New Amsterdam Creative Academy Amsterdam Topstad

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "New Amsterdam Creative Academy Amsterdam Topstad"

Transcriptie

1 Keizersgracht 174 Postbus CZ Amsterdam t +31 (0) f +31 (0) NewAmsterdamCreativeAcademy AmsterdamTopstad Plaats :Amsterdam Auteurs :JoerivandenSteenhoven,MartijnArnoldus,JoannevandenEijnden Datum :15maart2009 MarktverkenninguitgevoerdinopdrachtvanAmsterdamTopstad StichtingNederlandKennisland

2 Ambitie Innovatieisvanlevensbelangvoorbedrijvenomconcurrerendtezijnenteblijven.Datgeldtzeker ookindezetijdenvancrisis.langwerdinnovatievooralgezienalsvernieuwingpuurgedrevendoor technologie.vandaagdedagdringtbijbedrijvensteedsmeerhetbesefdoordatcreativiteitvan evengrootbelangis.inspiratiedaarvoorkomtvanbedrijvenalsapple,amazon,bugabooof TomTom,diemeteensuccesvollecombinatievantechnologischevernieuwingencreatieve elementenalsdesign,contentenmarketingdemarktwetenteverslaan.resultaatiseengroeiende behoefteaankennisenvaardighedenoverhoecreativiteittevertalennaarnieuweproductenen diensten,maarookhoeinnovatieprocessentemanagenwaarincreativiteitentechnologieeen hoofdrolspelen. MetdeNewAmsterdamCreativeAcademy(NACA)wordteenuniekepostgraduateopleiding gecreëerdophetsnijvlakvanbusiness,creativiteitentechnologie.dezemoetuitgroeientoteen internationaletopopleidingdiewereldwijdstudenten,docentenenbedrijvenaanzichweette binden.eenopleidingdiemomenteelnietdoorbestaandekennisinstellingenenbusinessschools wordtaangeboden,nochinnederland,nochinhetbuitenland.nacaheefttotdoelcreatieve bedrijventehelpenhunondernemingteversterkendoorhetinzettenvancreatievestrategieënen nieuwetechnologieën.ondercreatievebedrijvenwordthiernietslechtsgedoeldopbedrijvenuit dezgn.creatievesectorenalsdesign,media,gamesenarchitectuur.hetgaatomallebedrijvendie metcreativiteitwaardecreëren.diemetbehulpvancreativiteitzakelijksucceswillenboeken.dat betekentdatbedrijvenuitbijvoorbeeldtechnologiesector,retailofzakelijkedienstverleningmee kunnendoen.juistdoortalentuitbeidegroepenbedrijvenininteractietelatenleren,worden nieuweinzichtenenkennisontwikkeldengedeeld.nacahelptopdezemanierhet innovatievermogenendeconcurrentiekrachtvancreatievebedrijventeversterken.datisdeeerste ambitievanditproject. DelocatievandezeopleidingzalAmsterdamzijn.AllereerstheeftAmsterdamseregiodegrootste concentratievancreatieveeninternationalebedrijven.zijkunnendaarmeegemakkelijkprofiteren vandezeopleiding,zoweldoormedewerkersernaartoetesturenalservanterekruteren.zowordt eenbijdragegeleverdaandeconcurrentiekrachtvandezebedrijven.maardeopleidingzal professionalsuitdegehelewereldaantrekken.amsterdamkanzichmetdezeopleiding internationaalprofilerenalsstadwaarcreatieftalentvandaagkomtennaartoegaat.daarlijkthet ookeenidealeplekvoor.eendeelvanditinternationaletalentzalhierblijvenombijeenhier gevestigdbedrijftegaanwerkenoferzelfeentebeginnen.amsterdamkanderhalvemetdeze internationaletopopleidinghetvestigingsklimaatvoorinternationale,creatievebedrijvenversterken enzichzelfwereldwijdzoopdekaartzetten.datisdetweedeambitievanditproject. Daaromisinoktoberjl.beslotenhetideevaneencreatievetopopleidingalsNACAteverkennen. AmsterdamTopstadheeftdaartoeStichtingNederlandKennislandgevraagddehaalbaarheidvan zo'nopleidingteverkennen.ditrapportishetverslagvandatonderzoek. 1

3 Reikwijdtevandehaalbaarheidsstudie Hetideeisbenoemd:latenweeeninternationaletopopleidingophetsnijvlakvanbusiness, creativiteitentechnologieopzetten.hieruitspreekteengroteambitie,endatvergthetookomdit ideetekunnenrealiseren.bijgroteambitiespastuiteraardeenuitgewerktplan.maaralvorenstot eengoeddoordachtplantekomenishetnoodzakelijkeerstdehaalbaarheidvandeambitiete toetsen.datisdekernopgavevanditonderzoekgeweest:eenmarktverkenning.dehaalbaarheid vanhetideevooreeninternationalecreatievetopopleidingisindemarktgetoetstop: De Vraagbijbedrijvendiepotentieelvaneentopopleidingkunnenprofiteren(hetzijdoor werknemerseropcursustelatengaan,hetzijdoornieuwtalentdatviadetopopleidingde arbeidsmarktbetreedt).behoefteisgepolstintermenvanaantallenstudenten, beschikbaaropleidingsbudgetenvorminhoudelijkebehoefte. Het Aanbodvanbestaandeopleidingenenopleidingsinstituten,metdaaraangekoppeldde vraagwelkepartij(en)detopopleidingmogelijkkunnengaanontwikkelenc.q.aanbieden. Het Draagvlakbijpotentiëlestakeholders(waarondermogelijkeinvesteerders,metname overheden). Dezedriepuntenvormensamendemarktanalysedievoordehaalbaarheidsstudieisuitgevoerd.In totaalwerden,ophogermanagement endirectieniveau,zo ndertiggesprekkengevoerdmet potentiëlevragers,aanbiedersenstakeholders.hetgaathierombedrijvendieinternationaalactief zijn,zowelintermenvanmarktenalswerknemers.uitdecreatievesectorisondermeergesproken metbugaboo,tomtom,droogdesign,unstudio,180amsterdam,mediarepublicenmediacatalyst. UitdeoverigesectorenisondermeergesprokenmetPhilips,Heineken,IBM,McKinseyen LogicaCMG.AanopleidingsaanbiedersisgesprokenmetdiversevertegenwoordigersvanUvA,VU, DeBaakenNyenrode.Verderzijnexpertsenstakeholdersgeraadpleegd.Daarnaastisgekekennaar initiatieveninbinnen enbuitenland.eenoverzichtvanallegesprokenpersonenisaanheteindvan hetdocumentopgenomenonderdekop Verantwoording. OpgemerktmoetwordendatdehaalbaarheidsstudieisbeperkttotNederlandseofinNederland gevestigdevragers,aanbiedersenstakeholders.datdoetvreemdaanvooreenambitiedieduidelijk eeninternationaleoriëntatieheeft.deredenervoorisenerzijdspraktisch,enanderzijdsstrategisch. Depraktischeredenisdathetbinnenhettijdsbestekvandezeverkenningonhaalbaarwasom uitgebreidinternationaalgesprekkentevoeren.destrategischeredenisdatdetopopleidingzich, zekerbijaanvangvandeverkenning,ineenzeerprilstadiumbevond.omdatduidelijkisdatde topopleidinginbeginselinamsterdamgevestigdwordt,iserbeslotenomineersteinstantiete sprekenmetpartijendiefysiekdichtbijzijn.alszijalnietgeïnteresseerdblijken,zalhetnagenoeg ondoenlijklijkenomvanuithetbuitenlandstudentenenbedrijvenaantetrekken,zowasde gedachte. Opbasisvandemarktanalyseeneeneersteuitwerkingvanhoehetinitiatiefvoordetopopleiding concreetvormzoukunnenkrijgen,isdehaalbaarheidvaneentopopleidingvoorcreativiteitverder getoetstaankansenenbedreigingen,economischeenmaatschappelijkeopbrengstenenspillover effecten.ookiseenbeknoptefinanciëleanalyseopgesteld.aangeziendeopleidingechternogop veelfrontenuitgewerktdientteworden,isgeenbegrotingofeenvolledigefinanciëleanalyse gedaan.datgeheelleidtinhetlaatstedeelvanditdocumenttoteenadviesoverdetenemen vervolgstappen. 2

4 Marktanalyse Nederlandstaatnegendeindetop10vanwereldwijdeexportlandenvancreatieveproductenen diensten.dezeexportwordtgeschatop7miljardeuro. 1 DebijdrageaanhetBNPwordtgeschatop 20miljardeuro,zo n3%vanhettotaal.afhankelijkvandedefinitiewerkenertussende en werknemersindecreatievesectoren.Datiszo n1tot2%vandetotalenederlandse werkgelegenheid. 2 DehoogsteconcentratieisechtertevindenindeAmsterdamseregio,zoalsook tezienisinfiguur1.decreatievesectorlevertvolgensdelaatstecijfers6,8%vande werkgelegenheiden3,9%vanhetbrpvanamsterdam. 3 Enhierinwordendusnietdebedrijven meegerekenddieniettotdecreatievesectorenbehorenmaardergelijkemedewerkerswelinhuis hebben,zoalsdedesignersvanphilipsofdemarketeersvanheineken.erlijkenhiermeeinderegio voldoendepotentiëlestudentenvooreencreatievetopopleidingaanwezig. Figuur1:Banenindecreatievesector,2007 Deafgelopenjarenheeftdecreatievesectoreensterkegroeilatenzien.Datisookzichtbaarin anderelandeneniseentrenddieindetoekomstnaarverwachtingzaldoorzetten.inhetverenigd Koninkrijkverwachtmendatdecreatievesectortweekeerzohardzalgroeienalsderestvande economie,ondankseenneergangindehuidigecrisis.rond2013verwachtmendaarzelfsdatde creatievesectormeerwerknemersheeftdandefinanciëlesector. 4 Ditbiedtnietalleenkansen, maarookeenuitdaging.wantdebehoefteaantalentzalhierdooralleenmaartoenemen.endat gaatbrederdandecreatievesector.ookbedrijvenwaarvoorcreativiteiteengroeiendebetekenis heeftinhetbedrijfsproceszullenmeerafhankelijkgaanwordenvankennisenvaardighedenhoe creativiteitentechnologiebijdraagtaandeontwikkelingenvermarktingvanproductenendiensten. Ookdaarziejeeentoenemendebehoefteaancreatieftalent.Datisdemarktdienaarverwachting groeitendenewamsterdamcreativeacademyzoumoetenbedienen. Amsterdam,enbrederdegeheleNoordvleugel,vormthethartvandecreatieveindustriein Nederland.Ookdemeesteinternationalebedrijvenzijnindezeregiogevestigd.Wereldwijdheeft Amsterdameensterkimagoenuitgangspositiealscreatievestad. VolgensO+Sishetmogelijkomviertypencreatieveclustersteonderscheiden:1.Heterogene 1 United Nations (2008) Creative Economy Report Source: CBS/LISA, POA, 2008, Pieken aan de Amstel, trendscan creatieve industrie. 4 Figures released by NESTA, 19th February

