Systematische beschrijving van een project

Transcriptie

1 Systematische beschrijving van een project School - Naam - School - en buurtkenmerken a. typering van de school b. samenstelling schoolteam Sint-Jan Berchmanscollege, Collegelaan 1, 3600 GENK De school is gelegen in het onderwijscentrum van Genk. In de onmiddellijke nabijheid van de school liggen nog veel andere scholen. De school is dus niet meteen gelegen in een probleemwijk maar is wel betrokken partij in de problematiek van de gelijke kansen gezien het feit dat ze structureel deel uitmaakt van het onderwijscentrum in Genk. In de school is ongeveer 30% van de leerlingen van allochtone afkomst. Verwacht wordt dat dit percentage alleen nog maar zal stijgen. De school biedt naast ASO en TSO ook BSO aan. Het aantal leerlingen van allochtone afkomst ligt beduidend hoger in de richtingen TSO en BSO. Naast vier directieleden, zijn er ook vier coördinatoren waarvan één samen met de directeur expliciet verantwoordelijk is voor het gelijke kansenbeleid en de problematiek van de diversiteit. - Algemene visie m.b.t. diversiteit Het pedagogisch project van de school heeft de problematiek van de diversiteit op verscheidene plaatsen opgenomen in haar eigen pedagogisch project. Enkele citaten uit de levenbeschouwelijke inspiratie en uit de doelen van het opvoedingsproject tonen dit duidelijk aan: De christelijke inspiratie De gastvrijheid Nieuwe leerlingen, leerkrachten, ouders moeten zich door een liefdevolle, hartelijke ontvangst onmiddellijk welkom en thuis voelen op school. De vreemde opnemen krijgt in onze Genkse context ook een andere, meer letterlijke betekenis. Onze christelijke grondhouding impliceert ook een openheid naar allochtonen. Aandacht voor de zwakkere Een christelijke gemeenschap heeft een speciale aandacht voor de arme. In onze school willen we zowel de financieel zwakkere, de sociaal zwakkere als de cognitief zwakkere speciale aandacht geven. Binnen de Genkse samenleving is kansarmoede voor vele gezinnen een dagelijkse realiteit. Onze schoolbevolking vormt daarvan een realistische afspiegeling. We moeten er ons van bewust zijn dat een goede huisvesting, gezondheid, inkomen, studietraditie voor veel leerlingen en hun ouders niet vanzelfsprekend zijn. We proberen leerkrachten inzicht te geven in de specifieke problemen van deze leerlingen en hun ouders. Met gerichte navorming proberen we de competentie te doen toenemen.

2 De school neemt deel aan initiatieven van kansarmoedebestrijding en ontwikkelt zelf initiatieven om dit doel te bereiken. Aan de leerlingen die problemen hebben op het gebied van studeren, besteden we in school speciale aandacht door het organiseren van avondstudie en remediëring. Maar wij mikken niet enkel op het cognitieve domein. We hechten zeer veel belang aan de zwakkere op socio-emotioneel gebied. De cel leerlingbegeleiding vervult daarbij een centrale rol. De doelen van het opvoedingsproject De groei in sociale vaardigheid Respect voor etnische herkomst Het multiculturele gegeven van onze school dwingt leerlingen en opvoeders de verschillen in cultuur te leren kennen, begrijpen en waarderen. Het vormt een verrijking voor de school en ieders persoonlijke ontwikkeling. De school ondersteunt alle initiatieven die het positief samenleven van de verschillende culturen kan bevorderen. We verbinden er ons toe om alle vormen van racisme in school te bestrijden. De groei in kennis en inzicht Leren leren In onze snel veranderende maatschappij en het specifieke Genkse sociale gegeven is het zeker niet vanzelfsprekend dat leerlingen een eigen studiemethode ontwikkelen. Aangepast aan de verschillende leeftijdsgroepen trachten we leerlingen hulpmiddelen aan te reiken om tot een goed gestructureerde, gepersonaliseerde studiemethode te komen. In de eerste graad moeten we erg sturend werken, in de derde graad moedigen we het zelfstandig verwerken aan. Visie m.b.t. band tussen school- en thuiscultuur bevorderen De problematiek van de ouderbetrokkenheid is een sociaal probleem. Het is een probleem waarmee eerst en vooral kansarme gezinnen mee worden geconfronteerd. In de mate waarin gezinnen van allochtone afkomst met het probleem van de kloof tussen school- en thuiscultuur geconfronteerd worden, komt er nog een probleem bij: dat van de verschillende culturele achtergrond. Daarom ook kiest de school in kwestie voor een sterk leerling-gericht zorgbeleid. De school opteert voor de sterke ondersteuning van alle leerlingen zonder deze zorg expliciet te focussen op leerlingen van allochtone afkomst. De school staat in deze problematiek niet alleen. Integendeel, ze is partner van alle organisaties die zich met de problematiek van de diversiteit en het gelijke kansenbeleid bezig houden. Daarom kiest de school voor een intense samenwerking met de Cel Leerlingenbegeleiding en de plaatselijke buurtorganisaties.

