Praktijkemissies personen- en bestelauto s Een werkelijkheid naast de werkelijkheid in de typegoedkeuring

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Praktijkemissies personen- en bestelauto s Een werkelijkheid naast de werkelijkheid in de typegoedkeuring"

Transcriptie

1 Praktijkemissies personen- en bestelauto s Een werkelijkheid naast de werkelijkheid in de typegoedkeuring Gerrit Kadijk, Pim van Mensch

2 2 Inhoud presentatie 1. Huidige focus van het programma 2. Laboratoriumemissies en Euronormen 3. Praktijkemissies en emissiefactoren 4. Tweewielers 5. APK en roetfilters 6. Beleidsrelevantie 7. Vooruitblik

3 3 Huidige focus van het programma Shift van laboratorium- naar praktijkemissies Diesel Euro 6 NO x emissies Emissie reducerende technologieën Nieuwe wetgeving: WLTP

4 4 De basis: emissies meten, al 44 jaar! In-Use Compliance testen sinds 1986 Programma is sinds 1986 belangrijke pilaar onder ontwikkeling van effectieve emissiewetgeving en bepaling van emissiefactoren Rollenbank TNO-Wegtransportmiddelen, Delft 1970 Sinds 2011 metingen in state-of-the-art lab bij Horiba Oberursel

5 5 Europese emissiewetgeving (Euronormen) Gereguleerde emissies: CO, HC, NO x, fijnstof Benzine geen issue meer door 3-weg-katalysator CO, HC en fijnstof geen issue meer voor diesel door oxi-katalysator en gesloten roetfilter NEDC Focus: Diesel, NO x CADC

6 6 Meetresultaten rollenbank NOx emissies in de NEDC zijn OK bij zowel Euro 5 als bij Euro 6 NOx emissies in de CADC zijn fors hoger dan limietwaarde

7 7 Metingen op de weg (PEMS testen) Praktijkgebruik kent veel variaties (rollenbanktest is 100% gedefinieerd en kent eigenlijk nauwelijks variatie). Variaties zijn: Weersomstandigheden, hellingen, verschillende beladingen, rijgedrag, ritprofielen, verkeerssituaties (files), verschillende wegdekken, neerslag, slijtage en veroudering v/h voertuig, onderhoudstoestand, gebruikerstoestand (airconditioning, aanhanger, dakdragers), Toch wordt er getest met voertuigen op de weg omdat dit een veel beter beeld van praktijkemissies geeft dan op een rollenbank..

8 8

9 9 PEMS praktijktesten Diverse trips; koude/warme start, eco/normaal/sportief rijgedrag Meerdere testen per type trip Trip type Lengte [km] Gem. snelheid [km/h] Duur [minuten] Referentie Stad, buitenweg, snelweg 71,8 Ca Stad 25,6 Ca Snelweg 90,0 Ca Constante snelheid divers

10 10 NOx Meetresultaten PEMS NO x emissies in de NEDC zijn OK, zowel bij Euro 5 als Euro 6 NO x emissies in PEMS testen zijn fors hoger dan limietwaarde voor NO x

11 11 Emissiefactoren (diesel) Praktijkemissies zijn basis voor nationale emissiefactoren Na bewerking van de meetdata worden door TNO emissiefactoren bepaald ; zoekterm: emissiefactor wegverkeer of Google CBS emissiefactor wegverkeer. PM: limietwaarden vs emissiefactoren NO x : limietwaarden vs emissiefactoren *Bron Versit+: NL mix stad/buitenweg/snelweg

12 12 Emissiefactoren dieselvoertuigen: LD vs HD Euro VI vrachtwagens in de praktijk erg schoon, vermoedelijk het gevolg van effectieve wetgeving bij HD Verschil tussen Euro 5 en Euro 6 personenauto's kleiner dan gewenst *Vrachtwagen = trekker-oplegger, 25t GVM

13 13 Tweewielers Het brandstofverbruik van brommers neemt toe door het gebruik van snelheidsbegrenzers.

14 14 Tweewielers De geteste brommers voldeden niet aan de huidige Europese normen In vergelijking tot 4-takt brommers en personenauto s zijn de fijnstof emissies van 2-takt brommers flink hoger (voor brommers is er nog geen wetgeving m.b.t. fijnstof)

15 15 APK en roetfilters Hoe wordt een defect of verwijderd roetfilter in een APK gedetecteerd? Deeltjesemissie van dieselvoertuigen met gesloten roetfilter zijn nihil. Testprocedure en normstelling zijn nodig? Eerste verkennend meetprogramma is uitgevoerd. Tweede programma loopt bij de RDW. Indruk eerste verkennend meetprogramma..

16 plugs = TA DPFs used TA 1.5x Full DPF OTL Above OTL

17 Ontwikkeling APK procedure rookemissies

18 18 Beleidsrelevantie Aangepaste emissiefactoren voor NSL Hogere Euro 5 en Euro 6 emissies leiden tot meer knelpunten Discussie in Brussel met betrekking tot RDE (Real Driving Emissions) voeden en resultaten valideren PEMS metingen NEDC-WLTP correlatie metingen

19 19 Vooruitblik Groeiende aandacht voor praktijkemissies via metingen op de weg Onder typegoedkeuringscondities voldoen dieselpersonenwagens aan de limiet, WLTP gaat NO x probleem niet oplossen Euro VI trucks wél in orde, dit laat zien dat er voor Euro 6 personenauto s nieuwe wetgeving nodig is waar daadwerkelijk in de praktijk gemeten wordt

20 20 Dank voor uw aandacht!

