Jaarverslag anesthesiologie
|
|
- Siebe Pauwels
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Jaarverslag anesthesiologie 2015
2
3 Inhoud Voorwoord 4 1. Patiëntenzorg Operatiekamers Polikliniek Anesthesiologie Anesthesie- en sedatiesessies Mobiel Medisch Team Bonaire Epic Onderwijs/Opleiding Onderwijs- en opleidingscommissie Besprekingen, lesprogramma en stages Refereerbijeenkomsten, complicatiebesprekingen en lezingen Simulatieonderwijs met ADAM (AmsterDamAnesthesieMannequin) College s en practica Onderzoek Ontwikkelingen in Acute en Perioperatieve geneeskunde Pijn, pijnbestrijding en palliatieve zorg Promoties Samenwerkingsverbanden Publicaties en boekbijdragen Voordrachten Personeel 37 Jaarverslag Anesthesiologie VUmc
4 Voorwoord Geachte lezer, Voor u ligt het jaarverslag van de afdeling anesthesiologie waarin de afdeling de resultaten en ontwikkelingen op het gebied van patiëntenzorg, onderwijs en opleiding, wetenschappelijk onderzoek en management presenteert. Naast alle veranderingen en uitdagingen in het VU medisch centrum ging in 2015 het werk op de afdeling anesthesiologie en de operatiekamers met goede kwaliteit door. Op alle velden werd er veel bereikt. De afdeling heeft rond operatiekameruren gerealiseerd in een 24/7 systeem. Dit is minder dan in 2014 en verklaarbaar door de waterschade in september Na de overstroming door een geknapte waterleiding werd het VUmc binnen een dag volledig geëvacueerd. Het was een bizarre ervaring om in een ziekenhuis zonder klinische patiënten en zonder anesthesiologische nachtdienst te werken. Tijdens deze periode van twee weken heeft een deel van onze collega s in een andere ziekenhuis gewerkt waar we onze operatieve patiënten ondergebracht hadden. Renata Sibarani het derde lid van de Orde van Oranje Nassau binnen onze staf anesthesiologie VUmc. In het afgelopen jaar is hard gewerkt aan de implementatie van EPIC. Superusers van onze afdeling hebben de go-live van het AMC in oktober 2015 ondersteund. De go-live van het VUmc staat gepland voor maart De bedrijfsvoering van onze afdeling en het lopende wetenschappelijk onderzoek zullen hiermee rekening houden. Ik ben vereerd om dit jaarverslag aan u te mogen presenteren en wens u veel leesplezier. Op de nieuwe PACU is begonnen met een PACU dienst van maandagochtend tot en met zaterdagochtend. De nieuwbouw van de extra operatiekamers is begonnen en zal na de zomer 2016 in gebruik genomen worden. Tien arts-assistenten zijn hun opleiding tot anesthesioloog begonnen en zeven collega s hebben hun opleiding afgerond. Jonge talenten maken vroeg kennis met de anesthesiologie en de perioperatieve geneeskunde, tijdens de bachelor- en masterfase van hun basisopleiding. Ook in 2015 was de palliatieve zorg een vast onderdeel van de opleiding tot anesthesioloog. Prof. dr. Stephan Alexander Loer, M. Sc. Afdelingshoofd en opleider Anesthesiologie Amsterdam, februari 2016 Op het gebied van wetenschappelijk onderzoek was 2015 voor de afdeling Anesthesiologie een goed jaar. Een promotie werd afgerond en er is hard gewerkt aan de volgende promotietrajecten waarvan 5 in 2016 afgerond zullen worden. In 2015 werd dr. Gert Scheepstra benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau als erkenning voor zijn inzet op het gebied van zorg voor NOMA patiënten. Gert Scheepstra is hiermee naast Wouter Zuurmond en 4 Jaarverslag Anesthesiologie VUmc 2015
5 1. Patiëntenzorg 1.1. Operatiekamers De ontwikkeling van Ok-capaciteit in het VUmc vertoont gemiddeld dezelfde situatie als de afgelopen jaren. Na een aantal jaren van groei is er nu een stabilisatie opgetreden in het aantal gerealiseerde uren en zien we een langzame maar gestadige wijziging in het palet van ingrepen naar meer laag-volume, hoog-complexe ingrepen. Door de sluiting van het ziekenhuis gedurende enkele weken in september ten gevolge van het uitvallen van het ketelhuis door een overstroming is echter de totale productie in uren en zittingen dit jaar lager uitgekomen dan verwacht. Zonder deze uitval zou naar verwachting de productie op een vergelijkbaar niveau als de afgelopen 2-3 jaar zijn uitgekomen. Bij de snijdend specialisten bestaat nog steeds een onverminderde behoefte tot uitbreiding van operatieve capaciteit, met name (deel)specialismen die veel oncologische ingrepen doen hebben een sterke behoefte tot uitbreiding, maar dat geldt zeker ook voor veel andere gebieden. De fysieke OK-capaciteit staat vooralsnog geen verder groei toe. Naar verwachting zal wel eind 2016 het nieuwste gedeelte van het OK-complex voor gebruik opgeleverd worden. Helaas is er indertijd door de toenmalige Raad van Bestuur voor gekozen om daar in plaats van 3 OK s een tweetal angiokamers, welke door de afdeling Radiologie zullen worden gebruikt en slechts één OK te realiseren. Zoals in voorgaande jaarverslagen beschreven zal er helaas dus maar een zeer beperkte groei van OK-capaciteit mogelijk zijn in de komende jaren. Het werkplekmanagement beziet de ontwikkeling van de beschikbare OK-capaciteit dan ook nog steeds met de nodige zorgen. Inmiddels begint nu ook duidelijker te worden dat de situatie op de arbeidsmarkt verandert. Het aantrekken van gekwalificeerd personeel op de OK wordt moeilijker. Capaciteitsproblemen op andere afdelingen zoals de IC, onder andere ten gevolgen van personele krapte, hebben hun weerslag op het adequaat gebruik van OK-capaciteit. Naar verwachting zullen deze problemen in de volgende jaren urgenter worden. Het blijft naar de mening van het werkplekmanagement OK dan ook cruciaal om voldoende in de opleiding van OK-personeel te investeren. De snelle ontruiming van het ziekenhuis tijdens de uitval van het ketelhuis door overstroming is mede door inzet van personeel van Anesthesiologie en OK bewonderenswaardig probleemloos verlopen. Ook de opstart enkele weken later kon door de flexibiliteit van het personeel snel zijn beslag krijgen. We hebben in 2015 afscheid genomen van Kjeld Aij in zijn functie als hoofd OK nadat hij de functie van manager bedrijfsvoering van divisie 4 had geaccepteerd. Hij is in augustus 2015 opgevolgd door Lizan Aalders. Zittingen Electief ,7% 78,3% 78,0% 77,4% 76,2% Niet-electief ,3% 21,7% 22,0% 22,6% 23,8% TOTAAL % 100% 100% 100% 100% Jaarverslag Anesthesiologie VUmc
6 Zittingen per specialisme Specialisme Cardio-thoracale Chirurgie ,3% 4,8% 5,9% 6,0% 5,8% Verloskunde en Gynaecologie ,1% 11,0% 10,5% 10,6% 10,9% Heelkunde ,1% 20,5% 19,2% 18,4% 17,9% Kinderchirurgie ,2% 4,0% 4,1% 4,1% 4,1% Keel-, Neus- en Oorheelkunde ,0% 13,0% 12,3% 12,1% 12,2% Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie 3,2% 3,5% 3,0% 3,4% 3,0% Neurochirurgie ,6% 5,3% 5,7% 5,6% 5,9% Oogheelkunde ,4% 9,2% 9,6% 9,2% 8,2% Orthopedie ,2% 5,7% 5,9% 5,3% 5,5% Plastische-, Reconstructieve en Handchirurgie 6,0% 6,0% 6,0% 6,5% 6,6% Urologie Kinderen ,2% 2,2% 2,3% 2,5% 2,3% Urologie ,7% 2,5% 2,9% 2,7% 2,4% Diversen ,0% 12,3% 12,6% 13,6% 15,1% TOTAAL % 100% 100% 100% 100% 6 Jaarverslag Anesthesiologie VUmc 2015
7 1.2. Polikliniek Anesthesiologie Preoperatieve Screening Maandag Dinsdag In 2015 hebben we een waardestroom-analyse met het LEAN team doorgevoerd en diverse efficiëntie maatregelen geïmplementeerd om de wachttijd met name voor inlopende patiënten maar ook de werkdruk voor het team tijdens peakbelastingen te reduceren. Vóór de invoering van de efficiëntie maatregelen konden 46,9% van alle patiënten binnen 30 minuten door de anesthesioloog worden geholpen en na implementatie 56,4%. Woensdag Donderdag Vrijdag De inlopers komen niet gelijkmatig maar op de meeste dagen in twee golven (gele curve: maximum aantal inlopers per uur per dag, blauwe curve: het gemiddelde weer van 2015). De twee meest efficiënte maatregelen om de piekbelastingen op te vangen waren de invoering van een extra spreekuur om het aantal vaste POS-afspraken uit te breiden en de uitbreiding van telefonische screenings onder bepaalde voorwaarden door middel van beslisbomen (bijvoorbeeld voor ASA 1 en 2 patiënten voor laag- tot middel-complexe chirurgie, die al een bestaand POS verslag in ons systeem hebben). Door meer vaste POS afspraken te plannen is de verhouding tussen inloper / afspraak veranderd naar 73%:27%. Benchmarking met onze academische peers laat zien, dat deze verhouding nog omlaag kan. Jaarverslag Anesthesiologie VUmc
8 Omdat we een landelijk expertise centrum zijn voor oncologische chirurgie, maar ook voor andere complexe aandoeningen waarvoor een operatie noodzakelijk is, en dat de trend vanuit hoofdbehandelaar perspectief bestaat one-stop-shop zorgpaden aan te bieden. Een groot aantal van onze patiënten komen dus van ver en willen graag alles in één dag, inclusief POS, afgehandeld hebben. Dit zorgt ervoor, dat de verhouding inloper / afspraak niet onder de 60:40 zal dalen. Verder stond 2015 in het teken van nauwe samenwerking met POS AMC. Aanleiding hiervoor waren regelmatige overleggen, om aan een gezamenlijk POS dossier in EPIC te bouwen. Dit heeft ertoe geleid dat een vruchtbare kruisbestuiving ontstond t.a.v. het uitwisselen van Best Practice kennis en het uniformeren van werkprocessen binnen één dossier. Inloper afspraak Telefonische screenings Totaal Verhouding inloper / afspraak Verhouding POS bezoek: TEL Schriftelijke herbeoordeling ECG Longfunctie Infuus inbrengen MDO IC hoog risico patiënten MDO kinderen ASA 1 ASA 2 ASA 3 ASA : 1862 = 80% : 20% 9087 : 909 = 90% : 10% % 39.7% 11% 0,8% : % : 27% 7804 : 1933 = 80% : 20% % 41.8% 12.5% 0.6% Pijnpoli In het kader van de MINT-studie mochten behandelingen gericht op mechanische lage rugklachten (sacroiliacaal gewrichtslijden, facetarthrose en discuslijden) alleen in studie verband nog worden uitgevoerd in speciaal daarvoor aangewezen niet academische centra. Dit heeft geleid tot een verlies van productie en inkrimping van de chronische pijnpopulatie. De minister van VWS heeft per 1 januari 2016 besloten op basis van de voorlopige resultaten van deze studie geen enkele invasieve behandeling voor mechanische lage rugklachten nog meer te laten vergoeden. Het accent van de pijnpoli zal door deze beperking dan ook nog steeds meer op hogere complexe ingrepen (oncologie, aangezichtspijn en neuromodulatie) gaan liggen. Het aantal echogeleide procedures werd uitgebreid om het verlies van productie op te vangen. In 2015 behaalde mevr. drs. B.A.A Huisman het internationale pijn examen F.I.P.P. (fellowship of interventional pain). Het is de verwachting dat in 2017 alle werkzame pijnartsen het felbegeerde document in hun bezit mogen hebben. Het aantal implantaties van epidurale spinale electrostimulatie (ESES) bij VUmc patiënten werd uitgebreid in samenwerking met het Maastricht universitair medisch centrum (mumc ). Het is de verwachting dat deze behandeling medio 2017 volledig in het VUmc zal gaan plaatsvinden. Voorts vond in kader van de implementatie van het nieuwe ziekenhuisinformatie systeem EPIC reeds vergaande afstemming plaats van de zorgprocessen tussen de beide pijngeneeskunde afdelingen van het VUmc en AMC Anesthesie- en sedatie sessies In 2015 zijn er 2 sedatie praktijk specialisten opgeleid. Budget voor opleiding en uitbreiding van ingrepen onder sedatie is opnieuw aangevraagd Voor de sedatie en anesthesie sessies is een business case gemaakt. 8 Jaarverslag Anesthesiologie VUmc 2015
