Tentamen micro-economie propedeuse 2 juli Lees onderstaande informatie goed door voordat je begint

Transcriptie

1 Tentamen micro-economie propedeuse 2 juli 2014 Versie 1 Versie met antwoorden Lees onderstaande informatie goed door voordat je begint Deze toets bestaat uit 35 meerkeuzevragen. Op het antwoordformulier dient steeds - met potlood - het correcte antwoord te worden aangestreept. De tijdsduur voor het tentamen is 3 uur. Tenzij anders vermeld hebben de symbolen die in de toets worden gebruikt dezelfde betekenis als in het boek van Pindyck and Rubinfeld. Gebruik van het boek of aantekeningen in enige vorm (inclusief elektronisch) zijn niet toegestaan. Zet je telefoon uit (dus niet alleen op stil!). Pogingen om te communiceren met medestudenten leidt tot uitsluiting van het tentamen en zal worden gemeld aan de examencommissie. Eind van de middag zullen de juiste antwoorden op blackboard verschijnen. Vergeet niet de versiecode op het antwoordformulier aan te strepen! De relatie tussen het aantal juiste antwoorden en het cijfer: # correcte < antwoorden cijfer

2 1. In een experimentele markt zijn 4 kopers (consumenten) en 4 verkopers (producenten) actief. Ze hebben de volgende waarden gekregen: Eenheid Koper 1 Koper 2 Koper 3 Koper 4 Verkoper 1 Verkoper 2 Verkoper 3 Verkoper Hoeveel eenheden koopt koper 3 in het marktevenwicht? : Koper 3 heeft drie waarden boven de evenwichtsmarktprijs (die is tussen en 11.99). Eenheid Vraag Aanbod

3 2. Bij welke van de onderstaande paren producten verwacht je een negatieve kruisprijselasticiteit? 1. Frisdrank en koffie 2. Koffie en koffiecreamer 3. Koffiecreamer en melk 4. Melk en frisdrank Antwoord 2: als koffie duurder wordt zullen mensen minder vaak koffie drinken en zal de vraag naar koffiecreamer afnemen. 3. De prijs van een fles jenever is 12 euro en de vraag 10 miljoen. De elasticiteit van de vraag is Wat is de lineaire vraagcurve? 1. Q= P 2. Q= P 3. Q= P 4. Q= P P/Q * dq/dp=12/ *dq/dp=- 0.6 dus dq/dp= dus Q=A P. We vullen de prijs en vraag in =A en A= Door een accijnsverhoging wordt een pakje sigaretten 5% duurder. Inkomen, preferenties etc. blijven gelijk. De consumptie van sigaretten daalt door de accijnsverhoging met 4%. De vraag naar sigaretten is dan: 1. prijs- elastisch 2. prijs- inelastisch 3. eenheidselastisch (unit elastic) 4. inkomenselastisch Antwoord 2 5. Als de prijselasticiteit van de vraag gelijk is aan - 3, betekent dit dat: 1 Een stijging van de prijs met 1% gepaard gaat met een stijging van de gevraagde hoeveelheid met 3% 2 Een daling van de prijs met 1% gepaard gaat met een stijging van de gevraagde hoeveelheid met 3% 3 Een stijging van de prijs met 3% gepaard gaat met een stijging van de gevraagde hoeveelheid met 1% 4 Een daling van de prijs met 3% gepaard gaat met een stijging van de gevraagde hoeveelheid met 1% Antwoord 2 6

