Urologie. Verwijdering van stenen via de urineleider (Ureterorenoscopie)

Transcriptie

1 Urologie Verwijdering van stenen via de urineleider (Ureterorenoscopie)

2 Inhoudstafel 1. Inleiding 2. Ingreep 3. Nazorg 4. Complicaties 5. Controle 6. Wat te doen in geval van ziekte of verhindering 7. Slotbemerking Voorwoord Beste, Onderzoek heeft aangetoond dat bij u een steen aanwezig is in de urineleider (ureter). In overleg met u is besloten deze steen operatief te verwijderen. In deze brochure geven wij u graag meer informatie over de ingreep. 2

3 Inleiding Onderzoek heeft aangetoond dat er bij u een steen aanwezig is in de urineleider (ureter). In overleg met u is besloten deze steen operatief te verwijderen. De ureter is de verbinding tussen nier en blaas en is verantwoordelijk voor transport van urine. Een klein steentje in de ureter wordt over het algemeen spontaan uitgeplast. Bij grotere ureterstenen, die waarschijnlijk niet spontaan worden uitgeplast, kan een ingreep nodig zijn. De steen wordt vergruisd en of verwijderd door gebruik te maken van een ureterorenoscoop. Om grotere stenen kwijt te geraken was vroeger altijd een operatie nodig waarbij de urineleider werd geopend. Tegenwoordig is het in veel gevallen mogelijk ook stenen in de urineleider te vergruizen met een niersteenvergruizer (ESWL), waarna de deeltjes van de steen vanzelf uitgeplast worden. Wanneer een behandeling met de niersteenvergruizer geen resultaat heeft gehad of wanneer deze methode voor u niet geschikt lijkt, kan gekozen worden voor een ureterorenoscopie. Soms is de steen in de urineleider zo groot dat de afvoer van urine gehinderd wordt. In dat geval wordt meestal sneller gekozen voor ureterorenoscopie, omdat de nier gestuwd raakt (er blijft een te grote hoeveelheid urine in de nier die niet geëvacueerd wordt) met het gevaar dat de nier op de duur minder goed gaat functioneren. Wanneer de nier afgesloten is bestaat er ook een groter risico op infectie. 3

4 Figuur 1. Uretersteen Ingreep Meestal wordt u opgenomen op de dag van de operatie. Voor de ingreep moet u nuchter zijn. Dit betekent dat u vanaf middernacht voor de ingreep niet meer mag drinken, eten of roken. De ingreep gebeurt onder algemene verdoving. Wanneer u bloedverdunnende geneesmiddelen gebruikt, zal deze medicatie in overleg met uw behandelende arts enige dagen van tevoren gestaakt worden. Bij een ureterorenoscopie brengt de uroloog een dun hol buisje (de ureterorenoscoop) via de plasbuis en blaas in de urineleider. De ureterorenoscoop wordt voortdurend met spoelvloeistof doorstroomd, wat voor verwijding van de ureter zorgt. 4

5 Wanneer de ureterorenoscoop opgeschoven wordt tot aan de steen, wordt de steen verwijderd met behulp van heel fijn instrumentarium (paktang of korfje). Soms is de steen te groot om te verwijderen waardoor deze dient verbrijzeld te worden. Daarna worden de grootste steenfragmenten verwijderd. Figuur 2. Ureterorenoscopie Over het algemeen wordt tijdens de ingreep röntgenfoto s gemaakt en soms wordt ook contrastvloeistof ingespoten om de urineleider en steen duidelijk te visualiseren. Na verwijdering van de steen (fragmenten) wordt soms een dun buisje (ureterstent) achtergelaten tussen nier en blaas om de urine afvloei te vergemakkelijken en kolieken te voorkomen. Dit buisje wordt later op de raadpleging verwijderd. 5

6 Soms kan de steen in de urineleider terug naar boven glijden in de nier door de spoelvloeistof die gebruikt wordt tijdens de ingreep. De steen is dan moeilijker terug te vinden waardoor meestal een ureterstent geplaatst moet worden. In zeldzame gevallen kan de steen niet bereikt worden door een vernauwing in de ureter. In dat geval wordt tijdelijk een stent langs de steen geplaatst om deze vernauwing te doen verdwijnen. Enkele weken later wordt de ureterorenoscopie opnieuw uitgevoerd. Figuur 3. Ureterstent 6

7 Klachten De urine kan geruime tijd na de ingreep wat bloederig zijn. Het is ook mogelijk dat u nog wat steenfragmentjes uitplast. Eventuele koliekpijnen, die na de ingreep kunnen optreden, zijn meestal binnen enkele dagen verdwenen. Ze kunnen goed behandeld worden met pijnstillers. Wanneer een stent werd geplaatst kan u gedurende de tijd dat de stent aanwezig is, last ondervinden van bloed in de urine, pijnscheuten in de nier tijdens het plassen en soms frequente plasdrang. Bij koorts boven de 38.5 C moet u contact opnemen met uw behandelende arts. Complicaties De ureterorenoscoop kan niet altijd gemakkelijk in de urineleider worden gebracht. De ureter is soms vernauwd waardoor de ureterorenoscoop niet opgeschoven kan worden. Soms raakt de wand van de urineleider beschadigd (perforatie). In dat geval wordt de ingreep gestopt, omdat de spoelvloeistof die nodig is om de ureter te verwijden, bij een perforatie buiten de urineleider kan komen. De beschadiging aan de urineleider sluit meestal spontaan, maar soms is een operatie noodzakelijk om het defect te herstellen. Soms ontstaat er na de ingreep een urineweginfectie. Om dit te voorkomen wordt steeds tijdens en na de ingreep antibiotica toegediend. Zelden ontstaat er een vernauwing in de plasbuis (bij mannen) omdat de ingreep via de plasbuis gebeurt. 7

8 Controle Volgens afspraak komt u op controle bij de huisarts of uroloog. Wat bij ziekte Als u door ziekte of een andere reden verhinderd bent of u kan de afspraak om de ingreep te ondergaan niet nakomen, neem dan zo snel mogelijk contact op met de raadpleging urologie (campus Antwerpen 03/ of campus Deurne 03/ ). In uw plaats kan dan een andere patiënt geholpen worden. Slotbemerking U wordt uitgenodigd dit document aandachtig te lezen. De huidige informatie heeft een algemeen karakter en is bestemd om u, de patiënt, in de mate van het mogelijke in te lichten. Deze brochure is bedoeld als extra informatie naast het gesprek met uw behandelende arts. Bijzondere omstandigheden kunnen tot wijzigingen aanleiding geven. Dit zal altijd door uw uroloog aan u kenbaar worden gemaakt. Wanneer u na het lezen van deze folder nog vragen heeft, dan kunt u op werkdagen contact opnemen met de dienst urologie.

9 Nota s

10

11

12 Nuttige contacten AZ Monica Antwerpen Harmoniestraat Antwerpen Secretariaat urologie: T 03 / AZ Monica Deurne Fl. Pauwelslei Deurne Secretariaat urologie: T 03 / AZ Monica Antwerpen Harmoniestraat Antwerpen T F AZ Monica Deurne Fl. Pauwelslei Deurne T F info@azmonica.be