9 Daaruit is naar voren gekomen dat er een grote behoefte is de sedatie sessies uit te breiden naar 5 dagen per week 2 sessies (10 sessies totaal). De anesthesie sessies kunnen dan gelijk blijven in aantal. Deze uitbreiding is deels al meegenomen in het management contract voor De ingrepen onder anesthesie stabiliseren in aantal terwijl de vraag naar ondersteuning door sedatie steeds toeneemt. Er zijn twee MMA s in deeltijd aangesteld voor de sedatie. Het basis sedatie protocol is afgemaakt en te vinden op het intranet via de sedatie commissie. Dit dient als format voor protocollering van de sedaties die verschillende afdelingen zelf uitvoeren. Scholing van verpleegkundigen en artsen wordt gecontinueerd. De problemen met het adequaat registreren van de buitenlocaties in CS-OK zijn niet opgelost. Wat betreft aantallen wordt er gewerkt aan een beter overzicht in Epic in De sedatie commissie heeft zich in 2015 bezig gehouden met het completeren van de sedatie protocollen per afdeling, er is een jaarplan gemaakt voor 2016 en er is een regelement gemaakt Mobiel Medisch Team Als Netwerk Acute Zorg VUmc heeft het VUmc een aantal taken op het gebied van de traumazorg, zoals de opvang en behandeling van ernstige ongevalspatiënten en de inzet van een Mobiel Medisch Team (MMT). Het doel van het MMT is om medischspecialistische zorg aan acuut bedreigde patiënten buiten het ziekenhuis te leveren. Bij het vervullen van deze taken speelt de afdeling Anesthesiologie een belangrijke rol. Sinds de oprichting van het Helikopter- MMT in 1995 heeft de afdeling meer dan 50% van de diensten voor haar rekening genomen. In 2015 werden wederom meer dan 65% van de diensten ingevuld door stafleden van de afdeling Anesthesiologie. Sinds de invoering van de functie van Chief Doctor binnen de organisatie van het Trauma-centrum (en tegenwoordig het Netwerk Acute Zorg VUmc) wordt 9
10 deze functie vervuld door een staflid van de afdeling Anesthesiologie. De huidige Chief Doctor is H.M.T. Christiaans, zijn plaatsvervanger is S. Greuters. Sedert 17 februari 2011 is het MMT 24 uur per dag inzetbaar met de helikopter vanaf de daklocatie op het VUmc. Behalve met de helikopter is het MMT ook inzetbaar over de weg met het MMT-voertuig. Dit gebeurt vooral in de binnenstad van Amsterdam of s nachts bij inzetten in de regio of wanneer door weersomstandigheden de inzet van de helikopter niet mogelijk is. In 2015 zijn er in totaal 3028 oproepen voor het MMT geweest. Dit is het hoogste aantal oproepen sinds de start van het helikopter-mmt in het VUmc. Circa 2000 oproepen zijn met de helikopter uitgevoerd en de overige oproepen zijn met het voertuig verricht. Het cancelpercentage in 2015 lag gemiddeld op 54% Het Helikopter- MMT van het Netwerk Acute Zorg-VUmc (NAZ-VUmc) werkt ook intensief samen met de afdeling Anesthesiologie op het gebied van training (waarbij met name intensief gebruik gemaakt wordt van het Simulatielaboratorium ADAM ), voor zowel de skillstrainingen als ook de communicatietrainingen. Ook voor het onderzoek is een intensieve samenwerking met de afdeling Anesthesiologie onontbeerlijk, vooral binnen de ALARM onderzoeksgroep. De focus van dit onderzoek ligt op de vitale parameters van onze patiëntenpopulatie. In 2015 is ook het onderzoek naar de behandeling van traumatische hersenletsel voortgezet (Brainprotect). Dit onderzoek staat onder leiding van Patrick Schober. Samen met de afdeling Traumatologie wordt ook geparticipeerd in onderzoek. Het huidige onderzoek heeft een focus op de cancels en dan met name om binnen de cancelcriteria te voorkomen, dat patiënten met ernstige letsels niet vroegtijdig herkend worden prehospitaal. Vanuit het MMT werden ook in 2015 voorlichting verzorgd voor bij verschillende ambulancediensten. Daarnaast werd ook theoretische scholing verzorgd a an ambulance personeel. Samen met de drie andere Helikopter-MMT s in Nederland wordt continu gewerkt aan het bijwerken van de Richtlijnen MMT in Nederland. Met de Landelijke Stuurgroep Helikoper Voorzieningen (onderdeel van het Landelijk Netwerk Acute Zorg) wordt gewerkt aan een registratie van de landelijke MMT inzetten t.b.v. LNAZ. Dit gebeurt in samen met de overige heli-mmt s. In oktober 2015 is het MMT congres Time flies zeer succesvol verlopen. Dit congres was voor een deel gewijd zijn aan het 20-jarig bestaan van het heli-mmt van het VUmc. De organisatie van dit congres lag bij de Lifeliner 1 (Sjoerd Greuters, Fenny Dunning) en de Lifeliner 4 (UMCG, Ellen Weelink) 1.5. Bonaire Sinds wordt er via de jumelage VUmc 1 anesthesioloog uit VUmc en 1 anesthesioloog uit het AMC uitgezonden om te werken in het Fundashon Mariadal ziekenhuis te Kralendijk, Bonaire. Het betreft een ziekenhuis met 36 bedden, 6 special care bedden en een 2 tal verpleeghuis afdelingen. Er zijn poliklinieken van diverse specialismen, een poliklinische OK voor kleine verrichtingen en 1grotere operatie kamer. Daar worden 2 dagen in de week heelkundige ingrepen gedaan, 1 dag gynaecologie en verloskunde en 2 dagen orthopedie met zo nu en dan een OK door een visiterende andere snijdend specialist uit Curaçao, zoals KNO of mondheelkunde. Het ziekenhuis wordt uitgebreid verbouwd. Zowel de polikliniek als de kliniek worden vernieuwd en uitgebreid. Voor de anesthesie is een werkkamer en een polikamer voor de screening van patiënten ingericht. Er is een nieuwe poli OK in gebruik genomen. Er is een start gemaakt met de polikliniek voor pijn patiënten. Daarvoor is in 2015 een derde anesthesioloog vast naar Bonaire gekomen. Deze positie wordt bij toerbeurt ingevuld door het VUmc en AMC. Dit ziekenhuis voorziet in alle opvang die er op het eiland geschieden moet. De SEH vangt ook reanimaties, zeer zieke patiënten en trauma patiënten op. Deze kunnen allen niet behandeld worden in het ziekenhuis zelf en moeten daarom overgeplaatst worden naar een ziekenhuis elders zoals Aruba, Colombia of Curaçao. Hiervoor is een air ambulance ingericht, een learjet 35, waar ook grote afstanden mee overbrugd 10 Jaarverslag Anesthesiologie VUmc 2015
11 kunnen worden. In 2015 heeft dit vliegtuig vooral diverse vluchten naar Colombia en Aruba en gemaakt. Deze vluchten worden begeleid door een senior flight nurse, een special- of intensive care nurse en de anesthesioloog. De werkzaamheden van de anesthesioloog bestaan uit anesthesie op de OK, pijnbehandeling en palliatieve zorg, trauma en andere opvang op de SEH en als MMT. De anesthesioloog is verantwoordelijk voor de special care soms functionerend als intensive care en begeleidt soms hele zieke patiënten met de air ambulance naar een ziekenhuis elders. De diensten worden gedaan door de 3 aanwezige anesthesiologen. In 2015 zijn de volgende anesthesiologen op Bonaire werkzaam geweest: Fundashon Mariadal, Kralendijk, Bonaire M. Erwteman K.M. Szadek C.J. Hoedemaker L.A. Schwarte D.H. Thöne 1.6. Epic J F M A M J J A S O N D De afdeling draagt actief bij aan de diverse onderdelen van epic in de projectgroep EVA. Buiten het inrichten van het eigen dossier aneshesia (OK), POS, pijnpoli en APS, bestonden activiteiten uit het inregelen van data koppeling, migratie AIS en Mirador, bijdrage dossier commissie, aansturing OK infrastructuur tbv epic, div commissies mbt aanschaf apparatuur tbv epic, samenwerking tbv ingrepen buiten de OK/sedaties, inrichting OK planning, reanimatie, (trauma) en sedatie module. Het kernteam bestond in 2015 uit de stafleden met aandachtsgebied Caroline Hoedemaker (planning), Katrin Stoecklein (POS), Frederieke van Dehn (PACU), Remko Liebregts (pijnpoli), Xander van Waart (physician builder anesthesia) met Deirdre Thöne (PB en algemeen) als voorzitter. Er werd in 2015 door de kern team leden ongeveer 3 dagen per week besteedt aan epic. In 2015 is het dossier samen met het AMC afgebouwd. De uitdaging was dat dit 1 dossier moest worden. Ondanks de aanwezige verschillen is dit goed gelukt. Tot de zomer van 2015 is er wekelijks overleg geweest tussen de kernteam voorzitters in AMC en VUmc. De bouw van het dossier anesthesia (en pacu) is op deze wijze tot stand gekomen. Daarnaast zijn er diverse bijeenkomsten geweest voor de bouw van het POS dossier en de bouw van het dossier voor de pijnpoli. Veel tijd is ook gestoken in de diverse samenwerkingsverbanden die er bestaan voor de afdeling anesthesiologie buiten de OK. Met al die verschillende afdelingen moet in het dossier goed samen te werken zijn wat lastig is omdat er in verschillende modules binnen epic wordt gewerkt. Op 25 oktober is het AMC live gegaan met epic waarbij de kernteamleden gedurende 2 weken werkzaam zijn geweest als superuser in het AMC. Deze zijn allen met het AMC mee getraind in het najaar. Voor de inrichting van de OK is een groep opgericht die zich in eerste instantie heeft bezig gehouden met de infrastructuur van de OK. Er is een visie geformuleerd, op het ICT gebruik door de OK voor de komende 10 jaar, door deze groep. Daarnaast is vastgesteld wat de minimum voorwaarden zouden moeten zijn om epic te kunnen laten functioneren op de OK. Daarna is het aanpassingsplan van brand new aangepast aan deze laatste inventarisatie waarbij OK 2D en 6D verbouwd zijn. OK 6A zal nog aangepast worden. Eind 2015 is er een task force geïnstalleerd om de inrichting van het OK complex nog in gereedheid te brengen voor 13 maart Jaarverslag Anesthesiologie VUmc
