Geschiedenis van de Wiskunde voor de lerarenopleiding

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Geschiedenis van de Wiskunde voor de lerarenopleiding"

Transcriptie

1 Geschiedenis van de Wiskunde voor de lerarenopleiding

2 Even voorstellen Desiree van den Bogaart Hogeschool van Jeanine Daems Hogeschool

3 Opzet workshop Waarom geschiedenis van de wiskunde? Mogelijkheden in de lerarenopleiding Voorbeelden van lesmateriaal

4 Kennisbasis De startbekwame docent kent en begrijpt de volgende concepten: rekenen in oude culturen, relatie wiskunde en maatschappij en wiskunde als menselijke activiteit. De startbekwame docent kan: Voorbeelden geven uit de ontwikkeling van wiskunde als menselijke activiteit (personen/culturen); Opgaven oplossen met betrekking tot getalstelsels uit diverse oude culturen; Onderdelen van wiskunde in de tijd plaatsen.

5 Toegankelijke bronnen Prof. I. Stewart Hoe wiskunde de wereld veranderde Prof. M. Du Sautoy The story of maths (DVD)

6 Math through the ages William J. Berlinghoff & Ferdinand Q. Gouvea Vertaling bij Epsilon verwacht najaar 2016

7 Eigen filmmateriaal Samenwerkingsverband HU, HvA en NHL.

8 Blended leeromgeving op de HU zelf DVD/filmpjes kijken en boek lezen in de les verdiepende opdrachten: samen naar de wiskunde kijken aan de hand van bronnen (nog in ontwikkeling)

9 Waarom gebruiken in het VO? Voor de leerling Een stukje algemene ontwikkeling. Als je de geschiedenis kent, begrijp je de wiskunde beter (geleide heruitvinding). Als je de geschiedenis kent, begrijp je het nut van de wiskunde beter. Om de alfa/gamma-leerlingen ook eens te boeien (denk ook aan wiskunde C/PWS). Laat de menselijke kant van wiskunde zien. Voor de docent Alles dat voor leerlingen geldt (links), geldt ook voor de docent zelf. Afwisselende werkvormen. Om ook eens een spannend verhaal te kunnen vertellen of een dvd-tje te laten zien. Het laat je zien wat lastige denkstappen zijn (conceptuele obstakels).

10 Waar nog meer in curriculum lerarenopleiding wiskunde? Rekendidactiek: getalstelsels (binair: Leibniz, zestigtallig: Babyloniërs), rekenalgoritmes (Stevins introductie van de decimale schrijfwijze in zijn oude notatie bekijken) Kansrekenen: het verdelen van de pot (Pacioli, Huygens) Meetkunde: bewijzen, kegelsnedenconstructies, (Euclides, Apollonius, Van Schooten Jr.) Algebra: klassieke problemen Grafentheorie: Euler, veelvlakken Enz.

11 Elementen van Euclides Kleurenversie van Oliver Byrne uit 1847.

12 Andere opties Vakdidactiek: didactische meerwaarde, ontwerpen werkbladen, filmpjes laten maken (Animath) Excursies (Boerhaave Leiden, Expositie 1001inventions Rotterdam, Expositie Da Vinci Utrecht) Afstudeeronderzoek

13 How learning about scientists' struggles influences students' interest and learning in physics. Hong, Huang-Yao; Lin-Siegler, Xiaodong Journal of Educational Psychology, Vol 104(2), May 2012,

14 Groep a Kreeg tijdens de natuurkundeles te horen hoeveel moeite drie natuurkundigen (waaronder Newton) hadden gehad met het ontwikkelen van de theorie.

15 Groep b Kreeg tijdens de natuurkundeles te horen welke briljante prestaties de drie natuurkundigen hadden geleverd.

16 Groep c Kreeg tijdens de natuurkundeles geen informatie over de drie natuurkundigen die de behandelde theorie hadden ontwikkeld.

17 Groep a Onthield de geleerde lesstof langer Was beter in staat om complexe opgaven over de lesstof op te lossen Kreeg meer belangstelling voor natuurkunde Ontwikkelde meer begrip voor natuurkundigen als hard werkende wetenschappers

18 Groep b Kreeg een negatiever beeld van natuurkundigen Was niet extra gemotiveerd Presteerde niet beter en onthielden de stof niet langer

19 Ervaringen anderen

20 Voorbeelden werkbladen Egyptische wiskunde (Desiree) werkbladen Chinese wiskunde (Desiree) werkbladen Babylonisch rekenen (keuze welk werkblad is afhankelijk van of je het getalsysteem al kent) (Jeanine) werkblad over Omar Khayyam en de derdegraads (Jeanine) vergelijking overige materialen van het vak op HvA en HU (meer werkbladen, readers, eindopdracht, toets, studentenwerk lespakketjes, boek, dvd, zebra-boekjes) liggen ter inzage

Wat kun je in de wiskundeles met deze concepten?

Wat kun je in de wiskundeles met deze concepten? 1 Startbekwame docenten wiskunde moeten volgens de kennisbasis de concepten rekenen in oude culturen, de relatie wiskunde en maatschappij en wiskunde als menselijke activiteit, kennen en begrijpen. Wat

Nadere informatie

Program overview. 14-Oct :57. Year 2013/2014. Master Science Education and Communication

Program overview. 14-Oct :57. Year 2013/2014. Master Science Education and Communication Program overview 1-Oct-2017 18:57 Year 2013/201 Organization Applied Sciences Education Master Science Education and Communication Code Omschrijving ECTS Vakwetenschappelijk gedeelte lerarenopleiding Wiskunde

Nadere informatie

beheerst de volgende vaardigheden, kan deze onderwijzen en vaardigheden

beheerst de volgende vaardigheden, kan deze onderwijzen en vaardigheden Checklist vakdidactisch Kennisbasis Biologie Voor het begin van de 3 e jaars stage vullen de studenten deze checklist in. De studenten formuleren leerdoelen die aansluiten op de uitkomst van deze list.

