Workshop Schrijven voor het web Farida Barki redactrice - trainer. 22 september Wablieft Centrum voor Duidelijke Taal.

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Workshop Schrijven voor het web Farida Barki redactrice - trainer. 22 september Wablieft Centrum voor Duidelijke Taal."

Brecht Molenaar
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Workshop Schrijven voor het web Farida Barki redactrice - trainer 22 september 2016 Wablieft Centrum voor Duidelijke Taal Kennismaking 1

te schrijven feedback krijgen op je eigen webteksten 0.

2 Praktische afspraken Doel van deze workshop weten hoe een gedrukte tekst verschilt van een webtekst kunnen aanduiden wat een webtekst (on)duidelijk maakt tips ontdekken/opfrissen om webteksten duidelijker te schrijven feedback krijgen op je eigen webteksten 0. Uit de startblokken: Op het menu Gedrukte teksten versus webteksten Hoe lezen mensen op het internet? 1. Bereid je voor 2. Link en word gelinkt 3. Aan de slag! 2

3 0. Uit de startblokken Hoe duidelijk is deze webtekst? Hoe duidelijk is deze webtekst? (2) 3

4 Hoe duidelijk is deze webtekst? (3) Gedrukte teksten en webteksten =? Gedrukte teksten en webteksten (2) Gedrukte tekst vaste volgorde met hoofdstukken paginanummers tastbaar niet gelaagd blijft Webtekst hyperlinks geen paginanummers via beeldscherm gelaagd (hoofdmenu, submenu...) vluchtig, actueel => Auteur beslist => Lezer beslist 4

5 Gedrukte teksten en webteksten (3) Pas gedrukte teksten aan als je ze wil gebruiken als webteksten. Hoe lezen mensen op internet? Een bezoeker van een website: o o specifieke informatie, bestelling, inschrijving ongeduldig => leest niet vaak de volledige pagina Hoe lezen mensen op internet? (2) 1. Website scannen => F-patroon 5

6 Hoe lezen mensen op internet? (3) 2. Website lezen pas als lezers denken dat ze zijn waar ze moeten zijn (= eindpagina) 25 % trager dan op papier Waarmee hou je nu al rekening als je toegankelijke webteksten schrijft? 1. Bereid je voor 2. Link en word gelinkt 3. Aan de slag! 6

7 1.1 Wat schrijf je? Wat is je belangrijkste boodschap? wie? waarom? wat? waar? wanneer? hoe(veel)? Akkoord of niet akkoord? Als ik schrijf, hou ik altijd één of meerdere personen voor ogen. 1.2 Wie zijn je lezers? 7

8 1.2 Wie zijn je lezers? (2) Voor welke groepen van lezers is de website bedoeld? => spindiagram 1.2 Wie zijn je lezers? (3) Maak je lezersgroep concreet. => ijkpersonen: naam geslacht leeftijd beroep of opleidingsniveau gezinssituatie interesses vragen taalniveau Niveaus van leesvaardigheid A1: vertrouwde namen, woorden A2: korte eenvoudige teksten B1: gebeurtenissen, gevoelens en wensen in persoonlijke brieven B2: artikels, proza C1: lange en complexe feitelijke en literaire teksten C2: alle vormen van geschreven taal, abstracte en linguïstisch complexe teksten 8

9 Niveaus van leesvaardigheid (2) Percentage A1 A2 B1 B2 C1 C2 +/- 65% Niveaus van leesvaardigheid (3) Niveaus van leesvaardigheid (4) 9

10 1.2 Wie zijn je lezers? (4) Natan Nathalie 16 jaar 22 jaar studeert, gescheiden ouders, jongere broer muziek, sport en filosofie ASO werkzoekend, woont thuis, heeft relatie fitness, muziek, bakken met vriendinnen BSO Leesniveau B1 Leesniveau A2 1. Bereid je voor 2. Link en word gelinkt 3. Aan de slag! Wat zijn hyperlinks? = icoontjes, woorden of zinnen waarop lezer kan klikken navigeren binnen de pagina (ankers) of site (buttons en menubalken) verwijzen naar andere site verwijzen naar document (pdf, Word ) 10

