25 februari e jaargang no. 8

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "25 februari 2005-56 e jaargang no. 8"

Transcriptie

1 25 februari e jaargang no. 8 Op de achterste rij van links naar rechts: Anita Roper, Russel Williams, Paul Myron, Larry Grace, Mike Belwood en Kevin Lowery. Voor van rechts naar links: Oumar Toguyeni, Blossom Laidlow, Henk Esajas, Helen Ross, Hilda Rubal, Wade Hughes en Ibrahima Danso. Er is in Montego Bay, Jamaica een begin gemaakt met de synchronisatie van communicatie en public strategy in de verschillende bedrijfslocaties van de Business Unit waartoe Suralco L.L.C. behoort. Hiertoe is er een AWA Atlantic Communications Team geformeerd. John Sibly, President Global Manufacturing AWAC, en Dave Olney, Vice President - Operations Atlantic, zijn de co-sponsors van het team. Tijdens de meeting in Montego Bay, die van 14 tot 16 februari j.l. gehouden werd, waren Public Relations & Communications - managers van de plants aanwezig, Alcoa leiders die op basis van hun functionele rol waren uitgenodigd en ook corporate - vertegenwoordigers. In zijn presentatie van de business case schetste John 1

2 Sibly de huidige en toekomstige plannen van Alcoa met betrekking tot ontwikkeling van nieuwe productie units. Daarbij is volgens hem van belang dat wij onze strategieën afstemmen op de gemeenschappen waarbinnen wij opereren. Er zijn dus vele zakelijke redenen voor de inspanning tot synchronisatie, gaf hij aan. De Alcoa plants hebben in de afgelopen jaren onafhankelijk van elkaar met minimale directieven eigen policies en strategieën ontwikkeld. Het topmanagement van de Business Unit heeft dit geprezen, maar wil dat de plants intensiever gaan samenwerken en de presentie van Alcoa in de gemeenschappen meer gaan benadrukken. In de aankondiging van de instelling van het team staat: We recognize the good work which is already underway in various parts of the world with respect to communications and public strategy, but we also recognize the need to undertake a higher level effort across the AWA refining operations in the Atlantic side of the world. Het AWA Atlantic Communications Team heeft al de eerste schreden op dit pad gezet door een inventarisatie van de stand van zaken te maken en initiatieven en doelen across Alcoa met elkaar in verband te brengen. Dit gebeurde door alle locaties in staat te stellen tot het houden van presentaties, waarna discussies volgden. Er zullen parameters worden ontwikkeld, zodat de voortgang van het te synchroniseren proces kan worden gemeten. Mike Belwood van het North American Public Strategy Team coördineert de activiteiten van het AWA Atlantic Communications Team. Managing Director Warren Pedersen met de huidige voorzitter van de CARICOM, president Ronald Venetiaan. Tot de gasten behoorde de onlangs afgetreden CARICOM-voorzitter Keith Mitchell van Grenada. Warren Pedersen heette ook premier Owen Arthur van Barbados welkom. Suralco participeerde in de activiteiten rond de zestiende Inter-Sessional Meeting of the Caricom Heads of States Conference, waarvan Suriname als gastheer van de delegaties optrad. Suralco s Managing Director Warren Pedersen bood de Het echtpaar Pedersen met Suriname s first lady Liesbeth Venetiaan. staatshoofden en regeringsleiders van de lidlanden van de Caribische Gemeenschap een lunch aan op woensdag 16 februari j.l. Een dag later was er een diner. Het historische Corner House aan de Waterkant was bij beide evenementen de plaats van ontvangst. 2

3 Per 1 maart a.s. wordt Ron Dhauri, nu nog Process Area Supervisor in Digestion, bevorderd tot Staff Process Engineer. Hij wordt als gevolg van deze benoeming overgeplaatst naar het Technical Department, waar hij zal rapporteren aan Technical Manager Alumina, Irene Tholen. Ron zal als Lead Process Engineer onder meer belast worden met de Red Area in de Refining. Aan hem zullen rapporteren: Aroenprekash Badal, Wilfred Monkau, Sanjai Kisoensingh, en Roel Kenswil. In de Technical Division worden per 1 maart 2005 de volgende veranderingen van kracht. Rudi Azimullah, Senior Staff Process Engineer, zal de verantwoordelijkheid op zich nemen als Process Control Systems & IT Super- intendent. Aan Rudi zullen rapporteren: Henry Niekoop, Jacob Legiman, Hendrik Najadirana, Achmad Mankupranata, Michael de Souza, en Rudolf Partoredjo. Laatstgenoemde, die IT Infrastructure Supervisor is, blijft de lead van het Information Systems Department. Rudi Azimullah Indredath Ori, Senior Staff Process Engineer, wordt Process Lead voor de White Area van de Paranam Refining. Hij is verantwoordelijk voor Major Projects / Studies. Indre blijft verantwoordelijk voor plant process control. Aan hem rapporteren: Huo-Ching Yang, Thomas Codrington, en Mark Wong Fong Sang. Indredath Ori Roel Kenswil wordt overgeplaatst van Laboratories naar het Technical Department. Hij wordt verantwoordelijk voor Technical Data Support. Roel Kenswil 3

4 Twee medewerkers van de afdeling Calcination hebben onlangs een pluimpje gekregen voor de bijdrage die ze hebben geleverd om de kosten van de cribstore te reduceren. Het management van de afdeling stelt hun major achievement bijzonder op prijs en streeft ernaar de trend te consolideren en mogelijk zelfs een stap verder te gaan in het omlaag brengen van de kosten. Wat hebben Eugene Vrede en Albert Irodikromo gedaan? Met coaching van Senior Mechanical Maintenance Technician Kasijan Atmo hebben ze een blitz gehouden in de cribstore, de ruimte waarin een deel van de materialen ligt opgeslagen die nodig zijn voor het onderhoud van de calciners. Overtollig materiaal werd naar de Stores teruggebracht. Na de blitz volgde het maken van een kanban systeem dat naarmate het gebruik van fast moving items vordert, aangeeft wanneer er bestellingen moeten worden geplaatst om de voorraden weer aan te vullen tot de gewenste aantallen. Eugene en Albert hebben toen job packages gemaakt voor preventive maintenance (PM) en overhauls van calciners. Bij de overhaul op calciner unit # 1 is het voordeel van job packages duidelijk gebleken. De job kon vlot worden afgehandeld. Nu worden er voorbereidingen getroffen voor de overhaul van unit # 4. De cribstore-beheerders hopen dat hun inspanningen ook bij de komende overhaul merkbaar zullen zijn. v.l.n.r. Eugene Vrede, Albert Irodikromo en Kasijan Atmo in de cribstore van Calcination. Een scherpe daling van kosten! Benodigdheden voor een overhaul. 4

5 Alcoa Chairman Alain Belda heeft eerder deze maand de veertien winnaars van Alcoa s Global Leadership Awards bekendgemaakt. De onderscheidingen zijn een erkenning voor bijzondere resultaten op gebieden die Alcoa s waarden en initiatieven ondersteunen. De awards zijn voor excellence in customer, marketing, people, resource units, and process quality; rapid technology; community engagement; ABS deployment, and performance in EHS, audit, and financials. Er is ook een Chairman s Award for best overall performance en deze onderscheiding kreeg Alcoa Wheel & Forged Products. 5