5 superclusters(londen,milaan),2.opkomendeclusters(barcelona,berlijn,hamburgen Antwerpen),3.Solideclusters(Stockholm,Kopenhagen,Helsinki,WenenenZürich)en4. Stagnerendeclusters(Frankfurt,München,ParijsenBrussel).DeNoordvleugelistezienalseen heterogenesuperclusterenondervindtvooralconcurrentievanlondenmaarookvanenkele opkomendeclustersalsbarcelonaenberlijn.indeheterogeneclusterszijngespecialiseerde onderaannemers,samenwerkingspartnersenvoldoendegekwalificeerdpersoneelaanwezig. DaaropzoudepositievanAmsterdamduszekerversterktmoetenworden.Nuisdiepositievooral gestoeldopgoedleefklimaat,aanzienlijkdeelvannationalewerkgelegenheidenbeleidgerichtop creërenvancultureleerfgoedplekken.maarhetrapportbenoemthetopzettenvanopleidingendie ondernemerschapencreativiteitcombinerenalskansombuitenlandstalentaantetrekken. 5 Datis watnewamsterdamcreativeacademybeoogttedoen. Eenpotentiëlegroeimarktvooreeninternationale,creatievetopopleidinglijktdaarmeeaanwezig, evenalsdenoodzaakomhierinteinvesterenteneindedeconcurrentiepositievanamsterdam,en denoordvleugel,teversterken.eenenanderisverderuitgewerktonderkansenenbedreigingen. Vervolgensisverkendhoebijcreatievebedrijvengekekenwordtnaartalentontwikkelingen opleiding.dezemarktanalyselevertdevolgendedrieconclusiesop: Erisbijgrotecreatievebedrijvenuitcreatieveindustrieendaarbuiteneenlatentevraag naargespecialiseerdepost graduateopleidingenophetsnijvlakvancreativiteit,business entechnologie. Dievraagwordtnietbedienddoorbestaandeaanbieders(hogescholen,universiteiten, businessschoolsetc).eris,metanderewoorden,ruimteindemarktvooreennieuw initiatief,dataanvullendisopbestaandeopleidingenenopleidingsinstituteninnederland enhetbuitenland. Erisvoldoendedraagvlakbijpotentiëlestakeholdersomeendergelijknieuwinitiatiefte ondersteunen.maardandienteerstdeinhoudenopzetvandeopleidingverderteworden uitgewerktineenbusinessplan.ookvoorzietmeneengroeiinfasenmeteentermijnvan vijfjaaromuittekunnengroeientoteeninternationaalgerenommeerdtopinstituut. Dezedrieconclusieszijnaantevullenmeteenaantalconstateringendienaarvorenzijngekomenin degevoerdeindividuelegesprekkenenhetlatergevoerdeambtswoninggesprek(zie Verantwoording).Metbetrekkingtotdevraagnaargespecialiseerdeopleidingen,enderuimtedie daarvoorindemarktbestaat,komenuitdegesprekkendevolgendepuntennaarvoren: Veelbedrijvendoenaantalentontwikkeling onthejob.doorhetwerkzelfenviainterne cursussenontwikkelenmedewerkerszich.voorsommigenisditgenoeg,maardemeeste bedrijvenervarenweleentekort.zijziendathetvoorzowelhunconcurrentiepositie(met nameprofessionaliseringenexcellentie)alsvoorhunaantrekkelijkheidalswerkgever interessantisalszijenhunwerknemersinverbandwordengebrachtmetexterne topopleidingen.vanuithetoogpuntvanreputatiegenietenexterneopleidingenderhalve devoorkeurboven onthejobtrainingen en hap snapcursussen. Veelvandetoeleverendeinitiëleopleidingenzijnslechtsopbachelorniveau(hbo).Wat ontbreekt(invergelijkingmethetbuitenland)zijngoedemasteropleidingenvoorcreatieve beroepen.erzijninnederlandcreatieveopleidingenopbachelorniveau,zowel kunstacademiesalsregulier.universitairbestaannogwelopleidingenopterreinvanmedia enmarketing.dedesignacademybiedtweleenmasteropleiding,maarvooralaan buitenlandsestudenten.demeestebedrijvenervarenhetmagereaanbodvan praktijkgerichtemasteropleidingenalseengemis. Zekeromdatbuitenlandsewerknemersvaakweldatniveauhebben.Bedrijvenzienhet aanbiedenvanmasteropleidingenalseentaakvoordebestaandekennisinstellingen 5 O+S,2008,ConcurrentiepositiecreatieveindustrieNoordvleugel 4

6 5 gefinancierddooroverheidenstudentenzelf.zijziengeenrolalsbedrijfmeetewerken aanhetopzettenenuitvoerenvandergelijkeopleidingen. Metnamevanuitdecreatieveentechnologischehoekiservraagnaarkorteopleidingen diespecialistischevakkennisaanbieden.deopleidinghoeftnietperseuniversitairtezijn, maariseerderhbo+.bedrijvenverzorgenditsoorttrainingennuhoofdzakelijkzelf,maar zienmogelijkhedenomdiedoorsamenwerkingbeterenefficiëntertekunnenorganiseren. Hetaanbodontbreektechter.Menstaatopenomhierinsamentewerkenmetbedrijven uitderegioenzowellichttekomentotbeterevraagarticulatie. ErzijninNederlandzeerweinigpostgraduateopleidingenomjealscreatieveprofessional verderteontwikkelen;enkelekleine,jongeinitiatievenalsdrooglabdaargelaten.dit betrefttopopleidingenvoorinternationaaltalentomzichverdertebekwamenals beroepsmatigdesigner/architectetc.ofhetkunnendoenvaneen PHDinthearts. Opvallenddaarbijisdatvaakgenoemdwordtdathoeweldanééndisciplinecentraalstaat (zoalsarchitectuur)ercross overswordtgezochtmetanderedisciplinesbinnenenbuiten decreatievesector.kanttekeningisdathetinabsolutetermenbeperktblijfttoteenklein aantalopleidingsplaatsenperjaar.ookhiergaathetweerombehoorlijkpraktijkgerichte opleidingen,waardoordemeestebedrijvendebestaandenederlandseaanbiedersvan postgraduateopleidingen(metnameuniversiteiten)nietalspotentiëleaanbiedersvande praktijkgerichtevraagzien. Watontbreektzijnpostgraduatemanagementopleidingenwaarcreatieveenandere professionalsdecombinatielerenofontdekkentemakentussencreativiteit,businessen technologie.hetgaathieromopleidingenvoorcreatieveprofessionalsdienaenkelejaren werkervaringleidinggevendepositieskrijgen(lidmt,hoofdafdeling,eventueelmetoogop hogerepositie).zijmoetencreatieveteamsenprocessengaanaansturen.maarhetgaat ookomprofessionalsbinnengrotebedrijvenmetdezelfdeverantwoordelijkheid.het wordtzowelbijbedrijvenuitdecreatievesectoralsdaarbuitenalseengemiservarendat opditvlakgeenaanbodbestaat.creatievebedrijvenzoudennietwetenwaardezemensen naartoetesturenendoendaaromvaaknogweinighieraan.anderebedrijvensturen mensennaartraditioneleopleidingen(mbaofgelijkestrekking),maarziendatcreativiteit eninnovatiedaarweinigaanbodkomen.deinteractietussentalentvanbedrijvenuit creatievesectorendaarbuitenwordtdaarbijalsmeerwaardegezien,bijvoorbeeldalshet gaatominnovatiestrategieën.ditpuntishetmeestgenoemd. Erzijnmaarzeerbeperktemogelijkhedenvoorseniorenadvancedmanagementopleidingen(en/ofcoaching)gerichtopleidenvaneencreatieveonderneming.Watzijn dandestrategischevragenmetbetrekkingtotleiderschap.denkbijvoorbeeldaaneen ontwerperdieinternationaalsuccesheeftmeteenbedrijfvaninmiddels75ofmeer medewerkersmaargeenervaringheeftmethetleidenervan.hetverloopvande managingdirectors vancreatievebedrijvenisvolgensgeïnterviewdenhoog.maarookhet seniormanagementvanbedrijvenuitanderesectorenkanvoordeelhebbenvanmeer kennisofinteractiemetcreativiteit.erisvraagnaarhoogwaardigemaatwerktrajecten. Kortgezegd,Nederlandkentweliswaargoedekunstopleidingenophbo niveau,maargeenopleiding diehettoptalentvancreatievebedrijvenverderhelptmethunontwikkeling.waarinternationaal talentwelleerthoeteondernemenenteinnoverenmetcreativiteit.daarbijvaltmetnamehet gebrekaanpostgraduateopleidingeninhetoog:opleidingenvoorprofessionalsdiestappenwillen makenrichtingleidinggevendeposities.datisookwaarbedrijveneventueelnogweleenrolvoor zichzelfzienalsmogelijkepartner.

7 Internationaallijkterdaarbijruimtevoorzo ntypeopleiding.erzijnweliswaarvergelijkbare initiatieveninhetbuitenlandgevonden,maarveelalookinhetbeginstadiumenbeperktervan opzet.meestinhetoogvallenberlinschoolforcreativeleadershipendeaaltouniversityin Helsinki.Zijkomenhetdichtstbijhetconceptzoalsdituithetonderzoeknaarvorenkomt,maarzijn hetnogniet.verderzijnerenkelebestaandeopleidingendiedelenvaneendergelijkeopleiding aanbieden,zoalsbestaandebusinessschools,maardezerichtenzichvaakopeendeelaspect(bijv. design)enhiervanwordtinmeerdereinterviewsaangegevendatdezeaanbiedersnietinstaat wordengeachtechtdecombinatietussenbusiness,creativiteitentechnologietekunnenmaken. 6

8 Concept:NewAmsterdamCreativeAcademy Deconstateringenleidenbijgeïnterviewdentotdevolgendeuitgangspuntenvooreeneventueel nieuwtestarteninitiatief: Deruimtevooreennieuwinitiatiefligtvooralophetvlakvanpostgraduateopleidingen. Hetgaatzowelombredeopleidingsprogramma salsommeermba achtigeopleidingenen specifieketrajectenvoorseniorenadvancedmanagement.hettekortaan masteropleidingenzoudoorbestaandeaanbiedersopdemarktkunnenenmoetenworden opgepakt. Depostgraduateopleidingdienteencombinatietebiedenvancreatievevaardigheden, businessvaardighedenentechnologie.tenaanzienvandecreatievevaardighedenziet meneenmixvandomeinenzoalsdesign,nieuwemediaenarchitectuur(ennieteenkeuze vooréénvandiedomeinen).tenaanzienvanbusinessvaardighedengaathetomhet kunnencombinerenvancreatieveprocessenmetdebedrijfsmatigekant(waaronder leidinggeven,zakelijkeaspecten,mba).tenaanzienvantechnologiewordtgewezenop hetbegriphebbenvandegevolgenvanallerleitechnologischeontwikkelingenop productenenbedrijfsprocessen. Bedrijvengevenaandathetomkortdurendeopleidingenmoetgaan.Willenzijde opleidingvoorhunmedewerkersfinancieren,dangaathetomstudieverlofinkorte periodesvanenkeledagen.hetvolgenvaneenmbaismaarzeerbeperktmogelijken wordtinmeestegevallendoorstudentenzelfbetaald.bedrijvenkopenkorterevarianten enin companytrajectenin. Inhetcurriculumzoudeopleidingvernieuwendvanopzetmoetenzijn.Daarmeeisde opleidingonderscheidendnaarenaanvullendopbestaande(internationale)opleidingen enpastdezebijamsterdam.concurrerenmetbinnenlandseonderwijsinstellingen(design Academye.d.)ofbuitenlandseinstellingen(Harvard,INSEAD)wordtonverstandigen onrealistischgeacht.voortbouwenopbestaandekwaliteitdieinternationaalerkendwordt, wordtaanbevolen.nederlandseiconendiewereldwijdbekendstaanomhunexpertise,en innederlandactievebuitenlandseiconenzoudenbijhetnieuweinitiatiefbetrokken moetenzijn. Deambitiezouabsoluutinternationaalmoetenzijn.Creatievebedrijvenzienweinigin huidigenederlandseaanbieders.mogelijkvergelijkbareinitiatieven(eninternationale concurrenten)zijn:berlinschoolofcreativeleadershipineuropa.indevskomenonder meerharvardgraduateschoolofdesign,stanfordschoolofdesignenparsonsacademyin debuurt,maardezeopleidingenkenneneensterkerefocusopdesign. Deopleidingvaltofstaatmetdereputatiediedeopleidingweetteverwerven.Voor dergelijkeopleidingenbetekentditopalleaspecteneenexcellentniveau.datbegintbijde docenten,maargeldtevenzeervoormedestudenten,bedrijven(ispotentieelnetwerk), locatieenniettevergeten:deboardvandeschool. Voorhetbouwenvaneeninternationalereputatieishetvanbelangvanafdestartookeen selectaantalinternationalepartners(bijvoorbeelduitopkomendazië)tebetrekken. Bedrijvenenwerknemersvragenomaccreditatie,naastcachetgeeftditverhoogde employability.hettrajectvanaccreditatievergtechterjaren,maarindejarendaarnaartoe kandeopleidingreputatieopbouwenmettopdocenten,locatieetc. Ontwikkelinginstappen.Laatsteuitgangspuntisdatdeopbouwvaneennieuw opleidingsinstituutinstappenzoumoetenverlopen.kleinbeginnenenvandaaruit opbouwenishetdevies.zokanbijvoorbeeldgestartwordenmetsummerschools,losse cursussenofeenaantalpilottrajecten. 7

