Plan van aanpak. Creative content writing

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Plan van aanpak. Creative content writing"

Transcriptie

1 Plan van aanpak Creative content writing Team Purmerend Plaats, datum: Opgesteld door: Rotterdam, Juni 2012 Team Purmerend Frank Olsen Bart Venema Ferdi van der Velden Gerson Bouman Jeffrey Saija

2 Inhoudsopgave 1. Achtergrond Het projectresultaat Projectactiviteiten Projectgrenzen Kwaliteit De projectorganisatie... 8 Bijlage A... 9 Bijlage Individuele opdrachten Frank Olsen Bijlage Individuele opdrachten Ferdi van der Velden... 7 Bijlage Individuele opdrachten Gerson Bouman Bijlage Individuele opdrachten Jeffrey Saija Bijlage Individuele opdrachten Bart Venema... 30

3 1. Achtergrond Algemene achtergrond informatie Dit document is gemaakt in opdracht van HRO - docent - Remco van Bebberen, voor het vak Samenwerken. Het moet een duidelijk beeld geven van onze werkzaamheden, doelstellingen en resultaten. Het doel van het team Het team bestaande uit de volgende studenten van de Hoge school Rotterdam: Frank Olsen, Bart Venema, Ferdi van der Velden, Gerson Bouman en Jeffrey Saija is opgericht voor het project: creative content writing. De doel van het team is dat het team zich gaat verdiepen in websites zoals : en Het team gaat voor de eerst genoemde website ook stukken schrijven. Het doel van dit document In dit document staan de werkzaamheden, doelstellingen en resultaten van elk teamlid. Er zal beschreven worden wat de individuele teamleden hebben ervaren in voorgaande projecten, wat hun doelstellingen zijn in dit project en hoe ze deze gaan volbrengen. Het moet ook een richtlijn geven aan de individuele teamlid en een beeld geven van elkaars tekortkomingen en hoe ze elkaar kunnen helpen hier aan te werken. Aanvullende informatie Dit project is een vervolg op 3 voorgaande projecten. Mogelijk zal er verwezen worden naar voorgaande projecten. Deze zijn beschreven waar nodig.

4 2. Het projectresultaat In dit hoofdstuk is de individuele SMART doelstellingen, probleemstelling, eventuele subdoelstellingen en eindresultaat beschreven. Frank Olsen Doelstellingen Aan het eind van deze 4 jarige opleiding ben ik competent genoeg om een klein internet bedrijf te starten. Aan het eind van deze 4 jarige opleiding ben ik vaardig in verschillende verkoop technieken. Aan het eind van deze 4 jarige opleiding ken ik tenminste 4 verschillende manieren om op de hoogte te blijven van ontwikkelingen binnen mijn vakgebied. Probleemstelling Mijn gedrag binnen een groep is niet optimaal, ik ben op momenten laks en laat. Ik zet me alleen in als het moet, maar analyseer wel het gedrag van anderen en geef hier feedback op. Subdoelstelling Ik vind een manier om mezelf zo te motiveren dat mijn gedrag een constante aan neemt. Op deze manier ben ik er altijd voor de groep en kom ik niet in de problemen in groepsverband. Eindresultaat In groepsverband werken levert mij weinig tot geen problemen meer op. Ik kan mezelf motiveren in een groep en lever mijn bijdrage aan zonder externe motivaties.

5 3. Projectactiviteiten In dit hoofdstuk staan de taken gedurende het project met betrekking tot samenwerken. Ze zijn ingedeeld op chronologische volgorde, bij elk activiteit staat een beschrijving. Les 1 Opdrachten les 1 Analyseer jouw gedrag tijdens groepsverbandwerk en reflecteer - Bijeenkomst les 1 Geef uitleg aan elkaar en verantwoord je gedrag. Presentatie geven over Bevindingen - Huiswerkopdrachten les 1 Analyseer je gedrag, reflecteer en verantwoord. Geef definitie aan leiderschapsstijlen - Bijeenkomst huiswerkopdracht 1 Vergelijk resultaten en beschrijf uitkomst. Les 2 Opdrachten les 2 Lsd, stoelenoefening en worldcafé oefening doen. - Bijeenkomst les 2 Analyseer bevindingen en reflecteer. - Huiswerkopdrachten les 2 Zelftest assertiviteit, informatie assertiviteit en essentiële vaardigheden. - Bijeenkomst huiswerkopdracht 2 Vergelijk resultaten en beschrijf uitkomst. Les 3 Opdrachten les 3 Bespreek bevindingen bijeenkomst huiswerkopdracht 2. Rollenspellen. - Bijeenkomst les 3 Analyseer bevindingen en reflecteer. - Huiswerkopdrachten les 3 Mindmap,reflectie zelftest assertiviteit en geef definitie aan assertiviteit - Bijeenkomst huiswerkopdracht 3 Vergelijk resultaten en beschrijf uitkomst. Les 4 Opdrachten les 4 Geef feedback aan je groep - Bijeenkomst les 4 Analyseer bevindingen en reflecteer. - Huiswerkopdrachten les 4 Reflectie verslag alle 4 bijeenkomsten, geef definitie aan feedback - Bijeenkomst huiswerkopdracht 4 Vergelijk resultaten en beschrijf uitkomst.

6 4. Projectgrenzen Nu de activiteiten duidelijk zijn gaan we in dit hoofdstuk duidelijke grenzen geven aan samenwerken en het project. In het hoofdstuk projectactiviteiten hebben we een statisch beeld gegeven van wat we gaan doen. Dit hoofdstuk moet een dynamisch beeld geven aan onze activiteiten. In de lengte van het project gaan we samenwerken. Samenwerken is een apart vak en project is een apart vak. In het vak Samenwerken gaan we reflecteren op ons gedrag tijdens projecten van deze periode en voorgaande periodes. Wij gaan werken aan onze valkuilen die zich voordoen tijdens opdrachten gemaakt in groepsverband. We gaan ook onze sterke punten versterken in groepsverband. Het vak Samenwerken staat beschreven in de modulewijzer (zie Bijlage A). Alle opdrachten en voorwaarden beschreven in de modulewijzer zullen worden nageleefd. In de breedte van het project gaan we niet bekritiseren maar feedback geven. Er is geen ruimte voor onbehoorlijk bedrag en iedereen hoort zich te gedragen als volwassen mensen tijdens het project en het vak Samenwerken. Voorwaarden waaraan we moeten voldoen voor het slagen van dit project. - Plan van aanpak - Individuele opdrachten - Een goede samenwerking

7 5. Kwaliteit Tijdens het project en de lessen van Samenwerken zal er feedback gegeven worden op elk individueel lid van het team. Om ervoor te zorgen dat de kwaliteit van de feedback op een bepaald niveau blijft zal er altijd een mediator tussen de twee partijen zitten om de feedback te controleren. De feedback zal gecontroleerd worden op de volgende punten: - waarheidsgetrouw - concrete voorbeelden - top,tip,top formule - alleen gepaste en onderbouwde argumenten

8 6. De projectorganisatie Organisatie Projectleider Ferdi van der Velden telefoon: E- mail: Studenten nummer: Teamleden Frank Olsen telefoon: E- mail: Studenten nummer: Bart Venema telefoon: E- mail: Studenten nummer: Gerson Bouman telefoon: E- mail: Studenten nummer: Jeffrey Saija telefoon: E- mail: Studenten nummer: Aanvullende informatie Alle informatie word verspreid door de projectleider via facebook. Vergaderingen zullen na elke les worden gehouden, deze zullen genoemd worden als bijeenkomsten. De bijeenkomsten zullen gehouden worden in Ph anders zal het gehouden worden in het studielandschap.

9 Bijlage A MODULEWIJZER Samenwerken Samen werken om te leren vraagt erom te leren samen te werken MODULECODE: MODULEHOUDER: PUBLICATIEDATUM: STUDIEJAAR: STUDIELAST: MEDBSK03-1 JAN VAN DER HORST APRIL CP [CMI BSK 03 SAMENWERKEN EN VERGADEREN, APRIL A4-Modulebeschrijving MEDBSK 03-1 Samenwerken 1 De beoogde competenties op het gebied van samenwerken komen in wisselende mate terug in de projecten en tijdens de stages. Geen Kennisgestuurd Klassikaal, groepsgewijs en individueel, 4 x 3 lesuren 4 weken eindproducten na bijeenkomst 4 Geen Internet Draagt bij tot de ontwikkeling van de volgende competenties: De samenwerker herkent de kwaliteiten van anderen en van zichzelf en weet deze effectief te benutten. Hij is bereid zijn persoonlijke doelen of belangen opzij te zetten ten behoeve van de teambelangen/projectdoelstellingen. Leerdoelen: De student: - Kan voorgaande perioden reflecteren op het gebied van samenwerking en kan doelen opstellen om inzicht in het functioneren van teams te verbeteren - Heeft voldoende kennis van succesfactoren van samenwerken. - Kan teameffectiviteit vergroten. - Heeft kunnen experimenteren met samenwerken volgens de indeling in teamrollen van Belbin. - Is in staat om eigen teamrol en kwaliteiten te benoemen en die van teamleden optimaal te benutten. - Is in staat om open te communiceren en constructief feedback te geven. - Weet wat assertiviteit inhoud en heeft daarmee geoefend. - Kan ten minste 5 essentiële vaardigheden toepassen om samenwerking te bevorderen. - Weet zelf een positieve bijdrage aan teamspirit te leveren. - Kan assertiviteit beschrijven en tonen. - Kan constructieve feedback beschrijven, geven en ontvangen. Herkennen van de kwaliteiten van jezelf en die van anderen. Succesfactoren van samenwerken Communiceren: praten en luisteren, feedback geven en ontvangen. Assertiviteit. Teams vormen met Belbin, Feedback geven en ontvangen Positieve bijdrage leveren aan teamspirit, ruimte aan andermans ideeën geven. Teambelang boven eigen belang stellen. Modulecode: Modulenaam: Belasting (aantal CP): Relatie met andere onderwijs Voorkennis: Programmasoort Werkvormen:

10 Looptijd Toetsing: Vrijstelling: Leermiddelen: Competenties en leerdoelen: Inhoud: Auteur(s): Versiedatum: Module beheerder Lia Sterkenburg, Jan van der Horst, Chantal de Haas, Remco van Bebberen april 2012 Jan van der Horst. [CMI BSK 03 SAMENWERKEN EN VERGADEREN, APRIL Inhoudsopgave A4 Modulebeschrijving 2 1 Algemene omschrijving Inleiding Inhoud-lesoverzicht Relatie met andere onderwijseenheden Leerdoelen en competenties Werkvormen Keuzeruimte Toetsing Literatuur en ICT bronnen Overige bronnen 7 2 Programma Bijeenkomst 1-8 Huiswerkopdracht bijeenkomst Bijeenkomst 2 11 Huiswerkopdracht bijeenkomst Bijeenkomst 3 14 Huiswerkopdracht bijeenkomst Bijeenkomst 4 17 Huiswerkopdracht bijeenkomst op te leveren opdrachten 20 3 Toetsing en beoordeling Herkansingen vervangende opdrachten bij afwezigheid bijlage feedback-oefeningen 23 [CMI BSK 03 SAMENWERKEN EN VERGADEREN, APRIL Algemene omschrijving 1.1 Inleiding Tussen mensen vindt voortdurend communicatie plaats, zowel op bewust als op onbewust niveau. Via deze communicatie worden continue talloze boodschappen overgebracht via woorden en lichaamstaal met de bedoeling om betekenis te geven aan onze verwachting, gevoelens en gedachten. In het werken met elkaar als groep, team of met klanten, zet je communicatieve vaardigheden in als middel om dit te bereiken. Dit is iets dat iedereen van jongs af aan leert. Het is vaak voldoende voor de omgang met familie, vrienden en kennissen. In de uitoefening van het gekozen beroep, wordt van Hbo-studenten verwacht dat zij communicatieve basisvaardigheden op professioneel niveau beheersen. Omdat een groot deel van de werkzaamheden in de onderwijs- én beroepspraktijk plaatsvindt in projectgroepen, is kennis, inzicht en het verwerven van vaardigheden in het communicatief handelen van de student een belangrijk doel van deze module. De student moet bijvoorbeeld weten hoe groepsprocessen kunnen verlopen en hoe er op een effectieve en respectabele manier met elkaar gecommuniceerd kan worden. Belangrijk is bovendien te weten hoe je zélf functioneert in een groep en hoe je dat functioneren kunt verbeteren. Het geven van goede feedback aan elkaar is daarbij van groot belang. In deze module zullen studenten kennis en vaardigheden betreffende samenwerkingssituaties in oefensituaties verder ontwikkelen. 4 [CMI BSK 03 SAMENWERKEN EN VERGADEREN, APRIL Lesoverzicht Datum les 1 les 2 les 3 les 4 Doorlopende opdrachten Werken aan eindopdracht, Werken aan eindopdracht, Werken aan eindopdracht, Opdrachtenperbijeenkomst(huiswerkopdrachten) Bijeenkomst Voorbereiden bijeenkomst 2: 1. Uitvoeren huiswerkopdracht 1, plan van aanpak Huiswerkopdrachten na bijeenkomst 1 inleveren per e- mail, uiterlijk de avond voor les 2. Voorbereiden bijeenkomst 3: 1. Uitvoeren huiswerkopdracht 2 Huiswerkopdrachten na

11 bijeenkomst 2 inleveren per e- mail, uiterlijk de avond voor les 3. Voorbereiden bijeenkomst 4: 1. Uitvoeren huiswerkopdracht 3 Huiswerkopdrachten na bijeenkomst 3 inleveren per e- mail, uiterlijk de avond voor les 4. Eindopdracht, eindrapport (en huiswerkopdrachten na bijeenkomst 4) inleveren per , uiterlijk een week na les 4 (datum!) 1. Teameffectiviteit 2. Nulmeting 3. Team samenstellen 4. Uitleg huiswerkopdrachten 5. Uitleg eindopdracht, eindproduct 1 Luisteren, samenvatten en doorvragen uitleggen en uitvoeren (Filmen!) 2. Uitleg huiswerkopdrachten 1. Bespreken huiswerkopdracht 2 2. Assertiviteit uitleggen en oefenen 3. Uitleg huiswerkopdrachten 1. Feedback uitleggen en oefenen 2. Klassikaal feedback geven op film les 2 3. Klassikaal feedback geven op lessen 4. Uitleg huiswerkopdrachten 5. Evt. vragen eindopdracht behandelen [CMI BSK 03 SAMENWERKEN EN VERGADEREN, APRIL Relatie met andere onderwijseenheden De beoogde competenties op het gebied van communicatieve vaardigheden komen in wisselende mate terug in de projecten, tijdens de stages en zijn essentieel voor het professioneel functioneren. 1.4 Leerdoelen en competenties Draagt bij tot de ontwikkeling van de volgende competenties: De samenwerker herkent de kwaliteiten van anderen en van zichzelf en weet deze effectief te benutten. Hij is bereid zijn persoonlijke doelen of belangen opzij te zetten ten behoeve van de teambelangen/projectdoelstellingen. Leerdoelen: De student: Kan voorgaande perioden reflecteren op het gebied van samenwerking en kan doelen opstellen om inzicht in het functioneren van teams te verbeteren Heeft voldoende kennis van succesfactoren van samenwerken. Kan teameffectiviteit vergroten. Heeft kunnen experimenteren met samenwerken volgens de indeling in teamrollen van Belbin. Is in staat om eigen teamrol en kwaliteiten te benoemen en die van teamleden optimaal te benutten. Is in staat om open te communiceren en constructief feedback te geven. Weet wat assertiviteit inhoud en heeft daarmee geoefend. Kan ten minste 5 essentiële vaardigheden toepassen om samenwerking te bevorderen. Weet zelf een positieve bijdrage aan teamspirit te leveren. Kan assertiviteit beschrijven en tonen. Kan constructieve feedback beschrijven, geven en ontvangen. Werkvorm(en) Individuele reflecties en opdrachten, groepsopdrachten, klassikale uitwisseling van ervaringen, films kijken, websites bestuderen, presentaties, eindproduct afleveren. Keuzeruimte geen [CMI BSK 03 SAMENWERKEN EN VERGADEREN, APRIL Toetsing De module wordt beoordeeld aan de hand van de volgende onderdelen: 1) Werkmap met a) huiswerkopdrachten bijeenkomst 1. ( zie beschrijving bij de verschillende bijeenkomsten.) b) huiswerkopdrachten bijeenkomst 2 c) huiswerkopdrachten bijeenkomst 3 d) huiswerkopdrachten bijeenkomst 4 2) (groeps) eindopdracht Het (groeps) eindproduct is jullie eigen interpretatie van samenwerking en de behandelde onderwerpen en mag bijvoorbeeld in de vorm van een (vooraf opgenomen) film, strip of website ingeleverd worden. Zie verder hoofdstuk 3: toetsing en beoordeling: 1.8 Literatuur en ICT-bronnen

12 (Een webgids met de beste online kennisbronnen over allerlei onderwerpen.) vragenstellen vragenstellen/samenvatten-en-reflecteren en+teamrol len&source=bl&ots=7iirq44tjl&sig=dmcpeo5szop2radpqodihvcsw0&hl=nl&ei=cd2ltbj6ns KAOsuzrMM J&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=10&ved=0CFIQ6AEwCQ#v=onepage&q=roos%2 0van%20lea ry%20en%20teamrollen&f=false 1.9 Overigebronnen Film over communiceren: [CMI BSK 03 SAMENWERKEN EN VERGADEREN, APRIL Programma 2.1 Bijeenkomst 1 Herkennen van de kwaliteiten van jezeif en van anderen Na bijeenkomst 1 kan de student: -De positieve en negatieve aspecten van samenwerking benoemen van de projecten in kwartaal 1 t/m kwartaal 3 op basis van de evaluatie hiervan. -De voorwaarden benoemen van een goede opstart van samenwerking -Zelf een beknopte evaluatie uitvoeren en weet wat het belang hiervan is. Beginsituatie: De studenten hebben in de eerste drie kwartalen in teams aan projecten samengewerkt. En hebben daar rollen ingenomen zoals projectleider, planner/timekeeper en notulist. Het lukt niet altijd om de projecten op een goede manier te evalueren met de projectdocent. Daarom is er voor gekozen om hier in de eerste les aandacht aan te besteden om de studenten deze leerervaring op te laten doen. Dit geeft de docent ook de mogelijkheid om een beeld te vormen van kennis- en ervaringsniveau. Zo kan geïnventariseerd worden welke samenwerkingsproblemen studenten zoal tegen komen. Les inhoud: -Je maakt in deze les kennis met je docent en met je klas. -De docent legt uit wat je in deze module gaat doen en hoe er getoetst gaat worden. -Je evalueert de samenwerking van de projectteams in de afgelopen drie kwartalen. -Je wisselt ervaringen uit en presenteert dit in teamverband Begin na de introductie van de lessen met het maken van de volgende opdrachten Les Opdracht 1: individueel (totaal 20 minuten) Benoem uit elk project welke elementen van de samenwerking je goed zijn bevallen, motiveer waarom. En benoem uit elk project welke elementen van de samenwerking je niet goed zijn bevallen, motiveer waarom. Analyseer wat jouw specifieke aandeel is geweest bij de zaken die wel goed gingen en de zaken die niet goed gingen. Neem het volgende hierbij in overweging: Wat heb je gedaan of nagelaten? Hoe kijk je er nu tegenaan? Welke dingen zou je anders doen? Waarom? [CMI BSK 03 SAMENWERKEN EN VERGADEREN, APRIL Les Opdracht 2: individueel (tijdsbesteding 10 minuten) Ga voor je zelf na welke dingen je na drie projecten gedaan te hebben, nog steeds moeilijk vindt. Wat heb je nodig om dit te leren, of te verbeteren? Les Opdracht 3: individueel (tijdsbesteding 10 minuten) Ga terug naar wat je bij opdrachten 1 en 2 hebt opgeschreven. Kun je verklaren waarom je hebt gehandeld zoals omschreven? Kun je verklaren waarom