12 2. Onderwijs/Opleiding 2.1. Onderwijs- en opleidingscommissie De onderwijscommissie is verantwoordelijk voor de organisatie en coördinatie van alle onderwijs- en opleidingsaspecten voor en door de afdeling Anesthesiologie en komt iedere twee maanden bij elkaar. Het doel is de continue verbetering van de kwaliteit van de opleiding en het onderwijs waarbij ook de wetenschappelijk vorming van de AIOS een rol speelt. De afdeling streeft er naar om een van de beste opleidingen in Nederland aan te bieden aan jonge hoog gemotiveerde top talenten. Het Handboek Opleiding Anesthesiologie VUmc is herzien. Met dit handboek willen we een lokale leidraad geven. Naast de landelijke opleidingsstructuur, wordt het onderwijs en de beoordelingen beschreven en voorbeelden van de gebruikte formulieren getoond. Daarnaast worden er een aantal praktische handleidingen en instructies voor AIOS en docenten gegeven. Het opleidingsplan sluit aan bij het landelijke gemoderniseerde opleidingsplan dat door de werkgroep Modernisering Curriculum Anesthesiologie opgesteld werd Besprekingen, lesprogramma en stages DAGELIJKS GENERAAL RAPPORT Doel: Overdracht van patiënten die tijdens de dienst of bij het wisselen van de dienst nog onder de hoede van de afdeling anesthesiologie vallen, mededelingen van de leiding van de afdeling, bespreking van de dagelijkse agenda. Frequentie: Iedere ochtend van 7:30 7:45 Spreker: Dienstdoende AIOS PROBLEEMOPLOSSENDE OVERDRACHT Doel: Bespreking van de problemen en complicaties tijdens het OK programma van die dag en het bespreken van complexe patiënten die zullen worden geopereerd op de volgende dag. Frequentie: Iedere maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag van 16:30 17:00 Sprekers: Aanwezige AIOS en staf leden COMPLICATIEBESPREKING Doel: Bespreking van complicaties binnen de anesthesiologie en intensive care. Frequentie: Iedere 2 e donderdag van de maand van 17:00 19:30 uur Sprekers: Stafleden en AIOS Anesthesiologie en Intensive Care REFEREEROCHTEND Doel: Thema ochtend waarop literatuur en klinische inzichten ten aanzien van een voor de anesthesiologie relevant onderwerp worden besproken. Frequentie: Maandelijks tijdens OK-werkoverleg van 7:30 9:00 uur Sprekers: Eén staflid en twee AIOS RESEARCHBESPREKING Doel: Bespreking van lopend onderzoek binnen de afdeling. Frequentie: Iedere 4 e woensdag van de maand van 17:00 18:00 uur Sprekers: Stafleden en AIOS 12 Jaarverslag Anesthesiologie VUmc 2015
13 STUURGROEP WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK ANESTHESIOLOGIE Doel: Bespreking van lopend onderzoek binnen de afdeling. Frequentie: Iedere 3 e maandag van de maand van 17:00 18:00 uur Sprekers: Afdelingshoofd en researchgroep AIOS / OPLEIDER-OVERLEG Doel: Bespreking van lopende zaken binnen de opleiding op het gebied van o.a. stages, onderwijs en wetenschap. Frequentie: Iedere 2 e woensdag van de maand van 16:30 17:30 uur Sprekers: Opleider, plv. opleider, AIOS en stafmedewerker opleiding PGO-onderwijs jaar 1 en 2 Elke woensdagmiddag vindt het PGO-onderwijs jaar 1 en 2 aan de AIOS plaats. De eerste twee uur wordt besteed aan onderwijs ten behoeve van het Online Assessment (OLA) en EDAIC examen van The European Society of Anaesthesiology (ESA). Dit onderwijs wordt verzorgd door de AIOS zelf, waarbij hoofdstukken uit de examenstof worden voorbereid en gepresenteerd aan alle aanwezige AIOS en een staflid. Tijdens deze presentaties worden regelmatig kritische vragen gesteld door zowel de stafleden als AIOS waarbij met name gelet wordt op de praktische en klinische consequentie van de behandelde theorie. Het tweede deel van elke woensdagmiddag wordt besteed aan probleem gestuurd onderwijs (PGO). Hierbij wordt aan de hand van een door de taskforce PGO van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie vastgestelde casus door een groep AIOS een probleem geanalyseerd en uitgewerkt. Deze groepen worden begeleid door een staflid c.q. tutor die als taak heeft het hele proces te sturen. Tevens vindt er twee keer per jaar anatomisch onderwijs plaats in de snijzaal waar de bovenste- en onderste extremiteiten en rug worden behandeld. De AIOS bezoeken iedere drie maanden Hospice Kuria waar ze onderwijs krijgen in de pijn- en palliatieve zorg. 1x per maand wordt er onderwijs gegeven in samenwerking met de afdeling anesthesiologie van het AMC. De eerste jaars AIOS krijgen dan wisselend onderwijs of in het VUmc of AMC. Ditzelfde geldt voor de tweede jaars AIOS Anesthesiologie van het VUmc en AMC. Jaarverslag Anesthesiologie VUmc
14 Capita selecta jaar 4 en 5 Het Capita Selecta jaar 4 en 5 vindt om de twee weken op donderdagmiddag plaats. Hierbij worden anesthesierelevante aandachtspunten voor het anesthesiebeleid bij patiënten met specifieke aandoeningen besproken. Het onderwijs zal de AIOS op het landelijke NVA-examen voorbereiden. Actuele richtlijnen en landelijke protocollen zullen tevens besproken worden. Datum Onderwerp AIOS Opleider Anesthesie bij zwangerschapsgerelateerde hypertensie Wouter Lubbers Loer Anesthesie bij patiënten met obesitas Stens Loer Perioperatieve zorg bij patiënten met slaap-apnoe-syndroom Bijkerk Anesthesie bij adrenale pathologie Hoefeijzers Schwarte Rapid Sequence Induction Touw Schwarte Perioperatief management van antistolling Dong Loer/Boer 2. Alternatieven voor bloedtransfusies en management van hemostase Allergische Reacties in de perioperatieve periode Brinkman Schwarte Postsurgical Pain Syndrome Viersen Liebregts regionaal anesthesie bovenste extremiteit Schieveld Schwarte Pulmonale- en arteriële hypertensie Schreinemakers Loer Pharmacological perioperative brain Neuroprotection Hoefeijzers (was 28/5) Thyroiddisease Sipkens Loer Malignant Hyperthermia Van Deutekom Loer Temperature Monitoring and Perioperative Thermoregulation Schraverus Anaesthesia for laparoscopic urological surgery Bulte/Hoefeijzers Loer robotic-assisted laparoscopic radical prostatectomy Transversus abdominis plane block (TAP) Perioperative painmanagement opioid addiction Knaake/Valk Loer Prevention of chronic pain Perioperatieve hemostase Van der Spoel/ Boer Schraverus Anesthesie bij een patiënt met aortaklepstenose voor niet Touw/Schieveld Loer cardiale ingreep Pulmonale circulatie Jonker/De Wit Loer 1. Hypoxische vasoconstrictie 2. Pulmonale hypertensie Lever Van Deutekom/ Krage 2. Delier Knaake 14 Jaarverslag Anesthesiologie VUmc 2015
15 Stages AIOS Opleidingscluster VUmc Ten behoeve van het perifere tweede jaar is een zogenaamd opleidingscluster door perifere ziekenhuizen en het VU medisch centrum geformeerd. De vertegenwoordigers van de ziekenhuizen voeren ieder kwartaal overleg over de voortgang van de stages en de individuele AIOS. Westfries Gasthuis, Hoorn Opleider: dr. J.P. Hering J.F. Schellekens R. van der Zwan K.T.E. Olde Dubbelink M.I. Meesters D.M. van Mechelen J F M A M J J A S O N D Sint Lucas Andreas Ziekenhuis, Amsterdam Opleider: dr. S. van Kralingen A. van den Berg M.M. Kim E.A.J. de Vos S.M. Bossers R.C. Burggraaff J F M A M J J A S O N D Zaans Medisch Centrum, Zaandam Opleider: dr. A. Royakkers J.J.E. Albersen J.M.C. Postema J F M A M J J A S O N D Spaarne ziekenhuis, Hoofddorp Opleider: C.W.P. van der Hoeven A.A. Bruins N.M. Both S.B. Nicia N.J. Koning R. Garnier K.M.G. Smeijsters J F M A M J J A S O N D Medisch Centrum, Alkmaar Opleider: H.S. Traast M.A.E. Dieben I.L.A. Geenen L. de Groene S. Barbalinardo F.L.I.M. van der Ven J. Haitsma J F M A M J J A S O N D Jaarverslag Anesthesiologie VUmc
16 Stage intensive care Tijdens het derde jaar van de opleiding tot anesthesioloog worden de AIOS 12 maanden in het specialisme intensive care opgeleid, waarvan een maand op de Kinder-IC. Afdeling Intensive Care Volwassenen en Medium Care, VUmc Opleider: prof.dr. A.R.J. Girbes Afdeling Intensive Care Kinderen, VUmc Opleider: dr. D.G. Markhorst A.M. van Norel C.S.E. Bulte M. Pascha P.J. Schraverus J.R.C. Schreinemakers A.H. Gjaltema V.M. Knaake M.J.A. Valk Y. Jonker F.R. de Man P.R. de Wit A. van den Berg N.M. Both M.M. Kim A.A. Bruins J.F. Schellekens I.L.A. Geenen S.B. Nicia R. van der Zwan E.A.J. de Vos L. de Groene J F M A M J J A S O N D Pijnstage Afdeling Anesthesiologie, VUmc Opleider: prof.dr. W.W.A. Zuurmond L.M. Sipkens K.W.L. van Deutekom B.R.N. Schieveld R.M. Bijkerk N. Verstoep C.S.E. Bulte J.R.C. Schreinemakers M. Pascha Verdiepingsmodule J F M A M J J A S O N D In het 5 e jaar van de opleiding anesthesiologie volgt de aios gedurende 6 maanden één verdiepingsmodule. Algemene Anesthesiologie (coördinatoren: prof.dr. S.A. Loer en dr. R. Krage) J. Stens J F M A M J J A S O N D Anesthesiologie Cardio/thorax/vaat (coördinatoren: J.R. de Jong en J.W.A. Romijn) A.M.C. Craenen W.D. Lubbers L.H. ter Horst M.P.A. Hoefeijzers S.P. de Wolf K. Noordermeer J F M A M J J A S O N D Kinderanesthesiologie (coördinatoren: J.A. Dertinger en C.J. Hoedemaker) M.E. Langemeijer P.V. Dong J F M A M J J A S O N D 16 Jaarverslag Anesthesiologie VUmc 2015
17 Urgentiegeneeskunde (coördinator: G. Franschman) V.A. Viersen J F M A M J J A S O N D Intensive Care Volwassenen (coördinator: prof.dr. A.R.J. Girbes) S. van Rijswijk J F M A M J J A S O N D 2.3. Refereerbijeenkomsten, complicatiebesprekingen en lezingen Refereerbijeenkomsten In 2015 werden de volgende refereerbijeenkomsten gehouden voor de stafleden, AIOS en anesthesiologen in de regio. Geaccrediteerd met 2 punten. Datum Sprekers Titel S. Barbalinardo & R. Bijkerk PONV: the big little problem R. Garnier dosering oxytocine bij sectio s K. van Deutekom epiduraal durante partu continu of intermitterend? A. Brinkman think twice about transfusion K. Smeijsters lidocaine C. Bulte & D. van Mechelen Law & Order: claims en complicaties in de anesthesiologie J. Haitsma premedicatie bij kinderen V. Knaake N2O: Yes or N(2)O? J. Gutteling & L. ter Horst anesthesie bij patiënten met congenitale hartafwijkingen M. Pascha anesthesthesiologists make a difference S. van Roosmalen extended nightshift: should the patient be scared? A. Bouwhuis zin en onzin van de nekkraag P. Schraverus to bridge or not to bridge A. Gjaltema LMA in de pre-hospitale setting N. Witsen larynxmasker verwijderen bij kinderen E. Nossent (longarts) pulmonale hypertensie Jaarverslag Anesthesiologie VUmc
