Jaarverslag 2014 Wmo-loket

Transcriptie

1 Jaarverslag 2014 Wmo-loket Opstellers: Marja Pol, coördinator Wmo-loket/loket Wijk Cathy Venselaar, gemeente Wijk bij Duurstede 25 maart 2015

2 blz 1. Inleiding 3 2. Algemene beschrijving loket en toelichting op de samenwerking 3 met de verschillende disciplines 2.1. Positionering Wmo-loket bij de stichting Binding Samenwerking partijen vanuit het Wmo-loket 4 3. Ontwikkelingen rond de Wmo en het loket in Bijzondere ontwikkelingen Nieuwe taken voor het Wmo loket in Managementgegevens informatie, advies en ondersteuning 4.1. Informatie en advies algemeen Aantal aanvragen Wmo-voorzieningen algemeen Wonen, rollen en vervoer Hulp bij het Huishouden (HH1 en HH2) Bezwaar, beroep en klachten Resultaten SGBO benchmark Personeel en bedrijfsvoering Conclusies over Bijlagen: 1. Overzicht klantcontacten Wmo-loket Wijk bij Duurstede in Uitstaande bestanden Wmo middelen eind Samenvatting uitkomst SGBO-Benchmark over

3 1. Inleiding Sinds oktober 2007 heeft de gemeente Wijk bij Duurstede een eigen, breed opgezet Wmo-loket. Inwoners kunnen bij het loket terecht kunnen voor vragen op het gebied van wonen, welzijn, zorg en inkomen. Het Wmo-loket is daarnaast belast met zowel de indicatiestelling als de uitvoering van de Wmo voor individuele voorzieningen. Dit jaarverslag geeft een beeld van de cijfers van de afgelopen jaren tot en met 2014 voor wat betreft aantallen cliënten en verstrekte voorzieningen op de terreinen Hulp bij het Huishouden en wonen, rollen en vervoer. Het is aangevuld met financiële gegevens. Verder is een korte weergave opgenomen van het jaarlijkse Benchmark- en klant tevredenheidsonderzoek 1. Conclusies met betrekking tot trends over de afgelopen jaren en verwachtingen en ontwikkelingen voor de komende jaren zijn eveneens toegevoegd. Dit is het laatste verslag van het loket in deze vorm. Vanaf 1 januari 2015 is het Wmo-loket omgevormd tot Loket Wijk. In het kader van de transities Jeugdwet en AWBZ is vanaf 2015 een breed team beschikbaar dat alle taken rond ondersteuning en hulpverlening voor wijkse inwoners op zich neemt. Dit team gaat functioneren onder de naam Loket Wijk. 2. Algemene beschrijving loket en toelichting op de samenwerking met de verschillende disciplines 2.1. Positionering en taken Wmo-loket Het Wmo-loket is sinds 2009 fysiek en organisatorisch ondergebracht bij de stichting Binding. Hiervoor is gekozen vanwege de gewenste onafhankelijke positie van de loketmedewerkers ten opzichte van de gemeente. Groot bijkomend voordeel is dat daarmee een intensieve samenwerking is ontstaan met de andere ondersteuningsfuncties die bij Binding zijn ondergebracht (zie 2.2.). Het loket vervult een groot aantal taken: beantwoorden van vragen en verstrekken van informatie op het terrein van wonen, welzijn en zorg en inkomen, doorverwijzing, vraagverheldering, indicatiestelling via huisbezoeken ten aanzien van Wmo-maatwerkvoorzieningen (wonen, rollen, vervoer en begeleiding), bijhouden cliëntdossiers, contract- en factuurbeheer voor geleverde voorzieningen, voorbereiden bezwaarzaken, ondersteuning op BTBV (levensloopbestendig bouwen), keuringen Gehandicaptenparkeerkaarten, advisering ten aanzien van vergunning vrij bouwen voor mantelzorgwoningen, advisering rond toewijzing van zorgwoningen, etc. etc. 1 De Benchmarkgegevens hebben betrekking op het rapport dat in 2014 uitkwam. De uitkomsten daarin betreffen het jaar

4 2.2. Samenwerking tussen diverse lokale partijen en het Wmo-loket Doordat het Wmo-loket gevestigd is bij de stichting Binding, zijn er korte lijnen met functies als het signaleringsnetwerk, de consulent mantelzorgondersteuning, bureau sociaal raadslieden en welzijnsdiensten van Binding zoals het jongerenwerk, seniorenwerk en het steunpunt vrijwilligers. Het loket legt in principe voor alle (nieuwe) aanvragen huisbezoeken af. Vanaf de start van het loket is ook samengewerkt met een groot aantal externe lokale/regionale partners op het terrein van welzijn, wonen, zorg en inkomen zoals Abrona, Reinaerde, Kwintes, woningstichtingen Volksbelang en Cothen, MEE, Vitras/CMD AMW, QuaRijn, Buurtzorg, Victas en lokale huisartsen. Enkele organisaties houden spreekuur in het oude postkantoor: MEE, Victas en de RSD. Daarnaast is er wekelijks de formulierenbrigade die kan helpen bij het invullen van allerhande formulieren. Verder heeft het loket een contract met een keuringsarts, die in voorkomende casussen kan zorgen voor aanvullende sociaal-medische advisering. Het loket maakt deel uit van diverse lokale netwerken, zoals de Sociale Markt (informatief overleg met tal van aanbieders op het terrein van wonen, zorg en welzijn waaronder de huisartsen) en het Wiel (een samenwerkingsverband tussen de lokale 1 e lijns gezondheidszorg en de gemeente). Ook het Anti-discriminatie meldpunt is bij het loket gesitueerd. Het betreft uitvoering van een wettelijk verplichte gemeentelijke taak. Hier kunnen mensen zich melden als zij zich op wat voor wijze dan ook gediscrimineerd voelen. Deze meldingen worden door de loketmedewerkers ingenomen en vervolgens doorgestuurd naar het provinciale meldpunt in Utrecht, waar behandeling plaatsvindt. In 2014 zijn geen klachten binnengekomen. In 2013 is een coördinator ketenzorg dementie aangesteld voor de gemeenten Wijk bij Duurstede en Bunnik. De coördinator is gedetacheerd bij stichting Binding en kan geconsulteerd worden bij vragen over cliënten met dementie en hun partners of mantelzorgers. Waar nodig vindt ook hier overleg en samenwerking plaats. In 2014 is het werk van de coördinator verder voortgezet. Centrum Jeugd en Gezin Het fysieke inlooppunt van het Wijkse Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) is per 1 januari 2014 geïntegreerd in het Wmo loket. Dit betekent dat er geen aparte CJG spreekuren meer zijn. Op de tijden dat het Wmo loket geopend is, kunnen inwoners nu ook terecht voor al hun vragen over opvoeden en opgroeien. Het CJG houdt wel een eigen telefoonnummer en website. De informatieen adviesfunctie van het CJG is verder meegenomen in de ontwikkelingen in het kader van de transities AWBZ en Jeugdzorg, i.c. de positionering van de toegang en de vorming van een sociaal wijkteam. 4