4 Welke van onderstaande stellingen is waar? I. Als preferenties transitief zijn moet er sprake zijn van convexe indifferentiecurven II. Preferenties zijn compleet wanneer bij alle mogelijke combinaties van twee mandjes de consument steeds één mandje boven de andere prefereert of indifferent is 1. Zowel I als II zijn waar 2. Zowel I en II zijn niet waar 3. Stelling I is waar en stelling II is niet waar 4. Stelling I is niet waar en stelling II is waar 7. Welke van onderstaande nutsfuncties beschrijft dezelfde preferenties als de nutsfunctie U = FC 2? 1. U = F 0.5 C 2. U = F + 2C 3. U = min(2f,c) 4. U = 2F + C Antwoord 1 This is the only utility function that maintains the ranking between any bundles (F,C) 8. Opa Offerman heeft de volgende nutsfunctie over Koffie (K) en Cognac (C): U(K,C)=min(K,C) (het minimum van K en C). PK=2 en PC=6 en zijn budget is 40. Dan stijgt de prijs van koffie van 2 naar 4 euro (de prijs van cognac en zijn inkomen blijkt gelijk). Hoe groot is het inkomenseffect en substitutie- effect van koffie? 1. Substitutie- effect=0 en inkomenseffect= Substitutie- effect=- 1 en inkomenseffect=0 3. Substitutie- effect=- 0.5 en inkomenseffect= Substitutie- effect=- 1 en inkomenseffect=- 1 Antwoord 1 Koffie en cognac zijn blijkbaar volledige complementen voor opa Offerman. Hij zal dus altijd koffie en cognac in precies dezelfde verhoudingen drinken: het substitutie effect door relatieve prijsverandering is dus 0. Bij de oude prijzen drinkt Opa Offerman 5 koffie en 5 cognac en zijn nut is 5. Bij nieuwe prijzen drinkt hij 4 koffie en 4 cognac (en is zijn nut 4). Hij drinkt dus 1 koffie minder, en dat is helemaal een inkomenseffect 9. Sally consumeert twee goederen, X en Y. Haar nutsfunctie is U(X,Y) = X 2 Y. De marktprijs voor X is PX = 5 en de marktprijs voor Y is PY = 10. Sally's inkomen is

5 $300. Wat is het maximale nut dat Sally kan bereiken met haar budget (afgerond op een geheel getal). 1. U = U = U = U = Antwoord 3. Bij de optimale consumptie geldt dat MUX/PX= MUY/PY en XPX+YPY=I=300. MUX=2XY, MUY=X 2 dus 0.4XY=0.1X 2 oftewel 4Y=X. Invullen in de tweede vergelijking: 4Y*5+10Y=30Y=300, dus Y=10 en X=40 en het nut is John heeft 40 uur die hij wil besteden aan het leren voor twee tentamens: Micro- economie en Accounting. Het cijfer dat hij verwacht te halen hangt af van het aantal uren dat hij aan het vak zal besteden. Voor micro- economie is de formule cijfermicro=0.3*urenmicro en cijferaccounting=0.4*urenaccounting. John voorkeuren voor combinatie van eindcijfers is U(cijfermicro,cijferaccounting)= cijfermicro *cijferaccounting. Aannemende dat de inschatting van John over de relatie tussen inspanning en cijfer juist is, wat zullen dan zijn cijfers zijn? 1. Het cijfer voor micro- economie is 6.0 en het cijfer voor accounting is Het cijfer voor micro- economie is 6.6 en het cijfer voor accounting is Het cijfer voor micro- economie is 6.9 en het cijfer voor accounting is Het cijfer voor micro- economie is 7.0 en het cijfer voor accounting is 7.0 Antwoord 1 De uren accounting (Ua) zijn gelijk aan 40- Um. Zijn nut is (0.3Um)0.4(40- Um)=(0.3Um)(16-0.4Um)= 4.8Um- 0.12Um 2. Afgeleide is Um=0 dus Um=20 en Ua=20 en cijfers zijn dus 6 en 8. Dit had je ook gelijk kunnen zien als je de cijfers ziet als goederen die je koopt met uren studeren. Bij deze nutsfunctie weten we dat evenveel gespendeerd zal worden aan beide goederen. 11. We zien twee budgetlijnen behorend bij twee tijdstippen 1 en 2. Wat is er in ieder geval niet gebeurd tussen 1 en 2?