18 Complicatiebesprekingen Naast de dagelijkse besprekingen van complicaties, incidenten en problemen organiseert de afdeling maandelijkse complicatiebesprekingen waar met name interdisciplinaire aspecten uitvoerig besproken worden. Deze besprekingen worden met de even maanden gezamenlijk georganiseerd met de Intensive Care Volwassen. Het doel van de complicatiebespreking is te leren van elkaars inzichten door het bespreken van complicaties die recentelijk op de operatiekamers, binnen het MMT en op de IC hebben plaatsgevonden. Aan de bespreking werd deelgenomen door stafleden, AIOS en fellows van beide afdelingen. Een complicatie wordt gepresenteerd door een staflid en een AIOS/ fellow. Het karakter van de complicatiebespreking is strikt vertrouwelijk. De bespreking vindt maandelijks plaats en er is ruimte voor 1 of 2 casussen. In 2015 zijn o.a. de volgende casussen in de complicatiebespreking aan de orde geweest: Datum Sprekers Titel F. van der Ven de kop-hals prothese..een gevreesde complicatie? Y. Jonker een hartverscheurende Brickerse deviatie S. Barbalinardo de tong in het nauw V. Viersen slappe midazolam P.V. Dong & D. Helfferich van Gend & Loos F. Kolff-Gart de zure patiënt, even doorbijten S. de Wolf van OHCA naar worst case scenario in difficult (air)way management P. de Wit een luchtgat te veel W. Lubbers een geluxeerde heup, met een twist. M. Bakker overgeplaatste (onvoldoende onderkende) zieke patiënt op verpleegafdeling? What s MEWS? R. Out lekkage!! (N)iets doen??? A. Bouwhuis & J. Meijer (G)een simpele heup V. Viersen niet in de lijn de verwachting dr. H.A.H. Winters (PCH) de bedreigde flap J. Gutteling & E. v. Zalingen ademloos M. Kop de wet van behoud van ellende 18 Jaarverslag Anesthesiologie VUmc 2015
19 2.4. Simulatieonderwijs met ADAM ADAM 2015 Met een gloednieuw simulatiecentrum kon 2015 alleen maar een succesvol jaar worden. De grootste uitdaging was om het systeem van cursussen welke was opgebouwd op de oude locatie en door de bouw was komen stil te vallen opnieuw op te starten. Ook streefden wij ernaar om de lessen die in 2014 waren gemist in te halen. Terugkijkend kan gezegd worden dat wij hier grotendeels in geslaagd zijn. De waardering voor het nieuwe simulatiecentrum blijkt uit het feit dat steeds meer afdelingen, zowel binnen als buiten ons ziekenhuis, ons simulatiecentrum weten te vinden. e trainingen M2 Studenten: Het inzicht dat voor goede zorg meer nodig is dan individueel functioneren begint een steeds belangrijkere plek te krijgen in de opleiding tot arts. Gedurende een terugkomdag wordt met coassistenten op de simulator een anesthesie inleiding gedaan. Tijdens deze inleiding wordt niet alleen de basis van de anesthesie besproken maar ook het belang van goed teamwerk en goede communicatie. Anesthesie, PACU en OK Teams: Om het wederzijdse begrip aan beide kanten van het OK-doek te vergroten worden beide teams regelmatig samen getraind. Zowel vakinhoudelijke zaken als communicatie komen tijdens deze training aan bod. Anesthesie introductie dag en cursus: De net begonnen aios op de afdeling heeft een hoop uitdagingen. Om de AIOS te helpen zich zo snel mogelijk thuis te voelen op de afdeling wordt er enkele dagen na het begin van de opleiding een introductiedag georganiseerd. Gedurende deze dag wordt een anesthesie inleiding gedaan en een epiduraal geprikt op de simulator naast dat het reilen en zeilen op de afdeling en zaken als de Passport procedure worden besproken. Zes tot zeven weken na het begin van de opleiding volgt dan nog een twee daagse cursus waar theorie en praktijk afgewisseld worden. CRM, teamwerk, luchtwegmanagement, en de zorg voor de acute patiënt worden besproken en geoefend. AIOS Sessies: Een van de cursussen die het sterkst te lijden had onder het niet hebben van een eigen locatie was de door de NVA verplichte simulatie training. We zijn dan ook blij dat in 2015 alle aios die actief waren 19
20 op de operatie kamer, zowel in huis als uit de perifere klinieken getraind konden worden. Bij deze trainingen waren ook anesthesiemedewerkers betrokken. Kinderanesthesie: Ook de kinderanesthesie trainingen konden in 2015 weer worden opgepakt. Hierbij kon een inhaalslag gemaakt worden om ook die assistenten die als gevolg van de sloop dit onderwijs hadden gemist alsnog te trainen. De TEAMS trainingen: Het samen trainen van teams die samen moeten werken is al jaren een van de belangrijke doelen van de ADAM simulatie groep. De in 2014 gestarte teams trainingen werden ook in 2015 met veel enthousiasme ontvangen. Gedurende deze trainingen worden trauma-, reanimatie-, obstetrische-, cathkamer- en kinderteams getraind. Een belangrijk aspect van deze training is de deelname van stafleden. De trainingen vonden zowel in het simlab als op locatie plaats. TOST (training obstetrische spoed en trauma): De ADAM simulatie groep assisteert al sinds 2011 met de organisatie van de TOST trainingen door de afdeling gynaecologie. Ook dit jaar kon deze cursus weer twee maal worden aangeboden. ACLS training: Al sinds 1999 wordt deze 3 daagse cursus georganiseerd voor alle leden van het reanimatieteam (AIOS anesthesie, cardiologie, interne geneeskunde en anesthesie medewerkers). Gedurende deze training worden de deelnemers voorbereidt om zelfstandig te kunnen functioneren binnen dit team. Kindergeneeskunde: De de afdeling kindergeneeskunde organiseert trainingen voor de eigen AIOS. Deze training richt zich op de behandeling van het acuut zieke kind waarbij zowel de medischinhoudelijke aspecten als wel communicatie aan bod komen. Ook in 2015 vonden deze trainingen regelmatig plaats. Er worden CRM trainingen georganiseerd voor de volledige medische- en verpleegkundige staf van de kinderafdelingen. e trainingen SAMT: De luchtwegcursus die al sinds 2011 door het ADAM team en de collega s van de ICarus wordt georganiseerd werd ook in het afgelopen jaar 2 maal gehouden. Wij kunnen ons nog altijd verheugen in een groot enthousiasme en beide trainingen waren uitverkocht. ADAM summer school: Voor het eerst organiseerden wij, samen met de MFVU en IFMSA in 2015 een summer school voor internationale medische studenten. Van de vele aanmeldingen konden er uiteindelijk 20 studenten vanuit de hele wereld meedoen. Gedurende de week werd er onderwijs gegeven over vele aspecten van acute zorg, werd er geoefend met technische vaardigheden als infuus prikken en intuberen en werden er acute scenario s geoefend op de simulator. Voor zowel de instructeurs als de deelnemers was de week een groot succes en besloten werd om dit in 2016 te herhalen. Inmiddels zijn er voor deze cursus al meer dan 100 aanmeldingen! Wetenschap In december verscheen er in het blad Current Opinion in Anesthesiology een review van de hand van Ralf en Micha. State-of-the-art usage of simulation in anesthesia: skills and teamwork. R Krage, M Erwteman. Current Opinion in Anesthesiology 28 (6), De ADAM familie 2015 was een succesvol simulatiejaar dankzij de volgende mensen: Ralf Krage, Dick van Groeningen, Douglas Helfferich, Hans Huitink, Jürgen Dertinger, Axel Schauer, Janneke Ringersma, Jenny Vieveen, Saskia Dettwiler, Caroline Eickhoff, Sjoerd Greuters, Nico Schluter, Phi-Vu Dong, Kay Kistemaker, Dasha Kazei, Marit van Hoorn, Fresthe Sijani, Maxime Kleine en Micha Erwteman. 20 Jaarverslag Anesthesiologie VUmc 2015
21 2.5. College s en practica De inbreng van de afdeling Anesthesiologie in de bachelor en master van VUmc-compas is in 2015 gecontinueerd, en de afdeling leverde daarmee een belangrijke bijdrage aan het facultaire onderwijs. Daarnaast heeft Prof.dr. C. Boer haar functie als opleidingsdirecteur van de Cardiovascular Research Master voortgezet, en is zij tevens betrokken bij de herziening van de academische vorming van geneeskundestudenten binnen de minoren geneeskunde en leerlijn Academische Vorming in de nieuwe bacheloren masterstructuur. In de tabel vindt u een weergave van de onderwijstaken van de afdeling Anesthesiologie. Dr. R.S.G.M. Perez is als coördinator wetenschappelijke stages betrokken bij de Commissie Wetenschappelijke Stages van de faculteit geneeskunde. Onderwijsactiviteit Studie Docent Tutoren/mentoren VUmc-compas Dr. C.E. van den Brom, dr. R.S.G.M. Perez, drs. M. Griffioen, mw. N.E. Dekker Vice-coördinator en weekdocent Homeostase VUmc-compas 1 e jaar Dr. D.P. Veerman Stagecoördinator VUmc-compas master fase Dr. R.S.G.M. Perez Stagebegeleider VUmc-compas Dr. R.S.G.M. Perez Weekdocent Ziektegedrag VUmc-compas 1 e jaar Prof.dr. W.W.A. Zuurmond Weekdocent Levensfase tot en met de dood VUmc-compas 2 e jaar Prof.dr. W.W.A. Zuurmond Docent Werking van het Zenuwstelsel VUmc-compas 3 e jaar Prof.dr. W.W.A. Zuurmond College CRPS blok Pathologie Bewegingswetenschappen Prof.dr. W.W.A. Zuurmond Introductie anesthesiologie VUmc-compas 3 e jaar Dr. J.M. Huitink Infuusprikken, BLS en ATLS VUmc-compas M1 Dr. R. Krage De human factor en patiëntveiligheid VUmc-compas M1 Dr. R. Krage Anesthesiologie terugkomdag VUmc-compas M2 Dr. R. Krage Stagebegeleider VUmc-compas Dr. P. Schober Stagebegeleider VUmc-compas, HP, HLO Dr. C.E. van den Brom Practicum Perioperatieve Zorg VUmc-compas 3 e jaar Prof.dr. C. Boer Wetenschappelijk Focus Onderwijs VUmc-compas 3 e jaar Prof.dr. C. Boer College Medische Ethiek in de Praktijk VUmc-compas 3 e jaar Prof.dr. C. Boer Anesthesiologie terugkomdag VUmc-compas M2 Prof.dr. C. Boer Programmadirecteur Cardiovascular Research master Prof.dr. C. Boer Begeleidingsgroep Academische Vorming CuCo minor Translational Sciences in Medicine Geneeskunde M15 Geneeskunde B15 Prof.dr. C. Boer Prof.dr. C. Boer Stagebegeleider VUmc-compas, ZIGMA, HP Prof.dr. C. Boer Jaarverslag Anesthesiologie VUmc
22 Bijdrage aan onderwijs/cursussen buiten het VUmc Sinds 2008 is dr. R.S.G.M. Perez betrokken als docent bij de cursus Handletsel en CRPS I van de Nederlandse Vereniging voor Revalidatieartsen. Tevens is dr. R.S.G.M. Perez als docent verbonden aan de praktijkopleidingen handtherapie van het VUmc en het ErasmusMC. Daarnaast wordt door Prof. Zuurmond en Dr. R.S.G.M. Perez onderwijs verzorgd in het kader van de cursus Masterclass fysiotherapie in de palliatieve zorg bij het Hospice Kuria-VUmc. 22 Jaarverslag Anesthesiologie VUmc 2015
