Social Impact rapport Rabobank Foundation

Transcriptie

1 Social Impact rapport 2014 Rabobank Foundation

2 2 Zicht op impact 2014 Focus op z elfredzaamheid Rabobank Foundation ondersteunde 264 buitenlandse organisaties 24 focuslanden1 42 Nederlandse organisaties We hebben onze projectpartners versterkt en ondersteund om professioneler te worden. Zo zijn er bijvoorbeeld bijna medewerkers en bestuursleden getraind ruim 2 miljoen is geïnvesteerd in technische assistentie (training en advies). Rabobank Foundation investeerde (inclusief de uitzettingen van het Rabo Foundation Klantenfonds). Het grootste deel hiervan, ruim 27 miljoen is geïnvesteerd in rurale coöperaties in ontwikkelingslanden. Bijna 3 miljoen ging naar projecten in Nederland. ruim 5 miljoen mensen hebben we bereikt via onze projectpartners 4,7 miljoen Kleinschalige boeren In het buitenland was het totale bereik van onze projectpartners ruim 4,7 miljoen boeren. Totaal bereik kwetsbare mensen In Nederland hebben we via onze projecten ruim mensen bereikt. Social Impact Focus op zelfredzaamheid Kansarme mensen ondersteunen om zelfredzaam te worden. Dat is de missie van Rabobank Foundation. In Nederland financieren we participatieprogramma s op het gebied van sociaal ondernemen, werk, financiële zelf - red zaamheid, sport en cultuur. In het buitenland versterken we kleinschalige boeren en hun coöperaties door hen toegang te geven tot financiering, kennis en netwerken. Organisaties waarmee we samenwerken krijgen steun om zich beter te organiseren, om te professionaliseren en om in hun eigen ontwikkeling en die van hun leden/doelgroep te investeren. Dit doen we samen met lokale Rabobanken, medewerkers en klanten van Rabobank. We verbinden onze netwerken en delen onze kennis. In de afgelopen jaren is geïnvesteerd om de impact van het werk van Rabobank Foundation in kaart te brengen. Dit is het tweede social impact rapport waarin de belangrijkste bevindingen over 2014 worden gepresenteerd. 1 Naast projecten in de 24 focuslanden, had Rabobank Foundation in 2014 een aantal externe programma s in Burundi, Burkina Faso en Zambia.

3 4 Inhoud Inhoud AFRIKA case study Thamani De helft van alle buitenlandse projecten van Rabobank Foundation in 2014 bevond zich in Afrika. We investeerden in 2014 met ruim 11,5 miljoen maar liefst in 13 verschillende landen op het continent. p.20 Werkwijze in ontwikkelingslanden p.11 Azie In Azië werd in 2014 ruim 9,5 miljoen geïnvesteerd. Rabobank Foundation is actief in zeven landen en werkt met bijna zeventig verschillende organisaties. case study Arthavida Intermediary Ltd (AIL), Sri lanka p.24 Toelichting resultaten Buitenland n rganisaties ken lange eningen ucentenorganisaties rekken ook leningen Spaar- en kredietorganisaties bieden spaarrekeningen aan 50% Investeringen in 24 landen Afrika Gemiddeld aantal leningnemers per organisatie 27% Azië 23% Latijns Amerika Afrika Azië Latijns Amerika 60% 40% Spaarrekeningen: spaarders 58% 42% ruim bestuursleden en medewerkers getraind ruim boeren getraind Bananen 9% & katoen GANISATIES: Koffie 44% Zuivel 16% Cacao 10% Tuinbouw 10% Andere 11% OVERIG: DZAAMHEID BOER inkomen huisvesting zorg Nederland Samen met lokale banken ONDERVERDELING THEMA S (Financiële) Educatie Arbeids participatie Sociale participatie BEREIK PER THEMA ELFREDZAAMHEID MENSE n/of zinvol werk Financieel gezond p.12 p.32 V HOGER DOEL: BIJDRAGEN AAN ZELFREDZAAMHEID DOOR; Sociaal netwerk ctief zelfvertrouwen zelfvertrouwen Zelfvertrouwen e e Trots trots trots VIA ONZE PROJECTEN STEUN KRIJGEN, HEB Latijns Amerika case voorbeeld Yanesha Rabobank Foundation heeft een lange traditie in Latijns-Amerika. In 2014 investeerden we ruim 6,1 miljoen in zes verschillende landen. We steunden een vergelijkbaar aantal producenten organisaties als spaar- en krediet coöperaties. Nederland In 2014 werkte Rabobank Foundation in Nederland met 42 organisaties. Aan 19 van hen werden nieuwe financie ringen toegekend (totaal ). case voorbeeld Humanitas case voorbeeld ColourKitchen p.28 p.33

4 6 Social Impact Meten van veranderingen 7 Social Impact Meten van veranderingen INPUTS Het meten van social impact gaat over het bepalen van effecten van beleid. We kijken daarbij een stap verder dan het directe resultaat van activiteiten. We proberen te begrijpen hoe veranderingen plaatsvinden, welke rol Rabobank Foundation daarbij speelt én hoe we onze partners hiermee verder kunnen helpen. Door beter te begrijpen waar precies onze impact ligt, hopen we ook meer impact te kunnen creëren. Sturen op impact noemen we dat. OPERATIONS OUTPUTS EFFECTS IMPACT Het meten van social impact is niet eenvoudig. Hoe bepaal je bijvoorbeeld dat het inkomen van een boer gestegen is door een financiering van Rabobank Foundation? Er zijn immers zoveel factoren die hierop van invloed zijn. Het meten van de effecten van onze ondersteuning is een uitdaging die we graag aangaan. Door middel van de hieronder beschreven aanpak proberen we de impact die wij samen met onze partners bereiken, zichtbaar te maken. Een gefaseerde aanpak Rabobank Foundation heeft gekozen voor een gefaseerde aanpak om haar impact in beeld te brengen en te maximaliseren. We zien impact meten niet als een eenmalige activiteit, maar als duurzaam onderdeel van onze bedrijfsvoering. Op basis van al onze activiteiten hebben we een resultaatketen gemaakt met bijhorende indicatoren. Jaarlijks vragen wij onze projectpartners om te rapporteren over hun resultaten. Naast het delen van financiële jaarverslagen, vullen alle partners daarvoor ook een online survey in. Daarnaast verzamelen we via casestudies aanvullende, verdiepende informatie over onze projecten. Nul meting en trend analyses In 2014 zijn we gestart met het daadwerkelijk verzamelen van informatie. Allereerst is data verzameld bij de partners van Rabobank Foundation in het buitenland. Van 59 procent van de projectpartners werd data terugontvangen en gevalideerd. Op basis van deze nulmeting, konden we de eerste conclusies trekken over de sociale impact van onze activiteiten in Dit gaf ons vooral meer inzicht in onze projectportfolio. In 2015 hebben 254 organisaties 96 procent van het totale aantal projectpartners in het buitenland hun informatie over 2014 met ons gedeeld. Dit jaar kunnen we daarom een vergelijking maken met de informatie van We kijken wat er veranderd is en proberen trends te ontdekken. De Nederlandse partnerorganisaties ontvingen in 2015 voor het eerst ook allemaal een vragenlijst. Alle 42 partnerorganisaties hebben hun informatie aan Rabobank Foundation aangeleverd. Er kan nog geen vergelijking gemaakt worden met voorgaande jaren, omdat dit de eerste meting betreft.

