Inhoudsopgave: Titelpagina: 1 Inhoudsopgave: 2 Inleiding: 3 Invalshoek drie : Kunstenaar & opdrachtgever politieke en economische machten: 4,5,6

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Inhoudsopgave: Titelpagina: 1 Inhoudsopgave: 2 Inleiding: 3 Invalshoek drie : Kunstenaar & opdrachtgever politieke en economische machten: 4,5,6"

Transcriptie

1

2 Inhoudsopgave: Titelpagina: 1 Inhoudsopgave: 2 Inleiding: 3 Invalshoek drie : Kunstenaar & opdrachtgever politieke en economische machten: 4,5,6 Invalshoek vijf: Wetenschap en techniek: 7,8 Conclusie: 9 Bronvermelding: 10,11,12,13 2

3 Inleiding: De aanleiding tot ons referaat is voortgekomen uit de naamsverwarring van Monet en Manet. Vanuit dat aanknopingspunt hebben we verder gekeken naar de overeenkomsten en verschillen tussen deze tijdgenoten. Ook hebben we onderzocht hoe zij zich verhouden tot de kunst en cultuur in de 19e eeuw. De 19e eeuw wordt gekenmerkt door grote veranderingen, er vinden revoluties plaats, wetenschap komt op en maatschappelijke houdingen veranderen. Ik heb mij met name gericht op de opdrachtgevers en in hoeverre deze kunstenaars afhankelijk waren van de economie en politiek om te kunnen functioneren. Ook heb ik onderzocht in welke mate Manet en Monet zich verhouden tot de fotografie. Opvallend is dat kunstenaars in de 19e eeuw zich veel onafhankelijker op gaan stellen. Ze komen in opstand tegen het huidige regimé van de Salon en ontwikkelen zelf een expositie waar zij schilderijen tonen die naar hun eigen visie geschilderd zijn. Dit is een grote stap, want het levert ze veel kritiek op van het grote publiek, maar ook van critici. Het volk was niet gewend aan deze manier van schilderen. Die waren gewend aan de strakke gelikte schilderijen en ze hadden moeite de schilderijen te 'lezen'. Opmerkelijk is hoeveel invloed de burgerlijke stand van Manet en Monet hadden op hun schilderscarriere. De fotografie in de 19e eeuw neemt een belangrijke plaats in en wordt zowel bejubeld als bekritiseerd door kunstenaars. Aan de ene kant bied het vrijheid, kunstenaars hoeven niet langer te kopiëren en de schaduw-werking wordt nu eindelijk 'wetenschappelijk' getoond zoals hij is. Aan de andere kant neemt het een inkomstenbron weg. Portretschildering was een belangrijke inkomstenbron, maar toen de fotografie opkwam verviel dit. In plaats van uren te moeten poseren, werd slechts in enkele minuten een afbeelding gemaakt. Het geschilderde portret was daarnaast erg duur, terwijl door de komst van het fotografisch portret het nu ook betaalbaar was voor de normale burger. De werken die ik heb uitgekozen om te behandelen aan de hand van invalshoek drie zijn: "De terechtstelling van keizer Maximiliaan (1868)" door Edouard Manet en "Madame Louis Joachim Gaudibert (1868)" geschilderd door Claude Monet. De werken die ik heb uitgekozen om te behandelen aan de hand van invalshoek vijf zijn:, "Executie Maximiliaan", foto van François Aubert, Querétaro, Een ansichtkaart/foto uit 1874 (maker onbekend) en 'De spoorbrug bij Argenteuil', 1874 door Claude Monet. De werkwijze die ik heb gehanteerd is als volgt; allereerst heb ik mij ingelezen in beide heren om een idee te krijgen van wie ze waren en hoe ze in het leven stonden. Ik was begonnen met invalshoek drie en ben op zoek gegaan naar welke schilderijen in opdracht zijn gemaakt en welke niet. Zo kon ik bekijken wat voor onderwerpen werden behandeld vanuit de opdrachtgever en vanuit eigen initiatief.vanuit deze gegevens kon ik onderzoeken in welke mate de kunstenaar afhankelijk was van de politieke en economische situatie. Invalshoek vijf was wat lastiger, er was niet veel bekend over het gebruik van fotografie door Monet en Manet. Maar ik heb vooral veel gelezen en een beetje gekeken naar overeenkomstige jaartallen van foto's en schilderijen om te onderzoeken of er een link was. 3

4 Invalshoek 3: Kunstenaar en opdrachtgever: Ondanks dat Edouard Manet en Claude Monet tijdgenoten waren hebben ze een heel verschillend leven geleid. Manet wordt geboren in een adellijk en rijk gezin, terwijl Monet in een middenstandgezin het levenslicht ziet 1. Beide vaders zagen een beroep als kunstschilder niet zitten voor hun zoon. Het was wenselijk dat ze in de voetsporen van hun vaders zouden treden als rechter en ondernemer 2. De 19e eeuw wordt gekenmerkt door verschillende veranderingen 3. De opdrachtgevers zijn niet langer traditioneel. Ze komen nu uit verschillende lagen van de samenleving, waarbij men kan denken aan o.a. particulieren, politieke en economische machten. Ook zien we dat kunst niet langer alleen door de staat wordt gekocht, maar ook door verzamelaars, galeriehouders en kunsthandelaren. Commissies bepalen wat er in musea komt te hangen en het museum krijgt de taak het volk te onderwijzen in de principes van de kunst. Ook zien we dat er een verandere mentaliteit groeit onder kunstenaars. Ze gaan steeds meer hun eigen opdrachten vormgeven en uitvoeren. 'In het begin van de eeuw was de Salon dominant aanwezig in Frankrijk. Ze hadden een monopolie positie ontwikkeld in het Parijse kunstleven waar zij bepaalden wat voor kunst er gemaakt moest worden en wat getoond kon worden en wat niet. Daardoor waren alle kunstenaars aangewezen op de Salon om in aanraking te komen met galeriehouders en eventuele opdrachtgevers en waren ze verplicht te werken volgens de regels van de klassieke academie. Het was erg corrupt, de leden van de jury bestonden uit leden van de Académie'. 4 "De terechtstelling van keizer Maximiliaan" 1868, Edouard Manet, Olie op linnen, geschilderd in 'Het grote geluk van Manet is geweest dat zijn vader vroeg in zijn carrière overleed. Hij erfde een grote som geld en was daardoor niet meer afhankelijk van opdrachtgevers om inkomsten te vergaren. Dat gaf hem de vrijheid te schilderen wat hij wou' 5. De belangrijkste opdrachtgever was hijzelf. Daarom heeft hij veel schilderijen gemaakt die kunnen worden beschouwd als een reactie of kritiek op de politieke en 1 Henk Verveer, 'Manet', Henk Verveer, Henk Verveer, 'Monet', Henk Verveer, Hugh Honour, John Fleming (2009). Algemene kunstgeschiedenis.uitgeverij Meulenhof. 12e druk. Blz. 706 t/m Oud Digischool, 'Romantiek, de salon', auteur onbekend, februari Biography, 'Edouard Manet', auteur onbekend,