Nadere informatie

Profielkeuze M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo

Profielkeuze M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo Profielkeuze 2018-2019 M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo 4 havo 4 vwo 5 havo 5 vwo 6 vwo algemeen deel profieldeel vrij deel Nederland Engels Maatschappijleer (alleen 4 havo en 4 vwo) CKV (culturele

Nadere informatie

kennisbasis vakdidactiek biologie auteurs Teresa Maria Dias Pedro Gomes, Stefan Bosmans en Marnix van Meer

kennisbasis vakdidactiek biologie auteurs Teresa Maria Dias Pedro Gomes, Stefan Bosmans en Marnix van Meer kennisbasis vakdidactiek biologie auteurs Teresa Maria Dias Pedro Gomes, Stefan Bosmans en Marnix van Meer Domein B1.1 Biologie leren Begripsontwikkeling en jargon Leren van biologische vaardigheden Verschillen

Nadere informatie

Dossier opdracht 7. Statistiek 1 - Vakdidactiek

Dossier opdracht 7. Statistiek 1 - Vakdidactiek Dossier opdracht 7 Statistiek 1 - Vakdidactiek Naam: Thomas Sluyter Nummer: 1018808 Jaar / Klas: 1e jaar Docent Wiskunde, deeltijd Datum: 22 oktober, 2007 Samenvatting GWA: Een lesactiviteit waarbij de

Nadere informatie

DVD-bespreking: The story of maths

DVD-bespreking: The story of maths In 2008 produceerde de BBC de DVD The story of maths, die sindsdien veel positieve kritieken ontving en in verschillende talen, waaronder het Nederlands, is uitgebracht. Dédé de Haan bespreekt in dit artikel

Nadere informatie

Hier komt de titel van de presentatie

Hier komt de titel van de presentatie Wiskunde in de bovenbouw van het vwo Hier komt de titel van de presentatie H. Bronkhorst docent wiskunde Welke wiskunde ga ik kiezen? Welke wiskunde past bij mij? Wiskunde A, B of C? En wanneer is het

Nadere informatie

Vakdidactische kennis als perspectief op samenwerking tussen gammavakken

Vakdidactische kennis als perspectief op samenwerking tussen gammavakken Vakdidactische kennis als perspectief op samenwerking tussen gammavakken Hanneke Tuithof: Universiteit Utrecht en Fontys Lerarenopleiding Tilburg. Tuur de Beer, Jefta Bego, Tim Simonse, Eefje Smit en Annemieke

Nadere informatie

Wiskunde D met Fontys en de TU/e

Wiskunde D met Fontys en de TU/e Wiskunde D met Fontys en de TU/e Mike Boldy m.c.boldy@tue.nl 5 juni 2008 Wiskunde D modules samenwerkingsverband met 3TU (UT, TUD, TU/e) en Fontys modules cursussen voor docenten kerngroep: scholen uit

Nadere informatie

100 in de hoofdrol. NUWiskunde 2017 Desiree van den Bogaart

100 in de hoofdrol. NUWiskunde 2017 Desiree van den Bogaart 100 in de hoofdrol NUWiskunde 2017 Desiree van den Bogaart Even voorstellen Desiree van den Bogaart Lerarenopleider, onderzoeker Hogeschool van Amsterdam Bestuurslid NVvW Wortels van de wiskunde, boek

Nadere informatie

Profielkeuze M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo

Profielkeuze M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo Profielkeuze 2016-2017 M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo 4 havo 4 vwo 5 havo 5 vwo 6 vwo algemeen deel profieldeel vrij deel Nederland Engels Maatschappijleer (alleen 4 havo en 4 vwo) CKV (culturele

Nadere informatie

Dossier opdracht 12. Vakproject 2: Vakdidactiek

Dossier opdracht 12. Vakproject 2: Vakdidactiek Dossier opdracht 12 Vakproject 2: Vakdidactiek Naam: Thomas Sluyter Nummer: 1018808 Jaar / Klas: 1e jaar Docent Wiskunde, deeltijd Datum: 12 november, 2007 Samenvatting Dit document is onderdeel van mijn

Nadere informatie

Analytische Meetkunde

Analytische Meetkunde Analytische Meetkunde Meetkunde met Geogebra en vergelijkingen van lijnen 2 Inhoudsopgave Achtergrondinformatie... 4 Meetkunde met Geogebra... 6 Stelling van Thales...... 7 3 Achtergrondinformatie Auteurs

Nadere informatie

Euclides leefde in Alexandrie. Dat ligt in Egypte. Hij is bekend om zijn systematische behandeling van de meetkunde. Euclides schreef "De Elementen",

Euclides leefde in Alexandrie. Dat ligt in Egypte. Hij is bekend om zijn systematische behandeling van de meetkunde. Euclides schreef De Elementen, Euclides leefde in Alexandrie. Dat ligt in Egypte. Hij is bekend om zijn systematische behandeling van de meetkunde. Euclides schreef "De Elementen", een boek uit dertien delen. Dat boek is logisch opgebouwd

Nadere informatie

CURSUSBESCHRIJVING Deel 1

CURSUSBESCHRIJVING Deel 1 CURSUSBESCHRIJVING Deel 1 Cursuscode(s) Opleiding Cursusnaam Cursusnaam Engels : PABFMT14X : Pabo : Gecijferdheid 7, Factoren, Machten en Talstelsels : [vertaling via BB] Studiepunten : 1 Categorie Cursusbeheerder

Nadere informatie

WELKOM! Wil je op je A4 opschrijven wat je nu weet over Lesson Study? Evelien van Geffen 12 mei 2016

WELKOM! Wil je op je A4 opschrijven wat je nu weet over Lesson Study? Evelien van Geffen 12 mei 2016 WELKOM! Wil je op je A4 opschrijven wat je nu weet over Lesson Study? Evelien van Geffen e.c.van.geffen@hva.nl 12 mei 2016 1 UITKOMSTEN VORIG ONDERZOEK Een aantal conclusies uit het onderzoek van Amagir,

