Palliatieve Zorg 2020

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Palliatieve Zorg 2020"

Anita de Veen
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 2 Palliatieve Zorg 2020 Van praktijk naar structuur en terug Wanneer iemand sterft, sterft hij niet enkel aan de ziekte die hij heeft. Hij sterft aan zijn hele leven. Charles Péguy Dr. Gert Huysmans Health & Care, Gent 30 september Een persoonlijk verhaal, een exemplarisch verhaal: de zieke als scharniermoment Voorbije tien jaar: verwarrend, contradictorisch Van praktijk naar structuur en terug Visie op de toekomst Ontwikkeling en structuur "You matter because you are you, and you matter to the end of your life. We will do all we can not only to help you die peacefully, but also to live until you die. Cicely Saunders

Kenniscentrum 2009 Palliatieve zorg voor alle patiënten Palliatieve zorg voor alle palliatieve patiënten Focus op zorgnoden >< levensverwachting Palliatief >< terminaal Aandacht voor niet-kanker

2 Kenniscentrum 2009 Palliatieve zorg voor alle patiënten Palliatieve zorg voor alle palliatieve patiënten Focus op zorgnoden >< levensverwachting Palliatief >< terminaal Aandacht voor niet-kanker patiënten Zorg voor dementerenden 9 Prevalentie dementie Aantal Vroegtijdige palliatieve zorg voor patiënten met gemetastaseerd LongCa Aantal Betere levenskwaliteit Minder agressieve behandeling Minder depressie Langere overleving: 11,6 maand versus 8,9 maand Temel e.a.,n Engl J Med 2010;363: Is staging noodzakelijk? Shift van levensverwachting naar zorgnoden Betere zorg Efficiënte inzet georganiseerde palliatieve zorg Niet ingevulde noden Bvb. vroegtijdige zorgplanning Efficiënt inzet van middelen Niveau s zorgnoden Prevalentie

3 Aantal 3/10/ Prevalentie 19 % van patiënten in ziekenhuis zijn palliatief 14 % in woon-zorg-centra 4% van de patiënten van een huisarts Vermaatschappelijking van de (palliatieve) zorg Evolutie van de leeftijdsgroepen in België ( ) 16 Een eng verhaal van middelen? Een verhaal van inhoud Educatie als basis: de kellekamer Jaartal (Bevolkingsvooruitzichten planbureau. Brussel.) Nationaal instituut voor de statistiek, Federaal Vermaatschappelijking van de (palliatieve) zorg Een eng verhaal van middelen? Een verhaal van inhoud Mantelzorg Vrijwilliger als onzichtbare kracht Educatie als basis: de kellekamer

4 19 20 Vermaatschappelijking van de (palliatieve) zorg Een eng verhaal van middelen? Een verhaal van inhoud Mantelzorg Vrijwilliger als onzichtbare kracht Educatie als basis: de kellekamer Leven is leven in relatie. Lao-Tse Zorg in verbinding De autonome patiënt! De autonome patiënt? Familie en naasten Hulpverleners Multidisciplinariteit Zorg in verscheidenheid Naar een volwassen debat Levenseindezorg op maat De illusie van het heldere en eenduidige traject Fundamentele openheid van elk zorgverlenend team Naar een multidisciplinair team als standaard? Praktijk geëvolueerd voorbij de ideologische polarisatie Kwalitatieve exploratie door palliatieve teams Zorg voorbij wetgeving Is het huidig maatschappelijk debat gevolgd? Bv. doorverwijsplicht, a priori consult

5 25 26 Evaluatie: een blinde vlek want tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren, en ook weemoedigheid, die niemand kan verklaren, en die des avonds komt Willem Elsschot Communicatie ongetwijfeld verbeterd Maar: Utilitair omgaan met sterven Opmars van legalistisch denken Wat met palliatieve zorg? Waar twijfel is, is waarheid: het is haar schaduw. Philip James Baley Palliatieve filter als contraproductief begrip Palliatief zorg-aanbod noodzakelijke voorwaarde voor echt vrije keuze voor welke levenseindebeslissing dan ook Wat met plaats palliatieve teams? Generalist plus Specialist Palliative Care Creating a More Sustainable Model Timothy E. Quill, M.D., and Amy P. Abernethy, M.D. n engl j med 368; 13 march 28,