5 8 Social Impact Hoe te lezen 9 Hoe te lezen Terugkijken Het verzamelen, beoordelen en aggregeren van gegevens is een proces dat gedurende het jaar -volgend op de jaarafsluiting- plaatsvindt. Hier is voor gekozen om organisaties waar Rabobank mee werkt de mogelijkheid te geven zelf eerst terug te blikken op hun resultaten. Met name voor buitenlandse partners is er geruime tijd nodig om alle gegevens te verzamelen. De cijfers en verhalen in dit rapport zijn dan ook gebaseerd op data die gedurende 2015 werd verzameld over het boekjaar Case studies Case voorbeelden p.23 Thamani saving and credit cooperative, Kenia CEPRO Yanesha, Peru p.27 Arthavida Intermediary Ltd, Sri Lanka p.31 Toegekende en lopende financieringen Rabobank Foundation biedt zowel korte en lang lopende ondersteuning aan organisaties en coöperaties in binnen- en buitenland. In de impact meting zijn zowel de organisaties meegenomen die in 2014 een financiering toegekend hebben gekregen als de organisaties die al een lopende financiering hadden. Kijken naar trends In dit rapport beschrijven we een aantal ontwikkelingen per continent. Deze zijn gebaseerd op de groep projectpartners die zowel in 2014 als 2015 heeft deelgenomen aan ons social impact onderzoek. Case studies versus case voorbeelden Naast het verzamelen van algemene data bij alle partners, hebben we in 2015 twee uitgebreide onderzoeken uitgevoerd bij projectpartners. In deze case studies is met behulp van verschillende kwalitatieve en kwantitatieve onderzoeksmethodes gezocht naar de effecten van financiering door Rabobank Foundation op de leden van de coöperaties en de organisatie zelf. Er zijn interviews gehouden met zowel het bestuur als de leden Humanitas, Nederland p.37 The Colour Kitchen, Nederland van coöperaties. De belangrijkste bevindingen van deze case studies worden in dit impact rapport gepresenteerd. Naast case studies worden in dit rapport ook drie case voorbeelden gebruikt om een goed beeld te geven van het type projecten dat we steunen. Buitenland en Nederland Dit document belicht de sociale impact van Rabobank Foundation in Nederland en de ontwikkelingslanden waar projecten worden uitgevoerd. Op pagina 10 tot en met 31 wordt in gegaan op de sociale impact van Rabobank Foundation in het buitenland. Per continent wordt gekeken naar opvallende trends in de data en wordt een case studie of voorbeeld toegelicht. Op pagina 32 tot en met 39lichten we de sociale impact van het werk van Rabobank Foundation in Nederland toe en beschrijven we twee case voorbeelden. p.39

6 10 Werkwijze buitenland 11 Werkwijze van Rabobank Foundation buitenland In het buitenland werken we met spaar- en kredietorganisaties en met producentenorganisaties. Het grootste deel zijn ledenorganisaties, ofwel coöperaties, waarbij kleinschalige boeren eigenaar zijn en verantwoordelijk voor het bestuur. Bij uitzondering werken we met ander type organisaties waaronder microfinancieringsinstellingen en particuliere ondernemingen die een grote impact hebben op kleine boeren in agrarische ketens. ' De boeren maken nu gebruik van Good Agricultural Practices voor koffie management, zoals snoeien en wieden' Buzaaya Growers Cooperative, Uganda over de effecten van de door Rabobank Foundation gefinancierde trainingen. We ondersteunen onze partners met de volgende instrumenten: Lening > 1 jaar Een lening helpt een spaaren kredietorganisatie om eigen activiteiten te starten en meer krediet te verschaffen aan leden. Hoe langer de looptijd van de lening, hoe groter de kans dat de coöperatie ook een krediet met een langere looptijd aan haar leden zal verstrekken. Boeren worden daarmee in staat gesteld te investeren, hun inkomen te verhogen en spaarcapaciteit op te bouwen. Bij een producentenorganisatie helpt een lening om te investeren in bijvoorbeeld het transport, de verwerking van producten of in landbouw benodigdheden. Hierdoor kan de coöperatie haar diensten uitbreiden. Lening < 1 jaar Een kortlopende financiering stelt producentenorganisaties in staat om meer producten op te kopen, grotere contracten aan te gaan en hun leden op tijd te betalen. Zij kunnen hiermee schaalvoordelen realiseren, hun onderhandelingsmacht opbouwen en eigen markten voor hun producten zoeken waar een hogere prijs wordt betaald. Bij een input financiering wordt een seizoensgebonden lening voorafgaand aan de oogst verstrekt. Dit is risicovol, maar geeft een boer de kans om te investeren in bijvoorbeeld kunstmest of plantmateriaal waardoor de productiviteit kan worden verbeterd. Garantie Een garantie helpt een coöperatie om elders, vaak bij lokale partijen, een lening te krijgen. Die kan gekoppeld zijn aan de twee bovengenoemde leningen. Een garantie heeft ook een hefboomwerking: het stimuleert lokale financiële instellingen om samen te werken met onze doelgroep. Technische assistentie Met technische assistentie helpen we onze projectpartners om hun bedrijfsvoering te professionaliseren en de organisatie te versterken. Ook de leden van de organisatie, kleinschalige boeren, profiteren van technische assistentie door het volgen van agronomische trainingen. Donaties Donaties worden in enkele gevallen aan buitenlandse partners gegeven. Het is een extra duwtje in de rug waardoor een organisatie in staat wordt gesteld om zelf verder te groeien of te verbeteren.

7 12 Social impact Social buitenland Impact 13 Social impact 2014 Rabobank Foundation Buitenland Leden Rabobank Foundation Garanties Microfinanciering Kortlopende financiering Technische assistentie Donaties Type organisaties (advies en MKB) Spaar- en kredietorganisaties verstrekken lange termijn leningen Producentenorganisaties verstrekken ook leningen Spaar- en kredietorganisaties bieden spaarrekeningen aan 50% Investeringen in 24 landen Afrika Gemiddeld aantal leningnemers per organisatie 27% Azië 23% Latijns Amerika Afrika Azië Latijns Amerika 60% Spaarrekeningen: spaarders 40% 58% 42% ruim bestuursleden en medewerkers getraind ruim boeren getraind ZELFREDZAAMHEID BOEREN SPAAR- EN KREDIETORGANISATIES: Koffie 44% Zuivel 16% Cacao 10% Tuinbouw 10% Bananen 9% & katoen Andere 11% OVERIG: voeding inkomen huisvesting zorg scholing I N P U T O U T P U T O U T C O M E I M P A C T