6 De keelholte Cocaïne vernauwt de slagaders van de luchtwegen en blokkeert de toevoer van zuurstof naar deze gevoelige weefsels, wat er de oorzaak van is dat vele cellen sterven. Na verloop van tijd kunnen genoeg cellen uitvallen en dit kan onherstelbare schade aan de keelholte tot gevolg hebben. De stembanden Sigarettenrook kan veranderingen in de soepelheid van de stembanden veroorzaken, wat veranderingen in de stem tot gevolg heeft. Een groot aantal kwaadaardige gezwellen van het ademhalingsorgaan, van de mond tot de longen, kan in verband met het roken gebracht worden. De longen Bij rokers vernietigt sigarettenrook de trilhaartjes die als bekleding voor de luchtpijp dienen en veroorzaakt bronchitis of rokershoest. Doorgaan met roken zal uiteindelijk de kleine luchtzakken van de longen scheuren, wat emfyseem tot gevolg heeft. Talkpoeder die gebruikt wordt bij heroïne en andere drugs die in de aderen gespoten worden, kunnen de kleine aderen in de longzakjes verstoppen, wat tot oorzaak heeft dat de longen zich met vloeistof gaan vullen. De hersenen De meeste drugs veranderen op de één of andere manier de functie van de hersenen of het waarnemingsvermogen daarvan. Voortdurend gebruik van zulke bedwelmende middelen en/of opwekkers beschadigt de hersenweefsels, vermindert het denkvermogen en veroorzaakt een verscheidenheid aan psychologische ongeregeldheden. Het overstimuleren van de hersenen met een hoge dosis van een vorm van cocaïne die bekend staat als crack kan tot aanvallen leiden en zelfs de dood tot gevolg hebben. Het circulatiesysteem Mensen die roken, lopen een groter risico op atherosclerosis, een toestand waarbij de bloedvaten verstopt raken met een broos bezinksel van cholesterol. Nicotine, een stimulerend middel dat in sigarettenrook voorkomt, verhoogt de bloeddruk. Dit verergert circulatieproblemen die ontstaan zijn door verstopte bloedvaten en kan soms perifere vaatziekten tot gevolg hebben. Naast ongevallen en suikerziekte is deze toestand een oorzaak van amputatie. Het hart Opwekkers, zoals cocaïne en amfetaminen, versnellen de hartslag en verhogen de bloeddruk. Zulke opwekkers kunnen vooral bij hartziekten en andere hartafwijkingen tot pijn in de borst en in ernstige gevallen tot een hartaanval leiden. De lever Hier worden ingewikkelde moleculen, waarvan sommige schadelijk zijn, omgezet in eenvoudige, minder schadelijke componenten. Sommige drugs, zoals alcohol, brengen schadelijke bijproducten voort als ze omgezet worden. Deze producten kunnen uitgebreide cellulaire beschadiging aan de lever veroorzaken. Dode cellen worden door bindweefsels vervangen, wat na zekere tijd de lever hard en vezelachtig laat worden, een toestand die bekend staat als cirrose. Een zieke lever verliest zijn werking om het bloed van giftige stoffen te ontdoen. Dit kan geelzucht, vermoeidheid, mentale afwijkingen en zelfs de dood tot gevolg hebben. De alvleesklier Alcohol wordt in ons land beschouwd als de hoofdoorzaak van pancreatitis. De giftige invloeden van alcohol kunnen de cellen ernstig beschadigen, waardoor er verteringsfermenten in de omliggende weefsels vrijkomen die feitelijk zichzelf verteren. Voortdurend alcoholgebruik kan tot maagontsteking, suikerziekte en een compleet verlies van de alvleesklier leiden. Spijsverteringssysteem Drugs die door de mond worden ingenomen, zoals narcotica, kunnen misselijkheid en braken tot gevolg hebben. Een veelvuldig gebruik van alcohol kan de bekleding van de maag aanvreten, diarree veroorzaken en hevige inwendige bloedingen teweegbrengen. Aan de andere kant verminderen opwekkers zoals cocaïne en amfetaminen de werking van de darmen, wat hardlijvigheid veroorzaakt. Bewerkt naar: Brochure van Stichting Leven en Gezondheid Suriname 6

7 Het klimaat zou wel eens gevoeliger kunnen zijn voor broeikasgassen dan tot nu toe werd aangenomen. Dat schrijft de Engelse simulatieleider David Stainforth in het wetenschapstijdschrift Nature. Stainforth baseert zich op de uitkomst van meer dan 2000 verschillende klimaatmodellen die op particuliere PC s hebben gedraaid. Een balkje lucht uit een circulatiemodel; kleuren geven de temperatuur van de lucht aan. Aardbol met daar overheen de resultaten van een circulatiemodel. Kleuren geven de temperaturrstijging weer. Meer dan computers rekenen mee aan het klimaat van de 21 ste eeuw. Het netwerk van climateprediction.net roept scholen en particulieren op om rekentijd te doneren voor het goede doel. Deelnemers downloaden een computerprogramma dat een klimaatmodel installeert op de computer. Wanneer de werkzaamheden het toelaten, maakt het klimaatmodel gebruik van vrije tijd van de processor om het klimaat in een hypothetische toekomstige wereld te berekenen. De resultaten hiervan worden teruggemeld aan de centrale website. Het gebruikte klimaatmodel ( general circulation model of GCM) bestaat uit een driedimensionale voorstelling van de atmosfeer, gekoppeld aan de landmassa s. De atmosfeer wordt verdeeld in zestien lagen van 73 bij 96 kubussen die elkaar beïnvloeden door middel van luchtdruk, stroming, temperatuur en luchtvochtigheid. Daarnaast is er nog de invloed van zonnestraling en de uitwisseling van warmte en vocht met landmassa s en oceanen. Nu is sinds Edward Lorenz bekend dat het weer een chaotisch systeem is, waarin kleine veranderingen grote gevolgen kunnen hebben. Het duidelijkst werd dat geïllustreerd door het vlindereffect: een vleugelslag van een vlinder zou weken later een orkaan duizenden kilometers verderop tot gevolg kunnen hebben. De onderzoekers van climateprediction.net willen het chaotische karakter van de klimaatmodellen verkennen. Daarom voorzien ze het standaardklimaatmodel van kleine variaties en wachten dan af wat de gevolgen zijn voor de uitkomsten. In feite werkt het netwerk daarom niet met één klimaatmodel, maar met enkele duizenden klimaatmodellen die onderling zeer verwant zijn. Iedere versie van het klimaatmodel berekent drie perioden van vijftien jaar. De eerste periode is een calibratiefase waarin de overdracht van warmte tussen de oceaan en de atmosfeer binnen het model wordt ingeregeld. De tweede periode simuleert het huidige klimaat met de bestaande CO 2 -concentratie van bijna 380 deeltjes per miljoen. Een aantal modellen gaat in de tweede fase in de fout door een vereenvoudigde voorstelling van de wisselwerking met de oceaan. Die foutieve modellen worden niet meegenomen in de derde fase. Dan, in de derde fase, wordt de CO 2 - concentratie verdubbeld. De overgebleven klimaatmodellen berekenen de gevolgen hiervan over een periode van vijftien jaar. En dat levert verrassende resultaten op. De meer dan duizend klimaatmodellen verschillen namelijk sterk in hun voorspelling van het broeikaseffect. Tot nu toe werd gedacht dat een verdubbeling van het CO 2 -gehalte zou leiden tot twee tot zes graden temperatuursverhoging. Maar de verschillende modellen van climateprediction.net vertonen een veel grotere spreiding, namelijk van minimaal twee graden tot maximaal elf graden temperatuursverhoging! Door aan de knoppen van het klimaatmodel te draaien, variëren de onderzoekers feitelijk de gevoeligheid van het model voor verstoringen. Ze hebben laten zien dat kleine veranderingen grote gevolgen kunnen hebben voor de storingsgevoeligheid van het model, en dus ook van het klimaat. Natuurkundige David Stainford (Universiteit van Oxford) trekt hieruit de conclusie dat er voor een dergelijk onberekenbaar klimaat geen veilige bovengrens voor CO 2 gegeven kan worden. Jos Wassink, NOS Online 7