5 3. Ontwikkelingen rond de Wmo en het loket: terugblik op Bijzondere ontwikkelingen Transitie AWBZ Het jaar 2014 was het jaar van voorbereiding op de transitie AWBZ. Met de vaststelling van wetgeving op rijksniveau (nieuwe Wmo 2015 en de wet Langdurige Zorg) kwam eindelijk zicht op uitvoering van de eerder uitgestelde transitie. In alle gevallen worden dergelijke ontwikkelingen opgepakt in nauwe samenwerking tussen het loket en de gemeente: beleid, uitvoering, organisatie en financiën blijven zo op elkaar aangehaakt. In 2014 is veel extra werk verricht ter voorbereiding op de transitie. De nieuwe cliënten die overkomen per 2015 in het kader van de Begeleiding hebben in 2014 geleid tot cursussen en trainingen om de expertise ten aanzien van nieuwe ziektebeelden in de vingers te krijgen. Verder is veel tijd besteed aan de samenstelling van het nieuwe team Wijk, dat vanaf 2015 de taken van het Wmo-loket gaat overnemen en wel op integrale wijze met de taken vanuit de Transitie Jeugdzorg. Personeel is overgeheveld vanuit andere zorg- en ondersteuningsinstellingen die werkzaam zijn in de stad, cliëntondersteuning heeft een nieuwe (wettelijk verplichte) positie gekregen, werk- en automatiseringsprocessen zijn ingeregeld, zorg is ingekocht etc. Ontwikkelingen rond leverancier hulpmiddelen De afgelopen jaren had een aantal regiogemeenten (Bunnik, Zeist, Utrechtse Heuvelrug, De Bilt en Wijk bij Duurstede) een gezamenlijk contract met Welzorg Nederland voor de levering van hulpmidddelen zoals rolstoelen en scootmobielen. Sinds 2013 bestond de noodzaak om het contractbeheer sterk te intensiveren vanwege veel klachten over de dienstverlening van Welzorg. In 2014 is uiteindelijk gezamenlijk besloten het contract niet te verlengen. Een aanbestedingsprocedure heeft geleid tot een nieuw raamcontract met leverancier Kersten. Aanbesteding trapliften In 2014 bleek dat het lopende contract inzake de levering van trapliften om juridische redenen niet langer verlengd kon worden. Omdat het levering van hulpmiddelen van beperkte omvang betreft, kon volstaan worden met een offertetraject. Dit heeft geresulteerd in een nieuw contract met dezelfde leverancier, de firma Ooms. Scootmobielpool In den lande is op diverse plaatsen ervaring opgedaan met gezamenlijk gebruik van scootmobielen in een pool. Ook in Wijk bij Duurstede is een dergelijke pool op basis van een pilot voorbereid, in eerste instantie voor het Ewoud en Elisabethgasthuis en omgeving. Achtergrond van de pool is het gegeven dat sommige gebruikers hun eigen scootmobiel niet dagelijks gebruiken en in staat zijn om een kleine afstand te overbruggen naar een stalling in de directe woonomgeving waar een aantal gezamenlijke scootmobielen staat. Hierin is nauw samengewerkt tussen het Wmo-loket, de gemeente, woningstichting Volksbelang en zorgorganisatie QuaRijn. In 2014 is de pool van start gegaan met 3 gebruikers. In 2014 bleek de inzet van een dergelijke pool problemen op te leveren voor cliënten. Redenen: tijdelijk intensiever gebruik, bijzondere aanpassingen nodig aan de 5