SCHADELIJKE EMISSIES VAN DIESELVOERTUIGEN. TNO - Willar Vonk 4 juni 2015 Louwman Museum Bron: rapportnummer TNO 2015 R10733

SCHADELIJKE EMISSIES VAN DIESELVOERTUIGEN. TNO - Willar Vonk 4 juni 2015 Louwman Museum Bron: rapportnummer TNO 2015 R10733 SCHADELIJKE EMISSIES VAN DIESELVOERTUIGEN TNO - Willar Vonk 4 juni 2015 Louwman Museum Bron: rapportnummer TNO 2015 R10733 TNO MEET SINDS 1986 EMISSIES In opdracht van het Ministerie van Infrastructuur

Nadere informatie

PRAKTIJKEMISSIES DIESELVOERTUIGEN

PRAKTIJKEMISSIES DIESELVOERTUIGEN PRAKTIJKEMISSIES DIESELVOERTUIGEN Richard Smokers & Norbert Ligterink Technische briefing over de fraude met tests van uitstoot van auto s Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 december 2015 SAMENVATTING

Nadere informatie

Praktijkemissies zware bedrijfswagens

Praktijkemissies zware bedrijfswagens Praktijkemissies zware bedrijfswagens Steekproefcontroleprogramma heavy-duty voor het Ministerie van Infrastructuur & Milieu Nationale stakeholderbijeenkomst, 3 februari 2014, Helmond Robin Vermeulen 2

Nadere informatie

UITSTOOT VAN STIKSTOFOXIDEN EN FIJNSTOF DOOR DIESELVOERTUIGEN

UITSTOOT VAN STIKSTOFOXIDEN EN FIJNSTOF DOOR DIESELVOERTUIGEN UITSTOOT VAN STIKSTOFOXIDEN EN FIJNSTOF DOOR DIESELVOERTUIGEN DATUM: 26 mei 215 RAPPORTNUMMER: TNO 215 R1733 AUTEURS Gerrit Kadijk Norbert Ligterink Pim van Mensch Jordy Spreen Robin Vermeulen Willar Vonk

Nadere informatie

Luchtvervuilende en klimaat- emissies van personenauto s Een vergelijking van norm- en praktijkemissies per brandstofsoort

Luchtvervuilende en klimaat- emissies van personenauto s Een vergelijking van norm- en praktijkemissies per brandstofsoort Luchtvervuilende en klimaat- emissies van personenauto s Een vergelijking van norm- en praktijkemissies per brandstofsoort Huib van Essen CE Delft Ecomobiel, 8 en 9 oktober 2013 CE Delft Onafhankelijk,

Nadere informatie

Notitie. Earth, Life & Social Sciences Van Mourik Broekmanweg XE Delft Postbus AA Delft. Aan Ministerie van Infrastructuur en Milieu

Notitie. Earth, Life & Social Sciences Van Mourik Broekmanweg XE Delft Postbus AA Delft. Aan Ministerie van Infrastructuur en Milieu Notitie Aan Ministerie van Infrastructuur en Milieu Van Dr. N.E. Ligterink & Dr.ir. Richard Smokers Earth, Life & Social Sciences Van Mourik Broekmanweg 6 2628 XE Delft Postbus 49 2600 AA Delft www.tno.nl

Nadere informatie

Technische briefing Kamercommissie I&M. Huib van Essen, hoofd sectie Verkeer 2 december 2015

Technische briefing Kamercommissie I&M. Huib van Essen, hoofd sectie Verkeer 2 december 2015 Technische briefing Kamercommissie I&M Huib van Essen, hoofd sectie Verkeer 2 december 2015 Agenda Even voorstellen: CE Delft Twee soorten toepassingen, twee soorten tests Verschillen tussen typegoedkeuringstest

Nadere informatie

de Nederlandse overheid spant zich samen met tno in om brandstofverbruik en schadelijke emissies van wegvoertuigen te beperken, zodat ons milieu

de Nederlandse overheid spant zich samen met tno in om brandstofverbruik en schadelijke emissies van wegvoertuigen te beperken, zodat ons milieu de Nederlandse overheid spant zich samen met tno in om brandstofverbruik en schadelijke emissies van wegvoertuigen te beperken, zodat ons milieu beschermd wordt, zonder beperking van onze mobiliteit. Actief

Nadere informatie

uitstoot (PM1O) van oude dieselautos zonder roetfilter is 10 tot 25 keer zo hoog als van een moderne (indirect

uitstoot (PM1O) van oude dieselautos zonder roetfilter is 10 tot 25 keer zo hoog als van een moderne (indirect dan die van een benzineauto. De uitstoot van stikstof De uitlaatgassen van een dieselauto zijn meer vervuilend Ook fijnstof is slecht voor de gezondheid. De fijnstof ZIJN HET MEEST VERVUILEND? WELKE EMISSIES

Nadere informatie

Luchtkwaliteit en verkeer. Huib van Essen CE Delft 8 februari 2014

Luchtkwaliteit en verkeer. Huib van Essen CE Delft 8 februari 2014 Luchtkwaliteit en verkeer Huib van Essen CE Delft 8 februari 2014 Overzicht presentatie Even voorstellen Trend in verkeersemissies: veel bereikt, nog veel te doen Oplossingsrichtingen: Schonere voertuigen,

Nadere informatie

KIVI NIRIA jaarcongres 2013 1

KIVI NIRIA jaarcongres 2013 1 2 KIVI NIRIA Jaarcongres 2013 Sustainable Mobility voor duurzame Toenemende invloed innovatie van milieu-eisen op de sector Inhoud Euro-normen CO 2 -normen waarom werken ze? katalysator voor innovatie

Nadere informatie

Steekproefprogramma personenwagens 2013-2015, Voortgangsrapportage 2013.

Steekproefprogramma personenwagens 2013-2015, Voortgangsrapportage 2013. TNO-rapport TNO 2014 R10774 Steekproefprogramma personenwagens 2013-2015, Voortgangsrapportage 2013. Van Mourik Broekmanweg 6 2628 XE Delft Postbus 49 2600 AA Delft www.tno.nl T +31 88 866 30 00 F +31

Nadere informatie

Van NEDC naar WLTP. Een nieuwe standaard. Een nieuwe realiteit.