8 Een tand is een met glazuur of bedekt beenachtig gebitselement, in onder- en bovenkaak. De tanden onderscheiden zich o.a. van de kiezen door het bezit van een scheve snijrand of enkelvoudige punt en een enkelvoudige wortel. Kiezen hebben vele kauwvlakken en meer dan één wortel. De tand ontwikkelt zich uit het dekweefsel van de mond dat reeds bij de vrucht naar het midden in het onderliggende beenweefsel groeit en de tandlijst vormt. Deze vormt tweemaal een rij onder elkaar liggende knoppen met de glazuuraanleg van de kronen van de tanden en kiezen van achtereenvolgens het melkgebit en het blijvend gebit. Meer vanuit het midden van de kaken, vanuit het bindweefsel, wordt dan door het tandmerg met de beenvormende cellen het tandbeen gevormd tegen de binnenkant van het glazuur. Het merg (pulpa) blijft ten slotte als een tandbeenvoedend apparaat in de zogenaamde pulpakamer en de pulpakanalen van tand of kies achter. Rondom de wortels vormt zich het wortelvlies (peridontium) dat een dunne cementlaag tegen de wortel afzet. Bij de doorbraak van de tand of kies blijft een microscopisch dun vliesje achter. De wortels van tanden en kiezen zijn pas enkele jaren na het doorbreken voltooid. Ofschoon de verschillende tanden en kiezen naar hun vorm te onderscheiden zijn, treden er van mens tot mens kleine afwijkingen van vorm en kleur op. Aan de tanden onderscheidt men de scherpe, beitelvormige snijtanden, die het voedsel afbijten waarbij ze als bladen van een schaar langs elkaar schuiven, de kegelvormige hoektanden, oorspronkelijk dienend om het voedsel af te scheuren en goed vast te houden en de kiezen die een breed knobbelig kauwvlak bezitten. Tussen de kauwvlakken van de boven- en onderkiezen wordt het voedsel vermalen. Tandbederf (cariës) is een aantasting van het tandbeen door uit het voedsel gevormde of in het voedsel aanwezige zuren, in het algemeen leidend tot een slepende ontsteking en overgaand in weefselversterf. Bij het ontstaan van tandbederf spelen natuurlijke verschijnselen een rol. Onderaanzicht van tanden en kiezen in de bovenkaak van een jong kind. Rood: deel van e bovenkaak waarin zich de snijtanden bevinden, blauw: eerste ware kies. Ernstig verval van het gebit met tandbederf. Indien men op een schelp die, evenals de tanden, voor het grootste deel uit slecht oplosbare kalkzouten van zwakke zuren bestaat, een druppel van het sterke zoutzuur laat vallen, ziet men dat de schelp als het ware wordt verteerd. Het sterke zuur verdrijft de zwakkere uit hun zouten en men ziet het vrijkomende koolzuur opbruisen. Het kalkzout van zoutzuur is wel oplosbaar. Ook de kalkmassa van het tandbeen kan niet tegen zuur. Het tandglazuur of daarentegen is ook in sterk zuur slecht oplosbaar. In de mond bevindt zich een onnoemelijk aantal bacteriën die zich graag in groten getale vastzetten op kleine oneffenheden van het tandopper-vlak. Sommige van deze bacteriën hebben de eigenschap uit de suikers in het voedsel zuren te vormen. Deze zuren doen misschien aan het onbeschadigde tandglazuur niet veel kwaad, terwijl het tandbeen voor een deel door het tandvlees tegen de directe inwerking van het gevormde zuur is beschermd. Maar als door slijtage of andere oorzaak ( barstjes) de bedekking van de gebitselementen niet meer geheel volledig is, of als de tandvleesrand beschadigd is en zich teruggetrokken heeft zodat de onbeschermde tandhals vrijkomt, kan het tandbeen worden aangetast en zeer geleidelijk worden opgelost. Is het zover dat het glazuur plaatselijk ontkalkt is, dan zal het een bergplaats voor etensresten worden, waarin de bacteriën hun werk kunnen voortzetten. Bacteriën vinden in het glazuur weinig voedsel, maar zodra de weg in het glazuur is vrijgemaakt, breiden ze zich in het tandbeen in alle richtingen uit, want daar vinden ze ook het eiwit in de tandbeenkanaaltjes als voedingsbodem. De combinatie van zuurvormende, eiwitoplossende en rottingsbacteriën zet dan de vernieling van de kroon van de tanden en kiezen voort, waarna de bacteriën een etterige ontsteking van het merg van de tand kunnen veroorzaken, waarbij dit merg te gronde gaat. Deze ontsteking kan zich via het wortelkanaal tot in het wortelvlies en het bot van de kaak uitbreiden. Zo ontstaan aan de wortelpunt wortelvliesontstekingen of abcessen. Winkler Prins Medische Encyclopedie 8

7. Het gebit De bouw van het gebit Tanden en kiezen noem je gebitselementen. kroon. wortel

7. Het gebit De bouw van het gebit Tanden en kiezen noem je gebitselementen. kroon. wortel Samenvatting biologie voeding en vertering 5tm9 5 eerlijk zullen we alles delen Ondervoeding Vooral in ontwikkelingslanden Oorzaken - Doordat er geen voedsel is - Doordat ze niet genoeg voedsel kunnen

Nadere informatie

Boekverslag door Anoniem 860 woorden 16 april Samenvatting Hoofdstuk 2 Voeding en vertering

Boekverslag door Anoniem 860 woorden 16 april Samenvatting Hoofdstuk 2 Voeding en vertering https://www.scholieren.com/verslag/106187 Boekverslag door Anoniem 860 woorden 16 april 2017 Samenvatting Hoofdstuk 2 Voeding en vertering Pagina {PAGENO} van {nb} Vak Biologie 6.5 7 keer beoordeeld 2.1

Nadere informatie

Tandheelkunde. Bouw en functie van het gebit

Tandheelkunde. Bouw en functie van het gebit Tandheelkunde Bouw en functie van het gebit Anatomie en fysiologie van het gebit Inleiding Iedere diersoort wordt gekenmerkt door zijn gebit. Het aantal en de vorm van de tanden en kiezen zijn namelijk

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 5. Inleiding 6

Inhoud. Voorwoord 5. Inleiding 6 Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 6 1 Anatomie van gebit en schedel 9 1.1 De bouw van gebitselementen 9 1.2 Vorm van de schedel 12 1.3 De beet 14 1.4 Gebitsformules 16 1.5 Afsluiting 19 2 Oorzaken en gevolgen

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Voeding en vertering

Samenvatting Biologie Voeding en vertering Samenvatting Biologie Voeding en vertering Samenvatting door een scholier 1000 woorden 13 maart 2008 6,1 24 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Samenvatting Biologie Voeding en vertering

Nadere informatie

Wortelpuntbehandeling Bij de kaakchirurg

Wortelpuntbehandeling Bij de kaakchirurg Wortelpuntbehandeling Bij de kaakchirurg Albert Schweitzer ziekenhuis maart 2015 pavo 0399 Inleiding U bent door uw tandarts verwezen naar de kaakchirurg in het Albert Schweitzer ziekenhuis. Uw tandarts