6 scootmobiel, veel gebruik in weekend. Hierdoor heeft één cliënt besloten zelf een scootmobiel aan te schaffen en heeft een andere cliënt weer een eigen scootmobiel toegekend gekregen. In een latere fase zal opnieuw bezien worden of een dergelijke pool mogelijk is, bij voorbeeld in de Oranjepoort in Langbroek. Regiotaxi Als gevolg van een aanbestedingsprocedure in 2011 ging per 2012 een nieuwe contractperiode van start met een nieuwe vervoerder De Vallei. Wijk bij Duurstede regelt dit in samenwerking met de provincie en een aantal omringende gemeenten. Aansturing en beleidsvorming van de regiotaxi vindt gezamenlijk plaats in samenwerking met de provincie. In 2013 zijn vanuit de BRU (bestuur regio Utrecht) plannen ontwikkeld om op termijn een regionaal servicepunt te ontwikkelen en het doelgroepenvervoer (regiotaxi, leerlingenvervoer, vervoer van en naar dagbesteding etc.) op termijn zoveel mogelijk gezamenlijk in te kopen en uit te voeren. In de loop van 2014 werd duidelijk dat hiervoor onvoldoende draagvlak onder gemeenten voorhanden was en wel omdat de financiële gevolgen niet gunstig waren. In 2015 e.v. zal de herijking van het doelgroepenvervoer wel punt van aandacht zijn voor de gemeenten. Het gaat dan om eventuele combinaties van doelgroepenvervoer en herijking van regelgeving met betrekking tot de toegang tot doelgroepenvervoer. Wonen en zorg Het Wijkse systeem voor levensloopbestendig bouwen en wonen is in 2014 verder toegepast met als doel: bereikbaar, toegankelijk, bruikbaar en veilig. Een gemeentelijke BTBV-commissie is in 2013 van start gegaan, bestaande uit een adviseur van het Wmo-loket, woningstichting Volksbelang en twee inwoners (beiden ook vertegenwoordigd in de Wmo adviesraad en één ook vanuit de Stichting Integratie Gehandicapten Wijk bij Duurstede (SIGW). Deze commissie werkt nauw samen met de afdeling bouwaanvragen van de gemeente. Bouwplannen, verbouwplannen of herstructureringsplannen voor de openbare buitenruimte worden tegen het licht gehouden en zo nodig van adviezen voorzien. Vroege screening van plannen leidt vrijwel altijd tot aanpassingen in het belang van de bruikbaarheid voor mensen met een functiebeperking. In 2014 zijn op deze wijze diverse bouw- en ontwikkelplannenplannen van advies voorzien zoals rond knelpunten van de openbaar toegankelijke ruimtes in Oranjepoort en de aanleg van de watergang in De Engk. Het secretariaat van de BTBV-commissie is gevestigd bij het loket. Nieuwe projecten die voor toetsing in aanmerking komen, zijn het resultaat van samenwerking met de gemeente (bijvoorbeeld het projectmanagers Bureau) of screening van aanvragen die bij het Omgevingsloket binnenkomen. PGB-trekkingsrecht Regelmatig zijn er berichten in de pers over misbruik van PGB-gelden. Het rijk heeft besloten om vanaf 2015 PGB-houders te verplichten om hun PGB onder te brengen bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB) die dan voor controle en uitbetaling aan zorgverleners zorgt, het zgn. Trekkingsrecht. Voor 2014 heeft de gemeente dit bij wijze van pilot voor de eigen PGB-houders al geregeld met de SVB. Dit betrof inwoners met een PGB voor de Hulp bij het Huishouden. Daartoe werden in 2013 alle PGB-houders per brief geïnformeerd en is door het loket, de gemeente en de SVB- een informatie avond georganiseerd. De ervaringen daarvan zijn met de SVB geëvalueerd. 6

7 In 2014 is opnieuw een informatie-avond gehouden, ditmaal voor de PGB-cliënten die overkomen naar de gemeente vanuit de transities Jeugd en AWBZ. Alle betrokken cliënten zijn verder per brief geïnformeerd over wijzigingen per Hulp bij het Huishouden (HH) Per 1 januari 2014 zijn nieuwe overeenkomsten ingegaan met zes aanbieders na een aanbestedingsprocedure in het jaar ervoor. In de loop van 2014 heeft aanbieder Careyn laten weten met de levering van HH te stoppen. De cliënten zijn overgedragen aan T-zorg, die deze vorm van zorg al leverde in Wijk bij Duurstede. Met de nieuwe contracten zijn de tarieven aangepast per 1 januari 2014: HH1 van 22,66 in het oude contract naar 22,80 per 2014 en HH2 van 27 in het oude contracten naar 24,80 per Veel aandacht is in 2014 besteed aan de voorbereidingen voor een omvangrijke bezuiniging op de HH per Het rijk kondigde eerder aan een korting van 75% door te zullen voeren. In 2014 werd deze verlaagd naar 40%. Overigens bleek de uiteindelijke korting op 28% te liggen. In nauw overleg met de Wmo-Adviesraad en de aanbieders HH zijn in 2014 diverse opties onderzocht om deze bezuiniging het hoofd te bieden. Voorop stond de wens om de HH en de daarmee samenhangende werkgelegenheid zoveel mogelijk in stand te houden en niet -zoals veel gemeenten- geheel af te schaffen en als voorliggende voorziening aan te merken. Het college besloot uiteindelijk om cliënten met een HH-indicatie van 2 uur of 2 ½ uur met een half uur te korten en cliënten met 3 uur of meer met een uur te korten. Eind 2014 zijn alle cliënten hierover per brief geïnformeerd en heeft een informatie-avond plaatsgevonden. Tevens is bij het Rijk de zogenaamde Huishoudelijke Hulp Toelage aangevraagd. Met dit budget van in 2015 en 2016 kan de gemeente cliënten korting geven indien ze ervoor kiezen zelf extra hulp in te kopen bij hun zorgaanbieder. Half december bleek dat als gevolg van jurisprudentie de noodzaak om voor alle cliënten een individuele maatwerkoplossing te ontwikkelen. In de Wijkse situatie bleek dat vooral cliënten met een oorspronkelijke indicatie tussen de 2,5 en 3,5 uur in de problemen kwamen door de bezuiniging. Een aantal van hen diende bezwaar in. Begin 2015 leverde nieuwe financiële perspectieven de mogelijkheid op om de bezuiniging deels terug te draaien. Was- en strijkservice Steeds meer wordt bij indicatiestelling gekeken of algemene, collectieve voorzieningen in de stad een bijdrage kunnen leveren aan de zelfredzaamheid en participatie van inwoners. De nieuwe Wmo 2015 biedt daarvoor ook meer mogelijkheden. Eind 2014 is in overleg tussen gemeente en de stichting QuaRijn in het Ewoud en Elisabethgasthuis een was- en strijkservice tot stand gekomen. Deze is inzetbaar voor alle inwoners. Mensen die gekort zijn op hun Hulp bij het Huishouden, kunnen korting krijgen, die door de gemeente wordt vergoed. 7