Van NEDC naar WLTP. Een nieuwe standaard. Een nieuwe realiteit. Van NEDC naar WLTP. Een nieuwe standaard. Een nieuwe realiteit. WLTP zorgt voor realistischere verbruiks- en emissiewaarden dankzij realistischere testomstandigheden van personenauto s en lichte bedrijfsvoertuigen.

Nadere informatie

Introductie. Duurzame stedelijke distributie. Goevaers Consultancy. België 16 februari 2013

Introductie. Duurzame stedelijke distributie. Goevaers Consultancy. België 16 februari 2013 Goevaers Consultancy Duurzame stedelijke distributie België 16 februari 2013 GC Introductie Duurzaam goederen vervoer Duurzaamheid vraagt om samenwerking in de keten Nieuwe technologieën kunnen alleen

Nadere informatie

Toelichting SRM1-emissiefactoren en emissiefactoren voor snelwegen 2009 Gerben Geilenkirchen (PBL), Ronald de Lange en Norbert Ligterink (beiden TNO)

Toelichting SRM1-emissiefactoren en emissiefactoren voor snelwegen 2009 Gerben Geilenkirchen (PBL), Ronald de Lange en Norbert Ligterink (beiden TNO) Toelichting SRM1-emissiefactoren en emissiefactoren voor snelwegen 2009 Gerben Geilenkirchen (PBL), Ronald de Lange en Norbert Ligterink (beiden TNO) 12 maart 2009 TNO en het Planbureau voor de Leefomgeving

Nadere informatie

Brommers in de stad, handig vervoermiddel of bron van overlast?

Brommers in de stad, handig vervoermiddel of bron van overlast? 21 Brommers in de stad, handig vervoermiddel of bron van overlast? Brommers zijn al jaren een veelgebruikt vervoermiddel en winnen vooral in steden aan populariteit. Brommerbestuurders verplaatsen zich

Nadere informatie

Effecten van mogelijke milieuzones voor bestelverkeer, taxi s en touringcars

Effecten van mogelijke milieuzones voor bestelverkeer, taxi s en touringcars TNO-rapport TNO 2015 R11669 Effecten van mogelijke milieuzones voor bestelverkeer, taxi s en touringcars Earth, Life & Social Sciences Van Mourik Broekmanweg 6 2628 XE Delft Postbus 49 2600 AA Delft www.tno.nl

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum Toezeggingen AO Duurzaam Vervoer 19 april jl.

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum Toezeggingen AO Duurzaam Vervoer 19 april jl. > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456 0000

Nadere informatie

Emissiefactoren voor licht wegverkeer bij maximum snelheid van 130 km/u op autosnelwegen

Emissiefactoren voor licht wegverkeer bij maximum snelheid van 130 km/u op autosnelwegen TNO-rapport TNO-060-DTM-2011-03219 Emissiefactoren voor licht wegverkeer bij maximum snelheid van 130 km/u op autosnelwegen Behavioural and Societal Sciences Van Mourik Broekmanweg 6 2628 XE Delft Postbus

Nadere informatie

VDL BUS & COACH. Valkenswaard, 16 november Betreft: Milieunormen concessies Openbaar Vervoer. Geachte heer, mevrouw,

VDL BUS & COACH. Valkenswaard, 16 november Betreft: Milieunormen concessies Openbaar Vervoer. Geachte heer, mevrouw, VDL BUS & COACH Valkenswaard, 16 november 2007 DeVest? 5555 XL Valkenswaard RO. Box 645 5550APVaikenswaard The Netherlands Phone +31 (0)40 208 44 00 Fax +31 (0)40 208 44 99 E-mail info@vdlbuscoach.com

Nadere informatie

110F DRLA?IC1 fl IEi JIZT VOOh. C*iONE EN ZUINW

110F DRLA?IC1 fl IEi JIZT VOOh. C*iONE EN ZUINW 110F DRLA?IC1 fl IEi JIZT VOOh. C*iONE EN ZUINW TNO innovation forlife De Nederlandse overheid spant zich samen met TNO in om brandstofverbruik en schadelijke emissies van wegvoertuigen te beperken, zodat

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Ministerie van Infrastructuur en Milieu Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus

Nadere informatie

WLTP WORLD WIDE HARMONIZED LIGHT VEHICLE TESTING PROCEDURE

WLTP WORLD WIDE HARMONIZED LIGHT VEHICLE TESTING PROCEDURE WLTP WORLD WIDE HARMONIZED LIGHT VEHICLE TESTING PROCEDURE WLTP Per september 2017 is er een nieuwe testcyclus geïntroduceerd, voor het bepalen van het brandstofverbruik en de daarmee samenhangende CO

Nadere informatie

Hoe kan innovatie helpen?

Hoe kan innovatie helpen? Themabijeenkomst 16 december: Luchtvervuiling, en hoe houden wij Nederland mobiel? Verkeer Toenemende en invloed luchtvervuiling: van milieu-eisen op de sector hoe kan 2 Inhoud Waar komen verkeersemissies

Nadere informatie

Van NEDC naar WLTP. Wat is WLTP? Nieuwe testprocedure van invloed op uw wagenpark

Van NEDC naar WLTP. Wat is WLTP? Nieuwe testprocedure van invloed op uw wagenpark Van NEDC naar WLTP Nieuwe testprocedure van invloed op uw wagenpark Wat is WLTP? WLTP staat voor Worldwide Harmonized Light Vehicle Test Procedure (Wereldwijde geharmoniseerde testprocedure voor lichte

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 31 209 Schoon en zuinig Nr. 176 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Verkennende metingen van schadelijke uitlaatgasemissies van personenvoertuigen met Euro-6 dieseltechnologie