6 1. X is duurder geworden en Y goedkoper en het inkomen is gestegen 2. X is goedkoper geworden en Y duurder en het inkomen is gelijk gebleven 3. X is goedkoper geworden, de prijs van Y is gelijk gebleven en het inkomen is gedaald 4. De prijs van X is gelijk gebleven, Y is duurder geworden en het inkomen is gestegen Antwoord In het basisjaar is de prijs van bier gelijk aan 3 en de prijs van boeken gelijk aan 25. Een student kocht 20 eenheden bier en 3 boeken per maand. Daarna daalt de prijs van boeken naar 20 en de prijs van bier blijft gelijk. Bij die prijzen koopt de student 15 bier en 4 boeken per maand. Hoe groot is (afgerond op gehele getallen) in dit geval het prijsindexcijfer van Laspeyres (LI)? Solution 1 In the base year, 20*3+3*25 = 135 is spent on books and beer. If 20 beer and 3 books were consumed now, they would cost 20*3+3*20=120. The Laspeyres index is therefore (120/135)*100= Hoeveelheid van variabele input Totale output Marginaal product van variabele input Gemiddeld product van variabele input Y Z Door welke getallen kunnen de letters Y en Z in bovenstaande tabel worden vervangen? 1. Y=63; Z= Y=63; Z= Y=51; Z= Y=51; Z= 20

7 Hoeveelheid van variabele input Totale output Marginaal product van variabele input Gemiddeld product van variabele input Y= Z=50 Totale output bij een input van 3 is 3*63=189 dus Y= =51. Totale output bij een input van 5 is 5*56=280 en de totale output bij 6 moet dus 280 zijn en bij 6 dus =300 en Z is dus 300/6= Een fabriek heeft de volgende totale kostenfunctie: C(q)=q 2-6q+14. Wat zijn de gemiddelde variabele kosten? 1. q q q- 6+14/q 4. 2q- 6+14/q Antwoord Welke van onderstaande stellingen is waar? I. Gelegenheidskosten (opportunity costs) zijn kosten die een ondernemer moet maken omdat zich een unieke gelegenheid voordoet II. Gezonken kosten (sunk costs) zijn kosten die al gemaakt zijn en niet meer terug te draaien zijn 1. Zowel I als II zijn waar 2. Zowel I en II zijn niet waar 3. Stelling I is waar en stelling II is niet waar 4. Stelling I is niet waar en stelling II is waar 16. Welke van onderstaande stellingen is waar? I. Als de gemiddelde kosten groter zijn dan de marginale kosten, stijgen altijd de marginale kosten II. Marginale kosten zijn altijd kleiner dan de gemiddelde totale kosten 1. Zowel I als II zijn waar 2. Zowel I en II zijn niet waar 3. Stelling I is waar en stelling II is niet waar 4. Stelling I is niet waar en stelling II is waar

8 Antwoord Een loodgietersbedrijf heeft de volgende kenmerken. Het bestellen en geleverd krijgen van al het benodigde loodgietersgereedschap kost één week, en overtollig gereedschap kan ook worden verkocht in een week. Het zoeken en aannemen van een vakman of - vrouw kost twee maanden, inclusief het regelen van alle administratie. Het ontslaan van een medewerker duurt drie maanden. Wat is voor dit bedrijf de korte termijn (short run)? 1. Eén week 2. Twee maanden 3. Drie maanden 4. Dat hangt er vanaf of het bedrijf uitbreidt of krimpt Antwoord In een grafiek staat op de horizontale as eenheden arbeid en op de verticale as eenheden kapitaal. Een lijn verbindt alle punten die tot dezelfde hoeveelheid productie leiden. Deze lijn is 1. een isokostenlijn 2. een vraagcurve 3. een aanbodcurve 4. een isoquant 19. De kostenfunctie van een bedrijf dat onder volkomen concurrentie opereert, luidt: C(q) = q + 5q 2. Vanaf welke prijs zal het bedrijf winst maken? 1. bij elke positieve prijs 2. vanaf prijzen boven vanaf prijzen boven vanaf prijzen boven 40 MC=20+10q=P. Er wordt winst gemaakt wanneer de opbrengst groter is dan de kosten, dus Pq=20q+10q 2 >20+20q+5q 2 dus 5q 2 >20, q>2 en dus P> Een winstmaximaliserende monopolist heeft te maken met de vraagfunctie P = 300 2Q, en heeft marginale kosten MC(Q)=60. Wat is het welvaartsverlies (dead weight loss)?