8 3.2. Nieuwe taken voor het Wmo loket in 2014 In toenemende mate worden nieuwe taken bij het loket ondergebracht. Dat heeft een aantal voordelen: het loket kent vaak cliënten of hun gezinnen/mantelzorgers, hetgeen kan betekenen dat onderzoek voor nieuwe aanvragen beperkt kan blijven. Verder is veel expertise bij het loket ondergebracht als het gaat om algemene voorzieningen die in te zetten zijn in het belang van de zelfredzaamheid en participatie van de Wijkse inwoners. De sociale kaart is daar goed bekend en de samenwerking met ondersteunings- en zorgaanbieders (inclusief huisartsen en wijkverpleging) levert integrale oplossingen op die zijn afgestemd op de individuele situatie van de cliënt. Indicatiestelling aanleunwoningen E&E en Oranjehof In 2012 is besloten om op een aantal wooncomplexen een voorrangsregeling van toepassing te verklaren voor mensen met een functiebeperking. In eerste instantie zijn daarvoor het nieuwbouwcomplex Oranjepoort in Langbroek (eind 2013 opgeleverd) en de bestaande aanleunwoningen bij het Ewoud en Elisabethgasthuis aangewezen (opgeleverd zomer 2013). Het college heeft indicatieregels vastgesteld, op basis waarvan mensen voor de voorrangsregeling in aanmerking kunnen komen. De indicatiestelling voor deze zorgwoningen is in handen gegeven van het Wmo-loket. In 2014 is hiervoor 1 indicatie afgegeven. Aanvragers betalen voor de indicatie en voor de eventuele medische keuring. Meer indicaties zijn weer aan de orde als nieuwe zorgcomplexen ontwikkeld worden. Dergelijke regelgeving leidt ertoe dat de beschikbare levensloopbestendige woningen zoveel mogelijk ten goede komen van de doelgroep. Dat voorkomt ook kosten voor woningaanpassingen. Indicatiestelling Gehandicaptenparkeerkaarten Vanuit de gemeenten zijn bevoegdheden in dit kader in 2012 aan het loket overgedragen, vanaf de aanvraag, medische keuring, tot en met besluitvorming over het wel dan niet toekennen van een GPK. Ook hiervoor dienen cliënten leges te betalen. In 2014 zijn 28 van dergelijke indicaties afgegeven door het loket waarvan 2 negatief. In 2013 ging het om 31 beschikkingen waarvan 4 negatief. Een redelijk stabiel beeld dus. Indicatiestelling leerlingenvervoer In 2013 is gestart met plannen om op termijn te komen tot besparingen op het leerlingenvervoer. Daartoe heeft het college besloten om in 2014 een aantal pilots van start te doen gaan. Eén pilot betreft het onderbrengen van de (advisering over) de toegang tot het leerlingenvervoer bij het Wmo-loket. Voorheen waren het de scholen voor speciaal onderwijs die daarover een advies uitbrengen, hetgeen in vrijwel alle gevallen een aanbeveling inhield dat de leerling in aanmerking komt voor het leerlingenvervoer. De pilot was erop gericht om uit te vinden of (onafhankelijker) beoordeling door het loket (zo nodig aangevuld met medisch advies) leidt tot andere resultaten. Het plan was ook om te experimenteren met andersoortige indicaties, bij voorbeeld erop gericht dat leerlingen al dan niet onder begeleiding van het OV gebruik maken, hiervoor een cursus en/of begeleiding ontvangen, per fiets gaan reizen etc. In 2014 is door de raad een nieuwe verordening op het leerlingenvervoer 8

