Betreft: Consultatie modulaire structuur Wft-vakbekwaamheid

Transcriptie

1 College Deskundigheid Financiële Dienstverlening t.a.v. mevr. mr. F. Beekveldt Postbus CN DEN HAAG Per Baarn, 9 november 2011 Betreft: Consultatie modulaire structuur Wft-vakbekwaamheid Geachte mevrouw Beekveldt, De FFP maakt graag van de gelegenheid gebruik om te reageren op de nieuwe voorstellen voor het Wft-vakbekwaamheidsbouwwerk. Met deze brief plaatsen wij een aantal kritische kanttekeningen en presenteren wij u een aantal aanvullende uitgangspunten die leiden tot een structuur die ons inziens beter aansluit bij financiële advisering vanuit het consumentperspectief. Verbetering Het nieuwe structuurvoorstel is een eerste stap in de verbetering ten opzichte van het huidige bouwwerk. In het nieuwe bouwwerk staan op beroepskwalificatieniveau niet langer producten centraal (met dien verstande dat deze indeling op moduleniveau nog wél gehandhaafd blijft). Tevens maakt de nieuwe modulaire opbouw de structuur transparanter en duidelijker. Wij juichen toe dat competenties, vaardigheden en professioneel gedrag aan de scope van vakbekwaamheid worden toegevoegd. De voorstellen zijn daarmee dus een eerste verbetering van de huidige situatie. Beperkt tot modulestructuur Uw College vraagt ons enkel te reageren op de modulestructuur. Dit is naar onze mening een onlogische en niet-efficiënte benadering. Immers, u kunt van ons geen afgewogen visie vragen als cruciale zaken over de consequenties ervan nog onbekend zijn. Postbus 12, 3740 AA BAARN, Telefoon: (035) , Fax (035) , KvK nr , info@vffp.nl, Website: Rabobank rek.nr , BTW-nr. NL

2 Hoewel u aangegeven heeft dat een groot aantal onderwerpen nog op een later tijdstip ter consultatie voorgelegd zal worden, benoemen wij hier reeds nu een viertal belangrijke aandachtsgebieden die naar onze mening cruciaal zijn om een integraal oordeel te kunnen geven. Per aandachtsgebied geven wij ter illustratie voorbeelden van zaken die nog niet duidelijk zijn: 1- Consument staat niet centraal In uw voorstel missen wij in het geheel de aansluiting van het denken vanuit (de behoefte van de) consument. Een consument zal zijn adviesbehoefte zien ontstaan aan de hand van één of meerdere life events. Een indeling van het vakbekwaamheidsbouwwerk dat hier nadere invulling aan geeft, zou voor de consument een betere aansluiting bewerkstelligen op zijn concrete adviesbehoefte. Hoewel u schrijft dat het consumentdenken juist één van de pijlers is van het nieuwe vakbekwaamheidsbouwwerk, vinden wij dit niet herkenbaar terug in de gedane voorstellen. 2- Transitieprocedures en afspraken Het is ons niet duidelijk hoe de overgang van bestaande diplomahouders naar het nieuwe systeem verloopt en wat de geschatte impact (in termen van tijd, kosten en organisatorische aanpassingen) ervan zal zijn. De transitie is een majeure operatie, die bovendien nog zwaarder zal uitvallen bij een diploma-plicht voor elke adviseur. Al deze effecten zijn op het moment niet in beeld. Dat belemmert een goede afweging van de voorstellen. 3- Leerdoelen en examenvormen Er zijn nog onduidelijkheden over de wijzingen in de modulen, toets- en eindtermen. Er zijn bijvoorbeeld nog geen antwoorden op de vraag of er nieuwe eind- en toetstermen bijkomen en hoe deze eruitzien. Ook is nog niet uitgewerkt voor wie de nieuwe vakbekwaamheidseisen gaan gelden en of er wijzigingen te voorzien zijn in de te hanteren examenmethoden of PE-termijnen. Voor een gedegen afweging zijn deze aspecten cruciaal. 4- Aansluiting met de adviespraktijk Wij missen een heldere aansluiting met de huidige adviespraktijk. Verder geeft u aan dat een integrale adviesmethodiek ingebed is/ wordt in de nieuwe structuur maar op welke wijze dit gebeurt, wordt niet beschreven. Tenslotte: beroepskwalificaties staan weliswaar in een logische volgorde met het oog op niveau (zwaarte) en/ of indicatieve studiebelasting, maar geven voor betrokkenen onvoldoende duidelijkheid welk carrièrepad hierin mogelijk is. 2