3 Initiatieven - Algemeen Project 3-jarige Eerste Graad Naar aanleiding van de taalachterstand bij een groot aantal allochtone leerlingen en de leerachterstand die dit tot gevolg bleek te hebben, ontwikkelde school een project waarbij de eerste graad werd verbreed naar een driejarig traject. Het project werd breed geconsulteerd en kon ook op de goedkeuring van de plaatselijke gemeenschappen rekenen. Het project werd niet meer herhaald omdat het niet het niet het gewenste effect genereerde. De doelgroep voelde zich te veel geviseerd en bleek toch steeds te kiezen voor het normale traject van twee jaar zelfs als bleek dat hierbij een jaar diende te worden over gedaan. Ondanks de brede consultatie en de breed gedragen goedkeuring van de plaatselijke gemeenschappen, bleek het project zijn doelgroep te missen. Begeleiding door en voor leerlingen In samenwerking met UHasselt werd een begeleidingsproject opgestart waarbij leerlingen uit de derde graad optreden als de begeleider van leerlingen uit de eerste twee graden. Studiebegeleiding De school voorziet in de organisatie van inhaallessen om uur. Bij het niet opnemen van deze inhaallessen en zeker wanneer dit in combinatie is met slechte punten wordt er steevast contact opgenomen met de ouders. - Uitdieping van 1 initiatief Gezinscoaches Thema: werken met brugfiguren Samen met de twee andere scholen uit dezelfde scholengemeenschap en in samenwerking met enkele lokale groepen uit Waterschei, werkte de school het project van de gezinscoaches uit. Het betreft hier vrijwilligers die gekozen werden door de gemeenschappen zelf en die bij de gezinnen aan huis komen en op die manier informatie doorgeven over de school (oudercontacten, rapporten, activiteiten, ). Ze vormen een echte brugfunctie tussen de school en de thuissituatie. Op die manier hoopt de school de ouders meer te betrekken in het begeleiden van de leerlingen. Het doel is dus het verbeteren van de studieresultaten door het verkleinen van de reële kloof tussen de context van de school en de thuissituatie.

