Lesbrief Instaptoets aardrijkskunde / Maatwerk

Transcriptie

1 Lesbrief Instaptoets aardrijkskunde / Maatwerk Toelichting De toets is bedoeld als instaptoets (nulmeting) voor leerlingen in het begin van de onderbouw, begin leerjaar 1. De toets is bedoeld voor vmbo tl-havo en heeft als referentie de Cito eindtoets basisonderwijs. De vragen zijn grotendeels ontleend aan de volgende bronnen: Cito eindtoets basisonderwijs, wereldoriëntatie, aardrijkskunde ; Methode BuiteNLand, deel 1 vmbo t h v, eerste hoofdstukken, toetsen (BuiteNLand); Methode de Geo, deel 1 hv, eerste hoofdtukken, toetsen (Geo). De instaptoets bestaat uit 30 opgaven. Dit zijn voornamelijk meerkeuzevragen en een aantal open opgaven. De opgaven zijn in (een deel van ) een lesuur af te nemen. Daarnaast is er een taakopdracht, die tevens een lesuur beslaat. De opdrachten geven een indicatie van de beheersing van aardrijkskundige kennis en vaardigheden op vijf onderdelen: Wereldbeeld (WB) Aardrijkskunde kennis () - over specifieke aardrijkskunde onderwerpen zoals aarde, landschap, milieu, bevolking, wonen, welzijn, grondstoffen, bedrijven, transport. Topografie (TO) - uitgangspunt is de topografielijst Nederland, Europa, Wereld, zoals opgenomen in de Toetswijzer bij de centrale eindtoets PO Wereldoriëntatie. Kaart en atlasvaardigheden (KA) Taakopdracht Bron: 1

2 Opgave 1 Werelddelen WB (Geo) A B C Figuur 1: Werelddelen D Bekijk bovenstaande figuur. a. Hoe heten de twee werelddelen die op wereldbol C zichtbaar zijn? b. Op welke wereldbol staat Azië geheel afgebeeld? c. Wat is de naam van de twee oceanen op de wereldbol A? d. Door welk werelddeel loopt de evenaar op wereldbol D? e. Welk werelddeel staat op geen enkele wereldbol afgebeeld? Opgave 2 Temperatuurgrafiek WB (Geo) Figuur 2: Temperatuurgrafiek van een plaats Bron: 2

3 Bekijk de temperatuurgrafiek a. Hier zie je de temperatuurlijn van een bepaalde plaats. Is deze van een plaats in Nederland of Australië? b. Geef twee verklaringen, af te lezen in de grafie, voor je keus bij vraag a. Opgave 3 Schaal van een kaart KA (Geo) Een kaart heeft een schaal van 1 : Twee plaatsen liggen in werkelijkheid 400 km van elkaar. Hoeveel cm is dat op de kaart? a. 2 cm b. 5 cm c. 20 cm d. 50 cm Opgave 4 Kaart Nederland (Geo) TO Hierboven zie je de kaart van Nederland: Vul de vier steden in: Vul de twee buurlanden in: A. B. Vul de twee wateren in: a. b. Bron: 3

4 Opgave 5 Bijenkorf In deze winkel van hete warenhuis 'De Bijenkorf' wordt reclame gemaakt in het Duits. Welk van de volgende winkels van de Bijenkorf zal dit zijn? De winkel in... a. Amsterdam b. Enschede c. Rotterdam d. Utrecht Opgave 6 Afbraak oude woonbuurt In Nederlandse steden worden soms oude woonwijken in de binnenstad afgebroken om er winkels en kantoren te kunnen bouwen. Waar trekken de vroegere bewoners dan meestal naar toe? a. naar andere wijken in de stad b. naar dorpen en steden in het noorden van Nederland c. naar dunbevolkte gebieden in Canada en Australië d. naar grote steden in andere landen in Europa Opgave 7 Met de trein op reis TO Mirre reist met de trein van Maastricht naar Amsterdam. Welke plaatsen komt zij onderweg tegen? a. Arnhem en Den Haag b. Eindhoven en s Hertogen Bosch c. Groningen en Middelburg d. Middelburg en Roermond Opgave 8 Inhoudsopgave Atlas van Nederland KA 1. Provincies van Nederland 2. Overzichtskaart Noord-Nederland 3. Overzichtskaar Midden-Nederland 4. Overzichtskaart Zuid-Nederland 5. Mijnbouw en industrie Bron: 4

