Jaarbeleidsplan 2017

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Jaarbeleidsplan 2017"

Transcriptie

1 Siriz - relevant en zichtbaar Datum Versienummer 4 oktober _0

2 Inleiding Dit beleidsplan beschrijft de koers die Siriz in 2017 wil gaan varen. Het jaarbeleidsplan is tot stand gekomen door gesprekken met de Raad van Toezicht, de Cliëntenraad, de Ondernemingsraad, de Vrijwilligersraad en andere belanghebbenden en betrokkenen, zowel in- als extern. Siriz bevindt zich in een omgeving waarin veel ontwikkeling is. Dit heeft zowel betrekking op de financiering van de organisatie als op politieke en maatschappelijke discussies over het afbreken van zwangerschappen en de ondersteuning van en zorg voor onbedoeld zwangeren. Het jaar 2016 stond in het kader van zoeken naar nieuwe mogelijkheden om de organisatie een toekomstbestendige plaats te geven. Naar verwachting zal het jaar 2017 zich kenmerken door de inzet om de subsidiëring door het ministerie van VWS te continueren en onze producten verder te ontwikkelen zodat zij nog beter aansluiten bij de behoefte van onze cliënten en bewezen effectief zijn. Bij de opstelling van dit jaarbeleidsplan is uitgegaan van ongewijzigd beleid van de zijde van onze belangrijkste financiers, te weten het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en de Vereniging ter Bescherming van het Ongeboren Kind (VBOK). Voor zover nu bekend is het niet zeker dat de huidige subsidie van VWS na 2017 (in dezelfde mate) wordt voortgezet. Duidelijk hierover wordt verwacht bij de begrotingsbehandeling van VWS in november Afhankelijk van de uitkomsten hiervan, zal dit jaarbeleidsplan worden bijgesteld en zal in 2017 een aangepaste begroting voor 2018 worden opgesteld. Tegelijkertijd met dit jaarbeleidsplan voor 2017 brengen wij een meerjarenbeleidsplan voor de periode 2017 tot en met 2020 uit, waarin wij onze plannen schetsen voor de komende vier jaren. Ronald Zoutendijk, bestuurder 2

3 Inhoudsopgave 1 Missie en visie Missie Visie Doelgroepen Doelgroep voor preventie Doelgroep voor ondersteuning Doelgroep voor zorg Doelgroep voor kennisdeling Maatschappelijke context Perceptie over abortus provocatus Het aantal onbedoelde zwangerschappen in Nederland Het aantal afgebroken zwangerschappen in Nederland Algemene trends zwangerschapsafbrekingen Afzetmarkt voor Siriz Politieke context Wetgeving Politieke discussie Producten Preventie Maatschappelijke ondersteuning en zorg Zorg Kennisdeling Financiering Subsidie van het Ministerie van VWS Overige financiers Bedrijfsvoering Personeels- en vrijwilligersbeleid Communicatie Marketing Geldmiddelen Reserveringenbeleid en vermogensbeheer

4 7.6 Risicobeheersing Sturingsinformatie Kwaliteitsbeleid Huisvesting Bijlage

5 1 Missie en visie 1.1 Missie Siriz is door de Vereniging ter Bescherming van het Ongeboren Kind (VBOK) opgericht op 30 augustus Siriz vervult de volgende missie. Siriz biedt preventie, ondersteuning en zorg op het terrein van onbedoelde zwangerschap. De preventie richt zich op de bewustwording en weerbaarheid van jongeren om onbedoelde zwangerschap te voorkomen en op de waarde van het ongeboren menselijk leven. Met preventie zorgen we dat jongeren zich bewust worden van hun wensen en grenzen op het gebied van seksualiteit. De ondersteuning en zorg is voor mensen die door een zwangerschap in problemen zijn geraakt. Het gaat daarbij om psychosociale problemen en problemen die samenhangen met maatschappelijke participatie: bij het maken van een keuze bij een onbedoelde zwangerschap of bij een prenatale screening; bij het uitdragen van een zwangerschap; bij het bevallen onder geheimhouding; bij het maken van een keuze voor plaatsing van een baby in een pleeggezin; bij het ter adoptie afstand doen van een baby; bij het vervullen van het ouderschap op jonge leeftijd; als gevolg van een zwangerschapsafbreking. 1.2 Visie Siriz is een vernieuwende en resultaatgerichte organisatie voor preventie, ondersteuning en zorg op het terrein van onbedoelde zwangerschap. Wij zoeken onze klanten op en leveren maatwerk. We maken gebruik van de motivatie en talenten van onze medewerkers (zowel beroepskrachten als vrijwilligers) en van onze klanten. Siriz is een organisatie die investeert in preventie en die ondersteuning en zorg biedt met een beroep op de positieve krachten die te vinden zijn bij haar klanten. Siriz kiest voor inbedding op lokaal en regionaal niveau van haar preventie, ondersteuning en zorg. 5

6 Onze medewerkers hebben de overtuiging dat het ongeboren leven vanaf het begin recht heeft om zich verder te ontwikkelen en ter wereld te komen. Siriz werkt daarom aan een maatschappelijk klimaat waarin men de waarde van ongeboren menselijk leven erkent en de eigen verantwoordelijkheid voor dit leven wil dragen. Siriz respecteert de eigen verantwoordelijkheid van de ouders om binnen de wettelijke grenzen zelf een keuze te maken voor het uitdragen van een zwangerschap of het afbreken daarvan. 6

7 2 Doelgroepen In dit plan worden doelgroepen en marktpartijen onderscheiden. Marktpartijen zijn partijen die (betaalde) diensten van Siriz afnemen om doelgroepen te bereiken. Doelgroepen zijn de groepen waarop Siriz zich richt met preventie, ondersteuning, zorg en kennisdeling. Siriz bereikt zowel op een directe manier doelgroepen, bijvoorbeeld bij ondersteuning en zorg, alsook op indirecte wijze, bijvoorbeeld via scholen. Siriz kent de volgende doelgroepen. 2.1 Doelgroep voor preventie Door middel van voorlichting onder jongeren maken we jeugdigen bewust van keuzes op het gebied van seksualiteit en relaties waarmee ze een onbedoelde zwangerschap nu of in de toekomst kunnen voorkomen. Daarnaast laten we ze nadenken over de waarde van het ongeboren menselijk leven. De huidige doelgroepen zijn: Leerlingen van groep 7 en 8 van basisscholen; Leerlingen in het speciaal en voortgezet onderwijs; Deelnemers in het middelbaar beroepsonderwijs. Plannen voor 2017 In de planperiode zal worden onderzocht of Siriz zich nog meer kan richten op specifieke doelgroepen. Hierbij wordt enerzijds gedacht aan ouders van leerlingen en aan leden van kerken en jongerengroepen en anderzijds aan risicogroepen. 2.2 Doelgroep voor ondersteuning Siriz geeft passende psychosociale hulp aan iedereen die te maken heeft met een onbedoelde zwangerschap. De huidige doelgroepen zijn: Jeugdigen en volwassenen met vragen over het ongeboren menselijk leven en onbedoelde zwangerschap. 7

8 Jeugdigen en volwassenen die door een zwangerschap in problemen zijn geraakt. Het gaat daarbij om psychosociale problemen en problemen die samenhangen met maatschappelijke participatie, bijvoorbeeld: o bij het maken van een keuze bij een onbedoelde zwangerschap of bij een prenatale screening; o bij het uitdragen van een zwangerschap; o bij het bevallen onder geheimhouding; o bij het maken van een keuze voor plaatsing van een baby in een pleeggezin; o bij het ter adoptie afstand doen van een baby; o bij het vervullen van het ouderschap op jonge leeftijd; o als gevolg van een zwangerschapsafbreking. Plannen voor 2017 In de planperiode zal worden onderzocht of Siriz zich nog meer kan richten op specifieke doelgroepen voor ondersteuning. Hierbij wordt gedacht aan: vrouwen die zich hebben aangemeld bij een abortuskliniek; asielzoekers; meisjes in de gesloten jeugdzorg; (aanstaande) vaders. 2.3 Doelgroep voor zorg Siriz biedt aanstaande jonge moeders die geen plek hebben om te wonen en begeleiding nodig hebben om zich voor te bereiden op het moederschap, een tijdelijk woonverblijf en passende begeleiding. De huidige doelgroep is: Jonge (aanstaande) moeders met meervoudige problemen die aangewezen zijn op een woonsituatie in combinatie met woonbegeleiding. 2.4 Doelgroep voor kennisdeling De huidige doelgroepen voor kennisdeling zijn: Medewerkers (beroepskrachten en vrijwilligers) van Siriz. Medewerkers van ketenpartners van Siriz. 8

9 3 Maatschappelijke context 3.1 Perceptie over abortus provocatus TNS NIPO heeft in opdracht van de SGP onderzoek verricht naar de mening van Nederlanders met betrekking tot abortus. De eerste uitwerking werd in maart van dit jaar gepresenteerd en vooralsnog is er geen update verschenen. Uit de eerste uitwerking blijkt dat ongeveer de helft van de ondervraagde mensen overwegend voorstander is van de mogelijkheid voor een zwangere vrouw om abortus te laten plegen; een kwart is sterk voorstander, 14% is overwegend tegenstander en 7% is sterk tegenstander. De overige 7% weet het niet. Wanneer deze vraag gesteld wordt in verschillende leeftijdscategorieën (17-34; 35-54; 55+), verschillen de percentages voorstanders en tegenstanders niet heel erg van elkaar. Wettelijk gezien is abortus alleen in noodsituaties mogelijk; toch vindt het merendeel van de mensen dat abortus altijd mogelijk (30%) of in de meeste situaties (46%) mogelijk moet zijn. Slechts 1% van de ondervraagden vindt dat abortus verboden zou moeten worden. De meest voorkomende redenen voor abortus zijn dat er geen kinderwens is (27%), het kind een afwijking of handicap heeft (26%) of er sprake is geweest van verkrachting (17%). Met het zoeken naar alternatieven voor abortus is net iets meer dan de helft van de mensen het tamelijk of helemaal eens. Daarnaast reageert ruim 80% van de ondervraagden positief op de stelling dat er een onafhankelijke hulpverlener voor advies moet worden ingeschakeld bij twijfel over abortus of uitdragen van de zwangerschap. Van die respondenten vindt weer 80% van de ondervraagden dat deze voorlichting gegeven moet worden door onafhankelijke hulporganisaties (40%) en huisartsen (40%). 3.2 Het aantal onbedoelde zwangerschappen in Nederland Cijfers uit recente publicaties laten zien dat het aantal onbedoelde zwangerschappen in Nederland in 2014 op ruim stond, waarvan als ongewenst werden beschouwd. Uiteindelijk kozen vrouwen voor een abortus. De literatuur over het aantal ongewenste zwangerschappen richt zich vooral op tieners en jonge vrouwen. Dit komt wellicht omdat jonge vrouwen de grootste risicogroep vormen met betrekking tot een abortus. Tienerzwangerschappen hebben betrekking op meisjes tot 20 jaar. Over jonge moeders wordt gesproken wanneer een vrouw tussen de 20 en 23 jaar oud is. 9