5 economische situatie. Toch wilde hij graag erkenning van de Academie en probeerde een gulden middenweg te vinden om geaccepteerd te worden. Een goed voorbeeld van zijn onafhankelijke positie als schilder is 'De executie van Maximilaan', waar drie doeken van zijn geschilderd in Dit doek is geïnspireerd op een gelijk ogend werk van Goya 6. Enerzijds probeert Manet de goedkeuring te winnen van de Salon door de realistische stijl aan te houden en te verwijzen naar grote meesters. Maar aan de andere kant toont hij een onderwerp dat gezien kan worden als een fel kritiek op het overzeese beleid van Napoleon de derde 7. Dit doek werd geweigerd door de Salon. De keuzes die ze maakten waren niet alleen gebaseerd op de regels van de academie, het moest ook een politiek belang dienen 8. Monet had daarentegen erg veel moeite om zijn hoofd boven water te houden gedurende zijn carrière als kunstschilder. Opdrachtgevers waren voor hem erg belangrijk, ze zorgden niet alleen voor een inkomen, maar ze gaven ook de ruimte om vrij werk te kunnen maken. In het begin van de 19e eeuw komt er een grote vraag naar portretten uit alle hoeken van de samenleving. Het zelfbewustzijn van zowel de adel als de burgerij werd steeds groter, waardoor de vraag naar portretten steeg. Dit was voor Monet een belangrijke inkomstenbron. Door het schilderen van eenvoudige karikaturen en portretjes kon hij zijn gezin onderhouden, en kon daarnaast ook aandacht besteden aan zijn vrije werk 9. 'Madame Louis Joachim Gaudibert', Claude Monet, Olie op canvas, geschilderd in In de tweede helft van de 19e eeuw begint de kunstmarkt een wat commercieler karakter te krijgen. Het wordt niet meer alleen meer beheerd door de Salon, maar kunst komt ook in handen van verzamelaars. Opvallend is dat er een kring met beschermheren rond Monet heen groeide die hem opdrachten gaven en zijn werk kochten in tijden van nood 10. Een voorbeeld hiervan is 'Madame Louis Joachim Gaudibert'. Dit schilderij is in opdracht gemaakt van L.J. Gaudibert, een goede (rijke) vriend en beschermheer van Monet. Het is overduidelijk dat Monet de 6 Hugh Honour, John Fleming (2009). Algemene kunstgeschiedenis.uitgeverij Meulenhof. 12e druk, Blz. 650,651, Henk Verveer, 'Monet', Henk Verveer, Tijn Vaes. Hoorcollege's. 9 Biography, 'Claude Monet', auteur onbekend, Henk Verveer, 'Monet', Henk Verveer,

6 kracht bezit om te wisselen van schilderstijl. De compositie was een schoolvoorbeeld van formele portretuur, het enige dat afweek was het feit dat de vrouw haar gezicht heeft afgewend. In 1870 liep Monet Paul Durand-Ruel tegen het lijf, welke een belangrijke kunsthandelaar was met een interesse voor eigentijdse kunst 11. Durand-Ruel was zo onder de indruk van Monet dat hij besloot zijn werk te gaan verkopen. Helaas is de tijd wederom slecht en leeft Monet op de armoedegrens. Durand- Ruel probeert hem te steunen door werken te kopen, zodat hij toch een bron van inkomsten heeft 12. Een andere belangrijke opdrachtgever van Monet was Jean-Baptiste Faure, een belangrijke Franse kunstverzamelaar die een voorliefde had voor het impressionisme 13. Deze man bezat maar liefst 67 canvassen van Manet en bezat wel 62 werken van Monet Wikipedia, 'Paul Durand- Ruel', auteur onbekend, november Wikipedia, 'Claude Monet', auteur onbekend, november Wikipedia, 'Jean Baptiste Faure', auteur onbekend, november Wikipedia, 'Claude Monet', auteur onbekend, november

7 Invalshoek 5, wetenschap en techniek: De opkomst voor de fotografie had veel invloed op de schilderkunst in de 19e eeuw. Het fototoestel zorgde ervoor dat de kunst bevrijd werd van het imiteren van schilderijen, waardoor schilders een grotere vrijheid ontwikkelden 15. Dit was zeker binnen het impressionisme een hoogtepunt, want ze konden hier op meerdere vlakken hun voordeel mee doen. Eindelijk konden ze het bewijs leveren dat de zachte schaduw overgangen die de Academie gebruikte niet realistisch waren. Hun platte ruwe contrasten maakten het werk juist realistischer dan dat van de oude meesters. Foto: François Aubert, executie Maximiliaan, Querétaro, Daarnaast leverde de fotografie een goede bijdrage aan de kunst educatie onder het volk. Waar vroeger slechts etsen waren van oude kunstwerken, werden nu foto's ingezet. Zo kon het kunstzinnig inzicht van een grote massa mensen verbreden. Foto's met betrekking tot de geëxecuteerde Maximiliaan werden in Europa voor grof geld verkocht. Zo zijn er ook foto's waarin het vuurpeleton en het bebloede hemd van de keizer zijn gefotografeerd. Manet heeft de foto's van Aubert vooral gebruikt als inspiratiebron voor zijn eigen werk 16. Het zou heel goed kunnen zijn dat de persfoto uit 1867 de aanleiding was voor het doek dat hij in 1868 schilderde. 'De spoorbrug bij Argenteuil' Claude Monet. Olie op linnen. Van Monet was bekend dat hij een tegenstander was van de fotografie. Verder is er weinig bekend over zijn verhoudingen met dit nieuwe medium. Hij was impressionist omdat hij wilde schilderen hoe hij het zelf beleefde, niet om een perfecte reproductie van de waarheid neer te zetten. Een voorbeeld hiervan is 'De spoorbrug bij 15 Tijn Vaes. Hoorcollege's. 16 Oud Digischool, 'Beelden uit het moderne leven', Oud digischool,

8 Argenteuil'. Op het doek zie je een ruige impressie van de spoorbrug en de wilde natuur, terwijl dit op de foto niet terugkomt. Hij heeft de oever dus veel meer geschilderd naar zijn eigen inzicht en juist niet waarheidsgetrouw. Dit heeft denk ik te maken met de beleving die Monet aan het beeld wilde koppelen van het ideale landschap. Want hiernaast is een foto van dezelfde spoorbrug. Alleen zonder de ongerepte natuur. Ansichtkaart/foto: onbekend door wie hij is gemaakt. Bekend is dat deze foto gemaakt is in

9 Conclusie: Tot slot kan ik (aan de hand van de genoemde voorbeelden) stellen dat de invloed van de politieke en economische machten veel groter waren dan ik in eerste instantie dacht. Manet kwam uit de gegoede burgerij en schroomde niet om gebruik te maken van de voordelen die het bood. Door zijn rijke komaf was hij eigen baas en hoefde zich niet te conformeren aan de regels van de Salon en de Academie. Hij kon zich zichzelf gedurende zijn hele leven bedruipen van zijn erfenis. Desondanks zijn onafhankelijkheid wilde hij erkenning krijgen door de oficiele weg. Dat zie je in zijn werk goed terug. Hij probeert een gulden middenweg te vinden waarin hij zijn eigen 'ding' kan doen maar wel geaccepteerd wordt door het grote publiek. De onderwerpen die hij aansnijd zijn soms een maatschappelijk geaccepteerd onderwerp, soms een felle kritiek of opinie op de economie of politiek. De opkomst van de fotografie was voor hem een goede bijkomstigheid. Hij gebruikte het als inspiratiebron voor schilderijen en kon het bewijs leveren dat de zachte schaduw overgangen die de Academie gebruikte niet realistisch waren. Hun platte ruwe contrasten maakten zijn werk juist realistischer dan dat van de oude meesters. Monet kwam uit een middenstandersgezin en kende vele ups en downs in zijn leven als kunstschilder. In tegenstelling tot Manet was hij wel afhankelijk van opdrachtgevers om inkomsten te vergaren. Hij eindigde als een ontzettend rijk man, die wel zes tuinmannen in dienst had. Maar het juk van economie en politiek heeft vast zwaar op zijn schouders gedrukt in tijden van nood. Opdrachtgevers waren broodnodig, niet alleen om te kunnen leven. Maar ook om zijn eigen ideeën op doek over te brengen. Zijn grote kracht is zijn wisselende stijl geweest, hij kon zich conformeren aan de opgestelde regels van de Academie. Hij schilderde schoolvoorbeelden van portretten, realistisch en fijntjes, maar kon ook zijn eigen visie schilderen. De veranderende economie heeft hem waarschijnlijk gered. De opkomst van galeriehouders, verzamelaars en kunsthandelaren zorgde uiteindelijk voor een kring van beschermheren. Deze hebben hem in tijd van nood gered en zorgden uiteindelijk ervoor dat ook hij niet meer afhankelijk was van politiek en economie om zijn visie te verwoorden. Er is weinig bekend over zijn verhouding tot de fotografie. Maar hij scheen er geen 'fan' van te zijn omdat hij juist de werkelijkheid wilde laten zien zoals hij hem zag. Fotografie was een manier van registreren en had naar zijn idee niets te maken met gevoel. Het maken van deze opdracht heeft mij een aantal inzichten opgeleverd. Ik begrijp beter hoe ik een kunstwerk kan plaatsen in de tijd en kan onderzoeken hoe het tot stand komt. Alles is gemaakt met een reden. Ik zie nu in hoe ik globaal verbanden kan leggen tussen invalshoeken en kunst. De negentiende eeuw vind ik nog steeds een lastige eeuw doordat er zoveel gebeurt en veranderd. Maar nu heb ik wel een beter beeld waarom dingen veranderden en wat de gevolgen daarvan waren. 9