3 Kortom, vanuit deze onduidelijkheden kunnen wij op dit moment niet tot een gedegen oordeel komen over de opzet, compleetheid en toekomstbestendigheid van de nieuwe structuur. Wij vragen u nadrukkelijk om opnieuw een mogelijkheid te creëren om het integrale vakbekwaamheidsbouwwerk te beoordelen, waarin dan (indien nodig opnieuw) een feed back moment voor de thans voorliggende modulaire structuur opgenomen zal zijn. Vooruitlopend daarop willen wij wel een aantal opmerkingen plaatsen. Kritische kanttekeningen De FFP plaatst een aantal kritische kanttekeningen bij de voorgestelde modulestructuur. Tevens biedt zij u verbetervoorstellen aan voor een meer passende indeling van de beroepskwalificatiestructuur. We gaan achtereenvolgens in op: 1- een structuur waarin integrale advisering wel verankerd is; 2- hoe beter aangesloten kan worden bij beroepspraktijk; 3- waarom minder focus op verzekeringen beter aansluit op consumentenbehoefte; 4- welke elementen nog ontbreken; 5- een bouwwerk met integratie van keurmerken; 6- een meer herkenbare indeling van beroepskwalificaties. Ad 1. Structuur waarin integrale advisering beter verankerd is Met het voorstel wordt beoogd om aan te sluiten bij integrale klantadvisering. De FFP vraagt zich echter af op welke wijze dit is geschied, omdat een onderbouwing daarvan ontbreekt. Daarbij komt dat een aanpak op basis van integrale klantadvisering relevant is bij de advisering van complexe, financiële producten, maar het zijn doel voorbijschiet in geval van bijvoorbeeld de schadeverzekeringsadviseur. Daarnaast sluit de indeling van de beroepskwalificaties niet aan op het perspectief van consumenten. Zij zoeken financieel advies op het moment dat er zich in het leven een event voordoet. Wij zouden graag een vakbekaamheidsbouwwerk zien dat daarop aansluit. Daarmee wordt ook de opzet voor een integraal advies van de adviseur logischer. Ad 2. Hoe beter aangesloten kan worden bij beroepspraktijk Voor adviseurs is de huidige indeling van beroepen niet in alle gevallen herkenbaar en kan deze zelfs integraal advies voor de klant afremmen. Daarnaast staan de profielen met verschillende accenten door elkaar heen (zie ook onder punt 6), waardoor een logisch carrièreperspectief niet helder is en de totale structuur onvoldoende herkenbaarheid biedt. Het ontbreekt allereerst aan een omschrijving van een beroepsprofiel per beroepskwalificatie. Een dergelijke meer uitgebreide uitwerking van een beroepskwalificatie is ons inziens niet alleen vanuit de onderwijstheorie noodzakelijk (waardoor opzet en inhoud van de modules aan sterkte kunnen winnen) maar ook vanuit toekomstige communicatie richting financieel dienstverleners en in afgeleide vorm ook naar consumenten. Verder maakt het duidelijker waar een bepaald adviseursprofiel voor staat. Alleen dan kan helder geduid worden bij welk 3

4 type adviseur een consument terecht kan met een bepaalde (financiële) adviesvraag. Wij verzoeken u dan ook om tot de omschrijving van een beroepsprofiel per beroepskwalificatie over te gaan. Daarnaast omvat de structuur twee beroepskwalificaties die in de praktijk niet of nauwelijks separaat bestaan, te weten consumptief-kredietadviseur en schadeverzekeringsadviseur. Wij stellen voor om de eerste op te nemen in een nieuw te creëren beroepskwalificatie financieel adviseur en de tweede te combineren met bijvoorbeeld de module inkomen. Hierdoor worden deze beroepskwalificaties completer en kunnen de markt en de consument zich hierin beter herkennen. Het voorgestelde bouwwerk omvat ook het beroep van gevolmachtigd agent. Echter deze beroepskwalificatie gaat niet uit van klantbehoeften, maar over de wijze van uitvoering van een financieel advies (gevolmachtigd agent). De vraag is of de beroepskwalificatie gevolmachtigd agent in dit bouwwerk moet worden opgenomen. Ad 3. Waarom minder focus op verzekeringen beter aansluit Het voorgestelde bouwwerk geeft veel aandacht aan schadeverzekeringskwalificaties (dit is het geval bij vijf van de zeven beroepskwalificaties). Dit doet geen recht aan de focus van de Wft en het toezicht daarop. Het wettelijk kader richt zich met name op bescherming van de belangen van consumenten bij impactvolle en complexe financiële beslissingen. Wij pleiten ervoor om diezelfde focus ook in de vakbekwaamheidseisen te verankeren. Wij vernamen dat de definitie van adviseren in de zin van de Wft waarschijnlijk niet wordt aangepast. En dat is jammer, want hiermee blijft de focus op het totstandkomen van een (verzekerings-)transactie bestaan en wordt een verdere, wettelijk ondersteunde ontwikkeling naar meer adviesgericht - en minder productgericht werken niet ondersteund. Daarnaast kan er onduidelijkheid ontstaan over in welke mate adviseurs, die zich niet richten op het tot stand doen komen van een transactie, wel of niet onder de reikwijdte van de Wft vallen. Wij verzoeken u om hier aandacht aan te besteden. Ad 4. Welke elementen nog ontbreken Er ontbreekt een onderbouwing op welke wijze en op welke niveaus er aansluiting is bij de EQF-methodiek. Het wordt wel genoemd maar een inschatting van de (doel-) inschaling ontbreekt. Er wordt gesproken over een verzwaring van het deskundigheidsbouwwerk; het is niet duidelijk of hiermee enkel de toevoeging van competenties en vaardigheden bedoeld wordt óf dat het ook gaat om een verzwaring van de kennisonderdelen van vakbekwaamheid. Het is niet duidelijk op welke wijze competenties en vaardigheden opgenomen worden in specifieke modules. Met het principe dat er in de basismodule een onderdeel competenties en vaardigheden opgenomen wordt, is de FFP het van harte eens. Daar waar het voornemen bestaat om ook in de bovenliggende modules van elke beroepskwalificatie ook (verschillende) niveaus van competenties, vaardigheden en professioneel gedrag op te nemen, lijkt het ons 4