8 14 Social impact Social buitenland Impact 15 Social impact 2014 Toelichting resultaten Rabobank Foundation Buitenland Meer garanties, minder donaties In 2014 is er in totaal 27,1 miljoen euro toegekend aan 150 nieuwe projecten, ruim 4 miljoen euro meer dan in Dit bedrag is inclusief de bijdrage van het Rabo Foundation Klantenfonds (ruim 4,3 miljoen euro). Een vergelijking tussen data van 2013 en 2014 laat zien dat het totaalbedrag van garanties en kortlopen de Toekenningen buitenland Garanties Micro -financiering 150 finan cieringen sterk is gestegen. Het bedrag aan donaties is daar - en tegen fors afgenomen. Dit is in lijn met de strategische doelstellingen van Rabobank Foundation om minder te doneren en meer te financieren Kortlopende financiering totaal aan 150 nieuwe projecten 22,8% 50% 27,2% Technische assistentie Rabobank Foundation Garanties Microfinanciering Kortlopende financiering Technische assistentie Donaties Donaties + 4 mln t.o.v t.o.v nog lopende projecten Koffie 44% 58% 60% Meer boeren 42% bereikt 40% We zijn trots op de groei in aantal partnerorganisaties en het aantal betrokken boeren. Met onze steun aan de projectpartners in het buitenland heeft Rabobank Foundation ruim 4,7 miljoen boeren bereikt. Wanneer het bereik in 2014 vergeleken wordt met het geschatte bereik in 2013, lijkt er sprake te zijn van een verdubbeling. Het is Cacao 10% Tuinbouw 10% Bananen 9% & katoen onwaarschijnlijk dat het aantal bereikte boeren daadwerkelijk zo gegroeid is. Een deel van de verklaring is dat in 2014 een aantal nieuwe grote spaar- en kredietorganisaties zijn ondersteund wat heeft geleid tot een groter bereik. Daarnaast is de dataverzameling verbeterd zowel kwalitatief als kwantitatief-, waardoor we nu van meer partners inzicht hebben gekregen in het bereik. I N P U T O U T P U T O U T C O M E I M P A C T 2013 Type organisaties (advies en MKB) Spaar- en kredietorganisaties verstrekken lange termijn leningen Producentenorganisaties verstrekken ook leningen Spaar- en kredietorganisaties bieden spaarrekeningen aan 50% Investeringen in 24 landen Afrika Gemiddeld aantal leningnemers per organisatie 27% Azië 23% Latijns Amerika Afrika Latijns Amerika frika Azië Azië Spaarrekeningen: spaarders 60% 40% Spaarrekeningen: spaarders ruim bestuursleden en medewerkers getraind 58% ruim bestuursleden en medewerk 42% ruim boeren getraind ruim boeren getraind Leden ZELFREDZAAMHEID BOEREN SPAAR- EN KREDIETORGANISATIES: Koffie 44% Zuivel 16% Cacao 10% Tuinbouw 10% Bananen 9% & katoen Andere 11% Totaal bereik boeren Koffie 44 Zuivel OVERIG: OVERIG: 15 voeding inkomen huisvesting scholing w zorg etraind Zuivel 16% Andere 11% IG: D BOEREN +200% t.o.v Capaciteitsversterking Rabobank Foundation investeert in capaciteitsversterking van zowel de organisaties als hun leden. In 2014 werden er ruim boeren en ruim bestuursleden en medewerkers getraind. Ongeveer 30 procent van de organisaties bood trainingen aan (een deel van) hun leden aan Groei in portefeuille In 2014 ondersteunde Rabobank Foundation in totaal 264 organisaties, 24 meer dan in daarvan ontvingen in 2014 een nieuwe toekenning, de overige 112 betroffen lopende projecten. Vergeleken met 2013 groeide vooral de portfolio in Afrika; In 2014 bevond de helft van de ondersteunde organisaties zich in Afrika ten opzichte van 39 procent in In Latijns- Amerika vond een verschuiving plaats in de portefeuille van spaar- en kredietorganisaties naar producenten organisaties en was er meer spreiding over verschillende landen. In Azië bleef het aantal partners stabiel. Capaciteitsversterking door trainingen Boeren Bestuursleden & medewerkers

9 Versterken 16 spaar-en kredietorganisaties 17 ' Arme vrouwen die geen toegang hadden tot financiën kunnen nu hun kleine bedrijfjes uitbreiden' Annapurna Mahila Cooperative Credit Society Limited, India Versterken van spaar- en kredietorganisaties Het belang van investeren in een spaar- en krediet coöperatie: een sterke spaar- en kredietcoöperatie kan meer leningen verschaffen en dus meer leden bereiken. Daarnaast kunnen zij ook leningen met een langere looptijd uitgeven. Goed functionerende coöperaties zijn ook in staat om leningen op maat te maken voor specifieke gewassen en landbouw gerelateerde seizoenbehoeften; beter passende leningen dus. Boeren zijn hierdoor in staat om meer te investeren in hun bedrijf en meer inkomen te genereren. Een stabiele spaar- en kredietcoöperatie kan zo bijdragen aan sterkere boeren. Sparen en lenen Ruim 45 procent van de organisaties die Rabobank Foundation in 2014 ondersteunde, betreft een spaar- en kredietorganisatie. Deze organisaties bieden hun leden de mogelijkheid om te sparen en geven daarnaast leningen uit. 93 procent van de door ons ondersteunde spaar- en kredietorganisaties verstrekten in 2014 daadwerkelijk krediet aan leden. Het resterende aantal betrof vooral koepelorganisaties die zelf geen spaargelden kunnen aantrekken, maar externe funding doorlenen in hun netwerk. Ruim 70 procent gaf niet alleen kortlopende, maar ook lange termijn leningen uit. Een lange termijn lening biedt boeren de mogelijkheid om op lange termijn te investeren in hun bedrijf, zoals het investeren in vaste activa. Driekwart van de spaar- en kredietorganisaties boden de boeren een mogelijkheid om te sparen. Dit betreft vooral coöperaties. Het resterende deel betreft organisaties die statutair of vanuit regelgeving geen spaargelden kunnen aantrekken. In totaal hielden de door Rabobank Foundation ondersteunde spaar- en kredietorganisaties 3,18 miljoen individuele spaarrekeningen. Interne financiering: indicator voor zelfredzaamheid en vertrouwen De interne financiering van een spaar- en kredietorganisatie is een goede graadmeter voor de financiële zelfredzaamheid van de organisatie. Interne financiering heeft betrekking op het percentage van de balans van de organisatie dat uit eigen middelen bestaat. Het financieren van activiteiten uit eigen vermogen en spaargelden is voor een spaar- en krediet organisatie bijna altijd goedkoper dan het aantrekken van externe financiering. Hierdoor kunnen rentetarieven laag blijven en kan het vermogen verder worden opgebouwd. Een hoger percentage interne financiering betekent daarnaast minder afhankelijkheid van externe financiers en is ook op deze manier een indicator voor zelfredzaamheid. Specifiek voor spaar- en kredietorganisaties is een hoge interne financiering ook een teken van vertrouwen; leden durven hun spaargeld en ledenkapitaal aan de organisatie toe te vertrouwen. Rabobank Foundation vindt het belangrijk dat startende spaar-en kredietorganisaties een hoog percentage interne financiering hebben. Dit geeft een stevig fundament onder de organisatie en is een teken van maximale betrokkenheid van de leden. Naarmate de organisatie zich ontwikkelt, zal het percentage logischerwijs dalen. Het aantrekken van externe financiering met een langere looptijd biedt een spaar-en kredietorganisatie bijvoorbeeld de mogelijkheid om lange termijn leningen te verstrekken aan de boeren. Van alle organisaties die Rabobank Foundation ondersteunt, ligt het gemiddelde percentage op 66 procent. Dit zien we als een ruim voldoende percentage om bovenstaande voordelen te benutten terwijl het ook ruimte biedt voor externe financiering met een langere looptijd.