9 aangenomen, die meer verantwoordelijkheden bij ouders/verzorgers legt om het kind op school te krijgen. Over al deze ontwikkelingen heeft intensief overleg plaatsgevonden met de Adviesraad Leerlingenvervoer. Samen met de Adviesraad heeft een informatie-avond voor ouders plaatsgevonden. Uiteindelijk heeft op enkele nieuwe aanvragen indicatiestelling door het loket plaatsgevonden. 4. Managementgegevens: informatie, advies en ondersteuning 4.1. Informatie en advies algemeen In 2014 zijn er door de loketmedewerkers in totaal vragen van inwoners beantwoord. Soms was dit een korte, informatieve vraag, soms mondde een eerste contact uiteindelijk uit in een aanvraag voor een individuele Wmo voorziening of leidde dit tot samenstelling van een arrangement. De ontwikkeling van het aantal vragen over de afgelopen jaren is als volgt: Het aantal vragen stijgt dus nog steeds. In de bijlagen zijn meer gegevens opgenomen over inhoud en vorm van de contacten. Daaruit blijkt dat verreweg de meeste contacten telefonisch en kortdurend zijn. Het betreft dan veelal enkelvoudige, informatieve vragen. In het overzicht (zie bijlage 1, tabel 2) van doorverwijzingen is dit terug te vinden onder geen doorverwijzingen. De doorverwijzingen naar andere instellingen variëren van de diverse welzijns- en ondersteuningsdiensten van Binding, tot de RSD, gemeente, MEE etc. Uit een analyse over de afgelopen jaren ten aanzien van aard en omvang van de doorverwijzingen op vragen die binnenkomen bij het loket (zie bijlage 1, tabel 2) zijn de volgende conclusies te trekken: - De meeste vragen kunnen direct beantwoord worden, meestal via de telefoon, en behoeven geen doorverwijzing. Ook baliecontacten komen heel veel voor. Vragen via de zijn nog steeds schaars. - Het aantal vragen is gestegen: van in 2013 naar in Al jaren schommelt het aantal doorverwijzingen rond de 10 tot 12% van het totaal aantal vragen. In 2013 was dat 11%, in %. - Het aantal instellingen waarnaar wordt doorverwezen is divers: vooral zorg- en welzijnsvoorzieningen zijn in beeld, medische zorg en woningstichting minder. 9

10 - Doorverwijzingen naar diensten van Binding (mantelzorgondersteuning, signaleringsnetwerk, buurtbemiddeling etc.) komen veel voor: de afgelopen jaren was dat percentage constant rond de 30%. In 2013 liep het op naar 35%. In 2014 was dat 29%. - Doorverwijzingen naar de RSD (zowel lokaal als in Zeist) komt eveneens veel voor en stijgen gestaag over de jaren: 17% in 2010, 16% in 2011 en 21% in % in 2013, 22% in Een aantal doorverwijzingen heeft betrekking op financiële of administratieve diensten: schuldhulpverlening, sociaal raadslieden, invulservice. In 2013 betrof dat 1 op de 3 doorverwijzingen. In 2014 was dat bijna 1 op de 5 doorverwijzingen. - Zoals ieder jaar waren er in 2014 veel doorverwijzingen naar zorginstellingen (Abrona, Bartimeus, MEE, QuaRijn, maar ook naar het Algemeen maatschappelijk werk, Victas etc.: in 2013 maakte dit 11% van de doorverwijzingen uit. In 2014 was dat 17%. - Het aantal doorverwijzingen naar het AMW van Vitras is relatief hoog sinds 2013; ca. 30 cliënten per jaar. - Veel contacten en doorverwijzingen hadden betrekking op hulpmiddelen. Dit was in 2014 nog zo hoog (bijna 50 keer) vanwege de problemen met leverancier Welzorg. Het aantal contacten blijft ongeveer gelijk, maar de lengte van de contacten neemt toe. Dit is het gevolg van toenemende complexiteit van de vragen. Ook zijn loketmedewerkers meer gaan doorvragen om meer informatie te verkrijgen, ofwel om mensen het goede antwoord te kunnen geven, ofwel om zo goed mogelijk door te verwijzen naar de goede hulpverlener dan wel om een totaalarrangement samen te stellen. Cliënten die geïndiceerd zijn op Hulp bij het Huishouden komen in deze tabellen niet voor. Zij worden rechtstreeks via het digitale systeem doorgeleid naar de aanbieder van hun keuze of, als zij geen voorkeur hebben, via het hetzelfde digitale systeem op de algemene wachtlijst gezet. De zorgaanbieder die capaciteit beschikbaar heeft, kan de hulp dan meteen beschikbaar stellen. Afgelopen jaar waren er geen wachtlijsten en werden cliënten bijna altijd dezelfde dag nog benaderd om hulp in te zetten Aantal aanvragen Wmo-voorzieningen algemeen Zoals hierboven is aangegeven, leidde een aantal vragen om informatie, advies of ondersteuning uiteindelijk tot een aanvraag voor een individuele Wmo-voorziening. Vorig jaar waren dat er in totaal 789. Ten opzichte van de voorgaande jaren betekent dat een lichte stijging van het aantal aanvragen: 10

11 Het loket werkt sinds jaar en dag met huisbezoeken volgend op aanmeldingen. Een brede beoordeling van de situatie volgt dan waarbij de zelfredzaamheid van de cliënt en eventuele mantelzorgers besproken wordt alsmede mogelijke oplossingen. Dat kan ook in de vorm van een breed arrangement zijn, inclusief welzijnsvoorzieningen. Uit de Benchmarkgegevens over 2013 (die van 2014 zijn nog niet beschikbaar) blijkt dat oplossingen via eigen netwerk of via algemene voorzieningen in Wijk bij Duurstede procentueel nog steeds vaker dan elders toegepast worden. Dit leidt -in vergelijking tot andere gemeenten- tot lagere uitgaven op individuele Wmo-voorzieningen, tot een lagere omvang in de indicaties op HH, en tot hogere uitgaven op de bedrijfsvoering van het loket. Per saldo wordt in Wijk bij Duurstede gemiddeld per inwoner minder uitgegeven voor de Wmo. Er zijn 789 aanmeldingen gedaan in In sommige gevallen volgt dan alsnog een aanvraag voor een individuele Wmo-voorziening. In 2014 hebben 599 keukentafelgesprekken plaatsgevonden: een deel daarvan leidde tot de totstandkoming van een arrangement (zonder individuele Wmo-voorziening). De nieuwe Wmo 2015 biedt overigens een bredere wettelijke basis om oplossingen in eigen kring te regelen of de inzet van algemene, voorliggende voorzieningen mee te wegen in de uiteindelijke indicatiestelling. Dit betekent in de praktijk dat aanspraken op individuele Wmomaatwerkvoorzieningen beperkt of uitgesteld worden. Uiteraard is daarbij altijd de individuele situatie van de cliënt het uitgangspunt. Uit alle jurisprudentie blijkt dat dit altijd noodzakelijk blijft. Een totaaloverzicht: Bij 588 aanmeldingen is een arrangement gevormd met één of meerdere oplossingen: - 32 algemene voorzieningen ( bijvoorbeeld maaltijdvoorziening, inzet vrijwilligers); oplossingen via eigen kracht (bijvoorbeeld vervoer via kinderen); individuele oplossingen (bijvoorbeeld Hulp bij het Huishouden, regiotaxipas); - 56 via het sociale netwerk (familie, vrienden, buren); verwijzingen naar andere instanties (bijvoorbeeld MEE, RSD). Onderstaand volgt per categorie (wonen, rollen, vervoer en Hulp bij het Huishouden) een overzicht van het aantal aanvragen voor individuele voorzieningen, en de aantallen positieve of negatieve beschikkingen. 11