9 DitleidttothetvolgendeconceptvoorNewAmsterdamCreativeAcademy: NewAmsterdamCreativeAcademy(NACA)zalgerichtzijnopdeontwikkelingvankennis envaardighedenvanhaarstudentenenhentotsuccesvollecreatieveondernemerste latengroeien.hiertoezalkennisvanuitonderzoekenpraktijkwordeningezet,maarzalook nieuwekennisontstaan.nacawordteenplekdiewereldwijdbekendstaatalscentrum waarkennisenvaardighedenophetvlakvancreativiteit,technologieenbusinesstehalen vallen.hetzaleencurriculumbiedendatnergensanderstevindenis. NACAheefttotdoelcreatieveclusters,envooraleersthetAmsterdamsecreatievecluster, teversterkendoorstudentenenbedrijvenmetelkaartelatenleren.doorhentoegangte biedentotkennis,vaardighedenennetwerkenkunnenzijbeterbegripkrijgenvanhet generenvaneconomischewaardemetcreativiteitentechnologie.viahaarprogramma s enactiviteitenontstaannieuweinzichtenennetwerkenwaarvandeelnemersenpartners kunnenprofiteren. Hetbeelddatuithetonderzoeknaarvorenkwamiseen shoppingmall vanopleidingenen eventsdiegezamenlijkeenuniekepropositiebiedenaaninternationaaltalentophet snijvlakvancreativiteit,businessentechnologie.diehelpenbedrijvenmeercreatiefen innovatiefteworden.eeninspirerendeeninternationaleontmoetingsplekwaarnieuwe inzichten,gerenommeerdedocentenuitbedrijfslevenenwetenschap,innovatieve onderwijsvormeneninteressantenetwerkentevindenzijn.eeninternationalemaar Amsterdamsecontextdietalentenbedrijvenvanoverdegehelewereldkanaantrekken. Mogelijkeactiviteiten: Programmes AtthecoreofitscurriculumwillbeanMBA track.besides,executive, expertandadvancedprogrammeswillbeoffered. Courses Shortexecutive,expertandadvancedcourses In company Pilots,innovationprojects(e.g.businesscasedesign) Research Practice basedresearch,collaborationincreativeresearchlabs,phds(in collaborationwithuniversitiesandresearchinstitutesliketopdesign Institute) Online Distanceonlineeducation,collaborativework,onlinecommunitiesof practice Events Seminars,masterclasses,conferences,guestlectures Publications Articles,Website,Books,Journal NACAheefttweemogelijkedoelgroepen.Teneerstecreatieveprofessionalsdieleidend willenwordenophunexpertisegebiedenhieropsuccesvolleproductenendiensteninde marktwillenzetten.tedenkenvaltaancreatieveondernemers,mt ledenvancreatieve bedrijven,hoofddesignafdeling,creatievedirecteurenetc.tentweede,professionalsdie binnenhunbedrijfverantwoordelijkzijnomcreativiteitintezettenbijdeontwikkelingen vermarktingvanproductenendiensten.denkaanhoofdbusinessdevelopmentofhoofd marketing.beidegroepenzullenininteractielerenendaarmeenieuweinzichtenen netwerkenvormen. Gegevendeambitieominternationaaltezijn,zalzeker50%vandestudentenuithet buitenlandkomen.ditishaalbaaralsnaarandereinstitutenwordtgekeken.design Academyheeft80%internationalemasterstudenten.DeRotterdamSchoolofManagement heeftmeerdan90%buitenlandsestudenten. 6 StudentenkomenmetnamevanuitEuropa, AziëenVS.Erzalweleenstrengeselectieplaatsvinden,aangezienwordtgerichtopdetop vandemarkt. 6 Source:DesignAcademyEindhoven,FinancialTimesGlobalMBARankings

10 Deprognosesvooraantallenstudentenzijnopbasisvanvergelijkendonderzoek:50MBA studenten,200studenteninexecutive,expertandadvancedprogrammes/courses,500+ deelnemersinevents(seminars,conferences)en10phdstudenten(i.s.m.nederlandseen buitenlandseuniversiteiten) Locatiezalvanessentieelbelangzijn.Delocatievandeopleidingreflecteertdekwaliteiten hetuniekekaraktervandeopleiding.daaromzaluitgekekenwordennaareen kenmerkendelocatieinamsterdam.echter,defocusbijdestartligtophetbouwenvan eengoedprogramma.erwordtnietopvoorhandsteviggeïnvesteerdininfrastructuur,is hetdevies.oplangetermijnzourondnacaeencampuskunnengroeien. 9

11 Kansenenbedreigingen Hetideevaneencreatievetopopleidingkanrekenenopenthousiasme.Erwordenkansengezien omopdezewijzeeenbijdrageteleverenaaneensterkereconcurrentiepositievanbedrijven,de groeienorganiserendvermogenvandecreatievesectorendepositievanamsterdamals internationalevestigingslocatie.danmoeternogveelgebeurenenliggenvelevragenopen.uithet onderzoekzijndevolgendekansenenbedreigingennaarvorengekomen: Kansen Eerderwerdalgeconstateerddaternaarverwachtingindekomendejareneengroeiende behoeftezalzijnaancreatieftalent,zowelbijbedrijvenindecreatievesectorals daarbuiten.hetgaatdanvooralomprofessionalsenmanagersdiecreativiteiten technologiekunneninzettenbijdeontwikkelingenvermarktingvanproductenen diensten.bedrijvenzullenopzoekgaannaardattalentenzichvestigenopplekkenwaar dittalentzichconcentreert.datbiedteenkansvooramsterdam,mitshiervoldoende redenenzijnvoordattalentomzichhiertevestigen.opleidingisdaarvoordebelangrijkste factor,zelfsbovenwerk. Deinternationalemobiliteitvanarbeidenstudentenneemttoe.Waargrenzenwegvallen wordthetsteedsgemakkelijkerominternationaaltekijkenwaardebesteplekisomte studerenentewerken.hetopzettenvaneeninternationaleopleidingvanhogekwaliteit kandaneengoedestrategiezijnomtalentaantetrekken.inanderelandengebeurtdital. TraditionelebusinessschoolsalsINSEAD,HarvardenLBSwervenalinternationaal,en daarmeezalhetlastigconcurrerenzijn.maarzijbiedenniethetcurriculumdatnaca beoogt.erlijktnaasthenruimtevooreennichemarktvooreennieuwtypeopleiding.dat wordtbevestigdmetdeopkomstvanvergelijkbareinitiatievenalsdeberlinschoolfor CreativeLeadershipofdeFinseAaltoUniversity.Maardergelijkeinitiatievenzijnnogjong, kleinenbiedeneenbeperktercurriculum(berlijn),ofrichtenzichopeenjongeredoelgroep (Finland).Kortom,hetveldligtnogopenenalsniettelangwordtgewachtkanAmsterdam hierdemarktnaarzichtoehalen.danmoetdeopleidingwelechtvernieuwenden onderscheidendzijn,maargerichtopeenheldergeformuleerdenichemarkt. Bedrijvenindecreatieveindustriekunnenprofiterenvandezeopleiding.Inhetbeleidging demeesteaandachttotnutoeuitnaarstartersenkleinebedrijven(gemiddeld1 5 werknemers).hierwordtaandachtgerichtopgroterebedrijvenvanafcirca40werknemers dieinternationaalopereren.hetgaateromhentehelpeninternationalemarktente betredenofdaarinverdertegroeien,enzichtotgloballeadersteontwikkelen.enopdie maniertegroeiennaarmediumsizedofgroterebedrijven.zijzijnvaakalwereldklasse, maarnoggeenwereldleiders.datkannacahenhelpenteworden. Bedrijvenbuitendecreatieveindustrieprofiterenvandezeopleidingomdatzelerenhoe innovatiefteworden.nederlandsebedrijvenscorenhieropaljarenlanglagerdanveel anderebedrijvenineuropa,zoblijktondermeeruitheteuropeaninnovationscoreboard. NACAkandezebedrijvenhelpencreatieverendusinnovatieverteworden. Amsterdamlijkteenzeergeschiktelocatievooreenopleidingalsdeze.Hetstaatal wereldwijdbekendalseenjonge,creatievestadmeteensterkcultureelleefklimaat.deze opleidingbouwthieropvoortenversterktditimago.engelsalsvoertaallijktookgeen probleemenerzijninternationaalgoedeverbindingenzodatstudentenendocenten,voor zoverzehiernietwonen,snelengemakkelijkhiernaartoekunnenkomen. 10

12 Deopleidingzoueenmultidisciplinairkaraktermoetenkrijgen.Erisgepleitvoorhetleggen vancross overstussendisciplinesbinnendecreatievesector(bijv.designofmedia)maar ookmetsectorendaarbuiten.deuitdagingiskennisovertedragenoverhetinrichtenen aansturenvancreatieveprocessen,onafhankelijkvaneenbepaaldediscipline. Mogelijkkanwelgefocustwordenopnichemarkten(bijv.cleantechofduurzaamheid)die inspelenopmarktbehoefteofbestaandekracht.verderisondernemerschapenopen innovatiegenoemd.zorgwelvooreenduidelijkerelatiemetdepraktijkvanbedrijven, wantandershakenzijaf.eenvandekernvragenishoegeldteverdienenmetcreativiteit eninnovatie.deopleidingkandaarvoorookbijdragenaankennisontwikkeling,bijv.viahet makenvancasesmetbedrijven. InNederlandisalveelkwaliteitaanwezigdieinternationaalerkendwordt.Ditkanzich uiteninbestaandeopleidingen,nederlandseiconendiewereldwijdbekendstaanomhun expertise,internationaleiconendieinnederlandactiefzijnofeenbandmetnederlandc.q. Amsterdamhebben.Hieropzoumoetenwordenvoortgebouwd.Ditvergteengoede inventarisatiewatenwietebetrekken.nederlandsecreatievebedrijvenhebbennualeen sterkeinternationalereputatie.dutchdesigniseenvermaardbegrip.creatievenalsmarcel Wanders,BenvanBerkel,RennyRamakersenRemKoolhaastrekkenwereldwijdvolle (college)zalen.medemetdiereputatiekunneninternationaalstudentengeworven worden,zekeralszijbijvoorbeeldalsdocentinprogramma sopzoudentreden.en waarschijnlijkkunnenviahunnetwerkenenmethunnaamookbuitenlandsetoppers gemakkelijkerwordenaangetrokken. Bedreigingen DevestigingsfactorenvoorcreatievebedrijveninAmsterdamwordtoverhetalgemeenals gunstigbeoordeeld.positievepuntendienaarvorenwordengebrachtzijnleefklimaaten internationaleverbindingen(schiphol).maaropdebelangrijkstevestigingsfactor,de beschikbaarheidvanvoldoendegekwalificeerdpersoneel,wordtamsterdammindergoed beoordeelddanheterogeneclustersalslondenenookinopkomendeclustersalsberlijn zijnvergelijkbareinitiatievengestart. ConcurrerenmetbestaandetopopleidingenalsHarvardofINSEADwordtnietverstandigen realistischgeacht.deuitdagingisjuistietsnieuwstecreërendatniettevergelijkenismet bestaandetopopleidingen.zoekderuimte,deopleidingzalzichechtmoeten onderscheiden.datzitindeinteractietussenbusiness creativiteit technologiewantdaar slagenandereopleidingennietin.ditvergtinhoudelijkverdereuitwerking.ookin werkvormenzoudeopleidingvernieuwendmoetenzijn. Hetbouwenvaneendergelijkeopleidingvergteenlangeademendussterkepartners,uit demarktzelfalsmedevanuitkennissectorenoverheid.voorhetbouwenvaneen internationalereputatieishetvanbelangvanafdestartookinternationaaltezijn.zoek daarominternationalepartners.maarookweernietteveel,wantditvergtveelorganisatie. VerderzoueenverbindingmetAziëgelegdmoetenworden,omdatdaareenmarktwordt gezien.totslotheefteeninitiatiefalsditeenofenkeletrekkersnodigdiedittothun levenswerkmaken. Ermoeteenplankomenwaarinopzet,organisatieenfinanciënnaderzijnuitgewerkt. Aangeradenwordtdeontwikkelingvanzo nopleidinginstappenterealiseren.niet meteeneengrootinstituutneerzettendatdeambitienietkanwaarmaken,maarklein beginnenenopbouwen.enmeteenhelderehorizonvanenkelejarenwaarmetbetrokken partijennaartoegewerktwordt.zokanwordtgestartmetbijv.eensummerschool,losse cursussen,pilotsetc.ditkaninaantaljarenuitgroeientoteenvolwaardigeopleidingof geheelvanopleidingen. 11

