Fumaarzuur-therapie bij psoriasis

Transcriptie

1 Fumaarzuur-therapie bij psoriasis

2

3 In overleg met uw behandelend dermatoloog heeft u besloten fumaarzuur te gebruiken voor de behandeling van psoriasis. Uit onderzoek blijkt dat fumaarzuur voor de behandeling van psoriasis van de huid een effectief middel is. Fumaarzuur wordt al sinds 1981 in Nederland gebruikt, maar is nog niet officieel geregistreerd als geneesmiddel tegen psoriasis. Het middel is op dit moment alleen in Duitsland officieel geregistreerd. Er is nog weinig bekend over de precieze werking van fumaarzuur en over bijwerkingen op lange termijn. Daarom moet de voorschrijvend arts naast een recept, een zogenaamde artsenverklaring afgeven voor de apotheek. Dit is ook de reden dat wij u vragen de bijgevoegde patiëntenverklaring in te vullen (zie laatste pagina van dit boekje). Voor wie? Deze behandeling is voor patiënten met een matig ernstige tot ernstige psoriasis, eventueel in combinatie met gewrichtsklachten, bij wie de huidafwijkingen snel terugkomen na ditranoltherapie of lichttherapie. En bij wie andere onderhoudsbehandelingen met Methotrexaat tabletten, Neotigason (tabletten met vitamine A afgeleide stoffen) en/of Neoral (tabletten met ciclosporine) niet genoeg effect hadden of bijwerkingen veroorzaakten die niet te accepteren zijn. Bijwerkingen Bijwerkingen op korte termijn De meest voorkomende bijwerkingen van fumaarzuur op korte termijn zijn: opvliegers (50% van alle patiënten) vermoeidheid (20%) diarree (15%) en buikkrampen (15%) Deze klachten zijn meestal goed te verdragen en zijn bijna nooit een reden om met de therapie te moeten stoppen. Verder kan fumaarzuur vooral invloed hebben op de nieren, de lever en het bloed. Bij 65% van de patiënten treedt een vermindering op van het aantal bloedcellen en bij ongeveer 35% is er een vermindering van het aantal witte bloedlichaampjes. Ook de leverenzymen stijgen bij ongeveer 40% van de patiënten, maar deze stijging is meestal tijdelijk. 1

4 Andere bijwerkingen die in veel mindere mate voor komen zijn: slokdarmpijn; maagpijn en/of maagzweer; braken/misselijkheid/ onwel zijn; nierfunctiestoornissen; cholesterolverhoging; een koortsig gevoel; jeuk, duizeligheid; gewichtstoename; oedeem (vochtophoping) in de benen. Bijwerkingen op lange termijn De bovenstaande bijwerkingen komen soms voor bij mensen die tot drie jaar behandeld werden met fumaarzuur. Het is niet bekend of er op langere termijn andere (ernstige) bijwerkingen zijn. Op dit moment zijn er op basis van de ervaringen met mensen die al jarenlang fumaarzuur gebruiken, geen aanwijzingen voor ernstige gezondheidsrisico s op de lange termijn. Maar we kunnen dit niet helemaal uitsluiten. Zwangerschap Het is mogelijk dat fumaarzuurtherapie het ongeboren kindje beschadigd. Daarom wordt vrouwen aangeraden een zwangerschap te voorkomen door adequate anticonceptie. Gebruikt u de pil (anticonceptie)? Neem dan extra maatregelen als u in de beginfase van de fumaarzuurtherapie moet braken of diarree heeft. Gewrichtsklachten Gewrichtsklachtenbij psoriasis worden vaak minder door de fumaarzuurtherapie. Belangrijk Voor alle patiënten geldt dat zij bereid moeten zijn om de beperkingen van de fumaarzuurtherapie te accepteren. U bespreekt dit vooraf met uw behandelend dermatoloog. 2