4 Bevorderende factoren 1. Visie 2. Fasering van initiatief a. planfase initiatief; uitdenken/uitwerken b. uitvoeringsfase initiatief 3. Betrokken actoren a. overheid b. team Bij het uitwerken van bepaalde initiatieven, dient het doel van de actie breed genoeg gedefinieerd te worden. Het doel mag niet meteen gereduceerd worden tot objectieve en meetbare resultaten zoals bijvoorbeeld de studieresultaten of het aantal zittenblijvers. Ten eerste is het niet altijd duidelijk wat oorzaak is en wat gevolg. Meestal is hier sprake van een samenloop van verschillende factoren. Ten tweede is het belangrijk om voor ogen te houden dat initiatieven steeds ook verschillende en niet altijd voorspelbare - neveneffecten hebben en dat deze in tweede instantie wel degelijk kunnen bijdragen tot het verbeteren van (meetbare) resultaten. Het doel van een project dient daarom steeds ook breed genoeg geformuleerd te worden. Thema: samenwerken met andere organisaties Bij het ontwikkelen van de verschillende initiatieven met betrekking tot gelijke kansen en diversiteit, is het gevaar van de versnippering erg groot. Er worden immers door verschillende instanties en door verschillende organisaties initiatieven genomen en de school wordt op haar beurt door erg veel initiatieven geappelleerd. De school doet er goed aan om de verschillende initiatieven goed op elkaar af te stemmen. Hier is nood aan coördinatie. Dit komt niet alleen de efficiëntie van de initiatieven ten goede maar ook de perceptie van de acties door zowel de ouders als het schoolpersoneel. Door de beperktheid van de middelen, wordt de school genoodzaakt om efficiënt met haar beschikbare middelen om te gaan. Bij het uitdenken van nieuwe initiatieven is het daarom belangrijk om oog te hebben voor haalbare initiatieven. Immers, de nood aan een succeservaring in deze is voor alle betrokken partijen groot: voor de ouders van de kansarme gezinnen want door een succeservaring beseffen zij het belang van de initiatieven die de school neemt en zien zij de meerwaarde ervan voor hun kinderen; voor het schoolpersoneel want het uitwerken van dergelijke initiatieven vraagt vaak een surplus aan tijd en energie. Bij een succeservaring wordt het personeel voor deze inspanningen beloond en is de kans groter dat de school bij nieuwe initiatieven opnieuw kan rekenen op de medewerking van haar personeel. Kortom, het is van belang om op voorhand de slaagkansen van het project goed in te schatten. Daarom probeert de school die leerlingen te selecteren die met wat extra ondersteuning ook effectief kans maken op betere prestaties. Thema: Draagkracht

5 c. ouders Belemmerende factoren/knelpunten 1.Visie De draagkracht van de leerkrachten is een uiterst cruciaal gegeven bij het ontwikkelen en uitwerken van bepaalde initiatieven. Ouders geven zelf aan dat wanneer de relatie tussen de leerkracht en de leerling niet motiverend is, de basisvoorwaarde voor een stimulerende actie niet aanwezig is. Thema: inspraak ouders ouders op school: school en ouders ontmoeten elkaar samenwerken met andere organisaties De contacten met de ouders en de plaatselijke gemeenschappen zijn een conditio sine qua non voor het welslagen van elk initiatief. Een van de belangrijkste elementen die voor ogen dienen te worden gehouden, is de manier waarop de verschillende culturele achtergrond het contact met de school bepaalt. Het is niet alleen een kwestie van taal, maar ook een kwestie van culturele verworvenheden. De school botst hier op een verschil dat zeer moeilijk te overbruggen is en waar de school eerst en vooral geappelleerd wordt op de noodzaak van het wederzijds respect. Het is met veel geduld en via de middenweg tussen appel en respect dat de school deze culturele verschillen kan omdraaien van een belemmering naar een kans. 2.Fasering van initiatief a. planfase initiatief; uitdenken/uitwerken b. uitvoeringsfase initiatief 3.Betrokken actoren a. overheid b. team c. ouders Een belemmerende factor bij het overbruggen van de band tussen thuis- en schoolcultuur kan eenvoudigweg de leerling zelf zijn. In een aantal gevallen is het de leerling die het overbruggen van de kloof moeilijk maakt terwijl de ouders en de school een uiterst goed contact hebben en samen op dezelfde lijn zitten. Andere bedenkingen/opmerkingen De school is slechts een partner van vele organisaties die samen zoeken naar een oplossing van het probleem van de gelijke kansen en de problematiek van de diversiteit. De school heeft niet de middelen

6 noch de ambitie om hierin solo slim te spelen. Een school die de zorg voor diversiteit en gelijke kansen hoog in haar vaandel draagt, dient steeds het midden te bewaren tussen het te laag leggen van de lat en het te hoog leggen ervan. De bedoeling is niet om de lat lager te leggen, maar wel om elke leerling over dezelfde lat te krijgen. Daarom kiest de school er ook voor om in haar eigen diversiteitsbeleid kwaliteit voorop te stellen. Dit evenwel met een uiterst open attitude en met een radicaal respect voor de verschillen tussen leerlingen.