10 Versterken 18 Social Impact producentenorganisaties 19 Versterken van producentenorganisaties Ruim 43 procent van de organisaties die in 2014 in de survey zijn meegenomen betreft producentenorganisaties. Net als in 2013 is er sprake van een grote diversiteit aan geproduceerde gewassen. Het aandeel koffieboeren is hoog. Dit heeft te maken met een historische relatie tussen Rabobank Foundation en koffiecoöperaties wereldwijd. Naast koffiecoöperaties werkten we in 2014 met producentenorganisaties die handelen in o.a. cacao (10%), zuivel (16%), tuinbouw (10%) en zelfs katoen en bananen (9%). Rabobank Foundation probeert de producentenorganisaties te ondersteunen bij het beter verhandelen van hun producten door het verstrekken van een financiering voor het opkopen van die producten. Een beperkte groep van de ondersteunde producentenorganisaties (32,7%) expor- teerde in 2014 een deel van hun productie. De verschillen tussen regio s zijn echter groot; zo exporteert in Latijns-Amerika meer dan 80 procent van de producentenorganisaties en produceert in Azië vrijwel elke coöperatie voor de lokale markt. ' Boeren hebben een beter inkomen, omdat ze nu pas hoeven terug te betalen na de oogst' KSP Kospin Tekun, Indonesia over de effecten van de Rabobank Foundation lening Het belang van investeren in producentenorganisaties: een sterkere producentenor ganisatie kan meer diensten bieden aan haar leden. De organisatie ondersteunt de boeren om hun productiviteit te verbeteren en producten van een hogere kwaliteit te produceren. Dit doen ze bijvoorbeeld door hun leden te trainen in Good Agricultural Practices, of door te zorgen dat boeren tijdig toegang hebben tot kunstmest en plant materiaal. Daarnaast heeft een sterke producentenorganisatie een betere marktpositie: Hoe meer volume en kwaliteit, hoe beter de onderhandelingspositie van een organisatie. Zo kunnen sterke organisaties hun leden een betere prijs en een grotere markt bieden voor hun producten. Andere typen organisaties Rabobank Foundation ondersteunt naast de genoemde spaar-en kredietorganisaties en producentenorganisaties ook MKB bedrijven en werkt samen met adviesorganisaties. Deze twee groepen vormden ongeveer 11 procent van de portefeuille in MKB Rabobank Foundation steunt in sommige gevallen lokale agrarische MKB bedrijven. Deze bedrijven kopen of producten van boeren of hebben een grote groep boeren die voor hen werkt. De ontwikkeling van dergelijke bedrijven, komt zo ten goede aan de betrokken boeren. Als het bedrijf uitbreidt en haar marktpositie versterkt, kunnen de boeren en medewerkers van het bedrijf een hoger loon en betere betalingen ontvangen. Wij ondersteunen dit type partners uitsluitend wanneer er overdracht van kennis en technologie plaatsvindt, er waarde wordt toegevoegd in de keten en een deel van deze meerwaarde de boeren aantoonbaar ten goede komt. Training en advies Daarnaast werken we samen met adviesorganisaties om trainingen te organiseren voor onze projectpartners. Via deze trainingen dragen we bij aan de professionalisering en duurzame ontwikkeling van zowel organisaties als hun leden.

11 Aantal partners dat heeft deelgenomen aan de survey Gemiddeld aantal leningen uitgegeven door spaar- en kredietorganisaties Gemiddeld aantal spaarders bij spaar- en kredietorganisaties 86% Spaar- en kredietorganisaties met spaarders 66,6% Spaar- en kredietorganisaties die lange termijn leningen uitgeven 29,4% Producentenorganisaties die leningen uitgeven 71,24% Gemiddelde interne financiering van spaar- en kredietorganisaties Omvang spaar-en krediet coöperaties Agrarische producten Mali Senegal Ivoorkust Ghana Omvang producenten organisaties Focuslanden Overige landen Burkina Faso, Burundi, Zambia Afrika ' We zagen het verhoogde inkomen van onze leden terug in hun spaargeld' Rukiga Cooperative Savings and Credit Society Ltd. Uganda Omvang andere type organisaties Uganda Ethiopië Kenia Rwanda Tanzania Mozambique < leden leden > leden koffie tuinbouw cacao zuivel overige Afrika Een continent in ontwikkeling De helft van alle buitenlandse projecten van Rabobank Foundation in 2014 bevond zich in Afrika. Het continent is in ontwikkeling en wij ontwikkelen mee. We investeerden in 2014 met ruim 11,5 miljoen euro in maar liefst 13 verschillende landen op het continent. Rabobank Foundation financiert in Afrika zowel producentenorganisaties als spaar- en kredietorganisaties. De spaar- en kredietorganisaties die we ondersteunen zijn over het algemeen relatief grote coöperaties, met meer dan leden. De producentenorganisaties die gesteund worden, zijn juist veelal klein; 90 procent heeft minder dan leden. We steunen een diverse groep producentenorganisaties waarvan een grote groep actief is in koffie (48,6%). Ook tuinbouw (14,3%), cacao (14,3%) en zuivel (10%) zijn vertegenwoordigd. Meer spaarders: een positieve ontwikkeling Ruim 78 procent van de Afrikaanse organisaties had in 2014 meer actieve spaarrekeningen dan in Meer spaarrekeningen betekent meer spaarders en dat is een goed teken. Het feit dat meer mensen sparen, is een aanwijzing dat de leden vertrouwen hebben in hun organisatie. Maar het is over het algemeen ook een indicatie dat het met mensen financieel beter gaat. Leningen een gemêleerd beeld Rabobank Foundation hoopt dat door haar investering partnerorganisaties meer en beter passende leningen aan hun leden kunnen aanbieden. Alle door ons ondersteunde organisaties in Afrika hebben in 2014 samen leningen verstrekt. 66 procent van de spaar- en kredietorganisaties gaf ook lange termijn leningen uit. Als we specifiek kijken naar de organisaties die we in 2013 en 2014 ondersteunden, zien we een gemêleerd beeld. Het aantal leningen dat een organisatie gemiddeld verstrekt, is niet aanwijsbaar veranderd. Een kleine meerderheid van de organisaties (61,8%) gaf in 2014 hogere leningen uit dan in Meer dan de helft van de organisaties gaf meer leningen uit, daarentegen zijn er ook organisaties (45,7% ) die juist minder leningen hebben verstrekt. Organisaties waar wél een toename in het aantal leningen plaatsvond, schrijven deze verandering in een aantal gevallen specifiek toe aan de invloed van Rabobank Foundation. Uitbreiding van dienstverlening Dankzij onze financiering zijn onze projectpartners in staat de diversiteit van hun portfolio te vergroten en meer diensten te leveren aan hun leden. We zagen dit inderdaad gebeuren bij een deel van de organisaties; vijf organisaties zijn in 2014 begonnen met het leveren van een nieuwe dienst aan hun leden, namelijk het verstrekken van lange termijn leningen. Sommige organisaties hebben nieuwe financiële producten ontwikkeld die passen bij specifieke vragen van hun leden; bijvoorbeeld leningen die aansluiten op de oogstcyclus van een bepaald gewas.