13 andere mensen in je projectgroep bepaalde gedragingen hadden? Les Opdracht 4: individueel( tijdsbesteding 25 minuten) Ga naar en maak hier opnieuw de Belbin test. Bestudeer ook de theorie van Leary: +en+teamrol len&source=bl&ots=7iirq44tjl&sig=dmcpeo5szop2radpqodihvcsw0&hl=nl&ei=cd2ltbj6ns KAOsuzrMM J&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=10&ved=0CFIQ6AEwCQ#v=onepage&q=roos%2 0van%20lea ry%20en%20teamrollen&f=false of: Wat zegt deze theorie (de roos van Leary) over teamrollen? Welke overeenkomsten en verschillen herken je in de theorieën? Tijd voor Pauze (10 minuten) Les Opdracht 5: groepsopdracht (tijdsbesteding 20 minuten) Maak groepjes van 3 en wissel je punten uit opdracht 1 uit. Maak een top 5 van zaken die jullie goed zijn bevallen en een top 5 van zaken die niet goed zijn bevallen. Stel ook gezamenlijke doelen op om de samenwerking tijdens (en eventueel ook na) dit vak te verbeteren. Verwerk dit in een simpele presentatie. Les Opdracht 6 : groepsopdracht (tijdsbesteding 5 min per groep, in totaal 20 minuten) Presenteer je resultaat van opdracht 5 aan de andere groepen in de klas Belangrijk: - De regels van presenteren uit periode 3 worden gehanteerd [CMI BSK 03 SAMENWERKEN EN VERGADEREN, APRIL Huiswerk Opdracht 1- Reflectie In de eerste les heeft men individueel benoemd welke elementen van samenwerken goed zijn bevallen en welke niet en zijn deze toegelicht. Bij elk element is ook benoemd wat het specifieke aandeel van de student zelf is geweest. Beschrijf individueel nogmaals de tijdens les 1 genoemde elementen van samenwerken als onderdeel van het plan van aanpak, waarbij je de volgende vragen beantwoordt: Wat heb je gedaan of nagelaten? Hoe kijk je er nu tegenaan? Welke dingen zou je anders doen? Waarom? Kun je verklaren waarom je hebt gehandeld zoals omschreven? Kun je verklaren waarom andere mensen in je projectgroep bepaalde gedragingen hadden? Alle individuele bevindingen worden besproken in het team. Als groep bepaal hoe je elkaar kunt helpen en waarom (wat bij de ene student dingen zijn die niet goed liepen kan voor de andere student juist wel het goed hebben gewerkt...waarom en wat kunnen jullie hiervan leren...) Al deze punten verwerk je in het plan van aanpak. Beschrijf hierin ook wat je als groep gaat doen om deze punten aan te pakken en te verbeteren voor de samenwerking vanaf nu. Belangrijk: - Docent checkt of men juiste doelen heeft geformuleerd en er daadwerkelijk een plan van aanpak is waarmee gewerkt kan worden. - Vervolgens beschrijf je als groep waar je nu al van elkaars kwaliteiten (rol!) gebruik hebt gemaakt en waar dit nog beter kan. NB. Het plan van aanpak is de start van jullie eindrapport/eindproduct. Huiswerk Opdracht 2- Leiderschapsstijlen Alle groepsleden definiëren individueel aan de hand van eigen onderzoek (internet, boeken, vragen stellen aan experts (ouders, docenten) wat volgens hen leiderschap inhoudt. Vat de inhoud samen in je eigen woorden, max half A4tje met bronvermelding. (min. 5 bronnen) Verwerk dit in het rapport t.b.v. jullie eindproduct. Vervolgens leggen de studenten van één groep alle bevindingen naast elkaar en komen als groep tot 1 definitie waar iedereen zich in kan vinden. Vervolgens bekijk je als groep waar het tijdens de verschillende projecten goed of minder goed ging als het gaat om leiderschap. Wat kan er verbeterd worden om de zaken die niet goed gingen te verbeteren? Waarom gingen de zaken die goed gingen dan ook goed? Beschrijf minimaal 5 situaties en verwerk deze in jullie rapport t.b.v. jullie eindproduct. [CMI BSK 03 SAMENWERKEN EN VERGADEREN, APRIL Bijeenkomst 2

14 Luisteren, samenvatten en doorvragen. Na bijeenkomst 2 kan de student: -Luisteren, samenvatten en doorvragen. Les inhoud: -Je doet een oefening gesloten vragen stellen -Je doet een oefening open vragen stellen - Je doet de stoelen-oefening (Video!) - Je oefent met vragen stellen volgens het World café format Docent geeft uitleg over het belang van Luisteren, Samenvatten en Doorvragen Luisteren (onderbreek niet alsmaar + houdt contact met de spreker ) Samenvatten (checken of je het begrepen hebt zoals het bedoeld is) Doorvragen (vaagheden helder krijgen, voorkomen van aannames, hoofdzaken van bijzaken onderscheiden, tegenstrijdigheden oplossen) Dit is de basis voor ieder goed gesprek. Les Opdracht 1-groepsopdracht- (tijdsbesteding 5 minuten per student, totaal 20 minuten) Maak 3-tallen A probeert 5 minuten lang om een boodschap over te brengen aan B [verzin zelf iets of vertel over je laatste vakantie en verpak hier een boodschap in] B luistert. Na 5 minuten vat B 1 minuut lang samen welke boodschap hij/zij denkt eruit te halen. C Observeert en houdt tijd in de gaten. En wisselt uit met A en B wat hij/zij waargenomen heeft. Iedere student uit het groepje voert A, B en C een keer uit. De docent koppelt de resultaten en bevindingen van deze oefening klassikaal terug (10 min) [CMI BSK 03 SAMENWERKEN EN VERGADEREN, APRIL Les opdracht 2 - groepsopdracht (tijdsbesteding 15 minuten)! Moet opgenomen worden! Je doet de stoelen-oefening en bespreekt de uitkomsten en bevindingen. De docent zal uitleggen wat hiermee wordt bedoeld. Tijd voor Pauze (10 minuten) Les Opdracht 3 - groepsopdracht- Worldcafé (tijdsbesteding 45 minuten) Klassikaal vaststellen van een uitdagende vraag op het gebied van samenwerken. 1. Vorm een groepje van 4 personen en kies een tafel uit. 2. Aan iedere tafel zit een gastheer/-vrouw die de belangrijkste uitkomsten notuleert, liefst m.b.v. een laptop. Er mogen ook visuals gemaakt worden door de deelnemers. (stiften en papier klaarleggen) 3. De gastheer/-vrouw herhaalt de gekozen vraag en nodigt de anderen uit om te komen met ideeen/reacties. Het reageren gaat vanuit een vrije flow. Als je voelt dat je iets wilt zeggen neem je het woord. Iedereen laat elkaar steeds volledig uitpraten. Als iemand merkt dat die wil reageren op een ander mag dat maar wel zonder te gaan oordelen over wat de ander gezegd heeft. 4. De gastheer/-vrouw faciliteert de dialoog en zorgt ervoor dat men elkaar laat uitspreken en benoemt het zodra het geheel gaat afwijken van het gespreksonderwerp. 5. Het kan zijn dat er eerst andere deelvragen uit de hoofdvragen vastgesteld worden. De gastheer/vrouw zorgt er dan voor dat er per deelvraag een groepsantwoord komt en stuurt er op aan dat daarna weer verder gegaan wordt met de hoofdvraag. 6. Iedere ronde duurt max. 15 minuten. Na een ronde verhuizen de deelnemers naar verschillende tafels, maar de gastheer/-vrouw blijft zitten. 7. Bij iedere volgende ronde vat de gastheer/-vrouw de voorgaande ronde kort samen, zodat verder gegaan kan worden met deze uitkomsten. 8. Aan het eind nodigt de docent de gastheren/-vrouwen uit voor een korte samenvatting per tafel. Les opdracht 4 klassikaal nabespreken Worldcafé (tijdsbesteding 15 minuten) Klassikaal nabespreken van de Worldcafe opdracht Als er nog tijd over is, begin je alvast met de volgende opdracht. Anders is dit een huiswerkopdracht! Les opdracht 5 - reflectie (tijdsbesteding 15 minuten) Schrijf een reflectie op bijeenkomst 2 van maximaal een A4-tje. Wat heb je geleerd tijdens deze bijeenkomst? (Denk terug aan bijvoorbeeld de stoelen oefening). Wat zag je bij jezelf gebeuren? En bij anderen? [CMI BSK 03 SAMENWERKEN EN VERGADEREN, APRIL Huiswerkopdrachten Bijeenkomst 2 Huiswerk Opdracht 1 Zelftest assertiviteit

15 Doe de assertiviteitstest op: verwerk de uitkomsten in je werkmap, reflecteer op de uitkomsten Huiswerk Opdracht 2 informatie assertiviteit Zoek 3 websites die iets vertellen over assertiviteit. 1. Maak een samenvatting in je eigen woorden.steekwoorden. 2. Bepaal wat jijzelf onder assertiviteit verstaat. Omschrijf dat zo kort en bondig mogelijk. 3. Bepaal vervolgens hoe assertief je jezelf vindt. En of jouw idee over hoe assertief je bent, overeenkomt met hoe je je tot nu toe gedraagt op school. Besteed hier maximaal 1 A4 aan. 4. Geef de links van de websites Huiswerk Opdracht 3 Essentiële vaardigheden Alle groepsleden definiëren individueel aan de hand van eigen onderzoek (internet, boeken, vragen stellen aan experts (ouders, docenten) wat volgens hen essentiële vaardigheden voor samenwerken zijn. Vat de inhoud samen in je eigen woorden, max half A4tje met bronvermelding. (min. 5 bronnen) Verwerk dit in het rapport t.b.v. jullie eindproduct Vervolgens leggen de studenten van één groep alle bevindingen naast elkaar en komen als groep tot 1 definitie waar iedereen zich in kan vinden. Vervolgens bekijk je als groep waar het tijdens de verschillende projecten goed of minder goed ging met betrekking tot deze essentiële vaardigheden. Wat kan er verbeterd worden om de zaken die niet goed gingen te verbeteren? Waarom gingen de zaken die goed gingen dan ook goed? Beschrijf minimaal 5 situaties en verwerk deze in jullie rapport t.b.v. jullie eindproduct. [CMI BSK 03 SAMENWERKEN EN VERGADEREN, APRIL Bijeenkomst 3 Assertiviteit Na bijeenkomst 3 kan de student: - De verschillen aangeven tussen assertief gedrag, onderdanig gedrag en agressief gedrag. - aangeven op welke manieren hij kan samenwerken en welke manier het beste past bij een bepaalde situatie. Les inhoud: - De studenten kijken naar een film over assertiviteit. - Je doet oefeningen op het gebied van assertiviteit. Les opdracht 1- duo opdracht (tijdsbesteding 5 min. per student, totaal 10 min.) Bespreek de uitkomsten van huiswerkopdracht 1 (zelftest assertiviteit) met een mede student. Les opdracht 2- duo opdracht (tijdsbesteding 5 min. per student, totaal 10 min.) Bespreek de uitkomsten van huiswerkopdracht 2 (informatie assertiviteit) met een mede student. Les opdracht 3- klassikaal (tijdsbesteding 30 minuten) De studenten kijken klassikaal naar een film over assertiviteit: de docent is in bezit van deze film. Les opdracht 4- duo opdracht (tijdsbesteding 5 min. per student, totaal 10 min.) Bespreek de inhoud van de film met een mede student en vergelijk nu de bevindingen van huiswerk opdracht 1 van bijeenkomst 2 (zelftest assertiviteit) en les opdracht 2 (bespreken uitkomsten onderzoekje assertiviteit) van deze bijeenkomst. Tijd voor Pauze (10 minuten) [CMI BSK 03 SAMENWERKEN EN VERGADEREN, APRIL Les opdracht 5- individueel: (tijdsbesteding 20 minuten) Bestudeer de navolgende informatie: Waar vind je dat je zelf staat en wat wil je hier aan verbeteren? Les opdracht 6- individueel: (tijdsbesteding 10 minuten) Bekijk de volgende video Vat in je eigen woorden samen wat je volgens jou ziet gebeuren. Hoe zou jij dit aanpakken als jij de boekverkoper zou zijn? Voor eventuele extra inspiratie is er ook nog het volgende filmpje: Wat zou je in dit geval doen? Les opdracht 7- oefenen in 4 -tallen (tijdsbesteding 30 minuten) Leef je in in de volgende