6 31 32 Continuïteit van zorg Chronic Care KCE Uitdaging bijzonder groot Langdurig traject voor sommige patiënten Onnodige transfers Noodzakelijke transfers Communicatie rond zorgdoelen loopt mank VZP: proces >< registratie Wilverklaringen als testamentair document Netwerkfunctie Empowerment van patiënt Palliatieve zorg weerspiegelt ideale model voor chronische zorg Netwerken Coördinatie Gepersonaliseerde zorg Aangepaste omgeving Chronic Care KCE Chronic Care KCE KCE recommendations The KCE recommended (KCE-report 11515): To recognize patients as palliative when they are in an advanced or terminal stage of severe, progressive and life threatening disease whatever their life expectancy (i.e. a definition similar to the definition of the chronic patient); To perform a needs (including need for information and social support) assessment at regular intervals by the main physician in collaboration with a palliative care team; To identify all palliative patients including patients with non-cancer disease, such as patients with dementia or an advanced chronic condition; To provide a care model that is multidisciplinary and tailored to the individual patient and relatives; To reinforce links between settings to offer a continuity of care; KCE recommendations The KCE recommended (KCE-report 11515): To recognize patients as palliative when they are in an advanced or terminal stage of severe, progressive and life threatening disease whatever their life expectancy (i.e. a definition similar to the definition of the chronic patient); To perform a needs (including need for information and social support) assessment at regular intervals by the main physician in collaboration with a palliative care team; To identify all palliative patients including patients with non-cancer disease, such as patients with dementia or an advanced chronic condition; To provide a care model that is multidisciplinary and tailored to the individual patient and relatives; To reinforce links between settings to offer a continuity of care; Assesment van de noden door arts in samenwerking met palliatief team Chronic Care KCE Continuïteit van zorg KCE recommendations The KCE recommended (KCE-report 11515): To recognize patients as palliative when they are in an advanced or terminal stage of severe, progressive and life threatening disease whatever their life expectancy (i.e. a definition similar to the definition of the chronic patient); To perform a needs (including need for information and social support) assessment at regular intervals by the main physician in collaboration with a palliative care team; To identify all palliative patients including patients with non-cancer disease, such as patients with dementia or an advanced chronic condition; To provide a care model that is multidisciplinary and tailored to the individual patient and relatives; To reinforce links between settings to offer a continuity of care; Identificatie van alle palliatieve patiënten, patiënten met kanker, dementie, chronische aandoeningen 35 Uitdaging bijzonder groot Langdurig traject voor sommige patiënten Onnodige transfers Noodzakelijke transfers Communicatie rond zorgdoelen loopt mank VZP: proces >< registratie Wilverklaringen als testamentair document Netwerkfunctie Empowerment van patiënt 36 6

7 37 38 Zorg professioneel verankerd Efficiëntie en effectiviteit Structurele efficiëntie Research als heikel punt Palliatieve zorg als onderdeel van professionele gezondheidszorg Richtlijnen Zorgpad Kwaliteitsindicatoren Structurele efficiëntie Gambassi EAPC Ima kankerregister kankerpatiënten met beperkte levensverwachting > 50 % opgenomen in acuut ziekenhuis in laatste levensmaand Factoren die opname verminderden: Palliatief forfait Intensieve opvolging door huisarts Inschakeling MBE 39 Zorg professioneel verankerd Efficiëntie en effectiviteit Structurele efficiëntie Research als heikel punt Palliatieve zorg als onderdeel van professionele gezondheidszorg Richtlijnen Zorgpad Kwaliteitsindicatoren: mogelijkheden en valkuilen Wijsheid kan alleen worden gevonden in waarheid. Johann Wolfgang von Goethe

8 43 44 Een ethisch landschap in beweging Kernwaarden blijven realiseren Veerkracht palliatieve zorg in euthanasieproblematiek Van antagonisme naar inbedding Intends neither to hasten nor postpone death WHO Palliatieve zorg miskend in euthanasieproblematiek, zowel in beeldvorming als structureel Het maatschappelijk debat als opdracht Een vertekend beeld bv. dementie: euthanasie ><andere levenseindebeslissingen Een ethisch landschap in beweging Slow dying Zelfbewust verzet tegen uitgeholde begrippen als onwaardig, zinloos Je ziet wat je kent, je kent wat je ziet: beeldvorming als bron van lijden Veranderende uitdagingen Levensmoeheid te lange sterven, als laatste taboe Niet terminale patiënten Tot slot In palliatieve zorg zit veel wijsheid in de nuance Echte kracht van palliatieve zorg zit in de zachte waarden De dromen van vandaag zijn het materiaal van de wereld van morgen. Peter Gabriël

Vergelijkbare documenten

Vroegtijdige zorgplanning in woonzorgcentra. hype of hulp? Dr. Gert Huysmans, Voorzitter Federatie Palliatieve Zorg Vlaanderen

Vroegtijdige zorgplanning in woonzorgcentra hype of hulp? Dr. Gert Huysmans, Voorzitter Federatie Palliatieve Zorg Vlaanderen 2 Historiek medische zorg Besef dat gezondheidzorg bestaat uit meerderheid