Verkennende metingen van schadelijke uitlaatgasemissies van personenvoertuigen met Euro-6 dieseltechnologie Stieltjesweg 1 Postbus 155 2600 AD Delft TNO-rapport MON-RPT-2010-02278 Verkennende metingen van schadelijke uitlaatgasemissies van personenvoertuigen met Euro-6 dieseltechnologie www.tno.nl T +31 15 269

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 31 209 Schoon en zuinig Nr. 171 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Second opinion software-update Volkswagen

Second opinion software-update Volkswagen Second opinion software-update Volkswagen Beoordeling goedgekeurde oplossing voor terugroepactie November 2016 1 Inhoudsopgave 2 1. Aanleiding 3 2. De opdracht 3 3. De aanpak 3 4. Het manipulatie-instrument

Nadere informatie

GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE. van

GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE. van EUROPESE COMMISSIE Brussel, 2.6.2017 C(2017) 3492 final GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE van 2.6.2017 tot wijziging van de bijlagen I en II bij Verordening (EG) nr. 443/2009 van het

Nadere informatie

Invloed overheidsbeleid op de afzet van brandstoffen. Arno Schroten

Invloed overheidsbeleid op de afzet van brandstoffen. Arno Schroten Invloed overheidsbeleid op de afzet van brandstoffen Arno Schroten CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, transport en grondstoffen Economische, technische en beleidsmatige expertise

Nadere informatie

Samenstelling van het wagenpark op vijf locaties in de gemeente Rotterdam

Samenstelling van het wagenpark op vijf locaties in de gemeente Rotterdam TNO-rapport TNO 2012 R10989 Samenstelling van het wagenpark op vijf locaties in de gemeente Rotterdam Van Mourik Broekmanweg 6 2628 XE Delft Postbus 49 2600 AA Delft www.tno.nl T +31 88 866 30 00 F +31

Nadere informatie

Ontwikkelingen in aandrijftechniek en de rol van biobrandstoffen. Jaap Tuinstra, Manager Public Affairs, Pon

Ontwikkelingen in aandrijftechniek en de rol van biobrandstoffen. Jaap Tuinstra, Manager Public Affairs, Pon Ontwikkelingen in aandrijftechniek en de rol van biobrandstoffen Jaap Tuinstra, Manager Public Affairs, Pon ONZE 4 BUSINESS CLUSTERS AUTOMOTIVE BIKE EQUIPMENT & POWER SYSTEMS INDUSTRIAL MOBILITY PON WERELDWIJD

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG. Datum 27 november 2015 Betreft Voortgang softwarefraude Volkswagen

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG. Datum 27 november 2015 Betreft Voortgang softwarefraude Volkswagen > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456

Nadere informatie

UITVOERINGSVERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE. van

UITVOERINGSVERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE. van EUROPESE COMMISSIE Brussel, 18.12.2018 C(2018) 8459 final UITVOERINGSVERORDENING /... VAN DE COMMISSIE van 18.12.2018 tot wijziging van Uitvoeringsverordening 2017/1153 om de WLTPtestomstandigheden te

Nadere informatie

Beleid voor zuinige en schone auto s

Beleid voor zuinige en schone auto s Beleid voor zuinige en schone auto s Zuinige en schone auto s zijn belangrijk. Niet alleen voor mens, milieu en klimaat, maar juist ook voor de portemonnee. Zeker bij omvangrijke corporate vloten zijn

Nadere informatie

Duurzame logistiek en efficiëntie gaan meestal hand in hand

Duurzame logistiek en efficiëntie gaan meestal hand in hand Duurzame logistiek en efficiëntie gaan meestal hand in hand Pieter van der Bas Easy Fairs 7 & 8 april 2010 Logistiek bedrijvenpark wil CO2 neutrale status Rotterdam verscherpt controles in milieuzone CO2-discussie

Nadere informatie

Memorandum. Samenvatting

Memorandum. Samenvatting Memorandum Aan Ministerie van Infrastructuur en Milieu Van Ruud Verbeek, Norbert Ligterink Earth, Life & Social Sciences Van Mourik Broekmanweg 6 2628 XE Delft Postbus 49 2600 AA Delft www.tno.nl Onderwerp

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 5 juli 2016 Betreft Luchtkwaliteit. Geachte voorzitter,

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 5 juli 2016 Betreft Luchtkwaliteit. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456

Nadere informatie

) UITSTOOT VAN STI KSTOFOXI DEN EN FIJNSTOF DOOR DIESELVOERTUIGEN. i nnovation. for life AUTEURS. OATLJM:26mei2015 RAPPORTNUMMER: TNO 2015 R10733

) UITSTOOT VAN STI KSTOFOXI DEN EN FIJNSTOF DOOR DIESELVOERTUIGEN. i nnovation. for life AUTEURS. OATLJM:26mei2015 RAPPORTNUMMER: TNO 2015 R10733 Willar Vonk Robin Vermeulen Jordy Spreen Pim van Mensch Norbert Ligterink Gerrit Kadijk AUTEURS ) UITSTOOT VAN for life i nnovation STI KSTOFOXI DEN RAPPORTNUMMER: TNO 2015 R10733 OATLJM:26mei2015 DIESELVOERTUIGEN

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 14 oktober 2016 Betreft Vierde overzichtsbrief dieselfraude

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 14 oktober 2016 Betreft Vierde overzichtsbrief dieselfraude > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456

Nadere informatie

Presentatie nieuwe concepten

Presentatie nieuwe concepten Zero-emission voertuigen vragen andere aanpak, Gertjan Koornneef, Robin Vermeulen, Sam van Goethem, Robert Koffrie 2 Uitbreiding steekproefprogramma ZE bussen. Sluiten prestaties van nieuwe productaanbod