12 Van de 619 aanvragen zijn er 49 afgewezen, een percentage van ruim 8 % De afgelopen jaren lag het percentage afwijzingen tussen de 9 en de 20%. In 2012 was dat 15%, in %. Positieve beschikkingen Wonen Vervoer Rollen HH Totaal Negatieve beschikkingen Wonen Vervoer Rollen HH Totaal Conclusie: op alle onderdelen is het aantal aanvragen gestabiliseerd ten opzichte van 2013, op vervoersvoorzieningen na. In de uitgesplitste overzichten hierna is dat verder toegelicht. Het beeld wordt bevestigd door het uitgavenpatroon op Wmo-voorzieningen in Bij de overzichten is daarover informatie opgenomen. 12

13 4.3. Wonen, rollen en vervoer Wonen In 2014 zijn in totaal 68 aanvragen voor een woonvoorziening toegekend. De verdeling naar soort aanvraag is te zien in onderstaande tabel, evenals de aantallen over voorgaande jaren. TOEGEKENDE WONINGVOORZIENINGEN Aanpassing gemeenschappelijke ruimte Advies andere woonruimte Bezoekbaar maken woonruimte Aanpassing woonvoorziening Douchestoel Badplank of badlift Onderhoud, keuring, reparatie Sanitair Tillift Aanpassing tillift Toiletstoel Traplift Verhuiskostenvergoeding Woningaanpassing Woningsanering Woonvoorziening (los) Totaal Kostenontwikkeling wonen: Ontwikkeling WMO begroot uitkomst begroot uitkomst begroot Uitkomst begroot uitkomst begroot uitkomst in x Wonen Het aantal aanvragen voor woningaanpassingen is nog verder gedaald. Veruit de meeste woonvoorzieningen bestaan uit kleinere woningaanpassingen, trapliften en douchestoeltjes. Het vermoeden is dat de eigen bijdrage die mensen sinds 2011 moeten betalen, ertoe leidt dat men 13

14 vaker zaken zelf regelen. Meer mensen maken ook de afweging of de eigen bijdrage en het bezoek van een Wmo-adviseur opwegen tegen zelf regelen en betalen. Een mogelijke verklaring is ook dat er de laatste jaren meer aangepaste woningen beschikbaar zijn gekomen (Oranjepoort, aanbouw Ewoud en Elisabeth, nieuwbouw in Cothen). Dat scheelt investeringen in woningaanpassingen. Verder wordt bij grote woningaanpassingen altijd de afweging gemaakt of het primaat van verhuizen toegepast moet worden; dat houdt in dat mensen verhuizen naar een woning al eerder is aangepast en die beschikbaar is. Met de woningstichtingen zijn hierover afspraken gemaakt. In 2014 heeft deze afweging geleid tot één zeer omvangrijke woningaanpassing: een aanbouw voor een gezin met meerdere gehandicapte kinderen. Dergelijke projecten worden in nauwe samenwerking met de desbetreffende woningstichting uitgevoerd. Hetzelfde geldt overigens voor kleinere aanpassingen. Een deel van de kosten dienen de huurders zelf te betalen door een verhoogde huur. De afrekening daarvan zal in 2015 plaatsvinden. In 2014 is gestart met een depot voor hulpmiddelen voor in huis. Op deze manier kunnen geschikte materialen hergebruikt worden. Verder is overleg geweest met Volksbelang over de uitbreiding van stallingsmogelijkheden in de Romeinenbaanflats. Hieraan is in toenemende mate behoefte. Om financiële redenen heeft dit nog niet tot concreet resultaat geleid. Rollen In 2014 zijn in totaal 67 aanvragen voor een rolstoel(voorziening) toegekend. De verdeling van de soort aanvraag is te zien in onderstaande tabel, evenals de aantallen uit voorgaande jaren. TOEGEKENDE VOORZIENINGEN ROLLEN Aanpassing rolstoel Elektrische rolstoel Handbewogen rolstoel Kinderrolstoel Sportrolstoel Totaal De cijfers over de afgelopen jaren bieden een redelijk stabiel beeld. Dit geldt in iets mindere mate voor de handbewogen rolstoelen. De financiële uitkomst komt hiermee vanaf 2012 overeen. Met een nieuw contract voor de hulpmiddelen is de verwachting dat de kosten vanaf 2015 weer zullen stijgen. De ouder leverancier was relatief goedkoop, hetgeen in de praktijk tot veel problemen leidde. 14