Nadere informatie

WAT IS KANKER? KANKERCENTRUM. Onco_alg_008

WAT IS KANKER? KANKERCENTRUM. Onco_alg_008 WAT IS KANKER? KANKERCENTRUM Onco_alg_008 WAT VINDT U TERUG IN DEZE BROCHURE 01 Inleiding 3 02 Celindeling 3 03 Het lymfestelsel 4 WAT IS KANKER? 2 01 INLEIDING Kanker is een verzamelnaam voor meer dan

Nadere informatie

Wortelpuntbehandeling. Bij de kaakchirurg

Wortelpuntbehandeling. Bij de kaakchirurg Wortelpuntbehandeling Bij de kaakchirurg Inleiding U bent door uw tandarts verwezen naar de kaakchirurg in het Albert Schweitzer ziekenhuis. Uw tandarts heeft u verteld dat u een wortelpuntbehandeling

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Hoofdstuk 2

Samenvatting Biologie Hoofdstuk 2 Samenvatting Biologie Hoofdstuk 2 Samenvatting door L. 718 woorden 5 maart 2016 7,9 1 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Voedingsstoffen à stoffen die je lijf nodig heeft Voedingsmiddelen

Nadere informatie

Samenvatting Voeding en Vertering Biologie voor Jou VMBO 4. M.b.v. melkzuurbacteriën kun je melk omzetten in yoghurt Kaas en zuurkool

Samenvatting Voeding en Vertering Biologie voor Jou VMBO 4. M.b.v. melkzuurbacteriën kun je melk omzetten in yoghurt Kaas en zuurkool Samenvatting Voeding en Vertering Biologie voor Jou VMBO 4 5.1 Voedselproductie m.b.v. bacterie: M.b.v. melkzuurbacteriën kun je melk omzetten in yoghurt Kaas en zuurkool Voedselproductie m.b.v. schimmel:

Nadere informatie

Naam: BLOEDSOMLOOP. Vraag 1. Waaruit bestaat bloed?

Naam: BLOEDSOMLOOP. Vraag 1. Waaruit bestaat bloed? Naam: BLOEDSOMLOOP Bloed Een volwassen persoon heeft 5 á 6 liter bloed. Dat bloed bestaat uit bloedplasma, bloedcellen (rode en witte) en bloedplaatjes. Als bloed een paar dagen heeft gestaan, zakken de

Nadere informatie

Hart- en vaatziekten. voor Nederlanders. Zorg goed voor uw hart

Hart- en vaatziekten. voor Nederlanders. Zorg goed voor uw hart Hart- en vaatziekten voor Nederlanders Zorg goed voor uw hart Zorg goed voor uw hart Deze folder gaat over gezondheid en hart- en vaatziekten. Eerst vertellen we wat hart- en vaatziekten zijn. Daarna vertellen

Nadere informatie

BASISSTOF 1 HET BLOED OM TE ONTHOUDEN

BASISSTOF 1 HET BLOED OM TE ONTHOUDEN BASISSTOF 1 HET BLOED Bloed bestaat uit bloedplasma, bloedcellen en bloedplaatjes. 55% is bloedplasma. 45% bloedcellen en bloedplaatjes. Er zijn twee soort bloedcellen: rode bloedcellen en witte bloedcellen.

Nadere informatie

Wortelpuntoperatie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Wortelpuntoperatie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Wortelpuntoperatie U bent door uw tandarts doorverwezen naar de kaakchirurg voor een wortelpuntoperatie. Bij de wortelpuntoperatie verwijdert de kaakchirurg de ontsteking aan de wortelpunt. De wortel blijft

Nadere informatie

beschermende bouwstoffen brandstoffen reservestoffen eiwitten x x vetten x x x vitamine x x water x Mineralen x x koohlydraten x x x

beschermende bouwstoffen brandstoffen reservestoffen eiwitten x x vetten x x x vitamine x x water x Mineralen x x koohlydraten x x x Samenvatting door N. 970 woorden 25 maart 2014 9 1 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Paragraaf 1. Voedingsmiddelen = alle producten die je eet drinkt. Voedingsstoffen = de bruikbare

Nadere informatie

Domino-effect. Gevolgen van diabetes

Domino-effect. Gevolgen van diabetes Domino-effect Het gevaar van complicaties is dat ze pas na jaren optreden. Bovendien heeft diabetes een domino-effect. Vanaf dat je één aandoening hebt, zijn deze een trigger voor meerdere aandoeningen.

Nadere informatie

Module Tandheelkunde bij gezelschapsdieren

Module Tandheelkunde bij gezelschapsdieren Module Tandheelkunde bij gezelschapsdieren De CO 2 -voetafdruk van dit drukwerk is berekend met ClimateCalc en gecompenseerd bij: treesforall.nl www.climatecalc.eu Cert. no. CC-000057/NL Colofon Auteur

Nadere informatie

Hart- en vaatziekten. voor Marokkaanse Nederlanders. Zorg goed voor uw hart

Hart- en vaatziekten. voor Marokkaanse Nederlanders. Zorg goed voor uw hart Hart- en vaatziekten voor Marokkaanse Nederlanders Zorg goed voor uw hart Zorg goed voor uw hart Deze folder gaat over gezondheid en hart- en vaatziekten. Eerst vertellen we wat hart- en vaatziekten zijn.

Nadere informatie

Wegwijzer tentoonstelling

Wegwijzer tentoonstelling Wegwijzer tentoonstelling Tanden bepalen een groot deel van jouw leven. Waarvoor dienen onze tanden? Voedsel kauwen is de belangrijkste functie van de tanden. De tanden vermalen het voedsel en bereiden

Nadere informatie

Examentrainer. Vragen vmbo-bk. Scan

Examentrainer. Vragen vmbo-bk. Scan THEMA 4 REGELING EXAMENTRAINER OEFENVRAGEN 3 VMBO-bk Examentrainer Vragen vmbo-bk Scan In een Engelse folder staat informatie over een bepaald apparaat. Hiermee kan het centrale zenuwstelsel onderzocht

Nadere informatie

1. Wat houden je hart en bloedvaten nou eigenlijk in?

1. Wat houden je hart en bloedvaten nou eigenlijk in? Hart- en vaatziekten Inleiding Ik ga mijn spreekbeurt houden over hart- en vaatziekten. Ik heb dit onderwerp gekozen omdat er aan hart- en vaatziekten nog steeds veel, vooral oudere mensen overlijden.

Nadere informatie

Roken en een (orthopedische) operatie

Roken en een (orthopedische) operatie Roken en een (orthopedische) operatie U krijgt binnenkort een operatie op de afdeling Orthopedie in het Radboudumc. Het is algemeen bekend dat roken ongezond is en verschillende gezondheidsproblemen tot

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Voeding en vertering

Samenvatting Biologie Voeding en vertering Samenvatting Biologie Voeding en vertering Samenvatting door een scholier 1402 woorden 8 november 2009 6 24 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Voeding en vertering. 1.Voedingsmiddelen

Nadere informatie

Kies eerst een woord van Flos dan een woord van Bros, maak 7 nieuwe woorden.

