Transcriptie

1 Inhoud Mijn energiezuinige woning Korte vragenronde Context Gemiddeld Vlaams gezin Energie besparen aan verwarming - Rationeel energieverbruik (REG) - Actieve zonne-energie: zonnecollectoren Premies, subsidies 12 november 2007 Karen Allacker 12 november Korte vragenronde Wie is energiebewust? Weet je hoeveel je jaarlijks verbruikt aan energie (verwarming en elektriciteit)? Wie heeft reeds gehoord van de EPB? Heeft iemand van jullie reeds zonnecollectoren geplaatst? Context Energiegebruik explodeerde in 1850 Energiecrisis begin jaren 70 Milieubelasting - Broeikaseffect (CO 2 emissies) - Zure regen - Verhoogde ozonconcentraties - Stof in de lucht - Uitputting van grondstoffen 12 november november Gemiddeld Vlaams gezin Verwarming/ventilatie en sww Huishoudens: 30% van eindenergieverbruik in Vlaanderen Elektriciteit: kwh per jaar = per jaar = ca. 35 kwh / m² per jaar Verwarming (+ sanitair warm water): m³ gas per jaar = liter mazout per jaar = kwh per jaar = per jaar = ca. 230 kwh / m² per jaar 14,7% 5,9% 4,6% 38,9% 3,4% 13,2% 19,3% koeling in/exfiltratie bewuste ventilatie transmissie warm tapwater hulpenergie RV ventilatoren 12 november november

2 Rationeel Energieverbruik (REG) Compactheid Verwarmingsbehoefte minimaliseren - Isolatie (=> ventilatie) - Binnentemperatuur - Zonering: verwarmde ruimtes / onverwarmde ruimtes Passieve Zonnewinsten Zuinige verwarmingstechniek - Condenserende gasketel Huishoudtoestellen + verlichting Sanitair warm water Bewoners Compactheid V/A (beschermd volume/totaal verliesoppervlak) 12 november november Vrijstaande woning 1 Volume = 10 x 10 x 3 = 300 m3 Gevels = 4 x 10 x 3 = 4 x 30 m2 = 120 m2 Vloer/dak = 2 x 10 x 10 = 2 x 100 m2 = 200 m2 Totale verliesopp. = = 320 m2 Vrijstaande woning 2 Volume = 20 x 5 x 3 = 300 m3 Voor en achtergevel = 2 x 20 x 3 = 2 x 60 = 120 m2 Zijgevels = 2 x 5 x 3 = 2 x 15 m2 = 30 m2 Vloer/dak = 2 x 20 x 5 = 2 x 100 m2 = 200 m2 Totale verliesopp. = = 350 m2 12 november november Rijwoning Volume = 5 x 10 x 10 = 500 m3 Voor en achtergevel = 2 x 5 x 10 = 2 x 50 = 100 m2 Zijgevels = 0 Vloer/dak = 2 x 5 x 10 = 2 x 50 m2 = 100 m2 Totale verliesopp. = = 200 m2 12 november Vergelijk Vrijstaande woning 1 - Volume: 300 m3 - Verliesoppervlakte: 320 m2 C = V/A = 300/320 = 0,94 Vrijstaande woning 2 - Volume: 300 m3 - Verliesoppervlakte: 350 m2 C = V/A = 300/350 = 0,86 Rijwoning - Volume: 500 m3 - Verliesoppervlakte: 200 m2 C = V/A = 500/200 = 2,5 12 november