15 Kostenontwikkeling rollen Ontwikkeling WMO begroot uitkomst begroot uitkomst begroot Uitkomst begroot uitkomst begroot uitkomst in x Rollen Vervoer In 2014 zijn 157 aanvragen voor vervoersvoorzieningen toegekend. De soort aanvraag is te zien in onderstaande tabel. TOEGEKENDE VOORZIENINGEN VERVOER Aanpassing vervoersvoorziening Ander verplaatsingsmiddel Collectief vervoer Driewielfiets bruikleenauto Individueel taxivervoer Kinderwandelwagen Oplaadkosten Rijlessen/trainingslessen Ander verplaatsingsmiddel Scootmobiel Totaal Rijlessen en trainingslessen worden sinds 2013 door de eerstelijns ergotherapie geboden, hetgeen bekostigd wordt uit de zorgverzekeringen. De daling in 2013 bleek incidenteel. In 2014 was het aantal toekenningen weer terug op het niveau van Dit is met name een gevolg van de toename van toekenningen van scootmobielen en regiotaxipassen. De financiële uitkomstenlaten een verdere daling zien. Aantallen verstrekkingen zeggen niet alles. Bij het collectief vervoer (regiotaxi) gaat het ook om de omvang van het gebruik van de regiotaxipas. Met een nieuw contract voor de hulpmiddelen is de verwachting dat de kosten vanaf 2015 weer zullen stijgen. 2 Dit kan nog slechts worden toegekend als mensen over twee elektrische vervoersvoorzieningen beschikken. 15

16 Kostenontwikkeling vervoer Ontwikkeling WMO begroot uitkomst begroot uitkomst begroot Uitkomst begroot uitkomst begroot uitkomst in x Vervoer Eerder toegekende voorzieningen Behalve het aantal aanvragen, toekenningen en afwijzingen in 2014 is het ook interessant om te kijken naar het uitstaande bestand van voorzieningen. Dit zijn de mensen die al beschikken over een rolstoel, scootmobiel, vervoerspas of woonvoorziening. In bijlage 2 zijn hierover gegevens opgenomen. Het algemene beeld daarbij is dat op een enkele uitzondering na- het aantal uitstaande voorzieningen over 2014 ten opzichte van voorgaande jaren nog steeds redelijk stabiel is. Met het contract op hulpmiddelen worden meer voorzieningen hergebruikt na aanpassing. In 2013 zijn met Volksbelang afspraken gemaakt over het opzetten van een depot voor douchestoeltjes, drempelverlagers etc. Ook dat scheelt kosten. 16

17 4.4. Hulp bij het Huishouden (HH1 en HH2) Nieuwe indicaties In totaal zijn er in nieuwe indicaties gesteld. Daarnaast werden 10 aanvragen afgewezen (3,4%). Geleverde uren Hulp bij het Huishouden verdeeld over de aanbieders Onderstaand een overzicht van het totaal aantal geleverde uren zorg per aanbieder over de afgelopen jaren. Dit zijn zowel de oude cliënten als de cliënten die er in 2014 bij zijn gekomen. Aanbieder Uren Klanten Uren Klanten Uren Klanten Uren klanten Uren klanten Agathos* De Rode Loper Rijnheuvel/ QuaRijn Axxicom Privazorg RAZ Zuwe/Careyn ** T-zorg Eén op één* Overig Totaal gemiddeld aantal uren/ 92 uur 110,5 uur 123,5 uur 120 uur 115 uur klant Bron: CAK en Wmo-loket Wijk bij Duurstede * Gestopt. ** Gestopt in de loop van 2014, cliënten overgedragen aan T-Zorg. 17

18 Eind 2014 konden cliënten kiezen uit zes aanbieders. Careyn is in 2014 gestopt met het aanbieden van HH. Mensen die geen eigen keuze maken voor een aanbieder, komen via het digitale systeem van het Wmo-loket terecht bij de zorgaanbieder die als eerste de cliënt van het systeem haalt. Uit bovenstaande tabel blijkt dat De Rode Loper de meeste cliënten in onze gemeente HH levert, gevolgd door QuaRijn. Naast bovenstaande zorg in natura was in 2014 sprake van 53 cliënten die hun HH zelf regelden met een Persoonsgebonden Budget (PGB) voor in totaal uur, waarvan 7000 uur HH1 en 4000 HH2. In bovenstaand schema is te zien dat het aantal geleverde uren HH jarenlang gestegen is. In 2013 was voor het eerst een stabilisatie te zien, die zich heeft voortgezet in Het aantal cliënten dat HH ontvangt, is redelijk stabiel gedurende de laatste jaren. Verder zijn opvallende ontwikkelingen in 2014: - Het gemiddeld aantal geleverde uren HH per cliënt vertoonde jarenlang een stijgende lijn. In 2013 was sprake van een lichte daling tot 120 uur gemiddeld per cliënt per jaar. Deze daling heeft doorgezet in 2014 tot een gemiddelde van 115 uur HH per cliënt. Dit is ook het vervolg van steeds strakker indiceren. - De verschuiving van HH2 naar (lichtere) HH1 zorg past bij de landelijke ontwikkelingen sinds De verschuiving is te verklaren doordat onder het voormalige AWBZ-regime mensen bijna standaard HH2 geleverd kregen, ook wanneer zij dit objectief gezien niet nodig hadden. Door gerichte (her)indicaties op gemeenteniveau ontstaat een reëlere indicatie van de benodigde zorg. De verwachting was dat deze verschuiving langzaam verder zal opschuiven naar meer HH1 en minder HH2. In 2013 is de verhouding verder opgeschoven naar 70% 30%. Dit is in 2014 stabiel gebleven. Daarmee is de verhouding van 2008 (30% - 70%) geheel omgedraaid. JAAR % HH1 %HH2 TOTAAL UREN HH Bron: CAK en Wmo-loket. - Eind 2014 heeft het college besloten tot bezuinigingen in de HH. Begin 2015 is daarmee in samenhang een nieuw indicatieprotocol opgesteld. Dit alles is erop gericht om tot structurele bezuinigingen te komen en tegelijkertijd de HH als basisvoorziening voor kwetsbare inwoners zoveel mogelijk in stand te houden binnen het beschikbare budget (zie ook 3.1. voor meer informatie hierover). Per maart 2015 is de bezuiniging voor een deel terug gedraaid. 18