13 Aanpak Opbasisvandehierbovenbeschrevenbevindingeniseenschetstetekenenvandeaanpakhoehet initiatiefvoordetopopleidingconcreetvormtegeven.heteinddoelisdatnewamsterdamcreative Academynaeenaantaljareneenvolwaardigspectrumaanpostgraduateopleidingenaanbiedt. Voorderealisatiedaarvanwordteenstapsgewijstijdspadvoorgestaan: Deeersteopleidingsactiviteitenkunnenopzijnvroegstin2010wordenaangeboden. StrevenisdatNACAinvijfjaartijdinternationaalophetnetvliesstaatalsaanbiedervan excellenteopleidingenophetsnijvlakvanbusiness,creativiteitentechnologie.inhet eerstejaarzijndeopleidingsactiviteitenvannacabeperkttoteenaantalkortecursussen (SummerCourses,seminarse.d.).Waarmogelijkwordendiegelijktijdiggegevenmet relevante,bestaandeinternationaleeventsinderegioamsterdam(bijvoorbeeldpicnic). In2011wordendeopleidingsactiviteitenopgeschaaldmeteenaantallangere pilottrajecten.alleopleidingenmakengebruikvanbestaandelocatiesinamsterdam;eris inelkgevalindeeerstejaren geenontwikkelingvaneeneigengebouwofcampus voorzien. In2012wordteenmeergeïntegreerdprogrammavanopleidingenaangeboden.NACA organiseertvanafditjaarookeenaantalinternationaleconferenties. Vanaf2015isNACAfinancieelvolledigzelfstandigenishetpalletaanopleidingen compleet. NACAwordtontwikkeldinnauwesamenwerkingmetdemarkt.DaartoewordeneenStuurgroepen eenprojectgroepopgericht,enzullenookdocenteninhetbedrijfslevenwordengeworven. Destuurgroepzalbestaanuitpartnersuitdeprivatesector,kennisinstellingenen individueleexpertsuithetbedrijfslevenendeacademischewereld.hetgaatzowelom partnersuitdecreatieveindustriealsompartnersuitanderesectoren.deeerste verantwoordelijkheidvandestuurgroepisomeenvolwaardigbusinessmodelteschrijven. ZodraNACAdaadwerkelijkstartmethetaanbiedenvanopleidingenzaldestuurgroep wordenomgezetinhetbestuurvannaca.daartoezalelkepartneropdatmomenteen formelepartnerovereenkomstondertekenen.indatstadiumzullenookinternationale partnersvannaamwordenaangetrokken. Deprojectgroepondersteuntdestuurgroepbijvoorbereidendwerkvoorhetbusinessplan enbijdedagelijksebezighedendieinhetkadervandeoprichtingenontwikkelingvan NACAgevraagdzijn. Hooggekwalificeerd,docerendpersoneelzalhoofdzakelijkopfreelancebasisworden aangetrokkenuitandereonderwijs enonderzoeksinstellingenenvanuithetbedrijfsleven. Daarbijwordtgedachtaanwetenschappersmeteenstevigeinternationalereputatieen aansuccesvolleondernemersenmanagersuitbinnen enbuitenland. 12

14 FinanciëleAnalyse Vooreendergelijkeambitiedientookdefinanciëlehaalbaarheidtewordengetoetst.Hetvoertte veromopditmomentaleenvolledigebegrotingoptestellenenderhalveishetonmogelijkeen volwaardigefinanciëleanalysetekunnenmaken.datzalindeplanfasemoetengebeuren.welis hiergetrachtopbasisvaninterviewsendeskresearchenkeleuitsprakentedoenoverdefinanciële haalbaarheidvanhetidee. Alsgekekenwordtnaarvergelijkbareinitiatievenliggenerzekerkansenomeendergelijke opleidingoptermijngeheeluitdemarkttefinancieren.ditvergteencombinatievan studentfees,partnershipsmetbedrijven,grantsenoverigeinkomsten. Kostendiebijcursisteninrekeninggebrachtkunnenwordenvariëren.Eenbedragvan700 tot1000europerdaglijktvolgensgeïnterviewdenacceptabel.bedrijvenhebbeninhet onderzoekaangegevengemiddeld europerwerknemerbeschikbaarte hebbenvoorscholingentrainingdatdoorhetbedrijfwordtgefinancierd.ineenbeperkt aantalgevallenkaneventuuelwathogerwordengegaan.ookwordtvermelddatdoor werknemerszelfwordtgeïnvesteerdendaterinsommigebedrijvenookmogelijkheden zijnomkostentedelenofgeldtelenenbijdeeigenwerkgeverdatinlaterejarenwordt terugbetaald(bijv.doorcontractverlenging,inleverenbonussenofgeensalarisverhoging). VoorMBA trajectenkunnencollegegeldengevraagdwordenwelkeliggenrondde europerjaar.DaarbijwordtopgemerktdatMBA sdeparadepaardjeszijn,envaak nietkostendekkendzijn.deprijzenvoorexecutiveopleidingstrajecten(4 6modulesper jaar)kunnentussende europerjaarbedragen. Eenredenwaaromdeambitieinternationaalmoetzijn,isdatNederlandsemarkttekleinis vooreenopleidingvanditniveau.deopleidingmoetbuitenlandsestudentenaantrekken. Hetkandaarbijgaanom(creatieve)professionalsuitEuropa,VSenAzië. Metnameindecreatieveindustriebestaatnogwatkoudwatervreestenopzichtevan opleidingskosten,maarwordtwelhetbelangvanopleidinggezien.hierzaldusooknog aanbewustwordingenvraagarticulatiemoetenwordengedaan.maarzijverwachtenwel meertegaaninvesteren.erishiersprakevaneengroeimarkt. Deontwikkelingvandergelijkeopleidingen(bijv.vergelijkbaarmetbusinessschools)gaat gepaardmethogeontwikkelingskostenenrisico s.ditgevenbestaandepostgraduate opleidingenaan.omdeontwikkelkostengeheeluitdemarktfinancierenlijktonhaalbaar, zekerindehuidigetijdwaarinbedrijvenweiniginopleidinginvesteren.sterker,demeeste bedrijvenzullenwaarschijnlijkslechtsbeperktkunnenenwillendeleninde ontwikkelingskosten.tedenkenvaltaaninkind financiering,deelnameaanstuurgroep, leverenvandocentenenuitvoeren/medefinancierenvanpilots.overheidssteunlijkt onontbeerlijkindeontwikkel enopbouwfase.hetkostcircavijfjaaromdeopleidingopte bouwenmeteendusdanigereputatiedathetgeheelopeigenbenenkanstaan. Omfinancieelquittetekunnendraaienzijnnaasteenflagship opleidingvanéénoftwee jaar(mba),kortecursussenoptopniveau,masterclasses,summerschoolsetc.nodig.deze biedenvakinhoudelijkekruisbestuivingenleverenvoldoendemiddelenomeenopleiding tekunnenexploiteren.opdekernopleiding(mba)wordtzelfsmeestalverliesgedraaid ondankshogefees,maardiehebjenodigomnaamtemaken.ditbetekentdusdat meerdereopleidingenmoetenwordenontwikkeld.ookkanwordengekekennaar inkomstenuitpublicaties,seminarsofzelfsverhuurvanruimtes. Opbasisvanvergelijkingenmetanderebusinessschoolskanwordenuitgegaanvaneen begrotingtussen1,5en5miljoeneuroperjaar.eengroeienddeelhiervankanuitdemarkt wordengefinancierd.totaalmoetvooreenperiodevanvijfjaaropvoorhandrekening gehoudenmeteenbedragvannaarschatting15tot20miljoeneuro. 13

15 Inhetbeginzalditgrotendeelsvandeoverheidmoetenkomen,terwijlaanheteindvande periodediebijdragekanzijnteruggeschroefd. OpditmomentloopteenFES trajectwaarinvanuitdecreatieveindustrieeenclaimwordt gelegdomeenopentendertemakenvoorprojectendiedecreatieveindustrieverder helpenopterreinvankennis,kundeenondernemerschap.lucashendrickszitnamens AmsterdamTopstadinhetkernteam,evenalsMarleenStikker.DeNewAmsterdam CreativeAcademygeldthieralsmogelijkinitiatiefdathieruitgefinancierdkanworden.Het wordtmomenteelalseenvanmeestkansrijkeinitiatievengezienvande24 tendervoorstellendievoorafalwareningediend.ditwordtookzoinhetfes voorstel gepositioneerdenerwordtgekekenhoedecriteriazokunnenwordengestelddatdit initiatiefmeestekansmaaktophonorering.hetvoorstelzalinmaartwordeningediend.bij succeszaltenderwaarschijnlijkinseptember2009opengaan.maximaal50%vanalle kostenkunnendanvanuitfeswordengefinancierd. DeGemeenteAmsterdamdientinditproceseentrekkersroltevervullen.Datdoethetal doorditonderzoektelatenverrichten,maarhetzalzekerooknodigzijnvoorontwikkel enopbouwfase.hetadviesishiervooreenbedragtereserverenenanderepartijen (bedrijven,rijksoverheid)ookkenbaartemakendatamsterdamditdoetomzo vertrouwentewekken.hetgaathieromeenreserveringdieperstadiumkanworden vrijgegevenopbasisvanvoorstellen,overeenkomstenofietsdergelijks.gedachtkan wordenaaneentotaalbedragvan2miljoeneurovoordegeheleperiodevanontwikkeling enopbouw(5jaar)maarmetfocusopbeginjaren.ditisdus10tot12%vanbenodigde middelenenmaaktmeteenduidelijkdatditslechtseenincentiveisvooranderenommee teinvesteren.steunvanrijksoverheidisdeeerstejarendanookonontbeerlijk. 14

16 Opbrengsten NACAvoorzietnietalleenineendirectebehoeftevanbedrijven,maarzalookeenreeksdirecteen indirecteeconomischeenmaatschappelijkeeffectenhebben.dieeffectenzijnechterbuitengewoon lastigtekwantificeren,zolangergeenmeergedetailleerdbusinessplanisvastgesteld.indeze haalbaarheidsstudievolstaanwedaarommeteeneersteopsommingvanteverwachteneffecten. BijhetopstellenvaneenbusinessplanvoorNACAkunnendeeffectenduidelijkerincijfersworden uitgedrukt. Economische effecten Werkgelegenheidincreatieveindustrieenanderesectoren.NACAleidtidealitertot: o vestigingvanbedrijvigheidvanelders,dooreenaantrekkelijkervestigingsklimaat; o vestigingvannieuwebedrijvenvanstudentenenalumnivannaca. Groeiindetoegevoegdewaardediecreatieveindustrieweettegenereren.NACAleert studentenimmersmeertehalenuitdedriehoek creativiteit business technologie. Kostenreductievoorbedrijvenvoorwervingvaninternationaaltalent.VeelNederlandseof inamsterdamgevestigdeinternationalecreatievebedrijvenhebbeneenaanmerkelijk aantalbuitenlandsewerknemers.wervingskostenkunnenhoogzijnvoordiebedrijven, maarookvoorde(lokale)overheid.nacawordtinternationaalgepositioneerdenzal daarmeeinternationaaltalentnaaramsterdamtrekken. Kruisbestuivingtussencreatieveindustrieenanderesectoren,alsgevolgvandenieuwe multidisciplinaireopleidingen. (Creatieve)MKBkrijgeneengroteregroeipotentiedoordatzijtoegangkrijgentotbeteren bredergeschooldtalentenmanagement. Vestigingvannieuwebedrijveneninstroomvanbuitenlandsestudenten(diezelfhun opleidingbetalen)betekenteentoenamevanbuitenlandseinvesteringeninde AmsterdamseenNederlandseeconomie. ToenamevandeinnovatiekrachtvandeAmsterdamseenNederlandseeconomie. Toenamevandeprofessionaliseringendegroeipotentievandecreatieveindustrie. Nieuweinternationalezakelijkecontactentussenbedrijven,metalsteverwachtengevolg nieuwezakelijkeondernemingenalsresultaat. Maatschappelijke effecten VersterkingvandeAmsterdamseenNederlandsereputatietenaanzienvancreativiteiten innovatieopmondialeschaal.belangrijkeonderwijsinstitutenhebbenoverhetalgemeen eensterkpositiefeffectopdereputatievanstad,regioenlandwaarzijgevestigdzijn. VersterkingvandeaantrekkelijkheidvanAmsterdamenNederlandalsplekomtestuderen voorinternationaaltalent. Groeivanhetbewustzijnonderbedrijven(indecreatieveindustrie)vanhetbelangvan creativiteitentechnologiealsmotorenvoorinnovatie. VerrijkingvandescholingsmogelijkhedeninAmsterdamenNederland.NACAzorgtervoor datnederlandstalentmeermogelijkhedenkrijgtomaaneensuccesvolleprofessionele carrièretebouwen. Nieuwemogelijkhedenvoorkennisuitwisselingenhetbouwenenonderhoudenvan netwerken.nacazal,voorkorteoflangeretijd,buitenlandseexpertsuitbedrijfslevenen academischewereldnaarnederlandhalen.daardoorontstaanooknieuwemogelijkheden voornederlandseondernemersenwetenschappersomexpertsteontmoetenenkennis samentebrengen. 15

