informatieve tekst met een meningtekst in kader (artikel op internet met reacties)

Transcriptie

1 HANDLEIDING blok 4, week 1, les 1 groep 7-8 achtergrondinformatie Leesstrategie Leesdoel bepalen (Waarom lees ik de tekst?) Lesdoelen De kinderen kunnen: vertellen wat informatieve teksten zijn; vertellen bij welk leesdoel informatieve teksten passen; uitleggen dat leesdoelen en tekstsoorten soms door elkaar lopen. Tekstsoort en soort tekst informatieve tekst met een meningtekst in kader (artikel op internet met reacties) Kernstof BSL In deze les oefenen de kinderen met de eerste van de zeven leesstrategieën: Leesdoel bepalen. Ze leren wat informatieve teksten zijn: teksten in schoolboeken of in boeken over onderwerpen als de Romeinen of aardbevingen. Maar ook informatiefolders, artikelen, verslagen en werkstukken. Ze leren dat deze teksten passen bij het leesdoel: ik wil iets weten of leren. Ook zien ze dat een tekst uit meer tekstsoorten kan bestaan (bijvoorbeeld: een mening in een informatieve tekst). Materiaal Log in op Kies bij lesmateriaal de methode Leeslink. Kies de juiste groep (niveau), het juiste blok en de juiste les. Klik rechtsonder op de knop Printbladen. U kunt de printbladen ook printen door in de leerkrachtstartpagina op de knop Printbladen te klikken. Klik vervolgens rechts op de knop met groep 7/8. Print alle printbladen. Kopieer het printblad Tekst+Vragen voor de kinderen. Maak naar keuze ook extra kopieën van de antwoorden. Woordenschat Moeilijke woorden staan uitgelegd onder de theorie. introductie 5 MIN Klik bij Introductie op Foto. Praat samen met de kinderen over de foto. Wat zie je? (Computerschermen en het woord YouTube.) Wat kun je met YouTube? (Filmpjes kijken en filmpjes online zetten.) Klik bij Introductie op Film. Klik rechtsonder op YouTube en start het filmpje. Mocht het filmpje niet starten, kopieer dan deze link link in de browser: Of ga naar en zoek op Enzo Knol en Teske. Het is het filmpje van 15 november Stel de volgende vragen: Over wie gaat dit filmpje? (Over Enzo Knol en Teske de Schepper.) Waarmee zijn zij zo bekend? (Ze maken filmpjes die ze op YouTube plaatsen.) Hoe heten de filmpjes die zij maken? (Die filmpjes heten vlogs.) Wat vindt Enzo van vloggen? (Het is niet moeilijk. Het kan overal en over alles.) Vertel de kinderen dat op 18 april de YouTube Awards worden uitgereikt aan de beste vloggers van Nederland. Enzo Knol en Teske de Schepper zijn ook genomineerd. Klik bij Introductie op Opdracht. Vul bij 3a samen het onderwerp in: vloggen. Maak bij 3b samen een woordweb. Zet in het midden vloggen. Denk aan woorden als: filmpje, video, camera, computer, YouTube, YouTube-kanaal, abonneren, internet, Enzo Knol, Teske de Schepper. Klik bij Introductie op Wat ga je leren? en Wat ga je doen? Neem dit met de kinderen door. 1 / 2