19 Kostenontwikkeling HH Ontwikkeling WMO begroot uitkomst begroot uitkomst begroot Uitkomst begroot uitkomst begroot uitkomst in x HH PGB Totaal kosten Eigen Bijdragen HH Totaal resultaat De HH-cliënten hebben keuze tussen de levering via Zorg in Natura of zelf regelen via een Persoonsgebonden budget (PGB). In beide gevallen zijn eigen bijdragen verschuldigd. De lagere uitgaven zijn deels het gevolg van het gedaalde gemiddeld aantal uren per cliënt en van een nieuw contract per 2014 met aangepaste tarieven. Het tarief voor HH1 is daarbij beperkt gestegen (van 22,66 in 2013 naar 22,80 in 2014). Het tarief voor HH2 daalde fors (van 27 in 2013 naar 24,80 in 2014) Bezwaar, beroep en klachten De coördinator van het Wmo-loket is door de gemeente gemandateerd voor het afgeven van indicaties. Wanneer op een aangevraagde voorziening een negatieve beslissing volgt (de aanvraag wordt niet toegekend, een bestaande indicatie wordt naar beneden bijgesteld bij herindicatie) hebben inwoners de mogelijkheid om binnen 6 weken na het genomen besluit bezwaar aan te tekenen. Afwijzingen op medische gronden gaan altijd gepaard met een advies van een arts, dat meeweegt in de uiteindelijke beslissing van de adviseur. Ingediende bezwaren worden behandeld op de gebruikelijke formele wijze door de commissie van advies voor de bezwaarschriften, die een advies aan het college uitbrengt. Het college draagt zorg voor volledige heroverweging van het eerder genomen besluit. In 2014 zijn er 3 bezwaarschriften ingediend: dit betrof in twee casussen een rolstoel en in één casus een woningaanpassing. Alle drie de bezwaren zijn ingetrokken. Eén casus is opnieuw beoordeeld; na overleg is alsnog een rolstoel toegekend en het bezwaar ingetrokken. 19

20 Eind 2014, begin 2015 zijn als gevolg van de bezuinigingen op de HH 6 bezwaarschriften ingediend. Na het gedeeltelijk terugdraaien van deze bezuiniging (februari 2015) zijn deze ingetrokken. Overigens staat het cliënten ook vrij om bij de gemeentelijke klachtenfunctionaris een formele klacht in te dienen als ze zich niet goed behandeld voelen door functionarissen van het loket. Dit staat los van een eventuele bezwaar- en beroepsprocedure. Wanneer ook dit geen goede oplossing biedt, kunnen mensen een klacht indienen bij de ombudsvrouw. In 2014 zijn er door cliënten of andere betrokkenen geen klachten ingediend over het loket. Ook in eerdere jaren was dat het geval. Opvallend gegeven uit de benchmarkcijfers over 2014 was het relatief hoge aantal afgewezen aanvragen op alle Wmo-voorzieningen in vergelijking met referentiegemeenten, en het zeer lage aantal ingediende bezwaarschriften. Blijkbaar worden besluiten gedegen voorbereid en uitgelegd aan cliënten. 5. SGBO benchmarkonderzoek Jaarlijks voert het SGBO in opdracht van de gemeente Benchmarkonderzoeken uit, alsmede een Cliënt tevredenheidsonderzoek. De voornaamste uitkomsten staan in de bijlagen beschreven. Het betreft de uitkomsten van de onderzoeken over 2013, waarvan de resultaten in 2014 bekend zijn geworden. Dit omdat de resultaten over de in 2014 gehouden onderzoeken eerst rond de zomer van 2015 beschikbaar komen. In 2014 is een samenvatting van de rapporten ter informatie aan de gemeenteraad aangeboden. Deze is als bijlage 3 toegevoegd. Met deelname aan de Benchmark wordt voldaan aan de wettelijke verplichting in de Wmo om de tevredenheid over de lokale maatschappelijke ondersteuning te meten. De eveneens wettelijk verplichte publicatie vindt jaarlijks plaats via publicatie op de gemeentepagina en plaatsing op de website. Ook de Wmo-adviesraad is over de uitkomsten geïnformeerd. Vanaf 2015 gaat een nieuw regime van monitoring en toetsing plaatsvinden, als gevolg van nieuwe wetgeving en van de tranisities. 6. Personeel en bedrijfsvoering in 2014 Personeel: In 2014 zijn de functie omschrijvingen voor alle functies binnen het loket bijgesteld en vastgesteld aan de toen bestaande situatie. Ook het beschrijven van kennis en vaardigheden zijn hierbij betrokken alsmede de benodigde competenties. Voordeel hiervan is dat bij veranderingen er sneller zicht komt op het bijstellen van de omschrijvingen en nieuwe competenties. Gezien alle veranderingen in taken en functies zal dit punt in 2015 wederom aandacht moeten krijgen. 20