5 Hoe effectief is fumaarzuur? De effectiviteit van fumaarzuur is niet altijd op dezelfde manier onderzocht. Daarom is het moeilijk om studies over de effectiviteit met elkaar te vergelijken en precies aan te geven hoe effectief fumaarzuur is. Gemiddeld is bij één op de vier mensen (24 procent) de psoriasis na 16 weken behandeling met fumaarzuur helemaal verdwenen. Bij procent van de psoriasispatiënten die het middel goed verdragen, treedt een flinke verbetering op. Beschikbaarheid en toedieningsvormen Als uw dermatoloog u fumaarzuur voorschrijft, moet uw eigen apotheek de tabletten meestal bestellen. Dit kan een aantal dagen in duren. Meestal kunt u uw medicijnen daarom niet meteen meekrijgen bij de apotheek. Omdat fumaarzuur een niet-geregistreerd medicijn is, kan het voorkomen dat de apotheek bij ieder recept een artsenverklaring vraagt voor de inspectie Volksgezondheid. De tabletten zijn beschikbaar als fumaarzuur 30 tabletten en fumaarzuur 120 tabletten. Dosering In de meeste gevallen begin u een lage dosering die langzaam wordt verhoogd tot het toegestane maximum. Als de huidafwijkingen (grotendeels) verdwenen zijn, krijgt u een lagere dosis voorgeschreven. Het doseringsschema: Week 1: 1 maal daags 1 tablet fumaarzuur -30 Week 2: 2 maal daags 1 tablet fumaarzuur -30 Week 3: 3 maal daags 1 tablet fumaarzuur-30 Week 4: 1 maal daags 1 tablet fumaarzuur-120 Week 5: 2 maal daags 1 tablet fumaarzuur-120 Week 6: 3 maal daags 1 tablet fumaarzuur-120 3

6 Week 7: 2 maal daags 2 tabletten fumaarzuur-120 Week 8: 2 maal daags 2 tabletten fumaarzuur maal daags 1 tablet fumaarzuur-120 Week 9: 3 maal daags 2 tabletten fumaarzuur-120 * *Als u de tabletten goed verdraagt, kan de dosering soms sneller verhoogd worden. Bijvoorbeeld per halve week een tablet toevoegen in plaats van per hele week. Doe dit nooit op eigen initiatief. Uw behandelend dermatoloog bepaalt het opbouwschema voor de fumaarzuurdosering. De maximale dosis is dus bereikt in week 9 en bedraagt 6 tabletten fumaarzuur-120 per dag. Deze maximale dosering blijft u innemen totdat vrijwel alle psoriasisplekken verdwenen zijn. Als de maximale dosering na 12 weken nog geen verbetering geeft, dan werkt het middel niet en stopt u met de fumaarzuurtherapie. Dit kan zonder afbouwschema. Als er wel een goed resultaat wordt bereikt en vrijwel alle psoriasis weg is, kunt u de dosis afbouwen: per week krijgt u 1 fumaarzuur-120 tablet minder (afbouwschema is omgekeerde opbouwschema). De gemiddelde onderhoudsdosering is 2 tot 3 tabletten fumaarzuur-120 per dag. Wijze van innemen Neem de tabletten geheel in, zonder te kauwen of ze doormidden te breken. Neem ze het liefst direct na de maaltijd in. De tabletten zijn namelijk beschermd met een speciaal maagsapbeschermend laagje ( enteric coated ) zodat ze ongeschonden de maag passeren en pas in de darm uiteenvallen. In de meeste gevallen voorkomt dit maagklachten. Als dit laagje niet meer intact is, kunnen er maagklachten ontstaan. Controles Vanwege de mogelijke bijwerkingen op korte termijn en de onbekende bijwerkingen op lange termijn (meer dan drie jaar) is het noodzakelijk dat de dermatoloog uw bloed en urine controleert. Dit gebeurt maandelijks in de eerste drie maanden, 4

7 daarna eenmaal per drie maanden en na een jaar eenmaal per zes maanden. Verdere controle hangt af van de uitslagen. Aanvullende fumaarzuurtherapie Naast de behandeling met fumaarzuurtabletten, bestaat de klassieke fumaarzuurtherapie ook uit de behandeling met fumaarzuurzalf en een speciaal dieet. Het effect van fumaarzuurzalf en het dieet geldt niet voor iedereen:een aantal patiënten merkt een gunstig effect, maar een groot aantal merkt geen effect. Er is geen wetenschappelijk bewijs dat de zalf en de dieetmaatregelen effectief zijn. Aanvullende fumaarzuurtherapie wordt daarom afgeraden. 5

8 Ruimte voor uw notities

9 Fumaarzuurtherapie bij psoriasis Patiëntenverklaring Ondergetekende, stemt in met de behandeling met fumaarzuurtabletten voor psoriasis eh heeft kennis genomen van de mondelinge en schriftelijke informatie. Ondergetekende is zich bewust van de beperkingen van onderzoek naar de bijwerkingen op lange termijn (jaren) en de werking van fumaarzuurtherapie bij psoriasis. Datum: Naam: Geboortedatum: Handtekening:

10

11

12 Postadres Radboudumc 374 Polikliniek Dermatologie Postbus HB Nijmegen Contact Tussen uur voor vragen over afspraakplanning Tussen uur voor vragen over recepten, behandeling of toename van klachten Voor vragen die niet echt kunnen wachten tot de volgende ochtend, belt u na uur het bovenste telefoonnummer Radboud universitair medisch centrum