17 Advies Opbasisvandezemarktverkenningkunnenweadviserenverderestappentezettenomeen internationalecreatievetopopleidingopterichten.erbestaatvraagenerwordentekorteninhet aanbodgeconstateerd.deopzetenorganisatievandeopleidingligtechternogopen.ditzalin interactiemetbedrijven,expertsenkennisinstellingenverdervormmoetenkrijgen.maarvelenzien dathiereenkansligtendatamsterdameenuitgelezenplekbiedtvoorzo nopleiding.deze opleidingkanbijdragenaan: VersterkinginternationaleconcurrentiepositieNederlandsebedrijven Versterkengroeivermogenenprofessionaliseringcreatievesector Internationalenetwerkvorming VersterkenvestigingsklimaatAmsterdam/Nederlanddooraantrekkeninternationaaltalent Hetinitiatiefvergtweleenstevigeambitie.Hetzaleenopleidingvaninternationaaltopniveau moetenzijndieinternationaalstudentenenbedrijvenweetaantespreken.bovendienmoeteen vernieuwend,onderscheidendcurriculumwordenontwikkelddatcreativiteit,businessen technologiecombineert.waarstudentenenbedrijvenvoorwillenbetalen.debevindingenvandeze verkenninggevenvoldoendegrondhiervoornueenvolgendestaptezetten.maarindetweede fasezaldezeambitiemoetenwordenuitgewerkttotconcreteplannenomcommitmenttekunnen krijgenvanverschillendepartijen.erwordtvoorgesteldindezefasetewerkenaan: Ontwerp van de opleiding Metbetrokkenenzalgewerktwordenaanhetontwerpvandeopleiding.Ditkanindividueel maarbijvoorbeeldookingezamenlijkontwerpsessies.doelistoteeneersteuitwerkingvan deinhoudenopzetvandeopleidingofcursussentekomen.hetgaatdaarbijzowelom thema s,alsopzetcurriculumenwerkvormen. Profielen doelgroep Bijhetontwerpmoetwelhelderwordengedefinieerdvoorwelkedoelgroepdeopleiding wordtontwikkeld:hettalentvaninternationalecreatievebedrijven.erwordenprofielen opgesteldvanpotentiëlestudentenvandezeopleiding.voorwieontwerpenweeigenlijk? Tegelijkwordenprofielenvandocentengemaakt. Inventarisatie bestaande kracht Erwordtgekekenwelkbestaandaanbodaanopleidingen,kennisenmenseninNederland aanwezigiswaaropkanwordenvoortgebouwd.ditishet schatgraven waaroverinderonde tafelbijeenkomstvan19februarijl.isgesproken. Partners Adviesisspoedigtestartenmetpartnervorming.Metenkelepartijenwordtbekekenwelke partners,ookinternationaal,mogelijkaantetrekkenzijn.hetkangaanombedrijven, kennisinstellingen,potentiëleboardmembers,mogelijkefinanciersetc.inoverlegworden dezepartijenbenaderd.bovendiendienteentrekkervanformaatgevondenteworden. Planvorming Eenenanderwordtverwerktineenplanvoordekomendevijfjaar.Uitgangspuntdaarbijis datvanaf2010begonnenwordt.ditzaleerstkleinschaligzijn(bijv.lossecursussen,summer schools,events,pilots)omvervolgenstegroeiennaareenvolwaardigeopleiding.ditplan kanookwordeningediendbijdefes CallCreativeClusters(indientoegekend).Ookalwordt kleinergestart,heteinddoelopdelangeretermijnmoetwelhelderwordengedefinieerd. 16

18 Verantwoording Voordezehaalbaarheidsstudiezijnmeerdandertigverkennendegesprekkengevoerdmet potentiëlestakeholders(zowelaandevraag alsdeaanbodzijde)voornaca.deresultatenvandie gesprekkenzijn,onderleidingvanverantwoordelijkwethoudercaroliengehrels,op19februari 2009meteengrootaantalvandegeïnterviewdevertegenwoordigersbesprokentijdenseenronde tafelbijeenkomstopdeambtswoningvandeburgemeester.indeonderstaandelijstis,in alfabetischevolgorde,weergegevenmetwieinterviewszijngehouden. Naam Functie,bedrijf/organisatie 1 GijsBakker Directeur,DroogDesign 2 BenvanBerkel Principalarchitect,medeoprichterUNStudio 3 IrisBoelhouwer Executivedirectorcreativesupportunit,Endemol 4 WimBoiton Vicepresident,HRSpringer 5 MennovanDijk Seniorpartner,McKinsey 6 RobbertDijkgraaf President,KNAW 7 WiebeDraijer DirecteurNederland,McKinsey 8 RuudFrambach HoogleraarMarketing,VrijeUniversiteit 9 HanGerrits HoogleraareBusiness&IT industry,vrijeuniversiteit 10 VictorHalberstadt HoogleraarEconomie,UniversiteitLeiden 11 GuyHayward Director&founder,180Amsterdam 12 LucasHendricks Adviseurcreatieveindustrie,TopstadAmsterdam 13 BartHofstede Seniorbeleidsadviseur,MinisterievanOCW/lector media&entertainment,hogeschoolinholland 14 KeesHogenbirk Organizationdevelopmentmanager,IBM 15 JoHouben Directeur,Kunstenaars&CO 16 PatrickJanssen Initiatiefnemer,SchroferInstituut 17 MichielJanson Seniorbeleidsmedewerker,SenterNovem 18 MarkdeJong HoogleraarEconomicsoftheServiceSector, UniversiteitvanAmsterdam 19 MadeleenKlaassen Internationalmarketingdirector,Bugaboo 20 RoelKlaassen Programmamanager,Premsela 21 HarryvanderKraats DirectorHR,TomTom 22 JasperKraaijeveld Seniorbeleidsadviseur,MinisterievanEZ 23 MarjolijnMallant Directorexecutiveeducationoffice,NyenrodeBusiness University 24 DorineManson DirecteurEZ,GemeenteAmsterdam 25 GeleynMeijer Directorinnovation,LogicaCMG 26 LoekMensink ManagerHeinekenUniversity,Heineken 27 JanPost KennisambassadeurUvA,Clubvan12 28 RennyRamakers Director&founder,DroogDesign 29 RobertStompff Founder,SchroferInstituut 30 HarryStarren Directeur,DeBaak,managementcentrumVNO NCW 31 HansdeSonnaville Directeur,AmsterdamBrightCollege/VUZuidas 32 MarleenStikker Directeur,WaagSociety 33 JeroendenUyl Adviseur,TwynstraGudde/InstituteSustainable FashionandFabrics 34 Marie JoséVelenturf SeniorVPTalent&StaffingCorporateHRM,Philips 35 BasVerhart CEOMediaRepublic 36 AgnesWillenborg Managingdirector,MediaCatalyst 17

Your Future, our boost!

Your Future, our boost! Your Future, our boost! www.e-boost.be 1 E-BOOST: WIE ZIJN WE, WAT DOEN WE? e-boost, da s een groep van 4 jonge wolven en ervaren rotten in het vak die Drupal ademen, denken, dromen... Altijd op zoek naar

Nadere informatie

school HKU College afstudeerrichting Thera Jonker, directeur

school HKU College afstudeerrichting Thera Jonker, directeur school HKU College afstudeerrichting Thera Jonker, directeur Cross over HKU Master Crossover Creativity Hoe komen we hiertoe als kunsthogeschool? Er was eens Kunstonderwijs 30 jaar geleden Creërend vermogen

Nadere informatie

Onderwijsmanager Commerciële Economie Fontys Academy for Creative Industries

Onderwijsmanager Commerciële Economie Fontys Academy for Creative Industries Organisatie- en functieprofiel Onderwijsmanager Commerciële Economie Fontys Academy for Creative Industries S13 CAO-HBO 0,8-1,0 fte Versie 30 november 2017 Sollicitatieprocedure Informatie: Neem contact

Nadere informatie

BiZZdesign. Bouwen van sterke en wendbare organisaties met behulp van standaarden, methode, technieken en tools. Research & Development

BiZZdesign. Bouwen van sterke en wendbare organisaties met behulp van standaarden, methode, technieken en tools. Research & Development BiZZdesign Bouwen van sterke en wendbare organisaties met behulp van standaarden, methode, technieken en tools Research & Development 1 Profile CV Joost Niehof Name Grade Nationality Residence Role Joost

Nadere informatie

Groeien door samenwerken

Groeien door samenwerken Samenwijs en verder Hoe kan het onderwijs een bijdrage leveren aan de duurzame maatschappelijke innovatie vanuit het concept Samenwijs? Roeland Hogt (Automotive, RDM CoE, Kenniscentrum RDM, ACE) Ism Ans

Nadere informatie

Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas

Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas University of Groningen Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version

Nadere informatie

Company Profile 2AIM4* Internationaal label: 1000 CD Amsterdam t. +31 (0)20 638 99 55 The Netherlands f. +31 (0)84 835 85 55

Company Profile 2AIM4* Internationaal label: 1000 CD Amsterdam t. +31 (0)20 638 99 55 The Netherlands f. +31 (0)84 835 85 55 Company Profile 2AIM4* Internationaal label: Over 2aim4* 2aim4* 2aim4 B.V. is een marketing/communicatiebureau gevestigd in Amsterdam. Wij leveren een full service dienstenpakket op het gebied van marketing,

Nadere informatie

GOLD & PLATINUM ABONNEMENTEN

GOLD & PLATINUM ABONNEMENTEN GOLD & PLATINUM ABONNEMENTEN OPTIMALISEER UW EMPLOYER BRANDING, RESEARCH & TALENT ACQUISITION. is onderdeel van de Informatie Memory Gold & Platinum Abonnementen Memory Online: Gold & Platinum Abonnementen

Nadere informatie

GOLD & PLATINUM ABONNEMENTEN

GOLD & PLATINUM ABONNEMENTEN GOLD & PLATINUM ABONNEMENTEN OPTIMALISEER UW EMPLOYER BRANDING, RESEARCH & TALENT ACQUISITION. is onderdeel van de Informatie Memory Gold & Platinum Abonnementen Memory Online: Gold & Platinum Abonnementen

Nadere informatie

Groeien door samenwerken

Groeien door samenwerken Samenwijs en verder Hoe kan het onderwijs een bijdrage leveren aan de duurzame maatschappelijke innovatie vanuit het concept Samenwijs? Roeland Hogt (Automotive, RDM CoE, Kenniscentrum RDM, ACE) Ism Ans