2 HANDLEIDING blok 4, week 1, les 1 groep 7-8 instructie 15 MIN Deel de les uit. Let op! Vertel de kinderen dat ze de tekst nog niet mogen lezen. Start het strategiefilmpje. Het tweede deel van het filmpje legt uit wat informatieve teksten zijn en dat ze passen bij het leesdoel: iets willen weten of leren. Verder worden er voorbeelden gegeven van teksten waarin twee tekstsoorten door elkaar lopen. Klik op Wat moet je weten? Lees de theorie in het kader. Bespreek de verschillende soorten teksten. Vraag of de kinderen weleens informatieve teksten lezen, buiten hun schoolboeken. Over welke onderwerpen lezen ze dan graag? Klik in het lesmenu op Tekst. De tekst wordt zichtbaar op het digibordscherm. Verken hem samen kort. Bekijk de moeilijke woorden. Lees titel en kopjes en bekijk de foto s. Lees de tekst nog niet. vragen (beg. inoefening, verl. instructie, zelfstandig werken) 20 MIN Klik op Vraag 1. Laat de instructieonafhankelijke kinderen (3 sterren) na een korte werkinstructie vraag 1 en verder zelfstandig maken. Met de overige kinderen maakt u vraag 1 samen. Doe dat door hardop te denken. Vraag 1a: Dit lijkt me een tekst die je in een tijdschrift of op internet kunt lezen. Het is geen nieuwsbericht in de krant, want dat is een kort bericht en ziet er anders uit. En het ziet er ook niet uit als een verslag of een werkstuk. Het is dus een artikel. Kruis het goede antwoord aan. Vraag 1b: Ik lees de titel en de kopjes. Uit de titel maak ik op dat de tekst over de YouTube Awards gaat. Uit de kopjes en foto s leid ik af dat de tekst ook over vloggen en vloggers gaat. Daarom denk ik dat het tweede antwoord het goede is. Geef nu de instructiegevoelige kinderen (2 sterren) een korte werkinstructie, waarna zij vanaf vraag 2 zelfstandig verder werken. Klik op Vraag 2. Geef de instructieafhankelijke kinderen (1 ster) aan de hand van vraag 2 verlengde instructie. Doe dit ook weer door hardop te denken. Vraag 2a: Het onderste deel van de tekst ziet er duidelijk anders uit. Het staat in een vak en de letters zijn iets kleiner. Ik denk dus dat dit de andere tekstsoort is. Ik vul de regelnummers in. Vraag 2b: Het kopje is: Wie mag volgens jou een YouTube Award winnen? Er wordt dus gevraagd naar een mening. Daarom denk ik dat het een meningtekst is. Instructieafhankelijke lezers (1 ster) maken vraag 3 t/m 8 zelfstandig. Instructiegevoelige lezers (2 sterren) maken vraag 2 t/m 9 zelfstandig. Instructieonafhankelijke lezers (3 sterren) maken vraag 1 t/m 11 zelfstandig. De vragen 1a en 1b zijn Cito-conform. Kijk de antwoorden samen na. afsluiting en reflectie 5 MIN Klik in het lesmenu bij Afsluiting en reflectie op Wat heb je geleerd? en op Kijk terug. Bespreek dit onderdeel samen. Vraag bijvoorbeeld: Vond je het moeilijk om de twee tekstsoorten te herkennen in de tekst? Waar let je op als je informatie zoekt voor een werkstuk of spreekbeurt? Bespreek samen waarom het slim is om deze strategie te gebruiken. Je weet dan wat voor soort teksten je moet zoeken bij je leesdoel en waar je op moet letten. TIP: In dit filmpje legt vlogger DisForDazzle uit hoe je je eigen YouTube-kanaal start: Foto s Enzo Knol: foto Teske de Schepper: 2 / 2

3 Leesdoel bepalen Wat ga je leren? Je kunt straks: vertellen wat informatieve teksten zijn vertellen bij welk leesdoel informatieve teksten passen uitleggen dat leesdoelen en tekstsoorten soms door elkaar lopen Wat ga je doen? Je gaat een tekst lezen over YouTube. Lees de uitleg hierna en maak dan de vragen. Lees de tekst nog niet! Wat moet je weten? Je weet dat er reclameteksten, meningteksten, instructieve teksten en fictieteksten zijn. Je weet ook bij welke leesdoelen deze teksten passen. Er zijn ook informatieve teksten. Deze teksten passen bij het leesdoel: je wilt iets weten of iets leren. Voorbeelden van informatieve teksten: schoolboek boek waaruit je iets leert over een bepaald onderwerp, zoals de Romeinen of aardbevingen informatiefolder, bijvoorbeeld van de gemeente of van de dokter artikel (uit de krant, uit een tijdschrift of van internet) verslag werkstuk Je weet al dat leesdoelen en tekstsoorten soms door elkaar lopen. Bij informatieve teksten kan dat ook het geval zijn. Voorbeelden Bram wil meer weten over de oude Grieken, maar hij wil ook graag iets grappigs lezen. Hij kiest Die gave Grieken van Terry Deary. De informatie in dit boek wordt op een grappige manier verteld. Een journalist schrijft in een artikel over de aanleg van een nieuwe snelweg. Hij vertelt hoe de snelweg wordt gebouwd en hoelang het gaat duren (informatieve tekst). Hij vertelt ook wat hij vindt van de snelweg (meningtekst). Moeilijke woorden nomineren bloggen volgen de single = bepalen of iemand in aanmerking komt voor een prijs = regelmatig nieuwe berichten plaatsen op een website. In deze blogs schrijf je wat je vindt van een bepaald onderwerp. = geabonneerd zijn op het YouTube-kanaal van een vlogger = een liedje van een band of artiest dat apart wordt uitgebracht, dus niet op een album 1 / 4