Nadere informatie

Hier komt de titel van de presentatie

Hier komt de titel van de presentatie Wiskunde in de bovenbouw van het havo Hier komt de titel van de presentatie H. De Jager docent wiskunde Welke wiskunde ga ik kiezen? Welke wiskunde past bij mij? Wiskunde A of B? Of geen wiskunde? En is

Nadere informatie

Profielkeuze M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo

Profielkeuze M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo Profielkeuze 2017-2018 M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo 4 havo 4 vwo 5 havo 5 vwo 6 vwo algemeen deel profieldeel vrij deel Nederland Engels Maatschappijleer (alleen 4 havo en 4 vwo) CKV (culturele

Nadere informatie

Inhouden. Ondernomen activiteiten. Onderzoeksvraag en ontwerpprincipes. Rekenen-wiskunde en didactiek op de pabo in samenhang

Inhouden. Ondernomen activiteiten. Onderzoeksvraag en ontwerpprincipes. Rekenen-wiskunde en didactiek op de pabo in samenhang Inhouden Rekenen-wiskunde en didactiek op de pabo in samenhang Presentatie Inleiding Aanleiding en doel Vooronderzoek Onderzoeksvraag, ontwerpprincipes en ontwerpen Methode Resultaten Conclusies en aanbevelingen

Nadere informatie

D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen

D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen DIDACTISCHE BEKWAAMHEID D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen Resultaat De leraar motiveert leerlingen om actief aan de slag te gaan. De leraar maakt doel en verwachting van de les duidelijk zorgt

Nadere informatie

Didactiek van Informatieverwerking en Statistiek voor leerlingen van 12-16?

Didactiek van Informatieverwerking en Statistiek voor leerlingen van 12-16? Didactiek van Informatieverwerking en Statistiek voor leerlingen van 12-16? Ontwikkeling van een module en boek voor de 2 e graads lerarenopleiding wiskunde. Informatieverwerking en Statistiek Gerard van

Nadere informatie

Rekenen-wiskunde in samenhang met didactiek of als aparte lijn. Werkgroep Panama conferentie 2014

Rekenen-wiskunde in samenhang met didactiek of als aparte lijn. Werkgroep Panama conferentie 2014 Rekenen-wiskunde in samenhang met didactiek of als aparte lijn Werkgroep Panama conferentie 2014 Inhouden Inleiding Presentatie Resultaten van een praktijkverkenning naar relevantie en inschatting bekwaamheid

Nadere informatie

Welke wiskunde in de bovenbouw havo op het Mondriaan College?

Welke wiskunde in de bovenbouw havo op het Mondriaan College? Welke wiskunde in de bovenbouw havo op het Mondriaan College? - 1 - EXAMENPROGRAMMA WISKUNDE A, B, D In het examenprogramma staan drie verschillende varianten van wiskunde. In de onderstaande tabel staat

Nadere informatie

Whitepaper Flipping the Classroom. Mei 2012. IT-Workz B.V. 1

Whitepaper Flipping the Classroom. Mei 2012. IT-Workz B.V. 1 Whitepaper Flipping the Classroom Mei 2012 IT-Workz B.V. 1 Voorwoord In het hedendaags onderwijs is men continu op zoek naar mogelijkheden het onderwijs te verrijken en studenten te motiveren tijdens het

Nadere informatie

Onderwijsvernieuwing. We doen er allemaal aan mee.

Onderwijsvernieuwing. We doen er allemaal aan mee. Onderwijsvernieuwing We doen er allemaal aan mee. Maar. Welke kant willen we op? Wat speelt er in mijn team? Wil iedereen mee? Waar liggen de interesses? Waar zit de expertise? WAARIN GA IK INVESTEREN?

Nadere informatie

Lesson Study NL. Aafke Elschot Tom Coenen Nellie Verhoef. Twents Meesterschap

Lesson Study NL. Aafke Elschot Tom Coenen Nellie Verhoef. Twents Meesterschap Lesson Study NL Wat is een eerlijke verdeling? Samenwerking tussen wetenschappelijk en voortgezet onderwijs in de vorm van Lesson Study op het gebied van Speltheorie Aafke Elschot Tom Coenen Nellie Verhoef

Nadere informatie

Visie op wiskunde onderwijs Een Lesson Study voor vakdidactiek

Visie op wiskunde onderwijs Een Lesson Study voor vakdidactiek Visie op wiskunde onderwijs Een Lesson Study voor vakdidactiek Theo van den Bogaart, Joke Daemen, Derk Pik, Lidy Wesker Het leren en professionaliseren van onszelf Het denken en leren van de student centraal,

Nadere informatie

Ontwikkelingen in afstudeerrichtingen lerarenopleidingen HAN ILS. 13 april 2016

Ontwikkelingen in afstudeerrichtingen lerarenopleidingen HAN ILS. 13 april 2016 Ontwikkelingen in afstudeerrichtingen lerarenopleidingen HAN ILS 13 april 2016 Het komende uurtje... 14.15-14.35 uur Implementatie afstudeerrichtingen HAN ILS 14.35 14.45 uur Uitwisseling 14.45-15.05 uur

Nadere informatie

Programma van toetsing en afsluiting R VWO 5. O.S.G. Willem Blaeu

Programma van toetsing en afsluiting R VWO 5. O.S.G. Willem Blaeu Programma van toetsing en afsluiting 2017-2018 R VWO 5 O.S.G. Willem Blaeu Cohort 2015-2018 In de bovenbouw mavo, havo en vwo komt het cijfer van het schoolexamen geleidelijk tot stand. In het PTA wordt

Nadere informatie

Hoe werkt Lesson Study in de lerarenopleiding?