Nadere informatie

oprichting oprichting C.o.i.2014 3.4 kaart #1/7 Breda, city of imagineers de tijd is rijp. een initiatief van de vereniging voor de beeldindustrie

oprichting oprichting C.o.i.2014 3.4 kaart #1/7 Breda, city of imagineers de tijd is rijp. een initiatief van de vereniging voor de beeldindustrie oprichting oprichting C.o.i.2014 3.4 kaart #1/7 Breda, city of imagineers de tijd is rijp. een initiatief van de vereniging voor de beeldindustrie belofte belofte C.o.i.2014 3.4 kaart #2/7 zonder verbeelders

Nadere informatie

GOLD & PLATINUM ABONNEMENTEN

GOLD & PLATINUM ABONNEMENTEN GOLD & PLATINUM ABONNEMENTEN OPTIMALISEER UW EMPLOYER BRANDING, RESEARCH & TALENT ACQUISITION. is onderdeel van de Informatie Memory Gold & Platinum Abonnementen Memory Online: Gold & Platinum Abonnementen

Nadere informatie

WTC Twente: visievorming en draagvlakverkenning

WTC Twente: visievorming en draagvlakverkenning WTC Twente: visievorming en draagvlakverkenning Projectvoorstel Inhoud Blz. 1 Inleiding 1 2 Projectopzet 2 3 Organisatie, kosten en tijdschema 5 26 januari 2006 1 Inleiding Het project Hart van Zuid omvat

Nadere informatie

Ondersteuning van impact door Hogescholen

Ondersteuning van impact door Hogescholen Ondersteuning van impact door Hogescholen Ronald Mooijer 27 juni 2017 Agenda IXA Impact Het belang van netwerken Directe ondersteuning aan onderzoekers driehoek Probleem Stakeholders Product Financiering

Nadere informatie

Eerste stap naar eenduidige informatie. Onderzoek SNOMED CT in het preoperatieve proces

Eerste stap naar eenduidige informatie. Onderzoek SNOMED CT in het preoperatieve proces 1CreativeCommonsNaamsvermelding Gelijkdelen3.0NederlandLicentieisvantoepassingopditwerk http://creativecommons.org Eerstestapnaareenduidigeinformatie. OnderzoekSNOMEDCTinhetpreoperatieveproces EENHEIDVANTAALSNOMEDCT

Nadere informatie

Studiekeuzetraject. Het belang van het vak Nederlands binnen het IB-diploma voor studie in Nederland

Studiekeuzetraject. Het belang van het vak Nederlands binnen het IB-diploma voor studie in Nederland Studiekeuzetraject Het belang van het vak Nederlands binnen het IB-diploma voor studie in Nederland Opbouw IB-diplomaprogramma Vak Nederlands binnen IB-diploma Higher level Standard level A versus B (B

Nadere informatie

ONDERZOEK JONGWERKT BEHOEFTEN VAN JONGEREN IN EEN VERANDERENDE ARBEIDSMARKT

ONDERZOEK JONGWERKT BEHOEFTEN VAN JONGEREN IN EEN VERANDERENDE ARBEIDSMARKT ONDERZOEK JONGWERKT BEHOEFTEN VAN JONGEREN IN EEN VERANDERENDE ARBEIDSMARKT Aanleiding Stichting Jongwerkt wil jong talent boeien en binden. De mooie Achterhoek is een krimpgebied en legt zich toe op smart

Nadere informatie

De drietrapsraket internationale stages in de lucht: Academy for Leisure, NHTV Breda

De drietrapsraket internationale stages in de lucht: Academy for Leisure, NHTV Breda COSPA Dag De drietrapsraket internationale stages in de lucht: Academy for Leisure, NHTV Breda Olaf Ernst, Organisatie stages/beleidsverantwoordelijke Praktijkleren Angelique Grippeling, Internationale

Nadere informatie

DATAGEDREVEN INNOVATIE ALS STRATEGIE JOP ESMEIJER, TNO

DATAGEDREVEN INNOVATIE ALS STRATEGIE JOP ESMEIJER, TNO DATAGEDREVEN INNOVATIE ALS STRATEGIE JOP ESMEIJER, TNO 1 Crossover Energie - Datagedreven Diensten 2 Crossover Energie - Datagedreven Diensten NIEUWE MANIEREN OM WAARDE TE CREËREN Advanced R&D: nieuwe

Nadere informatie

BNA Conjunctuurmeting

BNA Conjunctuurmeting BNA Conjunctuurmeting September 2011 Koninklijke Maatschappij tot Bevordering der Bouwkunst Bond van Nederlandse Architecten Jollemanhof 14 Postbus 19606 1000 GP Amsterdam T 020 555 36 66 F 020 555 36

Nadere informatie

Open onderwijs in het Nederlandse hbo

Open onderwijs in het Nederlandse hbo Open onderwijs in het Nederlandse hbo Trends, kansen en vraagstukken Robert Schuwer Agenda Enkele begrippen Trends en kansen Onderzoek Wat nu? 2 1 Enkele begrippen CC-BY Hester Jelgerhuis 3 Wat is open?

Nadere informatie

Real Time Monitoring & Adaptive Cyber Intelligence SBIR13C038

Real Time Monitoring & Adaptive Cyber Intelligence SBIR13C038 Real Time Monitoring & Adaptive Cyber Intelligence SBIR13C038 Opgericht 2010 Ervaring >10 jaar Expertise Forensisch gegevensonderzoek Anomalie detectie Behavioral profiling SBIR Partners TNO Texar Data

Nadere informatie

De IVW, daar heb je wat aan!

De IVW, daar heb je wat aan! De IVW, daar heb je wat aan! Samen In Weesp hebben we een unieke samenwerking, waarmee we zaken ook echt voor elkaar krijgen en onze ambities waarmaken. Samen staan we sterk. Cees van Vliet, voorzitter

Nadere informatie

toerisme in cijfers tourism in figures 2011

toerisme in cijfers tourism in figures 2011 toerisme in cijfers tourism in figures 2011 XL 15 Evolutie aankomsten inclusief huurlogies via verhuurkantoren aan de kust, 2007-2011 Trend arrivals, accommodations for rent by rental agencies at the coast

Nadere informatie

Best Practices 2017 / The Perfect Pitch. Inschrijven. Best Practice Presentatie

Best Practices 2017 / The Perfect Pitch. Inschrijven. Best Practice Presentatie Inschrijven Shopper Marketing Case Smart Innovations Shopper Activatie met Field Marketing Shopper Activatie met POS Materiaal Aanleveren Beoordeling Naast bijgaand inschrijfformulier dien je de case beschrijving(en)

Nadere informatie

INFO & VOORSTEL ZANZIBITS AUGUSTUS 2013

INFO & VOORSTEL ZANZIBITS AUGUSTUS 2013 INFO & VOORSTEL ZANZIBITS AUGUSTUS 2013 Voorstel Gevraagde bijdrage Eenmalige sponsoring voor Stichting Zanzibits Het gesponsorde bedrag zal worden verdubbeld door Stichting de Wilde Ganzen Stichting Zanzibits

Nadere informatie

Association for Corporate Growth Holland

Association for Corporate Growth Holland Association for Corporate Growth Holland Lunchmeeting 12March 2014 www.acg.org Stille bewindvoering De Rotterdamse werkwijze mr. drs. J.C.A.T. Frima Rechter-commissaris faillissementen Teamvoorzitter Insolventie

Nadere informatie

Waterrecreatie in de IJsseldelta. Trends, kansen en bedreigingen

Waterrecreatie in de IJsseldelta. Trends, kansen en bedreigingen Waterrecreatie in de IJsseldelta Trends, kansen en bedreigingen Projectbureau Vrolijks en bureau Stedelijke Planning, 12 november 2018 Beleving IJsseldelta Marktontwikkelingen en trends waterrecreatie

Nadere informatie

MKB-index april 2017

MKB-index april 2017 MKB-index april 2017 Zoetermeer, 4 mei 2017 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning in artikelen, scripties en

Nadere informatie

PRODUCTSHEET VAN BERICHTGEVING NAAR MANAGEMENTINFORMATIE. ANP Media-analyse

PRODUCTSHEET VAN BERICHTGEVING NAAR MANAGEMENTINFORMATIE. ANP Media-analyse PRODUCTSHEET VAN BERICHTGEVING NAAR MANAGEMENTINFORMATIE ANP Media-analyse Realtime mediamonitoring van uw event, campagne en persmoment. Onafhankelijke in-depth analyse als basis voor uw strategische

Nadere informatie

AGRO FOOD MONI TOR EDE

AGRO FOOD MONI TOR EDE AGRO FOOD MONI TOR EDE HIGHLIGHTS 2016 Voorwoord Ede ligt in het hart van FoodValley, de internationale topregio voor kennis en innovatie op het gebied van voedselproductie. Food omvat veel schakels in

Nadere informatie

Functie Impact Analyse

Functie Impact Analyse Functie Impact Analyse -.- De impact van digitale technologie op een functie bij het Rijk Inhoudsopgave FIA presentatie (bij H 4 methode) Context, aanleiding, kader Doel van het instrument Aanpak Onderzoeksmodel

Nadere informatie

JAAR- OVER- ZICHT 2014

JAAR- OVER- ZICHT 2014 JAAR- OVER- ZICHT 2014 KLEIN HAARLEM HET VERSTERKEN VAN DE CREATIEVE INFRASTRUCTUUR VAN DE STAD IS DE GROTE AMBITIE VAN KLEIN HAARLEM. AAN DEZE AMBITIE WORDT OP VERSCHILLENDE FRONTEN VORMGEGEVEN. Bijvoorbeeld

Nadere informatie

University of Groningen. The use of self-tracking technology for health Kooiman, Theresia Johanna Maria

University of Groningen. The use of self-tracking technology for health Kooiman, Theresia Johanna Maria University of Groningen The use of self-tracking technology for health Kooiman, Theresia Johanna Maria IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to

Nadere informatie

AGRO FOOD MONI TOR Ede Wageningen 2017

AGRO FOOD MONI TOR Ede Wageningen 2017 AGRO FOOD MONI TOR HIGHLIGHTS 2017 Voorwoord Het gebied tussen en vormt het kennishart van Regio Foodvalley, de internationale topregio voor kennis en innovatie op het gebied van voedselproductie. Food

Nadere informatie

Gimv Health & Care fonds Investeren in de gezondheids- en zorgsector van de toekomst. Brussel, 27 februari 2013

Gimv Health & Care fonds Investeren in de gezondheids- en zorgsector van de toekomst. Brussel, 27 februari 2013 Gimv Health & Care fonds Investeren in de gezondheids- en zorgsector van de toekomst Brussel, 27 februari 2013 Inhoud 1. Health & Care fonds zorgt voor kritische massa en multiplicatoreffect (Urbain Vandeurzen)

Nadere informatie

Banking for Food. Nederland aan kop! Jeen Nijboer Projectmanager Food & Agri

Banking for Food. Nederland aan kop! Jeen Nijboer Projectmanager Food & Agri Banking for Food Nederland aan kop! Jeen Nijboer Projectmanager Food & Agri Nederland aan kop Historisch Waar komen we vandaan? Waar staan we nu? Rol Rabobank Spilfunctie 3x access Belangrijk voor Nederland

Nadere informatie

Topgebied Energie: kansen voor Oost-Nederland Workshop - H. Datum 05 april 2011

Topgebied Energie: kansen voor Oost-Nederland Workshop - H. Datum 05 april 2011 Topgebied Energie: kansen voor Oost-Nederland Workshop - H Datum 05 april 2011 kiemt KANSEN CREËREN EN BENUTTEN Thecogas Binnenstadservice.nl Sidcon Ingrepro Bredenoord Nuon Helianthos Ubbink Solar Solesta

Nadere informatie

INVOEREN PRINCE 2 BIJ BEELD EN GELUID

INVOEREN PRINCE 2 BIJ BEELD EN GELUID INVOEREN PRINCE 2 BIJ BEELD EN GELUID Geert Wissink. 11 oktober 2012, BPUG Seminar 1 2 AGENDA 1. ACHTERGROND 2. ORGANISATIE 3. PROJECTEN & PROGRAMMA S 4. TAILORING PRINCE 2 5. LESSONS LEARNED & ISSUES