9 Antwoord 3 MR=300-4Q=MC=60 dus Q=60 en P=180. In een competitieve markt zou de prijs gelijk zijn aan de MC dus Q=120. Het welvaartsverlies is de driehoek tussen de MC en de vraagcurve tussen Q=60 en Q=120; dit is 0.5*(180-60)*(120-60)= Een winstmaximaliserende monopolist met marginale kosten gelijk aan 0 heeft vastgesteld dat bij het huidige productieniveau de prijselasticiteit van de vraag gelijk is aan deze monopolist moet de productie verminderen 2. deze monopolist hoeft de productie niet aan te passen 3. deze monopolist moet de productie laten toenemen 4. zonder verdere informatie over de kosten valt niet te zeggen wat deze monopolist moet doen Antwoord 1. Als de marginale kosten gelijk zijn aan 0, moet de monopolist een productie kiezen zodat de opbrengst maximaal is, en dat is waar de elasticiteit gelijk is aan - 1. Op het huidige productieniveau zou een verhoging van de prijs (= vermindering van de productie) de opbrengst vergroten (1% hogere prijs vermindert de vraag met maar 0.3% en de opbrengst wordt dan (1.01P)*(.997Q)=1.007PQ>PQ). 22. In een perfect competitieve markt met marktvraag P=200-5Q en marktaanbod P=40+3Q voert de overheid een belasting in van 10 per eenheid product. Hoeveel verandert het consumentensurplus (afgerond op 2 cijfers achter de komma)? 1. Verandert niet Voor de belasting was het evenwicht 200-5Q=40+3Q dus Q=20 en P=100. Het CS was dan 0.5*( )*20=1000. Na de belasting geldt dat Pcons=Pprod+10 (de prijs die de consumenten betalen is 10 hoger dan de prijs die de producenten krijgen) dus 200-5Q=40+3Q+10, 8Q=150 en Q=18.75 en de consumentenprijs is dus Het CS is dan 0.5*( )*18.75= en de verandering is dus Welke van onderstaande stellingen is waar? I. In een competitieve markt is de korte termijn aanbodcurve van een firma vanaf een bepaalde prijs gelijk aan de gemiddelde variabele kosten curve

10 II. In een competitieve markt zullen bedrijven op korte termijn alleen niet produceren wanneer de prijs lager is dan hun laagste marginale kosten 1. Zowel I als II zijn waar 2. Zowel I en II zijn niet waar 3. Stelling I is waar en stelling II is niet waar 4. Stelling I is niet waar en stelling II is waar Antwoord 2 In een competitieve markt is de korte termijn aanbodcurve van een firma vanaf een bepaalde prijs gelijk aan de marginale kosten curve In een competitieve markt zullen firmas op korte termijn alleen niet produceren wanneer de prijs lager is dan hun laagste gemiddelde variabele kosten 24. Een monopolist die een bepaald soort contactlenzen maakt en verkoopt heeft constante marginale kosten van 30. Er zijn twee groepen consumenten: studenten met als vraagfunctie P=200-4Q en andere burgers met de vraagfunctie P=300-3Q. Omdat de lenzen persoonlijk worden aangemeten is er geen mogelijkheid tot arbitrage. Hoeveel lenzen verkoopt de monopolist wanneer hij derdegraads prijs- discrimineert (afgerond op hele lenzen) Antwoord 2. Studenten: R=200Q- 4Q 2, MR=200-8Q=MC=30 Q=170/8=21.25 Burgers: R=300Q- 3Q 2, MR=300-6Q=MC=30 Q=270/6=45; totaal dus Hoe zou je de markt voor waspoeder kunnen classificeren? 1. Perfecte competitie 2. Monopolie 3. Oligopolie 4. Monopolistische concurrentie 26. Er zijn (slechts) twee winstmaximaliserende producenten actief in een markt met de vraagfunctie P = 100 2Q. Producent 1 heeft constante marginale kosten van 10 en producent 2 heeft constante marginale kosten van 20. In het Cournot evenwicht produceren ze: 1. Q1 = 22.25; Q2=0 2. Q1 = 22.25; Q2=20 3. Q1 = 11 2/3; Q2=16 2/3