Nadere informatie

BIJLAGE. bij. Uitvoeringsverordening van de Commissie

BIJLAGE. bij. Uitvoeringsverordening van de Commissie EUROPESE COMMISSIE Brussel, 16.7.2018 C(2018) 4351 final ANNEX 1 BIJLAGE bij Uitvoeringsverordening van de Commissie tot wijziging van Uitvoeringsverordening (EU) 2017/1152 om de correlatieprocedure te

Nadere informatie

Emissieprestaties van jonge Nederlandse personenwagens met LPG en CNG installaties

Emissieprestaties van jonge Nederlandse personenwagens met LPG en CNG installaties Stieltjesweg 1 Postbus 155 2600 AD Delft TNO-rapport MON-RPT-2010-01330a Emissieprestaties van jonge Nederlandse personenwagens met LPG en CNG installaties www.tno.nl T +31 15 269 20 00 F +31 15 269 21

Nadere informatie

Emissie race: Road vs. SSS

Emissie race: Road vs. SSS Emissie race: Road vs. SSS Transport & Mobility Leuven Kris Vanherle 2/09/2008 ROAD vs. SSS 1 Overzicht Inleiding Berekeningsmethode Resultaten Conclusies 2/09/2008 ROAD vs. SSS 2 Inleiding Doelstelling:

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 31 209 Schoon en zuinig Nr. 202 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Seminar Schone Voertuigtechnieken

Seminar Schone Voertuigtechnieken Seminar Schone Voertuigtechnieken Milieu 2012 Hans Bosma, HAN Automotive Lejo Buning, HAN Automotive Peter Kerris, NVRD o Achtergrond Agenda o Overzicht: emissies en andere omgevingsfactoren o Afwegingskader

Nadere informatie

Snelheid en milieu EINDNOTITIE. Notitie. J.P.L. (Joost) Vermeulen. Oplossingen voor milieu, economie en technologie. Oude Delft HH Delft

Snelheid en milieu EINDNOTITIE. Notitie. J.P.L. (Joost) Vermeulen. Oplossingen voor milieu, economie en technologie. Oude Delft HH Delft CE Oplossingen voor milieu, economie en technologie Oude Delft 180 2611 HH Delft 2611 HH Delft tel: 015 2 150 150 tel: 015 2 150 150 fax: 015 2 150 151 fax: e-mail: 015 2 ce@ce.nl 150 151 website: e-mail:

Nadere informatie

Hierbij gaat voor de delegaties document D040155/01.

Hierbij gaat voor de delegaties document D040155/01. Raad van de Europese Unie Brussel, 24 september 2015 (OR. en) 12353/15 ENV 586 ENT 199 MI 583 BEGELEIDENDE NOTA van: de Europese Commissie ingekomen: 23 september 2015 aan: Nr. Comdoc.: D040155/01 Betreft:

Nadere informatie

Ontwikkeling in emissienormen en beleid voor (bedrijfs)auto's Paul Hofmeijer

Ontwikkeling in emissienormen en beleid voor (bedrijfs)auto's Paul Hofmeijer Ontwikkeling in emissienormen en beleid voor (bedrijfs)auto's Paul Hofmeijer Programmaleider Verkeersemissies, Ministerie van VROM Agenda 1. Wat willen we bereiken? Klimaat Luchtkwaliteit 2. Wat kan verkeer

Nadere informatie

Effecten van milieuzone vrachtverkeer en schone bussen in Utrecht

Effecten van milieuzone vrachtverkeer en schone bussen in Utrecht Stieltjesweg 1 Postbus 155 2600 AD Delft TNO-rapport MON-RPT-033-DTS-2009-02293 Effecten van milieuzone vrachtverkeer en schone bussen in Utrecht www.tno.nl T +31 88 866 57 50 F +31 88 866 06 30 info-ient@tno.nl

Nadere informatie

GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) 2017/1502 VAN DE COMMISSIE

GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) 2017/1502 VAN DE COMMISSIE L 221/4 NL 26.8.2017 GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) 2017/1502 VAN DE COMMISSIE van 2 juni 2017 tot wijziging van de bijlagen I en II bij Verordening (EG) nr. 443/2009 van het Europees Parlement en de Raad

Nadere informatie

Kennisnetwerk Schoner Varen

Kennisnetwerk Schoner Varen Kennisnetwerk Schoner Varen Monitoring van emissies Amsterdam, Waternet, 24 november 2011 Ruud Verbeek / TNO Hier wordt geïnvesteerd in uw toekomst. Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door het Europees

Nadere informatie

Hoogachtend, Namens het Wijk C-Komitee, Ben Nijssen, Ted Zorn.

Hoogachtend, Namens het Wijk C-Komitee, Ben Nijssen, Ted Zorn. Aan de Minister van VROM Aan de Minister van Verkeer en Waterstaat betreft: concessie OV en luchtkwaliteit in Regio Utrecht Utrecht, 14 september 2010 Geachte mevrouw Huizinga, Geachte heer Eurlings, Het

Nadere informatie

MANAGEMENTSAMENVATTING

MANAGEMENTSAMENVATTING MANAGEMENTSAMENVATTING Zware dieselvoertuigen hebben relatief hoge NOx- en PM-emissies. De verstrenging van de Europese emissiereglementering moet leiden tot een vermindering van deze emissies voor nieuwe

Nadere informatie

In artikel 1.1, tweede lid, worden in de alfabetische volgorde van begrippen drie begrippen ingevoegd, luidende:

In artikel 1.1, tweede lid, worden in de alfabetische volgorde van begrippen drie begrippen ingevoegd, luidende: Versie voor internetconsultatie HOOFDDIRECTIE BESTUURLIJKE EN JURIDISCHE ZAKEN Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, van..., nr. IENM/BSK-, tot wijziging van de Regeling voertuigen