Nadere informatie

Afstudeerprofiel MMP. Programma. Media Marketing Publishing Media: branche waarvoor we je opleiden 10-1-2011. MMP = Media Marketing Publishing

Afstudeerprofiel MMP. Programma. Media Marketing Publishing Media: branche waarvoor we je opleiden 10-1-2011. MMP = Media Marketing Publishing Afstudeerprofiel MMP Eric de Boer Werkervaring: Marketeer Docent marketing MMP MMP = Programma Rolf Stam Werkervaring: Marketeer Docent (internet)marketing Wat is MMP? Waarom MMP? Verschil MMP t.o.v. de

Nadere informatie

Innovatief project. Noosphere Education new innovative education Holographic Interface of the Brain

Innovatief project. Noosphere Education new innovative education Holographic Interface of the Brain Innovatief project ontwikkelen van een wetenschappelijk onderbouwd, effectief en eenvoudig over te dragen programma voor het trainen van kinderen met Dyslexie Noosphere Education new innovative education

Nadere informatie

Business Architectuur vanuit de Business

Business Architectuur vanuit de Business Business Architectuur vanuit de Business CGI GROUP INC. All rights reserved Jaap Schekkerman _experience the commitment TM Organization Facilities Processes Business & Informatie Architectuur, kun je vanuit

Nadere informatie

INFO KIT Hoofdredacteur Werner Budding. Waarom samenwerken? e-drivers.com - hét platform voor e-mobility

INFO KIT Hoofdredacteur Werner Budding. Waarom samenwerken? e-drivers.com - hét platform voor e-mobility INFO KIT 2019 e-drivers.com richt zich op iedereen die interesse heeft in elektrische auto s en in alle randzaken rondom elektrische mobiliteit. We betrekken daarbij de gehele e-industrie en (semi) overheid,

Nadere informatie

Ronde Tafel JBR Zeist, February 2016

Ronde Tafel JBR Zeist, February 2016 Ronde Tafel JBR Zeist, February 2016 AGENDA CRS Holland Achtergrond Profiel Trackrecord Circulaire opties Mining the sea Grondstoffen Hoe hoogwaardig in te zetten? Viable business Y/N? Conclusie ACHTERGROND

Nadere informatie

VANDAAG IN VLAANDEREN INDUSTRIEËN CREATIEVE MAPPING EN BEDRIJFSECONOMISCHE ANALYSE

VANDAAG IN VLAANDEREN INDUSTRIEËN CREATIEVE MAPPING EN BEDRIJFSECONOMISCHE ANALYSE CREATIEVE INDUSTRIEËN IN VLAANDEREN VANDAAG MAPPING EN BEDRIJFSECONOMISCHE ANALYSE WAT? WAA 2 WAT ZIJN CREATIEVE INDUSTRIEËN? Het geheel van sectoren en activiteiten die een beroep doen op de input van

Nadere informatie

De derde industriële revolutie is de redding van de Nederlandse Economie

De derde industriële revolutie is de redding van de Nederlandse Economie is de redding van de Nederlandse Economie 3D printing als voorbeeld van een nieuw industrieel paradigma Managing Director Industrial Innovation 2 Hier de RTL video over 3D-printen invoegen 3 De vraag Een

Nadere informatie

Brief aan Hans Dijkman Brief aan Han Smits De plek van het Design Institute: de analyse

Brief aan Hans Dijkman Brief aan Han Smits De plek van het Design Institute: de analyse TIM 5 Agenda Brief aan Peter Blees Innovation Asset Recovery Brief aan Hans Dijkman Brief aan Han Smits De plek van het Design Institute: de analyse Brief aan Hans de Gier De plek van het Design Institute

Nadere informatie

RESEARCH DATA MANAGEMENT INNOVATIE & SURF

RESEARCH DATA MANAGEMENT INNOVATIE & SURF RESEARCH DATA MANAGEMENT INNOVATIE & DIENSTONTWIKKELING @ SURF Wat is Research Management? Research data management is an explicit process covering the creation and stewardship of research materials to

Nadere informatie

Face-to-Face. nr.1. meten op het moment van beleven. almere breda eindhoven groningen hilversum schiphol utrecht

Face-to-Face. nr.1. meten op het moment van beleven. almere breda eindhoven groningen hilversum schiphol utrecht Face-to-Face meten op het moment van beleven nr.1 almere breda eindhoven groningen hilversum schiphol utrecht meten & beleven In het veld, face-to-face, online en social driven. Mobiel Centre staat voor

Nadere informatie

Instrument: de Actorenanalyse. 1. Wat is een Actorenanalyse. 2. Doel van een Actorenanalyse. Instrumenten Actorenanalyse

Instrument: de Actorenanalyse. 1. Wat is een Actorenanalyse. 2. Doel van een Actorenanalyse. Instrumenten Actorenanalyse Instrument: de Actorenanalyse Instrument: de Actorenanalyse 1 1. Wat is een Actorenanalyse 1 2. Doel van een Actorenanalyse 1 3. Het opstellen van een Actorenanalyse 2 4. Eisen aan een goede Actorenanalyse

Nadere informatie

Prof.dr. Henk W. Volberda Rotterdam School of Management, Erasmus University Wetenschappelijk directeur INSCOPE Bestuurslid NCSI

Prof.dr. Henk W. Volberda Rotterdam School of Management, Erasmus University Wetenschappelijk directeur INSCOPE Bestuurslid NCSI Prof.dr. Henk W. Volberda Rotterdam School of Management, Erasmus University Wetenschappelijk directeur INSCOPE Bestuurslid NCSI Erasmus Concurrentie & Innovatie Monitor 2008 Bedrijven presteren beter

Nadere informatie

Premaster Accounting and Control Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Economische Wet. en Bedrijfsk. - P Accounting and Control

Premaster Accounting and Control Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Economische Wet. en Bedrijfsk. - P Accounting and Control Premaster Accounting and Control I The pre-master programme consists of 30 ECTS (5 courses of 6ECTS each) and runs for half a year (February till July). The pre-master programme is only to be taken by

Nadere informatie

Professionalisering door. Bruggen Bouwen

Professionalisering door. Bruggen Bouwen Professionalisering door Bruggen Bouwen Wij presenteren: innoveren onderwijs persoonlijk talent leven lang ontwikkelen Najaar 2018: meerdere nieuwe meerjarenagenda s Strategische agenda digitalisering

Nadere informatie

Giel Beelen gastcurator Let s YouTube tentoonstelling in Beeld en Geluid

Giel Beelen gastcurator Let s YouTube tentoonstelling in Beeld en Geluid Giel Beelen gastcurator Let s YouTube tentoonstelling in Beeld en Geluid Giels Talentenjacht-concert en Kinderen voor Kinderendansworkshops in december Vanaf 3 december is het thema van de tentoonstelling

Nadere informatie

Blended Learning. Dr. Coyan Tromp UvA - Institute for Interdisciplinary Studies Presentatie voor studentencolloqium 1-3-2016

Blended Learning. Dr. Coyan Tromp UvA - Institute for Interdisciplinary Studies Presentatie voor studentencolloqium 1-3-2016 Blended Learning Dr. Coyan Tromp UvA - Institute for Interdisciplinary Studies Presentatie voor studentencolloqium 1-3-2016 Who am I Curriculum Developer & Assistent Professor Interdisciplinary Programmes

Nadere informatie

Rapportage. Peiling onder mkb ers en zzp ers. 20 april 2017

Rapportage. Peiling onder mkb ers en zzp ers. 20 april 2017 Rapportage Peiling onder mkb ers en zzp ers 20 april 2017 In opdracht van: Betaalme.nu Datum: 20 april 2017 Projectnummer: 2017051 Auteurs: Kelly de Heij en Sterre Horsman Inhoud 1 Achtergrond & opzet

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Health targets: navigating in health policy. van Herten, L.M. Link to publication

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Health targets: navigating in health policy. van Herten, L.M. Link to publication UvA-DARE (Digital Academic Repository) Health targets: navigating in health policy van Herten, L.M. Link to publication Citation for published version (APA): van Herten, L. M. (2001). Health targets: navigating

Nadere informatie

Resultaten zijn te plannen

Resultaten zijn te plannen Hartelijk gefeliciteerd met de stap die u gezet hebt om als zelfstandige uw beroep uit te gaan oefenen. Met een zorgvuldige voorbereiding kunt u grip krijgen op een groot aantal invloedrijke en beslissende

Nadere informatie

Verover Europa via Amazon

Verover Europa via Amazon Verover Europa via Amazon Verover Europa via Amazon Zonder investeringen en taalbarrières verkopen over de grens. Het handboek dat precies vertelt hoe. Marco Coninx Verover Europa via Amazon Copyright

Nadere informatie

The next step in CX; aandacht voor mens en maatschappij

The next step in CX; aandacht voor mens en maatschappij The next step in CX; aandacht voor mens en maatschappij Prof dr André Nijhof Nyenrode Business Universiteit Is het wel echt een next step? MSc Remmelt Jan Arends Te testen model Phase of Market Transformation

Nadere informatie

Sociaal Jaarverslag 2016

Sociaal Jaarverslag 2016 Sociaal Jaarverslag 2016 Woord vooraf Betrokken bij onze omgeving en dicht bij de mensen. Dit zijn belangrijke kenmerken van het karakter van Wiertz Company die wij kracht willen bijzetten. In dit sociaal

Nadere informatie

Smart Industry. KvK Ondernemerspanel onderzoek

Smart Industry. KvK Ondernemerspanel onderzoek KvK Ondernemerspanel onderzoek Smart Industry Algemene gegevens: Start- en einddatum onderzoek: 02-07-2014 tot 22-07-2014 Aantal deelnemende ondernemers: 484 (doelgroep mkb-topsectoren) In dit document

Nadere informatie

Geachte leden van de Vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,

Geachte leden van de Vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Aan de leden van de Vaste Commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag 9 april 2015, Amsterdam Geachte leden van de Vaste commissie voor

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository)

UvA-DARE (Digital Academic Repository) UvA-DARE (Digital Academic Repository) Beroepsonderwijs tussen publiek en privaat: Een studie naar opvattingen en gedrag van docenten en middenmanagers in bekostigde en niet-bekostigde onderwijsinstellingen

Nadere informatie

Goed voorbereid op de toekomst!

Goed voorbereid op de toekomst! Goed voorbereid op de toekomst! U bereidt jongeren voor op een succesvolle toekomst op de arbeidsmarkt. Maar wat als de maatschappij steeds sneller verandert? Goed voorbereid op de toekomst! U bereidt

Nadere informatie

BREED Geïntegreerd Interdisciplinair INNOVATIEF

BREED Geïntegreerd Interdisciplinair INNOVATIEF De Faculteit der Geesteswetenschappen van de UvA BREED Geïntegreerd Interdisciplinair INNOVATIEF Geesteswetenschappen Geesteswetenschappen in Amsterdam 1 Voorbeelden van structurele samenwerkingsverbanden

Nadere informatie

Overzicht fixusopleidingen met selectie studiejaar Hogescholen. d.d. 1 december 2017

Overzicht fixusopleidingen met selectie studiejaar Hogescholen. d.d. 1 december 2017 Overzicht fixusopleidingen met selectie studiejaar 2018-2019 Hogescholen 34397 2018 B Biologie en Medisch Laboratoriumonderz Avans Hogeschool voltijd 210 3 34397 2018 B Biologie en Medisch Laboratoriumonderz

Nadere informatie

Connecting the energy

Connecting the energy Connecting the energy Zonne-energie gratis laten gebruiken Energie besparen Softs concept. Een uniek idee Al jaren wordt er gesproken over verduurzaming. Maar woorden omzetten in daden is waar veel initiatieven

Nadere informatie

Lanceer je marketingsucces in één dag 3 programma s voor marketingsucces om vandaag mee te beginnen.