23 3. Onderzoek 3.1. Ontwikkelingen in 2015 De afdeling Anesthesiologie richt zich op vier onderzoekslijnen: Pijn, Pijnbestrijding & Palliatieve Zorg, Acute Zorg, Perioperatieve Zorg en Luchtwegmanagement. De onderzoeksstructuur van de afdeling was als volgt opgebouwd: Perioperatieve Zorg Pijn, Pijnbestrijding & Palliatieve Zorg Acute Zorg Luchtweg management prof.dr. C. Boer dr. C.E. van den Brom prof.dr. W.W.A. Zuurmond dr. R.S.G.M. Perez prof. dr. M. van Kleef dr. P. Schober prof.dr. C. Boer dr. L. Schwarte dr. J.M. Huitink Subsidies In 2015 werden de volgende subsidies of andere vormen van ondersteuning verkregen voor onderwijs en onderzoek: Aanvrager Naam en Verstrekker Bedrag Dr. R.S.G.M. Perez Dr. P.Schober/ drs. S. Bossers Dr. C.E. van den Brom/Prof. dr. C. Boer Stichting Technologische Wetenschappen Achmea grant ESA Research Grant ,570 Prof.dr. C. Boer VUmc Innovation Grant 25,225 Prof.dr. C. Boer ICaR device grant 25, Acute en Perioperatieve geneeskunde In 2015 heeft het onderzoek binnen de Acute Zorg zich met name gericht op de prehospitale zorg (BRAIN-PROTECT) en metabole- en stollingsstoornissen bij patiënten met traumatisch schedelhersenletsel. In 2016 zal dit resulteren in de promotie van mw. S.E. Dekker. Binnen de onderzoekslijn Perioperatieve Zorg werd verdere focus aangebracht naar aanleiding van het 5-jaren plan behorende bij de leerstoel van prof.dr. C. Boer. Naast de perioperatieve hemostase werd het thema perfusiestoornissen verder uitgediept, wat resulteerde in veelbelovende bevindingen tijdens het dierexperimenteeel onderzoek dat wordt uitgevoerd in het Experimenteel Laboratorium voor Vital Signs (ELVIS). Deze bevindingen vormen de aanzet voor de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen die de microcirculatie kunnen beschermen tijdens hartoperaties en hemorrhagische shock. In 2016 zal met het afronden van het proefschrift van drs. N.J. Koning de eerste promotie plaatsvinden die uit deze onderzoekslijn is voortgekomen. De afdeling is betrokken bij nationaal en internationaal zorgevaluatie onderzoek. Dit onderzoek richt zich op de effectiviteit van bestaande interventies (doelmatigheidsonderzoek, value-based healthcare) en het in kaart brengen van de relatie tussen patiëntkarakteristieken, perioperatieve variabelen en postoperatief herstel (registratiestudies). De thema s waarop de onderzoeksprojecten zich richten variëren, en gaan vaak uit van een simpele vraag die voortkomt uit de dagelijkse perioperatieve praktijk. Binnen de Acute & Perioperatieve Zorg wordt deelgenomen aan aan onderzoeksprojecten van het Clinical Trial Network van de European Society for Anesthesiology en ISOS. Daarnaast is subsidie verkregen voor de TRACE studie, een initiatief waarin Nederland-breed wordt onderzocht of een bezoek van een anesthesioloog aan de patiënt die zich in het postoperatieve traject bevindt kan bijdragen tot een vermindering van het aantal postoperatieve complicaties. Jaarverslag Anesthesiologie VUmc
24 Er waren binnen de onderzoekslijnen Acute en Perioperatieve Zorg een post-doc, twee arts-onderzoekers, een research analist, 12 promovendi, twee onderzoeksassistenten en 10 studenten werkzaam Pijn, Pijnbestrijding en Palliatieve Zorg De onderzoeksprojecten binnen de onderzoekslijn Pijn, Pijnbestrijding en Palliatieve Zorg, zijn ondergebracht bij de onderzoeksthema s van het onderzoekinstituten, te weten Musculoskeletal Health (EMGO + ) (Chronische pijn), Quality of Care (EMGO + ) (Palliatieve Zorg) en Revalidatie (MOVE) (Coördinatie van bewegen). Binnen de onderzoekslijn Pijn, Pijnbestrijding en Palliatieve Zorg van de afdeling anesthesiologie werd in 2015 verder bijgedragen aan ontwikkeling van (internationaal geaccepteerde) meetinstrumenten ter diagnostiek en het meten van ziektebeloop bij het Complex Regionaal Pijn Syndroom (CRPS). Zowel nationaal als internationaal is bijgedragen aan onderzoek op het gebied van de palliatieve zorg en de chronische pijnbestrijding. De focus op van dit onderzoek ligt in de identificatie van faciliterende en belemmerende factoren voor ziektebeloop en adequate zorg. In samenwerking met CRPS UK Clinical and Research Network en andere internationale partners werd samengewerkt aan de ontwikkeling van een core dataset voor het complex regionaal pijnsyndoom. De dataverzameling voor het onderzoek uitgevoerd samenwerking met de afdeling maatschappelijke gezondheidszorg van het Erasmus MC en de afdeling medische Ethiek naar het managen van medicatie in de laatste levensfase is in 2015 voortgezet. Ook de dataverzameling voor projecten over de demarcatie van de terminale fase (in samenwerking met het hospice kuria), en de incidentie en prevalentie en behandeling van pijn bij patiënten met dementie werden in samenwerking met de ACTA, afdeling verpleeghuisgeneeskunde en afdeling klinische psychologie en neuropsychologie van de Vrije Universiteit in 2015 voortgezet. Belangrijke mijlpalen in 2015 gerelateerd aan wetenschappelijke ontwikkelingen was de organisatie van een succesvol wetenschappelijk congres in september 2015 in Zurich in samenwerking met de Special Interest Group CRPS van de IASP. In totaal waren in senior onderzoekers, 10 promovendi en 1 onderzoeksassistent bij de onderzoekslijn Pijn, Pijnbestrijding en Palliatieve Zorg betrokken Promoties dr. S.W.M. Keet Assessment of cardiovascular autonomic function in the anaesthesia population VU medisch centrum, 30 oktober 2015 Promotores: prof.dr. C. Boer en prof.dr. S.A. Loer. 24 Jaarverslag Anesthesiologie VUmc 2015
25 4. Samenwerkingsverbanden Stichting Kuria Het Hospice Kuria biedt palliatieve zorg aan een specifieke doelgroep. De bewoners zijn ongeneeslijk ziek en hebben een relatief korte levensverwachting. In 2006 is het Hospice Kuria gestart met het leveren van dagbehandeling voor palliatieve zorg. De afdeling anesthesiologie stelt expertise ter beschikking in de vorm van consulten en bereikbaarheid van een anesthesioloog met ervaring op het gebied van pijnbestrijding. Prof.dr. W.W.A. Zuurmond is lid van de raad van bestuur en medisch directeur van het hospice Kuria. Dr. R.S.G.M. Perez treedt als onderzoekcoördinator voor in het hospice uitgevoerd onderzoek op (prof.dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez, drs. B. Huisman). Expertisecentrum Palliatieve Zorg Amsterdam (EPZ) Het EPZ is een multidisciplinair samenwerkingsverband van onderzoekers en behandelaars op het gebeid van de palliatieve zorg binnen Amsterdam. Het doel van kenniscentrum is kennis te genereren en uit te dragen op het gebeid van de palliatieve zorg, teneinde de behandeling van patiënten in de terminale fase te kunnen verbeteren (prof.dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez, drs. B. Huisman, drs. W.J.J. Jansen - coördinator EPZ). Amsterdam Cardiovascular Sciences De onderzoekslijnen Perioperatieve Zorg (prof.dr. C. Boer en dr. C.E. van den Brom) en Acute Zorg (dr. P. Schober en prof.dr. C. Boer) zijn ingebed in het Amsterdam Cardiovascular Sciences (ACS)samenwerkingsverband met het AMC. Binnen ACS werken we samen met de afdelingen Cardio-thoracale chirurgie, Fysiologie, Intensive Care Volwassenen, Cardiologie, Orthopedie, Heelkunde, Endocrinologie, Pathologie en Intensive Care Kinderen. CCA/V-ICI Het CCA/V-ICI is het onderzoeksinstituut van VUmc waarin onderzoek op het gebied van de oncologie en immunologie is ondergebracht. Onderzoek op het gebied van oncologische pijnbestrijding en palliatieve zorg van de afdeling anesthesiologie is in dit instituut ondergebracht (prof.dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez). EMGO + Het onderzoek ondergebracht bij het EMGO instituut richt zich op de eerste lijn en maatschappelijke gezondheidszorg, met speerpunten op het gebied van chronische ziekten en veroudering. Onderzoek op het vlak van de palliatieve zorg is ingebed in het programma Quality of Care. Daarnaast is hier ook het onderzoek naar benigne pijnklachten van de afdeling anesthesiologie ondergebracht onder het thema Musculoskeletal Health. (dr. R.S.G.M. Perez, drs. K.M. Szadek, drs. S. Boogaard, drs. S. Delwel, drs. T. Binnekade, drs. S. Barbalinardo, drs. J. Arevalo). In 2012 is een samenwerking opgestart met de groep van prof.dr. W. Van Mechelen en dr. E. Verhagen naar de incidentie van een verstoord suikermetabolisme in de obese patiëntenpopulatie die een operatie moet ondergaan (prof.dr. C. Boer, prof.dr. S.A. Loer), en project gesubsidieerd door ZonMw Preventie. MOVE In samenwerking met de faculteit bewegingswetenschappen en de TU Delft is in 2009 subsidie verkregen voor een onderzoek naar de effecten van closed loop perturbaties op de spiercontrole en propriocepsis bij patiënten met lage rugpijn (prof. dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez, drs. M. Griffioen). ACTA/GGZ Ingeest/Ouderengeneeskunde VUmc/ Klinische Neuropsychologie VU. In een samenwerkingsverband met verschillende partners is in 2012 subsidie verkregen voor en een onderzoek gericht op de prevalentie, diagnostiek en behandeling van pijn bij mensen met dementie. Drie promovendi zij in dit project betrokken, waarvan twee (drs. T. Binnekade en drs. S.Delwel) mede worden begeleid door de afdeling anesthesiologie (prof. dr. W.W.A. Zuurmond, dr. R.S.G.M. Perez). Cardio-thoracale chirurgie De afdelingen anesthesiologie en cardio-thoracale chirurgie hebben een structurele samenwerking op het gebied van hemostase, microcirculatie en extracorporele circulatie (prof.dr. C. Boer, dr. A.B.A. Vonk, drs. J.W.A. Romijn, drs. J.R. de Jong, dhr. L.J.M. van Barneveld, dhr. R. Haumann, drs. D. Veerhoek en drs. M.I. Meesters). Jaarverslag Anesthesiologie VUmc
Jaarverslag anesthesiologie
Jaarverslag anesthesiologie 2014 Inhoud Voorwoord 4 1. Patiëntenzorg 5 1.1. Operatiekamers 5 1.2. Polikliniek Anesthesiologie 7 1.3. Anesthesie- en sedatiesessies 7 1.4. Mobiel Medisch Team 8 1.5. Bonaire
Nadere informatieJaarverslag anesthesiologie
Jaarverslag anesthesiologie 2013 Inhoud Voorwoord 4 1. Patiëntenzorg 5 1.1 Operatiekamers 5 1.2 Verloskamers 7 1.3 Polikliniek Anesthesiologie 7 1.4 Anesthesiesessies 7 1.5 Mobiel Medisch Team 7 1.6 Bonaire
Nadere informatieJaarverslag anesthesiologie
Jaarverslag anesthesiologie 2016 Jaarverslag anesthesiologie 2016 2 Jaarverslag Anesthesiologie VUmc 2016 Jaarverslag Anesthesiologie VUmc 2016 3 Inhoud Voorwoord 6 1. Patiëntenzorg 8 1.1. Operatiekamers
Nadere informatieJaarverslag Afdeling Anesthesiologie VU medisch centrum
Jaarverslag Afdeling Anesthesiologie VU medisch centrum 2012 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Voorwoord.... 3 1. Patiëntenzorg. 4 1.1. Operatiekamers 1.2. Verloskamers 1.3. Polikliniek Anesthesiologie 1.4.