11 4. Q1 = 16 2/3; Q2=11 2/3 R1=Q1*P=Q1*(100-2Q1-2Q2)=100Q1-2Q1 2-2Q1Q2. MR1=100-4Q1-2Q2=MC1=10. De reactiecurve van firma 1 is dus Q1= Q2. R2=Q2*P=Q2*(100-2Q2-2Q1)=100Q2-2Q2 2-2Q2Q1. MR2=100-4Q2-2Q1=MC2=20. De reactiecurve van firma 2 is dus Q2=20-0.5Q1. Invullen geeft Q1= (20-0.5Q1)= Q1 dus 0.75Q1=12.5, Q1=16 2/3 en Q2=11 2/3 27. In een markt is één winstmaximaliserende dominante firma actief en daarnaast zeer vele kleine bedrijven die alle prijsnemers zijn. De marktvraag is QD=400-3P en de aanbodcurve van kleine bedrijven samen is QF=P- 100 voor P>100, waarbij F staat voor fringe. De marginale kosten van het dominante bedrijf zijn MC=50. Hoeveel produceert het dominante bedrijf? Antwoord 2 Als de marktprijs groter dan 100 is, is de relevante vraagcurve voor de dominante firma is Qdominant=QD- QF=400-3P- P+100=500-4P oftewel P=125-1/4Qdominant en MR=125-1/2 Qdominant=MC=50 dus Qdominant=150 en P=87.5 maar dat is kleiner dan 100! Bij deze marktomstandigheden is de dominante firma monopolist: MR=400/3-2/3 Q=50 dus Q=125 en de prijs is 91 2/3, waarvoor de kleine firma s inderdaad niet willen produceren. 28.

12 Onderstaande stellingen hebben betrekking op bovenstaande figuur (over het Cournot duopolie) uit het boek. Welke van onderstaande stellingen is waar? I. De lijn aangegeven met X is de reactiecurve van firma 1 II. Het punt Y is het competitieve evenwicht 1. Zowel I als II zijn waar 2. Zowel I en II zijn niet waar 3. Stelling I is waar en stelling II is niet waar 4. Stelling I is niet waar en stelling II is waar, zie pagina Bepaal alle Nash evenwichten in pure strategieën voor het onderstaande spel Speler 1 Speler 2 links rechts boven 2,1 1,2 onder 1,2 2,1 1. Er zijn geen Nash evenwichten in pure strategiën 2. (boven, rechts) 3. (onder, links) 4. (onder, links) en (boven, rechts).

13 Solution 1 Best responses are given by asterisks: Player 1 Player 2 Left Left Up 2*,1 1,2* Down 1,2* 2*,1 30. De vraag naar goud wordt gegeven door PG=725- QG+0.5PZ en van zilver door PZ=350- QZ+0.5PG. Het aanbod van goud is constant QG =25 en van zilver QZ =200. Er wordt een vondst van zilver gedaan en het nieuwe aanbod van zilver is 300. Hoe verandert de prijs van goud? 1. daalt 66 2/3 2. blijft gelijk 3. stijgt 66 2/3 4. stijgt 133 1/3 Antwoord 1 Voor de vondst: PG= PZ en PZ= PG, invullen PG= PG, PG=1033 1/3 en PZ= 666 2/3 Na de vondst: PG= PZ en PZ=50+0.5PG, invullen PG= PG, PG=966 2/3 en PZ= 533 1/3 31. Drie individuen maken gebruik van een publiek goed. De marginale baten van het publiek goed worden voor deze 3 individuen gegeven door: P1 = 4-0.4Q (voor Q < 10); P2 = 6-0.3Q (voor Q < 20); P3 = 3-0.1Q (voor Q < 30), met Q de hoeveelheid publiek goed per dag and P de waardering in dollars. De marginale kosten van de productie van het publiek goed zijn 5. Wat is de efficiënte productie van dit publieke goed? 1. Q = Q = 11 1/8 3. Q = 18 1/3 4. Q = 25 Answer 1 Voor de efficiënte output hebben we het snijpunt van de totale vraag en de MC nodig. De totale vraag is: P = Q. (0 Q 10) P = 9-0.4Q (10 Q 20) P = 3-0.1Q (20 Q 30) Q = 5, Q=10 >10 Net op de grens van het eerste stuk van de vraagcurve. 32. De marginale externe kosten van luchtvervuiling worden gegeven door MEC = Q en de marginale kosten om de luchtvervuiling terug te