16 situaties. Verdeel wie welke rol speelt en probeer je op een goede assertieve manier te gedragen. Deze oefening is tevens een oefening in feedback geven. Situatie 1: Student in projectgroep. Is afspraak niet nagekomen om een bepaald onderwerp uit te zoeken en voor te bereiden. Hierdoor treedt vertraging op in de projectgroep. Iedereen tevergeefs naar Rotterdam gekomen. Situatie 2: Student in projectgroep. Onderbreekt continue andere studenten en vertelt nadrukkelijk eigen mening. Projectleden krijgen geen kans om hun idee / mening te geven. Situatie 3: Student in les. Student belt de eerste drie bijeenkomsten op laatst op om zich af te melden. Als redenen wordt opgegeven: o Eerste keer: ik voel me niet lekker o Tweede keer: de trein gemist o Derde keer: ik heb me niet kunnen voorbereiden Deze student wil wel meeliften op inspanningen van de andere studenten en dus een voldoende halen. Situatie 4: Maak koppels van 2. Een van de deelnemers geeft een belangrijk eigendom te leen aan de ander. Iets wat hij/zij niet graag kwijt zou willen raken. Doe alsof het nu twee weken later is. Je wilt je eigendom terug. De ander wil het niet zomaar afstaan. Zorg ervoor dat je op een assertieve manier je eigendom weer terug krijgt. 15 [CMI BSK 03 SAMENWERKEN EN VERGADEREN, APRIL 2012 Huiswerkopdrachten Bijeenkomst 3 Huiswerk Opdracht 1- individueel Maak een mindmap met alle onderwerpen en aandachtspunten van de behandelde leerstof. Verwerk hierin de volgende woorden. (Deze woorden dienen dus aanwezig te zijn in de mindmap!) eigen kwaliteiten eigen rol team praten motiveren ruimte geven luisteren andermans kwaliteiten eigen assertiviteit teamleden incasseren teamspirit vragen Huiswerk Opdracht 2 - Reflectie assertiviteit Laat je reflectie op jouw assertiviteit door iemand anders lezen of vertel hoe je je eigen assertiviteit beoordeelt. Dit hoeft niet per se een medestudent te zijn, je mag ook kiezen voor iemand anders die je goed vertrouwt en van wie je gewend bent goede feedback te krijgen (vriend, vriendin, familielid). Vraag aan de ander of jouw mening over jouw assertiviteit overeenkomt met wat die persoon van jou vindt. Maak van dit gesprek een kort verslag. Vermeld in je verslag de naam van de persoon met wie je hebt gesproken, waarom je die persoon hebt uitgekozen. Voeg dit verslag toe aan het rapport t.b.v. jullie eindproduct. Huiswerk Opdracht 3 Assertiviteit Alle groepsleden definiëren individueel aan de hand van eigen onderzoek (internet, boeken, vragen stellen aan experts (ouders, docenten) wat volgens hen assertiviteit met betrekking tot samenwerken inhoudt. Vat de inhoud samen in je eigen woorden, max half A4tje met bronvermelding. (min. 5 bronnen) Verwerk dit in het rapport t.b.v. jullie eindproduct Vervolgens leggen de studenten van één groep alle bevindingen naast elkaar en komen als groep tot 1 definitie waar iedereen zich in kan vinden. Vervolgens bekijk je als groep waar het tijdens de verschillende projecten goed of minder goed ging met betrekking tot assertiviteit. Wat kan er verbeterd worden om de zaken die niet goed gingen te verbeteren? Waarom gingen de zaken die goed gingen dan ook goed? Beschrijf minimaal 5 situaties en verwerk deze in jullie rapport t.b.v. jullie eindproduct. [CMI BSK 03 SAMENWERKEN EN VERGADEREN, APRIL Bijeenkomst 4 Feedback geven en ontvangen Na bijeenkomst 4 kan de student: - Constructieve feedback geven en omgaan met feedback van anderen. Les inhoud: -De richtlijnen noemen om feedback te geven en feedback te ontvangen -Docent geeft uitleg over feedback geven en ontvangen -Je doet oefeningen feedback geven en ontvangen De docent legt feedbackregels uit. (15 minuten) Les opdracht 1- Informatie feedback (15 minuten)

17 Bestudeer de volgende informatie: Lees ook de navolgende stukken met tips, over feedback geven en over feedback ontvangen. Met deze informatie gaan jullie in opdracht 3 oefenen. Les opdracht 2- Video feedback (15 minuten) Bekijk de volgende video Vat in je eigen woorden samen wat je volgens jou ziet gebeuren. Hoe zou jij dit aanpakken als jij de manager zou zijn? Wat zou je doen als je de medewerker zou zijn? Pauze (15 minuten) Les opdracht 2 groepsopdracht feedback- (tijdsbesteding 5 minuten per student, totaal 35 minuten) Maak 3-tallen A en B voeren 5 minuten lang een vraag gestuurd gesprek, waarbij A vragen stelt aan B [verzin zelf iets of vertel over een situatie waar je feedback op zou willen hebben of hebt gehad., bijv, je laatste project, een situatie uit je werk (bijbaan ), etc C Observeert en houdt tijd in de gaten. En geeft na afloop 2 minuten lang feedback op A en B. Iedere student uit het groepje voert A, B en C een keer uit. Iedere groep schrijft de opvallendste punten van feedback geven en ontvangen op een groot stuk papier. De docent maakt de resultaten en bevindingen van deze oefening bespreekbaar in de klas (15 minuten) 17 [CMI BSK 03 SAMENWERKEN EN VERGADEREN, APRIL 2012 Les opdracht 3- Bekijken filmpje van de stoelenoefening (20 min.) Bekijk het filmpje van de stoelenoefening van les 2 en geef elkaar feedback op elkaars gedragingen en de bereikte resultaten van de oefening. 18 [CMI BSK 03 SAMENWERKEN EN VERGADEREN, APRIL 2012 Huiswerkopdrachten Bijeenkomst 4 Huiswerk Opdracht 1- individueel Schrijf een reflectieverslag over je ervaringen van de 4 bijeenkomsten (individueel) Beschrijf in maximaal 2 A4 - hoe je groep tot het eindrapport t.b.v. het eindproduct is gekomen. - wat jouw rol was tijdens de 4 bijeenkomsten - of je tevreden bent over je bijdrage en waarom - of je tevreden bent over het eindproduct en waarom - beoordeel het groepsproces op samenwerken, besteed aandacht aan de manier waarop: - er naar elkaar werd geluisterd - er ruimte was voor ieders ideeën - iedereen een goede bijdrage heeft geleverd - de groepsleden elkaar motiveerden - er werd gewerkt aan teamspirit - er feedback werd gegeven en - er feedback werd ontvangen. Huiswerk Opdracht 2 Feedback Alle groepsleden definiëren individueel aan de hand van eigen onderzoek (internet, boeken, vragen stellen aan experts (ouders, docenten) wat volgens hen feedback met betrekking tot samenwerken inhoudt. Vat de inhoud samen in je eigen woorden, max half A4tje met bronvermelding.(min. 5 bronnen) Verwerk dit in het rapport t.b.v. jullie eindproduct Vervolgens leggen de studenten van één groep alle bevindingen naast elkaar en komen als groep tot 1 definitie waar iedereen zich in kan vinden. Vervolgens bekijk je als groep waar het tijdens de verschillende projecten goed of minder goed ging met betrekking tot feeback geven en feedback ontvangen. Wat kan er verbeterd worden om de zaken die niet goed gingen te verbeteren? Waarom gingen de zaken die goed gingen dan ook goed? Beschrijf minimaal 5 situaties en verwerk deze in jullie rapport t.b.v. jullie eindproduct. [CMI BSK 03 SAMENWERKEN EN VERGADEREN, APRIL op te leveren producten 1) Werkmap met a) huiswerkopdrachten bijeenkomst 1. ( zie beschrijving bij de verschillende bijeenkomsten.) b) huiswerkopdrachten bijeenkomst 2 c) huiswerkopdrachten bijeenkomst 3 d) huiswerkopdrachten bijeenkomst 4 Verzamel alle huiswerkopdrachten van de afgelopen 4 bijeenkomsten. Maak hier een samenhangend eindrapport van, waarin je ook ingaat op de startsituatie, de voortgang tijdens de periode van de bijeenkomsten, de huidige situatie en de plannen voor de toekomst. Doe dit voor de tijdens de bijeenkomsten behandelde onderwerpen Teamaffectiviteit, Luisteren, samenvatten, doorvragen, assertiviteit en feedback. Het eindrapport is de individuele verslaglegging en dient als input voor het groepseindproduct. 2) (groeps) eindopdracht