3 Thermische isolatie: transmissieverliezen Isolatie-waarde λ = warmtegeleidingscoëfficiënt = hoeveelheid warmte (Watt) welke door een vlak van 1m2 met een dikte van 1 m verdwijnt, bij een temperatuursverschil tussen beide zijden van 1 graad Kelvin ( C) R = warmteweerstand = d/λ (geeft aan hoe goed de warmtedoorgang beperkt wordt 12 november november Strengere eisen Vensters: HR-glas - k glas 1,1 W/ m²k - Thermisch onderbroken profielen Muren: 6 => 15 cm - stijve platen - Of harde wol platen Vloeren: 4 => 10 cm - Minstens isolerende chape - Beter drukvaste stijve platen Dak: 10 => 20 cm!! - Dampscherm noodzakelijk Houtskeletbouw 12 november november Polyurethaanschuim (PUR) Geëxtrudeerd polystyreenschuim (XPS) Geëxpandeerd polystyreenschuim (EPS) Rotswol Glaswol Cellenglas Hout (halfzwaar loofhout of zwaar naaldhout) Gelijke isolatiewaarde Houtvezel Geëxpandeerd klei PUR: 7,5 /m2 (5 cm) XPS/EPS: 6 /m2 (5 cm) Rotswol: 3 /m2 (5 cm) Glaswol: 2,6 /m2 (5 cm) Cellenglas: 29 /m2 (5 cm) Houtvezel: 23 /m2 (8 cm) Hoe ventileren? Cellenbeton 38 Geperforeerde snelbouwsteen 64 Baksteen 131 Gewapend beton dikte (cm) 12 november november

4 In/exfiltratie Luchtdicht bouwen Gecontroleerde balansventilatie Warmterecuperatie Ongewenst : alle systemen met open rookgaskanaal (houtkachels, open dampkappen,...) Ongewenst : ventilatieroosters op beglazing - passieve zonnewinsten Passieve zonnewinsten Oppervlakte van beglazing: 1/6 à 1/8 van de vloeroppervlakte 25% van de zuidgevel Natuurlijke zonnewering => aan buitenkant (donker kleur) Oriëntatie van de leefruimten 12 november november passieve zonnewinsten Natuurlijke zonwering Installatie voor verwarming Gesloten ketel zonder schoorsteen Elektronische ontsteking (geen waakvlam) Weersafhankelijke regeling Modulerend ketelvermogen Condenserende ketel. De latente warmte in de rookgassen wordt gerecupereerd. (vermogen berekenen) Laag temperatuursysteem 12 november november Instelling temperatuur netto energy demand (MJ/year) Vrijstaande woning (goed geïsoleerd) Thermostaat lager instellen bespaart 7% / C Huishoudelijk elektriciteitsverbruik Vaatwasmachine 10% Verdeling huishoudelijk elektriciteitsverbruik Droogkast 10% TV, radio, 7% Wasmachine 12% CV-pomp 6% Verlichting 16% Koken 22% Koelkast 17% 0 verwarmingsregime (referentie): 15 C - 21 C verwarmingsregime: 21 C verwarmingsregime: verwarmingsregime: 15 C - 21 C, 0 C - 21 C, slaapkamer 16 C slaapkamer 0 C-16 C 12 november november

5 Verlichting Bewoner Wanneer en waar verwarmen Hoeveel verwarmen Meten is weten 12 november november Nieuwe normen vanaf 1/1/2006 Energieprestatieregelgeving bij woningen - Maximum K45 ipv K55 - Maximum E100 (beperken energieverbruik) - Minimale ventilatievoorzieningen - Risico op oververhitting beperken Energieadviesprocedure - Evaluatie woningen met energie label A, B,... Energieprestatie certificaat - Bij verhuur en verkoop (max. 10jaar geldig) EPB-eisen 12 november november Passiefwoning Wat? - Elk gebouw waarin het hele jaar door een uitstekend klimaatcomfort heerst zonder dat er gebruik gemaakt wordt van een conventioneel verwarmings- of aircosysteem - Het slaat dus veeleer op technieken voor warmtebehoud, dan op het winnen van zonneenergie Meer info: Passiefwoning (2) Kenmerken: - Buitenwanden: k < 0,15 W/m²K voor ééngezinswoningen: k < 0,10 W/m²K - Ramen: k < 0,8 W/m²K - Energiebehoefte: Totaal energieverbruik < 42 kwh/m² per jaar (primair verbruik: 120 kwh) Warmte energie < 15 kwh/m² per jaar - Gevolg: woonruimte van 20 m² kan met 2 lampen van 100 W worden verwarmd - Ventilatie: dubbele luchtstroom met warmterecuperatie (75%) Vergelijk met gemiddeld Vlaams gezin - Totaal: 265 kwh/m² per jaar - Verwarming: 230 kwh/m² per jaar 12 november november