Hoe werkt Lesson Study in de lerarenopleiding? Hoe werkt Lesson Study in de lerarenopleiding? Mogelijkheden en beperkingen van Lesson Study in het kader van het opleiden van leraren Carien Bakker - Lerarenopleider Universiteit Groningen Felix van Vugt

Nadere informatie

U-Talent. Verrijking en verdieping van onderwijs

U-Talent. Verrijking en verdieping van onderwijs U-Talent Verrijking en verdieping van onderwijs U-Talent Binnen U-Talent werken de Universiteit Utrecht (UU), de Hogeschool Utrecht (HU) en meer dan 40 partnerscholen uit de regio Utrecht samen aan het

Nadere informatie

Sita (VWO2) Aaron Sams. Natuurkunde en Flipping the Classroom

Sita (VWO2) Aaron Sams. Natuurkunde en Flipping the Classroom Natuurkunde en Flipping the Classroom De lespraktijk van een natuurwetenschappelijk vak zoals natuurkunde bestaat gewoonlijk uit klassikale instructie, practicum en het verwerken van opdrachten. In de

Nadere informatie

Twents Meesterschap. Tom Coenen Aafke Elschot Judith Timmer. Twents Meesterschap

Twents Meesterschap. Tom Coenen Aafke Elschot Judith Timmer. Twents Meesterschap Twents Meesterschap Spelen met wiskunde Samenwerking tussen wetenschappelijk en voortgezet onderwijs in de vorm van Lesson Study op het gebied van Speltheorie Tom Coenen Aafke Elschot Judith Timmer Twents

Nadere informatie

Pas op je tellen! Naar een didactiek voor combinatoriek. Saskia van Boven, Radboud Docenten Academie Gerrit Roorda, RUG, Lerarenopleiding

Pas op je tellen! Naar een didactiek voor combinatoriek. Saskia van Boven, Radboud Docenten Academie Gerrit Roorda, RUG, Lerarenopleiding Pas op je tellen! Naar een didactiek voor combinatoriek Saskia van Boven, Radboud Docenten Academie Gerrit Roorda, RUG, Lerarenopleiding Inleiding en aanleiding Behoefte om materialen te delen voor vakdidactiek

Nadere informatie

Opbrengsten van CNV thema onderwijsdag 20 april 2016 Masterclass leerstrategieën door Karin Nijman & Inge Verstraete

Opbrengsten van CNV thema onderwijsdag 20 april 2016 Masterclass leerstrategieën door Karin Nijman & Inge Verstraete 10 werkvormen om het denken te activeren Goede metacognitieve vaardigheden worden gezien als een voorspeller van succesvol leren. Door expliciet aandacht te besteden aan denkvaardigheden, stimuleer je

Nadere informatie

Inhoud workshop. De scooter van de 21ste. Achtergrond van de module: De opbouw van de module De scooter van de 21ste eeuw

Inhoud workshop. De scooter van de 21ste. Achtergrond van de module: De opbouw van de module De scooter van de 21ste eeuw De scooter van de 21ste eeuw Snel, duurzaam en zuinig! Inhoud workshop Achtergrond en globaal overzicht van de module Zelf aan het werk met het genereren van onderzoeksvragen Het ontwerpdeel nader bekijken

Nadere informatie

Whitepaper Moderne Wiskunde 12 e editie onderbouw

Whitepaper Moderne Wiskunde 12 e editie onderbouw Whitepaper Moderne Wiskunde 12 e editie onderbouw WHITEPAPER MODERNE WISKUNDE Moderne Wiskunde is een methode waarin inzicht, structuur en vernieuwing centraal staan. Moderne Wiskunde volgt een didactiek

Nadere informatie

Voorlichting over de U-Talent Academy. 8 april 2019

Voorlichting over de U-Talent Academy. 8 april 2019 Voorlichting over de U-Talent Academy 8 april 2019 Even voorstellen Berenice Michels Directeur U-Talent Saskia Klaasing/Liesbeth Walther Medewerker studentzaken Docenten/ontwikkelaars: Andrea van Bruggen

Nadere informatie

Euclides leefde in Alexandrie. Dat ligt in Egypte. Hij is bekend om zijn systematische behandeling van de meetkunde. Euclides schreef "De Elementen",

Euclides leefde in Alexandrie. Dat ligt in Egypte. Hij is bekend om zijn systematische behandeling van de meetkunde. Euclides schreef De Elementen, Posters 1 Euclides leefde in Alexandrie. Dat ligt in Egypte. Hij is bekend om zijn systematische behandeling van de meetkunde. Euclides schreef "De Elementen", een boek uit dertien delen. Dat boek is logisch

Nadere informatie

Bacheloropleiding Wiskunde. 4 november 2017

Bacheloropleiding Wiskunde. 4 november 2017 Bacheloropleiding Wiskunde 4 november 2017 Wiskunde is overal! Informatica, big data, cryptografie Natuurkunde, sterrenkunde, chemie Financiële wereld (banken, verzekeraars) Economie, econometrie Neurowetenschap.

Nadere informatie

De kunst van het kiezen. Het juiste profiel

De kunst van het kiezen. Het juiste profiel De kunst van het kiezen Het juiste profiel 1. De keuze Wat, hoe en wie? Vier profielen Cultuur en Maatschappij Economie en Maatschappij Natuur en Gezondheid Natuur en Techniek (C&M) (E&M) (N&G) (N&T) Drie

Nadere informatie

25 Januari 2016 PROFIELKEUZE INFORMATIEAVOND

25 Januari 2016 PROFIELKEUZE INFORMATIEAVOND 25 Januari 2016 PROFIELKEUZE INFORMATIEAVOND Kiezen is een kunst De profielkeuze (en later de opleidingskeuze) is geen eenmalige beslissing maar een proces. Vragen: Wie ben ik? Wat wil ik? Wat kan ik?