10 Bronnenlijst, betreffende invalshoek 3 'Kunstenaar en opdrachtgever, politieke en economische machten'. Manet: Ambafrance, 'Manet, de uitvinder van de moderne schilderkunst'. Ambafrance, mei Geraadpleegd op 25 november Website: Art Salon Holland, 'Monet waterlelies', auteur onbekend, publicatie onbekend. Geraadpleegd op 24 november Website: Biography, 'Edouard Manet', auteur onbekend, Geraadpleegd op 10 november Website: De parade, 'De executie van Maximilaan', Marianne van Kerkhoven, maart Bladzijden 2,3. Geraadpleegd op 27 november Website: /11/persmap_De_executie_van_Maximiliaan.pdf Henk Verveer, 'Manet', Henk Verveer, Geraadpleegd op 30 november Website: Hugh Honour, John Fleming (2009). Algemene kunstgeschiedenis.uitgeverij Meulenhof. 12e druk. Oud Digischool, 'Beelden uit het moderne leven', Oud digischool, Geraadpleegd op 29 november Website: Oud Digischool, 'De cultuur van romantiek en realisme in de 19e eeuw', Oud digischool, Geraadpleegd op 29 november Website: /romantiek/charles_baudelaire3.htm Tijn Vaes. Hoorcollege's. The Athenaeum, 'Artworks, Edouard Manet'. auteur onbekend, publicatie onbekend. Geraadpleegd op 27 november Website: User.Telenet, 'Websthetica', Herman Defoort, april Geraadpleegd op 19 november Website: Volkskrant, ' De ontdekking van de zee', Merlijn Schoonenboom, juni Geraadpleegd op 22 november Website: /671987/2004/06/24/De-ontdekking-van-de-zee.dhtml Wikipedia, 'De executie van Maximiliaan door Manet', auteur onbekend, november Geraadpleegd op 26 november Website: 10

11 Monet: Biography, 'Claude Monet', auteur onbekend, Geraadpleegd op 10 november Website: Henk Verveer, 'Monet', Henk Verveer, Geraadpleegd op 15 november Website: Hugh Honour, John Fleming (2009). Algemene kunstgeschiedenis.uitgeverij Meulenhof. 12e druk. Oud Digischool, 'Romantiek, de salon', auteur onbekend, februari Geraadpleegd op 18 november Website: Pilarossiblog, 'Impressionism, fashion and modernity at The Met', Pilar Rossi, februari Website: Scholieren,'Claude Monet', auteur onbekend, datum publicatie onbekend. Geraadpleegd op 29 november Website: Tijn Vaes, Hoorcollege's, Web Gallery of Art, 'Madame Louis Joachim Gaudibert', Emil Krén en Daniel Marx, publicatiedatum onbekend. Geraadpleegd op 30 november Website: /monet/02/1vario01.html Wikipedia, 'Claude Monet', auteur onbekend, november Geraadpleegd op 5 noveber Website: Wikipedia, 'Jean Baptiste Faure', auteur onbekend, november Geraadpleegd op 17 november Website: Wikipedia, 'Paul Durand- Ruel', auteur onbekend, november Geraadpleegd op 16 november Website: Bronnenlijst, betreffende invalshoek 3 'Kunstenaar en opdrachtgever, politieke en economische machten'. Manet: Ambafrance, 'Manet, de uitvinder van de moderne schilderkunst'. Ambafrance, mei Geraadpleegd op 25 november Website: Art Salon Holland, 'Monet waterlelies', auteur onbekend, publicatie onbekend. Geraadpleegd op 24 november Website: Biography, 'Edouard Manet', auteur onbekend, Geraadpleegd op 10 november Website: 11

12 De parade, 'De executie van Maximilaan', Marianne van Kerkhoven, maart Bladzijden 2,3. Geraadpleegd op 27 november Website: /11/persmap_De_executie_van_Maximiliaan.pdf Henk Verveer, 'Manet', Henk Verveer, Geraadpleegd op 30 november Website: Hugh Honour, John Fleming (2009). Algemene kunstgeschiedenis.uitgeverij Meulenhof. 12e druk. Oud Digischool, 'Beelden uit het moderne leven', Oud digischool, Geraadpleegd op 29 november Website: Oud Digischool, 'De cultuur van romantiek en realisme in de 19e eeuw', Oud digischool, Geraadpleegd op 29 november Website: /romantiek/charles_baudelaire3.htm Tijn Vaes. Hoorcollege's. The Athenaeum, 'Artworks, Edouard Manet'. auteur onbekend, publicatie onbekend. Geraadpleegd op 27 november Website: User.Telenet, 'Websthetica', Herman Defoort, april Geraadpleegd op 19 november Website: Volkskrant, ' De ontdekking van de zee', Merlijn Schoonenboom, juni Geraadpleegd op 22 november Website: /671987/2004/06/24/De-ontdekking-van-de-zee.dhtml Wikipedia, 'De executie van Maximiliaan door Manet', auteur onbekend, november Geraadpleegd op 26 november Website: Monet: Biography, 'Claude Monet', auteur onbekend, Geraadpleegd op 10 november Website: Henk Verveer, 'Monet', Henk Verveer, Geraadpleegd op 15 november Website: Hugh Honour, John Fleming (2009). Algemene kunstgeschiedenis.uitgeverij Meulenhof. 12e druk. Oud Digischool, 'Romantiek, de salon', auteur onbekend, februari Geraadpleegd op 18 november Website: Pilarossiblog, 'Impressionism, fashion and modernity at The Met', Pilar Rossi, februari Website: 12

13 Scholieren,'Claude Monet', auteur onbekend, datum publicatie onbekend. Geraadpleegd op 29 november Website: Tijn Vaes, Hoorcollege's, Web Gallery of Art, 'Madame Louis Joachim Gaudibert', Emil Krén en Daniel Marx, publicatiedatum onbekend. Geraadpleegd op 30 november Website: /monet/02/1vario01.html Wikipedia, 'Claude Monet', auteur onbekend, november Geraadpleegd op 5 noveber Website: Wikipedia, 'Jean Baptiste Faure', auteur onbekend, november Geraadpleegd op 17 november Website: Wikipedia, 'Paul Durand- Ruel', auteur onbekend, november Geraadpleegd op 16 november Website: Bronnenlijst, betreffende invalshoek 5 'Kunst, wetenschap en techniek' Manet: Henk Verveer, 'Manet', Henk Verveer, Geraadpleegd op 1 december Website: Hugh Honour, John Fleming (2009). Algemene kunstgeschiedenis.uitgeverij Meulenhof. 14e druk. Kunst en Cultuur, 'Vernieuwingen van Eduard Manet', Celede, juni Geraadpleegd op 1 december Website: Monet: Henk Verveer, 'Monet', Henk Verveer, Geraadpleegd op 1 december Website: Hugh Honour, John Fleming (2009). Algemene kunstgeschiedenis.uitgeverij Meulenhof. 12e druk. 13

ART HISTORY. de negentiende eeuw. H5 Hoofdstuk 3 Het Realisme Tweede helft 19de eeuw

ART HISTORY. de negentiende eeuw. H5 Hoofdstuk 3 Het Realisme Tweede helft 19de eeuw ART HISTORY de negentiende eeuw H5 Hoofdstuk 3 Het Realisme Tweede helft 19de eeuw Thema s uit het Realisme Hardwerkende fabrieksarbeiders. Eenvoudige plattelandsmensen. Kleine en alledaagse gebeurtenissen.