6 Passiefwoning (3) kwh (=eenheid voor hoeveelheid energie)! Bij de verbranding van 1 m3 aardgas komt er 10 kwh aan warmte vrij De zon als energiebron In België: kwh/m2 per jaar Direct (40%) en diffuse (60%) straling Wisselend aanbod: dag-nacht, bewolkt 12 november november Toepassing zonne-energie Lichtbron Passieve zonne-energie Zonnecollector (warmte) Hoge temperatuur collector (via spiegels, lenzen => elektriciteit) Fotovoltaïsch systeem (elektriciteit) Zonnecollectoren => Opwarming van water! Sanitair warm water (zonneboiler) Woningverwarming Zwembadverwarming (niet besproken) 12 november november Samenstelling zonnesysteem 1 Collector 2 Primaire kringloop 3 Warmteopslag 4 Randapparatuur 5 Naverwarming Vlakke plaatcollector Afdekplaat: - gehard glas (sterkte) - ijzerarm (hoge doorlaatbaarheid) Absorber: - grote absorptie - kleine emissie Isolatiemateriaal: - hittebestendig! 12 november D= 10 cm 12 november

7 Rendementen Opstelling collector Hoe lager T M, hoe lager T* en hoe hoger het rendement. Dus: lage gebruikstemperatuur!! 12 november november Opstelling collector Warmteopslag Geïsoleerd waterreservoir Buffer voor warmteopslag Warmtewisselaar Geëmailleerd stalen vat met magnesiumanode RVS 316 (chloor water) RVS 304. (sww) Legionella! 12 november november Naverwarming 3 mogelijkheden: 1) Gasgeiser 2) Combiketel 3) voorraadtoestel Naverwarming - gasgeiser 12 november november

8 Naverwarming - combiketel Naverwarming - voorraadtoestel 12 november november Legionella Primaire kring en regeling systeem met glycolvulling 12 november november Primaire kring en regeling terugloopsysteem Primaire kring en regeling natuurlijke circulatie 12 november november

9 Dimensioneren zonneboiler Dimensioneren Personen Boilervolume liter liter Collector 1.5-2m² 3-4m² liter 6-8m² VUISTREGEL voor het volume van het voorraadvat: per m2 collector neemt men een voorraadvat van liter. 12 november november Plaatsing Met frame op plat dak Met frame op hellend dak Geïntegreerd in schuin dak Woningverwarming Alleen indien laag energiewoning <10kW Groot buffervat >1000 l Collectoren > 15m2 Opslag voor 1 tot 2 dagen verwarming Bijverwarming noodzakelijk 12 november november Tuindouche 175 Stedenbouwkundige vergunning 12 november november

10 - kostprijs Kostprijs SWW Woning 4000 l stookolie/seizoen l verwarming l sanitair water 50% dekking door zonneboiler Besparing 375l per seizoen 375 x 0.60 /l = tot 225 per seizoen besparen Investering (10-15jaar) - kostprijs Kostprijs isolatie Rijwoning: - Gevelbreedte: 5 m - Diepte: 10 m - 3 verdiepingen - Hellend dak (30 ) - Niet geïsoleerd Veronderstel: - Muren: 6 cm rotswol - Dak: 12 cm rotswol 12 november november kostprijs Kostprijs isolatie Investering: - Gevels: 90 m2 x 3,6 /m2 = Dak: 60 m2 x 7,2 /m2 = Totaal: 1044 Jaarlijkse energiebesparing: - Ca MJ - Gas: MJ x 0,009 /MJ = Terugverdientijd: ca. 6 jaar - Elek.: MJ x 0,025 /MJ = Terugverdientijd: ca. 2 jaar Subsidies Gemeente (wel of niet) Vlaamse overheid via netbeheerders (alleen Belsolar, 75/m², min 625, max 3750, max 50%) Federaal (40% investering, maximaal 2600 nieuwbouw, 2600 renovatie) 12 november november Federaal : Belastingvermindering Aangifte 2008, inkomsten november