CASUS 3 M - S. 54 jarige vrouw

Transcriptie

1 CASUS 3 M - S 54 jarige vrouw Voorgeschiedenis: : borstkliercarcinoma, geen mestastasen: operatie, radiotherapie, chemotherapie en hormonale therapie : vermoeden van ziekte van Lyme - 10/2003: ziekterecidief met intrathoracale en abdominale klieren, levermetastasen en pleuritis. R/ start chemotherapie - 10/2004: stop chemo wegens intolerantie

2 CASUS 3 M - S Aktuele ziektegeschiedenis: Oktober 2004: klachten van hoofdpijnen, duizeligheid en nausea, onzekere gang, voorbijgaande krachtsvermindering in linker been, voordien ook periodes van slapend gevoelen in rechter arm. Differentieel diagnose: vasculair? maligne invasie CZS NMR hersenen: geen letsels Lumbaal vochtonderzoek: gestegen eiwit, negatieve borrelia serologie, mogelijks enkele aberrante cellen volgens cytologisch verslag, doch geen verdachte, maligne cellen aantoonbaar op anatomopathologie.

3 CASUS 3 M - S Diagnostisch toch sterk vermoeden voor meningitis carcinomatosa. Controle lumbaal vochtonderzoek 1 maand later: bevestiging van maligne CZS invasie

4 Cytologisch onderzoek van het CSV

5 Inleiding cytologisch onderzoek = onderzoek waarbij de hoedanigheden (kern, cytoplasma) van cellen wordt bestudeerd

6 Cytologisch onderzoek van CSV Is een aanbevolen routinetest op élk CSV (naast telling WBC,, glucose en eiwit) Indicaties: Meningitis Subarachnoïdale bloeding Maligniteit van het CZS Demyeliniserende aandoeningen

7 Pre-analyse CSV verdeeld in 3 steriele buizen Buis 1: scheikundige onderzoek Buis 2: microbiologisch onderzoek Buis 3: celtelling en cytologisch onderzoek Stalen moeten zo snel mogelijk naar het labo: afbraak van cellen begint één uur na de afname!

8 Cytologische analyse CSV is een celarm vocht: nood aan concentratie van de cellen Aanbevolen techniek voor analyse: cytocentrifugatie ( cytospin ) drogen aan de lucht May-Gr Grünwald-Giemsa kleuring lichtmicroscopisch onderzoek

9 Cytocentrifugatie Speciale centrifugatie om cellen rechtstreeks op een objectglaasje te brengen Celopbrengst en morfologie zijn beter dan bij gewone centrifugatie 0.5 ml normaal CSV: : cellen

10 cytocentrifuge

11 cytocentrifuge

12

13

14

15

16

17

18

19 geconcentreerde celsuspensie

20 Normale cytologie van het CSV Volwassenen Kinderen 60+20% lymfocyten 30+15% monocyten 2+4% neutrofielen Zz neuroectodermale cellen Zz RBC 20+15% lymfocyten 70+20% monocyten 4+4% 4% neutrofielen Zz neuroectodermale cellen Zz RBC

21

22

23 Abnormale cytologie van het CSV Neutrofilie: Meningitis (vooral( bacteriëel el) Lymfocytose/plasmocytose: Meningitis (vooral( niet-bacteri bacteriëel) Demyeliniserende aandoeningen

24 Abnormale cytologie van het CSV (2) Macrofagen met RBC of pigment: Subarachnoïdale bloeding Tumorcellen Metastasen van carcinoma Leukemische en lymfomateuze invasie Primaire hersentumoren

25 Casus: S.M., vrouw 54 jaar Twee stalen ontvangen voor cytologisch onderzoek 7/12/04 5/1/05

26

27

28

29

30

31

32 Tumorcellen in CSV anisocytose en -karyose meerkernigheid secretiebellen weefselverband Cave: : DD met choroid plexuscellen!

33

34 Bijkomende onderzoeken op cytospin-preparaten Immuunfenotypering: : APAAP differentiatie cellen van hematologische en niet- hematologische oorsprong typering van lymfomen en leukemiëen en Cytochemische kleuringen

35 CASUS 4 M V G 54 jarige man Voorgeschiedenis: : Acute facialisparese rechts, na ± 2 weken opgeklaard - linker knie ingreep - verspringende gewrichtspijnen door ontstekingen

36 CASUS 4 M V G Aktuele ziektegeschiedenis: April 2003: plots dubbelzicht en lichte scheefstand van de mond (vasculair? ontsteking?) klinisch-neurologisch: internucleaire oftalmoplegie met nystagmus, wijzend op een mesencefaal stamletsel NMR hersenen: multiple verspreide hyperintense witte stofletsels in beide hersenhemisferen bloedonderzoek: routine normaal immuno-electroforese: paraproteïne type IgG kappa ANF 1/80

37 CASUS 4 M V G Cerebrospinaal vocht: normaal cellen, eiwit en glucose IgG en IgG/albumine index verhoogd Iso-electric focusing: 10 oligoclonale banden DIAGNOSE: zekerheidsdiagnose van MS (RR-MS)

38 CASUS 4 M V G Klinische evolutie: (2 jaar zonder medische follow-up) - de diplopie klaart op na 6 maanden - nog 4-tal episodes van transiënte neurologische symptomatologie met o.m. gevoelsstoornissen en een visusvermindering aan één oog - laatste half jaar gang- en evenwichtsstoornissen - evolutie naar SP-MS met aantasting van meerdere systemen - september 2005: patiënt is akoord te starten met interferonbehandeling