Nadere informatie

VAN GOGH KRIJGT KLEUR NIVEAU ++

VAN GOGH KRIJGT KLEUR NIVEAU ++ NIVEAU ++ 1/5 In 1886 vertrok Van Gogh naar Parijs. Hij maakte daar kennis met twee nieuwe schilderstromingen: het impressionisme en het pointillisme. Onder invloed van deze stromingen gingen de schilderijen

Nadere informatie

VAN GOGH KRIJGT KLEUR NIVEAU ++

VAN GOGH KRIJGT KLEUR NIVEAU ++ NIVEAU ++ 1/5 In 1886 vertrok Van Gogh naar Parijs. Hij maakte daar kennis met twee nieuwe schilderstromingen: het impressionisme en het pointillisme. Onder invloed van deze stromingen gingen de schilderijen

Nadere informatie

Kröller - Müller museum. van Oscar Zuethoff uit klas B2G

Kröller - Müller museum. van Oscar Zuethoff uit klas B2G Kröller - Müller museum van Oscar Zuethoff uit klas B2G Inhoudsopgave 1. Het Impressionisme... 3. 2. Het Pointillisme uit Frankrijk... 4. 3. Het Kubisme uit Frankrijk... 5. 4. Het Expressionisme in Duitsland...

Nadere informatie

Realisme het leven zoals het is

Realisme het leven zoals het is Realisme 1850 1920 het leven zoals het is Classicisme Barok 1640 1720 Realisme 1850 1920 Wat was Classicisme ook al weer? De thema's zijn vaak ontleend aan de antieke geschiedenis en de mythologie en zijn

Nadere informatie

A-tekst. De aquarel. Mesdag Israëls Mauve Breitner Mondriaan

A-tekst. De aquarel. Mesdag Israëls Mauve Breitner Mondriaan A-tekst De aquarel Mesdag Israëls Mauve Breitner Mondriaan In de 19de eeuw maakte de Nederlandse aquarel een ongekende bloeiperiode door. De artistieke idealen van die tijd vonden in dit medium een perfecte

Nadere informatie

Thema: de K van. Moeilijkheid : *** Samenleving Tijdsduur : ***

Thema: de K van. Moeilijkheid : *** Samenleving Tijdsduur : *** Thema: de K van. Moeilijkheid : *** Samenleving Tijdsduur : *** Nederland juf Yvonne Het land Doel: Na deze opdracht weet je heel wat over bekende en beroemde kunstschilders van vroeger en nu. Uitleg opdracht:

Nadere informatie

rijks museum Verwerkingsmateriaal Examentour VWO ANTWOORDMODEL VERSIE A + B Visuele analyse van schilderkunst in de 17DE, 19DE en 20STE eeuw 1/5

rijks museum Verwerkingsmateriaal Examentour VWO ANTWOORDMODEL VERSIE A + B Visuele analyse van schilderkunst in de 17DE, 19DE en 20STE eeuw 1/5 1/5 VERSIE A Vraag 1 A Gebruik van licht om de dramatiek te uiten. Het subtiele licht (vs. clair-obscur in de barok) geeft diepte aan het schilderij en accentueert het hoofdmotief. Het zorgt er dus voor

Nadere informatie

Werkstuk CKV Museum moderne kunst Arnhem

Werkstuk CKV Museum moderne kunst Arnhem Werkstuk CKV Museum moderne kunst Arnhem Werkstuk door een scholier 1193 woorden 8 februari 2005 4 15 keer beoordeeld Vak CKV Inhoudsopgave Algemene gegevens Verwachtingen van de expositie Opbouw van de

Nadere informatie

PERSBERICHT 16 januari 2015

PERSBERICHT 16 januari 2015 Van: Carina Blokzijl Museum Gouda [Carina.Blokzijl@museumgouda.nl] Verzonden: vrijdag 16 januari 2015 12:36 Onderwerp: van Michel tot Israels Bijlagen: GeorgesMichel_Gezicht_op_de_heuvel_van_Montmartre.jpg;

Nadere informatie

Vincent van Gogh. Hier zie je er een afbeelding van.

Vincent van Gogh. Hier zie je er een afbeelding van. Vincent van Gogh Een van de beroemdste schilders die Nederland heeft gehad was Vincent van Gogh. Deze kunstenaar heeft zelfs zijn eigen museum gekregen in Amsterdam. Toch wel heel bijzonder, zeker als

Nadere informatie

B1c impressionisme : uitleg, theorievragen, praktijkopdracht. M.Heine 2013

B1c impressionisme : uitleg, theorievragen, praktijkopdracht. M.Heine 2013 B1c impressionisme : uitleg, theorievragen, praktijkopdracht M.Heine 2013 Vraag 1 Leg aan de hand van afbeelding 1 uit wat toetsjes zijn. Afb.1 Impressionisme, het begin In 1872 wilde een schilder, Claude

Nadere informatie

Persbericht: 15 november 2017

Persbericht: 15 november 2017 Persbericht: 15 november 2017 Auguste Renoir, Jeune fille à la rose, 1907, olieverf op doek, 42 x 37,5 cm Impressionism & beyond. A Wonderful Journey Singer Laren toont van 16 januari t/m 6 mei 2018 een

Nadere informatie

Bijlage CULTUURTRAJECT MEESTERVERVALSERS. TIPS & TRUCS TER Verwerking

Bijlage CULTUURTRAJECT MEESTERVERVALSERS. TIPS & TRUCS TER Verwerking Bijlage CULTUURTRAJECT MEESTERVERVALSERS TIPS & TRUCS TER Verwerking 2015-2016 skvr.nl/onderwijs Meestervervalsers Originelen Onderstaande meesters hebben uw leerlingen geïnspireerd. Voor meer informatie

Nadere informatie

SOCIALE MEDIA TIJDENS P.O.

SOCIALE MEDIA TIJDENS P.O. SOCIALE MEDIA TIJDENS P.O. Een handleiding voor het gebruik van Pinterest in de klas Pinterest in de klas In deze handleiding kan U kennismaken met het gebruik van sociale media in de lessen plastische

Nadere informatie

De schilders en schrijvers van Tachtig

De schilders en schrijvers van Tachtig De schilders en schrijvers van Tachtig De schilders en schrijvers van Tachtig De oude Haagse en jonge Haagse en Amsterdamse kunstenaars In de eerste helft van de jaren tachtig van de negentiende eeuw eindigde

Nadere informatie

(de armen en het geld) Kunstgeschiedenis Danique Voorthuijzen Jaar 1

(de armen en het geld) Kunstgeschiedenis Danique Voorthuijzen Jaar 1 (de armen en het geld) Kunstgeschiedenis Danique Voorthuijzen Jaar 1 Inleiding Op donderdag 10 december zijn we met het vak kunstgeschiedenis een dag naar Amsterdam gegaan. We gingen in Amsterdam het van

Nadere informatie

Samenvatting CKV 19e eeuw: neoclassicisme

Samenvatting CKV 19e eeuw: neoclassicisme Samenvatting CKV 19e eeuw: neoclassicisme Samenvatting door H. 972 woorden 26 juni 2016 1 1 keer beoordeeld Vak CKV Er zijn in de 19e eeuw 5 stromingen ontwikkeld NEO- classicisme De Romantiek Realisme

Nadere informatie

Een werkboek met creatieve ideeën om met kinderen originele portretten en zelfportretten te maken. Voor kinderen van 6 12 jaar

Een werkboek met creatieve ideeën om met kinderen originele portretten en zelfportretten te maken. Voor kinderen van 6 12 jaar Ursula Gareis CREATIEF WERKEN MET PORTRET EN ZELFPORTRET Een werkboek met creatieve ideeën om met kinderen originele portretten en zelfportretten te maken Voor kinderen van 6 12 jaar Elke pagina van dit

Nadere informatie

Ensor en Spilliaert museumvleugel in Mu.ZEE Voorbereiding van het museumbezoek in de klas - secundair onderwijs -

Ensor en Spilliaert museumvleugel in Mu.ZEE Voorbereiding van het museumbezoek in de klas - secundair onderwijs - Ensor en Spilliaert museumvleugel in Mu.ZEE Voorbereiding van het museumbezoek in de klas - secundair onderwijs - Leergesprek in de klas over musea Welke musea kennen jullie? Wat vond jij boeiend om te

Nadere informatie

Het Congres van Wenen hertekent Europa (1815) (les 03 5des) Geschiedenis 5MEVO-5EM-5EI-5IW VTI Kontich