14 dringen (marginal costs of abatement) zijn MCA = Q, waarbij Q het aantal eenheden vervuiling per dag, en MEC en MCA zijn gemeten in dollars. De stad waarin de fabriek is gelegen besluit een boete (fee) per eenheid vervuiling te heffen. Wat is de sociaal optimale boete per eenheid vervuiling? MEC = MCA, Q = Q; 35Q = 840; Q=24 where MCA = *24= Er zijn twee landen, Nederland en Portugal, en twee goederen, kaas en wijn. In Nederland kost het 2 uur arbeid om een fles wijn te produceren en 1 uur arbeid om een kilo kaas te produceren. In Portugal kost het 1 uur arbeid om een fles wijn te produceren en 2 uur arbeid om een kilo kaas te produceren. Voorts weten we dat in beide landen kaas en wijn perfecte substituten zijn, met nutsfuncties UNederland(K,W)=2K+W en UPortugal (K,W)=K+2W Veronderstel dat de gemiddelde productiviteiten in beide sectoren in beide landen constant zijn, dat arbeiders perfect mobiel zijn tussen sectoren binnen landen en volledig immobiel tussen landen, en dat transportkosten verwaarloosbaar zijn. Welke van onderstaande stellingen is waar? I. Nederland drinkt geen wijn en Portugal eet geen kaas wanneer er geen handel plaats kan vinden tussen beide landen II. Wanneer er vrijhandel is tussen beide landen zal de wijnconsumptie in Nederland toenemen 1. Zowel I als II zijn waar 2. Zowel I en II zijn niet waar 3. Stelling I is waar en stelling II is niet waar 4. Stelling I is niet waar en stelling II is waar Antwoord 3 Stelling I is waar: we hebben in beide landen een hoekoplossing. Stelling 2 is niet waar: Portugal vindt wijn 2 maal zo lekker als kaas en wil alleen een fles wijn ruilen voor tenminste 2 kilo kaas terwijl Nederland kaas 2 maal zo lekker vindt als wijn en wil een stuk kaas alleen maar ruilen voor tenminste 2 flessen wijn. Er zal dus geen handel plaatsvinden. 34. Het is mogelijk een aanvullende ziektekostenverzekering af te sluiten waarbij fysiotherapie onbeperkt wordt vergoed. Het blijkt mensen die deze verzekering afsluiten zeer veel gebruik maken van fysiotherapie. Dit is een voorbeeld van: 1. moral hazard 2. adverse selection

15 3. free- rider gedrag 4. market signaling Antwoord 2, blz Charles speelt trompet en oefent graag thuis, u uren per week. Zijn marginale baten van een uur oefenen is u (u<40) en zijn marginale kosten zijn 6. Zijn onderbuurman houdt niet van trompet en heeft negatieve marginale baten van - 7 maar zijn buurvrouw heeft marginale baten van 8- u (is dus wel een liefhebber voor de eerste 8 uur per week, daarna worden haar marginale baten negatief). Wat is het sociaal optimaal aantal uren dat Charles trompet speelt per week? / Antwoord 3 De totale sociale baten zijn: u u=21-1.5u stellen we gelijk aan de marginale kosten 6; 1.5u=15, u=10