12 22 Case study # 01 Afrika THAMANI 23 THAMANI Saving and credit cooperative Kenia Spaar- en kredietcoöperatie Aantal actieve leden Aantal spaarrekeningen 808 Aantal leningnemers Met behulp van verschillende leningen ( euro) van Rabobank Foundation heeft Thamani drie nieuwe type leningen kunnen ontwikkelen; een koffie lening, een thee lening en een zuivel lening. Ook kunnen andere leningen nu met gunstigere rentevoorwaarden uitgegeven worden. De leningen hebben een terugbetaaltermijn van twaalf maanden. Hoe meer de boer produceert, hoe meer hij of zij kan lenen. LawI Mwangi 60 jaar oud, woont met zijn vrouw en vier volwassen kinderen in Noord Chuka, een klein dorp in Kenia. Het grootste deel van zijn inkomen verkrijgt hij uit de productie van thee en zuivel, maar hij verbouwt ook een aantal andere producten. Het inkomen uit de thee is essentieel om te voorzien in hun basisbehoeftes, zoals eten, onderdak en zorg. Tussen 2012 en 2014 namen de internationale theeprijzen met bijna een derde af. Dit had in potentie een negatief effect op het inkomen van Mwangi. Maar gelukkig ontving hij via Thamani twee leningen: Een melk lening ( 360) en een thee productie lening ( 270). Met dit geld kon hij investeren in inputs voor de theeproductie en in een stal voor zijn koeien. Door deze investeringen kon hij zijn inkomen, ondanks de sterke daling van de thee prijs, stabiel houden. Lange termijn lening heeft positief effect De case studie bij Thamani bevestigt dat de lange termijn lening aan de organisatie een positief effect heeft op de diensten die zij hun leden kunnen aanbieden. Het bestuur is dan ook erg blij met onze lening. Zij geven aan dat Rabobank Foundation hen veel passender voorwaarden zoals looptijd - biedt dan andere financiers. Dit geeft hen de mogelijkheid om zowel leningen voor een lagere rente aan te bieden als productie specifieke leningen te ontwikkelen. Het belang van context Het effect van een lening op de boeren en hun inkomen is sterk afhankelijk van omgevingsfactoren. Zo bleek in Kenia dat de boeren van Thamani moeite hadden hun productie op peil te houden door lange droogte en werden ze tegelijkertijd geconfronteerd met kelderende prijzen voor koffie en thee. De leningen resulteerden niet zo zeer in een verbeterd inkomen, maar konden gelukkig wel, zoals bij Lawi Mwangi, de schade beperken. Divers gebruik van leningen Leden van de coöperatie gebruiken leningen niet altijd (volledig) voor het verbeteren van hun bedrijfsvoering. De helft van de boeren gaf aan de lening ook voor andere doeleinden te gebruiken, bijvoorbeeld het schoolgeld van de kinderen. Het effect van een lening op een verhoging van agrarische productiviteit en inkomen wordt door deze keuze natuurlijk beperkt, maar dergelijk gebruik is op een andere manier wel een belangrijke investering in de toekomst van de boer en zijn familie. Het onderzoek toont een significante relatie tussen boeren van Thamani die investeren in hun boerenbedrijf en een hogere productiviteit en inkomen. Hoe het causaal verband precies loopt is echter lastig na te gaan op basis van dit onderzoek. Dit zijn interessante thema s om verder te onderzoeken.

13 India Focuslanden Laos Vietnam Filipijnen Azië 69 Aantal partners dat heeft deelgenomen aan de survey Gemiddeld aantal leningen van spaar- en kredietorganisaties Gemiddeld aantal spaarders bij spaar- en kredietorganisaties Sri Lanka 65,5% Spaar-en kredietorganisaties met spaarders 48,3% spaar- en kredietorganisaties die lange termijn leningen uitgeven 41,9% Producentenorganisaties die leningen uitgeven 62,64% Gemiddelde interne financiering spaar- en kredietorganisaties Omvang spaar-en krediet coöperaties Agrarische producten Omvang producenten organisaties Cambodia AZIĖ. ' We kunnen nu lange termijn leningen leveren aan onze leden' KSP Kospin Tekun, Indonesië Omvang andere type organisaties Indonesië zuivel koffie bananen tuinbouw katoen overige < leden leden > leden Groeien via bestaande partners In Azië werd in 2014 ruim 9,5 miljoen euro geïnvesteerd. Rabobank Foundation is er actief in zeven landen en werkt met bijna 70 verschillende organisaties. Veel spaaren krediet organisaties in de portefeuille zijn omvangrijk met meer dan leden. In Azië is de coöperatie als organisatievorm nog onderontwikkeld. De invloed van overheidsregelgeving is er groot. Er zijn bijvoorbeeld wetgevingen die ongunstig voor coöperaties uitvallen. Zo kunnen spaar- en kredietorganisaties in sommige landen geen spaarmogelijkheden bieden aan hun leden of zijn er koepelorganisaties die zelf geen spaargelden aan kunnen trekken. We kiezen er daarom voor om met bestaande partners samen te werken om onze doelgroep, kleinschalige boeren, beter te kunnen bedienen. Versterken van ketens De producentenorganisaties in de onze portefeuille zijn overwegend kleiner: 88 procent heeft minder dan leden. Deze organisaties produceren vooral voedselgewassen en minder exportgewassen. Het belangrijkste product is zuivel. In 2014 is de trend ingezet om ook samen met spaaren kredietorganisaties te werken aan het versterken van diverse ketens, bijvoorbeeld door ontwikkeling van nieuwe, beter passende leenproducten. Meer actieve spaarders 61,5 procent van de projectpartners had in 2014 meer actieve spaarrekeningen dan in Deze groei was in sommige gevallen explosief. Dit kan op meerdere zaken wijzen, bijvoorbeeld dat het financieel beter gaat met de boeren, maar ook dat de coöperatie meer vertrouwen krijgt van haar leden. Verschillende organisaties geven in hun antwoorden aan dat het inkomen van hun leden gegroeid is. En ook dat de investering van Rabobank Foundation daar een bijdrage aan leverde. Uitbreiding aantal leningnemers Bij 57 procent van de organisaties zien we het aantal leningnemers in vergelijking met 2013 toenemen. Dit is een indicatie dat onze financiering de organisaties de mogelijkheid geeft om hun portfolio uit te breiden en te groeien. Risico s in de portefeuille Wat hierbij helaas ook opvalt is dat het risicovolle deel van de leningportefeuille voor veel organisaties is gegroeid. PAR30 - het percentage van de leningen met een achterstallige terugbetaling van 30 dagen of meer - is een standaard om de risico s van de leningenportefeuille te beschrijven. Een hoge PAR kan een indicatie zijn dat organisaties niet zorgvuldig genoeg kredieten uitzetten en monitoren. Bij 43 procent van de organisaties is de PAR gegroeid. Naast organisatorische aspecten kunnen ook politieke en klimatologische omstandigheden van invloed zijn. Als er bijvoorbeeld minder regen valt en boeren een lagere oogst hebben, is het moeilijker voor boeren om hun leningen tijdig terug te betalen. Deze ontwikkeling is wel een belangrijk signaal voor ons dat, naast financiering, ook technische assistentie voor het professionaliseren van organisaties en hun leden van grote waarde is.