10 Als we kijken naar de groep tieners en jonge moeders die onbedoeld zwanger worden, dan laten de meest recente cijfers het volgende zien. In 2012 waren er in Nederland tienerzwangerschappen, in 2013 waren dit er Ondanks dat Nederland internationaal gezien een relatief laag aantal onbedoelde zwangerschappen telt, zijn er groepen waar onbedoelde zwangerschappen relatief vaker voorkomen. Zo blijkt dat laagopgeleide tieners met een Turkse, Marokkaanse, Antilliaanse en Surinaamse achtergrond zo n 4 tot 6 keer vaker ongewenst zwanger worden. Deze groep moet tegenwoordig in tweeën gesplitst worden; uit recente cijfers over 2015 van het CBS blijkt dat onder Antilliaanse en Surinaamse meisjes het aantal tienermoeders nog altijd relatief hoog ligt, maar dat bij meisjes van Turkse en Marokkaanse afkomst het aantal tienermoeders gelijk staat aan dat van autochtone meisjes. Onder de twee laatste groepen is het aantal tienermoeders in de periode gedaald van 11 op de duizend naar 1,7 per duizend (Turkse afkomst) en van 9,1 op de duizend naar 2,3 op de duizend (Marokkaanse afkomst). Betere preventie lijkt daarvoor de belangrijkste oorzaak. 3.3 Het aantal afgebroken zwangerschappen in Nederland De registratie van abortus in Nederland wordt verricht door de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Klinieken en ziekenhuizen zijn wettelijk verplicht om aan deze registratie mee te werken. Uit de klinieken is een vrijwillige aanvulling op de gegeven uit de registratie ontstaan, de Landelijke abortusregistratie (LAR). Deze registratie wordt gecoördineerd door het RIVM; de bevindingen van deze aanvullende gegevens worden periodiek gepubliceerd. De LAR heeft als doel het aantal zwangerschappen te monitoren, maar ook verschillende aspecten van de behandeling en achtergrondgegevens van de patiënt te achterhalen. Tienermoeders en jonge vrouwen In 2015 zijn ruim meisjes jonger dan 20 jaar moeder geworden. Hiervan betreft het in bijna 80 procent van de gevallen meisjes van 18 of 19 jaar oud. Kijken we naar het totale aantal tienermoeders zijn dat er in Wat betreft afbreking van de zwangerschap blijkt uit de cijfers van 2012 dat in dat jaar tieners hun zwangerschap hebben afgebroken en dat bij tieners de zwangerschap werd uitgedragen. In 2013 hebben tieners gekozen voor abortus en hebben gekozen voor het uitdragen van de zwangerschap. De registratie van de IGZ laat zien dat het percentage zwangerschapsafbrekingen onder tieners ten opzichte van het geheel van zwangerschapsafbrekingen, langzaam afneemt. Deze daling doet zich voor sinds In 2002 betrof nog 17% van alle 10

11 zwangerschapsafbrekingen een tienerzwangerschap. In 2013 was dat 12%. Evenals in de voorgaande jaren vinden de meeste zwangerschapsafbrekingen plaats bij vrouwen tussen de 20 en 25 jaar (25% in 2013, tegenover 26% in 2012). Ongeveer een derde van alle vrouwen die een zwangerschap afbreken, heeft al eerder een abortus gehad (Jaarrapportage 2013 van de Wet afbreking zwangerschap). 3.4 Algemene trends zwangerschapsafbrekingen De trends in het aantal zwangerschapsafbrekingen zijn in vergelijking met ruim 30 jaar geleden een stuk stabieler geworden. Waar in de jaren 80 van de vorige eeuw een grote afname werd geconstateerd, liep juist vanaf de jaren 90 van de vorige eeuw het aantal zwangerschapsonderbrekingen weer omhoog, om vervolgens vanaf het jaar 2000 een langzame afname in te zetten. In het begin van deze eeuw lag het aantal zwangerschapsafbrekingen rond de per jaar. Vanaf deze periode is ook een licht dalende trend ingezet die zich heeft gestabiliseerd tot zwangerschapsafbrekingen in Onder deze groep was het grootste gedeelte van de vrouwen die hun zwangerschap hebben afgebroken in Nederland woonachtig: Het aantal abortussen is, evenals het aantal ongewenste zwangerschappen, het hoogst onder vrouwen uit de Nederlandse Antillen en Afrikaanse landen. Het grootste gedeelte van de Nederlandse bevolking is voor de mogelijkheid van abortus. Op basis van antwoorden op stellingen uit onderzoek van TNS NIPO-onderzoek, blijkt wel dat mensen vinden dat er onafhankelijke hulp moet worden ingeschakeld voordat de keuze voor abortus gemaakt wordt. Deze voorlichting moet volgens de respondenten gegeven worden door huisartsen (40%) en onafhankelijke hulporganisaties (40%). Op basis van laatstgenoemde cijfers, lijkt er dus een markt te zijn voor de producten van Siriz. 3.5 Afzetmarkt voor Siriz De afzetmarkt voor Siriz, in termen van onbedoelde en/of afgebroken zwangerschappen, zal naar alle waarschijnlijkheid de komende jaren niet toenemen. Jaarlijks vindt een lichte (lineaire) afname plaats van het aantal zwangerschapsafbrekingen. Dit is ook het geval voor allochtone risicogroepen die qua onbedoelde zwangerschappen, in vergelijking met een paar jaar geleden, vergelijkbare (lagere) cijfers laten zien als autochtone meisjes en vrouwen. Een risicogroep blijft de groep vrouwen van begin twintig; in deze groep daalt het aantal onbedoelde en afgebroken zwangerschappen minder sterk, in vergelijking met de andere groepen. 11

12 4 Politieke context 4.1 Wetgeving Tot 1981 was abortus in het Wetboek van Strafrecht strafbaar gesteld, maar sinds 1981 is de Wet Afbreking Zwangerschap (Waz) van kracht. Op basis van de Nederlandse wetgeving is het uitvoeren van een zwangerschapsafbreking alleen toegestaan in een ziekenhuis of kliniek die een vergunning heeft op basis van de Waz. Deze moeten goede counseling, voorlichting en nazorg bieden. De beroepsgroep heeft hiervoor richtlijnen opgesteld. De Waz heeft enerzijds als doel het ongeboren leven te beschermen en anderzijds garandeert de wet hulpverleningsmogelijkheden voor vrouwen die onbedoeld zwanger zijn geraakt. De grens waarop abortus toegestaan is 24 weken. Een vrucht die minder dan 24 weken leeft, wordt namelijk als niet levensvatbaar beschouwd. Na het eerste gesprek met de arts heeft de vrouw een verplichte bedenktijd van vijf dagen voordat de abortus wordt uitgevoerd. In de afgelopen 11 jaar is de Waz niet geëvalueerd. In maart 2016 heeft Minister Schippers een evaluatie van de Waz toegezegd. 4.2 Politieke discussie In 2016 hebben twee voor Siriz belangrijke Algemene Overleggen (AO) plaatsgevonden, namelijk: Algemeen Overleg met Minister Schippers over de afbreking van zwangerschappen; Algemeen Overleg met Staatsecretaris Van Rijn over de maatschappelijke opvang, waarin o.a. het onderwerp tienermoeders aan bod kwam. Hierna worden de belangrijkste thema s besproken die in de AO en aan bod gekomen zijn. Subsidie Siriz In de politieke discussie worden door de Minister voornamelijk de zelfbeschikking van de vrouw en de rol van de huisarts benadrukt. Minister Schippers ziet een belangrijke rol weggelegd voor de huisarts in preventie en ondersteuning van onbedoelde zwangerschappen, omdat de huisarts dichtbij de meiden en vrouwen staat en 12

13 onafhankelijk advies kan bieden. Voorlichting en kennisdeling moeten aandachtspunten blijven. Hierin kan Siriz een belangrijke rol spelen. Minister Schippers heeft in het AO van 3 maart 2016 te kennen gegeven een positieve grondhouding in te nemen ten aanzien van de continuering van de financiering van Fiom en Siriz na Staatssecretaris Van Rijn heeft zich hierover niet uitgelaten. Hij suggereerde in het Algemeen Overleg op 9 maart 2016 dat voor de hulp aan tienermoeders inkoop via de VNG wellicht een optie zou kunnen zijn. Een alternatief zou zijn de inkoop met alle gemeenten afzonderlijk te regelen. Hij is geen voorstander van landelijke inkoopafspraken zoals gesuggereerd door de SGP. Minister Schippers heeft in het AO gemeld een wetsvoorstel in te dienen dat het mogelijk maakt dat de huisarts de abortuspil kan verstrekken. Op 27 juni 2016 heeft de Minister de Tweede Kamer hierover laten weten medicamenteuze abortus in de vroege fase van de zwangerschap door de huisarts te willen regelen en de Kamer rond de jaarwisseling een voorstel te zullen sturen tot wetswijziging van de Wet afbreking zwangerschap. Volgens tegenstanders zou dit wel eens drempelverlagend kunnen gaan werken om een abortus te plegen. Tienermoeders In het AO over de maatschappelijke opvang heeft Staatssecretaris Van Rijn te kennen gegeven dat een aantal zaken met betrekking tot tienermoeders meer aandacht behoeft. Concreet gaat om het ontwikkelen van een kennisdossier, het meer gebruik maken van ervaringsdeskundigen, het verder ontwikkelen van methodieken en het delen van kennis via bijeenkomsten. Het is van belang dat op lokaal niveau meiden en vrouwen goed de weg weten naar goede hulp en begeleiding na ongewenste of ongeplande zwangerschap. Deze hulp kan door verschillende professionals geboden worden, met ondersteuning van landelijke organisaties zoals Siriz. 13

14 5 Producten 5.1 Preventie Siriz wil in dialoog met de samenleving in het algemeen, en met jeugdigen, hun ouders en hun leerkrachten in het bijzonder, werken aan een maatschappelijk klimaat waarin men de waarde van het menselijk leven erkent en de eigen verantwoordelijkheid voor dit leven inziet en wil dragen. Siriz verzorgt in het planjaar op basis van de vraag van scholen voor primair, speciaal en voortgezet onderwijs en van onderwijsinstellingen in het middelbaar beroepsonderwijs preventielessen over onbedoelde zwangerschap. De preventielessen hebben ten doel de bewustwording van de waarde van het ongeboren leven en het voorkomen van onbedoelde zwangerschap. Onze mensen en middelen spelen in op wat de school belangrijk vindt. Siriz zoekt vanuit haar eigen professionaliteit en identiteit aansluiting bij de identiteit van de school waar lessen worden verzorgd. Over het algemeen zijn de preventielessen van Siriz onderdeel van een bestaand lesprogramma van de school. Het lesprogramma en de sfeer van de voorlichting, bieden kinderen en jongeren een veilige context om over seksualiteit en onbedoelde zwangerschap te spreken. Op interactieve wijze proberen wij jongeren ervan bewust te maken dat er vanaf het moment van conceptie sprake is van leven. De preventiemedewerker sluit aan bij het niveau van de groep en gebruikt verschillende werkvormen zoals stellingen, film of verschillende soorten spellen. Tijdens de preventielessen van Siriz praten we met jongeren over hun opvattingen over grenzen en verantwoordelijkheid ten aanzien van seksualiteit en relaties. Plannen preventie 2017 In het planjaar zal prioriteit worden gegeven aan jongeren op scholen en onderwijsinstellingen die behoren tot een risicogroep voor ongewenste zwangerschap, zoals laagopgeleide jongeren in het vmbo, speciaal onderwijs en praktijkonderwijs en jongeren uit niet-westerse culturen, maar ook aan scholen die vanwege hun richting de voorkeur geven aan Siriz. Siriz wil ook meer aanwezig zijn op plekken waar mensen gemakkelijk naartoe gaan, zoals buurthuizen, opvoedsteunpunten en ouder-kindcentra. 14