11 Tip 1: Gebruik links zinvol Onderlijn een link in de tekst. Link naar andere website of document => openen in nieuw venster Link naar andere pagina op zelfde website => openen in zelfde venster Tip 1: Gebruik links zinvol (2) Check je links! Maak adressen en url s aanklikbaar. link naar pdf of ander document: vertel het. Tip 1: Gebruik links zinvol (3) Link op één zelfstandig naamwoord. NIET: WEL: Meer info lees je hier. Lees het interview met Karadzic. 11

12 Tip 1: Gebruik links zinvol (3) Hoe kan dit anders? Je kan bij VLESP terecht voor informatie en advies omtrent de preventie van zelfdoding. Bekijk waarmee wij jou kunnen helpen en aarzel niet om ons te contacteren. Om een beter beeld te krijgen van wat VLESP juist doet, vind je hier een overzicht van onze lopende en afgeronde projecten. Tip 1: Gebruik links zinvol (4) Welk woord/welke woorden vormt/vormen een link? Bekijk hier de ledenvoordelen. Hoe stel je nu een goed financieel plan op? Klik hier. Tip 2: Leg niet te veel links Buttons en menubalken: links: max. 7 à 9 bovenaan/onderaan: 5 rechts: wordt minder gelezen, dus vermijden of beperken In de tekst: max. 2 à 3 niet in de lead Te veel links leiden aandacht af van de tekst. laat lezer wegklikken => op het einde van de tekst 12

13 Tip 2: Leg niet te veel links (2) Kan dit anders? 1. Bereid je voor 2.Link en word gelinkt 3. Aan de slag! Webtekst

14 Vooraf Wie is het doelpubliek? Wat vind je goed aan de webtekst? Wat zou je veranderen? Wablieft-tip Wees voorzichtig met beeldspraak en vaste uitdrukkingen Voorbeeld onder ogen komen de draad weer oppikken tegenaan kijken 14

15 Webtekst 2 Vooraf Wie is het doelpubliek? Wat vind je goed aan de webtekst? Wat zou je veranderen? 15

16 Wablieft-tip Gebruik duidelijke en korte tussentitels. Schrijf korte zinnen. Schrijf actieve zinnen. Geef voorbeelden. 2.5 Gebruik titels en tussentitels duidelijke, informatieve titels => geen jargon, of afk. => geeft kernboodschap weer van tekst kort: telegramstijl maximum 6 woorden Plaats het belangrijkste woord vooraan. 2.5 Gebruik titels en tussentitels (2) per cluster van 2 à 3 alinea s: tussentitel Werk met vragen. to the point: algemeen, inleiding Geef meteen het antwoord. 16

17 2.5 Gebruik titels en tussentitels (3) 1) De rechten van onze leerlingen > Welke rechten hebben de leerlingen? 2) Extra tussentitel: Wat gebeurt er als het CLB twijfelt of je bekwaam bent? (?) 3.1 Schrijf korte zinnen niet te veel informatie in één zin => twee of meer aparte zinnen Is het woord echt nodig in de zin? Ja? Laat het staan. Nee? Schrap het. 3.1 Schrijf korte zinnen (2) 15 woorden per zin voor ouders die moeite hebben met lezen en schrijven: ongeveer 10 woorden. 17

18 3.1 Schrijf korte zinnen (3) Wanneer daar twijfel over bestaat gaat het CLB-team in dialoog met jou (en eventueel je ouders) waarbij onder andere volgende vragen kunnen gesteld worden: ( ) (24 woorden) > Twijfelt het CLB of je bekwaam bent? Dan zal het erover praten met jou (en eventueel je ouders). Het CLB stelt dan de volgende vragen: ( ) ( woorden) 3.3 Schrijf actieve zinnen Actief Wij belden u op met allerlei werkwoorden - Passief U werd gebeld (door ons) met worden of zijn door de dansende pinguïns 3.3 Schrijf actieve zinnen (2) Actief Wij belden u op kortere zin levendig persoonlijk Passief U werd gebeld (door ons) langere zin minder levendig, zwaar minder persoonlijk 18

19 3.3 Schrijf actieve zinnen (3) Jouw belang staat altijd centraal! Dit betekent dat bij alles wat er voorgesteld en beslist wordt, wordt nagegaan wat voor jou het beste is. > Alles wat de school voorstelt en beslist, moet de beste oplossing zijn voor jou. (?) Webtekst 3 Vooraf Wie is het doelpubliek? 19