Nadere informatie

Verkeersplanning. 7e SilentRoads Symposium, 18 mei 2010 1

Verkeersplanning. 7e SilentRoads Symposium, 18 mei 2010 1 Verkeersplanning 7e SilentRoads Symposium, 18 mei 2010 1 Effecten van verkeer- en vervoersbeleid op stil, schoon en zuinig Robert van den Brink 7e SilentRoads Symposium, 18 mei 2010 2 de vier V sv A B

Nadere informatie

Handleiding Brandstof Etikettering

Handleiding Brandstof Etikettering Handleiding Brandstof Etikettering WLTP-regeling personenauto s Amsterdam, oktober 2017 Versie: 0.1. Copyright 2017 RDC inmotiv Nederland B.V. Amsterdam Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd

Nadere informatie

Nieuwe testmethode voor bepaling van brandstofverbruik en CO2-uitstoot van personenauto s

Nieuwe testmethode voor bepaling van brandstofverbruik en CO2-uitstoot van personenauto s Nieuwe testmethode voor bepaling van brandstofverbruik en CO2-uitstoot van personenauto s Nederlandse inzet is gericht op snelle invoering van een zo realistisch mogelijke testprocedure Samenvatting Brandstofverbruik

Nadere informatie

Praktijk emissiemetingen aan een VDL Ambassador Euro V EEV bus

Praktijk emissiemetingen aan een VDL Ambassador Euro V EEV bus Stieltjesweg 1 Postbus 155 2600 AD Delft TNO-rapport MON-RPT-2010-01087 Praktijk emissiemetingen aan een VDL Ambassador Euro V EEV bus www.tno.nl T +31 15 269 20 00 F +31 15 269 21 11 info-ient@tno.nl

Nadere informatie

Rolweerstand van personenwagens op betonwegen

Rolweerstand van personenwagens op betonwegen Rolweerstand van personenwagens op betonwegen Wim Kramer Cement&BetonCentrum ir. Fred Reinink M+P Raadgevende ingenieurs bv ir. Jan Hooghwerff M+P Raadgevende ingenieurs bv Samenvatting In 2013 is een

Nadere informatie

Luchtvervuilende en klimaatemissies. Een vergelijking van norm- en praktijkwaarden per brandstofsoort

Luchtvervuilende en klimaatemissies. Een vergelijking van norm- en praktijkwaarden per brandstofsoort Luchtvervuilende en klimaatemissies van personenauto s Een vergelijking van norm- en praktijkwaarden per brandstofsoort Rapport Delft, oktober 2013 Opgesteld door: H.P. (Huib) van Essen A.H. (Anouk) van

Nadere informatie

Gesjoemel op de weg? Eric Feringa Igor van der Wal

Gesjoemel op de weg? Eric Feringa Igor van der Wal Gesjoemel op de weg? Eric Feringa Igor van der Wal Wat kunt u verwachten? Hoe is úw kennis van luchtverontreiniging? Inzicht in normen en techniek Wat is de invloed van sjoemelsoftware? Casestudy A13 Overschie

Nadere informatie

AAA-banden winst voor milieu, veiligheid en portemonnee

AAA-banden winst voor milieu, veiligheid en portemonnee AAA-banden winst voor milieu, veiligheid en portemonnee Resultaten uit Potential benefits of Triple-A tyres in the Netherlands, een studie uitgevoerd in opdracht van Ministerie Infrastructuur en Milieu

Nadere informatie

Verkennende metingen van schadelijke uitlaatgasemissies van personenvoertuigen met Euro-6 dieseltechnologie

Verkennende metingen van schadelijke uitlaatgasemissies van personenvoertuigen met Euro-6 dieseltechnologie TNO Industrie en Techniek Nederlandse Osganisatn, voor tegepastnatuurwetersschapped Onderzoek / Nothedancis Organisator, ter Apphrd Scornirfic Research 4 Stieltjesweg 1 Postbus 155 26 AD De ft TNO-rapport

Nadere informatie

Elk voertuig testen. Overal. testo NanoMet3 voor Real Driving Emissions (RDE).

Elk voertuig testen. Overal. testo NanoMet3 voor Real Driving Emissions (RDE). Elk voertuig testen. Overal. testo NanoMet3 voor Real Driving Emissions (RDE). Het nanodeeltjes-meetsysteem testo NanoMet3 Doel van de nanodeeltjes-meting: schone, gezonde lucht Nanodeeltjes uit verbrandingsmotoren

Nadere informatie

CO 2 -emissiefactoren voor de snelweg

CO 2 -emissiefactoren voor de snelweg TNO-rapport TNO 2014 R11133 CO 2 -emissiefactoren voor de snelweg Van Mourik Broekmanweg 6 2628 XE Delft Postbus 49 2600 AA Delft www.tno.nl T +31 88 866 30 00 F +31 88 866 30 10 Datum 15 januari 2015

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG. Datum 6 juli 2015 Betreft Luchtkwaliteit. Geachte voorzitter,

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG. Datum 6 juli 2015 Betreft Luchtkwaliteit. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456

Nadere informatie

Criteria voor duurzaam inkopen van Transportdiensten

Criteria voor duurzaam inkopen van Transportdiensten Criteria voor duurzaam inkopen van Transportdiensten Versie: 1.5 Datum: oktober 2011 3.2.1 Kwalificatie van leveranciers Voor deze specifieke productgroep zijn geen criteria geformuleerd voor de kwalificatie

Nadere informatie

Algemene PM 10, NO x en NO 2 Emissiefactoren voor Nederlandse Snelwegen

Algemene PM 10, NO x en NO 2 Emissiefactoren voor Nederlandse Snelwegen TNO-rapport 06.OR.PT.029.1/RS Algemene PM 10, NO x en NO 2 Emissiefactoren voor Nederlandse Snelwegen Verbrandingsmotoren Schoemakerstraat 97 Postbus 6033 2600 JA Delft www.tno.nl T 015 2696362 F 015 2612341