14 Case studie # 02 Azië 26 ARTHAVIDA 27 Sri lanka Arthavida Inter- mediary Ltd (AIL) Spaar- en kredietcoöperatie Aantal actieve leden Aantal leningnemers Binnen de projectportefeuille van Rabobank Foundation is Arthavida Intermediary Ltd (AIL) een bijzondere organisatie. Deze spaar- en kredietorganisatie in Sri Lanka richt zich in het bijzonder op de allerarmsten van de maatschappij. Hun klanten bestaan met name uit vrouwen in rurale gebieden. AIL biedt haar klanten zowel specifiek voor landbouw bedoelde leningen als leningen voor andere activiteiten. AIL heeft op twee manieren ondersteuning gekregen van Rabobank Foundation: een lening van ruim euro en technische assistentie via de adviesorganisatie MicroSave en een lokale consultant. Vrouwelijke klant van AIL 57 jaar oud ' Ik had geen andere manier om een lening te krijgen, de lening heeft me geholpen om mijn productie te verbeteren' Het grote effect van technische assistentie De technische assistentie heeft een groot verschil gemaakt voor AIL. Met behulp hiervan heeft zij een grote professionaliseringsslag kunnen maken. Filialen zijn nu goed op elkaar afgestemd en er zijn algemene procedures, zoals planning sheets, targets en handleidingen. De kwaliteit van het management is ook duidelijk verbeterd. De professionalisering is ook merkbaar bij de klanten. Zij gaven in interviews aan zeer tevreden te zijn met de diensten van AIL en veel vertrouwen te hebben in de organisatie. De effecten van de lening AIL heeft door de lening van Rabobank Foundation veel meer leningen kunnen uitgeven en hierdoor meer mensen bereikt. Zij geeft daarnaast aan dat de relatie met Rabobank Foundation haar helpt om andere externe financiering aan te trekken. De lening van een grote Europese bank als de Rabobank werkt volgens AIL als een keurmerk. AIL en haar klanten De klanten van AIL zijn vooral te spreken over de lage rente en de mogelijkheid om maandelijks af te betalen. Voor een derde van hun klanten is AIL de enige optie om een lening te krijgen. De meerderheid die wel bij alternatieve partners terecht kan, geeft aan dat condities die gesteld worden door andere kredietverstrekkers veel minder zijn. De klanten van AIL gebruiken de lening om te investeren in kleine (boeren) bedrijfjes, maar ook voor school, gezondheidszorg en andere doeleinden. 93 procent van de boeren geeft aan zich meer zelfredzaam te voelen door de lening: Ik heb nu meer vertrouwen in mijzelf als ondernemer Aldus een vrouwelijke klant van AIL (60 jaar)

15 Latijns-Amerika Mexico Nicaragua Colombia 58 Aantal partners dat heeft deelgenomen aan survey Gemiddeld aantal leningen van spaar- en kredietorganisaties Gemiddeld aantal spaarders bij spaar- en kredietorganisatie 62% % van partners met spaarders 79,3% Spaar- en kredietorganisaties die lange termijn leningen uitgeven 65,5% Producentenorganisaties die leningen uitgeven 62,07% Gemiddelde interne financiering van spaar- en kredietorganisaties Omvang spaar-en krediet coöperaties Agrarische producten koffie Ecuador Bolivia Peru De steun die we ontvangen is erg belangrijk voor de ontwikkeling van de koffieboeren. Door de structuur van gemeenschapsgronden hebben ze namelijk geen toegang tot individuele financiële diensten van commerciële banken CEPRO Yanesha Omvang producenten organisaties Focuslanden Latijns Amerika bananen < leden Brazilië leden > leden cacao overige Verschuiving in de portefeuille Rabobank Foundation heeft een lange traditie in Latijns-Amerika. In 2014 investeerden we ruim 6,1 miljoen euro in zes verschillende landen. We steunden een vergelijkbaar aantal producentenorganisaties en spaar- en kredietorganisaties, maar er is wel een duidelijke verschuiving zichtbaar in de portefeuille. De markt voor spaar- en kredietorganisaties in Ecuador en Peru- twee belangrijke focuslanden van Rabobank Foundation- is de afgelopen jaren verzadigd geraakt. In de komende jaren zal daarom de nadruk komen te liggen op de ondersteuning van kleinere producentenorganisaties. De grotere, al verder geprofessionaliseerde producentenorganisaties die Rabobank Foundation in het verleden steunde, zijn in 2012 en 2013 al grotendeels overgenomen door het Rabo Rural Fund 2. Alleen bij een aantal van deze organisaties verstrekken we nog een aanvullende lange termijn financiering voor renovatie van koffieplantages en diversificatie. Meer toegang tot financiering Het grootste deel van de spaar-en kredietcoöperaties waar Rabobank Foundation in Latijns-Amerika mee werkt, bevindt zich in Ecuador. Voor deze organisaties was 2014 een lastig jaar. Bijna 60 procent had minder sparende leden dan het jaar ervoor. Ook gaf het merendeel van de organisaties minder leningen uit. Dit valt samen met een programma van de overheid waarbij grote bedragen aan gesubsidieerde leningen in de microfinancieringssector zijn geïnvesteerd. De klanten van onze projectpartners hebben hierdoor toegang tot goedkope financiering gekregen bij andere financiële dienstverleners. Op het eerste gezicht lijkt dit een goede ontwikkeling; onze ondersteuning is minder nodig en we kunnen de middelen elders inzetten. De vraag is wel of deze goedkope kredieten ook op de langere termijn beschikbaar blijven voor onze doelgroep. Meer risico s in de portefeuille Bovengenoemde ontwikkeling heeft het terugbetalingsgedrag van klanten richting onze partners negatief beïnvloed. Bijna de helft van de organisaties laat een stijging van het risicovolle deel van hun leningen portfolio (PAR30) zien in Voor sommige organisaties geldt dit in beperkte mate, maar voor twee organisaties is dit met meer dan 10 procent gegroeid. Inspringen op veranderingen Naast een verdere focus op producentenorganisaties geven we vaak als enige buitenlandse financier - leningen uit in lokale valuta en op basis van lokale afnamecontracten. Ook verstrekken we meer financieringen voor kleine, net startende coöperaties die bij geen enkele andere financier terecht kunnen. Een ander voorbeeld zijn de renovatie financieringen voor herstel van de koffieproductie van de boeren. 1 Een aantal projecten zat in 2014 in een eindfase en heeft geen survey gehad. Het feitelijke bereik van Rabobank Foundation in Latijns Amerika was dus hoger. 2 Rabo Rural Fund is mede opgezet en gefinancierd door Rabobank Foundation. Het fonds richt zich vooral met kortlopende leningen op grotere coöperaties en MKB in ontwikkelingslanden.