4 1 5 Nederlandse YouTube Awards Enzo Knol, Furtjuh, Teskuh, DisForDazzle, StukTV... De kans is groot dat jij een van deze namen kent. Na school kijken duizenden kinderen naar deze populaire vloggers op YouTube. Op 18 april 2015 komen de vloggers naar Amsterdam voor de Nederlandse YouTube Awards Awards De YouTube Awards zijn onderdeel van het Veed Festival. Dat is een festival waar bekende vloggers hun YouTube-kunsten laten zien. Voor de Awards kun je je favoriet nomineren in diverse categorieën, zoals Beste Mannelijke, Beste Vrouwelijke en Beste Gaming YouTuber. Een jury kiest uiteindelijk wie de prijs krijgt. Het is voor het eerst dat de YouTube Awards worden uitgereikt in Nederland. In Amerika bestaat de prijs al vanaf Vloggen Vloggers vloggen: ze bloggen op video. Hun filmpjes zijn een soort online dagboeken waarin zij een inkijkje geven in hun dagelijks leven. De vragen die zoal aan bod komen: Wat smeer ik op mijn boterham?, Welke kleur nagellak zal ik op doen? en Hoe laat ik mijn vriendin lachen? Daarnaast delen vloggers hun gevoelens met de kijkers. Ze vertellen wat er in hen omgaat, wat ze dwars zit of juist waar ze vrolijk van worden. Ze zetten hun vlogs op afgesproken tijden online, zodat iedereen kan meegenieten Enzo Knol Wie zal een YouTube Award winnen? Onder kinderen zijn twee vloggers favoriet: Enzo Knol en Teskuh. Enzo Knol plaatst sinds 2013 elke dag een filmpje op YouTube. Hij neemt zijn camera overal mee naartoe: naar zijn vriendin, naar de supermarkt en zelfs op vakantie. Hij filmt van alles en hij haalt allerlei grappen uit. Meer dan mensen volgen Enzo Knol. Hij heeft ook een eigen website: Teskuh Teskuh is de blognaam van Teske de Schepper. Sinds haar dertiende schrijft ze op over mode en make-up. Nu ze 19 is, vlogt en zingt ze ook. In 2014 was haar eerste single Rewritten meteen een YouTube-hit. Net als Enzo Knol is Teske zeven uur per dag bezig met vloggen. Ze verdienen dus allebei een YouTube Award! Wie mag volgens jou een YouTube Award winnen? Enzo Knol natuurlijk! Hij durft dingen die andere vloggers niet durven, zoals filmen bij de huisarts of als hij ziek op bed ligt. - Mees, 12 jaar Ik vind Teske de Schepper de beste, omdat ze supergoede modetips geeft en ook nog eens mooi kan zingen! Ze is echt mijn voorbeeld. - Julie, 11 jaar Bronnen: / 4