Nadere informatie

Emissievrije mobiliteit

Emissievrije mobiliteit Emissievrije mobiliteit Geen tijd voor dagdromen Huib van Essen 7 juli 2018 Emissies: What s the problem? Luchtvervuiling Vooral fijnstof en NO x Gezondheid hier en nu Locatie uitstoot cruciaal Aandeel

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456

Nadere informatie

Luchtkwaliteit & Klimaatverandering

Luchtkwaliteit & Klimaatverandering ECN-L--06-026 Luchtkwaliteit & Klimaatverandering Thema Fijn Stof G.J. de Groot Gepresenteerd bij ECN tijdens het bezoek van de gemeenteraadsleden van de omliggende gemeenten, Petten, Nederland, 17 november

Nadere informatie

De effecten van brommers op de luchtkwaliteit in de gemeente Amsterdam

De effecten van brommers op de luchtkwaliteit in de gemeente Amsterdam Stieltjesweg 1 Postbus 155 2600 AD Delft TNO-rapport MON-RPT-033-DTS-2009-00524 De effecten van brommers op de luchtkwaliteit in de gemeente Amsterdam www.tno.nl T +31 15 269 20 00 F +31 15 269 21 11 info-ient@tno.nl

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 15765 10 april 2018 Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, van 5 april 2018, nr. IENM/BSK-2017/243741,

Nadere informatie

2015Z Vraag 1. Antwoord 1

2015Z Vraag 1. Antwoord 1 2015Z24401 Antwoorden op vragen van de leden Van Weyenberg en Van Veldhoven (beiden D66) aan de staatssecretarissen van Financiën en van Infrastructuur en Milieu over het beleid om op basis van de typegoedkeuringswaarde

Nadere informatie

Bijlage Wijzigingen in de bijlagen I en II bij richtlijn 80/1268/EEG

Bijlage Wijzigingen in de bijlagen I en II bij richtlijn 80/1268/EEG bron : Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen PB L 334 van 28/12/99 RICHTLIJN 1999/100/EG VAN DE COMMISSIE van 15 december 1999 tot aanpassing aan de technische vooruitgang van Richtlijn 80/1268/EEG

Nadere informatie

Onderbouwing van het referentiescenario voor het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit

Onderbouwing van het referentiescenario voor het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit Onderbouwing van het referentiescenario voor het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit Rapportage 2007 MNP-rapport 500088004 / 2007 G.J.M. Velders, A. Hoen, W.J. de Vries Samenvatting De salderingstool

Nadere informatie

Bijlage 1: Kosten-baten analyse

Bijlage 1: Kosten-baten analyse Notitie Aan Stakeholders schone binnenvaart Van Ruud Verbeek, Jorrit Harmsen en Pim van Mensch Van Mourik Broekmanweg 6 2628 XE Delft Postbus 49 2600 AA Delft www.tno.nl T +31 88 866 30 00 F +31 88 866

Nadere informatie

Brommers in de stedelijke leefomgeving Statusrapport

Brommers in de stedelijke leefomgeving Statusrapport TNO-rapport TNO 2016 R10093 Brommers in de stedelijke leefomgeving Statusrapport Earth, Life & Social Sciences Van Mourik Broekmanweg 6 2628 XE Delft Postbus 49 2600 AA Delft www.tno.nl T +31 88 866 30

Nadere informatie

Programma emissietesten RDW

Programma emissietesten RDW Programma emissietesten RDW Resultaten vervolgonderzoek aanwezigheid ongeoorloofd defeat device Juli 2017 1 Inhoudsopgave 1. Managementsamenvatting 3 2. Aanleiding en werkwijze 6 3. Voertuigen 8 4. Werking

Nadere informatie

Federatie Historische Automobiel- en Motorfietsclubs Dhr. B. Pronk Kosterijland AJ Bunnik

Federatie Historische Automobiel- en Motorfietsclubs Dhr. B. Pronk Kosterijland AJ Bunnik > Retouradres Postbus 30314, 2500 GH, Den Haag Federatie Historische Automobiel- en Motorfietsclubs Dhr. B. Pronk Kosterijland 15 3981 AJ Bunnik Locatie Den Haag Oranjebuitensingel 6 2511 VE Den Haag Postbus

Nadere informatie

INTERNALISERING VAN EXTERNE KOSTEN VAN TRANSPORT IN VLAANDEREN: ACTUALISERING Eef Delhaye Griet De Ceuster

INTERNALISERING VAN EXTERNE KOSTEN VAN TRANSPORT IN VLAANDEREN: ACTUALISERING Eef Delhaye Griet De Ceuster INTERNALISERING VAN EXTERNE KOSTEN VAN TRANSPORT IN VLAANDEREN: ACTUALISERING 2016 Eef Delhaye Griet De Ceuster Studie voor MIRA - VMM http://www.milieurapport.be/nl/f eitencijfers/gevolgen-voor-mensnatuur-en-economie/milieu-eneconomie/internalisering-vanexterne-kosten/internaliseringvan-schadekosten-van-transport/

Nadere informatie

N 2 O Emissies van Wegverkeer

N 2 O Emissies van Wegverkeer TNO-rapport TNO 2012 R10714 N 2 O Emissies van Wegverkeer Behavioural and Societal Sciences Van Mourik Broekmanweg 6 2628 XE Delft Postbus 49 2600 AA Delft www.tno.nl T +31 88 866 30 00 F +31 88 866 30

Nadere informatie

Bottom-up berekening CO 2 van bestelauto s

Bottom-up berekening CO 2 van bestelauto s Bottom-up berekening CO 2 van bestelauto s Peter Kruiskamp Hermine Molnár-in t Veld Norbert Ligterink (TNO) Maart 2015 CBS 2014 Working Paper 1 Inhoud 1. Inleiding 3 2. Methodebeschrijving 3 2.1 Gebruikte