Het Congres van Wenen hertekent Europa (1815) (les 03 5des) Geschiedenis 5MEVO-5EM-5EI-5IW VTI Kontich (les 03 5des) Geschiedenis 5MEVO-5EM-5EI-5IW --- www.degeschiedenisles.com --- VTI Kontich 1. Voor het Congres van Wenen a. Rond 1750: het Ancien Regime komt ten einde => Enkele kenmerken van het Ancien

Nadere informatie

Kijkroute Kunstenaarsdorp

Kijkroute Kunstenaarsdorp Kijkroute Kunstenaarsdorp Alvast ter informatie een indruk van de kijkroute voor de leerlingen PO groep 7/8 Alle leerlingen ontvangen in het museum de kijkroute om in de museumzaal zelfstandig, maar wel

Nadere informatie

TENTOONSTELLINGSPROGRAMMA Rembrandt observeert mensen Etsen uit de collectie van Het Rembrandthuis

TENTOONSTELLINGSPROGRAMMA Rembrandt observeert mensen Etsen uit de collectie van Het Rembrandthuis TENTOONSTELLINGSPROGRAMMA 2018-2019 Museum Het Rembrandthuis presenteert de komende twee jaar een gevarieerd programma aan tentoonstellingen. Zo ontmoeten we in 2018 Rembrandt als observator van de mens

Nadere informatie

schilderen in opdracht

schilderen in opdracht schilderen in opdracht schilderen in opdracht Colofon keesvandewetering / schilderen in opdracht Hardcover, 80 pagina s ISBN 978 940 215 159 6 Uitgave: Uitgeverij Brave New Books 2016 Schilderijen, tekst,

Nadere informatie

Ieper. Ervaringen Schilderijen :

Ieper. Ervaringen Schilderijen : Ieper Ervaringen Schilderijen : Tijdens het schilderen wist ik niet zo goed waar ik moest beginnen. Bovenaan, onderaan, in het midden Ik heb gekozen om eerst de achtergrond te el schilderen. Bij mijn ontwerp

Nadere informatie

B) Film Charles Baudelaire en de schilders van het moderne leven \/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\

B) Film Charles Baudelaire en de schilders van het moderne leven \/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\ /\/\/\/\/\/\/\/\/\ Museumopdrachten bij de tentoonstelling Le peintre de la vie moderne/ De schilder van het moderne leven /\/\/\/\/ in Museum De Paviljoens (5 november 2005-19 maart 2006) /\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/

Nadere informatie

Kijkwijzer HAVO / VWO. Joep Nicolas. 11 juni 2014 t/m 11 januari 2015. Pierre Cuypersstraat 1, 6041 XG Roermond, 0475 359102, www.cuypershuis.

Kijkwijzer HAVO / VWO. Joep Nicolas. 11 juni 2014 t/m 11 januari 2015. Pierre Cuypersstraat 1, 6041 XG Roermond, 0475 359102, www.cuypershuis. Kijkwijzer HAVO / VWO Joep Nicolas 11 juni 2014 t/m 11 januari 2015 Pierre Cuypersstraat 1, 6041 XG Roermond, 0475 359102, www.cuypershuis.nl Welkom in het Cuypershuis Het museumgebouw is een uniek complex

Nadere informatie

Van schilderen volgens de regels naar schilderen met kleur

Van schilderen volgens de regels naar schilderen met kleur Van schilderen volgens de regels naar schilderen met kleur 61 Corr01_Matisse-boek_NL_april2015.indd 61 20-04-15 14:00 Het jaar 1897 luidt een nieuwe tijd in voor Matisse: in dit jaar maakt hij kennis met

Nadere informatie

ZOEKEN NAAR DE VOLMAAKTE VORM NIVEAU ++

ZOEKEN NAAR DE VOLMAAKTE VORM NIVEAU ++ NIVEAU ++ /5 Deze leskaart gaat over het zoeken naar de volmaakte vorm. Dat klinkt misschien wat verheven, maar je zult ontdekken dat deze zoektocht in de kunstgeschiedenis erg belangrijk is geweest. Piet

Nadere informatie

Vincent van gogh. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Vincent van gogh. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres DigilessenPO 06 december 2012 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/41036 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.

Nadere informatie

fotoreis Inspired by Monet Loulou Beavers

fotoreis Inspired by Monet Loulou Beavers fotoreis Inspired by Monet Loulou Beavers Monet stond aan de bakermat van het impressionisme. Deze kunststroming is ontstaan is vanuit de schilderkunst. Typerend voor deze stijl is dat het voornamelijk

Nadere informatie

GESCHIEDENIS VAN KUNST EN MEDIA DE MENS OP HOL. HvA - IAM - hoorcollege - geschiedenis van kunst en media: de mens op hol

GESCHIEDENIS VAN KUNST EN MEDIA DE MENS OP HOL. HvA - IAM - hoorcollege - geschiedenis van kunst en media: de mens op hol GESCHIEDENIS VAN KUNST EN MEDIA DE MENS OP HOL 1 Wolfgang Goethe - Die Leiden des Jungen Werther (1774) 2 de negentiende eeuw: utopie of dystopie? de kinderen van de verlichting dááág adel, hallo burgerij!

Nadere informatie

Rembrandt vanaf 9 september te zien in Museum Boijmans Van Beuningen. Virtuositeit en verbeeldingskracht: Rembrandt-etsen uit eigen collectie

Rembrandt vanaf 9 september te zien in Museum Boijmans Van Beuningen. Virtuositeit en verbeeldingskracht: Rembrandt-etsen uit eigen collectie Rembrandt vanaf 9 september te zien in Museum Boijmans Van Beuningen Virtuositeit en verbeeldingskracht: Rembrandt-etsen uit eigen collectie 07 SEPTEMBER 2017 SAMENVATTING Museum Boijmans Van Beuningen

Nadere informatie

2 Vroege renaissance 2.1

2 Vroege renaissance 2.1 2 Vroege renaissance Giotto di Bondone, rond 1315 Veranderingen Het vorige werkboek eindigde met de 14e eeuwse kunstenaar Giotto di Bondone, die in Italië een nieuwe kunststijl introduceerde. Voor het

Nadere informatie

Opdracht door Kimberly 1213 woorden 30 september keer beoordeeld. Beeldende vorming

Opdracht door Kimberly 1213 woorden 30 september keer beoordeeld. Beeldende vorming Opdracht door Kimberly 1213 woorden 30 september 2017 6 2 keer beoordeeld Vak Beeldende vorming Dit schilderij heet De onverschrokkenheid van Gaius Fabricius Luscinus in Pyrrhus legerkamp. De kunstenaar

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting door S. 1030 woorden 18 mei 2017 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis samenvatting H2 1: Wetenschappelijke Revolutie 17 e eeuw Kenmerken: Observeren

Nadere informatie

rijks museum Verwerkingsmateriaal Examentour VWO versie b Visuele analyse van schilderkunst in de 17de, 19de en 20ste eeuw 1/5

rijks museum Verwerkingsmateriaal Examentour VWO versie b Visuele analyse van schilderkunst in de 17de, 19de en 20ste eeuw 1/5 1/5 Eregalerij, Rijksmuseum Mondriaanjurk, Yves Saint Laurent, Abraham, Bianchini-Férier, 1965 Dit verwerkingsmateriaal wordt aangeboden na afloop van de examentour Burgerlijke cultuur in de zeventiende

Nadere informatie

Het futurisme in de schilderkunst

Het futurisme in de schilderkunst Het futurisme in de schilderkunst De wetenschappelijke ontdekkingen en de technische vernieuwingen werden in het begin van de twintigste eeuw in Italië door een aantal mensen met bijzonder veel geestdrift

Nadere informatie

Vincent van Gogh. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/41036

Vincent van Gogh. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/41036 Auteur DigilessenPO Laatst gewijzigd 06 december 2012 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres https://maken.wikiwijs.nl/41036 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6 Samenvatting door M. 804 woorden 17 juni 2013 5,5 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Bronnen Samenvatting geschiedenis Hoofdstuk 6 Burgers en stoommachines,

Nadere informatie

Klee. en Cobra. Opnieuw beginnen

Klee. en Cobra. Opnieuw beginnen Klee Lesmateriaal groep 5 en 6 deel 1: klassikale les op school bij de tentoonstelling Klee en Cobra Het begint als kind 28.01-22.04 2012 en Cobra Opnieuw beginnen Dit is Paul Klee En dit ook. En dit is

Nadere informatie

Met je klas naar singer laren

Met je klas naar singer laren Met je klas naar singer laren Wat is Singer laren? Museum Villa De wilde zwanen Theater Beeldentuin Waarom heet het singer laren? Vroeger woonde het echtpaar Anna en William Singer hier. Zij kwamen meer

Nadere informatie

Manet & Monet, religie/levensbeschouwing en esthetica.