18 Het (groeps) eindproduct is jullie eigen interpretatie van samenwerking en de behandelde onderwerpen en mag bijvoorbeeld in de vorm van een (vooraf opgenomen) film, strip of website ingeleverd worden. Inleverdatum: 1 week na de laatste les.(tenzij de docent andere afspraken hierover maakt) [CMI BSK 03 SAMENWERKEN EN VERGADEREN, APRIL Toetsing en beoordeling De module wordt beoordeeld aan de hand van de volgende 2 onderdelen: 1) Werkmap met a) huiswerkopdrachten bijeenkomst 1. ( zie beschrijving bij de verschillende bijeenkomsten.) b) huiswerkopdrachten bijeenkomst 2 c) huiswerkopdrachten bijeenkomst 3 d) huiswerkopdrachten bijeenkomst 4 2) (groeps) eindopdracht Het (groeps) eindproduct is jullie eigen interpretatie van samenwerking en de behandelde onderwerpen en mag bijvoorbeeld in de vorm van een (vooraf opgenomen) film, strip of website ingeleverd worden. Elk onderdeel moet aanwezig zijn. Bij het ontbreken van een van de onderdelen vindt geen beoordeling plaats. De uitkomst van de 2 onderdelen gezamenlijk levert één eindcijfer op variërend van 2, 4 tot 6. Daar bovenop kunnen extra punten verdiend worden, zoals beschreven in onderstaand overzicht. 21 Beoordelingsmodel Samenwerken en vergaderen Het cijfer voor de onderdelen 1 en 2 gezamenlijk is een 2 of 4 of 6. Cijfer Toelichting 2: de onderdelen zijn incompleet opgeleverd en voldoen niet aan de eisen (onvoldoende uitgewerkt, zoals terug te vinden in de beschrijving van de opdrachten) overdoen 4: de onderdelen zijn compleet opgeleverd en voldoen niet aan de eisen (onvoldoende uitgewerkt, zoals terug te vinden in de beschrijving van de opdrachten) reparatie 6: De onderdelen zijn compleet opgeleverd en voldoen aan de eisen (voldoende uitgewerkt, zoals terug te vinden in de beschrijving van de opdrachten) behaald Daarnaast kan elke student maximaal 4 extra punten verdienen met onderstaande criteria. Het zijn criteria waarmee de student demonstreert de mate waarin de lesstof eigen is gemaakt en als parate kennis en vaardigheid beschikbaar is. Deze criteria gaan over het hebben van de gewenste attitude en begrip en inzicht in en het kunnen toepassen van de geleerde vaardigheden. De wijze waarop dit wordt aangetoond bepaalt de student zelf. Criteria Punt Student heeft het eindrapport op professionele wijze vormgegeven. 1 Student heeft met zijn groep een zeer origineel en/of verzorgd (groeps) eindproduct ingeleverd. 1 Student heeft tijdens de lessen een bovengemiddelde inzet getoond. 1 [CMI BSK 03 SAMENWERKEN EN VERGADEREN, APRIL 2012 Student heeft zijn reflectieverslagen en/of de huiswerkopdrachten bovengemiddeld gemaakt Herkansingen De herkansingen zijn als volgt geregeld: - Bij een onvoldoende resultaat (cijfer 2) aan het einde van de lesperiode, dient de student de module de eerstvolgende keer opnieuw te volgen. Voor Samenwerken is dit het volgende schooljaar. - Bij een onvoldoende resultaat (cijfer 4) aan het eind van de lesperiode, volgt een reparatiemogelijkheid (herkansing) in de direct daaropvolgende lesperiode. Dit houdt in dat, nadat het eindcijfer bekend is, de student individuele afspraken maakt met de begeleidende docenten over het te volgen herkansingstraject. De herkansingen worden in de 10de lesweek van de volgende periode ingeleverd. Indien dit resultaat weer onvoldoende is, dan dient de student de module geheel over te doen. in het volgende cursusjaar. - Bij onvoldoende resultaat van een deelproduct worden er individuele afspraken gemaakt met de student over zogenaamde reparatiewerkzaamheden, om dit resultaat om te

19 vormen tot een voldoende resultaat. Dit gebeurt direct nadat de beoordeling heeft plaatsgevonden. Maak je geen gebruik van de herkansingsmogelijkheid, dan vervalt het recht op herkansing. In uitzonderlijke gevallen kan hiervan worden afgeweken, echter uitsluitend in overleg met SLC- coach en begeleidende docenten. Vervangende opdrachten Indien je afwezig bent dien je voor die gemiste bijeenkomst een vervangende opdracht te maken. [CMI BSK 03 SAMENWERKEN EN VERGADEREN, APRIL Bijlage 1- feedbackoefeningen Situatie 1 Als er bij Kees iets misgaat, begint hij onmiddellijk te vloeken. Hij heeft nogal een luide stem en anderen klagen dan ook wel eens over zijn taalgebruik. Je hoort net dat Kees iets uit zijn handen laat vallen, en ja hoor, hij begint weer te vloeken. Situatie 2 Bij groepswerken funcioneert Tom prima, maar er is één probleem: hij komt nooit op tijd. Dat geeft telkens problemen op woensdagmiddag wanneer het project van Nederlands moet uitgewerkt worden. Hij heeft met jou afgesproken dat hij voortaan zal proberen op tijd zal komen. Hij komt nu net weer binnengewandeld, ruim drie kwartier te laat. Situatie 3 Nicolien maakt overal snel een rommel van. Ze laat alles slingeren en ook aan het eind van de dag ruimt ze haar rommel niet op. Jij moet vandaag de orde doen in de klas. Het is bijna kwart na vier en ze maakt nog geen aanstalten om de rommel op te ruimen. Situatie 4 Suzan heeft de gewoonte om scherp en onvriendelijk te praten tegen haar klasgenoten. Als ze haar iets vragen noemt ze hen śtom. Je hebt net gehoord hoe ze uitviel tegen een nieuwe leerling. Situatie 5 Erik komt met een dranklucht na de middagpauze terug de school binnen. Hij loopt waggelend en geeft luid en brutaal commentaar aan klasgenoten en anderen. Sommige leerlingen deinzen achteruit. In tweetallen, ieder kiest een andere optie: (1) Je buurman of vrouw werkt met je samen aan een project in een team. Je vind dat hij of zij zo af en toe veel te lang aan het woord is. (2) Je buurman of vrouw heeft tijdens een presentatie aan de opdrachtgever in jouw ogen teveel beloftes gedaan en overal maar ja op gezegd als de opdrachtgever aangaf en ik wil ook nog dit en dat [CMI BSK 03 SAMENWERKEN EN VERGADEREN, APRIL 2012

20 Bijlage Individuele opdrachten Frank Olsen Les 1 Reflectie Benoem elementen uit elk project waar de samenwerking niet goed is bevallen. Project 1 We waren niet allemaal op 1 lijn. Dit kan komen omdat we niet goed hebben gecommuniceerd. Niet genoeg met elkaar spraken, wanneer we elkaar spraken was er altijd veel spanning tussen mij en Ton. Mijn aandeel binnen dit project was dat ik te laks was om echt actie te ondernemen. Ik wist dat er wat moest gebeuren maar liet het gaan omdat ik voelde dat het niet mijn verantwoordelijkheid is. Ik heb geen verklaring voor de gedrag van mijn teamgenoten. Project 2 Eigenlijk ging project 2 heel erg goed. Communicatie was goed, we spraken elkaar regelmatig en vaak ging het over het project. We kwamen met goede ideeën voor het project door normale conversaties. Ik was vaak support. Ik ondersteunde ideeën. Riep iedereen terug als de ideeën een beetje te zweverig werden. Gaf ook mijn ideeën aan de groep zonder te twijfelen. Ik heb geen verklaring voor de gedrag van mijn teamgenoten. Project 3 De spanning zat er nog al in. Was niet mijn perfecte werkomgeving. Maar omdat de andere groepsleden zo het beste werken heb ik me daarop aangepast. Er werd heel anders gewerkt dan ik gewend ben en of fijn vind. Het was niet mijn ideale beeld van een samenwerking, niet omdat de samenwerking slecht ging maar omdat het niet bij mij paste. Vanaf het begin zat er al een donker tintje aan het project vanwege confrontaties met de leraar. Zo werd alles wat we deden meer afgedaan als we moeten het doen en het is toch niet goed, maar we doen het toch. Dit zorgde bij mij voor heel weinig motivatie. Ik heb geen verklaring voor de gedrag van mijn teamgenoten.

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

Luisteren en samenvatten

Luisteren en samenvatten Luisteren en samenvatten Goede communicatie, het voeren van een goed gesprek valt of staat met luisteren. Vaak denk je: Dat doe ik van nature. Maar schijn bedriegt: luisteren is meer dan horen. Vaak luister

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht

Nadere informatie

Vaardigheidsmeter Communicatie

Vaardigheidsmeter Communicatie Vaardigheidsmeter Communicatie Persoonlijke effectiviteit Teamvaardigheden Een goede eerste indruk Zelfempowerment Communiceren binnen een team Teambuilding Assertiviteit Vergaderingen leiden Anderen beïnvloeden

Nadere informatie

Oriëntatie: Samen Scholen Beeldende Kunsteducatie. Helma Molenaars en Grada Buren.

Oriëntatie: Samen Scholen Beeldende Kunsteducatie. Helma Molenaars en Grada Buren. Oriëntatie: Het doel van deze lessenserie is: bestaande foto s zoeken met een eigen verhaal erbij. Dan gaan jullie mensen deze fotoserie voorleggen en vragen welk verhaal zij erin zien. Tot slot gaan jullie

Nadere informatie

Leerjaar 4: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A

Leerjaar 4: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A Leerjaar 4: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A Thema 12: Het vinden van werk c: Kiezen en solliciteren naar passende stageplek Thema 1 Introles De leerling oriënteert zich op

Nadere informatie

Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding

Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Inleiding De checklist Gesprek voeren 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een gesprek moeten kunnen voeren op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht hoe de

Nadere informatie

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Competenties Sociaal en communicatief functioneren (P9) Initiatief (P10) Reflectie (P11) Afgelopen module heb je met een groepje gewerkt aan je project. In week 7

Nadere informatie

Het gedragmodel. 1. Inleiding

Het gedragmodel. 1. Inleiding Het gedragmodel 1. Inleiding Het gedragmodel is een NLP-techiek, ontwikkeld door Peter Dalmeijer (zie www.vidarte.nl) en Paul Lenferink. Het model leert ons feedback te geven waarbij we anderen op hun

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het

Nadere informatie

2.4 Tekstopbouw In deze paragraaf oefen je in het schrijven van een tekst met een indeling in inleiding, kern en slot.

2.4 Tekstopbouw In deze paragraaf oefen je in het schrijven van een tekst met een indeling in inleiding, kern en slot. Fase.4 Tekstopbouw In deze paragraaf oefen je in het schrijven van een tekst met een indeling in inleiding, kern en slot. 1 1 Lees onderstaande tekst. Daarna ga je zelf een soortgelijke tekst schrijven.

