Eisen VWA/Nmi. Q n. In formules: 1. x Q n. Van e-voorverpakking in gram of ml. In % van Q n In gram of ml

Transcriptie

1 Eisen VWA/Nmi Op voorverpakkingen van levensmiddelen staat vaak de letter e, achter de massa- of volumeaanduiding. Dit e-teken is een garantieteken dat de massa- of volume-inhoud van een voorverpakking voldoet aan bepaalde wettelijke voorschriften. Deze voorschriften zijn vastgelegd in het hoeveelheidsaanduidingenbesluit dat in 1980 van kracht werd. Een fabrikant die voorverpakkingen voor levensmiddelen maakt mag op twee manieren het de inhoud vastleggen: het minimum principe gemiddelde principe (e-teken) Bij het minimum principe moet elke voorverpakking minstens de aangeduide hoeveelheid op de verpakking (de nominale inhoud) bevatten. Elke verpakking moet worden gecontroleerd. Bij het gemiddelde principe moet worden voldaan aan drie eisen: 1. De gemiddelde inhoud mag niet kleiner zijn dan de inhoud op de verpakking. 2. Tussen de eerste en tweede ondergrens mogen zich maximaal 2,5 % van de verpakkingen bevinden. 3. Beneden de tweede ondergrens mag zich geen enkele verpakking bevinden. In formules: 1. x Q n Q n 2. x 1,96 F Q n max 3. x 3,29 2 F max Nominale hoeveelheid Q n Toegelaten fout F max in minus Van e-voorverpakking in gram of ml In % van Q n In gram of ml Van 5 tot Van 50 tot 100-4,5 Van 100 tot 200 4,5 - Van 200 tot Van 300 tot Van 500 tot Van tot ,5 - Z x x

2 De keurmeester controleert ook volgens bijlage III Waar en wat mag worden gemeten? Op het bedrijf zelf; de importeur; de afnemer. Verpakkingen mogen worden geopend, als individuele stuks een bepaald gewicht moeten hebben. Wat moet je als bedrijf doen? wegen met een geschikt meetinstrument, die volgens de Metrologiewet voldoet steekproefsgewijs metingen verrichten met een geschikt meetinstrument, die volgens de Metrologiewet voldoet in Nederland de administratie omtrent de metingen minstens een jaar bewaren, vanaf de datum van totstandkoming zorgen dat de meetapparatuur regelmatig wordt gecontroleerd om de definitieve erkenning te waarborgen. medewerking verlenen aan de keurmeester Wat mag de keuringsdienst doen bij onvoldoende naleving van de wet? Intrekken erkenning bij: onvoldoende medewerking bedrijfscontrolesysteem deugt niet (meer) e-voorverpakkingen in de handel gebracht met onvoldoende gewicht Hiertegen kan een bedrijf in beroep gaan. Eisen: e-teken aan de buitenkant zichtbaar, min. 3 mm gewicht uitgedrukt in gram of kilogram Gewicht tussen 5 gram en 10 kilogram. naam en adres verpakker moeten vermeld zijn, gaat om afkomst uit EU-gebied. alle tekens goed leesbaar en onuitwisbaar geen misleidende tekens Gebruik verplichte hoeveelheidsaanduiding Voorverpakte producten via e-teken of minimum hoeveelheid. Daarnaast bestaat voor suikerwerk de mogelijkheid om het aantal stuks op de verpakking te zetten. Als voorverpakte producten deel uit maken van een voorverpakking, die niet bedoeld zijn voor individuele verkoop, dan moet het aantal eenheden ook op de verpakking staan. Dit geldt niet voor suikerwerk, waarvan de hoeveelheid per voorverpakte eenheid minder is dan 15 gram. Het aantal eenheden mag achterwege worden gelaten, als je van buitenaf het gemakkelijk kunt tellen. Naast de hoeveelheidsaanduidingen moeten ook zijn aangebracht: benaming van het product datum minimale houdbaarheid