5 6. Landbouw 7. Landaanwinning 8. Temperatuur en neerslag 9. Verkeer en vervoer 10. Toerisme Hakan maakt een werkstuk over polders in Groningen. Welke van de volgende kaarten uit de atlas kan hij het best voor zijn werkstuk gebruiken? a. kaart 1 en 2 b. kaart 1 en 8 c. kaart 2 en 7 d. kaart 7 en 8 Opgave 9 Ons zonnestelsel Meester Ronald vertelt over de aarde en het zonnestelsel. Wat stelt het kleine bolletje voor dat meester Ronald aanwijst? a. de aarde b. de maan c. de planeet Mars d. de zon Opgave 10 Watersnood In februari 1953 vond een grote overstroming plaats in Zuidwest-Nederland. Wat is de belangrijkste maatregel die daarna werd genomen om nieuwe overstromingen in Zuidwest-Nederland te voorkomen? a. Het land is opgehoogd b. Er zijn grote dammen gebouwd c. Grote delen van de zee zijn ingepolderd d. ER zijn nieuwe duinen aangelegd Bron: 5

6 Opgave 11 Klimmen met de fiets in Nederland Wielrenners hebben een lijstje gemaakt met de zwaarste beklimmingen van Nederland. Waar zullen de meeste van deze steile wegen liggen? a. in Friesland b. in Noord- en Zuid-Holland c. in Zeeland d. in Limburg Opgave 12 Camping in Frankrijk Advertentie: Camping La Plage De zonnigste camping van heel Frankrijk. Op loopafstand van zee. Vanwege het heerlijke klimaat het hele jaar open. Ideaal voor ouderen die in de wintermaanden het koude Nederland willen ontvluchten. Welke camping op de kaart wordt hier beschreven? Bron: 6

7 Opgave 13 Kaart uit Spanje WB/TO Brigitte schrijft achter op deze kaart: Ik ben nu op het zuidelijkste puntje van Spanje. Bij helder weer zie ik aan de overkant van de zee Afrika liggen. Welk land ziet Brigitte aan de overkant? a. de Verenigde Staten b. Japan c. Marokko d. Zuid-Afrika Opgave 14 Aardbol WB Meester Henri geeft les met de aardbol Wat wijst meester Henri aan? a. de evenaar b. Nederland c. de Noordpool d. de Zuidpool Bron: 7

8 Opgave 15 Zomerzon WB In januari adverteerde een reisbureau met de slogan Vlieg met ons mee naar de zomerzon. In welk van de volgende landen kun je in januari vaneen zomervakantie genieten? a. in Canada b. in Italië c. in Japan d. in Nieuw-Zeeland Opgave 16 Vakantie Meneer Pieterse gaat op vakantie. Hij wil naar een land waar de meeste mensen Nederlands spreken. Naar welk van de onderstaande landen kan hij het best gaan? a. naar Indonesië b. naar Marokko c. naar Nieuw-Zeeland d. naar Suriname Opgave 17 WK schaatsen Japan WB Uit de Tv-gids Waarom was de uitzending van de wereldkampioenschappen schaatsen s nachts? a. Er is overdag geen tijd meer vrij op de televisie om de schaatswedstrijd uit te zenden. b. Het is in Japan al dag als het in Nederland nog nacht is. c. Het is in Japan alleen s nachts koud genoeg om te kunnen schaatsen. d. In Japan worden belangrijke sportwedstrijden altijd s nachts uitgezonden, omdat de meeste Japanners pas laat van hun werk thuiskomen. Bron: 8

9 Opgave 18 Eurolanden Al deze landen zijn lid van de Europese Unie en hebben de euro ingevoerd. Dankzij de euro kunnen veel Europeanen gemakkelijk in hun buurlanden boodschappen doen. Wie woont in een land dat geen buurland heeft waar de euro is ingevoerd? a. Jari uit Finland b. Miguel uit Spanje c. Paolo uit Italië d. Ulrich uit Oostenrijk Opgave 19 Landschappen in Nederland Hieronder staan in willekeurige volgorde landschappen en gebieden in Nederland genoemd. Landschappen Gebieden A. duinlandschap 1. Zuid-Limburg B. heuvellandschap 2. delen van Drenthe C. polderlandschap 3. de Betuwe D. boslandschap 4. het Noord-Hollandse kustgebied E. rivierkleilandschap 5. Zuid-Holland Welke landschappen vind je in welke gebieden? a. vind je in. b. vind je in. c. vind je in. d. vind je in. e. vind je in. Bron: 9

10 Opgave 20 Vliegreis naar Australië TO/WB Maaike gaat met vakantie en vliegt met haar ouders naar Australië. Een lange reis vanuit Nederland. Ze wil weten over welke landen ze achtereenvolgens vliegt, nadat ze van Schiphol is opgestegen. Dit kunnen de volgende landen zijn: a. Hongarije, Turkije, Zuid-Afrika, Indonesië b. Tsjechië, Roemenië, Iran, India c. Polen, Rusland, China, Indonesië d. Duitsland, Turkije, Algerije, India Opgave 21 Europese hoofdsteden TO Hieronder staan in willekeurige volgorde landen en hoofdsteden in Europa genoemd. Landen Hoofdsteden A. Griekenland 1. Budapest B. Finland 2. Helsinki C. Hongarije 3. Lissabon D. Roemenië 4. Kopenhagen E. Denemarken 5. Oslo F. Portugal 6. Athene G. Zweden 7. Boekarest H. Noorwegen 8 Stockholm Welke hoofdsteden horen bij welke landen? Land A heeft als hoofdstad. Land B heeft als hoofdstad. Land C heeft als hoofdstad. Land D heeft als hoofdstad. Land E heeft als hoofdstad. Land F heeft als hoofdstad. Land G heeft als hoofdstad. Land H heeft als hoofdstad. Opgave 22 Zuid-Amerika Welke landen liggen in Zuid-Amerika? a. Argentinië, Chili, Nigeria b. Egypte, Brazilië, Suriname c. Suriname, Colombia, Brazilië d. Taiwan, Venezuela, Argentinië TO Bron: 10