Nadere informatie

WISKUNDE & CULTUUR A. Perspectief. Caspar Bontenbal

WISKUNDE & CULTUUR A. Perspectief. Caspar Bontenbal WISKUNDE & CULTUUR A Perspectief Caspar Bontenbal 0903785 Inhoudsopgave I. Inleveropdracht: Logboek week 1... 2 A. Logboekopdrachten over de les... 2 B. Logboekopdrachten over het huiswerk... 2 C. Blik

Nadere informatie

Op veel beroepsopleidingen ONLINE ONDERWIJS HEEFT KLASLOKAAL HARD NODIG. Het combineren van klassikaal onderwijs met een online leeromgeving

Op veel beroepsopleidingen ONLINE ONDERWIJS HEEFT KLASLOKAAL HARD NODIG. Het combineren van klassikaal onderwijs met een online leeromgeving ONLINE ONDERWIJS HEEFT KLASLOKAAL HARD NODIG Het combineren van klassikaal onderwijs met een online leeromgeving valt docenten in de praktijk niet mee. Een college opnemen en op internet zetten is niet

Nadere informatie

Wie is de echte rekendocent? Parallellezing 6 december 2011 Congres: Je kunt rekenen op de rekendocent

Wie is de echte rekendocent? Parallellezing 6 december 2011 Congres: Je kunt rekenen op de rekendocent Wie is de echte rekendocent? Parallellezing 6 december 2011 Congres: Je kunt rekenen op de rekendocent Programma Aanleiding Competentieprofiel Nascholing/lerarenopleiding Aanleiding Wat moet ik kennen

Nadere informatie

Dossieropdracht 3. Analyse 1 - Didactiek

Dossieropdracht 3. Analyse 1 - Didactiek Dossieropdracht 3 Analyse 1 - Didactiek Naam: Thomas Sluyter Nummer: 1018808 Jaar / Klas: 1e jaar Docent Wiskunde, deeltijd Datum: 22 november, 2007 Samenvatting Het realistische wiskundeonderwijs heeft

Nadere informatie

VOORDELEN VAN BLENDED LEARNING

VOORDELEN VAN BLENDED LEARNING 10 VOORDELEN VAN BLENDED LEARNING En de inzet van technologie vanuit onderwijsgedreven innovatie op scholen in het VO en MBO 10 voordelen van blended learning Blended learning is hot in Nederland. Blended

Nadere informatie

Workshop Differentiatie. Oké, is het duidelijk zo? Iedereen beklimt dus deze boom.

Workshop Differentiatie. Oké, is het duidelijk zo? Iedereen beklimt dus deze boom. Workshop Differentiatie Oké, is het duidelijk zo? Iedereen beklimt dus deze boom. Voorstelrondje Wat kom je halen? Wat versta je onder differentiëren? Wat is het programma Doel: aantal voorbeelden van

Nadere informatie

Welkom op de studiedag. Financiële educatie. Prof. Dr. Kristof De Witte 18 april 2016

Welkom op de studiedag. Financiële educatie. Prof. Dr. Kristof De Witte 18 april 2016 Welkom op de studiedag Financiële educatie Prof. Dr. Kristof De Witte 18 april 2016 Programma 1. Inleiding 2. Algemeen kader Prof. Dr. Geert van Campenhout (KU Leuven) 3. Financiële geletterdheid van jongeren

Nadere informatie

Steunpunt TU/e-Fontys

Steunpunt TU/e-Fontys Steunpunt TU/e-Fontys Activiteiten en ervaringen 5 Hans Sterk (sterk@win.tue.nl) Where innovation starts Inhoud 2/17 Steunpunt Wiskunde D Cursussen voor docenten Complexe getallen (Analytische) Meetkunde

Nadere informatie

Leerdoelen, leerlijnen en leeractiviteiten

Leerdoelen, leerlijnen en leeractiviteiten Leerdoelen, leerlijnen en leeractiviteiten Wanneer je werkt vanuit leerlijnen, is de methode slechts een van de bronnen waarmee leerlingen zich de leerstof eigen maken. Ilse Gmelig 8 februari 2018 Leerdoelen

Nadere informatie

Sita (VWO2) Aaron Sams. Natuurkunde en Flipping the Classroom

Sita (VWO2) Aaron Sams. Natuurkunde en Flipping the Classroom Natuurkunde en Flipping the Classroom De lespraktijk van een natuurwetenschappelijk vak zoals natuurkunde bestaat gewoonlijk uit klassikale instructie, practicum en het verwerken van opdrachten. In de

Nadere informatie

Docentenvragenlijst. Jongeren en Cultuur

Docentenvragenlijst. Jongeren en Cultuur School: Plaats: Klas(sen): Docentenvragenlijst Jongeren en Cultuur Deze vragenlijst gaat over ict-faciliteiten en cultuuractiviteiten bij u op school. Op de volgende bladzijden vindt u hierover vragen.

Nadere informatie

Wiskunde vaktaal. WisMon Wistaal. theorie & opgaven. havo/vwo

Wiskunde vaktaal. WisMon Wistaal. theorie & opgaven. havo/vwo Wiskunde vaktaal havo/vwo theorie & opgaven WisMon Wistaal Inhoudsopgave Introductie 7 Antwoorden 39 Legenda 8 Hoofdstuk 1 39 Hoofdstuk 2 41 1 De vraag begrijpen 9 Hoofdstuk 3 43 Hoofdstuk 4 46 Hoofdstuk

Nadere informatie

Rondom Rekenen VO/MBO. Op weg naar topdocenten rekenen mbo. Thema 1: De eigenheid van de mbo-student Een mbo-leerling heeft geen achterstand rekenen

Rondom Rekenen VO/MBO. Op weg naar topdocenten rekenen mbo. Thema 1: De eigenheid van de mbo-student Een mbo-leerling heeft geen achterstand rekenen Rondom Rekenen VO/MBO Op weg naar topdocenten rekenen mbo Thema 1: De eigenheid van de mbo-student Een mbo-leerling heeft geen achterstand rekenen + (inspireert me tot actie) * Dit wil ik bespreken! *

Nadere informatie

De ontwikkeling van het functiebegrip in de 2 de graad

De ontwikkeling van het functiebegrip in de 2 de graad De ontwikkeling van het functiebegrip in de 2 de graad Geschiedenis van het functiebegrip Oudheid: vooral meetkundige problemen 14de, 15de en 16de eeuw: verbanden tussen grootheden eerste idee grafiek

Nadere informatie

Lesplanformulier. Les wordt gegeven in een open ruimte met ronde tafels en een computergedeelte. Een les duurt 50 minuten

Lesplanformulier. Les wordt gegeven in een open ruimte met ronde tafels en een computergedeelte. Een les duurt 50 minuten Lesplanformulier naam student : Aukelien Stalman opleiding : docent GZW jaar : 3 naam school : Gomarus College Assen coach : klas : 1 datum van de les: mei 2017 Lesonderwerp: Biologie stevigheid en beweging