15 De preventiemethode zal in het planjaar op basis van het onderzoek naar bewezen effectieve methoden waar nodig worden aangepast en zich nog meer richten op de daling van het aantal abortussen in Nederland. De preventie zal onder de loep genomen teneinde de vraag te beantwoorden of we de juiste doelgroepen benaderen en of we dit op de juiste manier doen. In het planjaar zal worden onderzocht in hoeverre ouders en leerkrachten van jeugdigen een prominentere rol zouden moeten hebben bij de preventie-activiteiten. Ook zullen mogelijkheden worden verkend voor online preventie. Door verhoging van de efficiëntie en samenwerking met andere verwante aanbieders van preventie zal worden getracht meer scholen en onderwijsinstellingen te bereiken. Behalve op scholen en onderwijsinstellingen worden preventieve activiteiten verzorgd in kerken, clubs en op jongerenbeurzen en jongerenevenementen. De preventieactiviteiten zullen in 2017 zoveel mogelijk worden verzorgd door goed opgeleide vrijwilligers, die hiervoor gekwalificeerd zijn. Nadrukkelijk wordt hierbij ook gedacht aan opgeleide ervaringsdeskundigen. Van de regioteams wordt verwacht dat zij bijdragen aan de naamsbekendheid en zichtbaarheid van Siriz in de regio en dat zij waar nodig en gewenst samenwerken met regionale aanbieders van preventie. De scholen en onderwijsinstellingen leveren een niet-kostendekkende financiële bijdrage voor de preventielessen. In het planjaar zal worden onderzocht in hoeverre (co)financiering door lokale overheden van deze dienst tot de mogelijkheden behoort. 5.2 Maatschappelijke ondersteuning en zorg Siriz ondersteunt vrouwen en mannen bij het nemen van hun verantwoordelijkheid bij een onbedoelde zwangerschap. Daarbij is het uitgangspunt dat alleen zij daarvoor verantwoordelijk zijn en dat Siriz niet stuurt bij het maken van keuzen. Die verantwoordelijkheid kan bijzonder zwaar zijn. Dagelijks worden onze medewerkers geconfronteerd met schrijnende situaties. Siriz kent de volgende producten: kortdurende ondersteuning door telefonische en online-hulpverlening; 15

16 kortdurende en trajectmatige offline-ondersteuning; opvang en begeleiding in gastgezinnen, leef-/leerhuizen en projecten voor begeleid wonen. Kortdurende ondersteuning via telefoon, of chat Cliënten kunnen zowel telefonisch als online anoniem ondersteuning vragen, bijvoorbeeld als het gaat om een onbedoelde zwangerschap, vragen rondom prenatale screening of verwerking van een abortus. Hierbij vinden één of enkele gesprekken plaats per cliënt. De medewerkers van Siriz bieden advies, ondersteuning, probleemanalyse en probleemverheldering. De medewerkers verwijzen zo nodig naar het trajectmatige ondersteuningsaanbod. Telefonische en ondersteuning bestaan in regel uit maximaal drie contacten. De chatgesprekken zijn eenmalig, maar kunnen telkens opnieuw worden gestart. Trajectmatige ondersteuning Op diverse plaatsen in Nederland vinden face-to-facecontacten plaats met cliënten. In de trajectmatige offline-ondersteuning vinden gemiddeld tussen de vijf en vijftien contacten plaats per cliënt. Bij de hulp kan het sociaal netwerk worden betrokken, zoals de partner en/of de ouders. De procesmatige begeleiding voltrekt zich volgens verschillende methodieken. De ondersteuning kan zich richten op de volgende aspecten: keuzebegeleiding bij onbedoelde zwangerschap; rondom en na prenatale screening, waarbij een beperking bij het ongeboren kind is geconstateerd; mannen die problemen hebben met de zwangerschap van hun partner of met een abortus provocatus die hun partner heeft ondergaan; bevalling onder geheimhouding; bij het maken van een keuze voor plaatsing van een baby in een pleeggezin; bij het ter adoptie afstand doen van een baby; problemen met het uitdragen van een onbedoelde zwangerschap en bij het ouderschap; meisjes en vrouwen die een abortus provocatus hebben ondergaan en bij de verwerking daarvan hulp nodig hebben. 16

17 De ondersteuning kan tevens worden gegeven aan ouders en andere betrokkenen uit nabije omgeving van de cliënt. Plannen ondersteuning 2017 Vrouwen die onbedoeld zwanger raken en hulp zoeken, kunnen echter maar in beperkte mate bij hun gemeente terecht. Over het algemeen worden zij door een huisarts doorverwezen naar een abortuskliniek of gaan hier uit eigen beweging naartoe, op zoek naar hulp bij het maken van een keuze over hun zwangerschap. De focus van de voorlichting door abortusklinieken is slechts gericht op de legitimiteit van het besluit en de behandelopties. Wat Siriz biedt is ondersteuning die gericht is op de keuze tussen abortus of uitdragen. Via verschillende communicatiemogelijkheden kan inzicht worden gegeven in de mogelijke keuzen en gevolgen voor de toekomst, vragen kunnen worden beantwoord en twijfels gedeeld. Het gaat hier dus om een andere vorm van voorlichting dan die van de abortusklinieken. De ondersteuning die Siriz biedt heeft betrekking op de noodsituatie in haar volle omvang (financieel, relationeel, psychosociaal, ethisch, etc.) en de verschillende alternatieven voor abortus, zoals de zwangerschap uitdragen in combinatie met ouderschap, plaatsing in een pleeggezin, afstand ter adoptie en bevallen onder geheimhouding. In het planjaar zal daarom worden onderzocht of voor keuzehulp aan onbedoeld zwangere vrouwen, hulp bij afstand ter adoptie, nazorg bij een abortus en postabortushulp de Waz als financieringskader kan dienen. De bekendheid van de keuzen bij een onbedoelde zwangerschap en de vindbaarheid van hulp verdient een impuls. In de vorm van een campagne kan dit worden vergroot. Siriz zal VWS vragen in het planjaar een dergelijke campagne te financieren. Van de regioteams wordt verwacht dat zij bijdragen aan de naamsbekendheid en zichtbaarheid van Siriz in de regio en dat zij waar nodig en gewenst samenwerken met regionale aanbieders van ondersteuning. Siriz zal het Ministerie van VWS voorts voorstellen in het planjaar een project te financieren om de recidive van abortussen terug te dringen in samenwerking met ketenpartners. De groep vrouwen die herhaaldelijk voor een abortus kiest, blijft namelijk groot. Deze doelgroep en haar motivatie lijkt heel divers. Het verdient verdiepend onderzoek om meer inzicht te krijgen in de oorzaken die leiden tot dit herhaaldelijke besluit. Preventie, ondersteuning en zorg kunnen dan mogelijk beter op deze doelgroep worden afgestemd. 17

18 In het planjaar zal voorts worden onderzocht of ook trajectmatige ondersteuning online kan worden verleend en of vrijwilligers, in het bijzonder opgeleide ervaringsdeskundigen, een grotere rol kunnen spelen bij de ondersteuning. Ook zal er beleid worden ontwikkeld op het gebied van nazorg. De Cliëntenraad zal worden gevraagd een advies uit te brengen hoe Siriz de toegankelijkheid van haar ondersteuning kan vergroten. Ook zal hij worden gevraagd een voorstel te doen voor het ontwikkelen van virtuele groepen van lotgenoten die elkaar kunnen steunen bij (consequenties van) onbedoelde zwangerschap. 5.3 Zorg Opvanggezinnen Siriz beschikt over een aantal gezinnen die hun huis en tijd beschikbaar stellen om jonge (aanstaande) moeders met hun kind een stabiele en veilige woonomgeving te bieden waarin de jonge moeder kan leren zo zelfstandig mogelijk haar baby te verzorgen en op te voeden en waarin zij werkt aan haar zelfstandigheid. Deze gezinnen wonen verspreid over heel Nederland. De maatschappelijk werker in de desbetreffende regio begeleidt de opvangouders. Leef-/leerhuizen Siriz biedt in Gouda en Groningen opvang aan jonge (aanstaande) moeders in de leeftijd van 15 tot 25 jaar opvang en intensieve, methodische begeleiding. De doelgroep kan te kampen hebben met meervoudige problematiek. Het kan daarbij gaan om een verstandelijke beperking of psychosociale problematiek, relationeel geweld, prostitutie of mensenhandel, of een jonge moeder die gevlucht is uit een gewelddadig land. Vaak zijn er financiële problemen en problemen van sociale aard. Een zwangerschap is dan de druppel waarbij al deze problemen tot uiting komen. De kracht van het leef-/leerhuis ligt in het feit dat we deze jonge (aanstaande) moeders ondanks hun achterliggende problematiek tot rust kunnen laten komen, helpen met de voorbereiding op de komst van de baby en samen met hen aan de slag gaan met hun achterliggende problemen. Daarbij staat het bevorderen van een veilige hechtingsrelatie tussen moeder en kind centraal, evenals het sterker maken van de moeder ter vergroting van de beheersing van haar eigen leven. 18

19 Het doel is om de moeders te activeren tot actief moederschap en om de verantwoordelijkheid van het hebben van een kind op een goede manier te kunnen dragen en te participeren in de samenleving. In de leef-/leerhuizen werkt een inwonend of naast wonend echtpaar samen met mboen hbo-geschoolde beroepskrachten en vrijwilligers. Er wordt veel samengewerkt wordt met allerlei andere organisaties zoals GGZ, MEE, jeugdbescherming en schuldhulpverlening. Begeleid wonen Siriz biedt - al dan niet na verblijf in het leef-/leerhuis - begeleide huisvesting aan jonge moeders en hun kind. In Delft zijn vier appartementen beschikbaar voor begeleid wonen. In Gouda heeft Siriz de beschikking over vijf plaatsen voor begeleid wonen. De cliënten in de huizen voor begeleid wonen krijgen circa vier tot acht uur per week begeleiding en kunnen ten hoogste twaalf maanden in het project verblijven. Plannen zorg 2017 In het planjaar zal worden onderzocht in welke regio s er behoefte is aan meer gezinnen die cliënten kunnen opvangen, of de huidige gezinnen vaker kunnen worden benut en of er meer gezinnen kunnen worden geworven en ingezet. Van de regioteams wordt verwacht dat zij bijdragen aan de naamsbekendheid en zichtbaarheid van Siriz in de regio en dat zij waar nodig en gewenst samenwerken met regionale aanbieders van ondersteuning en zorg. In het planjaar zal worden onderzocht in hoeverre voor diagnostiek en behandeling een beroep kan worden gedaan op instellingen voor geestelijke gezondheidszorg. Ook zal er beleid worden ontwikkeld op het gebied van nazorg. 5.4 Kennisdeling Het delen van kennis kan het innovatieve vermogen en de slagvaardigheid van Siriz vergroten. Siriz wil daarom haar opgedane kennis en ervaring op het gebied van effectieve interventies op het gebied van preventie, ondersteuning en zorg bij onbedoelde zwangerschap in de komende jaren toegankelijker maken voor haar 19