16 Case voorbeeld # 03 Latijns-Amerika 30 CEPRO Yanesha 31 PERU CEPRO Yanesha Producentenorganisatie 192 Aantal leden koffie Gewas 97% Export van de totale verkoop De Yaneshas zijn een inheemse gemeenschap van ongeveer indianen die in de centrale regio van Peru in het regenwoud wonen. Het voornaamste doel van CEPRO Yanesha is om de koffie van de zeven aangesloten producentenorganisaties te commercialiseren en het inkomen van de koffieboeren te verhogen. Sinds 2012 verstrekt Rabobank Foundation kortlopende financieringen aan de koffiecoöperatie. Daarnaast ontving de organisatie in 2014 een vijfjarige renovatielening voor het verbeteren van de koffieproductie- en kwaliteit. In 2013 en 2014 had de koffieroest voor de koffieboeren in Midden- en Zuid-Amerika ernstige gevolgen. Vrijwel alle koffieproducerende landen in de regio werden geteisterd door de ziekte en koffieopbrengsten halveerden. Een regionale plaag voor koffieboeren: de roya In de loop van 2013 en 2014 kregen de koffieboeren van CEPRO Yanesha te maken met de ernstige schimmelziekte la Roya oftewel koffieroest. De ziekte begint met gele roestige plekken op de bladeren. De bladeren verdorren en vallen van de plant. De plant produceert hierdoor veel minder koffiebessen en de al aanwezige bessen rijpen niet. In het ergste geval sterven de planten en gaat de volledige oogst verloren. De effecten op de productie zijn desastreus geweest. De verkoopcijfers en daarmee ook de opbrengsten voor de boeren van CEPRO Yanesha zijn in 2014 door deze hardnekkige ziekte bijna gehalveerd. Investeren in herstel De zogenaamde renovatiefinanciering van Rabobank Foundation biedt de leden van CEPRO Yanesha de mogelijkheid te investeren in zowel biologische bemesting, gewasbescherming, en renovatie van de koffievelden door middel van drastisch snoeien en/of herbeplanten. Het uiteindelijke doel is om gezonde koffieplantages te creëren, met hogere productiviteit van de planten en betere kwaliteit van de koffiebonen. De organisatie heeft op basis van onze financiering een op maat gemaakt bemestings- en snoeiprogramma opgesteld inclusief trainingen voor de boeren. In dit programma wordt vloeibare meststof in de grond gespoten waardoor meststoffen beter worden opgenomen en vermengd. Boeren die in aanmerking willen komen voor een lening zijn verplicht zich te houden aan het programma. Dit geeft Cepro Yanesha de grootste zekerheid dat de lening ook daadwerkelijk kan worden terugbetaald. Het effect van de in vestering is nu al te zien. In 2015 zijn zelfs al meer kilo s koffie verkocht dan in 2013.

17 32 Social impact Nederland 33 Social Impact nederland 2014 Toelichting werkwijze en resultaten In Nederland werken we met twee type organisaties: stichtingen en sociale ondernemingen. Stichtingen zijn non-profit organisaties die een maatschappelijk doel dienen. Een sociale onderneming is een private onderneming die inspeelt op een maatschappelijk probleem en hiervoor een oplossing biedt. In deze vorm van ondernemen worden commerciële en maatschappelijke doelen verenigd. Rabobank Foundation steunt diverse sociale ondernemingen om de duurzame inzetbaarheid van kwetsbare groepen mensen op de arbeidsmarkt mogelijk te maken. Rabobank Foundation ondersteunt haar projectpartners in Nederland met financiering, kennis en haar netwerk van lokale banken en klanten. De donaties van Rabobank Foundation worden in Nederland ingezet voor: Opstartkosten: een organisatie ontvangt van Rabobank Foundation een startbedrag om een nieuw sociaal initiatief te starten; Opschaling: de donatie van Rabobank Foundation wordt ingezet om een bestaand initiatief uit te breiden met een nieuwe doelgroep, nieuwe locaties of nieuwe activiteiten; Technische assistentie: Rabobank Foundation ondersteunt het professionaliseren van de organisatie. Soms geven medewerkers van Rabobank advies, maar organisaties kunnen het geld ook gebruiken voor trainingen van externen. Impact Rabobank in NL Verbindingen Donatie Technische assistentie vrijwilligers Marktplaats voor Ondersteuning organisaties In 2014 richtte Rabobank Foundation zich op 3 hoofdthema s: Financiële educatie Arbeidsparticipatie Sociale participatie Samen met lokale banken ONDERVERDELING THEMA S (Financiële) Educatie Arbeids participatie Sociale participatie BEREIK PER THEMA ZELFREDZAAMHEID MENSEN Betaald en/of zinvol werk Vitaliteit HOGER DOEL: BIJDRAGEN AAN ZELFREDZAAMHEID DOOR; Sociaal netwerk Toekomstperspectief Financieel gezond eigenwaarde Eigenwaarde MENSEN DIE VIA ONZE PROJECTEN STEUN KRIJGEN, HEBBEN MEER zelfvertrouwen zelfvertrouwen Zelfvertrouwen Trots trots trots