Nadere informatie

UNIVERSITY OF INFINITE AMBITIONS. MASTER OF SCIENCE SCIENCE EDUCATION AND COMMUNICATION

UNIVERSITY OF INFINITE AMBITIONS. MASTER OF SCIENCE SCIENCE EDUCATION AND COMMUNICATION UNIVERSITY OF INFINITE AMBITIONS. MASTER OF SCIENCE SCIENCE EDUCATION AND COMMUNICATION LERARENOPLEIDING NATUURKUNDE, WISKUNDE, SCHEIKUNDE, INFORMATICA EN ONTWERPEN Heb jij een technische bachelor gevolgd

Nadere informatie

Samen werken aan een slimmere toekomst

Samen werken aan een slimmere toekomst Wij boeien, binden, trainen en bemiddelen professionals met als doel verbetering en vooruitgang van zowel de opdrachtgever als de professional zelf. Samen werken aan een slimmere toekomst Gerichte inzet

Nadere informatie

Lesmodel: DAIM 45 min 5 min Oriëntatie: herhalen vorige les 5 min Instructie: doel benoemen aan het begin van de les

Lesmodel: DAIM 45 min 5 min Oriëntatie: herhalen vorige les 5 min Instructie: doel benoemen aan het begin van de les Didactisch Groepsplan Leerjaar 1A - Kader Lesmodel: DAIM 45 min 5 min Oriëntatie: herhalen vorige les 5 min Instructie: doel benoemen aan het begin van de les Na de klassikale instructie tenminste een

Nadere informatie

WHITEPAPER Nectar 5 e editie onderbouw

WHITEPAPER Nectar 5 e editie onderbouw WHITEPAPER Nectar 5 e editie onderbouw WHITEPAPER Nectar 5 e editie onderbouw Nectar 5e editie onderbouw is een heldere, motiverende methode biologie die opvalt door de gestructureerde behandeling van

Nadere informatie

Meer lezen, beter in taal Het belang van vrij(etijds)lezen voor de taalontwikkeling 30 november 2017

Meer lezen, beter in taal Het belang van vrij(etijds)lezen voor de taalontwikkeling 30 november 2017 Meer lezen, beter in taal Het belang van vrij(etijds)lezen voor de taalontwikkeling 30 november 2017 Kees Broekhof Frank Schaafsma Programma Effecten van vrij(etijds)lezen op de taalontwikkeling Vmbo:

Nadere informatie

Ontwerp onderzoek. Probleem beschrijving. Probleemanalyse. Karen Werter, Lesonderwerp: Sparen en lenen

Ontwerp onderzoek. Probleem beschrijving. Probleemanalyse. Karen Werter, Lesonderwerp: Sparen en lenen Ontwerp onderzoek Lesonderwerp: Sparen en lenen Probleem beschrijving In de eerste economie les die de leerlingen in de derde klas hadden heb ik het woord economie op het bord geschreven en door middel

Nadere informatie

Effectieve maatregelen

Effectieve maatregelen Effectieve maatregelen In het taal- en rekenonderwijs Pieter Danes 27 maart 2012 Bijeenkomst Taal in mbo 01-11-2011 Presentatie toen: Van Anja Schaafsma (ROC Mondriaan) Over effectief onderwijs Presentatie

Nadere informatie

Mentor 3 HAVO/VWO 3HV1. Julia van Orsouw

Mentor 3 HAVO/VWO 3HV1. Julia van Orsouw Mentor 3 HAVO/VWO 3HV1 Julia van Orsouw Coördinatoren bovenbouw Leerjaar 3 Leerjaar 4 William Gooren Truus Hesen Leerlingbegeleiding Sonia Pauptit Monique Uges Marijn Bernards Marjo Vullings Leerjaar 3!!!

Nadere informatie

Verslag van het Symposium 'Nut en Nadeel van Geschiedenisonderwijs: aanzetten voor een nieuw curriculum' 8 juni 2018 in Amsterdam

Verslag van het Symposium 'Nut en Nadeel van Geschiedenisonderwijs: aanzetten voor een nieuw curriculum' 8 juni 2018 in Amsterdam Verslag van het Symposium 'Nut en Nadeel van Geschiedenisonderwijs: aanzetten voor een nieuw curriculum' 8 juni 2018 in Amsterdam Aanleiding voor het symposium Onder de vlag van Curriculum.nu buigen in

Nadere informatie

Analyse van leeromgeving

Analyse van leeromgeving Analyse van leeromgeving Blended learning project: Romeo and Juliet: tell the story through social media! Inleiding Ons BL project bestaat uit vijf lessen die gegeven zijn aan eerstejaars studenten HAVO/VWO

Nadere informatie

Hoe werkt u met Nectar 5e editie onderbouw

Hoe werkt u met Nectar 5e editie onderbouw Hoe werkt u met Nectar 5e editie onderbouw Inhoud 1 In vogelvlucht p. 2 2 Hoe wilt u werken? p. 3 3 Meer dan in het boek p. 4 4 Leerroutes p. 7 5 Oefentoets met studieadvies op maat p. 8 6 Resultatenpagina's

Nadere informatie

Verantwoording van de te bezoeken les

Verantwoording van de te bezoeken les Verantwoording van de te bezoeken les Toelichting m.b.t. constructeur leeromgeving: Zie het losse lesvoorbereidingsformulier. Toelichting m.b.t. de rol van vakinhoudelijk begeleider: Waar in de les motiveert

Nadere informatie

Blended learning. Waarom, wat en hoe? Steven Verjans

Blended learning. Waarom, wat en hoe? Steven Verjans Blended learning Waarom, wat en hoe? Steven Verjans Pagina 2 A. Haddad, technologies for education Vooraf: Is blended learning een nieuw fenomeen? Niet echt: al lang afwisseling didactische werkvormen

Nadere informatie

Nieuw! : Kies je eigen programma

Nieuw! : Kies je eigen programma Informatiebijeenkomst 2015 Lucas Onderwijs Master Sen opleiding Nieuw! : Kies je eigen programma Lucas Onderwijs & het Seminarium voor Orthopedagiek regio Zuidwest-Nederland Seminarium: Innovatief opleiden!