20 medewerkers en beschikbaar stellen aan derden die werkzaam zijn op dit terrein. Onder andere in de vorm van online en offline consultatie, advies, cursussen en trainingen. Een voorbeeld van deze kennisdeling is de Taskforce JOOZ (Jong Ouderschap Onbedoeld Zwanger), geïnitieerd door Siriz. Deze Taskforce is opgezet vanuit het belang van de doelgroep, om zo goed mogelijk overlap in preventie, ondersteuning en zorg te voorkomen. De Taskforce wil graag gezamenlijk de agenda bepalen voor preventie, ondersteuning en zorg en een gezamenlijke lobby voeren rondom deze thema s op lokaal, regionaal en landelijk niveau. Op 30 mei 2016 werd door JOOZ een congres georganiseerd, Jong en Ouder, met presentaties over onder andere JOOZ, en de kansen en knelpunten in beleid. Siriz heeft in 2016 in samenwerking met JSO op het virtuele Kennisnet Jeugd van het Nederlands Jeugdinstituut een kennisgroep Jong ouderschap gelanceerd. Plannen kennisdeling 2017 Siriz deelt haar kennis niet alleen intern, maar maakt deze ook beschikbaar voor andere organisaties. In het kader van kennismanagement zal Siriz in het planjaar een bijdrage blijven leveren aan het virtuele Kennisnet, waarmee relevante kennis en kunde worden geborgd. Het gaat hierbij om kennis over (de effectiviteit van) interventies, methodiekontwikkeling, maar ook over maatschappelijke ontwikkelingen, in het bijzonder in het sociaal domein. In het planjaar zal een plan worden opgesteld voor in- en externe deskundigheidsbevordering. Onderdeel hiervan is de ontwikkeling van training en coaching van vrijwilligers en ervaringsdeskundigen, al dan niet in samenwerking met een hogeschool. Indien het Ministerie van VWS hiervoor middelen beschikbaar stelt, zal Siriz in het kader van het programma JOOZ wederom een congres organiseren over onbedoelde zwangerschap en jong ouderschap. 20

21 6 Financiering 6.1 Subsidie van het Ministerie van VWS Bij de vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van VWS voor het jaar 2014 heeft het parlement bij amendement van het lid Van der Staaij geregeld dat de subsidie voor Siriz structureel wordt verhoogd tot een jaarlijks bedrag van 1,5 miljoen ten behoeve van het voorkomen van ongewenste zwangerschappen, het bieden van ambulante hulp en de opvang van tienermoeders. Het Ministerie van VWS heeft daarop een bedrag van 1,5 miljoen per jaar aan instellingssubsidie beschikbaar gesteld. In het planjaar zal in overleg met VWS worden bezien welke producten van Siriz in aanmerking kunnen blijven komen voor staatssteun en voor welke producten een beroep moet worden gedaan op andere financiers. Plannen 2017 VWS In het bij VWS in te dienen Activiteitenplan voor 2017 zal Siriz de volgende activiteiten noemen die naar het oordeel van Siriz voor subsidiëring in aanmerking komen. Preventie Online en telefonische hulpverlening Kennisdeling Ondersteuning voor niet-medische counseling van: o degenen die overwegen hun zwangerschap af te breken; o degenen die (al dan niet bij herhaling) een abortus provocatus hebben ondergaan en behoefte hebben aan postabortus-counseling. 6.2 Overige financiers Onderzocht zal worden in hoeverre het Ministerie van OCW bereid is een deel van onze preventieactiviteiten te subsidiëren. Net zoals in 2016 zal Siriz zal in het planjaar nadrukkelijk op zoek blijven gaan naar mogelijkheden van financiering (van de uitbreiding) van haar producten door gemeenten in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) 2015 en/of de Jeugdwet. 21

22 Naast gemeentelijke financiering werft Siriz actief middelen bij charitatieve vermogensfondsen. De voor Siriz belangrijkste financier is de Vereniging ter Bescherming van het Ongeboren Kind (VBOK). 22

23 7 Bedrijfsvoering 7.1 Personeels- en vrijwilligersbeleid Medewerkers van Siriz werken vanuit een uitgesproken overtuiging. Zij hebben kennis van zaken en kunnen door hun omgevingssensitiviteit inspelen op de behoefte van de markt en de cliënt. Van onze medewerkers wordt in toenemende mate verwacht dat zij zaken durven op te pakken, ondernemend en resultaatgericht zijn. Zij moeten steeds meer flexibel meebewegen in ontwikkelingen in de organisatie en in de markt. Siriz verwacht van medewerkers dat zij als collega s betrokken zijn bij elkaar. Loyaliteit en elkaar helpen wanneer dit nodig is, ook wanneer het even buiten de eigen werkzaamheden valt, wordt op hoge prijs gesteld. Wij verwachten dat onze medewerkers integer werken en elkaar durven aan te spreken wanneer er fouten worden gemaakt. Wij werken graag met mensen die positief zijn ingesteld en elkaar graag inspireren. Medewerkers kunnen van Siriz verwachten dat zij waar nodig worden ondersteund bij de uitvoering van hun werkzaamheden. Zij worden betrokken bij beleidswijzigingen en werken actief mee in project- en werkgroepen. Het personeelsbeleid van Siriz is erop gericht om medewerkers te prikkelen en te ondersteunen om hun persoonlijk leiderschap te versterken. Om beter zicht te krijgen op de competenties van medewerkers zullen medewerkers in het planjaar op hun competenties gewogen en gepositioneerd worden. Voor zover nodig zal in dit kader worden voorzien in individuele en teamcoaching van medewerkers die het potentieel hebben om succesvol te zijn, maar nog niet alle competenties naar tevredenheid ontwikkeld hebben. Ook zal worden voorzien in een doortimmerd plan wat te doen met werknemers die zich niet in de nieuwe aanpak kunnen vinden. Zorgvuldigheid staat daarbij voorop. Op basis van tijdsregistraties en de analyses ervan zijn de eerste inzichten in de tijdsbesteding voor preventie, ondersteuning en zorg verworven. In het planjaar zullen indicatoren worden ontwikkeld voor een verantwoorde werktoedeling. Medewerkers worden hier nadrukkelijk bij betrokken. Elke regio kent in 2017 een eigen regioplan met regionale kwantitatieve en kwalitatieve doelstellingen. Om dit te realiseren, werken de regiowerkers nauw met elkaar samen; men bemoedigt en ondersteunt elkaar en bevraagt elkaar op de voortgang van behaalde 23

24 resultaten. Met elkaar vinden regiowerkers oplossingen om tot verbeteringen te komen en stimuleren zij elkaar. Om de regio s goed te kunnen ondersteunen werkt elke regio met een regiowerker met coördinerende taken. Deze regiowerker stimuleert het regioteam tot steeds meer zelforganiserend vermogen. Hij spreekt zichzelf en collega s aan op de voortgang van gemaakte afspraken en bewaakt de realisatie van de gestelde doelen. In het planjaar zal Siriz zich richten op een toekomstbestendig vrijwilligersbeleid. Daarbij zullen we besluiten nemen over de plek die opgeleide vrijwilligers en ervaringsdeskundigen moeten hebben in onze organisatie, wat hun taken zijn, welke kwaliteitseisen worden gesteld en hoe zij worden gewaardeerd. Siriz blijft streven naar een vergroting van de efficiëntie van haar aanbod. Onderzocht wordt welke kosten verlaagd kunnen worden en op welke wijze medewerkers efficiënt kunnen worden ingezet op hun kerntaken. 7.2 Communicatie Siriz erkent de noodzaak van systematische en eenduidige in- en externe communicatie. Belangrijke informatie over missie, visie en ambities wordt via de managementlijnen intern verspreid, zoals tijdens de interne kwartaalbijeenkomsten maar ook via intranet. In het planjaar zal worden gewerkt aan een gedegen communicatiestrategie, zowel op landelijk als op regionaal niveau. De multidisciplinaire regioteams vervullen een belangrijke rol in de regionale marketingcommunicatie. De externe communicatie van Siriz is gericht op het verkrijgen van de juiste beeldvorming, namelijk: Siriz is de landelijke expert op het terrein van preventie, ondersteuning en zorg bij onbedoelde zwangerschap en deelt graag haar kennis en ervaring. Het resultaat van heldere externe communicatie is een open en positieve beeldvorming bij cliënten en potentiële cliënten, (keten)partners, financiers en cliënten, die gestoeld is op onze prestaties, kennis en ervaring. Hiermee bouwt Siriz een stevige positie op. Het doel van het mediabeleid van Siriz is het genereren van gratis publiciteit voor de preventie, ondersteuning en zorg van Siriz. In de media wil Siriz zich profileren als dé onafhankelijke gespecialiseerde organisatie voor preventie, ondersteuning en zorg bij 24

25 onbedoelde zwangerschap. Het mediabeleid van Siriz omvat twee onderdelen: het persbeleid en het socialemediabeleid. Siriz hanteert een proactief persbeleid dat inhoudt dat wordt getracht nieuwswaarde te creëren voor de pers. Om dit te realiseren houdt Siriz scherp zicht op ontwikkelingen in het werkveld en de politiek. Daarnaast wordt ingespeeld op de actualiteit. Voor het persbeleid worden diverse mediakanalen benut, zoals de website, , Twitter en LinkedIn. Wanneer Siriz wordt benaderd door de pers met een verzoek, wordt geprobeerd de pers zo snel en goed mogelijk van dienst te zijn. Siriz zet haar sociale media in om haar doelgroepen te bereiken. De kanalen die Siriz benut zijn: Twitter, LinkedIn, Facebook, Instagram en in mindere mate YouTube. Siriz stimuleert haar medewerkers ook op deze kanalen aanwezig te zijn, berichten te plaatsen en te delen om zo ook op regionaal niveau de naamsbekendheid van Siriz te vergroten. Siriz adverteert op Instagram en Facebook met advertenties om jonge potentiële hulpvragers te bereiken. Via sociale media worden ook donateurs bereikt en anderen die betrokken zijn (geweest) bij het werk van Siriz. Siriz wil meer bekendheid geven aan de niet-medische counseling van cliënten die zich wenden tot een huisarts of abortuskliniek omdat zij overwegen hun zwangerschap af te breken. Indien het Ministerie hiervoor middelen beschikbaar stelt, zal hiertoe een (communicatie)plan worden opgesteld in dialoog met diverse belanghebbenden, zoals de IGZ, abortusklinieken, huisartsen, verloskundigen, ervaringsdeskundigen, onderzoekers en communicatiespecialisten. De Cliëntenraad zal worden gevraagd een advies uit te brengen hoe Siriz haar naamsbekendheid kan vergroten. 7.3 Marketing De marketingfunctie wint aan belang. Om deze functie goed te kunnen vervullen wordt in het planjaar gewerkt aan een portfolio op basis waarvan inkoopafspraken kunnen worden gemaakt met (centrum)gemeenten. Onderdeel hiervan is een beschrijving van: de producten van Siriz en daaraan verbonden kosten en opbrengsten; 25