Kies eerst een woord van Flos dan een woord van Bros, maak 7 nieuwe woorden. Kies eerst een woord van Flos dan een woord van Bros, maak 7 nieuwe woorden. TAND MOND HOEK GLIM TANDEN HAND BOVEN SCHOEN BORSTEL SPIEGEL KAAK ARTS TAND LACH 1) Tandarts 2) Mondspiegel 3) Hoektand 4) Glimlach

Nadere informatie

Wisselen: van melkgebit naar blijvend gebit

Wisselen: van melkgebit naar blijvend gebit Wisselen: van melkgebit naar blijvend gebit Wisselen: van melkgebit naar blijvend gebit De meeste kinderen wisselen hun tanden vanaf hun zesde jaar. De wisselperiode is een heel belangrijke fase in de

Nadere informatie

Wisselen: van melkgebit naar blijvend gebit

Wisselen: van melkgebit naar blijvend gebit Wisselen: van melkgebit naar blijvend gebit Blijvend gebit vervangt melkgebit De meeste kinderen wisselen hun tanden vanaf hun 6 e jaar. De wisselperiode is een heel belangrijke fase in de ontwikkeling

Nadere informatie

STERKE TANDEN VOOR TOPSPORTERS

STERKE TANDEN VOOR TOPSPORTERS STERKE TANDEN VOOR TOPSPORTERS PLAK Op onze tanden en in onze mond zitten bacteriën. Dat zijn heel kleine beestjes die we niet met het blote oog kunnen zien. Er zijn goede bacteriën, die ons lichaam beschermen,

Nadere informatie

Gebittenquiz. 1. Hoe vaak moet je je tanden poetsen? A: één keer per dag B: twee keer per dag C: drie keer per dag

Gebittenquiz. 1. Hoe vaak moet je je tanden poetsen? A: één keer per dag B: twee keer per dag C: drie keer per dag Gebittenquiz Maak groepjes van +/- vijf kinderen en leg bij het groepje drie vellen waarop A, B en C geschreven staan. De docent stelt de vraag, het groepje mag overleggen en houdt daarna de gekozen letter

Nadere informatie

Roken en mondgezondheid

Roken en mondgezondheid Roken en mondgezondheid Roken en mondgezondheid Stoppen met roken draagt bij aan een gezonde mond Wist u dat stoppen met roken kan bijdragen aan een gezonde mond? Natuurlijk is het u bekend dat u van roken

Nadere informatie

Kom naar voor en duid op de tekening het tandbeen van de tand aan.

Kom naar voor en duid op de tekening het tandbeen van de tand aan. Uit elke groep zal 1 iemand vooraan zijn tanden komen poetsen. Een ideale poetsbeurt duurt 2 minuten. Het is nu aan de andere groepsleden om in te schatten wanneer de 2 minuten van jullie tandenpoetser

Nadere informatie

Samenvatting -NL. Lung emphysema induced by cigarette smoke - Studies in mice

Samenvatting -NL. Lung emphysema induced by cigarette smoke - Studies in mice Lung emphysema induced by cigarette smoke - Studies in mice In deze tekst wordt het onderzoek dat ik gedurende de afgelopen 5 jaar uitgevoerd heb, op een begrijpelijke manier samengevat voor een niet ingewijd

Nadere informatie

tandglazuur kroon tandvlees zenuwholte wortel kaakbot bloedvat en zenuw r tandbeen

tandglazuur kroon tandvlees zenuwholte wortel kaakbot bloedvat en zenuw r tandbeen Een wit en stralend gebit. Wie wil dat niet? Mooie witte tanden zijn populair en het aanbod om ze te krijgen is enorm. De reclames beloven hagelwitte tanden, vaak zelfs binnen een uur. Tanden wit maken

Nadere informatie

Roken en mondgezondheid

Roken en mondgezondheid Roken en mondgezondheid Roken en mondgezondheid Wist u dat stoppen met roken kan bijdragen aan een gezonde mond? Natuurlijk is het u bekend dat u van roken longkanker en hart- en vaatziekten kunt krijgen.

Nadere informatie

Wat is COPD? 1 van

Wat is COPD? 1 van Wat is COPD? COPD staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Het is een verzamelnaam voor de ziektes chronische bronchitis en longemfyseem. Artsen maken tegenwoordig geen onderscheid meer tussen

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Thema 3 Verbranding en ademhaling

Samenvatting Biologie Thema 3 Verbranding en ademhaling Samenvatting Biologie Thema 3 Verbranding en ademhaling Samenvatting door een scholier 1370 woorden 8 juni 2011 5,6 79 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou H3.1 Wat is verbranding? Bij

Nadere informatie

Geneesmiddelen bij zwangerschap en borstvoeding

Geneesmiddelen bij zwangerschap en borstvoeding Geneesmiddelen bij zwangerschap en borstvoeding Geneesmiddelen en zwangerschap Enige tientallen jaren geleden dacht men nog dat ongeboren kinderen in de baarmoeder goed beschermd waren tegen schadelijke

Nadere informatie

COMPLICATIES Lange termijn complicaties Complicaties van de ogen (retinopathie) Complicaties van de nieren (nefropathie)

COMPLICATIES Lange termijn complicaties Complicaties van de ogen (retinopathie) Complicaties van de nieren (nefropathie) COMPLICATIES Lange termijn complicaties Wanneer u al een lange tijd diabetes heeft, kunnen er complicaties optreden. Deze treden zeker niet bij alle mensen met diabetes in dezelfde mate op. Waarom deze

Nadere informatie

Inhoud. Wat is osteoarthritis?

Inhoud. Wat is osteoarthritis? Inhoud Osteoarthritis Welke gewrichten worden aangetast? Pijn en ongemak Synoviaal vocht Beschikbare behandelingen Fermathron TM Hoe werkt het? De behandeling Wie hebben er baat bij? Wat kunt u doen? 3

Nadere informatie

MEEST VOORKOMENDE BEHANDELINGEN

MEEST VOORKOMENDE BEHANDELINGEN MEEST VOORKOMENDE BEHANDELINGEN 962 Inleiding Binnenkort ondergaat u een behandeling op de polikliniek Kaakchirurgie van het Sint Franciscus Gasthuis. In deze folder staan de meest voorkomende behandelingen

Nadere informatie

Het gebit. Globaal bestaat iedere kaakhelft (uitgaand van vier kaakhelften, namelijk rechtsboven, linksboven, rechtsonder en linksonder) uit:

Het gebit. Globaal bestaat iedere kaakhelft (uitgaand van vier kaakhelften, namelijk rechtsboven, linksboven, rechtsonder en linksonder) uit: Het gebit Tanden en kiezen De voortanden van het paard worden snijtanden genoemd. Zij worden gebruikt om tijdens het grazen voedsel te pakken en af te snijden. De kiezen worden premolaren en molaren genoemd.

Nadere informatie

6,8. Samenvatting door een scholier 2043 woorden 8 december keer beoordeeld. Biologie voor jou

6,8. Samenvatting door een scholier 2043 woorden 8 december keer beoordeeld. Biologie voor jou Samenvatting door een scholier 2043 woorden 8 december 2010 6,8 401 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou SAMENVATTING BIOLOGIE Thema 2: Voeding & Vertering Basisstof 1: Voedings middelen

Nadere informatie

Het melkgebit. Kleine mond, kleine tanden

Het melkgebit. Kleine mond, kleine tanden Het melkgebit Kleine mond, kleine tanden In de kleine mond van een kind passen geen volwassen tanden. Daarom krijgt een kind eerst een melkgebit. Het gebit is belangrijk om te bijten, kauwen, spreken en

Nadere informatie

5,8. Bs 1 Voedingsmiddelen en voedingsstoffen. Samenvatting door een scholier 1678 woorden 31 oktober keer beoordeeld.

5,8. Bs 1 Voedingsmiddelen en voedingsstoffen. Samenvatting door een scholier 1678 woorden 31 oktober keer beoordeeld. Samenvatting door een scholier 1678 woorden 31 oktober 2012 5,8 19 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Bs 1 Voedingsmiddelen en voedingsstoffen Alle producten die je eet of drinkt en

Nadere informatie

5,9. Spreekbeurt door Maik 2998 woorden 4 juni keer beoordeeld. Hoofdstuk 1 Het gebit. Het gebit bestaat uit tanden en kiezen.