Nadere informatie

2016 SCHRIFTELIJKE VRAGEN 49 Vragen van mevrouw E. van Esch (ingekomen op 14 maart 2016 en antwoorden door het college verzonden op 20 april 2016)

2016 SCHRIFTELIJKE VRAGEN 49 Vragen van mevrouw E. van Esch (ingekomen op 14 maart 2016 en antwoorden door het college verzonden op 20 april 2016) 2016 SCHRIFTELIJKE VRAGEN 49 Vragen van mevrouw E. van Esch (ingekomen op 14 maart 2016 en antwoorden door het college verzonden op 20 april 2016) Schriftelijke vragen over de informatievoorziening met

Nadere informatie

DE INVLOED VAN DIESELVOERTUIGEN OP DE LUCHTKWALITEIT. Wouter Lefebvre, Marlies Vanhulsel, Stijn Janssen en vele collega s

DE INVLOED VAN DIESELVOERTUIGEN OP DE LUCHTKWALITEIT. Wouter Lefebvre, Marlies Vanhulsel, Stijn Janssen en vele collega s DE INVLOED VAN DIESELVOERTUIGEN OP DE LUCHTKWALITEIT Wouter Lefebvre, Marlies Vanhulsel, Stijn Janssen en vele collega s INHOUDSTAFEL» Stikstofoxides (NO x )» Wat? Waarom? Waar?» Bronnen» Fijn stof» Algemeen»

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 31 209 Schoon en zuinig Nr. 215 BRIEF VAN DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Luchtkwaliteit in Zeist

Luchtkwaliteit in Zeist Luchtkwaliteit in Zeist Inleiding In een eerder artikel is gesproken over Samen het milieu in Zeist verbeteren en de vier pijlers onder het uitvoeringsplan, zie het artikel op deze website van 7 juni en

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456 0000

Nadere informatie

Bijlage 14 PROCEDURE VOOR DE EMISSIETESTS VAN HYBRIDE ELEKTRISCHE VOERTUIGEN (HEV)

Bijlage 14 PROCEDURE VOOR DE EMISSIETESTS VAN HYBRIDE ELEKTRISCHE VOERTUIGEN (HEV) Bijlage 14 E/ECE/324 Rev.1/Add.82/Rev.3 bladzijde 279 PROCEDURE VOOR DE EMISSIETESTS VAN HYBRIDE ELEKTRISCHE VOERTUIGEN (HEV) 1. INLEIDING 1.1. Deze bijlage bevat de specifieke bepalingen betreffende de

Nadere informatie

NRMM verordening (EU) 2016/1628: Wat betekent deze verordening voor scheepseigenaren, leveranciers, verzekeraars?

NRMM verordening (EU) 2016/1628: Wat betekent deze verordening voor scheepseigenaren, leveranciers, verzekeraars? NRMM verordening (EU) 2016/1628: Wat betekent deze verordening voor scheepseigenaren, leveranciers, verzekeraars? Khalid Tachi EICB (EU) 2016/1628 (EU) 2016/1628 ARTIKEL(4): Motorcategorieën IWP: motoren

Nadere informatie

Provinciaal blad 2011, 11

Provinciaal blad 2011, 11 Provinciaal blad 2011, 11 ISSN 0920-105X Besluit van gedeputeerde staten van Utrecht van 15 februari 2011, nr. 2011INT267486, tot wijziging van de Tijdelijke uitvoeringsverordening subsidie aardgasvoertuigen

Nadere informatie

Nr. 120 Brief van de minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer. Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nr. 120 Brief van de minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer. Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal 31209 Schoon en zuinig Nr. 120 Brief van de minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 18 juni 2010 De afgelopen

Nadere informatie

Hierbij gaat voor de delegaties Commissiedocument D017002/02.

Hierbij gaat voor de delegaties Commissiedocument D017002/02. RAAD VA DE EUROPESE U IE Brussel, 27 januari 2012 (OR. en) 5448/1/12 REV 1 E T 12 E V 25 MI 24 I GEKOME DOCUME T van: de Europese Commissie ingekomen: 26 januari 2012 aan: het secretariaat-generaal van

Nadere informatie

VERSIT+ Emissiefactoren voor Standaard rekenmethode 1 en update

VERSIT+ Emissiefactoren voor Standaard rekenmethode 1 en update TNO-rapport TNO 2013 R10040 VERSIT+ Emissiefactoren voor Standaard rekenmethode 1 en 2 2012 update Behavioural and Societal Sciences Van Mourik Broekmanweg 6 2628 XE Delft Postbus 49 2600 AA Delft www.tno.nl

Nadere informatie

RAAD VOOR HET VERBRUIK ADVIES

RAAD VOOR HET VERBRUIK ADVIES RVV- 521 RAAD VOOR HET VERBRUIK ADVIES Over een ontwerp van koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 5 september 2001 betreffende de beschikbaarheid van consumenteninformatie over

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 29 juni 2018 Betreft Contouren harmonisatie milieuzones

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 29 juni 2018 Betreft Contouren harmonisatie milieuzones > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456 0000

Nadere informatie

Inschatting CO2-winst vervanging diesel door groengas in diverse transportmodaliteiten. auteur: Anouk van Grinsven (CE Delft) versie: 22 januari 2018

Inschatting CO2-winst vervanging diesel door groengas in diverse transportmodaliteiten. auteur: Anouk van Grinsven (CE Delft) versie: 22 januari 2018 Inschatting CO2-winst vervanging diesel door groengas in diverse transportmodaliteiten. auteur: Anouk van Grinsven (CE Delft) versie: 22 januari 2018 PITPOINT INHOUD 1. REKENSHEETS 3 2. STREAM TABELLEN

Nadere informatie