20 Wat vind je goed aan de webtekst? Wat zou je veranderen? Wablieft-tip Bied info in lagen aan. Werk met lijstjes. Schrijf korte zinnen. Vermijd naamwoordstijl. 2.1 Bied info in lagen aan = verschillende lagen binnen verschillende pagina s + lezer kiest + lange teksten in hapklare brokken 20

21 2.1 Bied info in lagen aan (2) Enkele mogelijkheden op één pagina: ankers 2.1 Bied info in lagen aan (3) lees meer 2.1 Bied info in lagen aan (4) Mogelijkheden op verschillende pagina s: breadcrumbs 21

2.1 Bied info in lagen aan (5) Dieperliggende pagina s 2.6 Werk met lijstjes Lijstjes: maken info overzichtelijk maak je met weinig woorden (geen volzinnen) tellen het best niet meer dan 3 bullets 2.

22 2.1 Bied info in lagen aan (5) Dieperliggende pagina s 2.6 Werk met lijstjes Lijstjes: maken info overzichtelijk maak je met weinig woorden (geen volzinnen) tellen het best niet meer dan 3 bullets 2.6 Werk met lijstjes (2) VVS inspraak heeft in een aantal verschillende instellingen en raden, zoals: de Vlaamse Interuniversitaire Raad (VLIR) de Vlaamse Onderwijsraad (VLOR) de Vlaamse Hogescholen Raad (VLHORA) 22

23 3.8 Vermijd naamwoordstijl werkwoord => zelfstandig naamwoord Voorbeeld Stafmedewerkers kunnen je helpen met het opzoeken van documenten en het bezorgen van standpunten of extra informatie. > Stafmedewerkers kunnen je helpen om documenten op te zoeken en standpunten of extra informatie te bezorgen. 3.8 Vermijd naamwoordstijl (2) => zwaar en abstract => veel voorzetsels "Een diarree van voorzetsels wijst op een constipatie van gedachten." (Eugène Berode) Webtekst 4 hats-met-whatsapp-de-nieuwegebruiksvoorwaarden-doen-vragenrijzen 23

24 Vooraf Wie is het doelpubliek? Wat vind je goed aan de webtekst? Wat zou je veranderen? Wablieft-tip Wat is de kernboodschap? Schrap alles wat geen kernboodschap is. Gebruik duidelijke en korte tussentitels. Gebruik alledaagse woorden. Vermijd vakjargon. 24

25 Akkoord of niet akkoord? Ik zeg dit spontaan bij de bakker: In navolging van mijn primaire behoefte naar voedsel, breng ik u ter kennis dat u mij een groot rond grof brood mag laten geworden. 3.6 Gebruik alledaagse woorden Schrijf zo veel mogelijk zoals je spreekt. Gebruik geen stadhuistaal ( => lees je tekst hardop Schrijf niet Gelieve betreffende Indien maar wel Mogen we u vragen om of een bevel over Als 3.6 Gebruik alledaagse woorden (2) Toch kan WhatsApp niet voorbij aan de toestemming van haar gebruikers alvorens het datahuwelijk met Facebook te voltrekken. > Toch moeten gebruikers van WhatsApp hun toestemming geven. Zonder die toestemming mag Facebook hun gegevens niet gebruiken. 25

denkt dat de lezer ze niet kent. Evaluatie Evaluatiedriehoek 1.

26 3.7 Vermijd vakjargon Welke vaktermen begrijpen je lezers? - end-to-end encryptie - metadata - opt-out Leg vaktermen uit als je denkt dat de lezer ze niet kent. Evaluatie Evaluatiedriehoek 1. Dit was nieuw voor mij. 2. Dit wist ik al, maar het is goed om het te herhalen. 3. Dit onthoud ik. 26

27 Vragen?

Vergelijkbare documenten

Workshop Scoor met duidelijke taal Farida Barki redactrice - trainer. Wablieft Centrum voor Duidelijke Taal. Doel van deze workshop

Workshop Scoor met duidelijke taal Farida Barki redactrice - trainer 23 juni 2016 Wablieft Centrum voor Duidelijke Taal Doel van deze workshop Je weet wat duidelijke taal is. Je kan aanduiden wat een tekst