5,9. Spreekbeurt door Maik 2998 woorden 4 juni keer beoordeeld. Hoofdstuk 1 Het gebit. Het gebit bestaat uit tanden en kiezen. Spreekbeurt door Maik 2998 woorden 4 juni 2013 5,9 52 keer beoordeeld Vak Anders Hoofdstuk 1 Het gebit Het gebit bestaat uit tanden en kiezen. Een volwassene heeft 32 tanden en kiezen. Dat aantal is geteld

Nadere informatie

lesbrief roken UITGAVE: STICHTING VOORKOM! T (030) 637 31 44 E-MAIL: STICHTING@VOORKOM.NL WWW.VOORKOM.NL

lesbrief roken UITGAVE: STICHTING VOORKOM! T (030) 637 31 44 E-MAIL: STICHTING@VOORKOM.NL WWW.VOORKOM.NL UITGAVE: STICHTING VOORKOM! T (030) 637 31 44 E-MAIL: STICHTING@VOORKOM.NL WWW.VOORKOM.NL inhoud Les 1: Kennismaking met roken 3 Meer of minder rook? 3 Roken en jouw gezondheid 4 Roken en verslaving 5

Nadere informatie

Werkstuk Verzorging Welvaarsziekten

Werkstuk Verzorging Welvaarsziekten Werkstuk Verzorging Welvaarsziekten Werkstuk door een scholier 2436 woorden 15 februari 2006 7,2 174 keer beoordeeld Vak Verzorging Inhoudsopgave Inleiding Welvaartsziekten Hart- en vaatziekten Kanker

Nadere informatie

Levercirrose. Interne Geneeskunde

Levercirrose. Interne Geneeskunde 00 Levercirrose Interne Geneeskunde 1 De lever De lever is een groot orgaan dat rechtsboven in de buik ligt. De lever is te vergelijken met een chemische fabriek. Er worden veel stoffen aangemaakt, afgebroken

Nadere informatie

Vermoeidheid & hartziekten

Vermoeidheid & hartziekten Vermoeidheid & hartziekten Menno Baars, cardioloog HartKliniek Nederland april 2014 Cardioloog van de nieuwe HartKliniek Nieuwe organisatie van eerstelijnscardiologiecentra Polikliniek & dagbehandeling

Nadere informatie

Inhoudsopgave: 1. Geschiedenis van de tandarts. 2. Het gebit. 3. Controle en behandelingen. 4. Beugels. 5. Gezonden tanden. 6.

Inhoudsopgave: 1. Geschiedenis van de tandarts. 2. Het gebit. 3. Controle en behandelingen. 4. Beugels. 5. Gezonden tanden. 6. De Tandarts Inhoudsopgave: 1. Geschiedenis van de tandarts 2. Het gebit 3. Controle en behandelingen 4. Beugels 5. Gezonden tanden 6. Slotwoord 7. Bronvermelding 1. Geschiedenis van de tandarts Vroeger

Nadere informatie

Het melkgebit. Kleine mond, kleine tanden

Het melkgebit. Kleine mond, kleine tanden Het melkgebit Kleine mond, kleine tanden In de kleine mond van een kind passen geen volwassen tanden. Daarom krijgt een kind eerst een melkgebit. Het gebit is belangrijk om te bijten, kauwen, spreken en

Nadere informatie

6.9. Werkstuk door E woorden 25 juni keer beoordeeld. Biologie voor jou. Inhoudsopgave

6.9. Werkstuk door E woorden 25 juni keer beoordeeld. Biologie voor jou. Inhoudsopgave Werkstuk door E. 1687 woorden 25 juni 2006 6.9 23 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Inhoudsopgave Het Bloed De Bloedsomloop De bloedvaten Uitscheiding De Hartslag Weefselvloeistof

Nadere informatie

BOTTUMOREN. 1. Normaal botweefsel

BOTTUMOREN. 1. Normaal botweefsel BOTTUMOREN Om beter te kunnen begrijpen wat een bottumor juist is, wordt er in deze brochure meer uitleg gegeven over de normale structuur van het bot. Op die manier krijgt u een beter zicht op wat abnormaal

Nadere informatie

Bij het uitscheiden helpen de nieren om de samenstelling van je bloed constant te houden. Uitscheiding is het

Bij het uitscheiden helpen de nieren om de samenstelling van je bloed constant te houden. Uitscheiding is het Samenvatting door R. 1946 woorden 10 maart 2016 7 37 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Bio samenvatting H9 9.1 WAT WORDT ER BINNENIN JE LICHAAM GEREGELD? Je lichaam probeert vanbinnen om constant

Nadere informatie

6,5. Samenvatting door een scholier 1940 woorden 21 januari keer beoordeeld. Biologie voor jou

6,5. Samenvatting door een scholier 1940 woorden 21 januari keer beoordeeld. Biologie voor jou Samenvatting door een scholier 1940 woorden 21 januari 2006 6,5 17 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Biologie hoofdstuk 1 paragraaf 1,2,3,4,5 Basisstof 1 Alles wat je eet of drinkt

Nadere informatie

Slijtage van het gebit

Slijtage van het gebit Slijtage van het gebit Slijtage van het gebit Waardoor slijt het gebit? Tandglazuur is hard en slijt langzaam. Toch slijt uw gebit in de loop van de jaren. Bijvoorbeeld door het verkeerd gebruik van een

Nadere informatie

Wij hebben dit onderwerp gekozen omdat het slecht is voor de gezondheid en wij willen vertellen waarom dit slecht is.

Wij hebben dit onderwerp gekozen omdat het slecht is voor de gezondheid en wij willen vertellen waarom dit slecht is. Roken Wij hebben dit onderwerp gekozen omdat het slecht is voor de gezondheid en wij willen vertellen waarom dit slecht is. Inleiding In restaurants,wijkcentra,kantines van sporthallen en op het werk roken

Nadere informatie

Wisselen: van melkgebit naar blijvend gebit. Blijvend gebit vervangt melkgebit

Wisselen: van melkgebit naar blijvend gebit. Blijvend gebit vervangt melkgebit Wisselen: van melkgebit naar blijvend gebit Blijvend gebit vervangt melkgebit De meeste kinderen wisselen hun tanden vanaf hun zesde jaar. De wisselperiode is een heel belangrijke fase in de ontwikkeling

Nadere informatie

Gevoelige tandhalzen. Teruggetrokken tandvlees

Gevoelige tandhalzen. Teruggetrokken tandvlees Gevoelige tandhalzen Teruggetrokken tandvlees In een gezonde mond ligt het tandvlees netjes om de tanden en kiezen. Gevoelige tandhalzen ontstaan alléén wanneer het tandvlees is teruggetrokken. Zonder

Nadere informatie

Wortelkanaalbehandeling

Wortelkanaalbehandeling TANDHEELKUNDE Wortelkanaalbehandeling BEHANDELING Wortelkanaalbehandeling U bent verwezen naar het St. Antonius Ziekenhuis voor een wortelkanaalbehandeling. Deze behandeling wordt gedaan door een tandarts

Nadere informatie

OPENBARE BIJEENKOMST Heropening van de Lelydorp I Bauxietmijn

OPENBARE BIJEENKOMST Heropening van de Lelydorp I Bauxietmijn OPENBARE BIJEENKOMST Heropening van de Lelydorp I Bauxietmijn October 2011 Programma 5 min. Welkom en mededelingen 5 min. Doel van de bijeenkomst en introductie 10 min. De voorgenomen Lelydorp 1 bauxietmijnproject