18 De werkwijze van Rabobank 34 Foundation Nederland 35 In 2014 werkte Rabobank Foundation in Nederland met 42 organisaties. Aan 19 van hen werd een nieuwe donatie toegekend van in totaal 2,7 miljoen euro. De overige 23 waren lopende projecten uit eerdere jaren. ' Ik zie dat mijn kind meer zelfvertrouwen heeft gekregen. Ze gaat makkelijker om met mensen die ze niet kent. Ze voelt waardering voor wat ze gepresteerd heeft. Anderen vinden dat ze sinds de World Games beter voor zichzelf opkomt.' Opstart en verdere professionalisering Ruim 38 procent van de organisaties gebruikte de financiering van Rabobank Foundation voor de opstart van nieuwe projecten of voor het ontwikkelen van de organisatie zelf. Zo ook School s Cool Nederland dat een mentorprogramma ontwikkelde voor scholieren die extra ondersteuning nodig hebben bij de overgang van basis naar voortgezet onderwijs. De donatie van Rabobank Foundation geeft (de vestigingen van) School s Cool Nederland een impuls om de krachten te bundelen en helpt bij het op de kaart zetten van onze organisatie. Diverse werkgroepen zijn aan de slag met verdere professionalisering. Een meerderheid (57%) van de organisaties maakt gebruik van de financiering van Rabobank Foundation om hun huidige activiteiten op te schalen. Een goed voorbeeld hiervan is het Jeugdsportfonds en Jeugdcultuurfonds. Technische assistentie wordt met name gebruikt voor de versterking van de interne organisatie. Dit wordt door 28 procent van de organisaties ingezet. Zo heeft WeHelpen, een matchingsplatform voor informele zorg en burenhulp, een bijdrage van ons gekregen voor de inzet van een projectmanager. Het doel: activatie van het lidmaatschap en implementatie van het platform WeHelpen bij de lokale Rabobanken. Diversiteit De Nederlandse portfolio van Rabobank Foundation in 2014 was erg divers. Er zijn grote verschillen te zien in de grootte van organisaties, maar ook in activiteiten en doelgroepen. Vooral binnen ' We zijn blij dat Rabobank Foundation de samenwerking tussen het Jeugdsportfonds en het Jeugdcultuurfonds stimuleert. We werken nu vanuit het landelijk bureau samen om landelijke dekking te krijgen.' Jeugdsportfonds de thema s (Financiële) Educatie en Sociale Participatie zijn veel verschillende projecten gesteund. Met ingang van 2016 is ons toekenningsbeleid aangescherpt. Dit heeft geleid tot nog meer focus in onze projectportefeuille. Speciale aandacht gaat hierbij uit naar het onderwerp sociaal ondernemen en het vergroten van de arbeidsparticipatie van kwetsbare mensen. Groot bereik De ruim mensen die in 2014 baat hebben gehad bij de maatschappelijke initiatieven van Rabobank Foundation variëren natuurlijk ook. Via diverse projecten kregen mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt kans op zinvol en/of betaald werk. Kinderen die opgroeien in minimagezinnen kregen de kans om aan sport en cultuur te doen. Mensen met een fysieke of verstandelijke beperking konden hun sporttalenten ontwikkelen en gezinnen in financiële nood kregen hulp om hun financiën weer op orde te krijgen. Twee voorbeelden die duidelijk laten zien hoe Rabobank Foundation te werk gaat in Nederland zijn het project Thuisadministratie van Humanitas en The Colour Kitchen.

19 Case voorbeeld # 04 Nederland 36 Partnerschap met Humanitas en het Nibud 37 Financiële zelfredzaamheid Problematiek: Armoede en schulden zijn een groot probleem in Nederland. Meer dan 10 procent van alle huishoudens in Nederland moest in 2014 rondkomen van een inkomen wat door het CBS wordt gedefinieerd als laag inkomen. Maar liefst van deze gezinnen moet langdurig (vier jaar of meer) achtereen van een laag inkomen rondkomen. Bij veel van deze huishoudens is ook sprake van schuldenproblematiek; twee op de drie van gezinnen met een laag inkomen had begin 2013 te maken met schulden of nauwelijks eigen vermogen. (bron CBS, 2015). ding die mede tot stand is gekomen door het Nibud. Deze training is overigens niet alleen beschikbaar voor Humanitas, maar voor alle organisaties en vrijwilligers die zich actief inzetten om mensen te helpen bij hun financiële administratie. Verbindingen zoeken Rabobank steunt het Thuisadministratieprogramma van Humanitas financieel, maar zoekt ook actief naar andere verbindingen. Er wordt samenwerking gezocht met verschillende lokale Rabobanken en ook medewerkers van de Rabobank worden ingezet als vrijwilliger. Cinthia- van origine Braziliaans- zat midden in een nare scheiding, moest een nieuw huis vinden, uitkeringen aanvragen, overleggen met haar advocaat en ondertussen werd de elektriciteit bijna afgesloten. Haar man had de administratie altijd gedaan, ze had geen idee wat er allemaal geregeld moest worden. Vrijwilliger Maaike heeft haar geholpen om grip te krijgen op de financiële administratie: Ik heb haar bijgestaan, maar uiteindelijk heeft ze alles zelf gedaan. Ik ben heel trots op haar. Nu heeft ze alles op orde en is het allang niet meer nodig dat ik iedere week langskom. Cinthia: Het is een heftige tijd geweest, maar Maaike was er voor me wanneer dat nodig was. Ze hield het overzicht, is vaak meegegaan naar afspraken met instanties, maar ze laat me zoveel mogelijk zelf doen. Mijn familie woont in Brazilië, het is dus heel fijn dat ik haar heb en dat we zo n goede klik hebben. Oplossing: Thuisadministratie van Humanitas Goed opgeleide vrijwilligers gaan aan de slag met mensen die het overzicht zijn verloren over hun financiële administratie. Door inzicht te geven in uitgaven en inkomsten, te helpen eventuele schulden weg te werken en door ze te leren hoe ze verantwoord met geld kunnen omgaan, werken zij aan financiële zelfredzaamheid. Het project Thuisadministratie met Humanitas voorziet in een grote behoefte: Sinds 2010 is het aantal aanmeldingen voor Thuisadministratie met 40 procent gestegen. Samen op weg naar financiële zelfredzaamheid Rabobank Foundation is voor de periode een partnerschap aangegaan met Humanitas en het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) voor het project Thuis admini stratie. Het doel van deze investering is de doorontwikkeling en verdere professionalisering van de methodiek en het opleiden van vrijwilligers. Het streven is een forse uitbreiding naar 1200 vrijwilligers, zodat er in 2016 bijna 3500 vrijwilligers actief zijn om het toenemend aantal hulpvragers te kunnen helpen. De vrijwilligers krijgen bij Humanitas een oplei- Netwerk lokale Rabobanken Lokale Rabobanken zoeken de samenwerking met partners als woningbouwverenigingen en energie bedrijven. Zij hebben een belangrijke signaalfunctie als het aankomt op betalingsachterstanden. Ook verwijzen ze klanten met schuldproblematiek door naar Thuisadministratie. Rabobank De Kempen en Humanitas Eindhoven hebben er gezamenlijk voor gezorgd dat in de regio De Kempen Thuisadministratie is opgezet en vrijwilligers aan de slag zijn. Naast een inhoudelijke samenwerking stelde Rabobank Alkmaar laptops ter beschikking aan de vrijwilligers van Humanitas Noord- Kennemerland. Zij kunnen daarmee goed uitgerust op stap richting de hulpvragers. Rabobank Gouwestreek stelde vergaderruimtes ter beschikking voor overleggen en vergaderingen van de vrijwilligers van Humanitas. Vrijwilligers Er worden ook vrijwilligers geworven onder Rabobank gepensioneerden. Vanuit hun beroepsachtergrond kunnen zij helpen met het opzetten van een gedegen administratie.