Lanceer je marketingsucces in één dag 3 programma s voor marketingsucces om vandaag mee te beginnen. Lanceer je marketingsucces in één dag 3 programma s voor marketingsucces om vandaag mee te beginnen. Navigeer met de pijltjestoetsen. Sluit met de esc-toest. esc humm&c 2015» www.hummandc.nl Lanceer je

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst ISO HR Management

Informatiebijeenkomst ISO HR Management Informatiebijeenkomst ISO HR Management Even voorstellen Stephanie Jansen (Dagvoorzitter) Remco van Schaik (Consultant NEN Arbeid) Marc Ritter (Manager NEN Arbeid) Anya van der Vlist (Consultant NEN Arbeid)

Nadere informatie

Proposal evaluatie van de economische programma s IAG en FPM. Groningen, februari 2016

Proposal evaluatie van de economische programma s IAG en FPM. Groningen, februari 2016 Proposal evaluatie van de economische programma s IAG en FPM Groningen, februari 2016 De Young Advisory Group is een strategisch adviesbureau, gerund door studenten. OVER DE YAG OPDRACHTEN Typische opdrachten

Nadere informatie

Enterprise Architectuur. een duur begrip, maar wat kan het betekenen voor mijn gemeente?

Enterprise Architectuur. een duur begrip, maar wat kan het betekenen voor mijn gemeente? Enterprise Architectuur een duur begrip, maar wat kan het betekenen voor mijn gemeente? Wie zijn we? > Frederik Baert Director Professional Services ICT @frederikbaert feb@ferranti.be Werkt aan een Master

Nadere informatie

Yask Event Services Een perfect georganiseerd evenement? Just say Yes!

Yask Event Services Een perfect georganiseerd evenement? Just say Yes! k je Yask Event Services Een perfect georganiseerd evenement? Just say Yes! al end n? Facility Management SAY YES! YES WE HAVE! Heeft u een speciaal evenement op de agenda staan? Of een jaarlijks terugkerend

Nadere informatie

ONVERMIJDELIJK CIRCULAIR

ONVERMIJDELIJK CIRCULAIR ONVERMIJDELIJK CIRCULAIR WEEK VAN DE CIRCULAIRE ECONOMIE MAANDAG 14 T/M VRIJDAG 18 JANUARI 2019 WORD SPONSOR EN ZET JOUW ORGANISATIE OP DE KAART ALS CIRCULAIRE KOPLOPER! Circulaire ondernemers, organisaties

Nadere informatie

Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw

Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw de rol van onderzoek 19 oktober 2017, prof.dr.ir. Jack van der Vorst, lid concernraad Wageningen University & Research Wereldwijde uitdagingen land-

Nadere informatie

Educational Technology Expertise Centre OTEC Open University of the Netherlands. Masterclass Peer-to-peer technology

Educational Technology Expertise Centre OTEC Open University of the Netherlands. Masterclass Peer-to-peer technology Educational Technology Expertise Centre OTEC Open University of the Netherlands Masterclass Peer-to-peer technology COLOPHON Title: Author(s): Masterclass Peer-to-peer technology Wim van der Vegt en Hubert

Nadere informatie

BEVEILIGINGSARCHITECTUUR

BEVEILIGINGSARCHITECTUUR BEVEILIGINGSARCHITECTUUR Risico s onder controle Versie 1.0 Door: drs. Ir. Maikel J. Mardjan MBM - Architect 2011 cc Organisatieontwerp.nl AGENDA Is een beveiligingsarchitectuur wel nodig? Oorzaken beveiligingsincidenten

Nadere informatie

Digital municipal services for entrepreneurs

Digital municipal services for entrepreneurs Digital municipal services for entrepreneurs Smart Cities Meeting Amsterdam October 20th 2009 Business Contact Centres Project frame Mystery Shopper Research 2006: Assessment services and information for

Nadere informatie

ZOEKEN IN PROQUEST BUSINESS COLLECTION

ZOEKEN IN PROQUEST BUSINESS COLLECTION ZOEKEN IN PROQUEST BUSINESS COLLECTION EENVOUDIG ZOEKEN UITGEBREID ZOEKEN (ADVANCED SEARCH) DATA & REPORTS ZOEKEN ZOEKGESCHIEDENIS (RECENT SEARCHES) BLADEREN (BROWSE) TIPS & TRUCS EENVOUDIG ZOEKEN Als

Nadere informatie

University of Groningen. Structured diabetes care in general practice Fokkens, Sudara Andrea

University of Groningen. Structured diabetes care in general practice Fokkens, Sudara Andrea University of Groningen Structured diabetes care in general practice Fokkens, Sudara Andrea IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from

Nadere informatie

van Individueel tot In-Company

van Individueel tot In-Company De Innovator Innovator's Toolkit Toolkit Training: Daar wordt je vanzelf innovatief van van Individueel tot In-Company de Innovator opent de ogen voor nieuwe kansen Innovator's Toolkit Er is veel aandacht

Nadere informatie

Editie Noord Limburg 3 7 juni POM Limburg Corda Campus, 3500 Hasselt T

Editie Noord Limburg 3 7 juni POM Limburg Corda Campus, 3500 Hasselt T Editie Noord Limburg 3 7 juni 2019 POM Limburg Missie, Visie & Activiteiten Missie De organisatie inspireert, ontwikkelt en versterkt de basisvoorwaarden voor duurzame sociaaleconomische groei in de provincie

Nadere informatie

marcom14 7.000 100+ 12.500M 2 PROFESSIONALS TOPSPREKERS INSPIRATIE, KENNIS, NETWERK

marcom14 7.000 100+ 12.500M 2 PROFESSIONALS TOPSPREKERS INSPIRATIE, KENNIS, NETWERK marcom14 Kennis, verdieping, netwerken en business. MARCOM is dé industry experience voor de marketing- & communicatiebranche. De grootste in de Benelux met zo n 7.000 professionals die elkaar ontmoeten

Nadere informatie

It s time for us to do something about the health of our nation

It s time for us to do something about the health of our nation It s time for us to do something about the health of our nation april 2013 Aanleiding We maken ons zorgen over de verslechterende gezondheid van onze jeugd Percentage overgewicht jongeren blijft stijgen

Nadere informatie

Syntens. emarketing Internationaal zakendoen via internet

Syntens. emarketing Internationaal zakendoen via internet Syntens emarketing Internationaal zakendoen via internet Dennis van den Broek Creative Director @ Creactiv inhoud Creactiv, wat is dat? De Creactiv visie E-mail Marketing Marketplaces (Social) Networking

Nadere informatie

Saxion University of Applied Sciences

Saxion University of Applied Sciences Saxion University of Applied Sciences Frans Pol, Directeur Saxion Research & Graduate School 27 Juni 2018 Stelling: Regionale Impact van Hogescholen start bij een goede vraagstelling bij de klant A few

Nadere informatie

FONTYS ACADEMY FOR CREATIVE INDUSTRIES

FONTYS ACADEMY FOR CREATIVE INDUSTRIES Voltijd Tilburg 2011/2012 COMMERCIËLE ECONOMIE FONTYS ACADEMY FOR CREATIVE INDUSTRIES DIGITAL PUBLISHING STUDIES 25.M.3535.01.11 Enjoy YOUR learning community! We willen vermaakt worden, we zoeken naar

Nadere informatie

Stichting So Logical Foundation

Stichting So Logical Foundation Stichting So Logical Foundation BELEIDSPLAN 2015-2016 Stichting So Logical Foundation Postbus 5823 1410 GA Naarden Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Doelstelling 4 3. Werkwijze 6 4. Organisatie 7 5. Financiën

Nadere informatie

Creative(Commons-licenties(en(methoden(voor( het(openstellen(van(culturele(data!

Creative(Commons-licenties(en(methoden(voor( het(openstellen(van(culturele(data! Creative(Commons-licenties(en(methoden(voor( het(openstellen(van(culturele(data Auteurs: MaartenZeinstra NikkiTimmermans Creative Commons Nederland is een samenwerkingsverband tussen Stichting Nederland

Nadere informatie

F O R C U R E A N D C A R E S O L U T I O N S

F O R C U R E A N D C A R E S O L U T I O N S F O R C U R E A N D C A R E S O L U T I O N S Innovatie en Business oriëntatie. Met vakgenoten naar het Europese topcluster voor Health - Cure & Care - Technologie in Odense te Denemarken. Midden in en

Nadere informatie

Alternatieve energiebronnen en gevolgen voor de haven Havendebat, 2 november 2017, Coby van der Linde

Alternatieve energiebronnen en gevolgen voor de haven Havendebat, 2 november 2017, Coby van der Linde Alternatieve energiebronnen en gevolgen voor de haven Havendebat, 2 november 2017, Coby van der Linde Plan De veranderingen in de internationale oliemarkten Gevolgen voor ARA, rol van energiehub Energietransitie,

Nadere informatie

Waste Away Challenge. www.urbanseeds.nl. www.urbanseeds.nl urbanseeds_nl urbanseeds.nl. T e l : 0 6 4 4 0 6 2 4 2 1

Waste Away Challenge. www.urbanseeds.nl. www.urbanseeds.nl urbanseeds_nl urbanseeds.nl. T e l : 0 6 4 4 0 6 2 4 2 1 www.urbanseeds.nl Waste Away Een afvalstrijd tussen middelbare scholen www.urbanseeds.nl urbanseeds_nl urbanseeds.nl T e l : 0 6 4 4 0 6 2 4 2 1 Waste Away De Waste Away is het startpunt voor middelbare

Nadere informatie

byb@skynet.be Opleidingen in Management

byb@skynet.be Opleidingen in Management byb@skynet.be Opleidingen in Management April 2007 Inleiding s Elke module heeft één bepaald leerobjectief. Elke module kan afzonderlijk gegeven worden, of kan deel uitmaken van een track. Lego Verscheidene

Nadere informatie

Japans-Nederlandse wetenschappelijke publicaties. Paul op den Brouw, 3 juli 2014, meer informatie: www.ianetwerk.nl

Japans-Nederlandse wetenschappelijke publicaties. Paul op den Brouw, 3 juli 2014, meer informatie: www.ianetwerk.nl Japans-Nederlandse wetenschappelijke publicaties Paul op den Brouw, 3 juli 2014, meer informatie: www.ianetwerk.nl Samenvatting Elf Japanse top-onderzoeksuniversiteiten spraken tijdens zijn bezoek aan

Nadere informatie

Creativity COST SAVING INNOVATION

Creativity COST SAVING INNOVATION Creativity COST SAVING INNOVATION 2015 DONDerDAG 4 juni 2015 van 14u tot 23u BENELUX event WORKSHOPS Flanders expo meeting CEnTEr Maaltekouter 1 be-9051 Gent networking INSPIRATIE exclusieve promoties

Nadere informatie

Understanding Society

Understanding Society Understanding Society Understanding Society Onze onderwijsprogramma s voor excellente en ambitieuze studenten Joop Vianen Conferentie Studiesucces in het hoger onderwijs 3 maart 2010 Onze onderwijsprogramma

Nadere informatie

Businesscase: titel. Businesscase. Titel. Auteur: Versie: Datum: Pagina 1 van 5

Businesscase: titel. Businesscase. Titel. Auteur: Versie: Datum: Pagina 1 van 5 Businesscase Titel Pagina 1 van 5 Versie historie Versie Auteur Datum Omschrijving Akkoord Naam Rol Voor akkoord: Eigenaar businesscase Pagina 2 van 5 Management samenvatting Beschrijf de managementsamenvatting

Nadere informatie

Informaticabeheer Generation Development Technical Paper (Developing the next generation for you)

Informaticabeheer Generation Development Technical Paper (Developing the next generation for you) Informaticabeheer Generation Development Technical Paper (Developing the next generation for you) Auteurs: Mattijs Eggermont, Brent Alleweireldt, Cedric Cornelis, Nick Cornelis, Jasper Deblieck en Jordy

Nadere informatie

Panelonderzoek Smart Indusrty

Panelonderzoek Smart Indusrty Panelonderzoek Smart Indusrty Geacht panellid, In juli/ augustus 2014 heeft u via het online KvK Ondernemerspanel deelgenomen aan een onderzoek over Smart Industry. Nogmaals hartelijk dank voor uw deelname!

Nadere informatie

Locatiekeuze en duurzame bereikbaarheid

Locatiekeuze en duurzame bereikbaarheid Locatiekeuze en duurzame bereikbaarheid prof. dr. ir. Kobe Boussauw Vrije Universiteit Brussel Cosmopolis Centre for Urban Research, Vakgroep Geografie Kick-off Leerstoel Bedrijven en Duurzame Mobiliteit

Nadere informatie