Nadere informatie

LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/MEDIA/ORGANISATIE TIJD LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/MEDIA/ORGANISATIE TIJD

LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/MEDIA/ORGANISATIE TIJD LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/MEDIA/ORGANISATIE TIJD Wat gebeurt er in het spijsverteringsstelsel. De organen van het spijsverteringsstelsel kunnen opnoemen. Beschrijving kunnen geven van wat er met het voedsel in de mond gebeurt. 1. LESBEGIN Korte herhaling

Nadere informatie

Oefen Repetitie KGT thema Bloedsomloop

Oefen Repetitie KGT thema Bloedsomloop Oefen Repetitie KGT thema Bloedsomloop Als er geen punten bij een vraag staan, dan is die vraag 1 punt waard. Onderdeel A: waar of niet waar? 1. Bloedplaatjes bevatten hemoglobine. 2. Het gehalte koolstofdioxide

Nadere informatie

Arteriosclerose. Ziekenhuis Gelderse Vallei

Arteriosclerose. Ziekenhuis Gelderse Vallei Arteriosclerose Ziekenhuis Gelderse Vallei U hebt een folder in handen met daarin uitleg over de klachten en de behandeling van arteriosclerose. Het is goed u te realiseren dat de situatie voor u anders

Nadere informatie

Darmkanker. Dit is leukemie

Darmkanker. Dit is leukemie Darmkanker Dit is leukemie Bloed wordt gemaakt in het beenmerg. Beenmerg zit in je botten. In het beenmerg zitten stamcellen. Uit de stamcellen ontstaan bloedcellen. Bloed stroomt door je bloedvaten naar

Nadere informatie

Bambodino Praktijk B.V.

Bambodino Praktijk B.V. Inhoud Inleiding... 2 Röntgenfoto s... 2 Kleurtest en poetsinstructies... 2 Gebitsreiniging... 2 Fluoride applicatie... 2 Sealen... 3 Controles... 3 Behandelen van gaatjes... 3 NRC Non REstaurative Care...

Nadere informatie

Zwangerschap en borstvoeding

Zwangerschap en borstvoeding Zwangerschap en borstvoeding ONTWIKKELING VAN HET ONGEBOREN KIND MEDICIJNEN BIJ ZWANGERSCHAP FOLIUMZUUR WAT IS HET EFFECT VAN ALCOHOL EN ROKEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN MEDICIJNEN EN BORSTVOEDING

Nadere informatie

Wachtkamerfolder Eerste tandje? Poetsen!

Wachtkamerfolder Eerste tandje? Poetsen! Wachtkamerfolder Eerste tandje? Poetsen! Poets zodra het eerste tandje doorbreekt Je kindje is al weer 6 maanden. Een mijlpaal. Grote kans dat er binnenkort een tandje doorbreekt. Je ziet misschien al

Nadere informatie

Zo herkent u zichzelf weer. Waarom het belangrijk is zelfs één ontbrekende tand te vervangen.

Zo herkent u zichzelf weer. Waarom het belangrijk is zelfs één ontbrekende tand te vervangen. Zo herkent u zichzelf weer. Waarom het belangrijk is zelfs één ontbrekende tand te vervangen. Bent u een tand kwijtgeraakt en weet u niet wat u eraan moet doen? Moest uw tandarts een kies trekken en ziet

Nadere informatie

LEEFREGELS NA EEN BEROERTE FRANCISCUS VLIETLAND

LEEFREGELS NA EEN BEROERTE FRANCISCUS VLIETLAND LEEFREGELS NA EEN BEROERTE FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding U bent onlangs opgenomen geweest na een beroerte (een herseninfarct, een hersenbloeding). Via deze folder willen wij u informatie geven over de

Nadere informatie

Samenvatting in het Nederlands

Samenvatting in het Nederlands Samenvatting in het Nederlands Samenvatting Men schat dat in 2005 ongeveer 40.000 mensen in Nederland een nieraandoening hadden. Hiervan waren ruim 5500 patiënten afhankelijk van dialyse. Voor dialysepatiënten

Nadere informatie

Diabetes en mondgezondheid

Diabetes en mondgezondheid Diabetes en mondgezondheid Dit doet diabetes met de mond Hebt u suikerziekte? Let dan extra op uw gebit en tandvlees. Mensen met diabetes hebben vaker problemen met hun tanden en tandvlees. Dat kan komen

Nadere informatie

Verwijderen van verstandskiezen

Verwijderen van verstandskiezen Verwijderen van verstandskiezen U bent door uw tandarts doorverwezen naar de kaakchirurg voor het verwijderen van een of meer verstandskiezen. In deze folder vindt u meer informatie over deze behandeling.

Nadere informatie

> waterdamp < zuurstof Aan ingeademde lucht = stikstof

> waterdamp < zuurstof Aan ingeademde lucht = stikstof Biologie Samenvatting Hoofdstuk 1 1. Wat is verbranding? Brandstof: Stof die verbrandt Energie: Komt vrij tijdens verbranding --> Beweging, Warmte, Licht Verbrandingsproducten: De stoffen die ontstaan

Nadere informatie

Alvleesklierontsteking acuut. Interne Geneeskunde

Alvleesklierontsteking acuut. Interne Geneeskunde 00 Alvleesklierontsteking acuut Interne Geneeskunde De alvleesklier De alvleesklier, oftewel pancreas, is een hormoonklier. Het orgaan is ongeveer 15 centimeter lang en 1-3 centimeter dik. De alvleesklier

Nadere informatie

Aantekeningen B4T1 Voeding en vertering

Aantekeningen B4T1 Voeding en vertering Naam: klas: Aantekeningen B4T1 Voeding en vertering Basisstof 1 Natuur & Gezondheid Voedingsmiddel =. Voedingsstof =... Verzamelnaam voor alle onverteerbare stoffen in plantaardig voedsel =.. Functies

Nadere informatie

Gezonde Leefstijl: Alcohol

Gezonde Leefstijl: Alcohol Gezonde Leefstijl: Alcohol 1 Onderwerpen Cijfers en feiten Alcohol in je lichaam Ziektes door Alcohol Alcohol in de praktijk Alcohol en overgewicht Tips Alcoholgebruik Vragen 2 Cijfers en feiten 1) Ruim

Nadere informatie

HET IS WEER FEBRUARI!!!!

HET IS WEER FEBRUARI!!!! HET IS WEER FEBRUARI!!!! Deze nieuwsbrief staat in het teken van: Gedurende deze maand kunt u GRATIS het gebit van uw hond of kat laten nakijken en indien er behandeling nodig is, krijgt u in de maand

Nadere informatie

Klimaatmodellen. Projecties van een toekomstig klimaat. Wiskundige vergelijkingen

Klimaatmodellen. Projecties van een toekomstig klimaat. Wiskundige vergelijkingen Klimaatmodellen Projecties van een toekomstig klimaat Aan de hand van klimaatmodellen kunnen we klimaatveranderingen in het verleden verklaren en een projectie maken van klimaatveranderingen in de toekomst,

Nadere informatie

Seniorenraad Son en Breugel 22 juni 2018

Seniorenraad Son en Breugel 22 juni 2018 Seniorenraad Son en Breugel 22 juni 2018 1 1 Houd je hart gezond Programma Leefstijl Risicofactoren Meest voorkomende hart- en vaatziekten Gezond bewegen 2 2 Werking van het hart 3 3 Werking van het hart

Nadere informatie

Samenvatting Biologie thema 2 voeding en vertering

Samenvatting Biologie thema 2 voeding en vertering Samenvatting Biologie thema 2 voeding en vertering Samenvatting door een scholier 2338 woorden 8 juni 2011 7,4 65 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou H2.1 Voedingsmiddelen en voedingsstoffen.