Nadere informatieANESTHESIOLOGISCHE ZORGVERLENING AAN EN INGREPEN BIJ KINDEREN (2009)
ANESTHESIOLOGISCHE ZORGVERLENING AAN EN INGREPEN BIJ KINDEREN (2009) DEFINITIES A Kind WGBO (bijlage 1): Kinderen tot 12 jaar hebben geen recht te beslissen over medische handelingen die henzelf aangaan.
Nadere informatieDe anesthesioloog en de snijdend specialist zijn tezamen verantwoordelijk voor de preoperatieve zorg.
ANESTHESIOLOGISCHE ZORGVERLENING (2004) PREOPERATIEVE ZORG De anesthesioloog en de snijdend specialist zijn tezamen verantwoordelijk voor de preoperatieve zorg. Doel Het doel van het anesthesiologische
Nadere informatieLEIDRAAD KWALIFICERING CHIRURGIE BIJ KINDEREN IN ALGEMENE ZIEKENHUIZEN
LEIDRAAD KWALIFICERING CHIRURGIE BIJ KINDEREN IN ALGEMENE ZIEKENHUIZEN 2007 Deze notitie is tot stand gekomen vanuit een samenwerkingsverband tussen onderstaande verenigingen en secties: NVKCh SKAZ SCK
Nadere informatieMES-6 / 2 14. Informatie voor en over Coassistenten
MES-6 / 2 14 A6 A6 Informatie voor en over Coassistenten A5 A5 A4 A4 Informatie voor en over Coassistenten Medisch Spectrum Twente Medisch Spectrum Twente (MST) behoort tot de grootste niet-academische
Nadere informatieJaarverslag Afdeling Anesthesiologie VU medisch centrum
Jaarverslag Afdeling Anesthesiologie VU medisch centrum 2010 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Voorwoord.... 3 1. Patiëntenzorg. 4 1.1. Operatiekamers 1.2. Polikliniek Anesthesiologie 1.3. Anesthesiesessies
Nadere informatieScholingen Najaar 2015
Scholingen Najaar 2015 verpleegkundigen en verzorgenden Expertisecentrum Palliatieve Zorg Basiscursus Palliatieve Zorg verpleegkundigen De basistraining Palliatieve Zorg voor verpleegkundigen besteedt
Nadere informatieJaarverslag Afdeling Anesthesiologie VU medisch centrum
Jaarverslag Afdeling Anesthesiologie VU medisch centrum 2009 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Voorwoord.... 3 1. Patiëntenzorg. 5 1.1. Operatiekamers 1.2. Polikliniek Anesthesiologie 1.3. Anesthesiesessies
Nadere informatieEPA s in de opleiding anesthesiologie
EPA s in de opleiding anesthesiologie Invitational Conference Opleidingsplannen 23 juni 2015 Dr. Reinier Hoff Opleider anesthesiologie UMC Utrecht Redenen voor verandering Anesthesiologie niet in de volle
Nadere informatieCRPS-1 EN PLEXUS BRACHIALIS- EN PERIFEER ZENUWLETSEL
CRPS-1 EN PLEXUS BRACHIALIS- EN PERIFEER ZENUWLETSEL Foto: Kees de Boer, Donderdag 27 en vrijdag 28 maart 2014 Leiden Toelichting De Nederlandse Vereniging voor Revalidatieartsen (VRA) organiseert in samenwerking
Nadere informatieJaarverslag Afdeling Anesthesiologie VU medisch centrum
Jaarverslag Afdeling Anesthesiologie VU medisch centrum 2011 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Voorwoord.... 3 1. Patiëntenzorg. 4 1.1. Operatiekamers 1.2. Polikliniek Anesthesiologie 1.3. Anesthesiesessies
Nadere informatieDisclosure belangen spreker
Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder
Nadere informatieBasisbegrippen in de anesthesie tijdens verdiepende stage (groep 2 - startend 8 april 2019):
Basisbegrippen in de anesthesie tijdens verdiepende stage (groep 2 - startend 8 april 2019): Aanpassingen op 19/03/2019 in t groen Aanpassingen op 25/03/2019 in t rood Maandag 8 april leslokaal 1 (1400-1830)
Nadere informatieInleiding. Daarnaast is het gebruikelijk om in een jaarverslag de volgende aspecten op te nemen:
Inleiding Met een jaarverslag biedt de maatschap inzicht in de geboekte resultaten over het afgelopen jaar. Vaak wordt daarbij gereflecteerd op de doelstellingen die zijn opgenomen in het jaarplan van
Nadere informatieMáxima Medisch Centrum (g)een gewoon bedrijf. 11 april 2013 Welkom VOC
Máxima Medisch Centrum (g)een gewoon bedrijf 11 april 2013 Welkom VOC Hoogwaardige en persoonlijke patiëntenzorg Máxima Medisch Centrum: het grootste ziekenhuis in Zuidoost-Brabant Ruim 3.300 medewerkers,
Nadere informatieNEDERLANDSE VERENIGING VOOR ANESTHESIOLOGIE
NEDERLANDSE VERENIGING VOOR ANESTHESIOLOGIE Missie De NVA verbindt anesthesiologen in Nederland in alle fasen van de loopbaan om samen de patiëntenzorg te verbeteren en de randvoorwaarden te creëren om
Nadere informatiePalliative care in an aging society Palliatieve zorg in een ouder wordende samenleving. 3rd Amsterdam Symposium on Palliative Care
3rd Amsterdam Symposium on Palliative Care Palliative care in an aging society Palliatieve zorg in een ouder wordende samenleving Dinsdag 8 oktober 2013 Auditorium Vrije Universiteit Amsterdam Palliative
Nadere informatieModernisering Medische Vervolgopleidingen OOR ZWN
Versie Definitief Datum, dinsdag 21 juli 2009 Opdrachtgever Stuurgroep Projectleider Prof. dr. H.A.P. Pols, voorzitter OOR-ZWN, namens de instellingen van de OOR-ZWN Mw. dr. C.J. Kruijthof, Sint Franciscus
Nadere informatieWachtlijsten Erasmus MC-Sophia
Wachtlijsten Erasmus MC-Sophia Deze wachttijden zijn bijgewerkt in Februari 2017. De wachttijden worden elke maand tussen de 1e en uiterlijk de 10e dag van de maand geactualiseerd. In het Erasmus MC vindt
Nadere informatieLocatie VUmc. Verwijzen naar Amsterdam UMC, locatie VUmc. Contactinformatie per specialisme
Locatie VUmc Verwijzen naar Amsterdam UMC, locatie VUmc Contactinformatie per specialisme 2 Amsterdam UMC locatie VUmc Contactinformatie Pijnbestrijding (Anesthesiologie) Remko Liebregts : *64381 / 06
Nadere informatieMedische staf IC Kinderen. Stafleden IC Kinderen
Medische staf IC Kinderen Prof M den Hoog hoofd IC Kinderen a.i. Prof. Dr. D.Tibboel hoofd onderzoek IC Kinderen Stafleden IC Kinderen Dr. R.J.M.Houmes MeCo anesthesioloogkinderintensivist Dr. E.D.Wildschut
Nadere informatieACUTE ZORG SIONSBERG 2.0 ACUTE ZORG SIONSBERG 2.0. Wie sturen de patiënten: ACUTE ZORG SIONSBERG 2.0. Opvang basis acute zorg: Ons Streven:
Ons Streven: Kwalitatief goede en veilige zorg Dichtbij en makkelijk toegankelijk Duurzaam en tegen lagere kosten 24/7 beschikbaar, dan ook Dokterswacht bestaansrecht! Wie sturen de patiënten: Huisartsen
Nadere informatieKenniscentrum patiëntenlogistiek VUmc-VU
Kenniscentrum patiëntenlogistiek VUmc-VU Prof. Dr. Ger Koole Hoogleraar Optimalisatie van Bedrijfsprocessen VU, Faculteit der Exacte Wetenschappen Wat is er al gebeurd: een terugblik (1) Deelname VUmc
Nadere informatiedagopname op de afdeling dagbehandeling
patiënteninformatie dagopname op de afdeling dagbehandeling In overleg met uw arts heeft u besloten tot opname op de afdeling Dagbehandeling in het Onze lieve Vrouwe Gasthuis (OLVG). Op de afdeling Dagbehandeling
Nadere informatieHAND EN POLS: LETSELS, AANDOENINGEN EN REVALIDATIEGENEESKUNDE ARMAMPUTATIES EN REDUCTIEDEFECTEN
HAND EN POLS: LETSELS, AANDOENINGEN EN REVALIDATIEGENEESKUNDE ARMAMPUTATIES EN REDUCTIEDEFECTEN Locatie: Sint Maartenskliniek, Nijmegen Donderdag 12 en vrijdag 13 februari 2015 Toelichting De Nederlandse
Nadere informatieWorkshop. Hoe maak ik een lokaal/regionaal plan? Scheltus van Luijk Corry den Rooyen. Donderdag 25 februari 2010
Workshop Hoe maak ik een lokaal/regionaal plan? Scheltus van Luijk Corry den Rooyen Donderdag 5 februari 010 Implementatie en visitatie Gaan hand in hand Wederzijdse beïnvloeding Wederzijdse stimulering
Nadere informatieMijlpaal: 1 jaar Samen Zorgen voor Twente
Mijlpaal: 1 jaar Samen Zorgen voor Twente De eerste resultaten van de samenwerking tussen MST en ZGT zijn onder handbereik. In januari 2015 start het gezamenlijke initiatief om de best mogelijke geboortezorg
Nadere informatiesedatie Franske Keuter Coördinerend specialistisch inspecteur IGZ Projectleider Sedatie Heerenveen 17 september 2013 Sedatie 14-11-2012
sedatie Franske Keuter Coördinerend specialistisch inspecteur IGZ Projectleider Sedatie Heerenveen 17 september 2013 2 Sedatie 14-11-2012 1 context Behoefte zal alleen maar toenemen: aantal ingrepen buiten
Nadere informatiedagopname op de afdeling Dagbehandeling
patiënteninformatie dagopname op de afdeling Dagbehandeling In overleg met uw arts heeft u besloten tot opname op de afdeling Dagbehandeling in het Onze lieve Vrouwe Gasthuis (OLVG). Op de afdeling Dagbehandeling
Nadere informatieRode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Vakgroep Heelkunde. rkz.nl
Patiënteninformatie Vakgroep Heelkunde rkz.nl Samenwerkingsverbanden De vakgroep werkt nauw samen met diverse andere vakgroepen in het ziekenhuis en heeft een structureel samenwerkingsverband met de Vrije
Nadere informatieAanvraag tot erkenning als ziekenhuisdienst voor de opleiding van huisartsen
Aanvraag tot erkenning als ziekenhuisdienst voor de opleiding van huisartsen Andriy Popov - 123rf.com 1 1. Wettelijke basis : KB van 21 april 1983 tot vaststelling van de nadere regelen voor erkenning
Nadere informatiePatiënten Service Bureau Kwaliteit en veiligheid voor de patiënt in het BovenIJ ziekenhuis! Madeleine Vervenne Rigter
