BESLUITEN. B&W- nr.: d.d

Transcriptie

1 B&W- nr.: d.d Onderwerp Schriftelijk vragen van de PvdA over huisuitzettingen en het afsluiten van gas, water en licht van kwetsbare Leidenaars BESLUITEN Behoudens advies van de commissie ROWR 1. de beantwoording van de schriftelijke vragen van de raadsleden C. Broeyer en H. Jansen (PvdA) ingekomen 18 november 2005 over huisuitzettingen en het afsluiten van gas, water en licht van kwetsbare Leidenaars vast te stellen; 2. dit besluit te zenden aan de vragenstellers en de overige leden van de gemeenteraad. Samenvatting De fractie van de PvdA heeft, naar aanleiding van een convenant dat in Amsterdam is afgesloten tussen de GGD en Nuon, het College een aantal vragen gesteld die verband houden met het voorkomen van afsluiting van gas, water en licht bij kwestbare burgers.

2 4. Schriftelijke vragen aan het College van Burgemeester en Wethouders door de raadsleden C. BROEYER en H. JANSEN (PvdA) inzake huisuitzettingen en het afsluiten van gas, water en licht van kwetsbare Leidenaars (ingekomen 16 november 2005). Op grond van artikel 43 van het reglement van orde voor de vergaderingen van de gemeenteraad wil de fractie van de PvdA uw College schriftelijke vragen stellen naar aanleiding van een convenant dat de GGD en NUON in Amsterdam op 16 november afgesloten hebben. In het convenant spreekt NUON af om kwetsbare individuen die hun rekeningen niet betalen niet zo maar af te sluiten van gas, water en licht, maar door te verwijzen naar de GGD. 1 De PvdA is van mening dat eigenlijk niemand afgesloten moet worden. Leven zonder water-voorziening, energie en warmte is bijna ondoenlijk, zeker gedurende langere tijd. Kwetsbare individuen die hulp nodig hebben om hun (financiële) problemen het hoofd te bieden moeten in ieder geval niet op deze manier behandeld worden. Gezien de stijgende energieprijzen zullen volgend jaar alleen maar meer Leidenaars afgesloten worden. Bovendien hebben we begrepen dat NUON steeds strenger wordt als het op afsluiten aankomt. Niemand schiet er iets mee op als Leidenaars letterlijk in de kou moeten zitten. Dit convenant is, wat de PvdA betreft, een goed voorbeeld van hoe het wel zou moeten. En dan niet alleen bij energiebedrijven, maar hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld woningcorporaties. Bij een recent werkbezoek is ons gebleken dat woninguitzettingen steeds vaker voorkomen in Leiden. Een goed voorbeeld op dit gebied is het project Uit de wirwar. Dat was opgezet om huisuitzettingen in het Haagwegkwartier te voorkomen. Een vernieuwend initiatief, waarvoor de deelnemende partners zelfs een stimuleringsprijs hebben gekregen. 2 Bij de uitreiking van die prijs stelde Lex de Boer, directeur van Portaal, dat dit project moeizaam loopt. Datzelfde geluid heeft ons via de stadsbank bereikt. Een medewerker vertelde ons het ontbreken van regie één van de oorzaken van het moeizaam draaien is. Naar aanleiding van het bovenstaande wil de PvdA u de volgende vragen voorleggen: Antwoord van Burgemeester en Wethouders (ingezonden 31 januari 2006). 1. Is het College het met de PvdA eens dat kwetsbare individuen (bijvoorbeeld ouderen, gehandicapten, verwarde Leidenaars) met betalingsachterstanden hulp moeten krijgen in plaats van afgesloten of uit huis gezet? 1 zie voor meer informatie 2 zie voor meer informatie

3 Ja. Ons uitgangspunt is dat de burger zelf verantwoordelijk is voor een tijdige betaling van zijn rekeningen en het voorkomen van schulden, maar dat de maatschappelijke realiteit tevens is dat dit bij een toenemende groep mensen in Nederland en ook in Leiden niet lukt. Schuldhulpverlening begint bij het inzetten op preventie om schulden te voorkomen. Preventie is dan ook een belangrijk instrument, waaraan het nieuwe bureau Schuldhulp-verlening aandacht gaat besteden. Wij verwijzen hierbij graag naar de notitie Naar een integrale schuldhulpverlening in Leiden (B&W-nr d.d ). Achterstallige betalingen voor huur en energie zijn vaak een signaal dat er al meer schulden zijn. Mensen bezuinigen vaak eerst op andere uitgaven en kopen zaken op afbetaling en gaan pas in een later stadium achterlopen met het betalen van huur. Indien huurschulden zich openbaren dan zijn huisuitzettingen niet altijd meer te voorkomen, maar wij zijn het eens met de vragenstellers dat lokaal alles in het werk moet worden gesteld om dit zoveel mogelijk te vermijden en er vroeger bij te zijn.