26 de werkwijze van Siriz en hoe die zich verhoudt tot de uitgangspunten van de transitie in de jeugdzorg en maatschappelijke ondersteuning; wat het aanbod van Siriz kenmerkt en hoe zich dit verhoudt tot het reguliere aanbod. Gelet op de ambitie van Siriz is het van belang om meer aandacht te besteden aan relatieopbouw en -beheer van belanghebbenden, het efficiënt en transparant administreren van verzoeken om preventie, ondersteuning en zorg, het vastleggen van besluiten hieromtrent en het monitoren van de resultaten. In het planjaar zal een maatschappelijke kostenlijst worden ontwikkeld. Siriz zou ook graag de waarde van een veilige gehechtheidsrelatie tussen moeder en kind opvoeren, maar een maatschappelijke batenlijst bestaat helaas niet. De cijfers hiervan zullen tonen dat het loont om op een positieve manier te investeren in jonge, kwetsbare moeders. 7.4 Geldmiddelen De geldmiddelen van de stichting worden verkregen uit: overheidssubsidies en bijdragen; exploitatiebijdrage van de VBOK; donaties en giften van fondsen, bedrijven, kerken en particulieren; schenkingen, erfstellingen en legaten; andere baten, zoals opbrengsten van activiteiten van de stichting. 7.5 Reserveringenbeleid en vermogensbeheer Voor de continuïteit van de organisatie is reservering van middelen noodzakelijk. De continuïteitsreserve is gebaseerd op een analyse van de specifieke risico s en de periode waarin deze risico s moeten worden gedekt. Deze reserve bedraagt ten hoogste 1,5 maal de jaarlijkse exploitatiekosten. Naast de continuïteitsreserve kunnen bestemmingsreserves worden gevormd indien daarvoor een bestedingsplan is opgesteld, waaruit blijkt dat het bedrag binnen één jaar zal worden besteed. Ook worden bestemmingsfondsen gevormd voor ontvangen middelen die nog niet zijn besteed aan de specifieke bestemming die hieraan door de donateur is gegeven. 26

27 Doordat omstandigheden voortdurend wijzigen is het nodig om periodiek het reserveringenbeleid te toetsen. Per aanwezige reserve wordt hierbij gekeken naar de noodzaak om deze aan te houden, naar de omvang ervan en naar de mogelijkheid om reserves samen te voegen. Jaarlijks bij de jaarrekening worden alle reserves en voorzieningen geactualiseerd. Uitgangspunt bij het beheer van vermogen is de instandhouding van de waarde van de hoofdsom. 7.6 Risicobeheersing Het risicobeheersingssysteem is erop gericht onzekerheden in de toekomst te schatten met als doel tot de beste beslissingen te komen. Het risicomanagement is structureel ingebed in de rapportagestructuur en de verantwoordingsgesprekken tussen de bestuurder en de managers. Siriz voert elk kwartaal een prospectieve risicoanalyse uit. Per risico wordt geschat hoe groot de kans is dat dit voorkomt en wordt ook bepaald wat de ernst is van eventuele gevolgen. Nadat is vastgesteld of er sprake is van een catastrofaal, groot, matig, klein of gering risico en welke kansen het risico biedt, wordt besloten in hoeverre deze geëlimineerd, beheerst of geaccepteerd moet worden. Vervolgens wordt bepaald welke maatregel wordt getroffen en wie voor het nemen van de maatregel verantwoordelijk is. Voor de bepaling van de minimale omvang van de continuïteitsreserve worden de financiële risico s in kaart gebracht. Deze risico s worden door de Raad van Bestuur geanalyseerd naar aard en effect. Hierbij wordt een ondergrens gehanteerd van Risico s onder deze grens worden niet verder toegelicht omdat het gaat om een lange reeks van kleine risico s. De risico s die van belang zijn voor het bepalen van de continuïteitsreserve zijn de niet reguliere, strategische, niet kwantificeerbare risico s. Deze zullen immers in de begroting tot uitdrukking komen. De volgende strategische risico s in het planjaar worden voorzien, onder vermelding van de kans, de gevolgen, wie erbij betrokken is en welke maatregelen worden getroffen. Risico Kans dat risico optreedt Niet of slechts gedeeltelijk toekennen van subsidie VWS Matig voor 2017; groot voor de jaren daarna. De subsidie staat onder druk vanwege het aflopen van de termijn van het huidige kabinet. Er is voor 2017 nog geen overeenstemming over 27

28 Negatieve gevolgen Betrokkenen Maatregel de te subsidiëren producten. Als de subsidie niet volledig wordt ontvangen, kan een belangrijk deel van de activiteiten niet plaatsvinden. Primair de functies preventie en online en telefonische ondersteuning, maar gezien de omvang van de subsidie zal het (al dan niet gedeeltelijk) wegvallen een belangrijk effect hebben op de gehele organisatie. Belangenbehartiging op politiek en ambtelijk niveau, reorganisatie en versterken van vrijwilligersbeleid. Risico Kans dat risico optreedt Negatieve gevolgen Betrokkenen Maatregel Daling van de bijdrage van de VBOK Groot. De ambities van de VBOK zijn niet slechts gericht op fondsenwerving voor Siriz. Als de bijdrage van de VBOK lager blijkt te zijn, zullen geplande activiteiten niet of in afgeslankte vorm moeten plaatsvinden. Gehele organisatie. Professionalisering fondsenwerving VBOK. Convenant afsluiten met VBOK over meerjarenfinanciering. Risico Kans dat risico optreedt Negatieve gevolgen Betrokkenen Maatregel Onvoldoende gemeentelijke financiering van ondersteuning Groot. Onvoldoende financiële dekking door te weinig inkomsten van gemeenten voor face-to-face ondersteuning. Maatschappelijk werkers en woonbegeleiders. Naamsbekendheid vergroten, inbedden van ondersteuning in multidisciplinaire regioteams en investeren in netwerk van collegazorgaanbieders, zoals huisartsen en abortusklinieken, en gemeenten. Lobbyen om niet-medische counseling door VWS in het kader van de Waz gesubsidieerd te krijgen van degenen die overwegen hun zwangerschap af te breken, degenen die bij herhaling een abortus provocatus ondergaan en zij die na een abortus een beroep doen op postabortus-counseling. Risico Kans dat risico optreedt Groot. Onvoldoende gemeentelijke financiering van zorg 28

29 Negatieve gevolgen Betrokkenen Maatregel Onvoldoende financiële dekking door ontbrekende contracten met gemeenten en/of te lage toekenning van begeleidingsuren. Sociaal pedagogisch werkers en woonbegeleiders. Naamsbekendheid vergroten, inbedden van zorg in multidisciplinaire regioteams en investeren in netwerk van collega-zorgaanbieders en gemeenten. Risico Kans dat risico optreedt Negatieve gevolgen Betrokkenen Maatregel Mislopen van financiering door gebrekkige zorgadministratie Groot. Het aanvragen voor financiering van ondersteuning en zorg in het kader van de Jeugdwet en de Wmo is een verantwoordelijkheid van de desbetreffende cliënt. Dat geldt ook voor het verkrijgen van de beschikkingen. De regiowerkers moeten hierop toezien en de interne berdrijfsvoering moet hierop adequaat zijn ingericht. Hetzelfde geldt voor de opstelling van huur- en zorgverleningsovereenkomsten. Mislopen van financiering door gemeenten en eigen bijdragen van cliënten. Gehele organisatie. Effectief toezicht op de te volgen procedures en goede organisatie van de zorgadministratie. Risico Kans dat risico optreedt Negatieve gevolgen Betrokkenen Maatregel Onvoldoende zelforganiserend vermogen regioteams Matig. Ineffectiviteit en inefficiëntie met als gevolg onvoldoende productie, kwantitatief en kwalitatief. Medewerkers primaire proces. Vaststellen opleidingsplan en het inrichten van een professionele, eigentijdse leeromgeving. Risico Kans dat risico optreedt Negatieve gevolgen Betrokkenen Maatregel Onvoldoende zichtbaarheid van de producten van Siriz Matig. Gering bereik doelgroepen. Medewerkers primair proces. Medewerkers trainen in het netwerken. 29

30 Risico Kans dat risico optreedt Negatieve gevolgen Betrokkenen Maatregel Kosten als gevolg van andere eisen aan medewerkers Groot. Het werken in multidisciplinaire regioteams vraagt om investeringen in het personeelsbeleid. Hetzelfde geldt voor de gewenste verhoging van marktkennis, klantgerichtheid, effectiviteit en efficiëntie. Investeringen gaan ten koste van lopende activiteiten op korte termijn. Gehele organisatie. Faciliteren van medewerkers bij de gewenste veranderingen, bijvoorbeeld door coaching van loopbaanontwikkeling. Risico Kans dat risico optreedt Negatieve gevolgen Betrokkenen Maatregel Onvoldoende veiligheid voor cliënten in zorg Matig m.b.t. projecten voor begeleid wonen waarin geen 24- uurstoezicht is. Schade voor cliënten en imagoschade voor de organisatie. Cliënten begeleid wonen. Veiligheidsbeleid voor cliënten van zorg ontwikkelen. Risico Kans dat risico optreedt Negatieve gevolgen Betrokkenen Maatregel Onvoldoende veiligheid voor medewerkers primaire proces Groot bij agressie van cliënten. Schade voor medewerkers en voor de organisatie. Medewerkers primaire proces. Ondersteuning van medewerkers bij omgaan met agressie. 7.7 Sturingsinformatie Siriz hecht aan een goede, solide, efficiënte en effectieve bedrijfsvoering. De bedrijfsvoering sluit aan op de gestelde doelen. In het planjaar zal de afdeling Bedrijfsvoering niet langer per kwartaal maar maandelijks een financiële rapportage opleveren. Per kwartaal leveren de managers een kwalitatieve en kwantitatieve rapportage op. Een samenvatting hiervan wordt verwerkt in een bestuursrapportage aan de Raad van Toezicht. Een sterkere sturing op prijs en kwaliteit vereist inzicht in de kostprijzen van de producten. Siriz gaat daarom bij haar producten de meerwaarde en het maatschappelijk 30

JAARBELEIDSPLAN 2016 Amersfoort, 6 oktober 2015

JAARBELEIDSPLAN 2016 Amersfoort, 6 oktober 2015 JAARBELEIDSPLAN 2016 Amersfoort, 6 oktober 2015 Siriz Algemeen Jaarbeleidsplan 2016 Versie 1_0 6 okt 2015 Pagina 1 van 22 Inleiding Dit jaarbeleidsplan heeft betrekking op het jaar 2016 en geeft een beeld

Nadere informatie

Jaarbeleidsplan 2019

Jaarbeleidsplan 2019 Jaarbeleidsplan 2019 Datum Versienummer 26 april 2019 0.4 Dit plan moet nog worden goedgekeurd door de Raad van Toezicht van Siriz Woord vooraf Dit beleidsplan beschrijft de koers die Siriz in 2019 wil

Nadere informatie

Toelichting... 3 Cijfers... 3 Meisjes... 3 Vrouwen... 3 Kenmerken... 4 Meisjes... 4 Vrouwen... 4 Keuzes... 5 Zelf opvoeden... 5 Afstand ter adoptie

Toelichting... 3 Cijfers... 3 Meisjes... 3 Vrouwen... 3 Kenmerken... 4 Meisjes... 4 Vrouwen... 4 Keuzes... 5 Zelf opvoeden... 5 Afstand ter adoptie Toelichting... 3 Cijfers... 3 Meisjes... 3 Vrouwen... 3 Kenmerken... 4 Meisjes... 4 Vrouwen... 4 Keuzes... 5 Zelf opvoeden... 5 Afstand ter adoptie en pleegzorg... 5 Abortus... 5 Hulp... 6 Referenties...