Nadere informatie

OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID

OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID Beleid is alleen nodig als je iets gaat veranderen. INLEIDING Het beleid van een organisatie bepaalt hoe je moet werken en wat de bestuurders belangrijk vinden. Dat beleid

Nadere informatie

B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1

B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1 B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1 JE ONBEWUSTE PROGRAMMEREN VOOR EEN GEWELDIGE TOEKOMST De meeste mensen weten heel goed wat ze niet willen in hun leven, maar hebben vrijwel geen

Nadere informatie

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W 1 Naam student: Studentnummer: Datum: Naam leercoach: Inleiding Voor jou ligt het meetinstrument ondernemende houding. Met dit meetinstrument

Nadere informatie

Cursus werkbegeleiding

Cursus werkbegeleiding Cursus werkbegeleiding Naam: Joyce Stuijt Studentnr: 500635116 Klas: 3IKZ1 Opleiding: 3 e jaar HBO-V Studiedeelnummer: 3512TRWBOP Studieonderdeel: Cursus werkbegeleiding Aantal woorden: 1800 Docent: Y.

Nadere informatie

1/19/2015 Samenwerken. Project 2. Esat Karaer HOGESCHOOL ROTTERDAM

1/19/2015 Samenwerken. Project 2. Esat Karaer HOGESCHOOL ROTTERDAM 1/19/2015 Samenwerken Project 2 Esat Karaer HOGESCHOOL ROTTERDAM Inhoudsopgave Individueel procesverslag... 3 Reflectieverslag Thema Leiderschap en leiderschapsstijlen... 6 Observatieformulier... 7 Test

Nadere informatie

Training. Vergaderen

Training. Vergaderen Training Vergaderen Halide Temel 1-5-2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 Doelen 4 Deelnemers 4 Werkvormen 4 Programma 4 Voorstellen & introductie 5 Opdracht Luciferspel 6 Theorie 7 Opdracht - Vergaderen 12

Nadere informatie

ASSERTIVITEIT. beter communiceren vanuit jezelf

ASSERTIVITEIT. beter communiceren vanuit jezelf ASSERTIVITEIT beter communiceren vanuit jezelf Een training van COMMUNICERENENZO Mensen zijn belangrijk. Resultaten ook Mensen zijn belangrijk en waardevol. Resultaten worden behaald dankzij mensen. Zij

Nadere informatie

Eindverslag SLB module 12

Eindverslag SLB module 12 Eindverslag SLB module 12 Marthe Verwater HDT 3C 0901129 Inhoudsopgave: Eindreflectie.. Blz.3 Reflectieverslag les 1.. Blz.4 Reflectieverslag les 2.. Blz.6 Reflectieverslag les 3.. Blz.8 2 Eindreflectie

Nadere informatie

Rubrics vaardigheden

Rubrics vaardigheden Rubrics vaardigheden Rubrics vaardigheden In het leerlab 2020 hebben 7 vernieuwingsscholen vier rubrics ontwikkeld om de persoonlijke groei van leerlingen in kaart te brengen. Deze rubrics zijn vaardigheden

Nadere informatie

Marketing met Interactieve Media

Marketing met Interactieve Media HOGESCHOOL ROTTERDAM / CMI Marketing met Interactieve Media CDMMIM01-1 Aantal studiepunten:2 Modulebeheerder: Ayman van Bregt Goedgekeurd door: (namens curriculumcommissie) Datum: MARKETING MET INTERACTIEVE

Nadere informatie

Rubrics vaardigheden

Rubrics vaardigheden Rubrics vaardigheden Rubrics vaardigheden In het leerlab 2020 hebben 7 vernieuwingsscholen vier rubrics ontwikkeld om de persoonlijke groei van leerlingen in kaart te brengen. Deze rubrics zijn vaardigheden

Nadere informatie

Assertiviteit. BOL 1 e jaars AG studenten

Assertiviteit. BOL 1 e jaars AG studenten BOL 1 e jaars AG studenten In de beroepspraktijk verwacht men van je dat je kunt opkomen voor jezelf en voor je opvattingen over je stage, de hulpverlening etc. Men verwacht tegelijkertijd dat je dit op

Nadere informatie

Herinrichting Schoolplein mavo 3

Herinrichting Schoolplein mavo 3 Herinrichting Schoolplein mavo 3 Pagina 1 van 7 Inleiding Binnenkort ga je aan de slag met het project Herinrichting van het schoolplein. Alle leerlingen van het derde leerjaar gaan ervoor zorgen dat ons

Nadere informatie

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een

Nadere informatie

Speak up! Wat is JA en wat NEE?

Speak up! Wat is JA en wat NEE? Les 3 Speak up! Wat is JA en wat NEE? Deze derde les gaat over het leren inzien en uitspreken van je wensen en grenzen bij intimiteit en seks. Hoe zorg je dat het leuk is en blijft? Het belangrijkste daarbij

Nadere informatie

GROEPSDYNAMICA STUDIEHANDLEIDING

GROEPSDYNAMICA STUDIEHANDLEIDING GROEPSDYNAMICA STUDIEHANDLEIDING Opleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening Instituut ISO/Hogeschool Rotterdam Code ISOGDY Module-beheerder: Claudine van Boxtel Studiejaar: 2014-2015 Kwartaal: 1 Opleiding:

Nadere informatie

HOGESCHOOL ROTTERDAM / CMI. Organiseren zonder Organisaties MODULEWIJZER MEDBV201D

HOGESCHOOL ROTTERDAM / CMI. Organiseren zonder Organisaties MODULEWIJZER MEDBV201D HOGESCHOOL ROTTERDAM / CMI Organiseren zonder Organisaties MODULEWIJZER MEDBV201D Aantal studiepunten: 2 CP Module beheerder: Elske Revelman de Vries, mailadres: revee@hr.nl Opleiding: CMD Deeltijd Versie

Nadere informatie

OPLEIDING tot MBO- VERPLEEGKUNDIGE. Ondersteuningsmagazijn. Beroepstaak E Beginner

OPLEIDING tot MBO- VERPLEEGKUNDIGE. Ondersteuningsmagazijn. Beroepstaak E Beginner OPLEIDING tot MBO- VERPLEEGKUNDIGE Ondersteuningsmagazijn Beroepstaak E Beginner Albeda college Branche gezondheidszorg Kwalificatieniveau 4 Crebo 95 Versie: Juli 2013 Fase: beginner Naam deelnemer:. 2

Nadere informatie

TOOLBOX TOOLBOX. Betekenisvol Contact AAN DE SLAG MET DE. Draaiboek voor twee trainingsbijeenkomsten

TOOLBOX TOOLBOX. Betekenisvol Contact AAN DE SLAG MET DE. Draaiboek voor twee trainingsbijeenkomsten AAN DE SLAG MET DE TOOLBOX Betekenisvol Contact Draaiboek voor twee trainingsbijeenkomsten TOOLBOX Ideeën voor betekenisvol contact tussen ouderen met dementie en familie of vrijwilligers Inleiding Voor

Nadere informatie

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je

Nadere informatie

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

en zelfbeeld Lichamelijke ontwikkeling Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht

en zelfbeeld Lichamelijke ontwikkeling Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht I Lichamelijke ontwikkeling en zelfbeeld Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen worden zich meer bewust van eigen talenten en eigenschappen en ontwikkelen een positief zelfbeeld. Kinderen kunnen

Nadere informatie

Communiceren is teamwork

Communiceren is teamwork Communiceren is teamwork Je werkt vaak zelfstandig, maar blijft altijd onderdeel van je team. Samen met je collega s zorg je zo goed mogelijk voor jullie cliënten. Samenwerken vereist veel communicatie.

Nadere informatie

EFFECTIEF LEIDINGGEVEN. Een gave of een vak?

EFFECTIEF LEIDINGGEVEN. Een gave of een vak? EFFECTIEF LEIDINGGEVEN Een gave of een vak? Een training van COMMUNICERENENZO Mensen zijn belangrijk. Resultaten ook Mensen zijn belangrijk en waardevol. Resultaten worden behaald dankzij mensen. Zij voegen

Nadere informatie

Ontdek de Bibliotheek. Ontdek de Bibliotheek. Ontdek de Bibliotheek

Ontdek de Bibliotheek. Ontdek de Bibliotheek. Ontdek de Bibliotheek Ontdek de Bibliotheek Ontdek de Bibliotheek Ontdek de Bibliotheek Welkom in de bibliotheek. Je gaat op ontdekking in de bibliotheek. Hierbij doe je een onderzoek naar verschillende soorten media; zoals

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Een overtuigende tekst schrijven

Een overtuigende tekst schrijven Een overtuigende tekst schrijven Taalhandeling: Betogen Betogen ervaarles Schrijftaak: Je mening geven over een andere manier van herdenken op school instructieles oefenlesles Lesdoel: Leerlingen kennen

Nadere informatie

Ik wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren.

Ik wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren. 1/5 Fase 1: Wat wilde ik bereiken? Handelen/ ervaring opdoen Ik wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren. De opdracht wilde ik zo ontwikkelen,

Nadere informatie

Zo verstuurt u een WhatsApp! Opdracht: Analyseren, evalueren

Zo verstuurt u een WhatsApp! Opdracht: Analyseren, evalueren Zo verstuurt u een WhatsApp! Opdracht: Analyseren, evalueren 1. Inleiding Een mobiele telefoon; niet meer weg te denken uit de broekzak van elke scholier. In deze opdracht kijken de leerlingen naar een

Nadere informatie

PeerEducatie Handboek voor Peers

PeerEducatie Handboek voor Peers PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:

Nadere informatie

Stap 6. Stap 6: Deel 1. Changes only take place through action Dalai Lama. Wat ga je doen?