Manet & Monet, religie/levensbeschouwing en esthetica. Manet & Monet, religie/levensbeschouwing en esthetica. Manet & Monet, religie/levensbeschouwing en esthetica. Naam: Geerd Scherders Studentnummer: 294779 Inhoudsopgave Pagina 4 Inleiding Invalshoek 1 religie/levensbeschouwing

Nadere informatie

Verloren gewaand schilderij van Manet teruggevonden

Verloren gewaand schilderij van Manet teruggevonden AiA Art News-service Verloren gewaand schilderij van Manet teruggevonden Kunstvondst De Franse schilder Manet bewonderde Frans Hals en kopieerde in 1872 in Haarlem diens Regentessen. Dat lang verloren

Nadere informatie

Take Home Examen. Het stijlbegrip volgens Nelson Goodman. i Postvak 54 6 juni 2008 Blok BA CW 1 E Vraag II

Take Home Examen. Het stijlbegrip volgens Nelson Goodman. i Postvak 54 6 juni 2008 Blok BA CW 1 E Vraag II Take Home Examen Het stijlbegrip volgens Nelson Goodman i444049 Postvak 54 6 juni 2008 Blok BA CW 1 E Vraag II De Amerikaanse filosoof Nelson Goodman heeft een boek geschreven, genaamd Ways of Worldmaking.

Nadere informatie

Eindexamen tehatex havo 2005-II

Eindexamen tehatex havo 2005-II Kathedralenbouwers Vragen bij afbeelding 1 en 2. Op afbeelding 1 zie je een Vlaamse miniatuur uit 1447. Het boek waarin deze miniatuur zich bevindt, beschrijft het leven van een vorst die verschillende

Nadere informatie

ON STAGE LENTE EXPOSITIE 24 MAART 22 APRIL

ON STAGE LENTE EXPOSITIE 24 MAART 22 APRIL ON STAGE LENTE EXPOSITIE 24 MAART 2018 22 APRIL TATIANA RIVILIS (schilderes) Geboren 1986 in Moskou. In 2010 afgestudeerd aan de Universiteit van Moskou, in grafisch design en kunsthistorie. In 2012 verhuisde

Nadere informatie

beeldende vormgeving Naam:...Klas... Deze periode gaan we ons bezig houden met het menselijk lichaam en met enkele details.

beeldende vormgeving Naam:...Klas... Deze periode gaan we ons bezig houden met het menselijk lichaam en met enkele details. beeldende vormgeving Naam:...Klas... thema 6: De mens Deze periode gaan we ons bezig houden met het menselijk lichaam en met enkele details. Zolang de mens zich bezig gehouden heeft met kunst, heeft hij

Nadere informatie

Lesplan Keith Haring (2 lessen)

Lesplan Keith Haring (2 lessen) Lesplan Keith Haring (2 lessen) Benodigdheden: Kopieën van het leesblad Werkblad Rol tekenpapier Stiften Potloden Verf Kwasten Schorten Restpapier Smartboard Leerdoelen: Leren wie Keith Haring is en wat

Nadere informatie

Hollandse Meesters. Dit werkboekje is van:

Hollandse Meesters. Dit werkboekje is van: Hollandse Meesters Dit werkboekje is van: Hallo! Je gaat binnenkort op bezoek in het museum Hermitage Amsterdam. Het woord Hermitage spreek je uit als hermitaasje. Een museum is een gebouw waarin je allerlei

Nadere informatie

Bijlage verwerking meestervervalsers

Bijlage verwerking meestervervalsers Bijlage verwerking meestervervalsers Cultuurtraject 2 e leerjaar VO beeldende kunst Schooljaar 2014-2015 skvr.nl/onderwijs inhoud 1. Tips & Trucs Ter verwerking Van het project 3 1.1 Schilderen op muziek

Nadere informatie

Bijlage verwerking meestervervalsers

Bijlage verwerking meestervervalsers Bijlage verwerking meestervervalsers Cultuurtraject 2 e leerjaar VO beeldende kunst Schooljaar 2017-2018 skvr.nl/onderwijs inhoud meestervervalsers originelen 3 Tips & Trucs Ter verwerking Van het project

Nadere informatie

Categorie: Kunst, wetenschap en techniek. Categorie: Kunst Intercultureel.

Categorie: Kunst, wetenschap en techniek. Categorie: Kunst Intercultureel. Er zijn overeenkomsten tussen de wereldtentoonstellingen van de 19 e eeuw en het world wide web van de 20 e eeuw. Wat maakt dat het positivisme in de loop van de 19 e eeuw steeds meer wordt gezien als

Nadere informatie

Giardino NL 4/1 14-06-2006 12:14 Pagina 1

Giardino NL 4/1 14-06-2006 12:14 Pagina 1 Giardino NL 4/1 14-06-2006 12:14 Pagina 1 1 Giardino NL 4/1 14-06-2006 12:14 Pagina 2 Panta rhei alles stroomt; Mijn schilderijen zijn in beweging, ze lijken te stromen, zoals ook het leven zich geen stilstand

Nadere informatie

2 Eeuw van het Verstand

2 Eeuw van het Verstand 2 Eeuw van het Verstand Caravaggio, 1600 Veranderingen Het vorige werkboek eindigde met de barok in Zuid-Europa en de Gouden Eeuw in Nederland. Zowel in de 16e als de 17e eeuw leefden een aantal van de

Nadere informatie

Thema 1: De Moderne, de eerste helft van de twintigste eeuw

Thema 1: De Moderne, de eerste helft van de twintigste eeuw beeldende vorming Naam:... Thema 1: De Moderne, de eerste helft van de twintigste eeuw. 1900-1945 inleiding De twintigste eeuw is een tijd waarin stijlen en stromingen elkaar snel opvolgen om plaats te

Nadere informatie

PERSBERICHT 23 juli 2018

PERSBERICHT 23 juli 2018 PERSBERICHT 23 juli 2018 TWEE NIEUWE NAJAARSTENTOONSTELLINGEN: LAATSTE IMPRESSIONISTEN & EN PLEIN AIR 100 JAAR BUITEN SCHILDEREN René-Xavier Prinet, Au bord de la Manche, olieverf op doek, 80 x 93 cm,

Nadere informatie

Edouard Manet. Geboren te Parijs op 23 januari 1832 Gestorven te Parijs op 30 april 1883

Edouard Manet. Geboren te Parijs op 23 januari 1832 Gestorven te Parijs op 30 april 1883 Edouard Manet Geboren te Parijs op 23 januari 1832 Gestorven te Parijs op 30 april 1883 Geboren te Parijs op 23 januari 1832 Gestorven te Parijs op 30 april 1883 Rijke familie met veel connecties Zijn

Nadere informatie

INHOUD. Inleiding Mode Fotografie Kunst in de middeleeuwen Kunst uit de renaissance... 14

INHOUD. Inleiding Mode Fotografie Kunst in de middeleeuwen Kunst uit de renaissance... 14 INHOUD Inleiding...6 1 Mode...8 2 Fotografie... 10 3 Kunst in de middeleeuwen... 12 4 Kunst uit de renaissance... 14 5 Kunst in de 17 e eeuw... 16 6 Moderne en hedendaagse kunst... 18 7 Graffiti... 20

Nadere informatie

ZOEKEN NAAR DE VOLMAAKTE VORM NIVEAU ++

ZOEKEN NAAR DE VOLMAAKTE VORM NIVEAU ++ NIVEAU ++ /5 Deze leskaart gaat over het zoeken naar de volmaakte vorm. Dat klinkt misschien wat verheven, maar je zult ontdekken dat deze zoektocht in de kunstgeschiedenis erg belangrijk is geweest. Piet

Nadere informatie

LIEFDE. En als je door de bogen kijkt, zie je op de achtergrond ook iets gebeuren. Wat wordt er op de achtergrond gedaan?