Nadere informatie

DOCENTENHANDREIKING WAT BAK JIJ ER VAN?

DOCENTENHANDREIKING WAT BAK JIJ ER VAN? DOCENTENHANDREIKING WAT BAK JIJ ER VAN? INLEIDING BLENDED LEARNING Met blended learning, letterlijk iets als gemengd leren, bedoelen we dat een docent lesstof aan de leerlingen aanbiedt in een combinatie

Nadere informatie

Lerarenopleiding. Toke Egberts 10 nov. 2017

Lerarenopleiding. Toke Egberts 10 nov. 2017 Lerarenopleiding Toke Egberts 10 nov. 2017 1 Even voorstellen Toke Egberts 2 Inhoud Leraar worden? Opleidingsvarianten Curriculum Vakken Praktijk Toelatingseisen en informatie Individuele vragen 3 Waarom

Nadere informatie

A. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven

A. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven 10 SPECIFIEKE FACULTAIRE BEPALINGEN Faculteit Educatie A. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven Artikel 32 Inschrijving voor cursussen 3A De student is

Nadere informatie

De kunst van het kiezen. Het juiste profiel

De kunst van het kiezen. Het juiste profiel De kunst van het kiezen Het juiste profiel Vier profielen Cultuur en Maatschappij Economie en Maatschappij Natuur en Gezondheid Natuur en Techniek (C&M) (E&M) (N&G) (N&T) Drie lagen Cultuur & Maatschappij

Nadere informatie

Leren als een expert!

Leren als een expert! Leren als een expert! Welk vak vind jij lastig? Wiskunde, of juist Frans? Ken je iemand die heel goed is in dat vak? En heb je wel eens aan diegene gevraagd hoe hij/zij voor dat vak leert? Als je dat weet,

Nadere informatie

Leonardo hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Leonardo hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 21 September 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/61303 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken

Nadere informatie

Wordt Lesson Study lessenstudie? Onderzoek naar de effectiviteit en bruikbaarheid van Lesson Study in de Nederlandse context

Wordt Lesson Study lessenstudie? Onderzoek naar de effectiviteit en bruikbaarheid van Lesson Study in de Nederlandse context Wordt Lesson Study lessenstudie? Onderzoek naar de effectiviteit en bruikbaarheid van Lesson Study in de Nederlandse context Siebrich de Vries, Gerrit Roorda & Klaas van Veen 9 mei 2017 Professionaliseringsaanbod

Nadere informatie

Contexten in Pulsar: In de introductie als motivatie voor de leerling en het ophalen van voorkennis

Contexten in Pulsar: In de introductie als motivatie voor de leerling en het ophalen van voorkennis Pulsar Natuurkunde 3 e editie havo en vwo Tweede Fase Pulsar: Uitdagend en gestructureerd Keuze SE in het boek Veel aandacht voor conceptueel begrip (Pulsjes) Aansprekende en relevante contexten Stimuleert

Nadere informatie

Leren bedrijfseconomische problemen op te lossen door het maken van vakspecifieke schema s

Leren bedrijfseconomische problemen op te lossen door het maken van vakspecifieke schema s Leren bedrijfseconomische problemen op te lossen door het maken van vakspecifieke schema s Bert Slof, Gijsbert Erkens & Paul A. Kirschner Als docenten zien wij graag dat leerlingen zich niet alleen de

Nadere informatie

PTA Nederlands (incl. literatuur) Klas

PTA Nederlands (incl. literatuur) Klas PTA Nederlands (incl. literatuur) Klas 5 2015-2016 551 Debat gehele jaar 10% nee n.v.t. 552 Spelling, formuleren 2e SE-periode 5% ja 60 min 553 Literatuurgeschiedenis. Poezie 1945 - heden. Scriptie. maart

Nadere informatie

Zomerboekje voor nieuwe. Lumion leerlingen

Zomerboekje voor nieuwe. Lumion leerlingen Zomerboekje voor nieuwe Lumion leerlingen Ontwerpen en ideeën van Jesse van Schaik, leerling 2V Uitvoering door Emiel Zevenhuizen, expressiedocent LumionLeren en LumionLeven Welkom op Lumion, school van

Nadere informatie

Inhoud. Uitstroom naar het vo. Onderwijstypen vo Praktijkonderwijs Vmbo Havo en vwo Overig aanbod vo. bo sbo so. PrO vmbo havo vwo (lwoo)

Inhoud. Uitstroom naar het vo. Onderwijstypen vo Praktijkonderwijs Vmbo Havo en vwo Overig aanbod vo. bo sbo so. PrO vmbo havo vwo (lwoo) Onderwijstypen vo 7 december 2016 Inhoud Praktijkonderwijs Vmbo Havo en vwo Overig aanbod vo 2 Uitstroom naar het vo PO bo sbo so VO PrO vmbo havo vwo (lwoo) Kopklas EOA VSO 3 1 Uitstroom naar het vo 6

Nadere informatie

Informatieavond klas 3 Profielkeuze

Informatieavond klas 3 Profielkeuze Informatieavond klas 3 Profielkeuze Even voorstellen: Welkom Erik Hegge decaan / docent Aardrijkskunde hg@sgdb.nl Waarom een informatieavond over profielkeuze? Belangrijke inhoudelijke keuze Een keuze

Nadere informatie

Hoe werkt u met Overal NaSk 5e editie onderbouw

Hoe werkt u met Overal NaSk 5e editie onderbouw Hoe werkt u met Overal NaSk 5e editie onderbouw Inhoud 1 In vogelvlucht p. 2 2 Hoe wilt u werken? p. 3 3 Meer dan in het boek p. 4 4 Leerroutes p. 8 5 Oefentoets met studieadvies op maat p. 9 6 Resultatenpagina's