Stap 6. Stap 6: Deel 1. Changes only take place through action Dalai Lama. Wat ga je doen? Stap 6. Changes only take place through action Dalai Lama Wat ga je doen? Jullie hebben een ACTiePlan voor het experiment gemaakt. Dat betekent dat je een nieuwe rol en andere ACTies gaat uitproberen dan

Nadere informatie

Reflectieverslag mondeling presenteren

Reflectieverslag mondeling presenteren Reflectieverslag mondeling presenteren Naam: Registratienummer: 900723514080 Opleiding: BBN Groepsdocente: Marjan Wink Periode: 2 Jaar: 2008 Inleiding In dit reflectieverslag zal ik evalueren wat ik tijdens

Nadere informatie

Blok 1 - Introductie

Blok 1 - Introductie Reflectie jaar 1 Algemeen Aan het begin van het eerste jaar kwamen een hoop nieuwe dingen op mij af. Na een jaar reizen had ik veel zin om aan de studie Voeding en Diëtetiek te beginnen en was erg benieuwd

Nadere informatie

vaardigheden - 21st century skills

vaardigheden - 21st century skills vaardigheden - 21st century skills 21st century skills waarom? De Hoeksteen bereidt leerlingen voor op betekenisvolle deelname aan de wereld van vandaag en de toekomst. Deze wereld vraagt kinderen met

Nadere informatie

Kies Actief Rapportage van Femke Peeters

Kies Actief Rapportage van Femke Peeters Kies Actief Rapportage van Femke Peeters De huidige school van Femke Peeters Summa College Eindhoven Eindhoven Huidige opleiding: MBO, klas 3, richting Economie Kies Actief Geef richting aan je loopbaan!

Nadere informatie

SPELVARIANTEN. Bonus: Ondertussen oefen je met het geven en ontvangen van feedback en bouw je aan het vertrouwen in jouw team.

SPELVARIANTEN. Bonus: Ondertussen oefen je met het geven en ontvangen van feedback en bouw je aan het vertrouwen in jouw team. SPELVARIANTEN Wil jij weten waar je in jouw huidige werk goed in bent? Hoe jij communiceert en je gedraagt en vooral hoe de ander dat ziet? En wil jij dit graag uitwisselen met je teamgenoten zodat jullie

Nadere informatie

Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld

Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 1. Boeven in beeld Les 1. Boeven in beeld Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 120 minuten Samenvatting van de les De les begint met een klassikaal

Nadere informatie

SPELVARIANTEN. Heb je vragen, feedback of wil je op weg geholpen worden, neem contact met ons op. info@talentengenerator.nl.

SPELVARIANTEN. Heb je vragen, feedback of wil je op weg geholpen worden, neem contact met ons op. info@talentengenerator.nl. SPELVARIANTEN Je ontdekt meer in een uur spelen dan in een jaar converseren Plato Het klinkt zo simpel we gaan bouwen aan het vertrouwen maar is het wel zo simpel? Zomaar vanuit het niets het thema vertrouwen

Nadere informatie

Individueel verslag Timo de Reus klas 4A

Individueel verslag Timo de Reus klas 4A Individueel verslag de Reus klas 4A Overzicht en tijdsbesteding van taken en activiteiten 3.2 Wanneer Planning: hoe zorg je ervoor dat het project binnen de beschikbare tijd wordt afgerond? Wat Wie Van

Nadere informatie

D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen

D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen DIDACTISCHE BEKWAAMHEID D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen Resultaat De leraar motiveert leerlingen om actief aan de slag te gaan. De leraar maakt doel en verwachting van de les duidelijk zorgt

Nadere informatie

Handleiding sectoronderzoek V4 2014-2015

Handleiding sectoronderzoek V4 2014-2015 Handleiding sectoronderzoek V4 2014-2015 1 Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 2 Het kompas 3 2.1 Aanleiding 3 2.2 Betekenis 3 2.3 Doelen 3 2.4 Definitie van sectoronderzoek gereed 4 2.5 Waarde 4 2.6 Kompas 5

Nadere informatie

HOGESCHOOL ROTTERDAM MODULEWIJZER RIVBEVP1K7

HOGESCHOOL ROTTERDAM MODULEWIJZER RIVBEVP1K7 HOGESCHOOL ROTTERDAM CMI MODULEWIJZER RIVBEVP1K7 Hoe beveilig ik mijn PC? 2 ECTS Dhr. L. V. de Zeeuw 13 april 2008 A4-Modulebeschrijving Modulecode: Modulenaam: Belasting: Module-eigenaar: Vereiste voorkennis:

Nadere informatie

Media Outlook 2 HOGESCHOOL ROTTERDAM / CMI CDMMOU02-2. Aantal studiepunten:2 Modulebeheerder: Ayman van Bregt. Goedgekeurd door:

Media Outlook 2 HOGESCHOOL ROTTERDAM / CMI CDMMOU02-2. Aantal studiepunten:2 Modulebeheerder: Ayman van Bregt. Goedgekeurd door: HOGESCHOOL ROTTERDAM / CMI Media Outlook 2 CDMMOU02-2 Aantal studiepunten:2 Modulebeheerder: Ayman van Bregt Goedgekeurd door: (namens curriculumcommissie) Datum: MARKETING MET INTERACTIEVE MEDIA 6-5 -

Nadere informatie

Draaiboek voor een gastles

Draaiboek voor een gastles Draaiboek voor een gastles Dit draaiboek geeft jou als voorlichter van UNICEF Nederland een handvat om gastlessen te geven op scholen. Kinderen, klassen, groepen en scholen - elke gastles is anders. Een

Nadere informatie

Feedback geven en ontvangen

Feedback geven en ontvangen Feedback geven en ontvangen 1 Inleiding In het begeleiden van studenten zul je regelmatig feedback moeten geven en ontvangen: feedback is onmisbaar in de samenwerking. Je moet zo nu en dan kunnen zeggen

Nadere informatie

- Je spreekt leerlingen aan op ongewenst gedrag. Je geeft af en toe positieve feedback.

- Je spreekt leerlingen aan op ongewenst gedrag. Je geeft af en toe positieve feedback. Evaluatieformulier Lerarenopleiding (talen, exact, sociale vakken) Versie schoolcontactpersoon Student: Aldert Kasimier Schoolcontactpersoon: C. Vidon Opleiding: Geschiedenis Stageschool: Zernike Datum:

Nadere informatie

Advies en verkoopvaardigheden

Advies en verkoopvaardigheden Advies en verkoopvaardigheden en 1/6 Voorbereidingsopdracht bijeenkomst 1 Wat versta jij onder verkoop? Bewust worden wat verkopen in de apotheek is. Voorafgaand aan de eerste bijeenkomst oriënteer je

Nadere informatie

Assertiviteitstest: kom jij op voor jezelf?

Assertiviteitstest: kom jij op voor jezelf? 1 Assertiviteitstest: kom jij op voor jezelf? Zet een kruisje bij het antwoord dat voor jou passend is - eerder juist indien je meestal op die manier handelt - eerder onjuist indien je slechts zelden op

Nadere informatie

Wat het effect van een vraag is, hangt sterk af van het soort vraag. Hieronder volgen enkele soorten vragen, geïllustreerd met voorbeelden.

Wat het effect van een vraag is, hangt sterk af van het soort vraag. Hieronder volgen enkele soorten vragen, geïllustreerd met voorbeelden. Actief luisteren Om effectief te kunnen communiceren en de boodschap van een ander goed te begrijpen, is het belangrijk om de essentie te achterhalen. Je bent geneigd te denken dat je een ander wel begrijpt,

Nadere informatie

Checklist Presentatie geven 2F - handleiding

Checklist Presentatie geven 2F - handleiding Checklist Presentatie geven 2F - handleiding Inleiding De checklist Presentatie geven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een presentatie moeten kunnen geven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht

Nadere informatie

Wereldgodsdiensten. Project Levensbeschouwing 2 e klas St. Nicolaaslyceum. Naam:

Wereldgodsdiensten. Project Levensbeschouwing 2 e klas St. Nicolaaslyceum. Naam: Wereldgodsdiensten Project Levensbeschouwing 2 e klas St. Nicolaaslyceum Naam: Inhoudsopgave Inleiding Schema Beoordeling Deel 1 Test jezelf! Deel 2 Kies je onderwerp en aan de slag! Deel 3 Het ervaren

Nadere informatie

Modulebeschrijving FINSLC0106

Modulebeschrijving FINSLC0106 Modulebeschrijving FINSLC0106 Naam module FINSLC0106 (onderdeel van stagenorm jaar 3 voor de BE-studenten) Vakgebied(en) Studieloopbaancoaching Studiepunten 1 EC (wordt in blok 4 uitgekeerd voor de AC-,

Nadere informatie

Uitleg boekverslag en boekbespreking

Uitleg boekverslag en boekbespreking Uitleg boekverslag en boekbespreking groep 7 schooljaar 2014-2015 Inhoudsopgave: Blz. 3 Blz. 3 Blz. 3 Blz. 4 Blz. 6 Blz. 7 Blz. 7 Stap 1: Het lezen van je boek Stap 2: Titelpagina Stap 3: Inhoudsopgave

Nadere informatie

Criteria. Doel. Leerlingen leren kiezen en nemen steeds meer de regie in handen, hetgeen het eigenaarschap en de motivatie bij leerlingen vergroot.

Criteria. Doel. Leerlingen leren kiezen en nemen steeds meer de regie in handen, hetgeen het eigenaarschap en de motivatie bij leerlingen vergroot. Criteria Sector vmbo basis vmbo kader / theoretisch havo / vwo mbo niveau 1-2 mbo niveau 3-4 Fase van de opleiding begin van de opleiding tijdens de opleiding einde van de opleiding Loopbaancompetentie

Nadere informatie

Begaafde leerlingen komen er vanzelf... Implementatie van een verandering van de pedagogische beroepspraktijk op basis van praktijkgericht onderzoek.