LIEFDE. En als je door de bogen kijkt, zie je op de achtergrond ook iets gebeuren. Wat wordt er op de achtergrond gedaan? LIEFDE Soms lijkt het wel of het hele leven om de liefde draait. Het begint al als je kind bent met de liefde voor je moeder en vader. En iedereen herinnert zich zijn eerste verliefdheid nog wel; op de

Nadere informatie

Geluk zit in een klein kunsthoekje Goedepraktijkvoorbeeld bij de bachelorproef van Els Maldoy

Geluk zit in een klein kunsthoekje Goedepraktijkvoorbeeld bij de bachelorproef van Els Maldoy Geluk zit in een klein kunsthoekje Goedepraktijkvoorbeeld bij de bachelorproef van Els Maldoy Contact: elsmaldoy_2000@yahoo.com Samenwerkingsverband Doelgroep Freinetschool De Pluim, Hoboken Nathalie Vandermaesen,

Nadere informatie

Visuele analyse van schilderkunst in de 17de, 19de en 20ste eeuw

Visuele analyse van schilderkunst in de 17de, 19de en 20ste eeuw 1/5 Eregalerij, Rijksmuseum Brieflezende vrouw, Johannes Vermeer, ca. 1663 Dit verwerkingsmateriaal wordt aangeboden na afloop van zeventiende eeuw laat Johannes Vermeer zien in de examentour Burgerlijke

Nadere informatie

Tijd van pruiken en revoluties 1700 1800

Tijd van pruiken en revoluties 1700 1800 Onderzoeksvraag: Op welke gebieden wilden de Verlichtingsfilosofen de bestaande maatschappij veranderen? Rationalisme = het gebruiken van gezond verstand (rede/ratio) waarbij kennis gaat boven tradities

Nadere informatie

beeldende vakken CSE GL en TL

beeldende vakken CSE GL en TL Examen VMBO-GL en TL 2019 tijdvak 1 dinsdag 21 mei 13.30-15.30 uur beeldende vakken CSE GL en TL Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 40 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 66 punten

Nadere informatie

Bloei van de Republiek hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Bloei van de Republiek hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd 15 December 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/61308 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken

Nadere informatie

Meetkunst Les 4 Spelen met perspectief

Meetkunst Les 4 Spelen met perspectief Meetkunst Les 4 Spelen met perspectief Vervreemding door optische illusies Niet alle kunstenaars houden zich aan de regels van perspectief, standpunt, onderlinge verhoudingen etc. Zij overtreden moedwillig

Nadere informatie

6) Aan welke periode uit de bouwkunst van de jaren 20 van de 20e eeuw doet dit denken? 18e, 19de en 20-eeuwse bouwkunst.

6) Aan welke periode uit de bouwkunst van de jaren 20 van de 20e eeuw doet dit denken? 18e, 19de en 20-eeuwse bouwkunst. Tentoonstelling door een scholier 1931 woorden 8 december 2003 5 20 keer beoordeeld Vak CKV 2) Berlage 1) Tot welke stroming behoorde Berlage? Neo-gotiek of de neo-renaissance. 2) Wanneer is het gebouw

Nadere informatie

THE FORMER KAMERBEEK COLLECTION

THE FORMER KAMERBEEK COLLECTION PERSBERICHT AMSTERDAM 14 APRIL 2017 ISAAC ISRAELS MOULIN DE LA GALETTE LEIDT DE VEILING VAN THE FORMER KAMERBEEK COLLECTION Isaac Israels (1865-1934), Moulin de la Galette, Parijs ( 300.000-500.000) Amsterdam

Nadere informatie

ART HISTORY de twintigste eeuw. H4-cp3 H4 Expressionisme

ART HISTORY de twintigste eeuw. H4-cp3 H4 Expressionisme ART HISTORY de twintigste eeuw H4-cp3 H4 Expressionisme Sigmund Freud (1856-1939) blz.34 De ideeën van de psychoanalyticus Sigmund Freud hadden veel invloed op de kunstenaars uit het begin van de twintigste

Nadere informatie

Kunstenaarmemo. Een inspirerende reis door de wereld van de kunst...

Kunstenaarmemo. Een inspirerende reis door de wereld van de kunst... Kunstenaarmemo Inspirerende reis door de wereld van de kunst: Schilderijen van beroemde impressionisten en expressionisten als klassiek memoriespel. Spelsoort: Spelers: Inhoud: Memo spel 1-4 spelers 28

Nadere informatie

Afdrukken pagina 2-19 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd

Afdrukken pagina 2-19 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd Gebruiksaanwijzing leerdagboek Exempel Rond de toren Afdrukken pagina 2-19 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd Aanwijzingen Schrijf- en tekenruimte in leerdagboek

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Oude Grieken. Politiek 4,4. Werkstuk door een scholier 2360 woorden 26 oktober keer beoordeeld.

Werkstuk Geschiedenis Oude Grieken. Politiek 4,4. Werkstuk door een scholier 2360 woorden 26 oktober keer beoordeeld. Werkstuk Geschiedenis Oude Grieken Werkstuk door een scholier 2360 woorden 26 oktober 2017 4,4 17 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Politiek De eerste bestuursvorm in Athene was de monarchie. Dat betekent

Nadere informatie

KIJKWIJZER FDN MUSEUM

KIJKWIJZER FDN MUSEUM KIJKWIJZER FDN MUSEUM Welkom in Heerenveen Museum. Hier ontdek je het verhaal van Heerenveen. Je gaat straks kijken naar het Ferdinand Domela Nieuwenhuis Museum. Domela had een duidelijke mening over drank

Nadere informatie

ART HISTORY DE TWINTIGSTE EEUW MASSACULTUUR. H5 CKV-profiel Cobra en Karel Appel Moderne Amerikanen in musea

ART HISTORY DE TWINTIGSTE EEUW MASSACULTUUR. H5 CKV-profiel Cobra en Karel Appel Moderne Amerikanen in musea ART HISTORY DE TWINTIGSTE EEUW MASSACULTUUR H5 CKV-profiel Cobra en Karel Appel Moderne Amerikanen in musea Tijdsbeeld tweede helft 20ste eeuw Vrijheid na WOII-Europa ligt in puin.. Koude oorlog: angst

Nadere informatie

November Glaceren met Acrylmedium December Het licht van Rembrandt / Het december gevoel de duisternis van Rembrandt

November Glaceren met Acrylmedium December Het licht van Rembrandt / Het december gevoel de duisternis van Rembrandt PROGRAMMA 2011 2012 Uitgangspunt van de lessen is dat kennis van de schilderkunstige technieken en stromingen vanuit de eigen ervaring wordt ontdekt en ontwikkeld. De opdrachten hebben betrekking op zowel

Nadere informatie

Gauguin, Bonnard, Denis. Dit werkboekje is van:

Gauguin, Bonnard, Denis. Dit werkboekje is van: Gauguin, Bonnard, Denis Dit werkboekje is van: Hallo! Je gaat binnenkort op bezoek in het museum Hermitage Amsterdam. Het woord Hermitage spreek je uit als hermitaasje. Een museum is een gebouw waarin

Nadere informatie

Napoleon, Alexander en Josephine. Dit werkboekje is van:

Napoleon, Alexander en Josephine. Dit werkboekje is van: Napoleon, Alexander en Josephine Dit werkboekje is van: Hallo! Je gaat binnenkort op bezoek in het museum Hermitage Amsterdam. Het woord Hermitage spreek je uit als hermitaasje. Een museum is een gebouw

Nadere informatie

Functies en Invalshoeken Kunst

Functies en Invalshoeken Kunst Inleiding Kunst Algemeen Functies en Invalshoeken Kunst Overal om ons heen zien we kunst: of het nou in de gangen van school is, in het museum, of in een kerk het hangt er vol mee. In heel uiteenlopende

Nadere informatie

Bij dit examen hoort een bijlage. Achter het correctievoorschrift zijn twee aanvullingen op het correctievoorschrift opgenomen.