5 aangewezen dit overzichtelijk te houden, bijvoorbeeld door hiervoor maximaal twee aanvullende modules te ontwikkelen (een basis+ en een uitgebreide module), die vervolgens in relatie tot de verschillende beroepskwalificatie toegevoegd kunnen worden. In aanvulling hierop kan een verdere verfijning of verdieping op bovenwettelijk niveau binnen een register of keurmerk georganiseerd worden. Hierdoor ontstaat een integraal bouwwerk dat elkaar zeker zal versterken zonder afbreuk te doen aan de ambitie om de genoemde competenties, vaardigheden en professioneel gedrag tot een bepaald niveau in de Wft-modules te verankeren. Wij zijn u graag van dienst bij het concreet verder uitwerken van dit onderdeel. Ad. 5 Bouwwerk met integratie van keurmerken Wij gaven al eerder aan dat het nieuwe vakbekwaamheidsbouwwerk dient te voorzien in een logisch carrièrepad voor financieel dienstverleners. Daarmee is de basis van vakbekwaamheid (zowel cognitief als vaardigheden) niet alleen geborgd maar wordt ook een kwaliteits- en ontwikkelprikkel ingebouwd. Een logisch en stimulerend bouwwerk, waarbij wettelijke en bovenwettelijke vakbekwaamheidsvereisten naadloos op elkaar aansluiten, draagt uiteindelijk bij aan een betere kwaliteit van advies voor klanten. Op dit moment voorziet het bouwwerk daar onvoldoende in. De beroepskwalificatie-indeling en het daaraan ten grond liggende stappenplan is voor (financieel) adviseurs niet logisch. Daarnaast missen we een integrale visie op hoe het bouwwerk zich verhoudt tot de huidige registers/keurmerken en of er misschien een noodzaak ontstaat voor een bepaalde ontwikkeling hierin. Het biedt grote voordelen om het wettelijke en bovenwettelijke vakbekwaamheidskader op elkaar aan te sluiten. Op dit moment ontbreekt de visie en logische aansluiting volledig. Ook onder punt 4 stonden wij al even stil bij dit thema. Ad. 6 Meer herkenbare indeling van beroepskwalificaties Wij pleitten al eerder dat het bouwwerk aan herkenbaarheid kan winnen indien de indeling en presentatie veranderd worden. Wij denken dan aan een indeling op basis van drie assen: - de x-as, die een indeling kent in de hoofdgroepen consumenten en bedrijven. Daarbinnen kan dan een sub-indeling gemaakt worden in eenvoudig en complex voor consumenten en een indeling naar grootte/ omvang voor het bedrijvencluster; - de y-as, die een overzicht biedt van de verschillende beroepskwalificaties; - de z-as, die een niveau-indicatie geeft, bij voorkeur op basis van een EQF-indeling. Ook hier is de FFP graag bereid u van concrete, meer uitgewerkte voorstellen te voorzien. In dat kader zal het ook noodzakelijk zijn om de voorgestelde beroepskwalificatie voor pensioenadviseur te herbekijken omdat daarin onderwerpen voor consumenten en bedrijven door elkaar heen verwerkt zijn. 5

6 Tot slot Wij zijn graag bereid om onze visie en kanttekeningen toe te lichten en concreet bij te dragen aan een verdere uitwerking van (onderdelen) van het vakbekwaamheidsbouwwerk. U kunt hiervoor contact opnemen met het secretariaat van de FFP, telefoon: of rechtstreeks met ondertekende, mobiel: of marjanvankasteren@vffp.nl Met vriendelijke groet, namens het bestuur van de FFP, Marjan van Kasteren Directeur 6