dan 60 mm en 100 mm geldt : A D : 2 B D C D : 2 maar minimaal 35 mm Bij plaatsing op de bisectrice A en C is D : 2 maar minimaal 35 mm - Voor gaten groter dan 100 mm geldt : A,K en C D Note. De diameter van een gat dient minstens 4 mm groter dan de diameter van het voorwerp dat er door moet, vermeerderd met de opgegeven tolerantie. Bij toepassing van meerdere gaten en of sparingen op een lijn gelden andere onderlinge afmetingen. Deze zijn per geval op aanvraag te verkrijgen.

8 VERZONKEN GATEN Algemene regel is dat de diameter van een verzonken gat (D) niet kleiner mag zijn dan de glasdikte (E) Diepte conus (H) : E - H = minimaal 2 mm Hoek α = 90 D is minimaal 14 mm (kleiner dan 14 mm alleen op aanvraag) Toleranties op de diameter van de gaten : zie pag Toleranties op de plaats van de gaten : zie pag Afstand van de gaten onderling en tot rand glas. - Voor gaten waarvan F = 60 mm of kleiner geldt : A 2E B 2E echter minimaal 20 mm C 2E + 5 mm Bij plaatsing op de bisectrice A en C 35 mm is niet mogelijk - Voor gaten waarvan F groter is dan 60 mm op aanvraag.

9 EXTRA TOEVOEGING VOOR SPARINGEN EN GATEN BIJ TOEPASSING VAN COLORBEL Algemene regel is dat de diameter van een gat (D) niet kleiner mag zijn dan 1½ x de glasdikte (E). Afstand van de gaten onderling en tot rand glas. - Voor gaten van 25 mm en kleiner geldt : A 3 E C naast bisectrice Bij plaatsing op de bisectrice A en C 50 mm is niet mogelijk - Voor gaten groter dan 25 mm juiste afstanden op aanvraag. - Voor verzonken gaten bovenstaande regels gebruiken maar rand verzinking is dan maatgevend. Technische informatie Sparingen r 1½ x de glasdikte (E). Note. De diameter van een gat dient minstens 4 mm groter dan de diameter van het voorwerp dat er door moet, vermeerderd met de opgegeven tolerantie. Wanneer COLORBEL geslepen gevraagd wordt, zal dit i.v.m. de lichtinval mat geslepen worden. Wij houden ons het recht voor om FVR en FVM door elkaar te gebruiken. Bovengenoemde informatie heeft betrekking op de productie techniek. Bij toepassing als gevelbeglazing e.d. gelieve vooraf kontakt met ons op te nemen v.w.b. de toe te passen bevestigingssystemen.

10 SPARINGEN Glasdikte (E). Hoekuitsparingen A B Bij 6 mm: C (2 x L) : 3 8 mm: C L : mm: C L : 3 r 9 mm H en L maximaal 2140 mm. Wannneer een van de twee groter dan op aanvraag. Randuitsparingen Bij E 6 mm A 2 E A H : 4 B L : 4 C A Boven de randuitsparing moet altijd een hardingsverhouding K : L = 1 : 10 zijn. r 9 mm Middenuitsparingen X B : 2 Y minimaal A Bij E = 6 mm A H : 4 B L : 4 8, 10 of 12 mm A H : 3 B L : 3 Scherpe hoeken α 35 R E : 2 Bij α kleiner dan 35 moet de punt afgekapt worden tot 10 mm haaks op de basis. Wanneer er een gat in de hoek wordt geplaatst moet α 50 zijn. Voor gaten in de hoek ons raadplegen.

11 SLIJPBEWERKINGEN Symbool Benaming Toepassing Afmetingen in mm. A Afgescherpt Glas in sponning niet zie tabel blz geschikt voor zichtbare kanten. FVR Fijn vlakrond Colorbel 6, 8 en 10 mm Min. 450 x 450 mm Max x 3600 mm V Verstek Tussen 45 en 90 Min. 200 x 400 mm 6, 8, 10 en 12 mm Max x 2000 mm FV Fijn vlak Installaties en deuren Min. 300 x 500 mm Max x 2830 mm Bouwglas Min. 200 x 400 mm Max x 3000 mm FR Fijn rond Installaties en deuren Min. 300 x 500 mm 10 en 12 mm Max x 2830 mm ( Speciale bestelling ) Note Standaard worden alle ruiten rondom afgescherpt voordat ze gehard worden. Deze slijpbewerkingen gelden alleen voor rechthoekige ruiten. Vormruiten kunnen in de regel geen slijpbewerking ondergaan. Voor uitzonderingen contact met ons opnemen. Wij behouden ons het recht voor de bewerkingen FVR en FV door elkaar te gebruiken. De slijpbewerkingen V, FV, en FR zijn ook gepolijst te verkrijgen.

12 MALLEN Materiaal Het materiaal waaruit mallen gemaakt worden, dient bij voorkeur hardboard, triplex, meubel- of spaanplaat te zijn. In elk geval materiaal dat maatvast blijft bij verandering van temperatuur en vochtigheid. Bij papieren en kartonnen mallen kunnen wij geen garantie geven op de maatnauwkeurigheid, evenmin bij gedeelde mallen. Daar de mal bij het snijden direct met het glas in aanraking komt dient deze mal, om krassen op het glas te vermijden, aan beide zijden glad en vlak van oppervlakte te zijn. Mallen voor figuurglas Bij figuurglas kunnen geen papieren of getekende mallen gebruikt worden, doch uitsluitend uitgesneden mallen omdat deze bij het snijden op het glas worden gelegd. Op de mal struktuurrichting aangeven. Mallen voor gedeelten van ruiten Hierbij is tevens een volledige tekening van de ruit of installatie vereist en is de juiste vermelding van maten ook op de mal noodzakelijk. De volgende gegevens dienen op de mal te worden vermeld: 1. Naam en adres afzender 2. Glassoort en dikte 3. Randbewerking 4. Boven- en onderzijde van de ruit 5. Gaten en uitsparingen (op ware grootte) 6. Aanzichtzijde aangeven N.B.: - De mal moet op ware grootte van de ruit gemaakt zijn, d.w.z. glasmaten. - Voor de uiteindelijke maatvoering is de mal maatgevend. - Verzendt de mal altijd met een schriftelijk advies, waarin de circa-maten van de ruit opgegeven zijn. - Vermijdt het risiko, dat de mal voor een gedeelte van de emballage wordt aangezien (bij houten kisten en dergelijke). - Beperkingen en voorschriften welke voor modelruiten gelden zijn eveneens voor ruiten vlgs. mal van toepassing. BEHANDELING Bewerking na het harden Het is in het algemeen niet mogelijk het glas na het harden te bewerken. Mattage Een uitzondering hierop vormt het oppervlakte-matteren, resp. het aanbrengen van matte banden op emblemen dat meestal na het harden gebeurt. Opslag Wanneer de kisten tijdens het transport nat geworden zijn, dienen de ruiten zo snel mogelijk uitgepakt en gedroogd te worden. Uitgepakte ruiten mogen niet direct op de grond geplaats worden, maar op houten blokken of een zachte ondergrond.