11 Opgave 23 Waar kun je schaatsen? (BuiteNLand) In welke provincie is de kans het grootst dat je het eerst op natuurijs kunt schaatsen? a. Groningen b. Gelderland c. Zeeland d. Limburg Opgave 24 Warmer of kouder? (BuiteNLand) Bekijk onderstaande figuren A tot en met D. Schrijf achter de cijfers 1 en 2 de woorden warmer of kouder. A 1 = 2 = B 1 = 2 = C 1 = 2 = D 1 = 2 = Bron: 11

12 Opgave 25 Het register in een atlas gebruik je voor het opzoeken van. (BuiteNLand) KA a. de betekenis van symbolen b. de legenda c. een land, stad, gebied of zee d. de betekenis van namen Opgave 26 dun en dichtbevolkte landen (BuiteNLand) KA Bekijk de wereldkaart. Zijn de volgende zinnen goed of fout? a. Mali is dichtbevolkt. b. België is dunbevolkt. c. Canada is dunbevolkt. d. Bangladesh is dichtbevolkt. Opgave 27 Een klimaatgrafiek (Geo) Bron: 12

13 Hier zie je de klimaatgrafiek van de stad Ouagadougou. Dit is een stad in Afrika, dicht bij de evenaar. In de grafiek zie je wat de neerslag is (in kolommen) en de temperatuur (lijn) in de verschillende maanden. a. In welke maand valt de meeste neerslag? b. In welke maand is de temperatuur het hoogst? Als je deze grafiek zou vergelijken met een klimaatgrafiek van Amsterdam dan zou je verschillen zien. Geef twee verschillen. Een verschil in temperatuur en een verschil in neerslag. c. Verschil in temperatuur: d. Verschil in neerslag: Opgave 27 Autokaart van Nederland (Geo) KA a. Zet je eigen woonplaats op de kaart. Teken een rode stip en zet de naam erbij. (als je woonplaats al op de kaart staat, maak je de stip die er al staat rood.) b. Teken met rood in hoe je het beste kunt rijden. Bron: 13

14 c. Als je in de zuidelijke helft van Nederland woont: de reis van huis naar Emmen is ongeveer. km Als je in de noordelijke helft van Nederland woont: de reis van huis naar Maastricht is ongeveer. km Opgave 28 Plaatsen in Nederland (Geo) TO Zet het goede nummer achter de volgende plaatsen: a. Utrecht b. Eindhoven c. Assen d. Den Helder e. Middelburg f. Lelystad g. Almere h. Arnhem i. Zwolle j. Enschede Bron: 14

15 Opgave 29 Werelddelen WB Neem de wereldkaart in gedachten en denk na waar de zes grote werelddelen liggen. Vul ze in onderstaande denkbeeldige kaart in. Opgave 30 Juist of onjuist? WB/ juist onjuist a. Op een kaart is het noorden normaal gesproken bovenaan b. Met de schaal van de kaart kun je de afstanden berekenen c. Nederland ligt op het zuidelijk halfrond d. Afrika is het werelddeel dat het verst van Europa af ligt e. India is een rijk land f. Er wordt meer Chinees gesproken op aarde dan Frans g. Curaçao ligt in Latijns Amerika h. In Spanje wonen meer mensen dan in Rusland i. In arme landen werken nog veel mensen in de landbouw j. Op het zuidelijk halfrond is het in januari het koudst Bron: 15

16 Taakopdracht Maak een kaartje van de weg die je aflegt van huis naar school. De volgende zaken moeten bij het kaartje vermeld worden: - Titel - Noordpijl (de windrichting) - Schaal - Legenda met kleuren Als je het kaartje klaar hebt, vul je de volgende vraag aan: Bij het maken van het kaartje met de weg van huis naar school vond ik het volgende moeilijk: Reflectievragen (eventueel toe te voegen) Vind je aardrijkskunde een leuk en interessant vak? ja/nee Vind je aardrijkskunde een moeilijk vak? ja/nee Wat vind je het leukst aan aardrijkskunde? (evt. een aantal keuzes toevoegen) Wat vind je het moeilijkst bij aardrijkskunde? (evt. een aantal keuzes toevoegen) Bron: 16