Nadere informatie

Rekencursus. Bijeenkomst 1 23 februari 2017 Vincent Jonker Monica Wijers

Rekencursus. Bijeenkomst 1 23 februari 2017 Vincent Jonker Monica Wijers Rekencursus Bijeenkomst 1 23 februari 2017 Vincent Jonker Monica Wijers 1 Kennismaking en intake Starter Ieder een kaartje met een getal Maak twee groepen Elke groep: Ga zonder te praten op volgorde

Nadere informatie

Informatieavond klas 3 Profielkeuze

Informatieavond klas 3 Profielkeuze Informatieavond klas 3 Profielkeuze Even voorstellen: Welkom Erik Hegge decaan / docent Aardrijkskunde hg@sgdb.nl Mentoren klas 3: - Mw. Ockenburg (3A) - Mw. Min (3B) - Mw. Korgerova (3C) - Mw. Van den

Nadere informatie

Doorkijkjes W&T in de Pabo

Doorkijkjes W&T in de Pabo Doorkijkjes W&T in de Pabo Pabo Hogeschool Rotterdam mei 2015 Algemeen De pabo van de Hogeschool van Rotterdam kent een voltijd, deeltijd en een academische variant en verzorgt daarmee onderwijs voor circa

Nadere informatie

EVALUATIERAPPORT MASTERCLASSES 2006

EVALUATIERAPPORT MASTERCLASSES 2006 Instituut ELAN Instituut voor Expertise-ontwikkeling in het VO Lerarenopleiding Aansluiting VO-HO Nascholing in het VO EVALUATIERAPPORT MASTERCLASSES 2006 M.E. Florijn (2006) ELAN doc 2006 08 Augustus

Nadere informatie

Van basisschool naar voortgezet onderwijs

Van basisschool naar voortgezet onderwijs Van basisschool naar voortgezet onderwijs Programma Schooladvies van voorlopig naar definitief Leerling-profielen Voorbeeld VMBO-t Drempeltoets Portfolio Structuur VO Procedure schoolverlaters Vragen Schooladvies

Nadere informatie

Eindrapportage Gepersonaliseerd online oefenmateriaal voor statistiek Utrechts Stimuleringsfonds Onderwijs Faculteit Bètawetenschappen 2017

Eindrapportage Gepersonaliseerd online oefenmateriaal voor statistiek Utrechts Stimuleringsfonds Onderwijs Faculteit Bètawetenschappen 2017 Eindrapportage Gepersonaliseerd online oefenmateriaal voor statistiek Utrechts Stimuleringsfonds Onderwijs Faculteit Bètawetenschappen 2017 September 2018 Doel van het project Het doel van dit project

Nadere informatie

Onderwijstypen vo 7 december 2016

Onderwijstypen vo 7 december 2016 Onderwijstypen vo 7 december 2016 Inhoud Praktijkonderwijs Vmbo Havo en vwo Overig aanbod vo 2 Uitstroom naar het vo PO bo sbo so VO PrO vmbo havo vwo (lwoo) Kopklas EOA VSO 3 Uitstroom naar het vo 6 jaar

Nadere informatie

De ROWF organiseert al vanaf het begin van de opleidingsschool onderdelen vanuit het generieke programma van de HvA Les op Locatie.

De ROWF organiseert al vanaf het begin van de opleidingsschool onderdelen vanuit het generieke programma van de HvA Les op Locatie. ROWF Les op locatie in de beroepsopdracht van de HvA. De ROWF organiseert al vanaf het begin van de opleidingsschool onderdelen vanuit het generieke programma van de HvA Les op Locatie. Het doel is de

Nadere informatie

Onderwijs met ict - studenten lerarenopleiding Bijlage: Tabellen

Onderwijs met ict - studenten lerarenopleiding Bijlage: Tabellen Onderwijs met ict - studenten lerarenopleiding Bijlage: Tabellen 1 Repons en achtergrondkenmerken van studenten 2 2 Gebruik van ict door studenten 4 3 Competentie op ict-gebied 5 4 Opvattingen over leerlingen

Nadere informatie

Aan de slag met Flipping the Classroom

Aan de slag met Flipping the Classroom 1 Aan de slag met Flipping the Classroom De Wereld van de Ondernemer Gerard Aaftink 11-2-2014 2 Inhoud Deel 1: De basis van Flipping the Classroom Flipping the Classroom Wat is het? Hoe werkt het? Hoe

Nadere informatie

Item RTL4 journaal 3 oktober 2015 over Deltion afstandsleren

Item RTL4 journaal 3 oktober 2015 over Deltion afstandsleren Voorstellen M. Kiewiet MLI, Deltion College, Opleiding Verzorgenden H. Otten MSc, Deltion College, Opleiding Bouw-Infra Dr. W. J. Trooster, Windesheim Lectoraat Onderwijsinnovatie & ICT Item RTL4 journaal

Nadere informatie

Onderwijsvisie en digitaal toetsen

Onderwijsvisie en digitaal toetsen Onderwijsvisie en digitaal toetsen 14 juni 2016 Pieter Cornelissen Twitter: @pmacornelissen en @HU_onderwijs www.onderwijsinnovatie.hu.nl HU Brede hogeschool Alle sectoren met uitzondering van kunst en

Nadere informatie

Professionaliseringsaanbod W&T TOEGELICHT

Professionaliseringsaanbod W&T TOEGELICHT Introductie De vijf verdiepingsmodules bestaan uit minimaal 3 en maximaal 6 bijeenkomsten en hieronder vind u een toelichting bij elke module omtrent de inhoud en bijeenkomsten. Verdiepingsmodule 1: Rekenen

Nadere informatie

LERAREN- OPLEIDINGEN Voorlichtingsbijeenkomst 26 mei 2015

LERAREN- OPLEIDINGEN Voorlichtingsbijeenkomst 26 mei 2015 LERAREN- OPLEIDINGEN Voorlichtingsbijeenkomst 26 mei 2015 Science Education and Communication Leraar vho maatschappijleer en maatschappijwetenschappen PROGRAMMA 3TU M-SEC: eerstegraads lerarenopleidingen

Nadere informatie