Begaafde leerlingen komen er vanzelf... Implementatie van een verandering van de pedagogische beroepspraktijk op basis van praktijkgericht onderzoek. Begaafde leerlingen komen er vanzelf... toch? Implementatie van een verandering van de pedagogische beroepspraktijk op basis van praktijkgericht onderzoek. Teambijeenkomsten Anneke Gielis Begaafde leerlingen

Nadere informatie

3. Wat betekent dat voor de manier waarop lesgegeven zou moeten worden in de - voor jou - moeilijke vakken?

3. Wat betekent dat voor de manier waarop lesgegeven zou moeten worden in de - voor jou - moeilijke vakken? Werkblad: 1. Wat is je leerstijl? Om uit te vinden welke van de vier leerstijlen het meest lijkt op jouw leerstijl, kun je dit simpele testje doen. Stel je eens voor dat je zojuist een nieuwe apparaat

Nadere informatie

Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan

Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Opbrengstgericht werken bij andere vakken Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Doel Leerkrachten kunnen een les tekenen of geschiedenis ontwerpen volgens de uitgangspunten van OGW die ze direct

Nadere informatie

Modulebeschrijving FINSLC0108

Modulebeschrijving FINSLC0108 pagina 1 van 5 Modulebeschrijving FINSLC0108 Naam module FINSLC0108 Vakgebied(en) Studieloopbaancoaching Studiepunten 1 EC Voorkennis De vereiste voorkennis van deze module zijn de stagevoorbereidingsactiviteiten

Nadere informatie

Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding

Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding Inleiding De checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die moeten leren schrijven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht

Nadere informatie

360 feedback 3.1 M. Camp Opereren als lid van een team Omgaan met conflicten Omgaan met regels

360 feedback 3.1 M. Camp Opereren als lid van een team Omgaan met conflicten Omgaan met regels 360 feedback 3.1 Student: M. camp Studentnummer: 11099003 Klas: WDH31 Datum: 2-02-2014 Personen welke de formulieren hebben ingevuld: - M. Camp - Menno Lageweg - Ir. S.W.L. van Herk - D.J. Jager M. Camp

Nadere informatie

Les 1. Wensen & Grenzen. Praten over seks... Hoe en hoezo?

Les 1. Wensen & Grenzen. Praten over seks... Hoe en hoezo? Les 1 Wensen & Grenzen Praten over seks... Hoe en hoezo? In deze eerste les wordt het thema 'Seksueel gedrag' geïntroduceerd. Het is aan jou als mentor / docent om te bepalen of de sfeer in de groep veilig

Nadere informatie

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt Instructie 1 De relatie met je cliënt Heb jij je voelsprieten uitstaan? Met behulp van dit werkblad onderzoek je of je je voelsprieten hebt uitstaan naar de cliënt. Kies een cliënt en vul met die cliënt

Nadere informatie

Instructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden.

Instructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden. VOORBEELD DE KLAS ALS TEAM (LEERLINGENBOEK) INHOUDSOPGAVE Instructie voor leerlingen.. 5 Gebruik van de lesbrieven. 6 Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7 Wat wil je zijn en worden. 11 Wat wil je zijn

Nadere informatie

Toetsopdracht. Communicatieve vaardigheden 2 de stage(cova 2S) Naam: Sanne Terpstra. Studentnummer: 500646500. Klas: 2B2

Toetsopdracht. Communicatieve vaardigheden 2 de stage(cova 2S) Naam: Sanne Terpstra. Studentnummer: 500646500. Klas: 2B2 Toetsopdracht Communicatieve vaardigheden 2 de stage(cova 2S) Naam: Sanne Terpstra Studentnummer: 500646500 Klas: 2B2 Datum: 15 januari 2013 Reflectieverslag bijeenkomst 1,2 en 3 Zingevingsgesprekken Dit

Nadere informatie

Effectieve samenwerking: werken in driehoeken

Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Werken in driehoeken is een wijze van samenwerking die in elke organisatie, projectteam en netwerk mogelijk is. Het maakt dat we kunnen werken vanuit een heldere

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

WERKVORMEN MAGAZIJN. Wat is netwerken? Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo

WERKVORMEN MAGAZIJN. Wat is netwerken? Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo WERKVORMEN MAGAZIJN Wat is netwerken? Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo Voorwoord Voor u heeft u Thema boekje 1 Wat is netwerken? Dit themaboekje is een onderdeel van de lessenserie Netwerken.

Nadere informatie

Media en Creativiteit: Co-creatie Organiseren zonder Organisaties

Media en Creativiteit: Co-creatie Organiseren zonder Organisaties MODULEWIJZER MEDMEC07 Media en Creativiteit: Co-creatie Organiseren zonder Organisaties 2 CP Media aan de maas Opleiding: GMT, CMD en CDM Versie 1 van 11 Januari 2010 Modulewijzer MEDMEC07 Co-creatie Organiseren

Nadere informatie

Het GROW-model. Deze onderdelen worden hieronder toegelicht. Per onderdeel worden er voorbeeldvragen aangegeven.

Het GROW-model. Deze onderdelen worden hieronder toegelicht. Per onderdeel worden er voorbeeldvragen aangegeven. Het GROW-model Een ontwikkelingsgesprek is het meest effectief als je de vragen in een bepaalde structuur stelt. Het GROW-model biedt deze structuur. (Whitmore, 1995) Het GROW model bestaat uit de volgende

Nadere informatie

LESSENSERIE 4: CKV-NL Recensie schrijven Lesplannen

LESSENSERIE 4: CKV-NL Recensie schrijven Lesplannen LESSENSERIE 4: CKV-NL Recensie schrijven Lesplannen Algemene gegevens Docent Evah den Boer School Helen Parkhurst Titel lessenserie Recensie schrijven CKV/NETL Klas (en niveau) 4 vwo Aantal leerlingen

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

Namens Jelle: Je kan heel goed verslagen schrijven. En je bent altijd gemotiveerd om te werken. Ga vooral zo door.

Namens Jelle: Je kan heel goed verslagen schrijven. En je bent altijd gemotiveerd om te werken. Ga vooral zo door. 360 graden feedback groep sigma 7 2.0: Feedback aan Max: Dit project ben ik een stuk zelfverzekerder ingestapt dan het vorige project. Ik weet nu veel beter wat mijn eigen kwaliteiten zijn en ook die van

Nadere informatie

Sectorwerkstuk 2010-2011

Sectorwerkstuk 2010-2011 Sectorwerkstuk 2010-2011 Namen: ---------------------------------------------------------------------------------------- Klas: -------------------- Sector: --------------------------------------------

Nadere informatie

1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule

1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule Werkboek Inhoudsopgave: 1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule 2. Het H.A.R.T. model 2.1. H.A.R.T. staat voor: 2.1.1. Mijn verhaal over oprechte communicatie 2.1.1: Hoofd Gebruik de rest van deze

Nadere informatie

Behandel een kind zoals die is, en het zal zo blijven. Behandel het kind zoals het kan zijn, en het zal zo worden.

Behandel een kind zoals die is, en het zal zo blijven. Behandel het kind zoals het kan zijn, en het zal zo worden. Het Kindgesprek. Behandel een kind zoals die is, en het zal zo blijven. Behandel het kind zoals het kan zijn, en het zal zo worden. 1 Inleiding. Door gesprekken met kinderen te voeren willen we de betrokkenheid

Nadere informatie

Respectvol reageren op gevoelens

Respectvol reageren op gevoelens OPDRACHTFORMULIER Respectvol reageren op gevoelens Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent.

Nadere informatie

Ontwikkeling. Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling

Ontwikkeling. Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling Ontwikkeling Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling Waarom? Ik heb het idee dat ik wel eens tekortschiet als het erom gaat anderen duidelijk te maken wat ik bedoel. Ik

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

OPLEIDING PERSOONLIJK BEGELEIDER SPECIFIEKE DOELGROEPEN OPLEIDING PERSOONLIJK BEGELEIDER GEHANDICAPTENZORG

OPLEIDING PERSOONLIJK BEGELEIDER SPECIFIEKE DOELGROEPEN OPLEIDING PERSOONLIJK BEGELEIDER GEHANDICAPTENZORG OPLEIDING PERSOONLIJK BEGELEIDER SPECIFIEKE DOELGROEPEN OPLEIDING PERSOONLIJK BEGELEIDER GEHANDICAPTENZORG BPV WERKBOEK, LEERJAAR 1 BOL SCHOOLJAAR 2015-2016 Summacollege Cluster Welzijn, Cultuur & Onderwijs

Nadere informatie

Lesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8

Lesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8 Lesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage: opdrachtenblad Thema s

Nadere informatie

BPV-praktijkboek. Arbeidsmarktgekwalificeerd assistent

BPV-praktijkboek. Arbeidsmarktgekwalificeerd assistent BPV-praktijkboek Arbeidsmarktgekwalificeerd assistent Crebocode 90440, dossier 2013-2014 Bedrijfsnaam :. Naam Student : Cohort :.. Wat is een BPV werkboek Dit BPV werkboek maakt onderdeel uit van de Opleiding

Nadere informatie

Verbindingsactietraining

Verbindingsactietraining Verbindingsactietraining Vaardigheden Open vragen stellen Luisteren Samenvatten Doorvragen Herformuleren Lichaamstaal laten zien Afkoelen Stappen Werkafspraken Vertellen Voelen Willen Samen Oplossen Afspraken

Nadere informatie

Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel

Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel Workshop voorbereiden Uitleg Start De workshop start met een echte, herkenbare en uitdagende situatie. (v.b. het is een probleem, een prestatie, het heeft

Nadere informatie

Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie

Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie Leerkrachtinformatie (dubbele les) Lesduur: 2 x 50 minuten (klassikaal) Introductie van de activiteit 1. Deze klassikale les bestaat uit twee delen: Voorbereiding Uitvoering voorbereiding Lesduur: 50 minuten

Nadere informatie

Aan de slag met de Werk Ster!

Aan de slag met de Werk Ster! Aan de slag met de Werk Ster! Werk Ster Copyright EgberinkDeWinter 2013-2014 Werk Ster Stappen naar werk De Werk Ster helpt je duidelijk te krijgen waar jij op dit moment staat op weg naar werk. Je krijgt

Nadere informatie

Workshop Solliciteren

Workshop Solliciteren Workshop Solliciteren Haagse Hogeschool Maandag 4 maart Saskia Slotboom Poll - Ik heb al een stageplek - Ik heb ideeën over waar ik stage wil lopen - Ik heb nog geen idee Workshop Solliciteren Tips om

Nadere informatie