Bij dit examen hoort een bijlage. Achter het correctievoorschrift zijn twee aanvullingen op het correctievoorschrift opgenomen. Examen VMBO-GL en TL 2015 tijdvak 1 woensdag 13 mei 9.00-11.00 uur beeldende vakken CSE GL en TL Bij dit examen hoort een bijlage. Achter het correctievoorschrift zijn twee aanvullingen op het correctievoorschrift

Nadere informatie

naar aanleiding van de godin Venus geschilderd door Titiaan Deze Venus van Titiaan is jarenlang een bron geweest voor andere kunstenaars.

naar aanleiding van de godin Venus geschilderd door Titiaan Deze Venus van Titiaan is jarenlang een bron geweest voor andere kunstenaars. Erotiek in de kunst naar aanleiding van de godin Venus geschilderd door Titiaan Venus is een Romeinse godin, zij is de godin van de liefde en de vruchtbaarheid. 1 Daarnaast symboliseert zij ook de seksuele

Nadere informatie

Beeldenboekje klas 3

Beeldenboekje klas 3 Beeldenboekje klas 3 1 Afbeelding 1, 2, 3 en 4 op pagina 1 van dit Beeldenboekje gebruik je bij de herhaling van compositie, klas 1 (bijv. infoblok 114, pagina 6 van de TekenTools klas 3). M afbeelding

Nadere informatie

Project lj1 Adaptability

Project lj1 Adaptability Project lj1 Adaptability 2015-2016 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Mens en Maatschappij GG 23 februari 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/72423

Nadere informatie

Project lj1 Adaptability

Project lj1 Adaptability Project lj1 Adaptability 2015-2016 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Mens en Maatschappij GG 23 februari 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/72423

Nadere informatie

beeldanalyse-kunstbeschouwing

beeldanalyse-kunstbeschouwing beeldanalyse-kunstbeschouwing Bij het kijken naar kunstwerken kun je je allerlei vragen stellen wat het kunstwerk met je doet. Door aandachtig te kijken verzamel je informatie over vorm en inhoud. In deze

Nadere informatie

Scriptie Kunst Vincent van Gogh

Scriptie Kunst Vincent van Gogh Scriptie Kunst Vincent van Gogh Scriptie door een scholier 2053 woorden 31 december 2003 5,6 83 keer beoordeeld Vak Kunst Inhoudsopgave: - Over Vincent van Gogh - Jonge Vincent - Parijs - Familie en vrienden

Nadere informatie

Biënnale van de Schilderkunst: De mens in beeld

Biënnale van de Schilderkunst: De mens in beeld Biënnale van de Schilderkunst: De mens in beeld De Biënnale van de Schilderkunst is dit jaar aan haar derde editie toe Dit tentoonstellingsproject ontstond uit de museale ambitie van zowel het Roger Raveelmuseum

Nadere informatie

beeldende vakken CSE GL en TL

beeldende vakken CSE GL en TL Examen VMBO-GL en TL 2012 tijdvak 2 dinsdag 19 juni 13.30-15.30 uur beeldende vakken CSE GL en TL Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 34 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 76 punten

Nadere informatie

ART HISTORY DE TWINTIGSTE EEUW. H4 algemeen deel Hoofdstuk 4 Expressionisme - Kunst en gevoel.

ART HISTORY DE TWINTIGSTE EEUW. H4 algemeen deel Hoofdstuk 4 Expressionisme - Kunst en gevoel. ART HISTORY DE TWINTIGSTE EEUW H4 algemeen deel Hoofdstuk 4 Expressionisme - Kunst en gevoel. EXPRESSIONISME 20ste eeuw De kunstenaar drukt zijn eigen persoonlijke gevoelens uit. EXPRESSIONISME 20ste eeuw

Nadere informatie

5.5. Samenvatting door een scholier 1749 woorden 2 december keer beoordeeld. Kunstgeschiedenis

5.5. Samenvatting door een scholier 1749 woorden 2 december keer beoordeeld. Kunstgeschiedenis Samenvatting door een scholier 1749 woorden 2 december 2003 5.5 32 keer beoordeeld Vak Kunstgeschiedenis Inleiding In deze periode worden kunststromingen (vooral in de schilderkunst) besproken vanaf Ca.

Nadere informatie

Van baan naar eigen baas

Van baan naar eigen baas M200912 Van baan naar eigen baas drs. A. Bruins Zoetermeer, juli 2009 Van baan naar eigen baas Ruim driekwart van de ondernemers die in de eerste helft van 2008 een bedrijf zijn gestart, werkte voordat

Nadere informatie

RINEKE DIJKSTRA op de tentoonstelling Er was eens de collectie nu, Van Abbemuseum, Eindhoven

RINEKE DIJKSTRA op de tentoonstelling Er was eens de collectie nu, Van Abbemuseum, Eindhoven RINEKE DIJKSTRA op de tentoonstelling Er was eens de collectie nu, Van Abbemuseum, Eindhoven JOKE REICHARDT Werkstuk voor het vak Het meesterwerk. Sleutelwerken in de westerse kunst van de 20 e en de 21

Nadere informatie

Experience Design Opdracht 1

Experience Design Opdracht 1 Experience Design Opdracht 1 Kleuren en woorden - De Strooptest Joyce Karreman 0793350 WERKING VAN DE ZINTUIGEN Ik heb gekozen voor de zogeheten Stroop-test. Hierbij werken de ogen nauw samen met het brein,

Nadere informatie

Kijkwijzer. Beeldbeschrijving. FotografieVMBO

Kijkwijzer. Beeldbeschrijving. FotografieVMBO Kijkwijzer Beeldbeschrijving FotografieVMBO Inhoud I. De bedoeling van deze kijkwijzer 2 II. Opdrachten 3 III. Eindopdracht 5 IV. Fotografie en het Fotomuseum Den Haag 6 I. De bedoeling van deze kijkwijzer

Nadere informatie

Samenvatting Kunst Hoofdstuk 1: Burgerlijke cultuur in Nederland in de 17e eeuw

Samenvatting Kunst Hoofdstuk 1: Burgerlijke cultuur in Nederland in de 17e eeuw Samenvatting Kunst Hoofdstuk 1: Burgerlijke cultuur in Nederland in de 17e eeuw Samenvatting door D. 823 woorden 18 juni 2013 6,4 4 keer beoordeeld Vak Methode Kunst De bespiegeling DE BESPIEGELING Burgerlijke

Nadere informatie

ART HISTORY de twintigste eeuw. H5 profiel Hfdst. 7 Kunst en macht

ART HISTORY de twintigste eeuw. H5 profiel Hfdst. 7 Kunst en macht ART HISTORY de twintigste eeuw H5 profiel Hfdst. 7 Kunst en macht Kunst en macht Opdrachtgevers zoals vorsten en de kerk hebben kunst altijd gebruikt om hun rijkdom en macht te te propageren. Met de aanvang

Nadere informatie

Verslag CKV museum Rijksmuseum

Verslag CKV museum Rijksmuseum Verslag CKV museum Rijksmuseum Verslag door D. 1044 woorden 20 juni 2016 3,9 13 keer beoordeeld Vak CKV Informatie Museumstraat 1, 1071 XX Amsterdam Het Rijksmuseum is een heel belangrijk museum voor Nederland.

Nadere informatie

Mijn fascinatie voor de fotografie Huub Bierens

Mijn fascinatie voor de fotografie Huub Bierens Mijn fascinatie voor de fotografie Huub Bierens Mijn fascinatie Deze kan niet los gezien worden van mijn fascinatie voor kunst, met name moderne kunst. Ik wil echter hier niet de expert uithangen, want

Nadere informatie

Goya. Guido Augustijn, studentnummer: 235389

Goya. Guido Augustijn, studentnummer: 235389 Goya Guido Augustijn, studentnummer: 235389 spaanse inquisitiev3.indd 1 10-12-13 12:11 Inhoudsopgave Inleiding Aanpak Inleiding Pagina 3 Aanpak Pagina 3 Invalshoek 1; Kunst en religie, levensbeschouwing

Nadere informatie

De renaissance!! Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis.!

De renaissance!! Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis.! De renaissance Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis. Deze term betekent letterlijk de wedergeboorte, en is een kunststroming uit

Nadere informatie