4 Het welslagen van dit voornemen staat of valt met de bereidheid van alle partijen (corporatie of energiebedrijf, burger en gemeente) om tot sluitende afspraken te komen en deze ook na te komen. Afsluiting of ontruiming kan alleen voorkomen worden als de corporatie en/of het energiebedrijf tijdig reageert op het ontstaan van betalingsachterstanden en de betrokken huurder meewerkt aan het oplossen van deze betalingsachterstanden en het voorkomen van nieuwe schulden. 2. Welke rol kan de gemeente spelen om het project Uit de wirwar succesvoller te laten zijn? Is het College het met de medewerker van de stadsbank eens dat het ontbreekt aan regie bij dit project? Zo ja, kan de gemeente een regierol op zich nemen? Kan Uit de wirwar ook stedelijk worden ingevoerd als het goed loopt? Het pilot-project Uit de Wirwar voor het Haagwegkwartier is - zoals bij aanvang bedoeld - in augustus 2005 afgesloten. Het project, waarbij een gezamenlijk methodiek en werkwijze door betrokken partners is ontwikkeld, heeft niet het beoogde resultaat (een merkbare afname van het aantal ontruimingen) gehad. Dit is in hoofdzaak niet terug te voeren op de af of aanwezigheid van de regie, maar met name op de moeizame inpassing van de voorgestane nieuwe werkwijze in de verschillende werkprocessen van de verhuurders (woningcorporaties) en op interne aansturings- en communicatieproblemen. In de experimentperiode is daardoor vanuit de corporaties geen enkele casus ingebracht. Uit de cijfers op stedelijke niveau blijkt dat er in 2005 wel behoorlijk wat huisuitzettingen in Leiden hebben plaatsgevonden, waarbij niet uitgesloten moet worden dat het hier ook een beperkt aantal in het experiment gebied betrof. De samenwerkingspraktijk is weerbarstiger gebleken dan verwacht, maar door het experiment kennen de betrokken organisaties nu beter dan voorheen de verschillende instellingsculturen- en gewoonten en is er inzicht in de mogelijkheden en onmogelijkheden van de instellingen. Positief is tevens dat twee corporaties hebben besloten om hun incassobeleid aan te scherpen en hun werkprocessen aan te passen, zodat zij eerder kunnen interveniëren bij oplopende betalingsachterstanden. Alle partijen hebben de uitdrukkelijke wens en intenties uitgesproken om door middel van het nu bestaande netwerk huisuitzettingen te voorkomen. 3. Ziet het College mogelijkheden om de totstandkoming van een convenant tussen NUON en Leidse partners, soortgelijk aan dat wat er nu in Amsterdam gesloten is, te bevorderen? Zou dit ook met andere aanbieders van diensten kunnen gebeuren? Onze prioriteit ligt in eerste instantie bij het doorontwikkelen van de samenwerking op het gebied van het voorkomen van huisuitzettingen. De diensten SOZA en C&E zullen op korte termijn de leerpunten uit het project Uit de Wirwar en de ervaringen

5 van andere steden met goed werkende convenanten tussen schuldhulpverleningsorganisatie en corporaties bezien om tot een vervolg te komen op het afgesloten project. De gemeente wil ertoe bijdragen dat de corporaties het met elkaar eens worden over een gezamenlijke visie op en werkwijze bij het voorkomen van huisuitzettingen en het te voeren tweede kans beleid in heel Leiden. Dit zou uiteindelijk vastgelegd moeten worden in een convenant preventie huisuitzettingen of bilaterale afspraken tussen het nieuwe bureau Schuldhulpverlening en de individuele woningcorporaties. Dit past ook bij de speerpunten voor het nieuwe bureau Schuldhulp-verlening en de bovengenoemde notitie. In de loop van dit jaar willen we daarnaast ook de bereidheid tot concrete afspraken met andere partijen, zoals het energiebedrijf, aftasten en deze waar mogelijk maken zodat ook mogelijke schulden op deze gebieden worden voorkomen.

6 4. Ziet het College nog andere mogelijkheden om schrijnende situaties door betalings-achterstanden te voorkomen? Een deel van het beleid omtrent het voorkomen van schulden is aan het Rijk, onder andere omdat het Rijk gaat over het stellen van regels omtrent het kopen op afbetaling. Tevens is inkomenspolitiek aan de Rijksoverheid. De lokale invloedssfeer ligt ten eerste bij preventie door voorlichting en door het sluiten van samenwerkingsconvenanten met belangrijke schuldeisers. Wij zijn van mening dat sluitende afspraken in de vorm van een convenant veel zou kunnen bijdragen aan het voorkomen van vervelende gevolgen van problematische schulden. Naast preventie biedt de gemeente ook budgetbeheer als onderdeel van schuld-hulpverlening. De dienst SOZA heeft daarnaast de mogelijkheid om voor bijstandsgerech-tigden die dat nodig hebben, zogenoemde splitsposten bij de uitkering aan te brengen. Bepaalde lasten (zoals huur, energie en zorgverzekering) van deze bijstandsklanten worden dan door de dienst SOZA ingehouden op de uikering om rechtstreeks aan de rechthebbende instantie over te maken. Tot slot Het College heeft eind december 2005 van GGD Zuid-Holland Noord het eindverslag Uit de Wirwar ontvangen. Hierin worden conclusies en aanbevelingen gedaan. Het College is voornemens met deze conclusies en aanbevelingen aan de slag te gaan.