Patiënten Service Bureau Kwaliteit en veiligheid voor de patiënt in het BovenIJ ziekenhuis! Madeleine Vervenne Rigter Schema PSB Check Check Check Check Check Intake Intake Intake Intake Gegevens Gegevens
Nadere informatieOnderzoek naar het functioneren van arts-assistenten in ziekenhuizen
Onderzoek naar het functioneren van arts-assistenten in ziekenhuizen BIJLAGE 1 Vragenlijst Vragen die betrekking hebben op de borging van de kwaliteit van de zorg. A. Algemeen Ik werk momenteel als arts
Nadere informatieDISCLOSURE BELANGEN SPREKER
DISCLOSURE BELANGEN SPREKER (Potentiële) belangenverstrengeling Geen / Zie hieronder Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Bedrijfsnamen Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of
Nadere informatieSymposium Water & Health
Symposium Water & Health Jelle Prins, Decaan MCL Academie Medisch Centrum Leeuwarden Onderzoek en Innovatie MCL Topklinisch opleidingsziekenhuis In Leeuwarden en Harlingen met een regiofunctie voor acute,
Nadere informatieSymposium Water & Health
Symposium Water & Health Jelle Prins, Decaan MCL Academie Medisch Centrum Leeuwarden Onderzoek en Innovatie Presentatie Jelle Prins 1 MCL Topklinisch opleidingsziekenhuis In Leeuwarden en Harlingen met
Nadere informatieDE TOEKOMST VAN PALLIATIEVE PATIENTENZORG
DE TOEKOMST VAN PALLIATIEVE PATIENTENZORG Prof dr Wouter WA Zuurmond Vrije Universiteit Medisch Centrum Medisch Direkteur Hospice Kuria Amsterdam 1 BEHANDELING PIJN MEER DAN ALLEEN PIJNBEHANDELING PALLIATIEVE
Nadere informatieVoorbeelden informatiepakketten
Bijlage 1 Voorbeelden informatiepakketten 4.3 Overdracht OK-verkoeverafdeling Hieronder wordt de overdracht van de operatiekamer naar de verkoeverafdeling besproken. De overdracht van de operatiekamer
Nadere informatieKINDERGENEESKUNDE IN HET FRANCISCUS GASTHUIS
KINDERGENEESKUNDE IN HET FRANCISCUS GASTHUIS FRANCISCUS GASTHUIS Kindergeneeskunde in het Franciscus Gasthuis Het Franciscus Gasthuis heeft deze folder over de gang van zaken op de polikliniek en kliniek
Nadere informatieVerzekeringsgeneeskunde en Wetenschap
Verzekeringsgeneeskunde en Wetenschap hoop voor de toekomst! Em. Prof. Dr. Haije Wind, verzekeringsarts Amsterdam, 14 maart 2019 Amsterdam UMC locatie AMC, Coronel Instituut voor Arbeid en Gezondheid,
Nadere informatieUitnodiging. Take In en Out. de cockpit en de zorg. Maandagavond 26 mei Albert Schweitzer ziekenhuis, locatie Amstelwijck
Uitnodiging Take In en Out de cockpit en de zorg Maandagavond 26 mei Albert Schweitzer ziekenhuis, locatie Amstelwijck Voorwoord Geachte collega, Uit grote medische dossierstudies blijkt dat een aanzienlijk
Nadere informatieEvaluatie locatieprofiel ziekenhuislocatie Den Helder. Continu op zoek naar de meest optimale zorg voor iedere patiënt
Evaluatie locatieprofiel ziekenhuislocatie Den Helder Continu op zoek naar de meest optimale zorg voor iedere patiënt 1 januari 2015 implementatie locatieprofiel ziekenhuislocatie Den Helder: behouden
Nadere informatieMedische staf IC Kinderen Erasmus MC-Sophia. geen informatie beschikbaar. prof. dr. K.M. Allegaert, neonatoloog
Medische staf IC Kinderen Erasmus MC-Sophia prof. dr. K.M. Allegaert, neonatoloog mevr. dr. C.M.P. Buysse, kinderartsintensivist mevr. drs. S.C.M. Cochius-den Otter, mevr. drs. L.J.A. Corel, kinderartsintensivist
Nadere informatieMedische staf IC Kinderen. Stafleden IC Kinderen
Medische staf IC Kinderen Prof. Dr. D.Tibboel sectorhoofd IC Kinderen Prof M den Hoog plv. sectorhoofd IC Kinderen Stafleden IC Kinderen Dr. C.M.P.Buysse Drs. R.J.M.Houmes anesthesioloog, kinderintensivist
Nadere informatieJaarverslag Afdeling Anesthesiologie VU medisch centrum
Jaarverslag Afdeling Anesthesiologie VU medisch centrum 2008 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Voorwoord.... 3 1. Patiëntenzorg. 5 1.1. Operatiekamers 1.2. Polikliniek Anesthesiologie 1.3. Anesthesiesessies
Nadere informatiePijn bij kinderen verdient meer aandacht.
Pijn bij kinderen verdient meer aandacht. Nog maar veertig jaar geleden kreeg een kind geen pijnbehandeling rond een operatie. Pijn bij vroeg geborenen werd ontkend. Behandeling van chronische pijn en
Nadere informatieOnder een klacht verstaat het UMC Utrecht een uiting van onvrede over de kwaliteit van zorg, behandeling of dienstverlening.
Jaarverslag klachten 2010 Patiëntenservice Onder een klacht verstaat het UMC Utrecht een uiting van onvrede over de kwaliteit van zorg, behandeling of dienstverlening. Totaal aantal klachten, meldingen
Nadere informatieDisclosure belangen spreker
Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder
Nadere informatieJaarverslag 2014 Schedelbasiswerkgroep UMCG
Jaarverslag 2014 Schedelbasiswerkgroep UMCG 1 Inhoudsopgave 1. Voorwoord. 3 2. Samenstelling 4 3. Patiëntenzorg... 5 3.1 Protocollen 6 3.2 Logistiek 7 3.3 Hoofdbehandelaar. 7 4. Wetenschappelijk programma...8
Nadere informatiejaarverslag 2008 Ziekenhuis 195 Gemaakt op:
Ziekenhuis 195 Gemaakt op: 2009-04-14 2-29 Inleiding De cijfers in dit rapport zijn gebaseerd op de records die opgenomen zijn in de landelijke database. Voor 2008 zijn 2083 aangeleverd, waarvan 5 zonder
Nadere informatieMasterclass Patiëntveiligheid III: Kwetsbare ouderen en preventie van risico s
Masterclass Patiëntveiligheid III: Kwetsbare ouderen en preventie van risico s Onderdeel van 4 sessies om Iedere patiënt altijd veilig op uw afdeling waar te maken 17 april 2012 19 juni 2012 25 september
Nadere informatieElkerliek Ziekenhuis T.a.v. mevrouw prof. dr. E. de Bont, voorzitter raad van bestuur Postbus AB HELMOND
> Retouradres Postbus 2518 6401 DA Heerlen Elkerliek Ziekenhuis T.a.v. mevrouw prof. dr. E. de Bont, voorzitter raad van bestuur Postbus 98 5700 AB HELMOND Stadsplateau 1 3521 AZ Utrecht Postbus 2518 6401
Nadere informatieCapaciteitsmanagement
Capaciteitsmanagement samenvoeging van twee ziekenhuizen op één nieuwe locatie 17-05-2013 Inhoud Het nieuwe ziekenhuis Capaciteitsbehoefte Capaciteit Toebedeling capaciteit Nieuwbouwen 1999-2000 2007 2008
Nadere informatie4 jaar opleiding Longziekten en Tuberculose
Overzicht opleiding Longziekten en Tuberculose Vooropleiding Interne Geneeskunde, inclusief cardiologie zijn hierin niet opgenomen stages 3 1 4 opleiding Longziekten en Tuberculose 4 5 6 zaalstage zaalstage
Nadere informatieCollege Geneeskundige Specialismen
College Geneeskundige Specialismen Besluit van 9 november 2016 houdende de wijziging van de volgende besluiten: Besluit spoedeisende geneeskunde van 9 januari 2013; Besluit ziekenhuisgeneeskunde van 11
Nadere informatieChronische pijn als uitdaging: hedendaagse neurowetenschappelijke inzichten binnen de multidisciplinaire praktijk
TRANSCARE-pijn www.transcare.nl Transcare-pijn en de internationale onderzoeksgroep Pain in Motion organiseren een Symposium Chronische pijn als uitdaging: hedendaagse neurowetenschappelijke inzichten
Nadere informatieBesluit van 8 november 2017 houdende de opleidings- en erkenningseisen voor het medisch specialisme neurochirurgie
Besluit van 8 november 2017 houdende de opleidings- en erkenningseisen voor het medisch specialisme neurochirurgie (Besluit neurochirurgie) Het College Geneeskundige Specialismen, gelet op artikel 14,
Nadere informatieVerplaatsing van zorg bij bevallingen Gynaecoloog Nico Mensing van Charante en verloskundige Winnie Ottenhof
1 Van harte welkom De toekomst van het ziekenhuis Bestuurder Ymke Fokma Verplaatsing van zorg bij bevallingen Gynaecoloog Nico Mensing van Charante en verloskundige Winnie Ottenhof Verplaatsing van meerdaagse
Nadere informatieIn de bijlage treft u het definitieve rapport aan, uw reactie op het concept rapport is hierin verwerkt.
> Retouradres Postbus 2518 6401 DA Heerlen LangeLand Ziekenhuis Raad van bestuur T.a.v. Postbus 3015 2700 KJ ZOETERMEER Stadsplateau 1 3521 AZ Utrecht Postbus 2518 6401 DA Heerlen T 088 120 50 00 F 088
Nadere informatieVerstandig Kiezen. Professor Suzanne Geerlings Opleider interne geneeskunde
Verstandig Kiezen Professor Suzanne Geerlings Opleider interne geneeskunde am Hoe zijn wij in het AMC gestart? Projectplan 2x via mail, via COC en van Corry den Rooyen: Wil jij boegbeeld zijn? Je kunt
Nadere informatieScholing huisartsen WDH Bergen op Zoom, Roosendaal
Scholing huisartsen WDH Bergen op Zoom, Roosendaal Vakgroep spoedeisende geneeskunde Bravis ziekenhuis 10-11-2015 Programma De SEH-arts in het Bravis ziekenhuis Aletha Evegaars Patiënten statistieken Sjoerd
Nadere informatieCoordinatie--erkenningscriteria--geneesheren-specialisten--anesthesiologie--bijzondere-criteria--MB doc
15 SEPTEMBER 1979. _ Ministerieel besluit tot vaststelling van de bijzondere criteria voor de erkenning van geneesheren-specialisten, stagemeesters en stagediensten voor de specialiteit van anesthesiologie.