Nadere informatie

melkkies 24-30 mnd. melkkies 16 mnd. melkhoektand 20 mnd. melksnijtand 12 mnd. melksnijtand 6-9 mnd.

melkkies 24-30 mnd. melkkies 16 mnd. melkhoektand 20 mnd. melksnijtand 12 mnd. melksnijtand 6-9 mnd. Het melkgebit In de kleine mond van een kind passen geen volwassen tanden. Daarom krijgt een kind eerst een melkgebit. Het gebit is belangrijk om te bijten, kauwen, spreken en slikken. Het melkgebit beïnvloedt

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Thema 1: Organen en cellen

Samenvatting Biologie Thema 1: Organen en cellen Samenvatting Biologie Thema 1: Organen en cellen Samenvatting door M. 721 woorden 15 januari 2014 7,1 28 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Organismen Organismen is een levend wezen:

Nadere informatie

5.8. Boekverslag door K woorden 29 maart keer beoordeeld. Verzorging. Inhoud.

5.8. Boekverslag door K woorden 29 maart keer beoordeeld. Verzorging. Inhoud. Boekverslag door K. 1669 woorden 29 maart 2003 5.8 65 keer beoordeeld Vak Verzorging Inhoud. Hfst Titel. Inhoud 1 Inleiding 2 Poetsen 3 Ragen, stoken en flossen. 4 Fluoride. 5 Spenen en duimen. 6 Tandbederf

Nadere informatie

Geplande opname Intensive Care

Geplande opname Intensive Care Geplande opname Intensive Care U heeft gehoord dat u na de operatie op een Intensive Care (IC) - unit van de afdeling Intensive Care van het Radboudumc komt te liggen. Belangrijke functies van uw lichaam

Nadere informatie

6,2. Werkstuk door een scholier 2210 woorden 14 juni keer beoordeeld. Inleiding

6,2. Werkstuk door een scholier 2210 woorden 14 juni keer beoordeeld. Inleiding Werkstuk door een scholier 2210 woorden 14 juni 2001 6,2 309 keer beoordeeld Vak Biologie Inleiding Het gebit is een zeer belangrijk onderdeel in de vertering van ons voedsel. Het zorgt ervoor dat het

Nadere informatie

Examentrainer. Vragen. Vertering. Wat is de naam van P?

Examentrainer. Vragen. Vertering. Wat is de naam van P? Examentrainer Vragen Vertering 1p 1 In de afbeelding worden organen van het verteringsstelsel weergegeven. Enkele van deze organen produceren verteringssappen met enzymen. Een orgaan is aangegeven met

Nadere informatie

Voedingsleer. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? Voedingsleer en het plantenrijk

Voedingsleer. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? Voedingsleer en het plantenrijk Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over voedingsleer: over voedingsstoffen en de manier waarop ons lichaam met deze stoffen omgaat. Wat wordt er van je verwacht? Na het bestuderen van deze kaart

Nadere informatie

Zorg bij hart- en vaatziekten

Zorg bij hart- en vaatziekten Zorg bij hart- en vaatziekten Inhoud Klachten en symptomen 3 Oorzaken 4 Wanneer moet je een arts raadplegen 4 Voorkomen van hart- en vaatziekten 5 Wat kun je er zelf aan doen 6 Geneesmiddelen 6 De Hartstichting

Nadere informatie

Eigen medische verklaring van:

Eigen medische verklaring van: MEDISCH GEHEIM Eigen medische verklaring van: Dhr/Mw: Geboortedatum: Adres: Postcode/Plaats: E-mail: Telefoon: (Oud-)Beroep: Duikschool: Duikvereniging: Huisarts: Tel.nr: Adres huisarts: Plaats: Verzekering:

Nadere informatie

roken WWW.VOORKOM.NL

roken WWW.VOORKOM.NL UITGAVE: STICHTING VOORKOM! T (030) 637 31 44 E-MAIL: STICHTING@VOORKOM.NL WWW.VOORKOM.NL inhoud Les 1: Kennismaking met roken 3 Meer of minder rook? 3 Roken en jouw gezondheid 4 Roken en verslaving 5

Nadere informatie

Verbranding bij een kaars: kaarsvet + zuurstof --> water+ koolstofdioxide (+ energie)

Verbranding bij een kaars: kaarsvet + zuurstof --> water+ koolstofdioxide (+ energie) Samenvatting door S. 894 woorden 27 januari 2014 9,5 1 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Zie bijlage (rechts) voor de afbeeldingen. Biologie Samenvatting Hoofdstuk 1 1. Wat is verbranding?

Nadere informatie

Antwoorden Biologie Deel 2: 10.1 en 10.2

Antwoorden Biologie Deel 2: 10.1 en 10.2 Antwoorden Biologie Deel 2: 10.1 en 10.2 Antwoorden door een scholier 1826 woorden 13 maart 2011 7,2 46 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar 10 Dieren en planten 10.1 Eten 10.1 Paragraaf 2 a planteneters

Nadere informatie

Alcoholintoxicatie 1

Alcoholintoxicatie 1 Alcoholintoxicatie 1 Je hebt teveel alcohol gedronken en dit heeft dusdanige effecten op je lichaam gehad dat een opname in het ziekenhuis noodzakelijk was. Doordat je teveel gedronken hebt kan er van

Nadere informatie

Begroting Kroonverlenging 2013

Begroting Kroonverlenging 2013 Begroting Kroonverlenging 2013 Voor het beoordelen of kroonverlenging mogelijk is wordt eerst een consult ingepland: Kosten: C13 Probleemgericht consult (max 10 minuten) 20,52 en/of C28 Onderzoek plan*

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Voeding en vertering

Samenvatting Biologie Voeding en vertering Samenvatting Biologie Voeding en vertering Samenvatting door een scholier 2025 woorden 5 februari 2008 7,5 53 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Basisstof 1 * Bacteriën en schimmels

Nadere informatie

Thema 3 Voeding en je lichaam

Thema 3 Voeding en je lichaam Naut samenvatting groep 7 Mijn Malmberg Thema 3 Voeding en je lichaam Samenvatting Voeding en je lichaam Je lichaam heeft voedingsstoffen nodig. Die zitten in ons eten en drinken. Voedsel en vocht zijn

Nadere informatie

Röntgenonderzoek van de galwegen en de alvleesklier met sedatie (roesje) E.R.C.P.

Röntgenonderzoek van de galwegen en de alvleesklier met sedatie (roesje) E.R.C.P. Röntgenonderzoek van de galwegen en de alvleesklier met sedatie (roesje) E.R.C.P. Binnenkort ondergaat u op de afdeling radiologie een onderzoek dat in medische termen endoscopischeretrogade-cholangio-pancreatografie

Nadere informatie

Dieetadviezen bij een ontstoken alvleesklier

Dieetadviezen bij een ontstoken alvleesklier VOEDING & DIEET Dieetadviezen bij een ontstoken alvleesklier ADVIES Dieetadviezen bij een ontstoken alvleesklier Als u klachten hebt die worden veroorzaakt door een, kunt u met een aantal leefregels en

Nadere informatie

Risicofactoren die een rol spelen in het proces van atherosclerose zijn:

Risicofactoren die een rol spelen in het proces van atherosclerose zijn: Arterieel vaatlijden Inleiding Deze folder geeft u een globaal overzicht van de klachten en de behandeling van het perifeer (slagaderlijk) arterieel vaatlijden. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk

Nadere informatie