5 Maak de vragen 1 Bekijk de tekst Nederlandse YouTube Awards. a Dit is een informatieve tekst. Wat voor soort tekst is het? Kruis aan. b een artikel een nieuwsbericht een verslag een werkstuk Welk leesdoel past het best bij deze tekst? Kruis aan. Ik wil een spannend verhaal lezen over vloggen. Ik wil meer weten over vloggen en de YouTube Awards. Ik wil weten hoe je de beste vlogger van Nederland kunt worden. Ik wil weten welke prijzen films allemaal kunnen winnen. 2 In de tekst staat ook nog een andere tekstsoort. a Welk deel is dat? Vul in. In regel tot en met staat een andere tekstsoort. b Welke tekstsoort is dat? Streep de foute antwoorden door. Het is een fictietekst / instructieve tekst / meningtekst / reclametekst. 3 Kijk nog eens naar je antwoorden op vraag 1 en 2. Moest je de tekst helemaal lezen om de antwoorden te vinden? Streep door en vul in. Ja / nee, want 4 Lees regel 1 tot en met 44. Hieronder staan vier kenmerken van informatieve teksten: 1 De tekst begint met een korte inleiding. 2 De tekst is ingedeeld in alinea s. 3 Er staan kopjes boven de alinea s. 4 Er staan vooral feiten in de tekst. Zie je deze kenmerken in dit deel van de tekst? Kruis aan (en vul in). Ja, ik zie al deze kenmerken. Nee, ik mis deze kenmerken: 5 Lees regel 46 tot en met 50. Kijk nog eens naar je antwoord op vraag 2b. Aan welke zinnen kun je goed zien welke tekstsoort dit is? Markeer twee zinnen in de tekst. 6 De schrijver heeft deze tekst met twee doelen geschreven. Welke doelen zijn dat? Kruis aan en vul in. Hij wil je aansporen iets te doen: regel Hij wil je iets leren: regel tot en met Hij wil je vermaken: regel tot en met Hij wil je iemands mening laten weten: regel tot en met tot en met 3 / 4

6 7 Lees regel 46 tot en met 50 nog een keer. Wat heeft dit deel van de tekst te maken met het eerste deel? Vul in. In het eerste deel vertelt de schrijver over In het tweede deel laat hij kinderen aan het woord die over 8 Stel, jij schrijft een artikel in de schoolkrant over de YouTube Awards. a Kun je deze tekst dan gebruiken? Streep door en vul in. Ja / nee, want b Welke andere informatie zou je nog zoeken voor je artikel? Schrijf op. c Waar zou je informatie zoeken voor je artikel? Schrijf op. 9 Wie mag van jou een YouTube Award winnen? En waarom? Schrijf op. Je mag ook een andere naam opschrijven dan Enzo Knol of Teskuh. 10 Lijkt het jou leuk om vlogger te zijn? Streep door en vul in. Ja / nee, want 11 Lees de alinea Vloggen nog een keer. Waarom zou je vloggen in plaats van bloggen? Bedenk drie voordelen van vloggen. Je mag op internet zoeken. Schrijf op Wat heb je geleerd? Deze les ging over het leesdoel: iets willen weten of leren. Je zoekt een tekst die past bij dit leesdoel: een informatieve tekst. Je hebt ook geleerd dat leesdoelen en tekstsoorten soms door elkaar lopen. 4 / 4

7 Leesdoel bepalen Wat ga je leren? Je kunt straks: vertellen wat informatieve teksten zijn vertellen bij welk leesdoel informatieve teksten passen uitleggen dat leesdoelen en tekstsoorten soms door elkaar lopen Wat ga je doen? Je gaat een tekst lezen over YouTube. Lees de uitleg hierna en maak dan de vragen. Lees de tekst nog niet! Wat moet je weten? Je weet dat er reclameteksten, meningteksten, instructieve teksten en fictieteksten zijn. Je weet ook bij welke leesdoelen deze teksten passen. Er zijn ook informatieve teksten. Deze teksten passen bij het leesdoel: je wilt iets weten of iets leren. Voorbeelden van informatieve teksten: schoolboek boek waaruit je iets leert over een bepaald onderwerp, zoals de Romeinen of aardbevingen informatiefolder, bijvoorbeeld van de gemeente of van de dokter artikel (uit de krant, uit een tijdschrift of van internet) verslag werkstuk Je weet al dat leesdoelen en tekstsoorten soms door elkaar lopen. Bij informatieve teksten kan dat ook het geval zijn. Voorbeelden Bram wil meer weten over de oude Grieken, maar hij wil ook graag iets grappigs lezen. Hij kiest Die gave Grieken van Terry Deary. De informatie in dit boek wordt op een grappige manier verteld. Een journalist schrijft in een artikel over de aanleg van een nieuwe snelweg. Hij vertelt hoe de snelweg wordt gebouwd en hoelang het gaat duren (informatieve tekst). Hij vertelt ook wat hij vindt van de snelweg (meningtekst). Moeilijke woorden nomineren bloggen volgen de single = bepalen of iemand in aanmerking komt voor een prijs = regelmatig nieuwe berichten plaatsen op een website. In deze blogs schrijf je wat je vindt van een bepaald onderwerp. = geabonneerd zijn op het YouTube-kanaal van een vlogger = een liedje van een band of artiest dat apart wordt uitgebracht, dus niet op een album 1 / 4