Nadere informatieJaarverslag 2015 Amsterdam, 6 januari 2016
Jaarverslag 2015 Amsterdam, 6 januari 2016 Doelstelling Stichting Het Daan Theeuwes Fonds heeft tot doel om de herstelkansen van Nederlandse jongeren en jongvolwassenen met niet-aangeboren hersenletsel
Nadere informatieDedicated Schakeljaar Vitale Functies
Dedicated Schakeljaar Vitale Functies 1. Inleiding Het schakeljaar vormt de verbinding tussen de studie geneeskunde en de vervolgopleidingen. De student leert te functioneren op het niveau van een beginnende
Nadere informatieWorkshop Spiegeltherapie in de praktijk
Workshop Spiegeltherapie in de praktijk vrijdag 15 april 2011 Erasmus MC, Rotterdam a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a
Nadere informatieBesluit van 13 juni 2018 houdende de opleidings- en erkenningseisen voor het medisch specialisme radiotherapie
Besluit van 13 juni 2018 houdende de opleidings- en erkenningseisen voor het medisch specialisme radiotherapie (Besluit radiotherapie) Het College Geneeskundige Specialismen, gelet op artikel 14, tweede
Nadere informatieLeerplan profileringstage management en supervisie algemene kindergeneeskunde
Leerplan profileringstage management en supervisie algemene kindergeneeskunde W. Tjon A Ten, kinderarts L. Niers, kinderarts en opleider kindergeneeskunde F. Halbertsma, kinderarts-neonatoloog en plv opleider
Nadere informatieCoordinatie--erkenningscriteria--geneesheren-specialisten--Heelkunde--BIJZONDERE-CRITERIA--MB doc
12 DECEMBER 2002. - Ministerieel besluit tot vaststelling van de bijzondere criteria voor de erkenning van geneesheren-specialisten, stagemeesters en stagediensten voor de specialiteit heelkunde. BS 20/02/2003
Nadere informatieCollege Geneeskundig Specialismen
College Geneeskundig Specialismen Besluit van. houdende de aanvullende opleidings- en erkenningseisen voor het medisch specialisme urologie (Besluit urologie) Het College Geneeskundig Specialismen, gelet
Nadere informatieBedrijfsplan Intensive Care 2011
UMC St Radboud Bedrijfsplan Intensive Care 2011 Prof.dr. J.G. van der Hoeven Drs. A.M.M. Broods 1-10- 2010 2 Inhoudsopgave Verantwoording... 1 Ontwikkelperspectief... 4 2 Patiëntenzorg... 4 3 Onderzoek...
Nadere informatieTaakherschikking Theorie en praktijk Landelijke OK dagen Veldhoven
Taakherschikking Theorie en praktijk Landelijke OK dagen Veldhoven Door Harry Zonneveldt, MPA PhD Student Anesthesiologie en Pijnbestrijding Westfriesgasthuis Hoorn VUmc Amsterdam Inhoud Introductie Geschiedenis
Nadere informatieOp 28 november 2016 bezocht de Inspectie voor de Gezondheidszorg (inspectie) uw ziekenhuis in het kader van het onderwerp Sedatie buiten de OK.
> Retouradres Postbus 2518 6401 DA Heerlen MC Zuiderzee t.a.v. mevrouw. Locatiedirecteur Postbus 5000 8200 GA Lelystad Stadsplateau 1 3521 AZ Utrecht Postbus 2518 6401 DA Heerlen T 088 120 50 00 F 088
Nadere informatieHagaScoop ABSTRACTEN HAGAZIEKENHUIS. 41 e Wetenschapsdag HagaZiekenhuis Datum: 10 november 2016 Locatie: Auditorium HagaZiekenhuis, Den Haag
HagaScoop SUPPLEMENT WETENSCHAPPELIJK TIJDSCHRIFT HAGAZIEKENHUIS Nummer 1 - november 2016 jaargang 7 ABSTRACTEN HAGAZIEKENHUIS 41 e Wetenschapsdag HagaZiekenhuis Datum: 10 november 2016 Locatie: Auditorium
Nadere informatieAnesthesie bij een nier of (nier) pancreas transplantatie
Anesthesie bij een nier of (nier) pancreas transplantatie De zorg voor u rondom de operatie Inleiding U krijgt binnenkort een oproep voor de nier- of (nier)pancreastransplantatie, waarbij het nodig is
Nadere informatieAIOS en opleiders actief in opleiding HANNEKE FEITSMA: GYNAECOLOOG, OPLEIDER SUZANNE PEETERS: AIOS GYNAECOLOGIE TANJA VAN KEMPEN: ONDERWIJSKUNDIGE
AIOS en opleiders actief in opleiding HANNEKE FEITSMA: GYNAECOLOOG, OPLEIDER SUZANNE PEETERS: AIOS GYNAECOLOGIE TANJA VAN KEMPEN: ONDERWIJSKUNDIGE Opleiden is veranderd Veilig klimaat, leren zwemmen, vlieguren
Nadere informatieISO-certficering stand van zaken juni 2016
ISO-certficering stand van zaken juni 2016 Prof. dr. M.J.E. (Marian) Mourits voorzitter Centrale Opleidingscommissie Drs. K.M. (Ina) Bos stafmedewerker Centrale Opleidingscommissie ISO 9001 2012 RvB UMCG:
Nadere informatieVoor aanvang van de stage (Start )
De Stagiairs, Wat moet ik er mee? Ochtend Krans Anesthesie Dr. Slock Erika 15/09/2017 Start 20-02-2017 Febr 2018 selectie Juni 2018 selectie September 2018 Voor aanvang van de stage (Start 23-10-2017)
Nadere informatieKoninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst
Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst CENTRAAL COLLEGE MEDISCHE SPECIALISMEN BESLUIT CCMS no. 5-2000 OPLEIDINGSEISEN PATHOLOGIE 1 Het Centraal College Medische Specialismen,
Nadere informatieVisie op Geriatrische Revalidatie in Groot Amsterdam. Notitie gemaakt voor platform Sigra GRZ. Versie 1.5
Visie op Geriatrische Revalidatie in Groot Amsterdam Notitie gemaakt voor platform Sigra GRZ Versie 1.5 Deze notitie heeft tot doel de transmurale visie op revalidatie te omschrijven aan de hand waarvan
Nadere informatieOOR ZON MMV congres Vrijdag 9 december 2016
Dr. Cindy Noben Roel Haeren Vincent Bulthuis Dr. Mariel ter Laak Prof. dr. Laurents Stassen Prof. Dr. Frank Smeenk De beste kwaliteit voor de beste prijs OOR ZON MMV congres Vrijdag 9 december 2016 Disclosure
Nadere informatieVoor je opleiding ben je van harte welkom in Laurentius. Operatieassistent & anesthesiemedewerker. Het leukste ziekenhuis van Limburg in Roermond!
Voor je opleiding ben je van harte welkom in Laurentius Operatieassistent & anesthesiemedewerker Het leukste ziekenhuis van Limburg in Roermond! Mensen opleiden vinden we belangrijk in Laurentius. Daarom
Nadere informatieIntroductie voor vragenlijst oncologieverpleegkundigen in Nederland
Introductie voor vragenlijst oncologieverpleegkundigen in Nederland Beste collega s, Het doel de European Oncology Nursing Society (EONS) is de positie de oncologieverpleegkundigen te versterken in Europa.
Nadere informatieTrends in tevredenheid (2007/08)
NFU NEDERLANDSE FEDERATIE VAN UNIVERSITAIR MEDISCHE CENTRA Trends in tevredenheid (2007/08) Samenvatting van het derde onderzoek naar tevredenheid van patiënten in Universitair Medische Centra Trends in
Nadere informatieIn de bijlage treft u het definitieve rapport aan, uw reactie op het concept rapport is hierin verwerkt.
> Retouradres Postbus 2518 6401 DA Heerlen RadboudUMC Raad van bestuur T.a.v.... Postbus 9101 6500 HB NIJMEGEN Stadsplateau 1 3521 AZ Utrecht Postbus 2518 6401 DA Heerlen T 088 120 50 00 F 088 120 50 01
Nadere informatieKwaliteitsnormen. Blaascarcinoom
Kwaliteitsnormen Blaascarcinoom Versie 6 September 2018 Achtergrond herziening 2017 De NVU heeft eind 2010 de eerste kwaliteitsnormen blaascarcinoom openbaar gemaakt en deze in 2012 en 2014 herzien. Sinds
Nadere informatievrijdag 18 maart 2016
9 e Nascholing Hematologie voor verpleegkundigen en andere disciplines PROGRAMMA vrijdag 18 maart 2016 Locatie: Onderwijscentrum Erasmus MC Dr. Molewaterplein 50 3015 GE Rotterdam Inlichtingen: Mevrouw
Nadere informatieProject CanBetter. Patiëntveiligheid. Doelmatigheid. Ouderenzorg. Medisch Leiderschap 01-04-2014 2
Medisch Leiderschap Prof.dr. Margriet Schneider Loes Nissen, aios MDL Jessica Vogel, Bedrijfsleider MDL Judith Voogt, student geneeskunde, onderzoeker V & V Project CanBetter Patiëntveiligheid Doelmatigheid
Nadere informatie9e Scholing. PALLIATIEVE ZORG Intuïtie, wijsheid of wetenschap?
9e Scholing PALLIATIEVE ZORG Intuïtie, wijsheid of wetenschap? Donderdag 9 maart 2017 Toelichting De Radboudumc Health Academy/PAO Heyendael organiseert op 9 maart 2017 voor de negende maal de scholing
Nadere informatieIGJ rapport: Het resultaat Telt - Particuliere Klinieken Hoe scoren de ZKN-keurmerk klinieken?
IGJ rapport: Het resultaat Telt - Particuliere Klinieken Hoe scoren de? Inleiding De Inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) publiceert arlijks een rapport over particuliere. De minister voor
Nadere informatieOpeningstijden poliklinieken De poliklinieken zijn geopend van maandag t/m vrijdag van 07.45-17.00 uur.
Openingstijden poliklinieken De poliklinieken zijn geopend van maandag t/m vrijdag van 07.45-17.00 uur. Om in de polikliniek geholpen te worden, hebt u altijd een pasje van ons ziekenhuis nodig. Dit kunt
Nadere informatieOpeningstijden poliklinieken De poliklinieken zijn geopend van maandag t/m vrijdag van 07.45-17.00 uur.
Openingstijden poliklinieken De poliklinieken zijn geopend van maandag t/m vrijdag van 07.45-17.00 uur. Om in de polikliniek geholpen te worden, hebt u altijd een pasje van ons ziekenhuis nodig. Dit kunt
Nadere informatieAlgemeen klinisch fysicus in opleiding
Algemeen klinisch fysicus in opleiding ir. Mariken Zijlmans Beroepsoriëntatieavond voor Biomedisch Technologen (in opleiding) 17 september 2012 Curriculum Vitae ir. Mariken Zijlmans 30 jaar Algemeen Klinisch
Nadere informatieAcute opname afdeling: eerste ervaringen en cijfers!
Acute opname afdeling: eerste ervaringen en cijfers! PICA seminar Prabath Nanayakkara & Margaret van Valkengoed - mei 2013 Inhoudsopgave Tendensen in de acute zorg Aanleiding AOA en doelen Eerste cijfers
Nadere informatieInformatiebrief Dedicated Schakeljaar Oncologie
Informatiebrief Dedicated Schakeljaar Oncologie 1. Inleiding Het Schakeljaar vormt de verbinding tussen de studie Geneeskunde en de medische vervolgopleidingen. De student leert om te functioneren op het
Nadere informatieNieuwsbrief. Evaluatieonderzoek Art. 36a Wet BIG BMH. Voorwoord. Uw mening telt iedereen kan meedoen. Graag zelfs!
Maart Jaargang 2, editie 2 Nieuwsbrief Evaluatieonderzoek Art. 36a Wet BIG BMH Voorwoord Nu we alweer zijn gestart met het jaar, willen we u graag op de hoogte brengen van de stand van zaken van het evaluatieonderzoek.
Nadere informatieIs er een expertisecentrum?
Hand-out perspectief lysosomale stapelingsziekten 05-06-2014 De ervaringen met de zorg van patiënten met lysosomale stapelingsziekten zijn door middel van een online enquête onderzocht, in het kader van
Nadere informatie