3 alcoholgehalte Hoeveelheidsaanduidingen zijn niet verplicht bij producten: die aan volume of gewicht verliezen door hun aard per stuk worden verkocht in aanwezigheid van de koper worden gewogen. voorverpakte waren die minder wegen dan 25 gram (suikerwerk) of minder dan 5 g of 5 ml (kruiden of specerijen) fantasieverpakkingen Van deze standaarden zijn weer kopieën gemaakt. In Nederland zijn die te vinden in het: NMi van Swinden laboratorium. De overheid heeft dit instituut aangewezen voor ontwikkeling en beheer van nationale fysische en chemische meetstandaarden. Alle kalibratie-apparatuur in Nederland wordt weer afgeleid van deze standaarden. Deze apparatuur kan vervolgens als referentieapparatuur gebruikt worden. NMi van Swinden laboratorium is dus de schakel tussen de Internationale en nationale standaarden. Een instelling die kalibraties uitvoert dient hiervoor bevoegd te zijn. Alle instellingen die bevoegd zijn tot het uitvoeren van kalibraties worden weer gecontroleerd door de Raad van Accreditatie (voortgekomen in 1995 door een fusie van NKO, Sterin, Sterlab). Alle kalibratie-instellingen maken weer gebruik van meetapparatuur afgeleid van de standaarden van het NMi van Swinden laboratorium.

4 Kalibratie van de balans Frequentie In verband met de vereiste herleidbaarheid van de balansen wordt 1 keer per jaar gekalibreerd. Dit kan worden gedaan door een erkend bedrijf, resulterend in een NKO-certificaat, of door een daarvoor aangewezen medewerker met NKO-herleidbare gewichten. Daarnaast vindt er kalibratie plaats door (een) medewerker(s) van de eigen dienst. Dit gebeurt twee keer per jaar of direct bij gebruik van de balans. Uitvoering door eigen dienst Plaats achtereenvolgens de volgende NKO-herleidbare gewichten op de balans: 1500 (1000 en 500), 1000 en 100 gram. Lees de waarden van de balans af en noteer de waarden (bijlage 2) Geef aan of het kalibratieresultaat voldoet of niet en noteer de eventuele actie Maximale afwijking De maximale afwijking bij kalibratie met 100 gram is 1 gram. De maximale afwijking bij kalibratie met 1000 en 1500 gram is 2 gram. Kalibratie van de weegapparatuur (voor de controle van e-wegingen) Algemeen Bij ingebruikname van de apparatuur moet een geschiktheidstest worden uitgevoerd De balans van het apparaat moet regelmatig worden gekalibreerd. (zie 3.4) Frequentie In verband met de vereiste herleidbaarheid wordt de balans 1 keer per jaar gekalibreerd. Dit kan worden gedaan door een erkend bedrijf, resulterend in een NKO-certificaat, of door een daarvoor aangewezen medewerker met NKO-herleidbare gewichten. Na elke wijziging van het weegprogramma zal een geschiktheidtest moeten worden uitgevoerd op het totale apparaat. Uitvoering van de geschikheidstest De apparatuur en programmatuur bestemd voor de controle van e-wegingen (balans, gewichten en de computer) wordt gecontroleerd op hun goede werking. Daarvoor worden een drietal gecontroleerd gemanipuleerde (met bekende gewichten) wegingen uitgevoerd. Opzet van de wegingen: Er wordt een netto-weging uitgevoerd met gewichten van 200 gram, de steekproefgrootte is 30 en er wordt gebruikt gemaakt van de gewichtenset behorend bij de weegapparatuur.

5 Weging 1: In de steekproef wordt twee maal een To gewogen Controleer of het rekenprogramma inderdaad de twee ingebrachte To weer geeft. Weging 2: In de steekproef wordt een maal een Tabs gewogen Controleer of het rekenprogramma inderdaad de Tabs weer geeft. Weging 3: In de steekproef wordt een te laag gemiddelde gewogen en bereken theoretisch wat het gemiddelde zou moet zijn aan de hand van gewogen gewichten. Controleer of het rekenprogramma inderdaad het juiste theoretisch berekende gemiddelde weergeeft.. Berekening standaardafwijking: Van een weging wordt van de uitgeprinte meetresultaten (zijnde de netto-gewichten) de standaardafwijking handmatig nagerekend en gecontroleerd. De uitkomsten van de wegingen en de berekening van de standaardafwijking worden door de apparaatbeheerder en de medewerkers belast met de e-wegingen, op hun juistheid beoordeeld. Noteer de eventuele actie Maximaal acceptabele afwijking De resultaten van de wegingen en de berekening van de standaardafwijking moet overeenstemmen met de vooraf verwachte, of achteraf berekende (standaardafwijking) resultaten.