8 1 5 Nederlandse YouTube Awards Enzo Knol, Furtjuh, Teskuh, DisForDazzle, StukTV... De kans is groot dat jij een van deze namen kent. Na school kijken duizenden kinderen naar deze populaire vloggers op YouTube. Op 18 april 2015 komen de vloggers naar Amsterdam voor de Nederlandse YouTube Awards Awards De YouTube Awards zijn onderdeel van het Veed Festival. Dat is een festival waar bekende vloggers hun YouTube-kunsten laten zien. Voor de Awards kun je je favoriet nomineren in diverse categorieën, zoals Beste Mannelijke, Beste Vrouwelijke en Beste Gaming YouTuber. Een jury kiest uiteindelijk wie de prijs krijgt. Het is voor het eerst dat de YouTube Awards worden uitgereikt in Nederland. In Amerika bestaat de prijs al vanaf Vloggen Vloggers vloggen: ze bloggen op video. Hun filmpjes zijn een soort online dagboeken waarin zij een inkijkje geven in hun dagelijks leven. De vragen die zoal aan bod komen: Wat smeer ik op mijn boterham?, Welke kleur nagellak zal ik op doen? en Hoe laat ik mijn vriendin lachen? Daarnaast delen vloggers hun gevoelens met de kijkers. Ze vertellen wat er in hen omgaat, wat ze dwars zit of juist waar ze vrolijk van worden. Ze zetten hun vlogs op afgesproken tijden online, zodat iedereen kan meegenieten Enzo Knol Wie zal een YouTube Award winnen? Onder kinderen zijn twee vloggers favoriet: Enzo Knol en Teskuh. Enzo Knol plaatst sinds 2013 elke dag een filmpje op YouTube. Hij neemt zijn camera overal mee naartoe: naar zijn vriendin, naar de supermarkt en zelfs op vakantie. Hij filmt van alles en hij haalt allerlei grappen uit. Meer dan mensen volgen Enzo Knol. Hij heeft ook een eigen website: Teskuh Teskuh is de blognaam van Teske de Schepper. Sinds haar dertiende schrijft ze op over mode en make-up. Nu ze 19 is, vlogt en zingt ze ook. In 2014 was haar eerste single Rewritten meteen een YouTube-hit. Net als Enzo Knol is Teske zeven uur per dag bezig met vloggen. Ze verdienen dus allebei een YouTube Award! Wie mag volgens jou een YouTube Award winnen? Enzo Knol natuurlijk! Hij durft dingen die andere vloggers niet durven, zoals filmen bij de huisarts of als hij ziek op bed ligt. - Mees, 12 jaar Ik vind Teske de Schepper de beste, omdat ze supergoede modetips geeft en ook nog eens mooi kan zingen! Ze is echt mijn voorbeeld. - Julie, 11 jaar Bronnen: vraag 5 vraag 5 2 / 4