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 23 augustus 2016 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 23 augustus 2016 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 25 VX Den Haag T 070 340 79 F 070 340 78 34

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 10 oktober 2018 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 10 oktober 2018 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Meerjarenbeleidsplan

Meerjarenbeleidsplan Siriz relevant en zichtbaar Datum Versienummer 4 oktober 2016 1_0 Inleiding Dit meerjarenbeleidsplan heeft betrekking op de periode van 2017 tot en met 2020 en geeft een beeld van de ambitie, plannen,

Nadere informatie

Stichting Jong & Zwanger Beleidsplan

Stichting Jong & Zwanger Beleidsplan Stichting Jong & Zwanger Beleidsplan Mei 2017 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Algemeen 4 2.1 Achtergrond 2.2 Onderbouwing 3. Identiteit 6 3.1 Missie & visie 3.2 Doelstelling 3.3 Strategie 4. Organisatie

Nadere informatie

2011D04279 LIJST VAN VRAGEN TOTAAL

2011D04279 LIJST VAN VRAGEN TOTAAL 2011D04279 LIJST VAN VRAGEN TOTAAL 1 De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) noemt het opvallend dat het aantal abortussen vanaf 20 weken is toegenomen en veronderstelt dat dit verband houdt met de

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)

Nadere informatie

1. Hoe staat u in het algemeen tegenover de mogelijkheid voor een zwangere vrouw om abortus te laten plegen? U bent. Voorstander Tegenstander

1. Hoe staat u in het algemeen tegenover de mogelijkheid voor een zwangere vrouw om abortus te laten plegen? U bent. Voorstander Tegenstander Eerste uitwerking resultaten abortusonderzoek TNS-Nipo (02-03-2016) 1. Hoe staat u in het algemeen tegenover de mogelijkheid voor een zwangere vrouw om abortus te laten plegen? U bent 7 7 24 14 48 sterk

Nadere informatie

BIJLAGE FACTSHEET HERHAALDE ABORTUS IN NEDERLAND

BIJLAGE FACTSHEET HERHAALDE ABORTUS IN NEDERLAND BIJLAGE FACTSHEET HERHAALDE ABORTUS IN NEDERLAND zde De factsheet is onderdeel van het Impulsprogramma preventie ongewenste tienerzwangerschap, dat door Rutgers, Soa Aids Nederland en Fiom uitgevoerd wordt,

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 29 220 Seksueel overdraagbare aandoeningen (Soa) Nr. 9 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 30 371 Evaluatie Wet afbreking zwangerschap 33 578 Eerstelijnszorg Nr. 34 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter

Nadere informatie

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Wolbert (PvdA) over kinderen van allochtone afkomst die overgewicht hebben (2014Z07817).

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Wolbert (PvdA) over kinderen van allochtone afkomst die overgewicht hebben (2014Z07817). > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Rijnstraat 50 255 XP Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG De voorzitter van de Tweede Kamer der StatenGeneraal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Ons kenmerk Inlichtingen bij Doorkiesnummer Den Haag Onderwerp Bijlage(n) Uw brief Seksuele gezondheid Een goede seksuele

Nadere informatie

BELEIDSPLAN Amersfoort, 30 november T E W

BELEIDSPLAN Amersfoort, 30 november T E W BELEIDSPLAN 2018 Amersfoort, 30 november 2017 Stichting Tienermoederfonds Nederland Postbus 60 2800 AB GOUDA T 085-130 1570 E info@tienermoederfonds.nl W www.tienermoederfonds.nl KvK 69061939 IBAN: NL17

Nadere informatie

Datum 27 juni 2016 Betreft Medicamenteuze abortus in de vroege fase van de zwangerschap door de huisarts

Datum 27 juni 2016 Betreft Medicamenteuze abortus in de vroege fase van de zwangerschap door de huisarts > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)

Nadere informatie

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Dik-Faber (CU) over jong ouderschap (2017Z00272).

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Dik-Faber (CU) over jong ouderschap (2017Z00272). > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Ontwikkelingen. in zorg en welzijn. Wij houden daarbij onverkort vast aan de Koers 2010-2013,

Ontwikkelingen. in zorg en welzijn. Wij houden daarbij onverkort vast aan de Koers 2010-2013, KOERS 2014-2015 3 Het (zorg)landschap waarin wij opereren verandert ingrijpend. De kern hiervan is de Kanteling, wat inhoudt dat de eigen kracht van burgers over de hele breedte van de samenleving uitgangspunt

Nadere informatie

Monitor voortgang Wmo Uitkomsten vierde meting, september 2014

Monitor voortgang Wmo Uitkomsten vierde meting, september 2014 Monitor voortgang Wmo Uitkomsten vierde meting, september 2014 Amersfoort, 2 oktober 2014 Contactpersoon: Hester van den Bergh Kenmerk: KV/lybe/rall/154090/2014 Brancheorganisatie voor de geestelijke gezondheids-

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2009 230 Besluit van 18 mei 2009, houdende wijziging van het Besluit afbreking zwangerschap (vaststelling duur zwangerschap) Wij Beatrix, bij de gratie

Nadere informatie

Samenvatting Inleiding Onderzoeksaanpak

Samenvatting Inleiding Onderzoeksaanpak 1 2 1. Samenvatting Inleiding Kinderen hebben recht op bescherming tegen kindermishandeling, zo staat in het VN- Kinderrechtenverdrag (IVRK). Toch komt kindermishandeling in Nederland nog steeds op grote

Nadere informatie

Samen sterk in communicatie. Zomer 2015

Samen sterk in communicatie. Zomer 2015 Samen sterk in communicatie Zomer 2015 Missie Communicatie maakt het leven. Als voor mensen horen of communiceren niet vanzelfsprekend is, maakt Kentalis de beste communicatiemogelijkheden toegankelijk.

Nadere informatie

Onderzoeksopzet Vrijwilligers in de Wmo Wmo-werkplaats Noord Jolanda Kroes Hanzehogeschool Groningen

Onderzoeksopzet Vrijwilligers in de Wmo Wmo-werkplaats Noord Jolanda Kroes Hanzehogeschool Groningen Onderzoeksopzet Vrijwilligers in de Wmo Wmo-werkplaats Noord Jolanda Kroes Hanzehogeschool Groningen Inhoud 1. Inleiding 2 De Wmo-werkplaats 2 Schets van de context 2 Ontwikkelde producten 3 2. Doel onderzoek

Nadere informatie

ARTIKEL 14 SEPTEMBER 2017

ARTIKEL 14 SEPTEMBER 2017 ARTIKEL 14 SEPTEMBER 2017 Hoe maak je als landelijke organisatie de omslag van hulpverlenen naar kennis delen? En hoe zorg je dat de hulp aan je doelgroep dan goed wordt overgenomen? Fiom moest deze rigoureuze

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 32 279 Zorg rond zwangerschap en geboorte Nr. 123 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de

Nadere informatie

Toetsingskader Voorkomen seksueel grensoverschrijdend gedrag

Toetsingskader Voorkomen seksueel grensoverschrijdend gedrag Toetsingskader Voorkomen seksueel grensoverschrijdend Utrecht, maart 2014 Motto Naar zichtbare kwaliteit in de jeugdhulp! Missie De Inspectie Jeugdzorg, de Inspectie voor de Gezondheidszorg en de Inspectie

Nadere informatie

STRATEGISCH BELEID EFFICIËNT EN ZICHTBAAR NAAR EEN CENTRUM VOOR REVALIDATIE

STRATEGISCH BELEID EFFICIËNT EN ZICHTBAAR NAAR EEN CENTRUM VOOR REVALIDATIE STRATEGISCH BELEID 2013 2014 NAAR EEN EFFICIËNT EN ZICHTBAAR CENTRUM VOOR REVALIDATIE UMCG Centrum voor Revalidatie Strategisch beleidsplan 2013-2014 Vastgesteld op 1 november 2012 Vooraf Met het strategisch

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG >Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Uw brief

Nadere informatie

Missie visie document

Missie visie document Missie visie document 2014 2018 NVLO bestuur Oktober 2014 Visie Nederlandse Vereniging van Leidinggevenden Operatieafdeling (NVLO) De NVLO is een professionele en ondernemende beroepsvereniging voor leidinggevende

Nadere informatie

Samen verder. Beleidsplan stichting Family Care 2015

Samen verder. Beleidsplan stichting Family Care 2015 Samen verder Beleidsplan stichting Family Care 2015 Samen verder In 2014 werden de voormalige zelfstandige stichtingen Voorkom!, Chris en Stay Clean samengebracht in een nieuwe, gezamenlijke stichting:

Nadere informatie

Hoofdlijnen beleidsplan Ronald McDonald Kinderfonds 2010-2015

Hoofdlijnen beleidsplan Ronald McDonald Kinderfonds 2010-2015 Hoofdlijnen beleidsplan Ronald McDonald Kinderfonds 2010-2015 Missie/Visie/Kernboodschap/Doelstelling Missie Het Ronald McDonald Kinderfonds wil een positieve bijdrage leveren aan de gezondheid van kinderen

Nadere informatie

T oetsingskader voor toezicht naar Veilig Thuis in 2015

T oetsingskader voor toezicht naar Veilig Thuis in 2015 T oetsingskader voor toezicht naar Veilig Thuis in 2015 Utrecht, juni 2015 Motto Naar zichtbare kwaliteit in de jeugdhulp! Missie De Inspectie Jeugdzorg, de Inspectie voor de Gezondheidszorg en de Inspectie

Nadere informatie

Protocol social media Groenhorst Praktijkonderwijs, vmbo en mbo

Protocol social media Groenhorst Praktijkonderwijs, vmbo en mbo Protocol social media Groenhorst Praktijkonderwijs, vmbo en mbo Groenhorst Stafdienst Telefonisch bereikbaar op 088 0207020 Vastgesteld: 10 september 2013 2 Protocol social media Groenhorst Inhoudsopgave

Nadere informatie

Kwaliteitskader Verantwoorde zorg Caribisch Nederland

Kwaliteitskader Verantwoorde zorg Caribisch Nederland Kwaliteitskader Verantwoorde zorg Caribisch Nederland 1 Inspectie Jeugdzorg Utrecht, oktober 2015 Motto Naar zichtbare kwaliteit in de jeugdhulp! Missie De Inspectie Jeugdzorg, de Inspectie voor de Gezondheidszorg

Nadere informatie

Geachte leden, In die zin voegt de vondelingenkamer niets toe. BOW/ RIS Aan de leden van de Commissie Samenleving. R.

Geachte leden, In die zin voegt de vondelingenkamer niets toe. BOW/ RIS Aan de leden van de Commissie Samenleving. R. Typ teksttyp teksttyp tekst I. van Engelshoven Wethouder van Kenniseconomie, Internationaal, Jeugd en Onderwijs, 060 Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Aan de leden van de Commissie Samenleving

Nadere informatie

Kenmerken BedrijfsMaatschappelijk Werk:

Kenmerken BedrijfsMaatschappelijk Werk: De bedrijfsmaatschappelijk werker helpt bij het tot stand laten komen van gezondere arbeidsverhoudingen en meer welzijn binnen het bedrijf of de instelling. Op die manier ontstaat bij werknemers een grotere

Nadere informatie

2010D02442. Lijst van vragen totaal

2010D02442. Lijst van vragen totaal 2010D02442 Lijst van vragen totaal 1 In hoeverre heeft de staatssecretaris jongerenorganisaties betrokken bij de totstandkoming en uitvoering van haar beleid? 2 Welke verband ligt er tussen de brief over

Nadere informatie

Als iemand slachtoffer is geworden van incest moet abortus ook kunnen worden gepleegd.