6 Bijlage III Regelen, bedoeld in artikel 4, eerste lid, van het Hoeveelheidsaanduidingenbesluit (Warenwet), met betrekking tot de controle van partijen e-voorverpakkingen door middel van het onderzoek van steekproeven 1. De meting van de werkelijke inhoud van e-voorverpakkingen De werkelijke inhoud van e-voorverpakkingen wordt rechtstreeks gemeten met behulp van weegwerktuigen of van meetmiddelen voor inhoudsmeting of, bij vloeibare produkten, indirect door weging van het in de e-voorverpakking aanwezige produkt en bepaling van de volumieke massa daarvan. Ongeacht de toegepaste methode mag de meetfout bij de bepaling van de werkelijke inhoud van een e-voorverpakking ten hoogste gelijk zijn aan een vijfde van de maximaal toelaatbare fout in minus geldend voor de nominale hoeveelheid van de e-voorverpakking. 2. De controle van partijen e-voorverpakkingen De controle van e-voorverpakkingen geschiedt door middel van het onderzoek van steekproeven; dit onderzoek bestaat uit twee op elkaar volgende gedeelten: a. een onderzoek naar de werkelijke inhoud van elke e-voorverpakking van de steekproef en vervolgens b. een onderzoek naar de gemiddelde werkelijke inhoud van de e-voorverpakkingen van de steekproef. Een partij e-voorverpakkingen wordt geacht aan artikel 3, onder a en b, van het Hoeveelheidsaanduidingenbesluit (Warenwet) te voldoen, indien bij elk der beide, hierboven onder a en b bedoelde onderzoeken aan de daarvoor in deze bijlage aangegeven goedkeurcriteria wordt voldaan. Voor elk van de onder a en b bedoelde onderzoeken wordt, ter keuze van de betrokken keuringsambtenaar, gebruik gemaakt van één der volgende schema's: - een schema voor niet-destructief onderzoek, waaronder wordt verstaan een onderzoek waarbij de verpakking niet wordt geopend, - een schema voor destructief onderzoek, waaronder wordt verstaan een onderzoek waarbij de verpakking wordt geopend of vernield, een en ander met dien verstande, dat - destructief onderzoek bij partijen van minder dan honderd e-voorverpakkingen nimmer wordt toegepast; - destructief onderzoek bij partijen van 100 of meer e-voorverpakkingen uitsluitend wordt toegepast, indien om praktische of economische redenen een niet-destructief onderzoek bezwaarlijk zou zijn. 2.1 Partij e-voorverpakkingen; het trekken van de steekproef De grootte van de partij is ten hoogste gelijk aan:

7 - de maximale uurproduktie van de betrokken vulinstallatie, indien de controle van de e- voorverpakkingen aan het einde van de vulketen plaatsvindt; e-voorverpakkingen in alle overige gevallen Voorafgaand aan de in de punten 2.2. en 2.3. bedoelde onderzoeken wordt uit de betrokken partij aselect een aantal e-voorverpakkingen getrokken, overeenkomend met het grootste aantal e-voorverpakkingen dat in verband met de grootte van de partij nodig kan zijn om het in punt 2.2. bedoelde onderzoek te verrichten Bij toepassing van een dubbel steekproefschema als bedoeld in punt wordt de eerste steekproef verkregen door aselecte trekking van het benodigde aantal e- voorverpakkingen uit het onder punt bedoelde aantal. De overige e-voorverpakkingen van dat aantal vormen de tweede steekproef De steekproef, waarop het onderzoek, bedoeld in punt 2.3., wordt toegepast, omvat de e-voorverpakkingen waarvan bij het verrichten van het onderzoek, bedoeld in punt 2.2., de werkelijke inhoud is bepaald Indien een partij minder dan 100 exemplaren omvat, is het aantal exemplaren van de steekproef in afwijking van de punten , gelijk aan het aantal exemplaren van de partij. 2.2 Onderzoek naar de werkelijke inhoud van een e-voorverpakking De minimaal toelaatbare inhoud wordt verkregen door van de nominale hoeveelheid van de e-voorverpakking de met die hoeveelheid overeenkomende toegelaten fout in minus af te trekken. De e-voorverpakkingen van een partij met een kleinere werkelijke inhoud dan de minimaal toelaatbare inhoud worden ondeugdelijk genoemd Niet-destructief onderzoek. Het niet-destructieve onderzoek wordt verricht volgens een dubbel steekproefschema weergegeven in onderstaande tabel. De eerste steekproef, waarvan de werkelijke inhoud wordt bepaald, omvat het aantal exemplaren, dat in het onderstaande schema naar gelang van de grootte van de partij achter het in de kolom "Volgorde" voorkomende cijfer "1e" en onder de kolom "Steekproefgrootte" is opgenomen. Indien het aantal ondeugdelijke voorverpakkingen uit de eerste steekproef kleiner is dan of gelijk is aan het eerste goedkeurcriterium, geldt dit criterium als goedkeurcriterium voor het onderzoek, bedoeld in punt 2, onder a. Indien het aantal ondeugdelijke e-voorverpakkingen uit de eerste steekproef groter is dan of gelijk is aan het eerste afkeurcriterium, geldt dit criterium als afkeurcriterium voor het onderzoek, bedoeld in punt 2, onder a.

8 Indien het aantal ondeugdelijke e-voorverpakkingen uit de eerste steekproef ligt tussen het eerste goedkeurcriterium en het eerste afkeurcriterium, moet de tweede steekproef worden onderzocht. De aantallen ondeugdelijke e-voorverpakkingen uit de eerste en uit de tweede steekproef moeten bij elkaar worden opgeteld. Indien het opgetelde aantal ondeugdelijke e-voorverpakkingen minder bedraagt dan of gelijk is aan het tweede goedkeurcriterium, geldt dit criterium als goedkeurcriterium voor het onderzoek, bedoeld in punt 2, onder a. Grootte van de partij Volgorde Steekproef Aantal ondeugdelijke voorverpakkingen Steekproef grootte Steekproef grootte na optelling Goedkeur criterium Afkeur criterium 100 t/m 500 1e e t/m e e en meer 1e e Destructief onderzoek van de partij Steekproefgrootte Aantal ondeugdelijke voorverpakkingen Goedkeurcriterium Afkeurcriterium 2.3 Onderzoek naar de gemiddelde werkelijke inhoud van e- voorverpakkingen Berekening van het steekproefgemiddelde (*) en van de schatting van de standaardafwijking(s). Is *i het resultaat van de meting van het werkelijke volume van de i-de eenheid van de steekproef met n exemplaren, dan verkrijgt men: het steekproefgemiddelde door berekening van: ; schatting van de standaardafwijking door berekening van:

9 - som van de kwadraten der meetresultaten: σ(xi)2 -kwadraat van de som der meetresultaten: (σxi)2, vervolgens - gecorrigeerde som - de waarde. De schatting van de standaardafwijking is s = v Goedkeur- of afkeurcriterium voor dit onderzoek: Steekproef-grootte Goedkeurcriterium Afkeurcriterium 20 * Q n - 0,640 s * < Q n - 0,640 s 30 * Q n - 0,503 s * < Q n - 0,503 s 50 * Q n - 0,379 s * < Q n - 0,379 s 60 * Q n - 0,344 s * < Q n - 0,344 s 80 * Q n - 0,296 s * < Q n - 0,296 s 100 * Q n - 0,263 s * < Q n - 0,263 s 160 * Q n - 0,204 s * < Q n - 0,204 s