9 Maak de vragen 1 Bekijk de tekst Nederlandse YouTube Awards. a Dit is een informatieve tekst. Wat voor soort tekst is het? Kruis aan. b een artikel een nieuwsbericht een verslag een werkstuk Welk leesdoel past het best bij deze tekst? Kruis aan. Ik wil een spannend verhaal lezen over vloggen. Ik wil meer weten over vloggen en de YouTube Awards. Ik wil weten hoe je de beste vlogger van Nederland kunt worden. Ik wil weten welke prijzen films allemaal kunnen winnen. 2 In de tekst staat ook nog een andere tekstsoort. a Welk deel is dat? Vul in. b In regel 46 tot en met 50 staat een andere tekstsoort. Welke tekstsoort is dat? Streep de foute antwoorden door. Het is een fictietekst / instructieve tekst / meningtekst / reclametekst. 3 Kijk nog eens naar je antwoorden op vraag 1 en 2. Moest je de tekst helemaal lezen om de antwoorden te vinden? Streep door en vul in. Ja / nee, want ik heb alleen naar de titel, de kopjes en de foto s gekeken. 4 Lees regel 1 tot en met 44. Hieronder staan vier kenmerken van informatieve teksten: 1 De tekst begint met een korte inleiding. 2 De tekst is ingedeeld in alinea s. 3 Er staan kopjes boven de alinea s. 4 Er staan vooral feiten in de tekst. Zie je deze kenmerken in dit deel van de tekst? Kruis aan (en vul in). Ja, ik zie al deze kenmerken. Nee, ik mis deze kenmerken: 5 Lees regel 46 tot en met 50. Kijk nog eens naar je antwoord op vraag 2b. Aan welke zinnen kun je goed zien welke tekstsoort dit is? Markeer twee zinnen in de tekst. 6 De schrijver heeft deze tekst met twee doelen geschreven. Welke doelen zijn dat? Kruis aan en vul in. Hij wil je aansporen iets te doen: regel - tot en met - Hij wil je iets leren: regel 1 tot en met 44. Hij wil je vermaken: regel - tot en met - Hij wil je iemands mening laten weten: regel 46 tot en met / 4

10 7 Lees regel 46 tot en met 50 nog een keer. Wat heeft dit deel van de tekst te maken met het eerste deel? Vul in. In het eerste deel vertelt de schrijver over vloggers die een YouTube Award kunnen winnen. In het tweede deel laat hij kinderen aan het woord die hun mening geven over twee vloggers. 8 Stel, jij schrijft een artikel in de schoolkrant over de YouTube Awards. a Kun je deze tekst dan gebruiken? Streep door en vul in. Ja / nee, want er staat informatie in over de YouTube Awards. b Welke andere informatie zou je nog zoeken voor je artikel? Schrijf op. Bijvoorbeeld: Wat voor soort prijs de winnaars van de YouTube Awards krijgen. c Waar zou je informatie zoeken voor je artikel? Schrijf op. Bijvoorbeeld: Op de website van het Veed Festival. 9 Wie mag van jou een YouTube Award winnen? En waarom? Schrijf op. Je mag ook een andere naam opschrijven dan Enzo Knol of Teskuh. Bijvoorbeeld: Furtjuh, omdat hij het lied #Leukgenoeg heeft gemaakt over onzeker zijn. 10 Lijkt het jou leuk om vlogger te zijn? Streep door en vul in. Ja / nee, want Bijvoorbeeld: Nee, want ik vind het eng om voor de camera te praten. 11 Lees de alinea Vloggen nog een keer. Waarom zou je vloggen in plaats van bloggen? Bedenk drie voordelen van vloggen. Je mag op internet zoeken. Schrijf op. 1. Vloggen is gemakkelijker. Je kunt filmpjes opnemen en online zetten met een smartphone of tablet. 2. Veel mensen kijken liever naar een filmpje dan dat ze een blog lezen. Je publiek is dus groter. 3. Mensen krijgen een beter beeld van wie je bent, omdat ze je kunnen zien en horen. Wat heb je geleerd? Deze les ging over het leesdoel: iets willen weten of leren. Je zoekt een tekst die past bij dit leesdoel: een informatieve tekst. Je hebt ook geleerd dat leesdoelen en tekstsoorten soms door elkaar lopen. 4 / 4