Als iemand slachtoffer is geworden van incest moet abortus ook kunnen worden gepleegd. Spreekbeurt door een scholier 1609 woorden 12 februari 2003 7.2 79 keer beoordeeld Vak Nederlands De redenen voor een abortus. Je kan wel zo zeggen van ik wil geen kind en daarom wil ik een abortus, maar

Nadere informatie

Zelfevaluatie Kwaliteitslabel Sociaal Werk

Zelfevaluatie Kwaliteitslabel Sociaal Werk Zelfevaluatie Kwaliteitslabel Sociaal Werk Kerngegevens Gegevens organisatie Gegevens zelfevaluatie Naam en adres organisatie Zelfevaluatie ingevuld op [Datum] Scope [werkzaamheden, onderdelen en locaties

Nadere informatie

BELEIDSPLAN

BELEIDSPLAN BELEIDSPLAN 2016-2019 0 Inhoudsopgave: Inleiding 2 1. Visie 3 2. Kernwaarden en Huishoudelijk reglement 3 3. Doelstelling 3 4. Beleidsplan 2016-2019 4 5. Vrijwilligersbeleid 4 6. PR en Fondsenwerving 5

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/jenv

Nadere informatie

Samenwerkend Toezicht Jeugd/ Samenwerkend Toezicht Sociaal Domein Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport

Samenwerkend Toezicht Jeugd/ Samenwerkend Toezicht Sociaal Domein Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport Samenwerkend Toezicht Jeugd/ Samenwerkend Toezicht Sociaal Domein Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport Info toezichtonderzoek Na de vrouwenopvang door Samenwerkend Toezicht Jeugd / Toezicht

Nadere informatie

Alzheimer Nederland en sociale media

Alzheimer Nederland en sociale media Alzheimer Nederland en sociale media Het gebruik van sociale netwerksites heeft de afgelopen jaren een stevige vlucht genomen. Bijna iedere Nederlander die online actief is, is verbonden aan één of meer

Nadere informatie

Bedrijfsmaatschappelijk werker

Bedrijfsmaatschappelijk werker Bedrijfsmaatschappelijk werker Doel Verlenen van hulp aan werknemers met (dreigende) (psycho)sociale moeilijkheden, alsmede adviseren van leidinggevenden over (psycho)sociale vraagstukken, binnen het sociaal

Nadere informatie

Maart Profielschets Bestuurder

Maart Profielschets Bestuurder Maart 2018 Profielschets Bestuurder Stichting Advies- en Klachtenbureau Jeugdzorg (AKJ) Het AKJ - vertrouwenspersonen in de jeugdhulp - is een zelfstandige, onafhankelijke organisatie van vertrouwenspersonen

Nadere informatie

Onbedoelde (tiener)zwangerschappen

Onbedoelde (tiener)zwangerschappen Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Onbedoelde (tiener)zwangerschappen Een zevenstappenplan Rond het thema onbedoelde (tiener)zwangerschappen zijn in Nederland vele partijen actief: gemeenten,

Nadere informatie

Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.1 - Oktober 2008-621-

Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.1 - Oktober 2008-621- Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.1 - Oktober 2008-621- VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN STEVEN VANACKERE VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN Vraag nr. 321 van 9 september

Nadere informatie

Programmabegroting

Programmabegroting Programmabegroting 2016-2019 3.2 Zorg (Wmo) 20 Programmabegroting 2016-2019 3.2.1 Wat wil Gouda bereiken? De implementatie van de nieuwe taken en verantwoordelijkheden tengevolge van de decentralisaties

Nadere informatie

Toetsingskader Kwaliteit opvang alleenstaande minderjarige vreemdelingen

Toetsingskader Kwaliteit opvang alleenstaande minderjarige vreemdelingen Toetsingskader Kwaliteit opvang alleenstaande minderjarige vreemdelingen Utrecht, april 2016 Motto Naar zichtbare kwaliteit in de jeugdhulp! Missie De Inspectie Jeugdzorg, de Inspectie voor de Gezondheidszorg

Nadere informatie

NORMEN KWALITEITSLABEL SOCIAAL WERK

NORMEN KWALITEITSLABEL SOCIAAL WERK NORMEN KWALITEITSLABEL SOCIAAL WERK Opzet De normen zijn afgeleid van de vastgestelde Kwaliteitswaarden van de branche Sociaal Werk. Ze zijn ingedeeld in drie hoofdgroepen, die de opzet van deze Branchecode

Nadere informatie

Den Haag, April Strategisch Beleidsplan Stichting Vilcabamba

Den Haag, April Strategisch Beleidsplan Stichting Vilcabamba Den Haag, April 2013 Strategisch Beleidsplan Stichting Vilcabamba 2013 2017 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Voorwoord... 3 1. Missie en visie Stichting Vilcabamba... 4 1.1 Inleiding... 4 1.2 Missie en

Nadere informatie

Risico- indicatoren Maart 2014

Risico- indicatoren Maart 2014 Risicoindicatoren Maart 2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 1. Risico-indicatoren ambulante jeugdhulp 5 1.1 Risico-indicatoren 5 1.2 Toelichting op de risico-indicatoren 5 2. Risico-indicatoren bureaus jeugdzorg

Nadere informatie

Profielschets. schooldirecteur cbs De Schatkaart

Profielschets. schooldirecteur cbs De Schatkaart Profielschets schooldirecteur cbs De Schatkaart Octant zoekt : Een inspirerend en visionair leider, die het nieuwe schoolconcept met enthousiasme en daadkracht gaat uitrollen om cbs De Schatkaart een bloeiende

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 31 839 Jeugdzorg Nr. 458 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den

Nadere informatie

SKPO Profielschets Lid College van Bestuur

SKPO Profielschets Lid College van Bestuur SKPO Profielschets Lid College van Bestuur 1 Missie, visie SKPO De SKPO verzorgt goed primair onderwijs waarbij het kind centraal staat. Wij ondersteunen kinderen om een stap te zetten richting zelfstandigheid,

Nadere informatie

Datum 1 september 2014 Onderwerp Reactie op adviesrapport RSJ over vondelingenkamer en babyhuis

Datum 1 september 2014 Onderwerp Reactie op adviesrapport RSJ over vondelingenkamer en babyhuis 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj

Nadere informatie

31 700 XVI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2009

31 700 XVI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2009 2009D32764 31 700 XVI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2009 Verslag van een schriftelijk overleg Vastgesteld... 2009 In

Nadere informatie

Landelijke abortusregistratie 2013

Landelijke abortusregistratie 2013 Landelijke abortusregistratie 2013 De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) rapporteert jaarlijks over de uitgevoerde zwangerschapsafbrekingen in klinieken en ziekenhuizen in Nederland. De klinieken

Nadere informatie

stichting BELEIDSPLAN 2013 2017

stichting BELEIDSPLAN 2013 2017 stichting BELEIDSPLAN 2013 2017 1. Inleiding De Stichting KombijMij is op 20 februari 2012 opgericht en geïnitieerd door Kees en Liesbeth van Bolhuis. De directie, Kees en Liesbeth van Bolhuis en het bestuur

Nadere informatie

ido Begroting 2017 Inloophuizen Schuldhulpverlening Voedselbank Interkerkelijk Diaconaal Overleg Lelystad

ido Begroting 2017 Inloophuizen Schuldhulpverlening Voedselbank   Interkerkelijk Diaconaal Overleg Lelystad ido Interkerkelijk Diaconaal Overleg Lelystad Begroting 2017 Inloophuizen Schuldhulpverlening Voedselbank www.ido-lelystad.nl Stichting IDO, Lelystad Begroting 2017 Vanuit bewogenheid naar beweging Het

Nadere informatie

Strategisch beleidsplan Herman Broerenschool

Strategisch beleidsplan Herman Broerenschool Voor elk kind dat met plezier naar zijn eigen hoogte klimt Strategisch beleidsplan Herman Broerenschool www.hermanbroeren.nl Periode 2018-2022 Roermond, 1 augustus 2018 Voorwoord Voor u ligt het strategisch

Nadere informatie

Kansen voor alle kinderen Jeugd en onderwijs

Kansen voor alle kinderen Jeugd en onderwijs Kansen voor alle kinderen Jeugd en onderwijs 4 Kansen voor alle kinderen Kinderen hebben de toekomst. Daarom kiest de ChristenUnie voor de best denkbare basis: een veilig gezin. In een veilig gezin komen

Nadere informatie

vra2007vws-09 30 371 Evaluatie Wet afbreking zwangerschap VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld... 2007

vra2007vws-09 30 371 Evaluatie Wet afbreking zwangerschap VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld... 2007 vra2007vws-09 30 371 Evaluatie Wet afbreking zwangerschap Nr. XXXXX VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld... 2007 In de vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport bestond er bij

Nadere informatie

Verslaglegging bestuur

Verslaglegging bestuur Verslaglegging bestuur Als bestuur van het Stichting Present Putten (Present Putten) kijken we met een tevreden blik terug op het jaar 2014. Present Putten heeft veel betekenisvolle projecten mogelijk

Nadere informatie

Toetsingskader Nieuwe toetreders jeugdhulp

Toetsingskader Nieuwe toetreders jeugdhulp Toetsingskader Nieuwe toetreders jeugdhulp Utrecht, november 2015 Dit is een uitgave van: Inspectie Jeugdzorg Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Inspectie voor de Gezondheidszorg Ministerie

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Uw

Nadere informatie

Visietekst PRAGT Perinataal Regionaal Ambulant GezinsTraject

Visietekst PRAGT Perinataal Regionaal Ambulant GezinsTraject Visietekst PRAGT Perinataal Regionaal Ambulant GezinsTraject Huidige Partners: - Mariaziekenhuis ( gynaecologen-vroedvrouwen-sociale dienst) - Huisartsen regio - CKG/Amberbegeleiding - CIG De Zeshoek -

Nadere informatie

Praktische opdracht Levensbeschouwing Abortus

Praktische opdracht Levensbeschouwing Abortus Praktische opdracht Levensbeschouwing Abortus Praktische-opdracht door een scholier 2330 woorden 28 november 2007 6,9 9 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Inleiding Het ethische onderwerp wat ik heb

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Directoraat-Generaal Jeugd en Sanctietoepassing Turfmarkt 147 2511

Nadere informatie

Advies en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling. Sociaal medische contractering Jeugd. Organisatie wijkteams

Advies en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling. Sociaal medische contractering Jeugd. Organisatie wijkteams Vangnet 0-99 Onafhankelijke regie Advies en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling Sociaal medische contractering Jeugd Organisatie wijkteams Lokaal beeld van de transities Wilt u wijkgericht

Nadere informatie

13 december 2007. Bijlage. Zorgvernieuwingsprojecten GGZ en Collectieve Preventie GGZ. Bestedingsplan. Regio Midden-Holland.

13 december 2007. Bijlage. Zorgvernieuwingsprojecten GGZ en Collectieve Preventie GGZ. Bestedingsplan. Regio Midden-Holland. 13 december 2007 Bestedingsplan Bijlage Regio Midden-Holland Zorgvernieuwingsprojecten GGZ en Collectieve Preventie GGZ Inleiding Op 3 oktober 2007 heeft het portefeuillehoudersoverleg Wmo ingestemd met

Nadere informatie

Regionale koers beschermd wonen en maatschappelijke opvang U16 gemeenten

Regionale koers beschermd wonen en maatschappelijke opvang U16 gemeenten Raadsvoorstel Voorstelnummer: 2017-084 Houten, 28 november 2017 Onderwerp: Regionale koers beschermd wonen en maatschappelijke opvang U16 gemeenten Beslispunten: 1. De regionale koers maatschappelijke

Nadere informatie

Stichting Urgente Noden Zoetermeer Beleidsplan 2015-2017. bruggenbouwer tussen wat kan en wat moet

Stichting Urgente Noden Zoetermeer Beleidsplan 2015-2017. bruggenbouwer tussen wat kan en wat moet Stichting Urgente Noden Zoetermeer Beleidsplan 2015-2017 bruggenbouwer tussen wat kan en wat moet Beleidsplan Stichting Urgente Noden Zoetermeer (SUNZ) Stichting Urgente Noden Zoetermeer is opgericht 19

Nadere informatie

Kom binnen bij de Eik!

Kom binnen bij de Eik! Kom binnen bij de Eik! Plannen voor 2017 1 Welkom bij de Eik! Eind 2016 was het alweer 12,5 jaar geleden dat de Eik haar deuren opende. In de prachtige omgeving van landgoed Eikenburg met een prettige,

Nadere informatie

Inhoudsopgave. De organisatie... 3 GESCHIEDENIS... 3 VISIE... 3

Inhoudsopgave. De organisatie... 3 GESCHIEDENIS... 3 VISIE... 3 Inhoudsopgave De organisatie... 3 GESCHIEDENIS... 3 MISSIE... 3 VISIE... 3 De omgeving... 4 SAMENWERKING... 4 LEERSTOEL... 4 ACTIVITEITEN... 4 Financieel... 5 FONDSENWERVING... 5 VERANTWOORDING... 5 ANBI...

Nadere informatie

Achtergrond. Missie Onze missie op basis van deze situatie luidt:

Achtergrond. Missie Onze missie op basis van deze situatie luidt: Achtergrond Basisschool De Regenboog staat in de wijk Zuid-west in Boekel en valt onder het bestuur van Zicht PO. Evenals de andere scholen onder dit bestuur gaan wij de komende periode vorm geven aan

Nadere informatie

Stichting Overijsselse Pleegouders

Stichting Overijsselse Pleegouders STICHTINGSPLAN Stichting Overijsselse Pleegouders Huidige naam is: Stichting Pleegouders Overijssel Pagina 1/8 Inhoudsopgave 0. Inleiding... 3 1. Uitgangspunten Overijsselse Pleegouders... 4 1.1. Problematiek

Nadere informatie

HENRIQUE SACHSE ARTS M&G, JEUGDARTS, VERTROUWENSARTS

HENRIQUE SACHSE ARTS M&G, JEUGDARTS, VERTROUWENSARTS 14 juni 2017 Summersymposium Actualiteit van OGGZ en Jeugdgezondheidszorg Verwarde personen en kwetsbare kinderen De realiteit voor jeugdigen en ouders in 2017 HENRIQUE SACHSE ARTS M&G, JEUGDARTS, VERTROUWENSARTS

Nadere informatie

Reactie op Advies Adviesraad Sociaal Domein Houten

Reactie op Advies Adviesraad Sociaal Domein Houten Reactie op Advies Adviesraad Sociaal Domein Houten Met veel interesse hebben wij - de gemeente Houten - op 1 februari 2016 kennis genomen van het advies van de Adviesraad Sociaal Domein Houten. Om te komen

Nadere informatie

Stichting Ontwikkelingsfonds Daghulp voor Jeugdigen BELEIDSPLAN

Stichting Ontwikkelingsfonds Daghulp voor Jeugdigen BELEIDSPLAN Stichting Ontwikkelingsfonds Daghulp voor Jeugdigen BELEIDSPLAN 2013 2016 Vastgesteld augustus 2013 1 1. Inleiding Stichting Ontwikkelingsfonds Daghulp voor Jeugdigen is opgericht in 1970. De stichting

Nadere informatie

Een prenataal traject bestaande uit één tot vier huisbezoeken voor een selectieve groep zwangere vrouwen. Aantal uitgevoerde huisbezoeken.

Een prenataal traject bestaande uit één tot vier huisbezoeken voor een selectieve groep zwangere vrouwen. Aantal uitgevoerde huisbezoeken. 4.1. Aanbod voor aanstaande ouders Onze producten gericht op de prenatale periode bieden aanstaande ouders begeleiding en ondersteuning die start tijdens de zwangerschap. Het is ter voorbereiding op de

Nadere informatie

Seksuele gezondheid Uitdagingen voor migranten organisaties

Seksuele gezondheid Uitdagingen voor migranten organisaties Seksuele gezondheid Uitdagingen voor migranten organisaties Bijeenkomst bevordering seksuele gezondheid Noord Nederland en de rol van de zelforganisaties Drachten 15-3-2010 Bram Tuk Pharos, kennis en adviescentrum

Nadere informatie

Samenwerkende Jeugdzorg Specialisten. Midden-Brabant. Samenwerken voor kinderen en gezinnen in. Midden-Brabant

Samenwerkende Jeugdzorg Specialisten. Midden-Brabant. Samenwerken voor kinderen en gezinnen in. Midden-Brabant Samenwerkende Jeugdzorg Specialisten Midden-Brabant Samenwerken voor kinderen en gezinnen in Midden-Brabant Samenwerken voor kinderen en gezinnen in Midden-Brabant AMBITIE Meervoudige problematiek van

Nadere informatie

Stand van zaken Sociaal Domein

Stand van zaken Sociaal Domein Stand van zaken Sociaal Domein Van transitie naar transformatie Gemeenteraad 27 oktober 2016 Voorbereiding Inhoud 2013 2020 Implementatie en borging Transformatie 1-1-2015 transitie heden Waar staan we

Nadere informatie

6,8. Keuzeopdracht door een scholier 2015 woorden 24 februari keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Inleiding

6,8. Keuzeopdracht door een scholier 2015 woorden 24 februari keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Inleiding Keuzeopdracht door een scholier 2015 woorden 24 februari 2003 6,8 58 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Inleiding Dit werkstuk gaat over abortus. Ik heb dit onderwerp gekozen omdat ik het erg belangrijk

Nadere informatie

Stichting Present Sneek 06-49 63 20 59 info@stichtingpresent-sneek.nl www.stichtingpresent.nl/sneek Rabobank 15.02.60.245.

Stichting Present Sneek 06-49 63 20 59 info@stichtingpresent-sneek.nl www.stichtingpresent.nl/sneek Rabobank 15.02.60.245. Stichting Present Sneek 06-49 63 20 59 info@stichtingpresent-sneek.nl www.stichtingpresent.nl/sneek Rabobank 15.02.60.245 Jaarplan 2014 INHOUD 1 KORTE BESCHRIJVING PRESENT 2 ALGEMENE DOELSTELLING 2 2

Nadere informatie

Stichting Geloof en Handel Bunschoten. Jaarrekening 2018

Stichting Geloof en Handel Bunschoten. Jaarrekening 2018 Stichting Geloof en Handel Bunschoten Jaarrekening 2018 Bestuursverslag 2018 Doelstelling, missie en visie Visie: Onrecht kunnen we helpen bestrijden door eerlijke handel te bevorderen. De Stichting stelt

Nadere informatie

Beleidsplan Stichting Kidron

Beleidsplan Stichting Kidron Beleidsplan Stichting Kidron 2016-2017 Inhoudsopgave Bladzijde 1. Inleiding 2 2. Algemeen 2 2.1 Ontstaan Stichting Kidron 2 2.2 Stichting Kidron in 2016 2 3. Organisatiestructuur 3 3.1 Bestuur 3 3.2 Medewerkers

Nadere informatie

STICHTING VRIENDEN VAN DE SISTERS OF NAZARETH-HAIFA BELEIDSPLAN 2011-2015

STICHTING VRIENDEN VAN DE SISTERS OF NAZARETH-HAIFA BELEIDSPLAN 2011-2015 STICHTING VRIENDEN VAN DE SISTERS OF NAZARETH-HAIFA BELEIDSPLAN 2011-2015 Algemeen Stichting Vrienden van de Sisters of Nazareth-Haifa is opgericht op 5 oktober 2011. De initiatiefnemers raakten betrokken

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 30 november 2017 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 30 november 2017 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 25 VX Den Haag T 070 340 79 F 070 340 78 34

Nadere informatie

De bruikbaarheid van adviezen en consulten van het AMK

De bruikbaarheid van adviezen en consulten van het AMK De bruikbaarheid van adviezen en consulten van het AMK Het landelijk beeld naar aanleiding van onderzoek van de Inspectie Jeugdzorg bij de Advies- en Meldpunten Kindermishandeling Inspectie Jeugdzorg Utrecht,

Nadere informatie

Nationaal Actieplan. Soa, hiv en seksuele gezondheid. Doelstellingen

Nationaal Actieplan. Soa, hiv en seksuele gezondheid. Doelstellingen Nationaal Actieplan Soa, hiv en seksuele gezondheid Doelstellingen Pijlers actieplan Seksuele vorming Preventie opsporing en behandeling van soa Preventie opsporing en behandeling van hiv Preventie van

Nadere informatie

Samenvatting Het draait om het kind

Samenvatting Het draait om het kind Samenvatting Het draait om het kind Visie op monitoring in de opvoedingsvariant van pleegzorg Inleiding Aangezien de pleegzorg een onvoldoende geobjectiveerd overzicht heeft van hoe het met de jeugdige

Nadere informatie

Eén. contract. Eén. opdracht. Eén. missie. Meer dan 100 partners Meer dan 1000 professionals

Eén. contract. Eén. opdracht. Eén. missie. Meer dan 100 partners Meer dan 1000 professionals Eén opdracht Eén contract Meer dan 100 partners Meer dan 1000 professionals Eén missie 1 Het gewone leven Vrijwilligers- & Verenigingswerk Ons speelveld Mantelzorg & Welzijn Participatie & Inkomen & Schuldhulpverlening

Nadere informatie

EEN VAN ONZE EXPERTS

EEN VAN ONZE EXPERTS EEN VAN ONZE EXPERTS For every situation, there is a suitable line from a song Een netwerk van hoog opgeleide, ervaren zelfstandig FM-professionals. Wij zijn gepassioneerd bezig met ons vakgebied, zijn

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE: Vooraf 2. Inleiding 3. Doelstellingen, strategie en belangrijkste activiteiten 4-5. Communicatie 6.

INHOUDSOPGAVE: Vooraf 2. Inleiding 3. Doelstellingen, strategie en belangrijkste activiteiten 4-5. Communicatie 6. INHOUDSOPGAVE: Vooraf 2 Inleiding 3 Doelstellingen, strategie en belangrijkste activiteiten 4-5 Communicatie 6 Fondsenwerving 7 Personeel & Organisatie 8 Financiele onderbouwing 9 Kernwaarden 10 1 Vooraf

Nadere informatie

INDICATOREN BASISONDERSTEUNING

INDICATOREN BASISONDERSTEUNING INDICATOREN BASISONDERSTEUNING (ofwel de kwaliteit van de basisondersteuning binnen het schoolondersteuningsprofiel van de basisscholen in het samenwerkingsverband Passend onderwijs PO Eindhoven) Een werkgroep

Nadere informatie

Schriftelijke vragen ex artikel 37 Reglement van orde voor de raadsvergaderingen (RvO)

Schriftelijke vragen ex artikel 37 Reglement van orde voor de raadsvergaderingen (RvO) Gemeente Heerhugowaard R Schriftelijke vragen ex artikel 37 Reglement van orde voor de raadsvergaderingen (RvO) Datum indiening 2 oktober 2017 Volgnummer Registratienummer Bij17-530 Onderwerp Investeer

Nadere informatie